Mateus 13 - Kaxinawá Bíblia (BR)

Heshe bai anu banamisbukiri miyuiwẽ Jesusũ hatu yusĩnikiaki, na hãtxarã

¹ Habias shabatiã Jesus hiwetanua kaĩkaini iãnẽwã kesha anu ka tsaukẽ

² yura itxapabu Jesus anu bebirã bebirani haki itxabu hatu yusĩnũ ika shashũ ina tsaushũ iã kesha mapustunũ mapuabu

³ hãtxa hunea betsa betsapawẽ yusĩkĩ hatu yuikĩ: —Huni betsa hawẽ bai anu shekiwã heshe sa aki kashũ

⁴ sa akubaina heshe betsa hanu kati bai namaki niri aka peiyabu beshũ keyu sheabũ

⁵ heshe betsa mixki ewapabu mania anu mai eskarabes bemãtximea anu kawanarã, hawaira peshei benekaunaya

⁶ bari hui kukĩ hawẽ tapũ bemakis beweshekea kua utsi shanamiski.

⁷ Ha inũ, heshe betsa musha hukũriamanu niri aka shekiwã beneai musha hukũkĩ yabua haskatã bimitirumaki.

⁸ Hakia heshe betsa mai pepa anu niri aka benei bimi itxapahaira hayamiski, betsa 100 hesheyairã, betsari 60 hesheyairã, betsa 30 hesheyairã— iwanã

⁹ —Mã pabĩkiyabunã, nĩkatã hakimayamashãkãwẽ— hatu wa

Haskakĩ miyuiwẽs mĩ hatu yusĩaĩ? iwanã, Jesus yukanibukiaki, na hãtxarã

¹⁰ hanua nũ hawẽ tsumabu besti Jesuski shukutã haska miyuiwẽ hatu yusĩaĩ nũ yuka

¹¹ nuku yuikĩ: —Maturã, haskai Deus shanẽ ibumiskiri Deusũ hawẽ pepa huneni shabakabi mã ẽ tsumabu matu yusĩkĩ unãmaikiki. Hakia haburã, ẽ hatu haska unãmamaki.

¹² Hakia tsuabũra ẽ hãtxa besti nĩkakĩ txibaĩbu itxapa ẽ ana hatu shabakabi yusĩkubaĩshanaii. Hamẽ tsuabũra eskarabes nĩkabiakĩ ea txibaĩsbuma ha eskarabes ẽ hatu mebĩshanaii, hakimawakinã— iwanã

¹³ —Na yurabũ uĩbiai uĩabumaki. Nĩkabiai nĩkabumaki, habu hawaumawẽ taeshũ miyui hunea bestiwẽ ẽ hatuki txanikũkainaii— itã

^14-15 —Haskai buaibuwẽ taeshũ bebũkiri hawẽ hãtxa yuishunika Isaías hatukiri Deusũ yuimakĩ: ‘Habũ hãtxa itxapa nĩkabiakubaĩmisbu hawa unãma ishãkanikiki. Itxapa uĩbiakubaĩmisbu hawa uĩsma keska ishãkanikiki. Hau uĩyamanũbũ hatũ beru bekua keskabuki. Hau nĩkayamanũbũ hatũ pabĩki pabepukua keskabuki. Na yurabu bushka kuxibũ hawa tapĩkatsis ikabumaki. Hau ẽ hatu merabewakĩ shushawapanã ea danaĩ ea anu bekatsis ikabumaki’, aka nĩkatã nuku keneshuniki. Habias hatukiri keneni keskai na yurabũ uĩyama inũ nĩka pewabumariki— iwanã

^16-17 —Na haska yuinirã, mã matũ akaii, matũ beruwẽ uĩkĩ inũ matũ pabĩkiwẽ nĩkai natiã mã benimairã. Txanima nukũ shenipabu Deusũ hãtxa yuishunikabu inũ yurabu pepabũ ea uĩpaibiakĩ ea uĩyama inibuki. Ha inũ, na mã ea uĩyaĩnã, ea uĩkatsi ibiakĩ ea uĩyama inibuki. Ha inũ, habias mã nĩkairã, ea nĩkapaibiakĩ ea nĩkamari inibuki— akĩ

Heshe miyuikiri shabakabi Jesusũ hatu unãmanikiaki, na hãtxarã

¹⁸ —Haskawẽ taeshũ heshe sa aka miyuiwẽ ẽ hatu yusĩshurã, matu shabakabi yuinũ nĩkairakãwẽ.

¹⁹ Heshekiri yuiarã, Deus shanẽ ibuaikiri yusĩti hãtxaki. Ha heshe hanu kati bai anu niri akarã, yurabũ Deuskiri hãtxa nĩkakĩ xinãbiaibũ hamakiria Satanás hushũ hawẽ hãtxa pepa hatũ huĩti anua mebĩmiski.

²⁰ Ha inũ, heshe betsa mixki ewapabu mania anu mai eskarabes bemãtximea anu niri akarã, tsuãra Deusũ hãtxa nĩkakĩ taewai benimabiaya

²¹ xinã pewamawẽ taeshũ hawẽ hiwepanã Deusũ hãtxa danãmakĩ hatu bika wakĩ hawẽ hamapaiwẽ hatu itxakawabu tenei hawawẽ haskatima ha uĩtã ana hawẽri txĩtũbaĩmisbuki.

²² Hamapai hawẽ hiweawẽs kemui heneama hawẽs besti nuitxakayamakĩ Deusũ hãtxa nĩkabiakĩ ana tapĩkatsi ikama mabuwẽs besti kemui pepaisbumaki, haskatũ yabua hãtxa pepa txibãma yurabu mibã bimiuma keskabuirã.

²³ Hakia heshe betsa mai pepa anu banarã, Deusũ hãtxa nĩkai pepakũkaĩkĩ yura betsabu yusĩkĩ hatu ikũwãmamisburã, ha mai pepa anu heshe bana benei ewai bimiyatã 100 hesheyai inũ, 60 hesheyai inũ, 30 hesheyamis keskabuki— nuku aniki.

Mibã pepa txakabube husiakiri miyuiwẽ Jesusũ hatu yusĩnikiaki, na hãtxarã

²⁴ Hanushũ ana betsatiã miyui betsawẽ yurã kaiã Jesusũ yusĩkĩ: —Deus shanẽ ibui haskamiskiri ana betsa matu yusĩnũ nĩkakãwẽ. Huni betsa hawẽ bai anu kashũ shekiwã heshe pepa banabaini kakẽ

²⁵ dasibi ushabũ hanua haki sinatamis hushũ heshe txakabu habe husikĩ sa abaĩkẽ

²⁶ hanua shekiwã hukũxina ma bimi taeai uĩkĩ mibã txakabu habe beneriai husia betxitã

²⁷ hanua hawẽ tsumabu bai anu bushũ ha mibã uĩbaĩ bai ibu yuikĩ: “Mĩ bai anu shekiwã pepa mĩ banatanima anurã, haskai mibã txakaburi husia yumeimẽkaĩ?” akabu

²⁸ bai ibuã hatu yuikĩ: “Eki sinatamistũ ea itxakawakĩ atanimaki”, hatu wa, hawẽ tsumabũ yuikĩ: “Ha mibã txakaburã, hau yumeyamanũ betse betse atãpa?” akabu

²⁹ hatu nemakĩ: “Hamaki. Ha mibã txakabu husia betsekĩ shekiwãri mã betseriatirubuki.

³⁰ Hau habiaska habe yumeyunũ meyamayukãwẽ. Ha dabe husia ewai hanu huxiaĩtiã tsekakĩ ẽ hatu yunua ha mibã txakabu dukũ meshteshũ neatã mãtxiãbu ẽ kuashanaii. Hanushũ ẽ shekiwã bimi pepa meshtekĩ itxawariatã ẽ dayarubũ ea arushũshãkanikiki”, hatu waniki— iwanã,

Heshe pesheixtakiri inũ misi shashawamiskiri Jesusũ hatu yusĩnikiaki, na hãtxarã

^31-32 ana miyui betsawẽ hatu yusĩkĩ: —Deus shanẽ ibui haskamiskiri miyui betsa nĩkakãwẽ. Hunĩ hawẽ bai anu mostarda heshe hawẽ mibã tibi banaima anua hatube ha mostarda heshe pesheixtahairabia ewakĩ mibã betsa binumai pũyã ewapabuxina hawẽ mebiki peiyabu tsauwa haki huĩrukũmisbuki. Deus shanẽ ibuirã haska keskaki— itã

³³ ana miyui betsawẽ hatu yusĩkĩ: —Misi wakatsi aĩbũ shekiwã duru mirima kẽtxa ewapa putxinĩ kesũshũ hawẽ shashawati eskarabes ũpashki nemustã hawẽ shashawati shekiwã duru kapã dasibi buspukirãkĩ shashawamiski. Deus shanẽ ibuirã, haska keskariki. Ha dukũ huni betsã Deusũ hãtxa ikũwaĩ pepakũkaĩkĩ hawenabu yusĩakeakeaya unãshubira mirimabũ ikũwãtirubuki— hatu aniki.

^34-35 Ha shanẽ ibutã haska hãtxanũbariaikiri hawẽ hãtxa yuishunika Deusũ yuikĩ: ‘Mai hirabi ẽ damiwani anua hawara eã hunenishũ ẽ hatu unãmaisma miyui betsa betsapawẽ yusĩkĩ ẽ hatu kaĩmashũshanaii’, aka nĩkatã nuku keneshuniki. Habias Deusũ yuini keska wakĩ miyui betsa betsapawẽ Jesusũ yurabu yusĩkĩ hawa miyuimawẽ yuiama miyui bestiwẽ hatu yusĩ txanikũkainiki.

Mibã txakabu husiakiri Jesusũ hatu shabakabi yusĩnikiaki, na hãtxarã

³⁶ Hanushũ Jesusũ yurã kaiã yusĩkĩ menetã hatu henebaini hiwe betsã hikiaya hanua nũ hawẽ tsumabu haki itxashũ yukakĩ: —Mibã txakabu husiakiri mĩ hatu yusĩshurã, shabakabi nuku yuiwe— nũ wa

³⁷ Jesusũ nuku yuikĩ: —Ha mibã pepa sa akarã, ẽ matũ Hutxi Kayabi Iuwaki.

³⁸ Bairã, mai hirabiki. Heshe peparã, habũ Deusũ hãtxa nĩkakĩ pewamisburã, habu enabuki. Hakia heshe txakaburã, habũ ẽ hãtxa nĩkama Satanásã hãtxa besti txibãmisburã, hawenabuki.

³⁹ Ha inũ, ha haki sinatakĩ heshe txakabu sa ashũmisrã, Satanáski. Ha inũ, hanu tsekatitiã ishanairã, ma mai hirabi keyuikiki. Ha haskaitiã mai anua hau yurabu bimi tseka keska wanũbũ ẽ nai tsumabu ẽ hatu yunushanaii.

^40-41 Hamẽ ha mibã txakabu meshtekĩ itxawarã, mai hirabi anushũ yurabũ txakabuwakubaĩmisbu inũ yura betsabũ hawa unãma habũ yusĩkĩ hatu dasibi itxakawamisburã, ea ẽ matũ Hutxi Kayabi Iuwatũ ẽ nai tsumabu ẽ hatu yunua habũ ha yura txakabu itxawashũ

⁴² txi nukaisma anu hatu urẽa hanu hiwei peama kashai sheta yẽsh yẽsh akubaĩshãkanikiki.

⁴³ Hakia habũ Deusũ hãtxa pepa nĩkakubaĩmisburã, ẽ hatu katua hanu ẽ Epã hiwe anu nukube hiwei bari keskai txashai ikibi ishãkanikiki. Mã pabĩkiyabunã, nĩkatã hakimayamakãwẽ— iwanã,

Haskai Deus shanẽ ibumiskiri miyuiwẽ hawẽ tsumaburi Jesusũ hatu yusĩnikiaki, na hãtxarã

⁴⁴ ana miyui betsawẽ nuku yuikĩ: —Tsuãra huni betsã bai anu pei mirima arukĩ maiwani hune benamabia huni betsã pukĩshũ betxitã ibu wakatsi ikĩ hawaira ana habianuri atximatã benimahairakĩ pei hune bikatsis ikĩ hawẽ mabu dasibi peiwẽ taeshũ hatu inã keyutã hune yumetsukatsi ikama hawaira bai ibu anu kashũ hawẽ peiwẽ bai ibu watã ha pei maiwanibu bitiruki. Deus shanẽ ibuirã, pei mirima arunibu hunea keskaki.

^45-46 Hamẽ Deus shanẽ ibui haskamiskiri betsarã, nĩkakãwẽ. Mabu inãnãnãnikã pérola txuri mane hawẽruabu benabaũkĩ atimas ha mane hawẽrua hawa txakabuma bestitxai karuhaira betxitã hawẽ kemukĩ bikatsis ikĩ hawẽ mabu dasibi hatu inã keyutã ha pei bishũwẽ taeshũ ha pérola hawẽrua hawenas wakĩ biniki. Deus mĩ shanẽ ibu wairã, hawara mabu mĩ hayarã, ana hawẽ nuiama henetã ha mabu betsa binũ ishũ ha besti mĩ hawẽ nuiai keskaki— iwanã,

⁴⁷ ana nuku yuikĩ: —Deus shanẽ ibui haskamiskiri ana betsarã, nĩkakãwẽ. Huni betsabũ iãnẽwã anu hisĩ ewapa pũtebaũshũ baka betsa betsapa hikia

⁴⁸ hisĩ matakẽ ninibirã maxi anu mapematã hanu tsaushũ katukĩ baka ewapa piti pepabus kukiki nanekĩ hawẽ txuri txakabu putamisbuki.

⁴⁹ Hanu bari hawẽ heneaitianã, habiaskari wakĩ Deusũ nai tsumabu beshũ yura pepabube yura txakabu husia unãtã hatu katukĩ pashkatã

⁵⁰ txakabubu hanu txi nukaisma anu hatu putashãkanikiki, hanua hiwei peama haska nũ tenetiruma tenei kashai hau sheta yẽsh yẽsh inũbunã.

⁵¹ Na eska miyuiwẽ ẽ matu yusĩanã, mã nĩkai?— nuku wa —Haa, nũ nĩkaii— nũ akeakea

⁵² ana nuku yuikĩ: —Hawẽ hiwe anushũ huni betsã hawẽ mabu betsa tibi arutã mekea unaĩkiki, mabu bena inũ shenirã. Haska tibi arumiswẽ taeshũ hawara mabu pepa bena inũ sheni ha dabe kaĩmamis keska wakĩ Deus shanẽ ibuaikiri ẽ yusĩa bena inũ yusĩa sheni katukubaĩkĩ eari txibãkĩ ea ikũwãriatã Deusũ hãtxa kenenibu yusĩnanãmisbũ hatu pe yusĩriatirubuki— nuku watã

Nazaré anu Jesus kanikiaki, na hãtxarã

⁵³ miyuiwẽ nuku yusĩ keyutã hanua kaĩkaini

⁵⁴ Jesus hanua yumeni anu kai nũ habe hikixĩkẽ ma hatu yusĩ beyamis hatũ itxati hiwe anushũ Jesusũ hatu yusĩrianũ ika hikishũ hatu yusĩ taewaya hatu yusĩa nĩkai haska yusĩnanaĩsbumawẽ e itã yuinamei: —Na hunirã, hanishũ haska tsuã hawẽ kuxipa tapĩmaxinamẽ, ha atimaska nũ atiruma aki unãnepahairairã?

⁵⁵ Narã, hi mabu wanikatũ bakemamẽ? Hawẽ ewarã, Mariaki. Hawẽ betsaburã, Tiago inũ, José inũ, Simão inũ, Judaski.

⁵⁶ Hawẽ puiburã, nenu nukube hiweriabuki. Haskatã hanishũ ha mesti haska hawaira tapĩ keyuxinamẽ?— itã

⁵⁷ hawẽ hãtxa abuama ikũwãbumakẽ Jesusũ hatu yuikĩ: —Deusũ hãtxa yuishunika hushũ yurabu hatu yusĩayã betsa betsapabũ nĩkakĩ duawaibũ hakia hawẽ mae anu kashũ hawenaburi hatu yusĩria habũ hawẽ hãtxa danaĩbũ habiatiãri hawẽ hiwe anuabũ danãriamisbuki— hatu watã

⁵⁸ hanushũ hawẽ yusĩa abuama hawa ikũwãkatsi ikabuma danaĩbũ hawẽ unãmati dami atimaska itxapa Jesusũ hatu ashũkĩ uĩmama iniki.