Ayunaruxa, Diosan wawanakapjama jilsuniñatakiw yanapt'istu. Diosampi jak'achasipjtañatakis ukhamaraki Awkin Diosampi sum apasiñatakis yanapt'istu. Janiw ayunaruxa kunin askatañatakikiti lurasaxti, jan ukasti Diosampi jakäwis sumasipjtañatakikiwa. Ayunaruxa munasiñampiw lurasxi, manq'añ munatäska uk jaytawayapxatas ukürusti, uka pacharuxa ajayumpiw ch'ampiñcht'añasa, Diosampiw aruskipañasa. Diosan utjäwip mayampiw thaqtaña munstan ukhaxa, suma ch'amak ch'uk ch'ukuñawa Diosamp parlt'añataki.
Daniel 9:3 Dios Awkiruw thaqt'asïta, mayt'asisampi, ayunasampi, llaki isthapisampi ukhamaraki usutampi.
“Cunapachatejj jumanacajj ayunapcäta ucqhajja, jan llaquit ajanuni sarnakapjjamti, cunjamtï uca c'ari chuymaninacajj lurapqui uqhamjja. Ucjja jupanacajj lurapjjewa jakenacan: ‘Ayunascataynaw’ sayasiñataquiqui. Khanacwa sapjjsma, uca luratapatjja catokjjapjjewa. Cunapachatejj jumajj ayuncät ucqhajj ajanum jarekasim, ñic'utamsti sumrac asquicht'asim, uqhamata jakenacajj jan amuyapjjañapataqui juman ayunascatama. Juma sapampïquis uca Awquimaquiwa yatiñapajja, ucatsti jupajj bendiciraquïtamwa.
Chekpachansa janiw ucajj uqhamäquiti, cawquïri ayunotejj cusisiyquitu ucajj acawa: Cunatejj jan chekapäqui uca ñach'jjäsir cadenanac t'akjjaña, yugor ñach'jjäsquis uca chinunaca jararaña, t'akhesiyatanacarusti jan juc'ampi t'akhesiyjjaña, uqhamarusa take cunatejj jan walïqui ucanac tucjaña; mank'at awtjatarusti mank'a churaña, jan utaninacarusti utamaru catokaña, jan isinirojj ist'ayaña, jake masirusti yanapt'añaraqui.
“Ucampis jichhajja, Tatitojj siwa: Take chuymampi nayan ucar cuttanjjapjjam. ¡Ayunapjjam, arnakasipjjam, jachapjjaraquim! sasa. ¡Jumanacasti Tatitu Diosamar cuttjjapjjam, isinacama ch'iyanokcamayjja, chuymanacamaya ch'iyanokapjjamjja! Tatitojj munasiriwa, qhuyapayasiriraquiwa, paciencia chuymaniwa, munasiñapas jach'araquiwa; cuna mutuyäwetejj utjqui ucsa, jiwasatjja jayar apanucjjañataquisa.
Jesusasti ucapachajj jan mank'ataw sarnakäna pusi tunca urumpi pusi tunca arumampi, ucatsti mank'at awtjayasiraquïna.
Ucatsti nayajj Tatitu Diosaruw mayisiscaraquïyäta, juparuw achict'asiraquïyäta, ayunasina, chhanqha isinacampi isthapisisa, khellaru kont'asisaraqui.
Mä urojj cunapachatejj jupanacajj Tatitur yupaychasipcäna, uqhamarac ayunasipcäna ucapachajja, Kollan Ajayojj jupanacarojj aqham sänwa: “Bernabeampir Saulompir yakhacharapipjjeta, cawquïr luräwitaquitejj jupanacar jawsctjja ucataqui.” Ucatsti mä pusi pataca pheska tuncani mararaquiw jupanacarojj juesanac toke apnakatäna, Samuel profetan urunacapcama. Ucapachasti jupanacajj mä rey mayipjje jupanacar apnakañapataqui. Diosasti iyawsasaw jupanacarojj mä rey churi, pusi tunca mara jupanacar apnakañapataqui. Uca reyisti Cis sat chachan Saúl yokapänwa. Jupasti Benjaminan familiap castaraquïnwa. Uca khepatsti Diosajj Saúl reyir jakonucusinjja, Davidaruw reyit utt'ayäna. Jupatsti aqham saraquïnwa: ‘Nayajj Isaí chachan David yokaparuw jicjjatta. Cawquïritejj munañajjarjam sarnakerïqui, ucawa take cuntï nayajj muncta uc lurani’ sasa. Uca quicpa Davidan familiapataraquïnwa Jesusajja, qhitirutejj Diosajj Israel marcar khespiyañapatac sayt'aycäna arsutaparjam uca. Janïr Jesús jutquïpanjja, Juan sat chachaw yatiyäna Israelanquir take jakenacar aqham sasa: ‘Bautisasipjjam, jan wali luräwinacamatsti arrepientisipjjaraquim’ sasa. Juanasti jiwañap jac'ajja sänwa: ‘¿Qhitiw sapjjestas nayarojja? Janiw nayajj qhititï jutañapäqui ucäcti. Ucampis mayniw nayat khepa jutani, ucan wisqhup cayunacapat apsuñataquisa janiw nayajj asquïcti’ sasa. “Jilatanaca, Abrahaman wawanacapa, uqhamarac qhitinacatejj jumanac taypit Diosar ajjsartas sarnakapcta ucanaca, take jumanacataquiw aca khespiyäwi arunacajja. Jerusalén marcan jaquirinacampi jilïrinacampejja, janiw Jesusan qhitïtaps yatipcänti. Janiraquiw amuyt'apcänti cuntejj sinagogana sapa samarañ uruna profetanacan kellkatanacap leepcän ucsa. Ucampis Jesusar jiwayasajj jupanac quicpaw uca profecía arunacjja phokhapjje. Jupar jiwayañataquejj janiw cuna juchsa jicjjatapcänti. Uqhamäquipansa jupar jiwayañataquejj Pilatorojj mayisipcaquïnwa. Ucatsti take cunatï jupjjat kellkatäcäna ucanac phokhasjjepanjja, cruzat apakasinjja sepulturaruw imjjapjjäna. Ucat Tatitur mayisina uqhamarac ayunasinjja, amparanacap jupanacjjar lokjjatasinwa qhitapjjäna.
Ucatsti takeruw yatiyta Ahava sat jawira jac'ana ayunañataqui, uqhamata Diosan nayrakatapana juchanacajja uñt'asiñanacajjataqui, uqhamarac mayiñataqui sumaqui nanacar sarayañapataqui, familianacajjaru, uqhamarac yänacajjarusa. Nayasti p'enkasïyätwa reyita caballería soldadonaca mayiña nanacar thaquin uñisirinacata imañapataqui, nanacajj reyirojj sapjjäyätwa: “Diosajj imiwa take qhitinacatejj jupar thakapqui ucanacarojja, ucampisa qhitinacatejj juparu apanucupqui ucanacarusti Diosan ch'amapasa, colerapasa jupanac contrawa” sasa. Ucatwa ayunasina Diosar achict'asipjjta take ucanacata, ucatsti jupajj ist'apjjetuwa.
Josafat reyisti walwa ajjsarayasïna, ucatsti Tatitur maqhatjjawa amtasïna. Ucatjja ayunañataquiw take Judá orakpacharu yatiyäna, Uqhamawa Josafatan reinopajja sumaqui sarantäna, Diosaw jupar samara churäna marca jac'anacapampi. Josafat reyejj uqhamawa Judá marcjja apnakäna. Jupasti cunapachatï quimsa tunca pheskani maranïna ucqhawa apnakaña kalltäna, ucatsti pä tunca pheiskcani marawa Jerusalenana apnakäna. Taycapasti Azuba sat sutinïnwa, jupasti Silhi sat chachan phuchapänwa. Josafat reyisti Asa awquipjamawa cheka cancañampi sarnakäna. Jupan luratanacapasti chekapänwa Tatitun nayrakatapana. Ucampis yakha diosanacan santuarionacapajja janïrawa aparpayatäcänti, marcasti janiw suma thurt'atäcänti nayra awquinacapan Diosapar arcañataquejja. Ucat ucjjar sarnakäwipasti kalltata tucuycamajja kellkatawa Hanani chachan Jehú yokapana crónicas sat libropana, uqhamaraquiw kellkt'ataraqui Israelan reyinacapan libropansa. Khepjjarusti Judá orakenquir Josafat reyejj Israelanquir Ocozías reyimpiwa mayachasïna, jupasti ñankha lurir chachänwa. Josafat reyisti jupar jakcattasawa barconaca lurañaru uchasïna, Tarsis marcar sarañataqui, ucatsti Ezión-geber chekanwa lurapjjäna. Ucatsti Dodava sat chachan Maresa chekanquiri Eliezer yokapaw aca arunaca jutir urunacata Josafat reyitaqui parläna: “Tatitusti jisc'a jisc'wa tucjani cuntï jumajj lurctajja ucanaca, Ocoziasampi mayachasitam laycu” sasa. Chekpachansa barconacajja jisc'a jisc'awa tucusïna, ucatsti janiw Tarsis marcarojj sarcjjapjjänti. Judá orakenquir jakenacajja Tatitur yanapa mayiñataquiw tantachasïna. Judá orakena take marcanacapatwa jakenacajj purinipjjäna.
Aca arunac ist'asinjja kont'asisinwa jachta, ucatsti mä kawkha urunacaraquiw wali llaquita jicjjatasta, uqhamaraqui ayuno oración luraracta alajjpachanquir Diosaru.
Jesusasti Kollan Ajayun phokt'ataw Jordán jawirat cuttanjjäna, ucatsti Ajayuw wasararu irpäna. Kellkatanjja saraquiwa: ‘Diosajj angelanacaparuw jumar uñjir qhitanini. Jumarusti amparanacaparuraquiw catokapjjätam, jan cayum kalar usuchasiñamataqui’ sasa. Jesusasti Supayarojj saraquïnwa: —Kellkatanjja saraquiwa: ‘Janiw Tatit Diosamar yant'ätati’ —sasa. Uqhamaw Supayajj jan cunjämat Jesusar yant'ar puriyirjamäsajja sarawayjjänwa mä kawkha urunacataqui. Jesusasti Kollan Ajayun ch'amapan phokt'ataw Galilearojj cutt'jjäna. Jupatsti take ucsa tokenacan parlapjjäna. Sapa marcansa sinagoganacanwa yatichäna. Takeniraquiwa juparojj yupaychapjjäna. Ucapachaw Jesusajj Nazaretaru sarjjäna cawqhantï jupajj jilcatayna ucaru. Samarañ urunsti sinagogaruw manti luräwinacaparjama, ucatsti Kellkatanac leet'añataquiw sayt'asïna. Juparusti Isaías profetan librop churapjjäna. Jist'arasinsti mä chek jicjjati, ucansti aqham kellkatänwa: “Tatitun Ajayupaw nayjjanqui, suma yatiyäwinac pobrenacar churañataquiw ajllisitu; llact'at chuymanacar kolliriw qhitanitu, carcelanquirinacar khespita sarnakañat yatiyiriraqui, uqhamarac juyqhunacarus uñatatayiri; t'akhesiyatanacarus khespiyiriraqui; Tatitun cusiscañ marap yatiyiri” Ucansti Jesusajj pusi tunc uruw ucancäna, Supayasti yant'araquïnwa. Ucürunacanjja janiw cuns mank'cataynati, ucat jupajj mank'at awtjayasïna.
Moisesasti Tatitumpi chicänwa pusi tunca uru, pusi tunca aruma jan mank'ata, uqhamarac jan umas umt'ata uqhama; jupasti kala tablanacaruw kellkascäna Diosan tunca camachi arunacapjja.
Sapa iglesianracwa jilïri jakenac utt'ayawayapjjäna. Ucatsti oracionampi ayunompi lurasinjja, cawquïr Tatiturutï iyawsapcäna ucaruw catuyawayapjjaraquïna.
Nayajj jupanacar usuntir uñjasajja, walpun llaquisïyäta, qhanqha isimpiw isthapisïyäta, janiw mank'cäyätsa, chuyma mankhejjansti, janiw Diosat mayirapiñ karjascäyätti. Uñt'at masitjama, jilajjatjam llaquit sarnakäyäta; taycajjas jiwcaspajj uqhamaw chuyma cawcst'at jacäyäta.
Cunapachatï Acab reyejj take uca arunaca ist'äna ucqhajja, isipjja ch'iyanokasïnwa, ucatsti chhanqha isinacwa uchasïna, uqhamarac ayunaraquïna. Uca isimpiraquiw iquiraquïna, wali llaquitaw sarnakaraquïna. Ucatsti Tatitojj Eliasarojj sänwa: “¿Uñjtati cunjämsa Acab reyejj nayan nayrakatajjan jisc'ar tucujja? Ucampis nayan nayrakatajjan jisc'ar tucutapatjja, janiw familiapjjarojj jan walt'añjja apayancäti jupan jacañapcama, jan ucasti wawapan jacañapanwa ucjja apayanëjja” sasa.
Ucapachajj Bautisiri Juanan arquirinacapajj Jesusaruw jac'achasisina jisct'apjje: —¿Cunatsa nanacamp fariseonacampejj wal ayunapjjtjja, juman discipulonacamasti janiraquis ayunquitejja? —sasa. Jesusasti ucjjarojj saraquïnwa: —¿Waliquïspati mä casarasïwiru jawsayata jakenacan luto isin ist'at ucancañapajja, niyaquitejj casarasirejj ucancascchi ucajja? Ucampis jutaniwa mä urojj cunapachatï casarasiri waynajj irparatäcani, ucqhawa waquisini ayunañajja.
“Uca urunacansti, naya, Daniel, wali llact'ata quimsa semanaw sarnakäyäta. Ucatsti jupajj saraquituwa: ‘¿Yattati cunatsa jumar uñjiri jutta ucjja? Jichhajj Persia marcar arjjatiri angelampi nuwasiri sarañajjawa. Cunapachatejj nayajj jupampi nuwasiña tucuyjjä ucjjarusti Grecia marcanquiri angelaraquiw naya tokejj jutani. Jichhasti saraquïmawa cunanacatejj chekapa libron kellkatäqui uca arunacjjata; uca angelanacampi nuwasiñajjanjja, Israel marcar arjjatiri Miguel sat angelaquiw nayarojj yanapt'itu.’ Janiw nayajj suma mank'anacjja mank'cäyätti, janiraquiw aychsa ni vinsa mallt'caraquïyätti, ni cuna casta suma k'aphinacampis uscuscaraquïyätti, uca quimsa semananac pasañapcama.
ucampis sapjjaraquiwa: ‘¿Cunataquirac ayunañänisti, Diosajj janejjay uñjcchitejja? ¿Cunataquirac ch'am tucuscañänisti, jupajj janejjay amuycchitejja?’ sasa. Ayunañ urusti jumanacajj aljasiñanacaruw uscusipjjtajja, irnakerinacamatsa k'al ch'amjja thalsupjjtajja; ayunañ urojja jumanacajj ch'ajjwañanacana jucha lurañanacanwa sarnakapjjtajja, jiwayañatacjamaraquiw ch'acuntasipjjtajja. Uqham ayunañ urunjja janiw nayajj mayisitanacamjja ist'quiristti. ¿Jumanacasti amuyapjjtati cawquïri ayunañatejj llact'ata jicjjatasiñäqui, p'ekes mä alir uñtata alintata, uqhamaraqui llaqui isimpi isthapita khelljjan iquiñäqui ucajj cheka ayunütapa? ¿Ucaruti jumanacajj ‘Ayuno’ sapjjta? ‘¿Tatitun suma urupa sapjjaracta?’
Uca pachpa phajjsïri pä tunca pusini urunaca sarakataru ucqhajja, israelit jakenacajja tantachasipjjänwa ayunañataqui; jupanacasti isthapisipjjänwa chhanqha isinacampi, uqhamarac p'eke patanacaparusa lak'ampiwa willjjatasipjjäna. Jumasti wali muspharcaya jach'a luräwinacwa Faraonataquejj lurtajja, uqhamarac sirvirinacapataquisa, marcapanquiri take jakenacapataquisa, jumajj amuyastawa cunja jach'a jach'a tucuñampisa israelita jakenacarojj apnakapjjäna uca laycu. Uqhamatwa jach'ar aytatätajja cunjämatejj jichhürunjama. Jupanacan nayrakatapanjja kotsa payaruwa jaljtaytajja, ucatsti jupanacajj uca chekjja waña orakenjam maqhatapjjäna; ucatsti jupanacar arctirinacarojja kota mankheruraquiw utjantaytajja, cunjämatï mä kalajj uma mankheru utjantqui uqhama. Ucatjja urojj irpäyätawa mä kenayampi, arumasti mä ninampiraqui, cawquinjamtï sarapjjañapäqui uca thaquipa khant'ayañataqui. “Ucatjja Sinaí kolluruwa sarakaniractajja, uqhamarac jupanacampiraquiwa alajjpachatpacha parlaniractajja; jupanacarusti churtawa suma asqui arsüwinaca, cheka yatichäwinaca, uqhamarac leyinaca, suma camachi arunacampi. Jupanacarojj yaticharactawa samarañ uru jumatac imapjjañapataqui, ucatjja Moisés sirvirim tokejj churaractawa camachi arunaca, leyinaca, uqhamarac yatichäwinaca. Ucatjja mank'at awtjatäpcäna ucqhasti alajjpachatwa t'ant'a churaniractajja sist'asipjjañapataqui, uqhamarac umat pharjatäpcäna ucqhasti karkatwa uma jalsuyarapïyätajja umt'apjjañapataqui. Ucatjja arsüyätawa cawquïr oraktejj churañataqui parlcayäta ucar mantapjjañapataqui. “Ucampisa nanacan nayra awquinacajjajja jach'a jach'aw tucupjjäna, chuymanacapsa kalarayasipjjäna, ucatjja janiw camachi arunacamarojja ist'apcänti. Janiw jupanacajj ist'aña munapcänti, ni cuna jach'a luräwinactejj jupanac laycu lurcta ucsa amtañ munapcänti. Jupanacajj chuymanacapa kalarayasisajja mä jilïrwa ajllisipjjäna Egiptoru wastatampi esclavöñaru irpañapataqui. Ucampis jumajj juchanac pampachasiri Diosätawa, mä suma qhuyapayasiriraqui, c'achaquiraqui colerasiñataqui, uqhamarac wali munasiriraqui, ucatjja janiw jaytanucctati jupanacarojja. “Jupanacajja mä vaca kallsa metal umatatayasa lurasipcchïna, uqhamarac sapjjäna uca vaca kallojj jupanacan Egiptot apsunir diosapätapsa, uqhamarac juma tokes jan walinaca lurapcchïna ucasa, jumajj jach'a qhuyapayasiñama laycojja, janiw wasarana jaytanucctati. Jupanacan thaquipanjam uru jornala irpañataquejja, kenayajja janiw jupanacat sarakcänti, janiraquiw ninasa arumajja ch'amact'cänti thaqui sarañapanjja. Ucatsti jaya marcat jutir jakenacat jithektasinjja, sayt'asisinwa juchanacapa arsusipjjäna, uqhamarac nayra awquinacapan juchanacapatsa.
“Take marcpacharu, uqhamarac sacerdotenacampiru aqham saraquim: ‘Jumanacajj ayuno lurapjjtawa, lutosiñsa imapjjaractawa pheskëri, pakallköri phajjsina ucqhat jichhacamajj pakallko tunca maräjjewa. Ucsti janiw nayar jach'añchañataqui lurapctati.
Israelitanacasti Mizpa chekaruw tantacht'asipjjäna, ucanwa uma apsupjjäna, uca umwa waratatapjjäna mä ofrendäcaspas Tatitutaqui uqhama. Uca urusti ayunapjjänwa, khanwa arsusipjjaraquïna Tatitu contra jucha luratanacapjja. Uca Mizpa chekanjja Samuelojj israelitanacan jach'a jilïripa tucjjaraquïna.
Jan maynis maynis “janiw” sasipjjamti, jan ucasti oración lurañ laycu, jumanac pura arust'asipjjasma mä tiempo jan jac'asiñataqui ucqhaquiw “janiw” sasipjjasmajja. Uca pasatatsti wasitatwa jumanacajj juntasjjapjjañama, inampis maynejj janchipar jan atipirjamäsajj Supayampi yant'atajja juchar purispa.
“Saram, Susa marcanquir take judionaca tantacht'anim, ucatjja ayunapjjam nayataqui; janiw mank'apjjätasa, ni umapjjaraquïtasa quimsa uru, quimsa aruma. Nayasti tawako warmi uywatanacajjampejja uca quipcaraqui lurapjjaraquëjja, ucatjja nayajj reyimpi parliriw saräjja, uqhama lurañajja leyirjamajj janis walïscpan. Ucampis jiwayapjjetanejja, jiwayasipcaquitpana” sasa.
“Marcarusti tantacht'apjjam ucatsti ayunapjjaraquim; jilïri jakenacarusti, uqhamarac aca marcan jaquir take jakenacarusa Tatit Diosapan templopar tantacht'apjjam, ucatsti Tatitut mayisipjjaraquim.
Ucatsti take Israel marcanquir soldadonaca, jakenaca uqhamaw Belén marcar jutapjjäna Diosan nayrakatapan jachiri. Jupanacasti sapüruw jan mank'atasa ayunapjjäna, uqhamaraqui Diosarojj holocausto sat sacrificio loktapjjaraquïna sumancthapiñataqui.
Eliasasti sartasisinjja mank'äsinwa, umt'asiraquïnwa. Ucatjja uca mank'ajja ch'amwa churäna pusi tunca uru, pusi tunca arumampi sarañataqui, Diosan Horeb sat kolluparu puriñcama.
Corneliosti ucjjarojj sänwa: —Niya pusüröjjewa, cunapachatï nayajj utajjana aca quicpa horasana ayunascäyäta, uqhamarac jayp'u token quimsa horasan oracionsa lurascäyäta, ucapachasti mä khanquir isin chachaw nayar uñstitu. Jupasti nayarojj situwa: ‘Cornelio, oracionanacamjj Diosajj ist'tamwa, pobrenacar qhuyapayatanacamas Dios nayrakatanjja asquit uñt'ataraquiwa.
Ucatsti reyejj palacioparuw sarjjäna, jan mank'ata uqhamaraqui cunjämtejj c'uchirtasirïcän ucanacsa jan phokhasaw iquintjjäna; uqhamarus reyejj uca arumajj janiw icthapcänti.
Uca marcanquiri jakenacasti jach'at jisc'acamaw Diosaru iyawsapjjäna. Ayunaña amtapjjäna, llaquisiñatsa chhanqha isinacampiw isthapisipjjaraquïna.
uqhamata jakenacajj jan amuyapjjañapataqui juman ayunascatama. Juma sapampïquis uca Awquimaquiwa yatiñapajja, ucatsti jupajj bendiciraquïtamwa.
Kawkhas ayunasipcpan, janiw mayisitanacapjja ist'cäti; kawkhas naqhantayat grano ofrendanacapsa apasinipcpan, janiraquiw ucjja take chuymampi uñtcäti. Guerrampi, mach'ampi, cunayman casta usunacampiw ucanacjja tucjaraquï.”
“Pusïri, pheskëri, pakallköri, tunquïri phajjsina ayunañajja cusisiñaruw cuttanejja, cusisiña fiestaruraqui Judá familiat jutirinacataqui. ¡Munapjjam jumanacajj cheka arsuñampiru sumancañampiru!”
Nayajj jupanacar usuntir uñjasajja, walpun llaquisïyäta, qhanqha isimpiw isthapisïyäta, janiw mank'cäyätsa, chuyma mankhejjansti, janiw Diosat mayirapiñ karjascäyätti.
¡Sión kollunsti trompeta phust'apjjam! Marcarusti tantacht'apjjam ucatsti ayunapjjaraquim; Diosan marcaparusti tantacht'apjjam, ucatsti k'omachapjjaraquim; tantacht'apjjam chuyman jakenacaru, wawanacaru, ñuñusquiri wawanacamppacharu. Jichha casarasirinacasa mistunipjjpan casarasïwi utanacapatjja.
Jan ucasti, nayajj janchejjan munañaparojj t'akhesiytwa jaysayasiractwa uqhamata yakhanacar yatichcasina jan apanucutäñajjataqui.
Aca arunac ist'asinjja kont'asisinwa jachta, ucatsti mä kawkha urunacaraquiw wali llaquita jicjjatasta, uqhamaraqui ayuno oración luraracta alajjpachanquir Diosaru. Ucatsti sistwa: “Alajjpachanquir Dios Tata, jumajj jach'a ajjsarcaña Diosätawa, sumar mantäwimsa janiw armctati, qhuyapayasiractawa qhitinacatejj jumar munapctam uqhamaraqui camachi arunacamarusa phokhapqui ucanacataquejja. Jichhasti nayajj mayissmawa ist'añamataqui, arumay uru oración luratajjaru israelita sirvirinacam laycu. Nanaca israelitanacajja uñt'asipjjtwa juchanac juma toke luratanacajjatjja. ¡Take familiajjasa, nayasa juchwa lurapjjta!
Sapa marapuniwa, cunapachatejj Tatitun temploparu sarapjjerïcän ucqhajj Peninajj Anarojj uqham tokerïna, ucatsti Anajj wali jachirïna, janiraquiw mank'añsa munirïcänti. Ucat Elcana chachapajj saraquirïna: “Ana, ¿cunatsa jachta? ¿Cunatsa ucatak llaquitäta, janiraquiw mank'añsa munctati? ¿Janit nayasti jumataquisti tunca wawanacat sipansa asquïctsti?” sasa.
Mä urojj cunapachatejj jupanacajj Tatitur yupaychasipcäna, uqhamarac ayunasipcäna ucapachajja, Kollan Ajayojj jupanacarojj aqham sänwa: “Bernabeampir Saulompir yakhacharapipjjeta, cawquïr luräwitaquitejj jupanacar jawsctjja ucataqui.”
Jichhasti quimsakallk tunca pusini maranëjjänwa uca viudajja. Jupasti templotjja janiw misturïcänti, jan ucasti arumay uruwa Tatitur sirvïna ayunonaca, oracionanac lurasa.
Uca cartanacansti sänwa: “Yatiyapjjam jakenacan ayunapjjañapataqui, uqhamarac Nabot chacharu jakenacan nayrakataparu kont'ayapjjam.
“Nayasti mayiscaquïyätwa Diosatjja, juchanacajjsa arsusisaraqui, uqhamaraqui Israel marcajjan juchanacapsa arsusina, Tatitu Diosajjan nayrakataparuw mayisitanacajjsa uscuraquïyäta, jupan kollan kollup laycu. Uqhama mayisquipansti, Gabriel sat angelawa cawquïritejj unañchäwi uñjcäyät ucan uñstquitäna ucaw cawqhancäyättejj ucqharu juti. Uca horasasti niya Diosar jayp'u sacrificio loktañ horasänwa. Ucatsti nayarojj saraquituwa: ‘Daniel, nayajj juttwa jumar acanac toketa amuyt'ayiri. Cunapachatejj jumajj Diosar mayisiñ kalltta, ucapachaw Diosajj jumar ist'tam. Nayasti jumaru uca Diosan ist'atapa yatiyiriw jutsma, Diosasti jumarojj walpun munaractam. Jichhasti sum suma ist'am cuntejj siscäma uca arunacaru, uqhamat uca unañchäwi toket suma amuyt'añamataqui:
Saúl reyimpina, Jonatán yokapampina jiwatapatsti wali jachapjjäna, wararipjjaraquïna, uqhamaraqui israelitanacajj atipjata uñjasipjjatapatsa. Dios Tatitun ejercitopajj atipjatätapata jayp'ucamaw ayunapjjaraquïna.
Ucatsti take Israel marcanquir soldadonaca, jakenaca uqhamaw Belén marcar jutapjjäna Diosan nayrakatapan jachiri. Jupanacasti sapüruw jan mank'atasa ayunapjjäna, uqhamaraqui Diosarojj holocausto sat sacrificio loktapjjaraquïna sumancthapiñataqui. Uca urunacansti Diosan arcapajja Betel marcancascänwa, sacerdotesti Finees sat Eleazaran yokaparaquïnwa, Aaronan allchhiparaqui. Ucampis israelitanacajj Diosaruw jisct'apjjäna: “¿Waquisispati wastatampi nuwasiña Benjamín sat tribunquir jilanacajjampi, jan ucajj atipjatäjjapjjaquïcha?” sasa. Ucat Diosajj saraquïnwa: “Sarapjjam wastata nuwasiri kharüruwa nayajj atipjayapjjäma” sasa.
“Marcarusti tantacht'apjjam ucatsti ayunapjjaraquim; jilïri jakenacarusti, uqhamarac aca marcan jaquir take jakenacarusa Tatit Diosapan templopar tantacht'apjjam, ucatsti Tatitut mayisipjjaraquim. ¡Ay cunaquïcani, Tatitun urupajj jac'achasinjjewa! ¡Ajjsarcañ uruwa, take ch'amani Diosasti t'unjatäñaswa apaniraqui!
Ucampis purininiw mä urojja, cunapachatï casarasir waynajj jan jupanacampïcjjani; ucqhaw ayunapjjani —sasa.
mayipjjänwa Purim sat fiesta amtasin lurapjjañapata amtatäqui uca phajjsirjama, cunjämtejj arscäna Mardoqueompi, reina Esterampejj jupanacataqui, uqhamarac wawanacapat sarakerinacataquejja, uqhamarjama. Uca kellkatarjamajja uchapjjaraquïnwa arsüwinaca ayunañataqui, uqhamarac llaqui jachañanacataqui.
Tatitojj saraquituwa: “Jan ajjsarasa, wali jach'at art'am, mä trompetäcaspas cuncamajj uqham art'asim; marcajjarusti jan wali luratanacapatjj juchañcharaquim, Jacobon marcaparusti jucha luratanacapat juchañcham. uqhamaraqui jumapacha mank'at awtjatarus mank'ayäta, llact'atarus pist'ayasiñapanjja yanapt'araquïta ucapachajja, khanamajj ch'amacan khantani, ch'iwinacamasti chica uru khanar uñtataw khanani. Nayajj jumarojj irpascapunïmawa, wasaransti mank'añjja jilarquir churaraquïma, janchimarusti ch'amañcharaquïmawa, mä suma karpata pankar yapjamaw tucuraquïta, mä uma jalsur uñtataw tucüta, umamasti janiw tucuscaraquiniti. Marcamasti nayra t'unjat perkanacwa wasitat sayt'ayani, nayrapacha cimiento uscuntatanacwa wasitat sayt'ayaraquini. Marcamarusti ‘Liwisit perkanac sayt'ayiri, t'unjat utanac wasitat utachiri’ sasaw sutichapjjaraquini. “Samarañ urjja jan apanucumti, nayan kollana urojjansti jani aljasiñanacaman sarnakamti, uca urusti jumataquejj cusisiñ uruwa, Tatitun kollana urupawa, jach'achatäñaparaquiwa; uca urjja jach'acham, janiraqui jumataquiqui aljasiñanacan sarnakamti. Uqhamtejj phokhätajja, cusisiñwa nayan jicjjatäta, nayasti jumarojj mä atipjirjamwa irpäma marcan kollu patanacap toke, Jacob awquiman herencianacapatwa cusisiyaraquïma.” Tatitu quipcaw ucjja arsu. Sapüruw thakapjjetu, sarnakäwinacajj jicjjatasasti c'uchiquïpjjewa, mä suma asquinac lurir marcäpcaspas uqhama, leyinacajjsa sumsa phokhapcaspa uqhama; cheka leyinacwa mayipjjetu, nayar jac'achasisinsti c'uchiquïpjjaraquiwa, ucampis sapjjaraquiwa: ‘¿Cunataquirac ayunañänisti, Diosajj janejjay uñjcchitejja? ¿Cunataquirac ch'am tucuscañänisti, jupajj janejjay amuycchitejja?’ sasa. Ayunañ urusti jumanacajj aljasiñanacaruw uscusipjjtajja, irnakerinacamatsa k'al ch'amjja thalsupjjtajja; ayunañ urojja jumanacajj ch'ajjwañanacana jucha lurañanacanwa sarnakapjjtajja, jiwayañatacjamaraquiw ch'acuntasipjjtajja. Uqham ayunañ urunjja janiw nayajj mayisitanacamjja ist'quiristti. ¿Jumanacasti amuyapjjtati cawquïri ayunañatejj llact'ata jicjjatasiñäqui, p'ekes mä alir uñtata alintata, uqhamaraqui llaqui isimpi isthapita khelljjan iquiñäqui ucajj cheka ayunütapa? ¿Ucaruti jumanacajj ‘Ayuno’ sapjjta? ‘¿Tatitun suma urupa sapjjaracta?’ Chekpachansa janiw ucajj uqhamäquiti, cawquïri ayunotejj cusisiyquitu ucajj acawa: Cunatejj jan chekapäqui uca ñach'jjäsir cadenanac t'akjjaña, yugor ñach'jjäsquis uca chinunaca jararaña, t'akhesiyatanacarusti jan juc'ampi t'akhesiyjjaña, uqhamarusa take cunatejj jan walïqui ucanac tucjaña; mank'at awtjatarusti mank'a churaña, jan utaninacarusti utamaru catokaña, jan isinirojj ist'ayaña, jake masirusti yanapt'añaraqui. Ucapachaw khanamajj, khantati warawarar uñtata c'ajani, usuchjatanacamas janc'aquiraquiw jacthapjjani. Cheka cancañamasti juman nayrakatamwa sarani, khapak cancañajjaraquiw juman khepamatjja arcanïtam. Ucapachajj jawsität ucqhajj nayajj ist'ämawa, yanapa mayisisatejj arnakasïtajja, nayasti: ‘Acancasctwa’ saraquïmawa. Take t'akhesiyañanac tucusiyjjätajja, mayninacarus janiraqui jisc'achcätajja, janiraqui cuna c'ari arunacsa aptätajja,
Uca khepatsti Ajayuw Jesusarojj wasararu irpäna, ucan supayan yant'atäñapataqui. Ucapachasti Jesusajj sänwa: —Saraket nayat, supaya, Diosan arupansti kellkatawa: ‘Tatitu Diosamaruquiw yupaychäta, jupa saparuquiraquiw sirvïta’ —sasa. Supayasti uca pasatatjja sarawayjjänwa. Ucatsti angelanacaraquiw jutasinjja Jesusarojj sirvipjjäna. Bautisiri Juanan carcelancatap ist'asinjja, Jesusajj Galilearuw sarjjäna. Janiraquiw Nazaretar kheparcänti, jan ucasti Capernaum marcaruw sarjjäna; uca marcasti kota thiyancänwa, Zabulón, uqhamarac Neftalí sisqui uca chekana. Take acanacasti phokhasiscänwa, Isaías profetan arsutaparjama: “Zabulón, uqhamarac Neftalí sat orake, kota thiya sarasquir thaquina, Jordán jawirat inti jalsu tokena, jan judiöpquis uca jakenacajj jacquis uca Galilea. Take ch'amacanquir jakenacajj mä jach'a khanwa uñjapjje, uqhamarac take qhitinacatejj jacapcäna wali ajjsarcañ jiwañ ch'amacanacan ucanacarus mä suma khanaw khant'i” sasa. Ucqhatpachwa Jesusajj parlañ kalltäna Diosan arunacapa: “Take jan wali luräwinacamatjja arrepientisipjjam, Diosan reinopaw jac'ancjje” sasa. Jesusasti Galilea kota thiyanjamwa sarascäna, uñjaraquïnwa pani chachanacaru; maynïristi Simón satänwa, yakha sutipasti Pedro; maynipäquis ucajj Andrés jilapänwa. Jupanacasti käna kotaruw jakontasipcäna. Ucapachaw Jesusajj jupanacarojj saraqui: —Nayaru arcapjjeta, ucatsti jake caturi tucuyapjjäma —sasa. Jesusasti ucapachajj jan mank'ataw sarnakäna pusi tunca urumpi pusi tunca arumampi, ucatsti mank'at awtjayasiraquïna. Jupanacasti ucspachaw Jesusarojj arcapjjäna, känanac jaytarpawayasa. Juc'amp nayrakatansti, Jesusajj yakha pani jila sullcaruw uñjaraquïna. Ucanacasti Juanampi Jacobompïnwa, Zebedeon yokanacapa. Jupanacasti awquipampïscänwa mä botjjana känanacapa asquichasa. Jesusasti jupanacaruw jawsäna. Jawsatap ist'asinjja, ucspachaw arcjjaruwayapjjäna awquiparu, uqhamarac boterus jaytanucuwayasa. Jesusasti ucürunacanjja, Galilea tokenacanwa sinagoganacan Diosan khespiyasiñ arunacap yatiyasa sarnakäna, uqhamarac jakenacarus take usutanacapat c'umaraptayasa. Acanacasti yatisïnwa take Siria tokenacana, ucatsti cunayman usutanacaruraquiw Jesusan ucarojj apanipjjäna c'umaraptayañapataqui, uqhamarac ñankha ajayun mantatanaca, t'ucu usuninaca, suchunaca, uqhamarac take jan kollcay usutanacarus apanipjjäna. Jesusasti jupanacarojj c'umaraptayänwa. Walja jakenacaraquiw Jesusarojj arcapjjäna Galileata, uqhamarac Decápolis, Jerusalén, Judea ucanacata, uca quicparaqui Jordán inti jalsu tokenquirinacatsa. Supayasti ucapachajj jac'achasiraquïnwa Jesusar yant'añataqui, aqham sasa: —Jumatejj Diosan yokapästa ucajja, aca kalanacarojj t'ant'ar tucuyam —sasa. Jesusasti juparojj saraquïnwa: —Diosan arupanjja kellkatawa: ‘Janiw jakejj t'ant'a sapampiquiti jaccani, jan ucasti take cuntejj Diosajj sisqui uca arunacampiw jacaraquini’ —sasa.
ucampis sutejja apqui uca marcajjatejj jisc'ar tucusina nayat mayisitani, thaktaraquitani, uqhamarac jan wali sarnakäwinacapsa apanucuni ucajja, nayajj alajjpachatpachwa ist'äjja, juchanacapsa pampacharaquïwa, ucatsti marcapan nayrakatar sartañapsa cuttayjjaraquïwa.
Khanjtanjjepansti Pablojj takenin cunacsa mankt'añapwa munäna. Ucatwa saraquïna: —Niya pä semanjamaw jan iquinëjjapjjtajja, uqhamarac jan mank'atäjjapjjtasa. Cunanacsay mankt'asipjjam. Waquisiw ch'amañcht'asipjjañamajja khespiyasipjjañamataqui. Janiraquiw maynis jiwcaniti —sasa.
Ucatsti reyejj palacioparuw sarjjäna, jan mank'ata uqhamaraqui cunjämtejj c'uchirtasirïcän ucanacsa jan phokhasaw iquintjjäna; uqhamarus reyejj uca arumajj janiw icthapcänti. Khanjtanjjepansti, janc'aquiw sarthapisin leonanacan putuparu jalaraquïna, Uca pataca pä tuncaninacjjarusti quimsa jach'a jilïrinacwa utt'ayaraquïna, uca marca apnakerinacaru uñjapjjañapataqui cunjämtejj apnakapqui ucanac toketa, uqhamat reyejj jan uca tokenacanjja ni cunansa jarc'ata uñjasiñapataqui. Uca uñjirinacatsti, maynejj Daniel chachänwa. uca puturu jac'achasisinsti reyejj Daniel chacharuw wali llact'ata arumpi jawsäna, aqham sasa: —Daniel, jacquiri Diosan sirviripa, ¿cawquïri Diosamarutejj take chuymamampi sirvcta ucajj khespiytamti leonanacan lacapatjja? —sasa.
Jesusasti ucjjarojj saraquïnwa: —¿Waliquïspati mä casarasïwiru jawsayata jakenacan luto isin ist'at ucancañapajja, niyaquitejj casarasirejj ucancascchi ucajja? Ucampis jutaniwa mä urojj cunapachatï casarasiri waynajj irparatäcani, ucqhawa waquisini ayunañajja.
Joacim chachan Josías yokapajj Judá orakena pheska mara reyïcän ucapachaw, llätunquïri phajjsinjja mä amtäwejj misturaquïna take qhitinacatejj Jerusalén marcan jacapqui, uqhamaraqui Judá orakena marcanacapata jutapqui ucanacajj ayunapjjañapataqui Tatitu nayrakatana.
¡Sión kollunsti trompeta phust'apjjam! Marcarusti tantacht'apjjam ucatsti ayunapjjaraquim;
Cunapachatï Nínive marcan reyiparu uca yatiyäwinacajj purïna ucqhajj, jupajj konuñapat sartasinjja, suma isinacap apsusisinjja, llaqui isimpiw isintasiraquïna, ucatsti khelljjaruw kont'asiraquïna. Ucatsti, reyejja jilïrinacapampi take marcpacharuw mä leyi yatiyäna, aqham sasa: “Janiw qhitis cunsa mank'añapäquïti, ni uywanacasa, ovejanacapasa, vacapasa, janipuniwa mank'añapäquiti ni umañapäquisa. Ucatsipana, takenis chhanqha isinacampi isintasipjjpan, take ch'amapampi Diosat art'asipjjpan, sapa maynirac jan wali sarnakäwipjja jaytjjapjjpan, jan walinac luras sarnakcchi ucanacasa. Inach Diosajj perdonistani, jach'a colerapsa apartayasjjaraquispa, uqhamat jani jiwarañasataqui” sasa.
Ucjjarusti Esdrasajj Diosan templopatjja sarawayjjänwa, Eliasib sat chachan Johanán yokapan utaparu, ucansti uca arumajja jan mank'asa, jan umt'asawa khantatïna, jupajj wali llaquisitänwa jaya marcaru apayatat cutt'anirinacan Diosampi jan phokhapjjatap laycu.
Ucatsti uca khellanacapjja Jabes marcana mä koka c'uchuruw imjjapjjaraquïna. Uca khepatsti pakallko uruw ayunapjjaraquïna.
Uca pachpa phajjsïri pä tunca pusini urunaca sarakataru ucqhajja, israelit jakenacajja tantachasipjjänwa ayunañataqui; jupanacasti isthapisipjjänwa chhanqha isinacampi, uqhamarac p'eke patanacaparusa lak'ampiwa willjjatasipjjäna. Jumasti wali muspharcaya jach'a luräwinacwa Faraonataquejj lurtajja, uqhamarac sirvirinacapataquisa, marcapanquiri take jakenacapataquisa, jumajj amuyastawa cunja jach'a jach'a tucuñampisa israelita jakenacarojj apnakapjjäna uca laycu. Uqhamatwa jach'ar aytatätajja cunjämatejj jichhürunjama. Jupanacan nayrakatapanjja kotsa payaruwa jaljtaytajja, ucatsti jupanacajj uca chekjja waña orakenjam maqhatapjjäna; ucatsti jupanacar arctirinacarojja kota mankheruraquiw utjantaytajja, cunjämatï mä kalajj uma mankheru utjantqui uqhama. Ucatjja urojj irpäyätawa mä kenayampi, arumasti mä ninampiraqui, cawquinjamtï sarapjjañapäqui uca thaquipa khant'ayañataqui. “Ucatjja Sinaí kolluruwa sarakaniractajja, uqhamarac jupanacampiraquiwa alajjpachatpacha parlaniractajja; jupanacarusti churtawa suma asqui arsüwinaca, cheka yatichäwinaca, uqhamarac leyinaca, suma camachi arunacampi. Jupanacarojj yaticharactawa samarañ uru jumatac imapjjañapataqui, ucatjja Moisés sirvirim tokejj churaractawa camachi arunaca, leyinaca, uqhamarac yatichäwinaca. Ucatjja mank'at awtjatäpcäna ucqhasti alajjpachatwa t'ant'a churaniractajja sist'asipjjañapataqui, uqhamarac umat pharjatäpcäna ucqhasti karkatwa uma jalsuyarapïyätajja umt'apjjañapataqui. Ucatjja arsüyätawa cawquïr oraktejj churañataqui parlcayäta ucar mantapjjañapataqui. “Ucampisa nanacan nayra awquinacajjajja jach'a jach'aw tucupjjäna, chuymanacapsa kalarayasipjjäna, ucatjja janiw camachi arunacamarojja ist'apcänti. Janiw jupanacajj ist'aña munapcänti, ni cuna jach'a luräwinactejj jupanac laycu lurcta ucsa amtañ munapcänti. Jupanacajj chuymanacapa kalarayasisajja mä jilïrwa ajllisipjjäna Egiptoru wastatampi esclavöñaru irpañapataqui. Ucampis jumajj juchanac pampachasiri Diosätawa, mä suma qhuyapayasiriraqui, c'achaquiraqui colerasiñataqui, uqhamarac wali munasiriraqui, ucatjja janiw jaytanucctati jupanacarojja. “Jupanacajja mä vaca kallsa metal umatatayasa lurasipcchïna, uqhamarac sapjjäna uca vaca kallojj jupanacan Egiptot apsunir diosapätapsa, uqhamarac juma tokes jan walinaca lurapcchïna ucasa, jumajj jach'a qhuyapayasiñama laycojja, janiw wasarana jaytanucctati. Jupanacan thaquipanjam uru jornala irpañataquejja, kenayajja janiw jupanacat sarakcänti, janiraquiw ninasa arumajja ch'amact'cänti thaqui sarañapanjja. Ucatsti jaya marcat jutir jakenacat jithektasinjja, sayt'asisinwa juchanacapa arsusipjjäna, uqhamarac nayra awquinacapan juchanacapatsa. Ucjjarusti jumajj jupanacarojj churtawa suma ajayuma jupanacar yatichañataqui; janipuniw maná t'ant'jja mank'añapataqui pist'aycäyätati, uqhamarac umsa churäyäta pharjatäpcäna ucqhajja. Wasaranjja pusi tunca marawa mank'añjja churäyätajja, uqhamarac ucatjja janipuniw cunsa jupanacataquejja pist'aycäyätati; janiraquiw isinacapas thanthascänti, ni cayunacapas p'usuntcaraquïnti. “Jupanacarusti catuyäyätawa marcanacsa, uqhamarac jakenacapsa, ucatjja jupanacaruw orakjja jalanokäyäta, uqhamaraqui jupanacajj catuntasipjjänwa Hesbón sat orake, ucasti Sehún sat reyin orakepänwa, uqhamarac Basán, Og sat reyin orakeparaqui. Jupanacarojj walja wawaninacaruwa tucuyäyätajja cunjämatï alajjpachana warawaranacajj walja utjqui uqhama, ucatjja irpäyätawa cawquïr oraktejj nayra awquinacaparu arscäyäta churañataqui uca orake catokasipjjañapataqui. Uqhamarac jupanacajj Canaán oraker mantasinjja catuntasipjjänwa orakenaca. Jupanacan nayrakatapanjja uca oraken jaquir jakenacarojja jisc'aruwa tucuyaractajja, uqhamarac reyinacaparusa, ucatjja amparanacaparusa catuyaractawa uca orakenquir jakenaca, jupanacampi cuntejj munapqui uqhamar lurapjjañapataqui. Uqhamaraquiw catuntasipjjäna nuwasiñataqui perkampi muyuntata marcanacsa suma yapuchaña orakenacsa, suma yänacan phokt'ata utanacsa, phujunacsa, uva yapunacsa, olivo yapunacsa, uqhamarac yakha achuri alinacsa. Ucatjja mank'apjjänwa sist'asiñcama, liq'intapjjaraquïnwa, uqhamarac wal cusisipjjaraquïna juman jach'a munasiñamata. “Ucampis jupanacajj jan ist'asirinacäpjjänwa, juma contraw tucupjjäna, uqhamarac leyimarusa jisc'achapjjaraquïnwa. Ucjjarusti jiwayapjjänwa profetanacamarojja jupanacar juchañchatapata jumar cutt'anjjañapataqui, ucatjja jach'a juchanacwa juma nayrakatan lurapjjäna. Ucatwa jumajj uñisirinacapan amparanacaparojj catuytajja jupanacar t'akhesiyapjjañapataqui. Ucatsti jupanacajj uqham t'akhesiyatäsinwa jumarojj yanapa mayipjjtamjja, ucampis jumajja jach'a qhuyapayasiñama laykojja, alajjpachatpachwa ist'tajja; ucatjja churtawa jakenaca t'akhesiyiripan amparapat khespiyapjjañapataqui. “Ucampisa jupanacajja mä juc'a samaraña jicjjatasinjja, wastatampiwa cutt'apjjäna juman nayrakatamana jan walinaca lurañataqui; ucatwa uñisirinacapan amparanacapar catuytajja jupanacar apnakapjjañapataqui. Ucatjja wastatampiwa yanapa mayipjjäyätam, ucampis jumajj jach'a qhuyapayasiñam laycojja alajjpachatpachwa ist'äyätajja, jupanacaru walja cuti khespiyasina. Jumasti jupanacarojj ewjjt'äyätawa leyinacama phokhapjjañapataqui; ucampis jupanacajja walicjamacwa amuyasipjjäna, ucatsti janiw arunacamarojja ist'apcänti. Ucatsti jupanacajj janiw phokhapcänti camachi arunaca, qhitinacatejj phokhasina jacaña jicjjatapjjañanacapäcäna ucjja; jupanacajj juma contraw tucupjjäna, uqhamarac chuymanacapa kalarayasisa janiw ist'apcänti. Jupanacajj uca pachpancasipcäna ucqhasti, quimsa horawa Tatit Diosan leyi libropajj leet'asïna takenin uñjcata, uqhamaraquiw yakha quimsa horaraqui juchanacapa arsusipjjäna, uqhamarac Tatiturus yupaychapjjaraquïna.
Walja cutiw irnakäwinacan uqhamaraqui jan walt'añanacan uñjasta; walja cutiraquiw jan iquin cuna sarnakta; mank'ats awtjata umats pharjataw sarnakta; walja cutiwa ayunas sarnakta; thayansa thayjata, jan isin cuna.
Cunapachatï nayajj uca Horeb kolluru maqhatäyäta uca kalat lurat tablanac aptiri, Diosampi jumanacampi suma arust'äwi lurat khanañchir tablanaca ucqhajj, pusi tunca urumpi pusi tunca arumampiw ucancäyäta jan mank'asa ni umasa.
Ucatsti take Israel marcanquir soldadonaca, jakenaca uqhamaw Belén marcar jutapjjäna Diosan nayrakatapan jachiri. Jupanacasti sapüruw jan mank'atasa ayunapjjäna, uqhamaraqui Diosarojj holocausto sat sacrificio loktapjjaraquïna sumancthapiñataqui. Uca urunacansti Diosan arcapajja Betel marcancascänwa, sacerdotesti Finees sat Eleazaran yokaparaquïnwa, Aaronan allchhiparaqui.
Ucampisa israelita jakenacajj uca urojj wali karjtatäpjjänwa, janiraquiw qhitis cunsa mank'cänti, Saúl reyin juramentompi arsutap laycu, take jakenacaru aqham sasa: “Jiwayatäpan qhititejj janïr jayp'untquipan mä cunsa mank'antani ucajja, janïra nayan uñisirinacajjar phoksusquipana” sasa.
“Cunapachatejj jumanacajj ayunapcäta ucqhajja, jan llaquit ajanuni sarnakapjjamti, cunjamtï uca c'ari chuymaninacajj lurapqui uqhamjja. Ucjja jupanacajj lurapjjewa jakenacan: ‘Ayunascataynaw’ sayasiñataquiqui. Khanacwa sapjjsma, uca luratapatjja catokjjapjjewa.
Nayajj semananjja pä cutiw ayunta, churaracsmawa sapa tuncat maya cuntejj jicjjatta ucanacata’ sasa.
Janiw nayajj suma mank'anacjja mank'cäyätti, janiraquiw aychsa ni vinsa mallt'caraquïyätti, ni cuna casta suma k'aphinacampis uscuscaraquïyätti, uca quimsa semananac pasañapcama.
Jumasti, Tatay, sutim laycuy sum uñjita, kollan munasiñamampiy khespiyita. Nayajj aynacht'at mayjasir jakëtwa, chuymajjas p'aquintataraquiwa; ch'iwir uñtataw chhaktascta; thayajj t'ijut'ijurjamaw katatitu. Mank'atjamaw konkorinacajjajj qhathati; mank'atjamasti t'uqharnucstaractwa.
Ucatsti takeruw yatiyta Ahava sat jawira jac'ana ayunañataqui, uqhamata Diosan nayrakatapana juchanacajja uñt'asiñanacajjataqui, uqhamarac mayiñataqui sumaqui nanacar sarayañapataqui, familianacajjaru, uqhamarac yänacajjarusa.
Ucatsipana, takenis chhanqha isinacampi isintasipjjpan, take ch'amapampi Diosat art'asipjjpan, sapa maynirac jan wali sarnakäwipjja jaytjjapjjpan, jan walinac luras sarnakcchi ucanacasa.
Moisesasti kenay taypinjamwa kollurojj maqhatäna, kollunjja pusi tunca urumpi, pusi tunca arumampiwa ucancäna.
Jupanacasti yatiyapjjänwa ayunapjjañapataqui, ucatsti Nabot chacharuwa kont'ayapjjäna jakenacan nayrakatapana.
Ucapachajj Bautisiri Juanan arquirinacapajj Jesusaruw jac'achasisina jisct'apjje: —¿Cunatsa nanacamp fariseonacampejj wal ayunapjjtjja, juman discipulonacamasti janiraquis ayunquitejja? —sasa. Jesusasti ucjjarojj saraquïnwa: —¿Waliquïspati mä casarasïwiru jawsayata jakenacan luto isin ist'at ucancañapajja, niyaquitejj casarasirejj ucancascchi ucajja? Ucampis jutaniwa mä urojj cunapachatï casarasiri waynajj irparatäcani, ucqhawa waquisini ayunañajja. Janiraquiw qhitis mä thantha isirojj machak pañompejj remjjatquiti, machak pañosti jisc'aruw t'ajjsutajj jalthapi ucatsti merk'e isirojj ch'iyjiwa, uqhamatwa juc'amp jach'a ch'iyjtawayjje. Janiraquiw chhuyu vinos merk'e lip'ich bolsarojj uchasquiti. Uqhamäspa ucajja uca merk'e lip'ichi bolsajja ch'iyjtaspawa, ucatsti ina ch'usaruw wartasispan takpacha vinojja. Ucatwa waquisi mä chhuyu vinojja machak lip'ichi bolsaru uchatäñapa, uqhamatacwa paypacha suma imatäspa —sasa.
Uqhamarac reyina ordena churatapajj kawqha provincianacarutejj purïna ucanjja judionacajj wali jach'a llaquisiñancapjjänwa. Ucatsti jupanacajj llaquisitanacapjja uñacht'ayapjjänwa ayunasina, jachasina, uqhamarac wali warariñanacampi, waljaninacaraquiw luto chhanqha isi isintasisinjja khella pataru iquipjjaraquïna.
Josafat reyisti walwa ajjsarayasïna, ucatsti Tatitur maqhatjjawa amtasïna. Ucatjja ayunañataquiw take Judá orakpacharu yatiyäna,
—Nayajj achict'assmawa aca sirvirinacamampejja yant'am: Aca tunca urunacanjja ch'ojjñanacaqui mank'añataqui churapjjeta, uqhamaraqui umaqui umt'asipjjaraquï.
Israelitanacasti Mizpa chekaruw tantacht'asipjjäna, ucanwa uma apsupjjäna, uca umwa waratatapjjäna mä ofrendäcaspas Tatitutaqui uqhama. Uca urusti ayunapjjänwa, khanwa arsusipjjaraquïna Tatitu contra jucha luratanacapjja. Uca Mizpa chekanjja Samuelojj israelitanacan jach'a jilïripa tucjjaraquïna. Filisteonacasti israelitanacan Mizpa chekan tantacht'atätap yatisinjja, filisteonacan jilïrinacapajj israelitanac contraw jutapjjäna. Israelitanacasti uc ist'asinjja wal ajjsarapjjäna. Samuelorusti sapjjaraquïnwa: “Tatitu Diosasaru mayiscaquim jiwasanacataqui, filisteonacan amparanacapat jiwasaru khespiyañapataqui” sasa.
Ucatsti Tatitojj marcaparojj munasiñapwa uñacht'ayi; marcapat qhuyapt'ayasisasti saraquiwa:
Ucatsti nayajj uca sacrificio horasanwa llaquisiñajjata cutjjtta, ucatjja isejjasa ch'iyanokatpachawa Tatit Diosajjaru oración lurañ kalltta,
Corneliosti ucjjarojj sänwa: —Niya pusüröjjewa, cunapachatï nayajj utajjana aca quicpa horasana ayunascäyäta, uqhamarac jayp'u token quimsa horasan oracionsa lurascäyäta, ucapachasti mä khanquir isin chachaw nayar uñstitu.
Ucampis profetajj reyirojj sänwa: —Jumajja palaciomatjja chicatpacha churquitasma ucasa, janiw jumampejj sarcäti, janiraquiw mank'caraquïsa, ni umsa umcaraquïti aca chekanjja; uqhamwa Tatitojj nayar situ. Nayarojj situwa: ‘Janiw t'ant'a mank'ätati, ni umsa umätati, ni cawquïr thaquinjamtï sarctajj ucanjamasa cutt'anïtati’ sasa.
Ucat jupajj nayaru saraquitu: ‘Daniel, jan jumajj ajjsaramti, kallta urutpachwa jumajj ch'amachasta take ucanac amuyt'añataqui, uqhamaraqui Diosam nayrakatapansa alt'ata chuymani tucuracta ucspachaw Tatitojj mayisitanacamjja ist'tam. Ucatwa nayajj jichhajj juttjja. Persia marcaru arjjatiri angelasti pä tunca mayani uruw naya tokejj sayt'asi; ucampisa Miguel sat mayni angelaw nayar yanapt'irejj jutaraquitu, nayasti Persianquiri reyinacampi chicaraquiw sapaqui uñjasïyätjja.
Diosajjay, cunjämatejj tarujajj umat pharjatajj jalquir um thakquejja, uqhamaw almajjajj jumar thaktam. Timanacajjan sawcasitanacapatjja, ch'aqhanacajjamppachaw usutu, urpachaw sapa cut jisqhipjjetu: “¿Cawquincarac Diosamasti?” sasa. Almajjay, ¿cunatarac llacthapistasti?, ¿cunatarac ajjsarthaptasti? Diosaruc suyt'am, wasitat jach'añchjjäta: ¡Jupaw cusisiñajjasa, Diosajjasa! Nayajj jacquir Diosat pharjatätwa: ¿Cunapacharac Diosan ajanup uñjir mantästi?
Naya Esdrasaw take jupanacar tantachta Ahava jawiraru jicjjatqui uca jawira lacjjana, ucansti quimsa uruwa utjnoktapjjta. Ucansti jakenaca, uqhamarac sacerdotenaca taypina thaktasinjja janiw mayni levita chacharusa jicjjatcti. Ucatjja qhittwa acanacaru: Eliezer, Ariel, Semaías, Elnatán, Jarib, Elnatán, Natán, Zacarías, uqhamarac Mesulam ucanacaru, jupanacasti wali aytat chachanacäpjjänwa; uqhamaraquiw qhitaracta Joiarib, uqhamarac Elnatán uca yatichirinacaru. Ucjjarusti saractwa Ido ucar visitañapataqui, jupasti Casifia sat chekana jilïripänwa, ucatjja saractwa take cunanactï Ido chacharu, masinacapamppacharu yatiyapjjañapäqui ucanaca, jupanacasti templona sirvirinacäpjjänwa Casifia chekana, jupanacajj jiwasatac jakenaca apanipjjañapataqui Diosasana templopana yanapapjjañapataqui. Diosarusti yuspagaratäpan, jiwasataquejj irpanirapistuwa Serebías suma yatiñani chacharu, jupasti Mahli sat mä levita familiata jutirïnwa, wawanacapampi, jilanacapampiraqui; takpachanisti tunca quimsakallkonïpjjänwa. Ucjjarusti irpanirapistuwa Hasabías, uqhamarac Jesaías ucanacaru, jupanacasti Merari familiata jutirïpjjänwa, yokanacapampi, uqhamarac jilanacapampisa pä tuncanïpjjänwa. Gersón ucasti Finees familiata jutirïnwa; Daniel ucasti Itamar familiata jutirïnwa; Secanías chachan Hatús yokapasti David familiata jutirïnwa. Zacarías ucasti Paros familiata jutirïnwa, jupampi chicasti pataca pheska tuncani chachanacan sutinacapampi kellkatänwa. Davidampi, mayni sarayirinacampi templona levitanacaru sirviñapataqui uchatäpcäna ucanacasti, pä pataca pä tuncanïpjjänwa, sapa mayni jupanacaw utt'ayatäpjjäna. Ucatsti takeruw yatiyta Ahava sat jawira jac'ana ayunañataqui, uqhamata Diosan nayrakatapana juchanacajja uñt'asiñanacajjataqui, uqhamarac mayiñataqui sumaqui nanacar sarayañapataqui, familianacajjaru, uqhamarac yänacajjarusa. Nayasti p'enkasïyätwa reyita caballería soldadonaca mayiña nanacar thaquin uñisirinacata imañapataqui, nanacajj reyirojj sapjjäyätwa: “Diosajj imiwa take qhitinacatejj jupar thakapqui ucanacarojja, ucampisa qhitinacatejj juparu apanucupqui ucanacarusti Diosan ch'amapasa, colerapasa jupanac contrawa” sasa. Ucatwa ayunasina Diosar achict'asipjjta take ucanacata, ucatsti jupajj ist'apjjetuwa.
Uca khepatsti Ajayuw Jesusarojj wasararu irpäna, ucan supayan yant'atäñapataqui. Ucapachasti Jesusajj sänwa: —Saraket nayat, supaya, Diosan arupansti kellkatawa: ‘Tatitu Diosamaruquiw yupaychäta, jupa saparuquiraquiw sirvïta’ —sasa. Supayasti uca pasatatjja sarawayjjänwa. Ucatsti angelanacaraquiw jutasinjja Jesusarojj sirvipjjäna.
Ucapachaw jupanacajj Jesusar jisct'apjjäna: —¿Cunatarac Juanan arquirinacapampi, fariseonacan arquirinacapampisti wal ayunapjjesti uqhamarac oracionanacs lurapjjaraqui, ucampis discipulonacamajj mank'asipqui umasipqui uqhamaquiraquisä? —sasa. Jesusasti jupanacarojj saraquïnwa: —¿Jumanacasti casarasïwiru jawsatanacarusti ayunayapjjasmatisti, casarasir waynajj ucancquipanjja? Ucampis purininiw mä urojja, cunapachatï casarasir waynajj jan jupanacampïcjjani; ucqhaw ayunapjjani —sasa.
Uca urunacansti Diosan arcapajja Betel marcancascänwa, sacerdotesti Finees sat Eleazaran yokaparaquïnwa, Aaronan allchhiparaqui. Ucampis israelitanacajj Diosaruw jisct'apjjäna: “¿Waquisispati wastatampi nuwasiña Benjamín sat tribunquir jilanacajjampi, jan ucajj atipjatäjjapjjaquïcha?” sasa. Ucat Diosajj saraquïnwa: “Sarapjjam wastata nuwasiri kharüruwa nayajj atipjayapjjäma” sasa.
“Asuero jaken yokapa, qhititejj medo jakenac castäqui, uca Dariow caldeonacan reinopjja apnakascäna. janiraquiw arunacamsa ist'apcti, nanacan Dios Tatitojja, cuna yatichäwinactejj profeta sirvirinacam toke churapquista ucanacsa janiw ist'apcaractti. Take Israel jakenacaw yatichäwinacamjja jan ist'apcti, juman arsutanacamarusa janiw jaysapcaractti, ucatpï nanacjjarojj purinejja take ñankhachäwi arunacajja, uqhamaraqui cuna juramentotejj Moisesan leyipan kellkatäqui ucarjama, nanacasti juma tokew jucha lurapjjta. Jumasti, nanacjjaru aca jach'a jan walt'äwi apayanisajja, cuna ajjsarañanactejj nanacaru churapquista ucjja phoktawa, uqhamaraqui qhitinacatejj marca apnakapqui ucanacampisa; aca orakensti janipuniw utjcänti mä mutuyäwejja cawquïri mutuyäwtejj jumajj nanacjjaru apayanipquista uqhamajja. Take aca jan walinacaw nanacjjaru jutejja, cunjämatejj Moisesan leyipan kellkatäqui uqhamarjama; ucampisa nanacajj janiw jumarojj thakapcsmati, nanacan Tatitojja, nanacan Diosajja, janiraquiw nanacan ñankha lurañanacajjsa apanucupcti, ni juman chekapa arunacamarus arcapcaractti. Ucatpï, Tata, jumajj nanacataquejj aca jach'a jan walinac waquichtajja ucat nanacjjaru apayaniractajja, jumasti, nanacan Dios Tatitojja, chekapapunïtawa, take luratanacamasa chekaparaquiwa; ucampisa nanacaw jumarojj jan ist'añ munapcsmati. “Nanacan Diosajja, jumaw jach'a ch'amam uñacht'ayapjjesta, marcamaru Egiptot apsusajja, uqhamat juman jach'a sutimjja uca urunacatpachwa wali jach'aru tucuyaractajja, jichhürcama; ucampisa nanacajj juchanacaqui lurasipctjja, jan walinacaqui lurasipcaractjja. Tata, nanacajj yatipjjtwa jumajj qhuyapayasirïtama. Jerusalén marcatjja uca colerasiñamjja uqhamaraqui colerampi take cuna lurañamsa apakamaya, Jerusalén marcasti marcamawa, juman kollan kollumaraquiwa. Yakha marcanacanquir jakenacasti Jerusalén marcamatjja jakenacapatsa larusipjjewa, nanacan juchanacajj laycu, uqhamaraqui nayra awquinacajjan jucha luratanacap laycu. Nanacan Diosajja, ist'amay juman sirviriman mayisitaparojja; jach'a sutim laycuquisaya, Tata, munasiñampi aca jachcaña jicjjatasqui uca templomarojj uñtanim. Ist'apjjet Tata, nanacan Diosajja; nanacan aynacht'atanacajjarusti uñtanipjjaraquita, cawquïri marcatejj sutima apqui uca marcan aynacht'atapsa. Janiw nanacan asquïpjjatajj laycutejj jumaru mayisinipcsma, jan ucasti juman jach'a qhuyapayasiñam laycuw mayisinipjjsma. ¡Tatay, Tatay! ¡Ist'apjjeta, perdonapjjaraquita! ¡Ist'apjjet, Tatay, ucatsti yanapt'apjjaraquita! Juman jach'a sutim laycu, Dios Tata, marcam laycu, jakenacam laycu, qhitinacatejj sutimsa jach'achapctjja, ucanacaru janc'aqui jutam.’ Cunapachatejj jupajj mä mara apnakcän ucapachaw naya Daniel Jeremías profetan libropa leescaraquïyäta, pakallko tunca mara pasañapäquis uca toketa, Jerusalén marcan t'unjatäñapataqui, cunjämtejj Tatitojj profetaru siscatayna uqhamarjama. “Nayasti mayiscaquïyätwa Diosatjja, juchanacajjsa arsusisaraqui, uqhamaraqui Israel marcajjan juchanacapsa arsusina, Tatitu Diosajjan nayrakataparuw mayisitanacajjsa uscuraquïyäta, jupan kollan kollup laycu. Uqhama mayisquipansti, Gabriel sat angelawa cawquïritejj unañchäwi uñjcäyät ucan uñstquitäna ucaw cawqhancäyättejj ucqharu juti. Uca horasasti niya Diosar jayp'u sacrificio loktañ horasänwa. Ucatsti nayarojj saraquituwa: ‘Daniel, nayajj juttwa jumar acanac toketa amuyt'ayiri. Cunapachatejj jumajj Diosar mayisiñ kalltta, ucapachaw Diosajj jumar ist'tam. Nayasti jumaru uca Diosan ist'atapa yatiyiriw jutsma, Diosasti jumarojj walpun munaractam. Jichhasti sum suma ist'am cuntejj siscäma uca arunacaru, uqhamat uca unañchäwi toket suma amuyt'añamataqui: “Pakallko tunca semananacaw pasañapa marcamjjaru, uqhamaraqui kollana marcamjjarusa, uqhamat ñankha luräwiru, juchampiru tucjañataqui, ñankha luräwinacatjja pampachäwi jicjjatañataqui, ucatsti cunatejj chekapäqui uca wiñayataqui utt'ayañataqui, uqhamat unañchäwi uñjcta, uqhamaraqui profecía arunac ist'cta ucanacajj phokhasiñapataqui, ucjjarusti cawquïritejj kollanäqui ucajja Diosar catuyatäjjañapcama. Jichhajj acwa yatiñama, amuyt'añamaraqui: Cunapachattejj Jerusalén marcajj wasitata uñstayañataqui sayt'ayañataqui arsutäni, Tatitur loktatäqui uca jach'a jilïrin puriniñapcama, pakallko semananacaw pasascañapa, Jerusalén marcan wasitata sayt'ayatäñataqui callenacapasa, perkanacapasa, sojjta tunca payani semananacanwa lurasini, ucampisa uca urunacajj wali t'akhesiña urunacäniwa. Sojjta tunca payani semananaca pasatatsti, Tatitur catuyata jach'a jilïriruw jiwayapjjani. Jerusalén marcampi templompisti t'unjataw uñjasiraquini, cawquïri reyitejj jutcani ucanacan jakenacapaw t'unjaraquini. Tucuyäwisti janc'aquiw purinini, walja umanacjama, tucuycamawa nuwasiñanacasa, t'unjatäñasa utjaraquini, cawquïrinacatejj uqhamäñapatac arsutäqui ucanaca. Mä semanataquiquiw jupajj walja jakenacampi suma arust'äwinacar mantani, ucampis chica semanarusti sacrificionaca, ofrendanaca loktasiñanacjja chhaktayjjaniwa jan mayampitaqui. Sacrificio loktasiñ altara nayrakatansti mä jach'a jan waliraquiw lurasini, uca t'unjäwejj amtatäqui ucajj qhitinacatejj jan walinac lurapqui ucanacjjaru puriñapcama.’ ” Ucatsti nayajj Tatitu Diosaruw mayisiscaraquïyäta, juparuw achict'asiraquïyäta, ayunasina, chhanqha isinacampi isthapisisa, khellaru kont'asisaraqui.
Cunapachatejj Natán profetajj utaparu cuttanjjän ucqhasti Tatitojj usuntayänwa Uriasan warmipajj Davidataqui wawachascän uca wawarojja, niya jiwt'irpachjama usuntataraquïnwa uca wawajja. Ucapachaw Davidajj Diosarojj wali achict'asïna, ayunasina orakeru iquisina. Cawquïri jilïri jakenacatejj palaciopan jacapcän ucanacasti, sarasin Davidarojj achict'apjjaraquïnwa oraket sartjjañapataqui, ucampisa jupajj janiw sartañ muncänti, janiraquiw jupanacampi chicas mank'cänti. Pakallko uru pasjjepansti uca wawajj jiwjjänwa. Davidan jakenacapasti ajjsarapjjaraquïnwa uca yatiyañjja, chuymanacapansti sapjjaraquïnwa: “Cunapachatejj wawajj jacascän ucapachajj parljjayaraquiyatänwa, ucampis janiw ist'quistänti, jichhasti, ¿cunjämarac sañäni wawan jiwjjatapatsti? ¡Cunsa luraquispawa!” sasa. Ucampisa Davidajj jakenacapan jupanaccama parlasipjjeri uñjasinsti, amuyjjaraquïnwa wawan jiwjjatapjja; ucatwa jisct'äna: —¿Wawajj jiwjjeti? —sasa. —Jïsa, jiwatäjjewa —sasaw jupanacajj sapjjaraquïna. Kamiristi walja ovejanacani uqhamaraqui walja vacanacanïnwa, Ucapachaw Davidajj oraket sartjjäna, jarekasisinsti, suma k'apquiri kollanacampiw jawsusïna, isinacapsa trocasiraquïna, ucatsti temploruw mantawayi Tatituru yupaychañataqui. Ucatsti utaparuw sarjjäna, mank'a mayisisin mank'asiraquïnwa. Ucatwa jakenacapajj jisct'apjjäna: —¿Jach'a rey, cunaraqui lurascta? Cunapachatejj wawajj usutäcän ucapachajj ayunayätawa, uca wawamatsti jacharaquiyätawa, ucampisa jichhajj wawan jiwjjatapatsti juma jach'a reyejj sartasisin mank'asjjaractawa —sasa. Davidasti saraquïnwa: —Cunapachatejj wawajj jaccän ucapachajj nayajj ayunayätwa, jacharaquiyätwa: ‘Inach Tatitojj nayat qhuyapt'ayasitaspa ucat wawajj jan jiwaycaraquispati’ sasa. Ucampis jichhajj jiwatäjjewa, ¿cunatarac jichhasti ayunascästi? Janejjay uca wawajj jactcchinitejja. ¡Nayaw uca wawampi jiquisirejj sarä, ucampis jupajj janiw nayampi jiquisirejj jutcaniti! —sasa.
Jumanacasti sacerdotenaca, Diosan altarapan irnakerinaca, chhanqha isinacampi isthapisipjjam, llaquisiñatsa jachapjjaraquim, Diosan templopana jan trigosa, ni vinosa ofrenda churañataqui utjatap laycu. “Marcarusti tantacht'apjjam ucatsti ayunapjjaraquim; jilïri jakenacarusti, uqhamarac aca marcan jaquir take jakenacarusa Tatit Diosapan templopar tantacht'apjjam, ucatsti Tatitut mayisipjjaraquim.
Llaquisiñat jan mank'cta ucapachajja, nayat larusipjjetu; llaqui isimp uchascta ucapachasti, nayat sawcasipjjetu;
uqhamaraqui jumapacha mank'at awtjatarus mank'ayäta, llact'atarus pist'ayasiñapanjja yanapt'araquïta ucapachajja, khanamajj ch'amacan khantani, ch'iwinacamasti chica uru khanar uñtataw khanani. Nayajj jumarojj irpascapunïmawa, wasaransti mank'añjja jilarquir churaraquïma, janchimarusti ch'amañcharaquïmawa, mä suma karpata pankar yapjamaw tucuraquïta, mä uma jalsur uñtataw tucüta, umamasti janiw tucuscaraquiniti.
Jumajj mayiscätas ucqhajja, utamar mantam; puncum jist'antasisinsti mayisiraquim Awquimata qhititejj jumampïsqui ucaru. Awquimasti uñjasctamwa jamasan mayisisquirjja, ucatsti jupajj mayisitamarojj ist'ätamwa.
Naya Esdrasaw take jupanacar tantachta Ahava jawiraru jicjjatqui uca jawira lacjjana, ucansti quimsa uruwa utjnoktapjjta. Ucansti jakenaca, uqhamarac sacerdotenaca taypina thaktasinjja janiw mayni levita chacharusa jicjjatcti.
Ucat Abiatar sacerdoterojj saraqui, uca sacerdotesti Ahimelecan wawapänwa: “Achict'assmawa, efod isi apanirapita” sasa. Abiatar sacerdotesti janc'aquiw Davidarojj efod isi churäna. Davidasti Tatituruw jisct'asiraquïna: —¿Uca lunthata jakenacarojj arctañajjati? ¿Jupanacarojj jicjjatiristti? —sasa. Tatitusti saraquïnwa: —Arctascaquim, jicjjatätawa, ucatsti preso apata jakenacsa aparanjjaraquïtawa —sasa.
Diosajjay, jumaw Diosajjätajja, jumar thakasaw khantatta, almajjajj jumatjam pharjatawa; janchejjajj jumatjam awtjatawa, jan umani, jan jacañan waña oraker uñtatawa. espadamp jiwarayataw uñjasipjjani, kamakenacan mank'antataw tucusipjjani. Reyisti Diosancasaw cusisini, sutip laycu juramento luririnacajj k'ochupjjaniwa, c'arinacan lacapasti llupt'atäniwa. ¡Kollan utaman uñjañ munsma! Ch'amamamp jach'a cancañamamp uñjañ munta, munasiñamajj jacañat sipan juc'ampiwa, lacajjajj jumaruw k'ochütam. Take jacäwejjan jach'ar aptäma, jumar art'asisaw amparanacajj aytä. Jach'a mank'äwinquir jakjamaw cusisï, lacajjasti cusisitaw jach'añchätam.
Ucatsti, oracionapanjja Tatitumpiw parläna aqham sasa: — Uñtam, Tata, nayajj cunapachatï orakejjancascäyäta ucqhajj aqham pasañapjja yatipuniyätwa. Ucatwa Tarsis marcaru jaltjjayätjja, ucampis nayajj yattwa jumajj qhuyapayasiri Diosätama, janirac janc'a colerasirïtamsa, wali munasiñanïtam laycojja; mä mutuyäwi apayaniñataquisa yatiycta ucasa amthapisjjtawa uca mutuyäwejj jan lurasjjañapataqui.
Takpach almajjampiw temploman uyupancañ munta, takpach chuymajjampiw jacquir Diosar cusisit k'ochta.
Tatiturojj qhuyapayasiñapat yuspagarapjjam, jakenacatac muspharcañanac luratapata. Umat pharjatanacaruw um churi, mank'at awtjatanacarusti jilarquir mank'a churaraqui.
Ucancascaraquïnwa Ana sata mä profetisa warmejja. Jupasti Aser sat tribut jutiri Fanuel chachan phuchapänwa, jupasti wali chuymanëjjaraquïnwa. Anasti wawa tawakpachaw casarasitayna, ucatsti pakallko maraquiw chachapampejj jacatayna. Jichhasti quimsakallk tunca pusini maranëjjänwa uca viudajja. Jupasti templotjja janiw misturïcänti, jan ucasti arumay uruwa Tatitur sirvïna ayunonaca, oracionanac lurasa.
Ucjjarojj Esdras chachajj sänwa: “Sarjjapjjam, mank'asinipjjam sumïri mank'anaca, umapjjaraquim mojjsa vinonaca, ucatsti churapjjaraquim qhitinacantejj jan mank'añapajj utjqui ucanacaru, jichhürusti Tatitusaru loktatätap laycu. Janiraqui llaquisipjjamti, Tatitusti cusisiñapampiw jiwasar ch'amañchistani” sasa.
Ucatsti Tatitojj marcaparojj munasiñapwa uñacht'ayi; marcapat qhuyapt'ayasisasti saraquiwa: “Jichhajj jumanacarojj apayanipjjämawa trigo, vino, uqhamarac aceite, take ucanaca sist'asipjjañamcama, janiraquiw wasitat muncäti Diosar jan uñt'ir jakenacajj jumanacat larusipjjañapa.
Mardoqueojj aca lurasïwinacjja kellkantänwa, ucatjja cartanacwa rey Asuerojj apnakqui uca provincianacan jacapqui ucanquir take judionacarojj apayäna jac'anquiriru, uqhamarac jayanquiriru. Jupasti arsünwa sapa marana amtatäñapataqui fiesta lurapjjañapataqui Adar sat phajjsinjja, tunca pusini, tunca pheskani uru sarakatanjja. Uca urunacanjja judionacajja uñisirinacapar tucjapcatayna ucqhajja llaquisiña, jach'at warariña, t'akhesiña phajjsinjja cusisiñaru jupanacatac trocasiwayjjäna mank'añ fiestanacaru. Aca urunacasti amtatäñapataqui cusisisa, fiestanaca mank'äwi lurañampi, maynit maynicama churäwinaca apayasiñampi, uqhamarac wajjt'äwinaca pobrenacaru churañampi.
Antioquía iglesianjja utjaraquïnwa profetanaca, yatichirinaca. Ucanacasti acanacänwa: Bernabé, Simón (qhitirutejj “Negro” sas sutichapjjaraquïna), Cirenenquir Lucio, Manaén (qhititejj Galilea apnakeri Herodesamp chica uywatäcäna uca), Saulomp cuna. Ucatsti saraquïnwa: —¡Take sallkjañampi, jan walimpi, phokhantat supayan wawapa, cheka cancañ uñisiriraqui! ¿Cunats jumajj Tatitun suma cheka thaquip k'ewinucuñ munta? Ucatpï jichhajj Tatitojj jumar mutuyätamjja. Juyqhuptätawa, janiraquiw intin khanaps uñjcätati mä kawkha urunaccama —sasa. Ucspachaw jupajj jan cuns uñjcjjänti, ina lajja ch'amacaquëjjänwa jupataquejja, ucatwa mayni amparat irpir thakäna. Uc uñjasinjja, marca apnaker jilïrejja Tatituruw iyawsäna. Ucatsti jupajj muspharataraquiw uñjasïna Tatitun arunacap ist'asinjja. Pablompi, Bernabeampi uqhamarac Juanampejj Pafos sat puertotjja, Panfiliancquis uca Perge tokeruw barcot sarjjapjjäna. Ucqhansti Juanajj jupanacar jaytjawayasinjja Jerusalenaruw cutt'anjjäna. Perge marcatsti jupanacajja, Pisidiancquis uca Antioquía marcaruw sarapjjäna. Ucar purisinsti mä samarañ urunwa israelitanacan sinagogapar mantasin kont'asipjjäna. Moisesan kellkatapampi profetanacan kellkatapampi leet'asinjja, sinagogan jilïrinacapajj jawsayapjjänwa, aqham sasa: —Jilatanaca, jumanacantejj utjapjjstam cuna suma ewjjt'añanacasa, arsusipcaquim —sasa. Ucapachaw Pablojj sayt'asi, ucatsti amparapampiw loktaraqui amuct'apjjañapataqui, saraquïnwa: —Ist'apjjam Israelanquir chachanaca, uqhamaraqui Tatitur ajjsartas sarnaker jakenaca. Israel marcan Diosapajj jiwasan nayra awquinacasaruw ajllïna. Jupanacarusti mä jach'a marcaruraquiw tucuyi, cunapachatejj jupanacajj qhuri Egipto marcancapjjäna ucqhajja. Uca oraketjja ch'amapampiraquipï apsunejja. Diosasti wasaranjja pusi tunca maraw apjjasïna jupanacan take casta jan wali luräwinacapatjja. Canaán orakenjja pakallko jach'a marcanacaracwa t'unjäna, jupanacan orakenacap jiwasan awquinacasar churañataqui. Mä urojj cunapachatejj jupanacajj Tatitur yupaychasipcäna, uqhamarac ayunasipcäna ucapachajja, Kollan Ajayojj jupanacarojj aqham sänwa: “Bernabeampir Saulompir yakhacharapipjjeta, cawquïr luräwitaquitejj jupanacar jawsctjja ucataqui.” Ucatsti mä pusi pataca pheska tuncani mararaquiw jupanacarojj juesanac toke apnakatäna, Samuel profetan urunacapcama. Ucapachasti jupanacajj mä rey mayipjje jupanacar apnakañapataqui. Diosasti iyawsasaw jupanacarojj mä rey churi, pusi tunca mara jupanacar apnakañapataqui. Uca reyisti Cis sat chachan Saúl yokapänwa. Jupasti Benjaminan familiap castaraquïnwa. Uca khepatsti Diosajj Saúl reyir jakonucusinjja, Davidaruw reyit utt'ayäna. Jupatsti aqham saraquïnwa: ‘Nayajj Isaí chachan David yokaparuw jicjjatta. Cawquïritejj munañajjarjam sarnakerïqui, ucawa take cuntï nayajj muncta uc lurani’ sasa. Uca quicpa Davidan familiapataraquïnwa Jesusajja, qhitirutejj Diosajj Israel marcar khespiyañapatac sayt'aycäna arsutaparjam uca. Janïr Jesús jutquïpanjja, Juan sat chachaw yatiyäna Israelanquir take jakenacar aqham sasa: ‘Bautisasipjjam, jan wali luräwinacamatsti arrepientisipjjaraquim’ sasa. Juanasti jiwañap jac'ajja sänwa: ‘¿Qhitiw sapjjestas nayarojja? Janiw nayajj qhititï jutañapäqui ucäcti. Ucampis mayniw nayat khepa jutani, ucan wisqhup cayunacapat apsuñataquisa janiw nayajj asquïcti’ sasa. “Jilatanaca, Abrahaman wawanacapa, uqhamarac qhitinacatejj jumanac taypit Diosar ajjsartas sarnakapcta ucanaca, take jumanacataquiw aca khespiyäwi arunacajja. Jerusalén marcan jaquirinacampi jilïrinacampejja, janiw Jesusan qhitïtaps yatipcänti. Janiraquiw amuyt'apcänti cuntejj sinagogana sapa samarañ uruna profetanacan kellkatanacap leepcän ucsa. Ucampis Jesusar jiwayasajj jupanac quicpaw uca profecía arunacjja phokhapjje. Jupar jiwayañataquejj janiw cuna juchsa jicjjatapcänti. Uqhamäquipansa jupar jiwayañataquejj Pilatorojj mayisipcaquïnwa. Ucatsti take cunatï jupjjat kellkatäcäna ucanac phokhasjjepanjja, cruzat apakasinjja sepulturaruw imjjapjjäna. Ucat Tatitur mayisina uqhamarac ayunasinjja, amparanacap jupanacjjar lokjjatasinwa qhitapjjäna.
“Samarañ urjja jan apanucumti, nayan kollana urojjansti jani aljasiñanacaman sarnakamti, uca urusti jumataquejj cusisiñ uruwa, Tatitun kollana urupawa, jach'achatäñaparaquiwa; uca urjja jach'acham, janiraqui jumataquiqui aljasiñanacan sarnakamti. Uqhamtejj phokhätajja, cusisiñwa nayan jicjjatäta, nayasti jumarojj mä atipjirjamwa irpäma marcan kollu patanacap toke, Jacob awquiman herencianacapatwa cusisiyaraquïma.” Tatitu quipcaw ucjja arsu.
Ucat kheparusti moabitanacasa, amonitanacasa, meunitanacampi mayacht'asisinwa Josafat reyir nuwiri jutapjjäna. Jichhasti acajjaya amonitanacasa, moabitanacasa, uqhamarac Seir kollunquirinacasa, cunapachatï Egiptot israelitanacajj jutasipcäna ucqhajja janiw jumajj muncäyätati uca orakenacaru mantañanacapjja, jan ucasti jupanacatjja saraktapjjänwa, ucatsti janiw tucjapcänti. Jichhasti ucata ñankha cutiyañataquiwa nuwir jutapjje orakemata apanucuñataqui, aca oraksti jumaw churapjjestajja nanacan catusianacajjataqui. Nanacan Diosajja, ¿janit jumajj jupanacar mutuycätajja? Nanacansti janiw ch'amanacajjajja utjapquituti uca jach'a ejercitojj nuwir jutapquitu ucampi nuwasiñataquejja. ¡Nanacasti janiw cun lurañataquis ch'amanïpcti, ucatwa jumaruqui utanipjjsmajja! ” sasa. Judá orakenquir take jakenacawa Tatitun nayrakatapancapjjäna, uqhamarac warminacapasa, wawanacapasa, jisc'a wawanacapasa. Uqhama take jakenacajj tantachatäsipcäna ucqhajja, Zacariasana Jahaziel yokapa qhititï Benaía chachan allchhipäcäna, jupasti Jeiel chachan yokaparaquïnwa, uqhamarac Matanías chachan allchhiparaqui, qhititï Asaf chachan saraker wawanacapat levitäcäna ucajja, Tatitun ajayupanïnwa. Jupasti sänwa: “Judá, uqhamaraqui Jerusalén marcan jaquir jakenaca, uqhamarac juma Josafat reyisa, Tatitusti aqham sapjjtamwa: ‘Jan ajjsarapjjamti, janiraqui uca jach'a ejército uñjasinsa sustjasipjjamti, aca nuwasiñajja janiw jumanacancquiti, jan ucasti Diosanquiwa. Jumanacasti arumanthiwa alwat nuwantir sarapjjäta. Jupanacasti Sis sat uca amstwa maqhatasinipqui, ucatsti jumanacajj jicjjatapjjätawa Jeruel wasara ucatasi jawira tucuyana. Janiw jumanacati nuwasipcätajja, ucampis jumanacajj sum waquichasipjjam, alekt'apjjaquiraquim, ucatsti uñjapjjätawa cunjämtï Tatitojj jumanacar khespiyapcätam uca. ¡Jerusalenanquiri, Judá orakenquir jakenaca, jan ajjsarapjjamti, janirac sustjasipjjamsa; arumanthi alwasti jupanacamp nuwasir sarapjjam, Tatitusti jumanacampïsquiwa!’ ” sasa. Ucatsti Josafat reyejj quillt'asisinwa p'eke parapampi oraker puriñcama alt'asïna, uqhamaraquiw Judá orakenquiri, Jerusalén marcanquiri jakenacasa quillt'asipjjaraquïna Tatitun nayrakatapana yupaychañataqui. Ucatsti Coat chachat saraker wawanacapat levitanacasti, uqhamarac Coré chachat saraker wawanacapasa Israelan Tatit Diosaparu jach'at k'ochuñ kalltapjjäna. Ucatsti mayninacawa Josafat reyir yatiyiri sarapjjäna: “¡Edom Mar Muerto sat kotäqui uca qhursa toketwa mä jach'a ejercitojj jumampi nuwasir juti! ¡Jupanacasti Hazezón-tamar ucancjjapjjewa!” sasa. (Hazezón-tamar ucasti En-gadi sañaracwa munaraqui). Khepärmanthisti wali alwatwa sartasipjjäna Tecoa wasara tokeru sarañataqui. Mistuña horasansti Josafat reyejj sayt'asisinwa säna: “Ist'apjjeta Jerusalenanquiri, uqhamarac Judá orakenquir jakenaca: Tatit Diosamaru iyawsapjjam, ucatsti janiw ajjsarapcätati; jaysapjjam profetanacaparu, ucatsti take cunasa jumanacataquejj waliquïscaniwa” sasa. Marcaru jisct'asinsti, yakhep k'ochurinacwa utt'ayäna kollana isinacampi isthapita, uqhamarac soldadonacapan nayrakatap sarasinaraqui Tatiturojj k'ochunac k'ochupjjäna: “Tatiturojj yuspagarapjjam, munasiñapasti wiñayataquiwa” sasa. Ucatsti cunapachatï wali cusisita k'ochunaca k'ochuña kalltapjjäna ucqhajja, Tatitojj jan walt'ayawa kalltäna amonitanaca moabitanaca, uqhamarac Seir sat kolluta jutirinaca taypina, qhitinacatejj Judá marcar nuwir jutapcäna ucanacana. Jupanacasti atipjatäpjjänwa. Moabitanacampi amonitanacampejja nuwapjjänwa Seir kollut jutirinacaru, ucatsti takwa tucjapjjäna, ucatjja jupanacar tucjasinjja jupanaccamaraquiwa tucjasipjjaraquïna. Cunapachatï Judá marcanquiri jakenacajj cawcqhattï wasarajj utascäna ucqhar purinisajja, uisirinacapan ejercitopa uñtasinjja, jiwatanacaqui oraker liwirtatcamacwa uñjapjjäna; ¡janiw maynis khespcataynati! Ucatsti Josafat reyimpi jakenacapampejja jalapjjänwa cunanactejj uisirinacapajj jaytawayapcäna ucanaca aptasiri, ucatjja jupanacajj jicjjatapjjänwa walja uywanaca, armanaca, isinaca, uqhamarac wali jila alani yänacaraqui, take ucanacwa catuntasipjjäna. Walja yänacawa utjäna, janiw jupanacajj apthapiñataqui ch'amanïpcänti. Waljätap laycusti quimsa uruwa uca yänaca apthapipjjäna. Pusïri urunsti Beraca sat vallena tantachasisinwa Tatitur bendicipjjäna. Ucatwa uca chekajj Beraca valle sat sutichatäna, uca sutimpïsquiwa jichhürcama. Ucatsti Judá, uqhamarac Jerusalenanquir take jakenacawa Josafat reyin khepapa wali cusisita Jerusalén marcar cutt'anjjapjjäna, Tatituw jupanacarojj cusisiña churäna uñisirinacapata khespiyasina. Cunapachatï Jerusalenaru puripjjäna ucqhasti, Tatitun temploparuwa sarapjjäna salterionacampi, cítara, uqhamarac trompetanacan tocañanacapampi. Tatitojj Israelan uisirinacapampi nuwasitap yatisinjja, take marcanacawa Diosaru ajjsarapjjäna. Josafat reyisti walwa ajjsarayasïna, ucatsti Tatitur maqhatjjawa amtasïna. Ucatjja ayunañataquiw take Judá orakpacharu yatiyäna, Uqhamawa Josafatan reinopajja sumaqui sarantäna, Diosaw jupar samara churäna marca jac'anacapampi.
Uqhamasti Danielajj mayordomompiw parläna, cawquïrirutejj reyin palaciopan sirvirinacan jilïripajj uñjañataqui jaytcatayna uca waynanacaru Daniel, Ananías, Misael uqhamaraqui Azarías jupanacaru, aqham sasa: —Nayajj achict'assmawa aca sirvirinacamampejja yant'am: Aca tunca urunacanjja ch'ojjñanacaqui mank'añataqui churapjjeta, uqhamaraqui umaqui umt'asipjjaraquï.
Cunapachatï Acab reyejj take uca arunaca ist'äna ucqhajja, isipjja ch'iyanokasïnwa, ucatsti chhanqha isinacwa uchasïna, uqhamarac ayunaraquïna. Uca isimpiraquiw iquiraquïna, wali llaquitaw sarnakaraquïna.
Ucampis israelitanacajja Betel marcaru sarasinjja Diosaruw jisct'apjjänjja cawquïr tribusa nayrakata saraspa Benjamín sat tribunquirinacampi nuwasirejja. Ucatsti Diosajj yatiyänwa Judá sat tribuna nayrakata sarañapa. Uqhamwa israelitanacajj wali alwata sarantawayasinsti Gabaa sat marca uñcatasiruw campamento waquiyasipjjäna. Israelanquir tribunacana jilïrinacapasti takeniw uca tantachasïwincapjjäna. Diosan marcapajja pusi pataca waranka soldadonacaw tantachasipjjäna. Jupanacasti Benjamín sat tribunquirinac contra sarasinjja Gabaa sat marca nayrakataruwa waquiyasipjjäna nuwasiñataqui. Ucampis Benjamín sat tribunquirinacajj marcata mistsunisajja pä tunca payan waranka israelitanaca jiwarayapjjäna. Ucat israelitanacajj Betel marcaru sarasinjja Diosan nayrakatapanjja arumcamawa jachapjjäna. Jisct'apjjaraquïnwa wastatampi sarapjjaspati Benjamín sat tribunquir jilanacapampi nuwasiri janicha uca. Diosasti saraquïnwa: “Sarapjjam wastat nuwasiri” sasa. Diosan arsutaparjamajja israelitanacajj ch'amañcht'asipjjänwa wastatampi nuwasiri mistsuñataqui cawqhantejj nayrïr urunjja nuwasipcäna ucqharu. Ucat payïr urunsti jupanacajj Benjamín sat tribunquirinacaruw nuwantapjjäna. Ucampis Benjamín tribunquirinacasti wastatampiw tunca quimsakallkon waranka israelitanaca jiwarayapjjaraquiquïna. Ucatsti take Israel marcanquir soldadonaca, jakenaca uqhamaw Belén marcar jutapjjäna Diosan nayrakatapan jachiri. Jupanacasti sapüruw jan mank'atasa ayunapjjäna, uqhamaraqui Diosarojj holocausto sat sacrificio loktapjjaraquïna sumancthapiñataqui.
Jesusasti ucapachajj jan mank'ataw sarnakäna pusi tunca urumpi pusi tunca arumampi, ucatsti mank'at awtjayasiraquïna. Jupanacasti ucspachaw Jesusarojj arcapjjäna, känanac jaytarpawayasa. Juc'amp nayrakatansti, Jesusajj yakha pani jila sullcaruw uñjaraquïna. Ucanacasti Juanampi Jacobompïnwa, Zebedeon yokanacapa. Jupanacasti awquipampïscänwa mä botjjana känanacapa asquichasa. Jesusasti jupanacaruw jawsäna. Jawsatap ist'asinjja, ucspachaw arcjjaruwayapjjäna awquiparu, uqhamarac boterus jaytanucuwayasa. Jesusasti ucürunacanjja, Galilea tokenacanwa sinagoganacan Diosan khespiyasiñ arunacap yatiyasa sarnakäna, uqhamarac jakenacarus take usutanacapat c'umaraptayasa. Acanacasti yatisïnwa take Siria tokenacana, ucatsti cunayman usutanacaruraquiw Jesusan ucarojj apanipjjäna c'umaraptayañapataqui, uqhamarac ñankha ajayun mantatanaca, t'ucu usuninaca, suchunaca, uqhamarac take jan kollcay usutanacarus apanipjjäna. Jesusasti jupanacarojj c'umaraptayänwa. Walja jakenacaraquiw Jesusarojj arcapjjäna Galileata, uqhamarac Decápolis, Jerusalén, Judea ucanacata, uca quicparaqui Jordán inti jalsu tokenquirinacatsa. Supayasti ucapachajj jac'achasiraquïnwa Jesusar yant'añataqui, aqham sasa: —Jumatejj Diosan yokapästa ucajja, aca kalanacarojj t'ant'ar tucuyam —sasa. Jesusasti juparojj saraquïnwa: —Diosan arupanjja kellkatawa: ‘Janiw jakejj t'ant'a sapampiquiti jaccani, jan ucasti take cuntejj Diosajj sisqui uca arunacampiw jacaraquini’ —sasa.
“Marcarusti tantacht'apjjam ucatsti ayunapjjaraquim; jilïri jakenacarusti, uqhamarac aca marcan jaquir take jakenacarusa Tatit Diosapan templopar tantacht'apjjam, ucatsti Tatitut mayisipjjaraquim. ¡Ay cunaquïcani, Tatitun urupajj jac'achasinjjewa! ¡Ajjsarcañ uruwa, take ch'amani Diosasti t'unjatäñaswa apaniraqui! Jiwasan uñjcatawa mank'añjja apakapjjestu, Diosasan templopansti cusisiñajj tucusjjaraquiwa.
Jupanacajj uca pachpancasipcäna ucqhasti, quimsa horawa Tatit Diosan leyi libropajj leet'asïna takenin uñjcata, uqhamaraquiw yakha quimsa horaraqui juchanacapa arsusipjjäna, uqhamarac Tatiturus yupaychapjjaraquïna.
Cunapachatejj Natán profetajj utaparu cuttanjjän ucqhasti Tatitojj usuntayänwa Uriasan warmipajj Davidataqui wawachascän uca wawarojja, niya jiwt'irpachjama usuntataraquïnwa uca wawajja. Ucapachaw Davidajj Diosarojj wali achict'asïna, ayunasina orakeru iquisina.
Ucatsti reyejj palacioparuw sarjjäna, jan mank'ata uqhamaraqui cunjämtejj c'uchirtasirïcän ucanacsa jan phokhasaw iquintjjäna; uqhamarus reyejj uca arumajj janiw icthapcänti. Khanjtanjjepansti, janc'aquiw sarthapisin leonanacan putuparu jalaraquïna, Uca pataca pä tuncaninacjjarusti quimsa jach'a jilïrinacwa utt'ayaraquïna, uca marca apnakerinacaru uñjapjjañapataqui cunjämtejj apnakapqui ucanac toketa, uqhamat reyejj jan uca tokenacanjja ni cunansa jarc'ata uñjasiñapataqui. Uca uñjirinacatsti, maynejj Daniel chachänwa. uca puturu jac'achasisinsti reyejj Daniel chacharuw wali llact'ata arumpi jawsäna, aqham sasa: —Daniel, jacquiri Diosan sirviripa, ¿cawquïri Diosamarutejj take chuymamampi sirvcta ucajj khespiytamti leonanacan lacapatjja? —sasa. Daniel chachasti ucjjarojj saraquïnwa: —¡Juma, jach'a reyejj, wiñayataqui jacam! Nayan Diosajjajj angelapwa qhitani, juparaquiw leonanacan lacapsa jist'anti jan nayaru cuna ñankhsa lurascañapataqui, Diosasti yatiraquiwa nayanjja jan juchanïtajja, uqhamaraqui juma, jach'a rey, tokesa jan cuna juchsa luratajja —sasa. Uqhamasti reyejj walpun cusisïna, ucatsti Daniel chacharu leonanacan putupata apsjjapjjañapataquiw mayiraquïna. Apsjjapjjän ucapachasti janiw cuna usuchjatsa jicjjatapcänti, Daniel chachajj Diosaparu catuyasitap laycu. Uca khipatsti reyin arsutapatwa, cawquïri jakenacatejj Daniel toke jan wali amtapcatayna ucanac jawsayanitayna, warminacapa, wawanacapamppacha, jupanacasti leonanacan putunacaparu jakontatäpjjänwa; janïraw leonanacan putunacapa mankharu puripcänti ucapachaw jupanacjjaru leonanacajj jaljjatasin jisc'a jisc'a wicanokapjjäna.
Ucansti Jesusajj pusi tunc uruw ucancäna, Supayasti yant'araquïnwa. Ucürunacanjja janiw cuns mank'cataynati, ucat jupajj mank'at awtjayasïna.
Ucspacharaquiw Saulon nayranacapatjja chawlla q'ilinacjama willirtjjäna. Ucatwa jupajj wasitat uñj-jjäna. Sartasinsti, bautisatäjjaraquïnwa. Mank'jjasinsti, jupajj ch'amanëjjänwa, ucatsti Tatitun arquirinacapampejj mä kawkha urunacaraquiw Damascon kamarawayäna.
Ucjjarusti Esdrasajj Diosan templopatjja sarawayjjänwa, Eliasib sat chachan Johanán yokapan utaparu, ucansti uca arumajja jan mank'asa, jan umt'asawa khantatïna, jupajj wali llaquisitänwa jaya marcaru apayatat cutt'anirinacan Diosampi jan phokhapjjatap laycu. Ucjjarusti Judá oraketa, uqhamarac Jerusalén marcatsa takeniw jawsayatäpjjäna Jerusalén marcaru, take qhitinacatejj jayaru apayatata cutt'anipcäna ucanacaru. Take qhitinacatejj quimsa urucama jan purinipcani ucanacarojja, jilïrinacana, uqhamarac amuyt'ayapqui ucanacan amtataparjamajja orakenacapajja apakatäpjjaniwa, uqhamarac jupanac taypitsa apanucutäpjjaraquiniwa, jaya marcar apanucutata cutt'anirinacajja.
“Ucampis jichhajja, Tatitojj siwa: Take chuymampi nayan ucar cuttanjjapjjam. ¡Ayunapjjam, arnakasipjjam, jachapjjaraquim! sasa.
Cunapachatejj Ciro reyejj Persia marca niya quimsa mara apnakcän ucapachasti, Daniel, cawquïritejj Beltsasar satäcaraqui ucajj mä chekpacha uñjäwi uñjäna, uca uñjäwejj janiw amuyt'añjamäcänti. Ucampisa Daniel chachajj wali amuyumpiw ucanacjja uñjäna, ucatsti amuyaraquïnwa cuntejj uca uñjäwejj sañ muncän ucjja. Ucat acatjamatwa mä amparajj nayaru lokjjatasin waytitu, ucatsti amparanacajj-jjaru, uqhamaraqui konkorinacajj-jjaru utt'atwa jaytaraquitu. Ucatsti saraquituwa: ‘Daniel, Diosan munatapa, wal ist'am cuntejj nayajj siscäma uca arunaca. Sayt'asim, nayasti juman ucaru qhitanitätwa’ sasa. “Uqham satapa ist'asinsti nayajj qhathatt'asisaw sayt'asta. Ucat jupajj nayaru saraquitu: ‘Daniel, jan jumajj ajjsaramti, kallta urutpachwa jumajj ch'amachasta take ucanac amuyt'añataqui, uqhamaraqui Diosam nayrakatapansa alt'ata chuymani tucuracta ucspachaw Tatitojj mayisitanacamjja ist'tam. Ucatwa nayajj jichhajj juttjja. Persia marcaru arjjatiri angelasti pä tunca mayani uruw naya tokejj sayt'asi; ucampisa Miguel sat mayni angelaw nayar yanapt'irejj jutaraquitu, nayasti Persianquiri reyinacampi chicaraquiw sapaqui uñjasïyätjja. Cunatejj acat kheparu marcampejj pascani ucanac khanañchiriw jutsma, uca unañchawinac uñjcta ucanacasti uca urunac toketaraquiwa’ sasa. “Uqhama jupajj nayaru parljjayquipansti, oraker alt'ataw sayascaraquïyäta, janiraquiw mä arsa arscäyätti. Acatjamatwa, mä jakejj nayaru lacajjat llamct'itu, jupasti jaken yokapjamänwa. Ucat nayajj saracta qhititejj nayan nayrakatajjan sayt'atäcän ucaru, aqham sasa: ‘Tata, aca unañchäwi uñjatajjajj wali llaquisiyitu, jan ch'amani tucuyaraquitu. ¿Cunjämaraqui aca juman sirvirimasti jumampi parlaspasti, jan ch'amani, niya samanas pist'ata jicjjatasisasti?’ sasa. “Uca jaken yokapjamäcän ucasti wasitatwa nayarojj llamct'itu ucatsti wasitat machak ch'amani tucuyjjaraquitu, ucatsti saraquituwa: ‘Jan ajjsaramti, janirac llaquisimsa. Diosajj jumarojj walwa munastam. Uca laycu sayt'asim, ch'amañcht'asiraquim’ sasa. “Jupajj uqhamaw nayaru parlasquitäna, uqham parlañapcamajja nayajj ch'amaniw amuyasjjäyäta, ucatsti saractwa: ‘Tata, parljjayt'aquita, parlatam ist'asasti nayajj ch'amaniw uñjasjjta’ sasa. “Uca urunacansti, naya, Daniel, wali llact'ata quimsa semanaw sarnakäyäta. Ucatsti jupajj saraquituwa: ‘¿Yattati cunatsa jumar uñjiri jutta ucjja? Jichhajj Persia marcar arjjatiri angelampi nuwasiri sarañajjawa. Cunapachatejj nayajj jupampi nuwasiña tucuyjjä ucjjarusti Grecia marcanquiri angelaraquiw naya tokejj jutani. Jichhasti saraquïmawa cunanacatejj chekapa libron kellkatäqui uca arunacjjata; uca angelanacampi nuwasiñajjanjja, Israel marcar arjjatiri Miguel sat angelaquiw nayarojj yanapt'itu.’ Janiw nayajj suma mank'anacjja mank'cäyätti, janiraquiw aychsa ni vinsa mallt'caraquïyätti, ni cuna casta suma k'aphinacampis uscuscaraquïyätti, uca quimsa semananac pasañapcama.
Qhitinacatejj mä anatañan anatapqui ucanacajj chekpachansa cunanacatejj jan walt'aycaspan ucanacjja k'al apanucupjje. Ucampis jupanacajj ch'am tucupjje mä laurel corona catokañataqui cawquïritejj mäqui pharsuwayjje; jiwasasti wiñayataqui jan pharsur corona catokañataquiw jaltanjja. Nayajj janiw ina pampaqui jalcti, janiraquiw nuwasiñansa aleka ina ch'usaru ch'acquiristsa uqham nuwascti. Jan ucasti, nayajj janchejjan munañaparojj t'akhesiytwa jaysayasiractwa uqhamata yakhanacar yatichcasina jan apanucutäñajjataqui.
Yant'apjjam, uñjapjjaraquim, Tatitun munasir cancañapa, jupar take chuymamp maqhatirejj cusisiñan jakewa.
Diosajjay, jumaw Diosajjätajja, jumar thakasaw khantatta, almajjajj jumatjam pharjatawa; janchejjajj jumatjam awtjatawa, jan umani, jan jacañan waña oraker uñtatawa.
“Tatitu Diosajjaruw mayisiscäyäta, juparusti aqham sasaw arsuraquïyäta: ‘Tata, jumajj jach'a ch'amani Diosätawa, arsutanacamarojj phokhapuntawa, qhitinacatejj camachi arunacam phokqui ucanacarusa munasiñamjja uñacht'ayaractawa. Nanacajj juma nayrakatan jucha lurapjjta, ñankhanacsa lurapjjaracta; cunatejj jan walïqui ucacwa lurapjjtjja, jumaru apanucusaw jacapjjaracta; camachi arunacamsa, arsutanacamsa apanucupjjaractwa. Jumar sirviri profetanacamarusti jan ist'asaw sarnakapjjaracta, jupanacasti juman sutimjjaruw nanacan reyinacajjaru parlapjjaraquïna, jilïrinacajjarusa, nayra awquinacajjarusa, take Israel marcarusa.
Ucapachaw jupanacajj Jesusar jisct'apjjäna: —¿Cunatarac Juanan arquirinacapampi, fariseonacan arquirinacapampisti wal ayunapjjesti uqhamarac oracionanacs lurapjjaraqui, ucampis discipulonacamajj mank'asipqui umasipqui uqhamaquiraquisä? —sasa.