Akapachasa, walja qollqe utjaña, askïña, ukham amuytʼapjje. Ukampis Diosan arupajj janiw ukham yatichkiti.
Abraham, Salomón ukhamarak qullqiyuq jaqenakatsa Bibliajj qhanañchi, Nabaljamaraki jan wali jaqets qhanañchi (1 Samuel 25:2-36). Cristopajjpacha janiw qamir jaqënti, ukampis taqe kunatï munaski ukanakaw utjaraki.
Qillqatanakajj akham siwa: “Janiw kunsa akapachankir jutkänti, janirakiw kunsa apasjjapjjäktanti. Ukhamasti manqʼañasa, isthaptʼañasa utjktan ukhajj kusisitapjjañäni. Qamir tukuyasiñ munirinakajja, tʼaqesiyañaruw purtʼapjje, tʼaqesirakiw jaljasipjje, ukhamarak walja jan wali munañanakaruw purtʼapjje, ukanakasti tʼaqesiñaru, chhaqañaruw irpapjje. Qollqe munañapajj taqe jan walinakan saphipäpuniwa. Yaqhepajja, qollqe munañampi apayasita fe toqet jitheqtasipjjäna, ukhamatwa walja llakinakampi ñanqhachasipjjäna” (1 Timoteo 6:7-10).
Kunjamtï Diosar taqe jakäwinakas respetaski ukhama, qollqenakas Diosar istʼañajj bendicionampi, samarañampiw utjayistaspa, yaqhanakampis sum apasiñatak yanaptʼistaspawa.
Maynitejj jupanquirinacatjja jan llaquiscchejja, uqhamarac pachpa familiapar yanapt'añatsa jan llaquiscchi uquïrejja, iyawsäwjja jan uñt'iriwa tucu, mä jan iyawsirits juc'ampiwa.
Tatitun bendicionapawa kamiriptayi; janiw cuna llaquisiñsa ucampi chicajj apayanquiti.
Nayan Diosajjawa take cunatejj jumanacan jan utjquisa ucjja churapjjätam Cristo Jesusan walja c'ajquiri kamir cancañaparjama.
Yakhanacarojj churapjjam, jumanacarusti Diosaw churapjjätam. Diosasti bolsanacamarojj wali phokt'at churapjjätam, suma thalantt'ata, limintt'ataraqui. Cunjämtï yakhanacarojj lurapcäta uca pachparacwa Diosajj jumanacampejj luraraquini.”
Qhititejj kollke munqui ucajja juc'ampwa muni; qhititejj kamirïqui ucajj, jan utjirinjamaquiwa amuyasi. Ucasti inamayaraquiquiwa.
Janipun qhitirus manüpjjamti, jan ucasti jumanac pura munasiñanac manüpjjam. Jake masipar munirejja cuntejj leyejj sisqui ucwa phokhe.
Uca quicparacwa jumanacarus yatichawayapjjsma: Waquisipuniw uqham irnakañajja, uqhamat jan utjirininacarus yanapt'añataqui, cuntï Tatit Jesusajj sawayqui uca arunacat amtasisa: ‘Catokerit sipansa juc'amp cusisiñaniw qhititï churqui ucajja’ ” sasa.
Diosajj jumanacarojj take casta bendicionanacwa jilarquir churapjjeristamjja, uqhamat jumanacajj take cunampis phokt'atäpjjañamataqui, ucat take asqui luräwinacan yanapt'asipjjañamataqui.
Jesusasti sänwa: —Jumatejj wali sumäñ munstajja, saram, ucatsti take cunatejj utjtam ucanac aljaranim, pobrenacar churaraquim, ucatwa alajjpach marcan wali suma yänacanïyäta, ucatsti nayar arquita —sasa.
Maynitejj kamirïchi ucat, jilapan pist'ayasitapa yatisina jan jupat qhuyapt'ayascchejja, ¿cunjämarac Diosan munasiñapajj chuymapan utjaspasti?
Kamir jakejj pobrenac taypinjja mä reyjamawa; manuninaca taypinjja, kollke mayt'irejj reyjamaraquiwa.
Kollkeru munañajja take jan wali luräwinacan saphipawa; ucatwa mayninacajj juc'ampi munapjjatap laycu iyawsañatjja maysaru saranucupjje, pachpa jacäwinacaparuw t'akhesiñampi yapjjatasipjje.
Qhititejj mayninacaru qhuyapayasiñamp uñji ucajj bendicitawa, jupan t'ant'a pobrenacaru churatap laycu.
“Janiw qhitis pä patronarojj sirvcaspati, maynirojj munaniwa, maynirusti uñisiraquiniwa, jan ucajj maynirojj jach'achaniwa, maynirusti jisc'acharaquiniwa; Diosampiru kollkempirojj janiw qhitis sirvcaspati.
“Tatiturojj take kamir cancañamampi jach'añcham, yapumat nayrïri achunac churañampiraqui;
Jichhajj jumajj aqham luram: Jumajj gobernadoranac utt'ayam, ucanacajj take marcpacha sarapjjpan, ucatsti uca pakallko suma maranacanjja, trigo achunacatjja pheskëri parte apthapiyapjjpan take Egipto orakena. Uca suma maranacansti trigo cosechanacatjja sumpun imapjjpan, uqhamaraqui marcanacansa imapjjpan, jakenacar mank'ayañataqui. Uqhamaw trigojj take marcpachataqui imatäni, jakejj uca mach'a maranacan jan mank'at jiwarascäñapataqui, cuna mach'a maranacatejj Egiptor jutcani ucapacha.
“Kollktejj mayt'äta marcajjanquir mä pobre jakejj jumampi jacqui ucaru, ucatsti janiw jumajj kollke mayt'irjama tucütati, ni interesanacsa mayiraquïtati.
Mäqui jicjjatata kamir cancañajj, mäquiwa tucusjje, ucampis qhititejj juc'at juc'ata jicjjatquejja, ucawa juc'ampi jiljjatayi.
Diezmonacsti phokhatpach apanipjjam nayan utajjaru, uqhamat utajjan mank'añajj utjañapataqui. Ucatsti jichhajj yant'apjjaraquita, nayaw jumanacaru alajjpach ventananac jist'aranisina walja bendicionanac apayanipjjäma jilarquiriraqui.
Ewjjt'am sum sarnakapjjañapataqui, asqui luräwinacana kamirquipstapjjpan, ucatsti janc'aquiraquïpjjpan, cunatejj jupan utjqui uc mayninacaru churañataqui.
Maynitejj jumanacat mä torre lurañ munaspajja, ¿janit nayrakatajj kont'asisin kawkhas kollkejj tucuyañataquejj munasispa ucjj amuyt'ascaspajja?
Yatiñan jaken utapanjja kamir cancañanaca, suma k'aphinacawa utji, ucampis jan amuyt'an jakesti take cunanacapwa tucji.
Yatiñamampi ch'iqhi chuymamampejja, walja kamir yänacwa jicjjataractajja, imasiñanacamsa, korimpi, kollkempiw phokhantaractajja.
Uqhamasti jumanacatejj aca jucharar oraken yänacapan jan chekapäpcsta ucajja, ¿qhitirac chekpacha yänacsti churapjjätamsti?
“Janiraqui jake masima contrajj ch'amampiqui sayt'asimti, janiraqui cunatejj jupancqui ucsa aparamti. Irnakerina pagopsti janiraqui khepürcama apjjäsimti.
Uqhamaraquiw säna: —Amuyasipjjam jumanacataquic take cuns munañjjata; jaken jacañapasti janiw cunatejj utjarapqui uca walja yänacapancquiti —sasa.
“Mayni marca masimatejj aynacht'ata uñjasini, ucat juman ucaru jutaraquini yanapa mayiñataqui, ucapachasti jaya marcat jutiri jakëcaspasa uqhamwa catokäta, jupsti utamaruw catokaraquïta. Cuntejj mayt'cäta ucanacatsti janipun cunsa apakamti, janiraqui interesanacsa wayt'amti; ucampisa Diosamaru ajjsartam, uca marca masimarojj utamaru catokaraquim. Cuna kollktejj mayt'cäta ucatsti jan interesanac cobramti, janiraqui cuna mank'tejj churcäta ucatsa cobrasimti.
Tatiturojj c'ari pesanacajj ajjtasiyiwa, ucampis phokhat pesanacajj juparojj cusisiyiwa.
Nayatjja jithektayita ch'ojjña lurañampita, c'arisiñampita, janiraqui uywistati kamirsa, jan cunansa, jan ucasti cunatejj jacañajjataqui mank'añajj waquisqui ucac churita. Nayajj kamirëjjerista ucajja inas jumatjja armasjjerista: “¿Qhitirac Diosasti?” sasa; pobrërista ucasti inas lunthatasjjerista, uqhamat kollan sutimwa nayajj p'enkachayirista.
Asqui lurir jakejja yänacapjja wawanacapans wawanacaparuw jaytawayi, ucampis jucharar jaken yänacapajja, asqui jakenacataquiw kheparjjani.
Nayasti jumanacarojj sapjjsmawa: ‘¿Jakesti Diosatjja lunthataspati?’ ¡Jumanacasti nayatjja lunthatapjjestawa! Ucatsti sapjjaractawa: ‘¿Cunanaraqui nanacasti lunthatapjjsma?’ sasa. ¡Jumanacasti diezmonacana, ofrendanacanwa nayatjja lunthatapjjestajja! Jïsa, take marcpachaw jumanacajj nayat lunthatapjjesta, ucatwa jichhajj nayajj ñankhachapjjsma. Naya take ch'amani Diosaw arsta.
Templonsti Jesusajj kamirinacaruw ofrenda cajanacar kollke uchasquir uñjäna. Ucjjarojj sascaquïnwa: “Mä jach'a marcajj yakha jach'a marca contraw nuwasini, uqhamarac mä jisc'a marcas yakha jisc'a marca contraw nuwasini. Utjaniwa jach'a orak qhathatinaca, mank'at awtjayasiñanaca, uqhamarac usunaca take chekana; alajjpachansti sustjascañanacampi uqhamarac jach'a unañchanacampiw uñjasini. “Ucampis take acanac nayrakatasti, catuntapjjätamwa jumanacarojja uqhamaraqui t'akhesiyañataquiw arcnakapjjaraquïtam. Sinagoganacaruw taripatäñatac apapjjätam, carcelaruw apantayapjjätam, uqhamarac reyinaca, marca apnakerinacan nayrakataparuw apapjjätam sutejj laycu. Acasti jumanacan nayat parlañanacamataquïniwa. Mayac amtasipjjam, jan nayrakata waquichasipjjamti cunatejj arsusiñanacamäqui ucjja. Nayaw jumanacarojj yatiñ cancañan phokt'at arunacsa, churapjjäma, ucarusti janiraquiw qhiti uñisirinacamasa camsañataquis ch'amanïpcaniti. Jumanacasti aljantatäpjjätawa awquinacamana, jilanacamana, familianacamana, uqhamarac amigonacamansa. Yakhepanacarojj jumanacatjja jiwayapjjaraquiniwa. Take orakpacharaquiw uñisipjjätam naya laycu. Ucampis janiw jumanacan ñic'utanacamatjja ni mä ñic'utas chhakcaniti. Jumanacatejj ch'aman sayt'apjjätajja, wiñay jacañ catokapjjäta. Uqhamaraquiw mä pobre ijma warmiru pä jisc'a cobret lurat kollke uchir uñjaraquïna. “Cunapachatï Jerusalén marcaru ejercitonacan muyuntata uñjapcäta ucqhajja, yatipjjam uca marcajj janc'aqui t'unjatäñapa. Ucapachasti Judeanquirinacajj kollunacar jaltjjapjjañapawa; Jerusalén marcanquirinacasti ucatjja mistjjañanacapawa, uqhamarac pampanquirinacajja janiw marcarojj cutt'apjjañapäquiti. Uca urunacasti mutuyäwi urunacäniwa, ucan take cunatejj Kellkatanacanjj sisqui ucanacajj phokhasini. ¡Ay pobre warminaca qhitinacatejj ucürunacan usurïpjjani, jan ucajj jisc'a wawanacanïpjjanisa! Wali t'akhesiñaw orakenjj utjani, uqhamarac mä ajjsarcañ mutuyäwiw utjaraquini aca jakenacataqui. Yakhepanacajj guerran jiwarayatäpjjaniwa, mayninacasti take marcanacaruw preso apatäpjjani; yakha marcat jutirinacaw Jerusalén marcjja tacsupjjani, cunapachcamatï uc lurañataquejj tiempojj churatäqui uca horascama. “Ucapachasti unañchanacaw utjani intina, phajjsina, warawaranacana; orakensti marcanacajj mayjt'atäpjjaniwa, uqhamaraquiw sustjasipjjani kota mathapinacan ajjsarcañ khothutitanacapatjja. Jakejj ajjsarañatwa thayjtani cunatejj oraken pascani ucat yatisina; ucatsti alajjpachanjja jach'a ch'amanacapamppachaw qhathatini. Ucapachaw Jaken Yokaparu uñjapjjani, kenay patan ch'amampi, jach'a cancañapampi jutasquiri. Cunapachatï acanacajj pasañ kalltani ucqhajja, ch'amachasipjjam, uqhamarac suyapjjam janc'aquiraquiw khespiyatäjjapjjäta.” Uqhamaraquiw aca amuyt'äwimp uchäna: “Higo ali uñtapjjam, jan ucajj cawquïr yakha alsa. Ucat Jesusajj säna: —Khanacwa sapjjsma, aca pobre ijma warmejj taket sipans juc'amp jilwa churi. Cunapachatï uñjapjjäta laphinacap niya ch'ojjñatatasquiri ucapachasti, jumanacpachaw yatipjjtajja jallupachajj jac'ancatapjja. Ucapachparaquiw acanac pasir uñjapcäta ucqhajja, yatipjjam Diosan reinopajj jac'ancatapa. “Khanacwa sapjjsma, take acanacaw pasani janïra jichha pacha jakejj jiwarquïpana. Alajjpachampi acapachampejj tucusiniwa, ucampis arunacajjajj janiw tucuscaniti. “Amuyasipjjam, jan chuymanacamjja vicionacampi machañanacampi kalarayasipjjamti, uqhamarac aca jacañan llaquisiñanacampisa jan qhä urun jumanacajj acatjamat catjayasipjjañamataqui, cunjämtejj mä sipitajj jist'antasquis uqhama. Uca urusti uqhamwa jutani take orakpachan jaquirinacjjaru. Jumanacajj janc'aquïpjjamaya, uqhamarac orapjjam, take horasana uqhamat take acanac pascani ucat jaltapjjañamataqui, uqhamarac Jaken Yokap nayrakatan uñstapjjañamataquisa.” Jesusajj sapa uruw templon yatichirïna, arumasti Olivos sat kolluruw sarjjerïna ucan khantatiñataqui. Take jakeraquiwa templorojj sapa alwa purinirïna Jesusar ist'añataqui. Take jupanacasti cunatejj jilt'qui ucatac churapjje: aca warmisti pobre cancañapanjja, cunatï jacañapatac utjcän ucjja tak churjje —sasa.
Janirac kollkerus munapjjamti; cunatejj utjapjjtam ucampejj cusisitaquïpjjam, Diosajj siwa: “Janiw cunapachas jaytcämati ni armt'ascämasa” sasa.
“Ucampisa, kollanawa cawquïri jaketejj nayaru iyawsquitu, uqhamaraqui take suyt'añapsa nayaru usccaraqui ucajja. Jalir umani jawir thiyaru ayruntata kokjamäniwa, saphinacapasti uca uma tokeru saphintataraquiwa, cunapachatejj lupejj purinqui ucqhasti janiw ajjsarcaraquiti, laphinacapasa take horasansa ch'ojjñaquïscaniwa. Waña horasa purinipansti janiw mayjt'ascaniti, take horasansa achuniquïscaniwa.
“Acapachanjja jan imapjjamti walja yänacjja, aca orakenjja thuthaw thuthantasqui, ucatsti inamaya imataquiwa. Uqhamaraquiw acapachan imat yänacjjarojj lunthatanacajj mantasin lunthatsupjjaraqui. “Cunapachatejj pist'ayasitanacaru yanapt'cäta ucqhajja, jan jakenacarojj yatiyamti, cunjämtejj c'ari parlirinacajj sinagoganacana, callenacana lurapqui uqhamjja. Jupanacasti jakenac nayrakatanjja wali sumat uñt'atäñwa munapjje. Nayasti khanacwa sapjjsma, uca luräwipatjja catokjjapjjewa. Jan ucasti jumanacajj alajjpacharu suma yänaca imasipjjam, ucansti janiw qharus thuthantquiti ni ina ch'usarus tucuscaraquiti, janiraquiw lunthatanacas lunthatcaraquispati. Jumanacan chuymanacamasti cawquincquitejj uca suma imasitanacamajj ucancaraquiniwa.
Jan ucasti Tatitu Diosamat amtasipjjam, juparaquiw uca yänac jicjjatañataquejj ch'am churapjjtam, uqhamatwa jumanacampi phokhasi cawquïri arust'äwirutï awquinacamampi mantawaycäna ucanacajja.
“Mä pobre jaketejj utjani jumanac taypinjja uqhamaraqui cawquïri oraktejj Tatitojj churcätam uca marcanac taypinsa, ucataquejj jan jumajj chuymam kalarayasimti ni janiw saraquimsa uca pist'ayasir jilamar yanapt'añjja, jan ucasti juparojj qhuyapt'ayam, ucatsti cuntejj munqui ucanacjja churaraquim.
“Janiw jila masimatjja interesampi cobrasïtati cuntejj mayt'apcta ucatjja, cuna kollkëpansa, mank'añäpansa, cawquïritejj interesampi mayisiñäqui ucanacanjja. “Mä k'ajjat wawajj janiw Diosan tantachasïwipan catokatäcaspati, wawanacapan wawanacapcama, tunquïri wawäcchini ucasa. Ucampis yakha marcat jutir jaketsti puediractaw interesani cobrasiñjja cuntï mayt'cta ucatjja, ucampis janiw mä marca masimatjja uqham lurañamäquiti, uqhamatwa Diosamajj bendicipjjätam, take cunansa, cawquïri oraktï catupcäta ucana.
Ucatsti jist'arätamwa uca imantat alajjpachapa, orakemar jallu munqui uc churaniñataqui, uqhamaraquiw bendicïtam take irnakañamarusa. Ucsti take marcanacaruw mayt'araquïta, ucampis jumajj janiw cunsa mayt'ascätati.
Juman jan Diosaru cusisiñampi ni khana arumpi yupaychatamata, walja yänac churctam ucasa. Jumaraquiw sirvïta cawquïri uñisirinacamtejj Diosajj jumjjaru apayanïtam ucanacarojja; umatsa, mank'atsa t'akhesiraquïtawa, isitsa jalstasa take pist'ayasiñanaca uñt'araquïta. Diosaw esclavot t'akhesiyätam jumaru t'unjañcama.
Ucatsti jist'arätamwa uca imantat alajjpachapa, orakemar jallu munqui uc churaniñataqui, uqhamaraquiw bendicïtam take irnakañamarusa. Ucsti take marcanacaruw mayt'araquïta, ucampis jumajj janiw cunsa mayt'ascätati. Diosaraquiw mä jach'a jilïrit utt'ayaraquïtam, janiw khepanccätati, wiñayapuniw nayrancäta, janiw aynacht'cätati jan ucasti amstancapunïtawa, jumaqui Diosaman camachi arunacapar jichhürun churcsma ucar phokhascamjja, take ajjsart'añamampi, ucanacarjam sarnakasaraqui,
Salomón reyisti aca oraken jaquir take reyinacaruwa atipt'äna kamir cancañata, uqhamarac yatiñ cancañatsa.
Jumataracwa jutaraqui kamir cancañasa, jach'äñasa. Jumaw take cunsa apnakascta. Ch'amasa, munañanïña cancañasa amparamanquiwa, ucatsti juman amparamancaraquiwa takeniru churañataqui kamir cancaña, uqhamarac munañanïñasa.
“¡Nanacan Dios Tatitojja, take aca kamir cancañanaca kollan sutimataqui templom lurañataqui waquichapcta ucanacajja, jumanquiwa, jumataracwa jutaraqui!
Diosasti Salomonarojj saraquïnwa: —Juman uca mayitamarojja jaysämawa, janiraquiw mayctati kamir cancaña, yänacsa, ni jach'achatäñanacsa, ni uñisirinacaman jiwayatäñapsa, ni walja maranaca jacañsa, jan ucasti maytawa yatiñ cancañampi, ch'iqhi chuymampi marcajjaru apnakañamataqui, cawquïr marcajj-jjarutejj nayajj reyita utt'aycsma ucaru. Nayasti churämawa yatiñ cancañampi, uqhamarac ch'iqhi chuymampi, ucjjarusti nayajj churaraquïmawa kamir cancañampi, yänacampi, uqhamarac jach'aru aptatäñampi, ucsti janiw catokapcänti jumat nayra reyinacajja, ni jumat khepa reyinacasa catokapcaraquiniti —sasa.
Ucatsti cunapachatï reyin uca arunacapajj taker yatiyatäna ucqhajja, israelitanacajja waljpachwa churapjjäna yapunacapata sumanacäqui ucanaca: trigo, vino, aceite, misq'i, uqhamarac pampan cunayman achunacapa. Uqhamaraquiw take achunacapata waljpacha tuncat mayäqui ucanacasa apapjjaraquïna. Uqhamaraquiw Israelan jaquir jakenacasa, Judá orakena yakha marcanacan jaquir jakenacasa tuncat mayäqui ucanacjja apanipjjäna vacanacatsa, uqhamarac ovejanacatsa, uqhamarac Tatit Diosapar loktat tuncat mayäqui ucsa. Take ucanacjja muntunanacwa uchapjjäna.
Ezequiasajj wali kamirïnwa, uqhamarac wali jach'achataraquïnwa, ucatsti jupajj apthapïnwa walja kollke, kori, suma muncaña kalanaca, suma k'apquir perfume kollanaca, escudonaca, uqhamarac take casta wali jila alan yänacaraqui. Ucjjarusti imaña utanacwa lurayäna grano, vino, aceite ucanac imañataqui, uqhamaraquiw lurayäna utanaca take casta jach'a uywanacataqui, uqhamarac uyunaca tama uywanacataqui. Ucjjarusti marcanacwa lurayäna, uqhamaraquiw jupan utjäna walja jach'a uywanaca, jisc'a uywanacaraqui, Diosajj jupar walja yänaca apayatap laycu.
Jichhasti achict'apjjaracsmawa jichpacha cutt'ayjjapjjam orakenacapa, uva yapunacapa, olivo yapunacapa, utanacapsa, ucatsti kollke, grano, vino jan ucajj aceite manutjja jan pagayascjjapjjamti —sasa.
“Jayra jake, q'isimiranacar uñjam; cuntï lurapqui ucanaca uñjam, yatikasiraquim. Jupanacajj janis jilïrinïpcchi ucasa, ucampis jupanacajj mank'añjja imcatasipjjewa, yapu apthapi pachana.
Taripäwi urun kamir cancañajj maynirojj janiw yanapcaniti, ucampis cheka cancañajja jiwañatwa khespiyani.
Qhitinacatejj masinacapar cuns churqui ucanacajj juc'amp catoke, ucampis qhitinacatejj jupataquiqui munapqui ucanacajja pobrewa tucusipjjani. Qhititï churañ yatqui ucaw juc'amp catoke; churiristi churatapatjamwa catokaraquini.
Take ch'ama tucutat jilpacha catokañajj utji, ucampis wali parlatatjja pobrernucstañaquiw utji.
Wali kamiri, llaquita jacañat sipansa, wali asquiwa pobrëscaña, Tatiturusa yupaychascañajja.
Walja yänacaru munapayirejj pachpa utapwa tucji, ucampis qhititejj jan kollke chilltayasqui ucaw jacani.
Lunthatasiñanacampi waljanaca jicjjatañata sipansa, juc'amp asquiwa chekapa lurañampi juc'aqui jicjjatatajja.
Jan amuyt'an jakejj sayt'aquiw garantiatjja amigop laycu; ucatsti jupaw phokhañapäni.
Mä pobre jaker mayt'irejj Tatituruw mayt'asqui, ucatsti Tatit pachpawa uca manjja phokjjani.
Suma amuyt'ampi cuna amtäwinaca waquichatasa sumaquiwa phokhasi, ucampis mäqui waquichata amtäwinacajja aynacht'añaruwa puriyi.
Walja korinïñata sipana, uqhamarac walja kollquinïñata sipansa, juc'amp asquiwa suma jaketa uñt'atäñajja.
Qhititejj kamiriptañ munasa pobreru t'akhesiyqui, jan ucajj kamirirusa cuns churqui ucajja, pobres cancañanwa tucusini.
Janipun arsumti mayni jakenacan manunacap phokhañataquejja. Janitejj cunampi phokherjamäcätajja, janjjatasiña iquiñamamppachwa aparapjjätam.
Jan ch'amañchasimti kamiriptañataqui; ucjjat llaquisiñjja apanucum. Kamir cancañajj mä juc'ataquiquiwa; mäquiraquiwa tucusjje, cunjämatejj pacajj chhekhanëjjasin mäqui thoktawayjjejja uqhama.
Ankan negociomäqui ucjja tucuyam, pampan lurañanacamäqui ucjja luram, ucatwa utama lurasismajja.
Ovejanacamjja suma uñjasim, ovej tamanacamatjja llaquisipunim, kamir cancañasa, reyïñasa janiw wiñayäquiti.
Maysa toketjja, Diosajj qhitirutejj wali kamirïña churqui ucarojja, ch'amwa churaraqui cunatejj jupar wact'qui ucata mank'añapataqui, uqhama uca take irnakatata cusisiñajja Diosataracwa juti.
Yatiñajja jakerojj arjjatiwa, cunjämatï kollkejj arjjatqui uqhama, ucampis yatiñ cancañajj jilanquiwa yatiñaniru jacaña churatapata.
¿Cunatsa kollkenacam cunatejj jan t'ant'äqui ucar inamaya churasipcta? ¿Cunatsa kollkenacam cunatejj jan asquïqui ucar inamay tucjasipcta? Sum ist'apjjeta, ucatsti suma mank'anac mank'apjjäta, sinti suma mank'anac mank'apjjäta.
Jan chekapa lurasa kamiriptiristi, yakha c'awnanacjjaru tokori p'isakjamawa. Walt'casinwa kamir cancañapjja apanucuwayani, tucuyarusti take ucanacjjarojj mä lokhequiraquïniwa.
Uqhamasti, nayrakatajj Diosan reinopa munapjjam, uqhamarac cunatejj chekäqui jupan nayrakatapanjja ucanaca, ucatsti take aca yänacajja jumanacarojj churataquïpjjätawa.
¿Cuna asquirac jaketaquisti aca orakpacha jupancjjaspa, ucat almap chhakayasispa ucasti? Jan ucajj ¿kawkhsa pagaspa jakejj almapatjja?
“Diosan reinopajja aca uñtasitamp sasiwa: Mä jakew yakha marcar sarjjañataquïscäna ucatwa sirvirinacaparu jawsthapini, ucatsti kollkep jupanacar churaraqui. Maynirusti churaraquiwa pheska warank kollke, maynirusti pä waranka, maynirusti mä waranka. Sapa mayniruw churawayi ch'amaparjama, ucat jupajj jayar sarawayjje. Pheska waranka catokquis uca sirvirejj negocio luri uca kollkempejja, jupasti mä pheska warankampwa jicjjatatayna. Uca quicpracwa pä warank catokerejj luraraquïna, jupasti pä warankampracwa jicjjatatayna. Mä warankaqui catokeristi, sarjjasinjja orak allsusinwa kollkjj ucar imjjäna. “Patronasti jaypachatwa cutt'anjjäna utaparojja, ucatsti sirvirinacapampiraquiw jacthapiña kalltaraqui. Uca tuncanitjja pheskanejj wali amuyasirïpjjänwa, pheskanisti pisi amuyt'aniraquïnwa. Nayrakatajj puriniwa qhititejj pheska waranka catokcataynas uca sirviripa. Jupasti patronaparojj churaraquiwa pheska waranka jicjjatcataynas ucamppacha, aqham sasa: ‘Tata, jumajj pheska warank churistajja, acajjay nayajj yakha pheska warankampwa jicjjatta’ sasa. Patronasti juparojj siwa: ‘Waliquiwa, jumajj wali suma sirvirïtawa. Juc'äquis ucaru wali sum phokhatamatjja nayajj jichhajj waljäquis ucaruraquiw uchäma. Jichhasti mantanim ucatsti nayampirac cusisim’ sasa. Ucjjarusti pä warank kollke catokcataynas ucaraquiw purini. Jupasti saraquiwa: ‘Jumajj pä warank kollke churistajja, acajjay nayajj pä warankampwa jicjjatta.’ Patronasti uc ist'asinjja saraquiwa: ‘Waliquiwa, jumajj wali suma sirvirïtawa. Juc'äquis ucaru wali sum phokhatamatjja nayajj jichhajj waljäquis ucaruraquiw uchäma. Jichhasti mantanim ucatsti nayampirac cusisim.’ “Mä waranka catokeristi saraquiwa: ‘Nayajj yattwa jumajj wali khoru chuymanïtama, jumajj apthaptawa cawquirutejj jan phawctas uqhamaraqui jan satctas ucata. Ucatwa nayajj ajjsaräyäsman, kollkemsti orakeruraquiw allintasin imjjaracta, jichhasti acajjay kollkemajja.’ Patronasti juparojj siwa: ‘Ñankha jan wali sirviri, jayrätawa. Jumajj yatïyätawa jan satasaqui apthapirïtajja, uqhamarac jan phawasaqui apthapirïtajjsa. Ucatpï kollkejj-jja bancorus uchañamänjja, nayasti cutt'anisinjja interesanwa apsusjjeriscäyäta.’ Ucanquir jakenacarusti saraquiwa: ‘Aparapjjam uca warank kollke ucatsti churapjjaraquim tunca warankanïquis ucaru. Qhititejj utjirinïqui ucarojj juc'ampiw churasini, jupansti jilarquiriw utjani. Ucampis qhitintejj jan utjqui ucatjja apakatäniwa mä juc'a utjiripasa. Jan amuyt'aninacäcäns ucanacasti, janiw aceitjja jil apanipcänti wastat lamparanacar wart'añatakejja. Aca jan wali sirvirirusti, anka ch'amacanacaru jakonucupjjam, ucanwa wararini, laca ch'aqhsa t'urusiraquini.’
jupanacajj acapach yänacaruw sinti munapjje. Kamiriptañ munañaw mayjt'ayi, ucatsti cunayman munañaruw puripjje. Take ucanacaw chuymanacapar mantasinjja, Diosan arunacapjja chhaktayi aca jakenacan jan achuñapataqui.
Cunatejj utjapctam ucjja aljapjjam, ucatsti qhititejj jan cunanïpqui ucanacar churjjapjjam; uqhamat jan merk'esir bolsanac lurasipjjäta, alajjpachansti jan tucusquir yänacaraqui imasipjjäta, ucansti lunthatas janiw apscaniti janiw qharus qharuntcaraquiniti. Uqhamajj cawqharutï jumanacajj yänacam imasipcta, ucqhancaraquiniw chuymanacamajja.
Maynitejj jumanacat mä torre lurañ munaspajja, ¿janit nayrakatajj kont'asisin kawkhas kollkejj tucuyañataquejj munasispa ucjj amuyt'ascaspajja? Alekaqui cimiento uscuntanejja, ucatsti jan tucuycaspajja takeniw uc uñjirinacajj jupatjj larusipjjani. Ucatwa Jesusajj jisct'i ley yatichirinacaru, uqhamarac fariseonacarusa: —¿Waquisiti janicha samarañ urun kollañajja? —sasa. Sapjjaraquiniwa: ‘Aca jakejj kalltasinjja, janiw tucuycjjeti’ sasa.
“Qhititejj juc'a apnakañanacan chekapäqui ucajj, walja apnakañanjja chekaparaquïniwa; juc'ana jan chekapäcchi ucajja waljanjja janiraquiw chekapäcaspati. Uqhamasti jumanacatejj aca jucharar oraken yänacapan jan chekapäpcsta ucajja, ¿qhitirac chekpacha yänacsti churapjjätamsti? Jumanacatejj yakhanquirinacjja jan cheka chuymampi apnakapjjsta ucajja ¿qhitirac churapjjätam jumanacanquirinacsti?
“Janiw qhiti sirviris pä patronarojj sirvcaspati; maynirojj uñisiniwa, maynirusti munaraquiniwa; jan ucajj maynirojj sum arcchini, maynirusti janirac yäkcchiniti. Janiw sirvipcasmati Diosampiru kollkempirojja.”
Jakenacasti aca arunac ist'quipanwa, Jesusajj mä amuyt'äwit parläna. Niya Jerusalén marcaruw jac'achascäna, jupanacasti amuyasipjjaraquïnwa Diosan reinopajj ucspacha puriniñapa. Ucatwa jupanacar saraqui: “Mä jakew wali aytat familiat utjäna, ucajja jaya marcaruw sari reyit utt'ayatäñapataqui ucat cutinjjañataqui. Janïr sarcasinsti, tunca sirvirinacaparuw jawsäna, ucat sapakat mayniruw walja kollke churäna, ucat saraquïna: ‘Aca kollkempejj alaquipa lurapjjam cuttaniñajjcama’ sasa. Ucampis uca marcapanquir jakenacajj juparojj uñisipjjänwa, ucatwa jupan khepapat mä qhitanaca qhitapjjäna sapjjañapataqui: ‘Janiw munapcti aca jakejj nanacan reyïñapa’ sasa. “Ucampis reyit utt'ayatänwa, ucat marcapar cuttanjjäna. Purisinsti, cawquïr sirvirinacaparutï kollkjj churawaycatayna ucanacaruw jawsthapiyi, kawkhsa sapa maynejj jicjjatatayna uc yatiñataqui. Nayrirïqui ucasti uñstanisin siwa: ‘Tata, kollkemampejj tunca ucqhampwa jicjjatanta’ sasa. Reyisti juparojj saraquiwa: ‘Waliqui; suma sirvirïtawa, niyaqui uc phokhañ yatstajja, tunca marcan jilïripat uchäma’ sasa. Mayniraquiw ucjjarojj uñstani, ucat saraqui: ‘Tata, kollkemampejj pheska uqhampwa jicjjatanta’ sasa. Uqhamaraquiw ucarojj saraqui: ‘Jumajj pheska marcan jilïripäyätawa’ sasa. Ucansti mä kamir jakew utjäna Zaqueo sata, ucasti impuesto cobririnacan jilïripänwa. “Ucapachaw maynejj uñstaniraqui ucat saraqui: ‘Tata, acajj kollkemajja. Mä pañuelor chint'asaw imarapjjsma. Ajjsaräyäsmawa, khoru jakëtam laycu; jan uchctas ucqhat apthapirïtawa, uqhamarac jan satctas ucqhat yapu apthapirïtawa’ sasa. Ucat reyejj jupar saraqui: ‘Jan wali sirviri, quicpa arunacamampiw juchañssma. Jumatï yatchïyätajja nayan khoru jakëtajja, jan uchcta ucqhat apthapirïtajjsa, uqhamarac cawqharutï jan yapuchctsa ucqhat yapu apthapirïtajjsa. Uqhamasti, ¿cunatrac kollkejjsti jan bancoru jaytarapistasti? Utajjar cuttanjjasajj jiljjatatampi nayajj catokasjjeriscäyätjja’ sasa. Ucatwa ucancasipcän ucanacarojj saraqui: ‘Kollk apakapjjam, ucat tunca kollkenïqui ucar churjjapjjam’ sasa. Jupanacasti sapjjänwa: ‘Tata, jupansti tunca kollkepajjay utjchejja’ sasa. Reyisti saraquiwa: ‘Sapjjsmawa, qhitintejj utjqui ucarojj juc'ampiw churasini, ucampis qhitintejj jan utjqui ucatjja mä juc'a utjiripasa apakatäniwa. Qhitinacatï nayan reyïñajj jan munapcän uca uñisirinacajj-jja acar aptanipjjam, ucatsti nayan nayrakatajjan jiwarayapjjam’ ” sasa.
Take qhitinacatejj Jesusar iyawsapcän ucanacajja, mayaquïpjjänwa. Take yänacapasa takenincaraquïnwa. Jupanacajj aljapjjänwa yänacapsa uqhamarac orakenacapsa. Ucanacsti takeniruw laquintapjjaraquïna sapa mayniru cunataquïy munapjjchi ucarjama.
Uqhamasti jupanac taypinjja janiw cuna pist'ayasirinacas utjcänti. Take orakeninacasa, utaninacasa, ucanac aljasajja, iglesiaruraquiw uca aljat kollkjja apanipjjäna, ucatsti apostolonacaruw churapjjäna. Jupanacasti sapakat mayniruraquiw laquintapjjäna jan utjatanacaparjama.
Maynïr iyawsirinaca pist'ayasipanjja yanapt'apjjam. Visitanac jutipansti sumrac catokapjjam.
Uqhamarusa, qhititejj mä luraña catokqui ucajj asquïñapawa take cunana uqhamat sumaru uchatäñapataqui.
Sapa semana kallta urunwa jumanacajj apakjjapjjañama sapa maynisa cunjämtï ganasqui uqhamarjama, ucatsti imapjjam, cunapachatï purincä ucqhajja jan apthapipjjañamataqui.
Jupanacajj wali jach'a jan walt'añanacancchïn ucasa, wali cusisitäpjjewa. Jan cunanïpcchi ucasa, take chuymaw cusisiñampi churapjjäna kamirinacäcaspas uqhama.
Jumanacasti Tatit Jesucriston munasiñapjja niya yatjjapjjtawa. Jupajj wali kamirïnwa, ucampis jan cunaniw tucuwayi jumanacar munasina, uqhamata jumanacajj uqham tucutapampi kamirquipstapjjañamataqui.
Jumanacasti acat amtasipjjaraquim: Juc'a yapuchasirejj, juc'aquiracwa achunacjja apthapini, walja yapuchasiristi, waljaraqui apthapini. Sapa mayniw, cunjämtï chuymapanjja amtqui uqhamarjam churañapa; janiw pä chuyma churañapäquiti, janiraquiw maynin jariyataquis churañapäcaraquiti, Diosasti cusisit chuymampi chuririruw munaraqui.
Qhititejj jatha churi yapuchañataqui, uqhamaraqui mank'a mank'asiñataqui uca Diosasti jumanacarojj take cunwa churapjjätam yapuchapjjañamataqui. Uca yapuchäwinacamsti jiltayaraquiniwa, ucatsti suma luräwinacamsti wali jach'a cosechäcaspas uqhamaracwa apthapiyapjjätamjja. Uqhamataracwa jumanacarojj take kamir cancañas utjapjjätamjja, mayninacarojj cusisiñampi yanapt'apjjañamataqui. Cuna ofrendtï nanacar jilatanacatac apayapquista ucatjja, jilatanacajj Diosaruw yuspagarapjjaraquinejja.
Janiw pist'ayasitajj laycuti uc sisctjja, ucampis nayajj yattwa cunatejj utjquitu ucampejj cusisitäñajja. Yatiractwa cunjämäquitejj pobresan jacañäquis ucjja, uqhamarac yatiractwa take phokt'at jacañsa. Yatekaractwa cunjäm sarnakañsa sist'atäñansa jan ucajj awtjatäñansa, yatiractwa walja utjirinïñsa, jan cunanïñsa. Criston ch'amapampejj take cunaruw saycatirista.
Cuntejj lurapjjät ucjja lurapjjam take chuymampi, Tatitutaquis lurapcasma uqhama, jan jakenacatacjamajja. Yatipjjaractawa, Tatitojj jumanacan luratanacamatjja mä herencia churapjjätam, jumanacasti Cristoruw sirvisipctajja, juparaquiw chekpachansa Tatitojja.
Samarat jacañaru munapjjam, jumanacan luräwinacamat lup'isipjjam, amparanacamamp irnakapjjam, cunjämtejj ewjjt'apjjsma uqhamarjama, jan iyawsirïpqui ucanacajj jumanacar suman uñjapjjañapataqui, uqhamarac jumanacan pist'ayasiñanacajj jan utjañapataqui.
Aca orakenquir kamirinacarojj sañamawa: “Jan jach'a jach'a tucupjjamti” sasa, janiraqui kamir cancañaparus alcatasipjjpati, ucanacasti tucusiriquiwa. Ucat sipanjja jacquiri Diosaru catuyasipjjpan, qhititejj take cunsa jilarquir churquistu cusisit jacañasataqui ucaru. Ewjjt'am sum sarnakapjjañapataqui, asqui luräwinacana kamirquipstapjjpan, ucatsti janc'aquiraquïpjjpan, cunatejj jupan utjqui uc mayninacaru churañataqui. Uqhamatwa yänacapajj utjani khepüru sum sayt'añapataqui, uqhamata wiñay jacaña catokapjjañapataqui.
Uqhamaraqui jiwasanquirinacajj yatekapjjpan asqui luraña, yanapt'añansa pist'ayasiñ horasanacajja, jacäwinacapan asquïñapataqui.
Jumanacat maynintejj jan yatiñ cancañapajj utjcchi ucapachajj, Diosat maypan, Diosasti juparojj churaniwa. Jupasti jilarquirwa churi, qhitirus jan cuns sasaw churaraqui.
Sañäni, mä jilatarutejj jan ucajj mä cullacarutejj isipajj jan utjcani uqhamaraqui mank'añapasa, ucat jumanacatjja maynejj sani: “Waliqui, janjjatasim, mank'asiraquim” sasa, ucatsti janiraqui issa ni mank'sa churcaniti ucqhajja, ¿cuna asquis uca arsutapajja?
Qhitinacatejj aqham sapjjta: “Jichhürojj jan ucajj kharürusa uca marcaruw sarañäni, ucansti maraw utjañäni, alaquipa lurañäni, kollke jicjjatañäni” uc sirinacajj ist'apjjam: janiw yatipctati cunatejj kharürojj pascani ucjja. ¿Cunaraqui maynin jacañapasti? Mä urpjamaquiw uñstani ucatsti chhaktawayjjaquiwa. Ucampis aqhama sapjjañamawa: “Dios munani ucqhajja, jaccasinjja uc ac lurañäni” sasa.
Ist'apjjam aca arunaca, kamirinaca: Jachapjjam, wararipjjaraquim cuna jan walt'añanacatejj jumanacjjaru jutcanis ucanacatjja. Jilatanaca, nayra profetanacata yatekasipjjaraquim llamp'u chuymanïñjja, uqhamarac t'akhesiñsa, qhitinacatejj Tatitun sutipjjaru parlapcäna ucanacata. Jiwasasti: “Cusisiñaniwa” sistanwa qhitinacatejj t'akhesipqui ucanacarojja. Jumanacajj Job chachan llamp'u chuymanïtapatjja ist'apjjtawa, yatipjjaractawa cunjämsa Tatitojj tucuyarojj jupampi lurcatayna ucjja. Tatitojj wali munasiriwa qhuyapayasiriraquiwa. Ucampis jilatanaca, jan alajjpach laycusa ni acapach laycusa juramentjja lurapjjamti, ni cuna casta juramentsa lurapjjamti. Cunapachatejj: “Jïsa” sapjjätajja uqhamapunïpan; cunapachatejj: “Janiw” sapjjaraquïtajja uqhamaraquïpan. Diosasti ucqhajj janiw juchañchapcätamti. Jumanacattejj maynejj t'akhesiscchejja, oración lurañapawa. Maynitejj cusisitaraquïchejja, k'ochuñapawa. Maynitejj usutächejja, iglesianquir jilïri jilatanacaruw jawsayañapa ucanacajj jupatac oración lurañapataqui, uqhamarac Tatitun sutipjjaru aceitempi jawt'añapataqui. Cunapachatejj jupanacajj iyawsañampi orapjjanejja, uca usutajj khespitäjjaniwa. Tatitusti juparojj sartayjjaraquiniwa, juchanïchi ucqhasti perdonataraquïniwa. Ucatpï jumanac purajj maynit mayniru juchanacamjja arsusipjjañamajja, ucatsti maynejj maynitaqui orañaparaquiwa uqhamata c'umaräjjañapataqui. Mä asqui jaken oracionapasti wali ch'amaniraquiwa. Elías profetajj jiwasjam jakequiraquïnwa, ucampis cunapachatejj oracionan jan jalluñapataqui mayïn ucqhajja, janiw jallcjjänti quimsa mara chicani. Cunapachatejj wasitata oración lurän ucqhasti, jallojj purjjaraquïnwa, orakensti achunacajj achjjaraquïnwa. Jilatanaca, maynitejj jumanacat chica thaquit sarakawaychejja ucat maynejj cuttayaniracchejja, Kamir cancañanacamajj ñusantatawa, suma isinacamas thuthan thuthantataraquiwa. yatipjjam jumanacajja, uca cuttayanirejj juchararan almapjja jiwañat khespiyiwa, ucatsti walja juchanacataracwa perdón jicjjatayi. Kollkenacamas korinacamas k'ala saruntatawa. Ucanac quipcaraquiw jumanac tokejj khanañchani, mä ninjamaraquiw ucanacajj jumanacarojj naqhantapjjätam. Aca khepa urunacanjja jumanacajj kamir cancañanacamjja montonasipcactawa.
Jumanacan yapunacaman lurir jakenacaru jan pagapjjatamajja jumanac contraw wararisqui. Tatitusti uca wararitanacapjja ist'araquiwa.
Sapa maynis cunjämtejj Diosat ch'am catokquejj uqhama maynirojj sirvpan, uqhamata take bendiciontï Diosajj churquistu ucajja sum apnakañasataqui.
Tatitun ovejanacapsti sum awatipjjam, ucanacasti jumanacar catuyatawa. Take munasiñampi ucjja lurapjjam, cunjämtejj Diosajj munqui uqhamarjama, janiw phokhayam sat laycuquiti, ni kollke munañ laycuquisa, jan ucasti take chuyma ucjja lurapjjam, jan jumanacas uca ovejanacjjaru munañïpcasmasa uqhamjja, jan ucasti ovejanacarojj mä suma yatichäwi uñacht'ayasa.
Munat jilata, Diosarojj maytwa juman take cunas suman sarañapataqui, uqhamarac jan usuntañamataqui cunjämatejj ajayunjja waliquïsctajja uqhama.
Ucampis jumajj: Kamirïtwa sistawa, waliquïsctwa, take cunan phokt'atätwa saractawa; janiraquiw amuyasctati mä aynacht'ata jan cunanïscatamjja, juyqhuraquïtawa uqhamarus k'alalaraquïtawa. Ucatpï nayajj amtt'aysmajja ninar nacsuyata suma kori puro nayat alt'asiñamataqui, uqhamat chekpacha kamirïñamataqui, nayataraqui jank'o isi alasiñamataqui uca p'enka k'alal sarnakatamaru isjjatasiñamataqui, uqhamarac colirio sat kollsa nayramar ch'akt'ayasiñataqui, uqhamata uñjañamataqui.
Jumasti yanapt'añamapuniwa suma munasiñ chuymampi, Tatitu Diosamasti uca luratamatjja bendicïtamwa take luräwinacamanjja.
Qhititejj kamir cancañapar alcatqui ucajja, mä waña laphir uñtataw jalaktani, ucampis asqui jakenacajja mä kokan layminacapjamawa ch'ojjñtani.
Kamiristi amuyasiwa jupan yänacapajj, mä marcar alto perkanacampi muyuntatäcaspa uqhama.
Umar t'ant'am ucham; ucatsti mä kawkha tiempotwa jicjjatjjäta. Chuymaman llaquisiñanacapjja apanucum, uqhamarac jan walt'añanacsa, waynanacana suma urunacapasa inamayaquïtapa laycu. Cawqhacamatejj utjctam uqhacama, utjirinacam mayninacampi jaljasim, cuna jan walitejj marcar jutcani uc jan yatitam laycu.
Uqhamaraqui Cuzan warmip Juana, Cuzasti Herodesan mä apnakeripänwa; Susana, uqhamarac yakha warminacamp cuna, qhitinacatï yänacapampi sirvipcäna ucanaca.