102 Вершы з Бібліі пра пазыкі і даўгі

Перад усім беражы сваё сэрца. Трэба трымацца далей ад усяго, што цябе не ўзбудоўвае. Праўда, што ўсё табе дазволена, але таксама праўда, што не ўсё табе карысна. Таму будзь уважлівы да кожнага свайго рашэння, прасі ў Бога мудрасці і не дазваляй сваім эмоцыям кіраваць табой, бо яны могуць завесці цябе на найгоршы шлях.

Д'ябал часта будзе падсоўваць табе рашэнні, якія ў моманты крызісу могуць здавацца вельмі дарэчнымі, але будзь асцярожны! Яго канец заўсёды вядзе да смерці.

Пазыкі ніколі не будуць найлепшым выйсцем. Лепш звярніся да Бога, і ў Ім знойдзеш сваю своечасовую дапамогу. Езус ведае ўсе твае патрэбы і хоча табе дапамагчы. Ускладзі на Яго свае цяжары, і ты знойдзеш супакой. Так ты зможаш ясна ўбачыць, якія інструменты ў цябе ёсць у руках, каб выйсці з пазык. А калі выйдзеш, не вяртайся туды ніколі, бо Езус хоча, каб ты жыў у дабрабыце і не меў чаго саромецца.

Няхай вашыя звычкі будуць без сквапнасці, будзьце задаволены тым, што маеце зараз, бо Ён сказаў: «Не пакіну цябе і не адракуся ад цябе» (Габрэяў 13:5).

Ня будзьце вінныя нікому нічога, апрача ўзаемнай любові, бо хто любіць іншага, той споўніў Закон.

Дык аддавайце кожнаму належнае: каму падатак — падатак, каму мыта — мыта, каму страх — страх; каму пашану — пашану.

Багаты пануе над бедным, і чалавек, які ўзяў пазыку, — слуга паверніка.

Бо ГОСПАД, Бог твой, бу­дзе дабраслаўляць цябе, як абяцаў табе. І ты будзеш пазы­чаць шматлікім народам, а сам ня будзеш браць пазыкі; будзеш панаваць над шматлікімі народамі, а над табою [ніхто] ня бу­дзе панаваць.

І адпусьці нам правіны нашыя, як і мы адпускаем вінаватым нашым;

Прывабныя скарбы і алей у жытле мудрага, а бязглузды чалавек змарнуе іх.

Ня будзьце срэбралюбныя, задавальняючыся тым, што маеце. Бо Ён сказаў: «Не адпушчу цябе і не пакіну цябе»,

Не адмаўляй у дабрадзействе таму, хто патрабуе, калі рука твая мае сілу зрабіць гэта.

Не кажы бліжняму твайму: «Ідзі сабе і прыйдзі зноў, заўтра дам табе», калі маеш гэта пры сабе.

Ніхто ня можа служыць двум панам; бо ці аднаго будзе ненавідзець, а другога любіць, ці аднаго будзе трымацца, а другім пагарджаць. Ня можаце Богу служыць і мамоне.

Бо хто з вас, хочучы пабудаваць вежу, сеўшы спачатку, не аблічыць выдаткаў, ці мае, каб дакончыць яе,

каб, калі закладзе падмурак і ня здолее дакончыць, усе, якія гэта бачылі, ня сталі сьмяяцца з яго,

І, адказваючы, сказаў Ісус законьнікам і фарысэям, кажучы: «Ці належыцца аздараўляць у суботу?»

кажучы: “Гэты чалавек пачаў будаваць і ня здолеў дакончыць!”

Бярэ бязбожнік у доўг — і [доўгу] ня верне; а праведнік літуецца і дае.

Не дазваляй вуснам тваім уводзіць у грэх цела сваё і не кажы перад анёлам, што гэта памылка; навошта [табе], каб Бог загневаўся на голас твой і зьнішчыў справы рук тваіх.

Хто памнажае маёмасьць сваю адсоткам і ліхвай, той зьбі­рае яе для таго, хто літуецца над убогім.

Думкі руплівага [прыносяць] прыбытак, а кожны нецярплівы [будзе мець] нястачу.

Пагадзіся з супраціўнікам тваім хутчэй, пакуль ты яшчэ ў дарозе з ім, каб супраціўнік не аддаў цябе судзьдзі, а судзьдзя не аддаў бы цябе паслугачу, і ня быў ты кінуты ў вязьніцу.

Сапраўды кажу табе: ты ня выйдзеш адтуль, пакуль не аддасі апошняга кадранта.

Кожны дзень ён літуецца і пазычае, і насеньне ягонае мае дабраслаўленьне.

Ня будзь з тых, што даюць руку, што заручаюцца за даўгі.

Калі ня маеш, чым заплаціць, навошта маюць забраць з-пад цябе ложак твой?

І калі хто пазычыць у бліжняга свайго [жывёлу], і яна будзе скалечана або здохне, а гаспадара ейнага не было пры ёй, тады, плацячы, заплаціць [за яе].

Шкодзіць сабе той, хто паручаецца за чужога, а хто ненавідзіць даваць руку, той бясьпечны.

Бо корань усякага зла ёсьць срэбралюбства, жадаючы якога, некаторыя адступіліся ад веры і самі сябе аддалі на многія мукі.

Сыне мой, калі ты ручаўся за бліжняга твайго і даў руку тваю за чужога,

Крыху пасьпіш, крыху падрэміш, крыху, склаўшы рукі, паляжыш,

і прыйдзе, як валацуга, беднасьць твая, і нястача твая, як чалавек узброены.

Чалавек нягодны, чалавек злачынны ходзіць з хлусьлівымі вуснамі,

лыпае вачыма сваімі, круціць нагамі сваімі, пальцамі сваімі знакі дае,

хавае ліхоту ў сэрцы сваім, увесь час прыдумляе благое, сваркі расьсявае.

Таму зьнянацку прыйдзе на яго загуба, раптоўна будзе зьнішчаны, і ня будзе яму аздараўленьня.

Вось шэсьць, якіх ненавідзіць ГОСПАД, і сем, якія агідныя для душы Яго:

вочы пыхлівыя, язык хлусьлівы, рукі, што праліваюць кроў нявінную,

сэрца, якое задумвае намеры зласьлівыя, ногі, што хутка бягуць на благое,

сьведка фальшывы, які дыхае няпраўдай, і той, хто сее нязгоду між братамі.

ты спутаў сябе словамі вуснаў тваіх, і ты злоўлены словамі вуснаў тваіх.

Сыне мой, захавай прыказаньні бацькі твайго і не пакідай закон маці тваёй,

навяжы іх назаўсёды на сэрцы тваім і абвяжы імі шыю тваю.

Калі пойдзеш, яны павядуць цябе, калі ляжаш спаць, будуць пільнаваць цябе, калі абудзішся, будуць гаварыць да цябе.

Бо прыказаньне — сьветач, і закон — сьвятло, а настаўленьне і дакараньне — шлях жыцьця,

каб захаваць цябе ад жанчыны ліхой, ад лісьлівага языка чужаніцы.

Няхай не пажадае сэрца тваё прыгажосьці яе, няхай ня ўхопіць яна цябе вейкамі сваімі,

бо з прычыны распусьніцы галеюць да бохана хлеба, і чужаложніца цікуе на дарагую душу.

Ці схавае хто агонь у запазуху, каб не загарэлася адзеньне ягонае?

Ці можа хто хадзіць па распаленым вугольлі, не апёкшы ступняў сваіх?

Так і той, хто ўваходзіць да жонкі бліжняга свайго, хто дакранаецца да яе, не пазьбегне кары.

Дык зрабі, што раю, сыне мой, і вызвалі сябе, бо ты трапіў у рукі бліжняга твайго: бяжы, упадзі да ног і ўпрошвай бліжняга твайго,

Не пагарджаюць злодзеем, калі ён крадзе, каб насыціць душу сваю, калі ён галодны,

але злоўлены, сямікроць аддасьць, аддасьць усю маёмасьць дому свайго.

Хто чужаложыць з жанчынаю, той бязглузды; загубіць душу сваю той, хто гэтак чыніць.

Біцьцё і сорам знойдзе ён сабе, і ганьба яго ня змыецца,

бо рэўнасьць раз’юшвае мужа, і не пашкадуе ён у дзень помсты,

ня гляне ён на ніякую аднагароду і адкіне дары, хоць іх павялічыш.

не давай сну вачам тваім і спачынку павекам тваім,

вырывайся, як сарна з рукі і як птушка з рукі птушкалова.

Я быў малады і стаўся стары, і ня бачыў, каб праведнік быў пакінуты, каб насеньне ягонае шукала хлеба.

Калі пазычыш грошы [чалавеку] з народу Майго, беднаму, які ў цябе, ня будзеш для яго як ліхвяр, не накладай на яго адсоткаў.

Нахіляй сэрца маё да сьведчаньняў Тваіх, а не да прыбытку.

Адвярні вочы мае, каб на марнасьць не глядзелі; ажыві мяне на шляхах Тваіх!

Выканай працу тваю звонку [дому] і скончы яе на полі тваім, а пасьля пабудуй дом твой.

Калі бліжняму твайму пазычыш нейкую рэч, ня ўвойдзеш у дом ягоны, каб узяць нешта ў заклад,

але будзеш стаяць звонку, а чалавек, якому ты пазычыў, прынясе табе заклад навонкі.

Бо ў ценю мудрасьці як у ценю срэбра; і карысьць веданьня [ў тым, што] мудрасьць дае жыцьцё таму, хто мае яе.

Не падманвайцеся, з Бога не пасьмяешся. Бо што чалавек сее, тое і будзе жаць.

Чалавек, пазбаўлены розуму, дае руку і ручаецца перад абліччам бліжняга свайго.

Разумны бачыць зло і хаваецца, а неразумныя ідуць і будуць пакараныя.

у першы [дзень] пасьля суботы кожны з вас няхай складае ў сябе і зьбірае паводле таго, як яму вядзецца, каб не рабіць складак тады, калі я прыйду.

У сэрцы маім я хаваю слова Тваё, каб не зграшыць супраць Цябе.

Добры пакідае спадчыну і ўнукам, а багацьце грэшнікаў захоўваецца для праведных.

Вусны праведніка выказваюць мудрасьць, і язык ягоны гаворыць суд.

Закон Бога ягонага ў сэрцы ягоным; ня будуць хістацца крокі ягоныя.

ня крыўдзіць нікога, вяртае даўжніку заклад ягоны, рабункам не рабуе, дае хлеб галоднаму і голага апранае вопраткай,

Верны ў малым, і ў многім верны, і няправедны ў малым, і ў многім няправедны.

Дык вось, калі вы ў няправеднай мамоне не былі верныя, хто даверыць вам сапраўднае?

І калі вы ў чужым не былі верныя, хто дасьць вам вашае?

Паслухайце цяпер вы, якія кажаце: «Сёньня і заўтра пойдзем у такі і такі горад, і будзем там адзін год, і будзем гандляваць і зарабляць»,

вы, якія ня ведаеце, што [будзе] заўтра. Бо што такое жыцьцё вашае? Бо яно — пара, якая зьяўляецца на малы [час], а потым чэзьне.

Лепшы для мяне закон вуснаў Тваіх, чым тысячы золата і срэбра.

у дбайнасьці не лянуйцеся; духам палайце; Госпаду служыце;

[маючы] надзею, радуйцеся; у прыгнёце будзьце вытрывалымі; у малітве — няспыннымі;

у патрэбах сьвятых бярыце ўдзел; імкніцеся да гасьціннасьці.

Спадчына, на пачатку пасьпешліва здабытая, ня бу­дзе пры канцы дабраслаўлёная.

і намагайцеся жыць у супакоі, і рабіць сваю справу, і працаваць сваімі ўласнымі рукамі, як мы загадалі вам;

Дзеля гэтага Валадарства Нябеснае падобнае да чалавека валадара, які захацеў разрахавацца са слугамі сваімі.

Калі ж пачаў ён рахавацца, прывялі да яго аднаго, які вінен быў дзесяць тысячаў талентаў.

А як ня меў што аддаць, пан ягоны загадаў прадаць яго, і жонку ягоную, і дзяцей, і ўсё, што меў, і заплаціць.

Тады слуга той, упаўшы, пакланіўся яму, кажучы: “Пане! Будзь доўгацярплівым да мяне, і ўсё табе аддам”.

Пан, зьлітаваўшыся над слугою тым, адпусьціў яго і дараваў яму пазыку.

А слуга той, выйшаўшы, знайшоў аднаго з таварышаў сваіх, які вінен быў яму сто дынараў, і, схапіўшы яго, душыў, кажучы: “Аддай мне, што вінен”.

Тады таварыш ягоны, упаўшы да ног яго, прасіў яго, кажучы: “Будзь доўгацярплівым да мяне, і ўсё аддам табе”.

і сказаў: «Сапраўды кажу вам: калі не навернецеся і ня станецеся, як дзеці, ня ўвойдзеце ў Валадарства Нябеснае.

А той не захацеў, але адыйшоўшы, кінуў яго ў вязьніцу, пакуль не аддасьць доўгу.

Таварышы ягоныя, убачыўшы, што сталася, вельмі засмуціліся і, прыйшоўшы, паведамілі пану свайму ўсё, што сталася.

Тады пан ягоны, паклікаўшы яго, кажа яму: “Злы слуга! Увесь твой доўг я дараваў табе, калі ты прасіў мяне.

Ці ж ня мусіў і ты зьлітавацца над таварышам тваім, як і я зьлітаваўся над табою?”

І, загневаўшыся, пан ягоны аддаў яго катам, пакуль не аддасьць яму ўсяго доўгу.

Так і Айцец Мой Нябесны ўчыніць вам, калі не даруе кожны з вас ад сэрца свайго брату свайму грахоў ягоных».

Лепш малое ў страху перад ГОСПАДАМ, чым вялікія скарбы, а з імі трывога.

Добра чалавеку, які літуецца і пазычае, які справы свае вядзе згодна з судом.

Праведнік ведае справу ўбогіх, а бязбожнік і ня думае ведаць [яе].

У канцы сёмага году даруй даўгі.

Даючы, дай яму, і няхай не сумуе сэрца тваё, што даеш, бо за гэта будзе дабраслаўляць цябе ГОСПАД, Бог твой, у кожнай справе і ў кожнай працы, і ў кожным дзеяньні рук тваіх.

Бо будуць убогія ў зямлі гэтай. Дзеля гэтага я загадваю табе, кажучы: “Адкрываючы, адкрывай руку тваю брату твайму, які ў патрэбе, і ўбогаму, які ў зямлі тваёй”.

Калі прадасца табе брат твой, Гебрай або Гебрайка, няхай будзе нявольнікам шэсьць гадоў. У сёмы год выпусьціш яго вольным ад сябе.

Калі будзеш, вызваляючы, вызваляць яго, не адпусьціш яго з пустымі [рукамі].

Адорваючы, адаруеш яго і дасі яму з авечак тваіх, з току твайго і з тоўчні тваёй, якімі дабраславіў цябе ГОСПАД, Бог твой.

Памятай, што ты быў нявольнікам у зямлі Эгіпецкай, і вызваліў цябе ГОСПАД, Бог твой. Дзеля гэтага я загадваю табе гэта слова сёньня.

А станецца, што ён скажа табе: “Не адыйду ад цябе, бо люблю цябе і дом твой”, бо добра яму ў цябе.

Тады возьмеш шыла і праколеш вуха яму пры дзьвярах, і будзе ён табе служыць вечна, і падобна зробіш і з нявольніцай тваёй.

Няхай ня будзе прыкрым у вачах тваіх, што пускаеш яго свабодна ад цябе, бо служачы табе шэсьць гадоў, ён зарабіў табе падвойную плату найміта, а ГОСПАД, Бог твой, будзе дабраслаўляць цябе ў-ва ўсім, што робіш.

Усіх першародных мужчынскага роду, якія родзяцца ў валоў тваіх і авечак тваіх, маеш пасьвяціць ГОСПАДУ, Богу твайму. Ня будзеш працаваць першародным валом тваім і ня будзеш стрыгчы першароднага з авечак тваіх.

Дараваньне даўгоў [палягае] на тым, што кожны пазыкадавец, які пазычыў бліжняму свайму з рукі сваёй, ня бу­дзе вымагаць звароту пазыкі ад бліжняга або брата свайго, бо абвешчана дараваньне даўгоў [на ўшанаваньне] ГОСПАДА.

Які ўчыняе суд для пакрыўджаных, дае хлеба галодным. ГОСПАД разьвязвае зьвязаных,

Лепш малое ў праведнасьці, чым багатыя прыбыткі ў беззаконьні.

Бо кій бязбожнікаў не застанецца над лёсам праведнікаў, каб не цягнулі праведнікі рук сваіх да беззаконьня.

Дзеля забавы ладзяць банкет, і віно разьвесяляе жыцьцё, а срэбра адказвае за ўсё.

Хто знойдзе жонку дабрадзейную? Яна даражэй за пэрліны.

Пэўнае ў ёй сэрца мужа яе, і ён не застанецца без прыбытку.

Яна дае яму дабро, а ня зло, у-ва ўсе дні жыцьця свайго.

Шукае яна воўну і лён, і ахвотна працуе рукамі сваімі.

Яна падобная да караблёў купецкіх, здалёк прыносіць хлеб свой.

І ўстае яна сярод ночы, і раздае ежу ў доме сваім, і належнае служкам сваім.

Падумае яна пра поле, і купляе яго, з плоду рук сваіх закладае вінаграднік.

Яна падпярэзвае моцаю сьцёгны свае і ўмацоўвае рамёны свае.

Яна адчувае, што добры занятак яе, і сьветач яе ня тухне і ўначы.

Працягвае рукі свае да кудзелі, а далоні яе трымаюць верацяно.

Што, сыне мой? Што, сыне жывата майго? Што, сыне абяцаньняў маіх?

Далоні свае адкрывае прыгнечанаму, і руку сваю працягвае беднаму.

Не баіцца сьцюжы для дому свайго, бо ўвесь дом яе ў кармазын апрануты.

Дываны яна робіць сабе, вісон і пурпур — адзеньне яе.

У брамах [гораду] вядомы муж ейны, калі сядзіць сярод старшыняў зямлі.

Робіць яна палатніну, і продае яе, і дастаўляе паясы купцам Хананейскім.

Сіла і велічнасьць — адзеньне яе, і радуецца яна дню, што прыходзіць.

Яна адкрывае вусны свае з мудрасьцю, і міласэрнае настаўленьне на языку ў яе.

Яна пільнуе шэсьце дому свайго і ня есьць хлеба гультайства.

Устаюць дзеці ейныя, і называюць шчасьлівай яе, і муж ейны хваліць яе:

«Шмат было жанчынаў дабрадзейных, але ты пераўзыйшла іх усіх!»

Не давай жанчынам сілы тваёй, ані шляхоў тваіх нішчыцелькам валадароў.

Прывабнасьць падманлівая і прыгажосьць марная, але жанчына, якая баіцца ГОСПАДА, годная пахвалы.

Дайце ёй з пладоў рук ейных, і няхай справы яе ў брамах [гораду] хваляць яе.

Сыны чалавечыя — толькі марнасьць, сыны людзкія — хлусьня; калі пакладзеш іх на шалі, яны разам лягчэй за марнасьць!

А хто мае маёмасьць у сьвеце, і бачыць брата свайго ў патрэбе, і зачыняе ад яго нутро сваё, дык як любоў Божая застаецца ў ім?

А хто сумняецца, калі есьць, асуджаны, бо [робіць] не паводле веры; а ўсё, што не паводле веры, — грэх.

Калі ж у каго з вас не хапае мудрасьці, няхай просіць у Бога, Які дае ўсім шчыра і не дакараючы, і будзе яму дадзена.

Галеча і ганьба таму, хто адкідае настаўленьне, а той, хто прыймае дакараньні, будзе ў пашане.

І калі хто пазычыць у бліжняга свайго [жывёлу], і яна будзе скалечана або здохне, а гаспадара ейнага не было пры ёй, тады, плацячы, заплаціць [за яе].

А калі гаспадар ейны быў пры ёй, тады ня будзе плаціць. Калі яна нанята была [за грошы], тады атрымае цану найму.

Бо дабраслаўлёныя [Богам] зямлю ў спадчыну возьмуць, а тыя, што праклятыя Ім, будуць зьнішчаныя.

бо п’яніца і абжора зьбяднеюць, і заспанасьць апране ў лахманы.

Дык стойце ў свабодзе, якою вызваліў нас Хрыстос, і не патрапляйце ізноў пад ярмо няволі.

Дык прашу вас, браты, праз міласэрнасьць Божую, аддайце целы вашыя на ахвяру жывую, сьвятую, прыемную Богу, на разумнае служэньне вашае,

Братняя любоў адзін да аднаго [няхай будзе] ад усяго сэрца, у пашане адзін аднаго выпярэджвайце;

у дбайнасьці не лянуйцеся; духам палайце; Госпаду служыце;

[маючы] надзею, радуйцеся; у прыгнёце будзьце вытрывалымі; у малітве — няспыннымі;

у патрэбах сьвятых бярыце ўдзел; імкніцеся да гасьціннасьці.

Дабраслаўляйце тых, якія вас перасьледуюць, дабраслаўляйце, а не кляніце.

Радуйцеся з тымі, хто радуецца, і плачце з тымі, хто плача.

Думайце адзін пра аднаго аднолькава; не ўзьвялічвайце саміх сябе, але пакорнымі захапляйцеся; ня будзьце мудрымі самі праз сябе.

Нікому не аддаючы ліхотай за ліхоту, дбайце пра добрае перад усімі людзьмі.

Калі магчыма для вас, мейце супакой з усімі людзьмі.

Ня помсьціце за сябе, улюбёныя, але дайце месца гневу [Божаму], бо напісана: «“Мне [належыць] помста, Я аддам”, — кажа Госпад».

і не прыпадабняйцеся веку гэтаму, але перамяняйцеся праз абнаўленьне розуму вашага, каб вам выпрабаваць, што ёсьць воля Божая, што добрае, і прыемнае [Богу], і дасканалае.

Хто любіць настаўленьне, любіць веданьне, а хто ненавідзіць дакараньне, той дурань.

І кліч Мяне ў дзень трывогі, Я выратую цябе, і будзеш ушаноўваць Мяне».

Дзьве рэчы прашу ў Цябе, не адмаўляй мне перш, чым памру:

марнасьць і слова хлусьлівае аддалі ад мяне, ані беднасьці, ані багацьця не давай мне, сыць мяне хлебам, вызначаным для мяне,

каб я, насыціўшыся, ня выракся Цябе і не сказаў: «Хто ГОСПАД?», або каб, зьбяднеўшы, ня стаў красьці і ганьбіць імя Бога майго.

Шмат лепш не абяцаць, чым паабяцаць і ня споўніць.

З усёй стараннасьцю захоўвай сэрца тваё, бо з яго крыніца жыцьця.

Князі твае — бунтаўнікі і супольнікі злодзеяў; яны ўсе любяць падарункі і гоняцца за хабарамі, а не спагада­юць сіраце, і справа ўдоваў іх не цікавіць.

Хто літуецца над убогім, той пазычае ГОСПАДУ, за дабрадзейства Ён аднагародзіць яму.

і буду хадзіць па [прасторы] шырокім, бо загадаў Тваіх я шукаў.

Насіце цяжары адзін аднаго, і гэтак споўніце закон Хрыстовы.

Страх перад ГОСПАДАМ навучае мудрасьці, і ўпакораньне папераджае славу.

Дык перш за ўсё, браты мае, не прысягайцеся ані небам, ані зямлёю, ані якою другою прысягаю, але няхай будзе ў вас «Так, так» і «Не, не», каб вам не патрапіць пад суд.

Хто дае бедным, ня будзе мець нястачы, а хто хавае вочы свае, мецьме шмат праклёнаў.

Так што не судзіце перад часам, пакуль ня прыйдзе Госпад, Які і асьветліць схаванае ў цемры, і выявіць намеры сэрцаў; і тады кожнаму будзе пахвала ад Бога.

Гора вам, кніжнікі і фарысэі, крывадушнікі, што даяцё дзесяціну з мяты, аніжу і кмену, і пакінулі найважнейшае ў Законе: суд, і міласэрнасьць, і веру; гэтае трэба было рабіць, і таго не пакідаць.

Мудры чалавек, судзячыся з неразумным, і злуецца, і сьмяецца, і ня мае спакою.

Адкрые табе ГОСПАД шчодрыя скарбы нябесныя, каб даць у свой час дождж зямлі тваёй і дабраславіць ўсе працы рук тваіх. І ты будзеш пазычаць шматлікім народам, а сам ня будзеш браць пазыкі.

Бо Ён не пагардзіў і ня брыдзіўся нэндзай прыгнечанага, і не схаваў аблічча Свайго ад яго, але пачуў яго, калі той галасіў да Яго.

Вось чатыры малыя на зямлі, але яны мудрэйшыя за мудрых:

мурашкі — народ ня моцны, але летам назапашваюць хлеб свой,

і будзем зважаць адзін на аднаго, заахвочваючы да любові і добрых учынкаў,

не пакідаючы зграмаджэньня свайго, як ёсьць у некаторых звычай, але заклікаючы [ў яго], і тым больш, калі бачыце, што набліжаецца дзень той.

Ці ж не заблукалі тыя, якія задумляюць зло? Але міласэрнасьць і праўда будзе тым, якія задумляюць добрае.

А мы ведаем, што тым, якія любяць Бога, пакліканым паводле [Яго] вызначэньня, усё дапамагае на дабро.

Ідзі да мураша, гультаю, і паглядзі на шляхі ягоныя, і станься мудрым.

Няма ў яго начальніка, ані наглядчыка, ані кіраўніка,

але ён летам загатаўляе хлеб сабе і зьбірае ежу сваю ў жніво.

Праходзіў я праз поле гультая і праз вінаграднік чалавека бяз розуму,

і вось, усё зарасло асотам, і крапіва пакрыла паверхню яго, і каменная агароджа зруйнаваная.

І паглядзеў я, і зьвярнуў [на гэта] сэрца маё, убачыў, і атрымаў настаўленьне:

«Крыху пасьпіш, крыху падрэміш, крыху, склаўшы рукі, паляжыш.

і прыйдзе, як валацуга, беднасьць твая, і нястача твая — як чалавек узброены».

Не зьбірайце сабе скарбаў на зямлі, дзе моль і іржа нішчаць, і дзе злодзеі падкопваюць і крадуць;

Калі ж даеш міласьціну, не трубі перад сабою, як робяць крывадушнікі ў сынагогах і на вуліцах, каб людзі славілі іх. Сапраўды кажу вам: яны ўжо атрымліваюць нагароду сваю.

але зьбірайце сабе скарбы ў небе, дзе ані моль, ані іржа ня нішчаць, і дзе злодзеі не падкопваюць і не крадуць.

Пры гэтым сказаў ім: «Глядзіце і захоўвайце сябе ад хцівасьці, бо жыцьцё чалавека ня ў мностве маёмасьці яго»

Ты будзеш працу рук тваіх есьці, ты шчасьлівы, і добра табе!

[Чалавек] адзін, і няма другога, таксама няма ані сына, ані брата ў яго, і няма канца ўсёй цяжкай працы ягонай, і вока ягонае не насычаецца багацьцем, [і кажа ён:] “Для каго я працую і пазбаўляю душу сваю дабра?” Гэта таксама марнасьць і кепскі занятак.

Ускладзі на ГОСПАДА ўсе справы свае, і ўсе намеры твае зьдзейсьняцца.

Паслухайце, браты мае ўлюбёныя, ці ж ня ўбогіх сьвету гэтага выбраў Бог быць багатымі ў веры і спадкаемцамі Валадарства, якое Ён абяцаў тым, што любяць Яго?

Ня будуць яны асаромленыя ў час ліхі, а ў дні голаду будуць насычаныя.

Дом і маёмасьць — спадчына ад бацькоў, але разумная жонка — ад ГОСПАДА.

Нахіляй сэрца маё да сьведчаньняў Тваіх, а не да прыбытку.

пасьвіце Божы статак, які ў вас, гледзячы за ім не пад прынукаю, але добраахвотна, і не дзеля прыбыткаў, але з ахвотаю,

Не намагайся мець багацьце, пакінь разважаньні свае.

Рупяцца пра вас нядобра, але хочуць аддзяліць вас [ад нас], каб вы рупіліся пра іх.

і хто захоча судзіцца з табою і ўзяць у цябе вопратку, аддай яму і шаты;

І ня толькі [гэтым], але хвалімся і ў прыгнётах, ведаючы, што прыгнёт робіць цярплівасьць,

а цярплівасьць — выпрабаванасьць, а выпрабаванасьць — надзею,

Міласэрнасьць і праўда ахоўваюць валадара, і міласэрнасьцю ўмацоўваецца пасад ягоны.

Спадзявайся на ГОСПАДА і рабі добрае, жыві на зямлі, і захоўвай вернасьць.

Як сьнег улетку, а дождж у жніво, так дурню не пасуе слава.

Вяльможны робіць усё: і дурня наймае, і мінака наймае.

Як сабака вяртаецца да ванітаў сваіх, так дурань паўтарае дурасьць сваю.

Ці бачыў ты чалавека, мудрага ў вачах сваіх? На дурня большая надзея, чым на такога.

Гультай кажа: «Леў на шляху! Леў на плошчы!»

Дзьверы варочаюцца на завесах сваіх, а гультай — на ложку сваім.

Гультай хавае руку сваю ў місе, і яму цяжка падняць яе да вуснаў сваіх.

Гультай мудрэйшы ў вачах сваіх за сямёх, што адказваюць з разуменьнем.

Хапае сабаку за вушы той, хто мяшаецца ў чужую спрэчку.

Як вар’ят, які кідае агонь, стрэлы і сьмерць,

так чалавек, які падманвае бліжняга свайго і кажа: «Гэта я жартую».

Як птушка пераляціць і як ластаўка паляціць, так праклён беспрычынны ня збудзецца.

Малітва да Бога