Gênesis 24 - Kaxinawá Bíblia (BR)

Abraão hawẽ tsumapã hau Isaque aĩ ishũtanũ nitxinikiaki, na hãtxarã

¹ Hanua Abraão ma mestebuhaira Senhor Deusũ hawẽ daya dasibiwẽ pepawẽ duawakubainaya

^2-4 hanushũ hawẽ beya txibãkĩ Abraão hawẽ tsuma shanẽ ibu haki txiti ika hatũ dasibi hatu mekemis inũ hawẽ mabu mekeshuna Eliézer kenashũ yuikĩ: —Ẽ mia yuiai ea dapi huwe. Deusũ nuku uiãwẽ taeshũ ẽ mia yubamaii. Nukũ beya txibãkĩ ea unãti wamakĩ tsitsaukaĩ ea kishwakewe, mĩ ea haska waya ẽ mia yuiairã. Canaã nawabu nũ hatube hiweabu anua aĩbu Isaque ẽ bimakatsi ikamaki. Hakia hanua ẽ huni anu kashũ enabu anua aĩbu ẽ bake Isaque ishũtãshãwẽ. Senhor Deusũ nai inũ mai damiwanitũ nuku uiãyã haska ẽ mia yunuai inũ ẽ mia yubamai ea ashũtãwẽ— aka

⁵ hawẽ tsumapã yuikĩ: —Hamẽ aĩbu ebe hukatsi ikamakenã, ẽ haskashanai? Ẽ daka hanu minabu hiwe anu mĩ huni bake hatu iyushũtãshãti?— aka

^6-7 Abraão nemakĩ: —Haskamahairaki. Mĩ ea haska watirumaki. Uĩrawe. Hanua ẽ huni anu ẽ bake ẽ nitxĩtirumaki. Ẽ epã enabu hiwenibu anua Senhor Deusũ nai mekenikatũ ea nitxiniki. Hanushũ ea hatu henemabirãkĩ Deusũ nenu ea iwenishũ ebe hãtxakĩ yuikĩ: “Na mai pakea minabu hatu ibu wamakĩ ẽ hatu inãshanaii”, ea wani habiastũ mia merabewakĩ hawẽ nai tsumari mia bebũkiri yunushũshanikiki. Mia haska wa haria aĩbu ẽ bake iweshũtãshãwẽ.

⁸ Hanua aĩbu hukatsi ikamakẽ iweama henebirãshãwẽ, ẽ mia yuikĩ yubamashu ana shinãmarã. Haska ẽ mia nemai hari ẽ bake hatu iyushũtaska yamashãwẽ, enabu anurã— aka

⁹ haska wa nĩkatã Abraão tsumapã kishwakeshũ yubakĩ yuikĩ: —Senhor Deusũ ea nĩkaya mĩ ea yunushu ẽ mia ashuĩ kaii— atã

¹⁰ hanushũ hawẽ hatu daewati inãkuĩti itxawakĩ Abraão camelo itxapa anua 10 katushũ hawẽ mabu pepa itxapari katuriashũ kukiki naneshũ camelo kamaki kuki hawẽ tsumabu beshematã kai Mesopotâmia mae pakeakiri kai usha itxapakũkaini Abraão betsa Naor mae dapi nukutã

¹¹ ma bari kaya ũpash bana kini dapi camelo huĩrukũmakĩ hatu beumakẽ habiatiãri txipashbu beshũ ũpash biaibũ

^12-14 hau ea unãmanũ ishũ Abraão tsumapã Deusbe hãtxakĩ ea akĩ yuikĩ: —Ẽ tsuma Abraão mekenika Senhor Deusuũ, ẽ tsuma mĩ duawamis keska wakĩ eari merabewakĩ uĩmakĩ ea tapĩmawe. Uĩwẽ. Ũpash bana kini dapi ẽ nikẽ ũpash bi txipashbu ibirã ibiranaibu unãti wamakĩ txipash betsa ẽ yukakatsi ikaii: “Mĩ shumu buteshũ ũpash ea amawe!” ẽ aka ha txipash mĩ ma katua ebe hãtxai: “Awe, ũpashrã. Mĩ camelori ẽ mia amashunaii”, akĩ ea yuiai ẽ unãkatsis ikai ha txipash mĩ ea katushunairã, Isaque aĩ hau ishanunã. Haskawẽ taeshũ ẽ tsuma Abraão mĩ ana duawai ẽ unãkatsis ikaii— akaya

^15-16 hãtxa meneriamakẽ Betuelĩ aĩbu bake Rebeca hui hawẽ shanu Milca inũ hawẽ hutxi Naor Abraão betsarã, txipash hawẽruahaira hunĩ mekĩ pesariama shumu ia hui ũpash bana kini anu butukaĩ hawẽ shumuki ũpash matawatã mapekeaya

¹⁷ hakiri Abraão tsuma kushikaĩ bebũ tetã yuikĩ: —Txipashaã, ũpashrã, ea amawe— aka

^18-19 txipashã yuikĩ —Awe, shanẽ ibũ— atã hawaira hawẽ shumu butetã ũpash sanãshuna akĩ menetã shetsekeaya Rebecã ana yuikĩ: —Mĩ camelo dikabi ẽ mia hatu amashũbauna ũpash netsuaya ana bitãshũ ẽ mia hatu keyu amashũkatsis ikaii— atã

²⁰ hawẽ camelo amakĩ hawẽ amatiki ũpash hawaira hushkeshũtã ana ũpash bitã bitãkĩ hatu dasibi amakĩ keyushunaya

²¹ Abraão tsumapã haska washuaĩ hãtxama Rebecakiri shinãkĩ: —Senhor Deusũ ea duawakĩ ha aĩbu ea inaĩmẽkaĩ?— itã

^22-23 hawẽ camelo ũpash ma akabũ hanua hawẽ deu ouro mane txashakapa hawẽ shãkama 7 grama inũ hawẽ mebi ouro dabe hawẽ shãkama tibi 100 grama bishũ Rebeca inãkĩ sawemashũ yukakĩ yuikĩ: —Mĩ tsuã bakemẽkaĩ ea yuiwe. Hanu enabube ẽ ushatirurã, mĩ epã hiwe anu teke shaka hayamẽ?— aka

²⁴ —Earã, ẽ Betuelĩ bakeki. Ẽ epã ibuburã, ẽ shanu Milca inũ ẽ hutxi Naor ma mawanibuki.

²⁵ Camelo piti basi itxapa inũ ushati dĩtu itxapa nũ hayaki— aka

^26-27 hawẽ beya txibaĩ dãti iki beti ishũ Senhor Deus kẽwãkĩ yuikĩ: —Senhor Deus pepa duapahaira ẽ tsuma Abraão mĩ hawẽ mekenika Deuski. Mia besti habe duawanamei mĩ habe putanameismaki. Ẽ tsumapã ea yunushina keska ea mekebirãkĩ ma hawenabu anu mĩ ea bitxishuki— akaya

²⁸ Rebecã haskai nĩkabaini kushikaĩ hawẽ ewã hiwetã kashũ ũpash biti anu ka ha hunĩ haska washu dasibi hatu yui keyua

^29-30 Rebecã pui Labão nĩkatã haska bestima ha deu sawemashu inũ mebi daberi sawemashuri uĩtã ha hunĩ haska washu uĩtanũ ika ha ũpash bana kinikiri kushikaini kashũ Abraão tsuma benakubaĩkĩ hawẽ camelo itxapabube nia hawa pashkariama betxitã haki nukutushikĩ

³¹ yuikĩ: —Miarã, Senhor Deusũ mia duawamiski. Hanu niama nukũ mae anu kayuwe. Mia inũ mĩ tsumabu nũ ma hiwe mia pewashũshuki. Ha dikabi mĩ camelo hanu maniti nũ pewashũriashuki. Ebe bekãwẽ— aka

³² Abraão tsuma hatũ hiwe anu kai hikiaya Labão camelo kamakia hawẽ mabu buteshũtã hau pinũbũ basi arumis tsusĩ bishũtãshũ inãkĩ mãtxĩshũtã hanushũ Abraão tsuma inũ hawenabu hau hawẽ hutxukinũbũ ũpash hatu inã hutxukiaibũ

³³ hanua piti hatu pewashũtã hatu tsaũshuna piriama Abraão tsumapã hatu yuikĩ: —Ẽ piyuamaki. Haska ẽ hushu matu yuikĩ taewayunũ ea nĩkakãwẽ— hatu wa —Peki. Nuku yuiwe— Labão aka

³⁴ hanushũ hatu yuikĩ: —Earã, ẽ Abraão tsumaki.

³⁵ Senhor Deusũ ẽ tsuma duahaira wakĩ shanẽ ibu wamiski, dasibi betsa betsapa inãkinã. Txashuwã mirima inũ, ina awa mirima inũ, prata mane inũ, ouro mane inũ, hawẽ huni inũ aĩbu dayaru escravo itxapa inũ, camelo inũ, ina betsa jumento itxapa inãmis hayaki.

³⁶ Ẽ tsumapã aĩ Sara yushabuhairabia huni bake bima kaini ma huni ewakẽ hawẽ ibu Abraão hawẽ mabu itxapa yunuima ma ibuwakubainikiki.

³⁷ Haskakẽ ẽ tsumapã ea yubamakĩ yuikĩ: “Nenu Canaã nawabu dapi nũ hiwearã, Isaque aĩ nenua mĩ bishũyamanũ haska nemakĩ ẽ mia yunuaii.

³⁸ Hakia ẽ epã enabu anu kashũ ẽ bake Isaque aĩ benakĩ ea ishũtãshãwẽ”, ea wa

³⁹ eã yuikĩ: “Hamẽ aĩbu ebe hukatsi ikamakenã, haskashãpa?” ẽ wa

⁴⁰ ea ana yuikĩ: “Senhor Deusũ ea mekeaya ẽ hawẽ hiwekũkaĩmiski. Hatũ hawẽ nai tsuma mibe yunua mia merabewabaina aĩbu ẽ epã enabu anua ẽ bake Isaque mĩ iweshũshanaii. Aĩbu enabu anua mĩ iwea mĩ ebe yubakashu haska wakĩ mĩ keyua mĩ benimashanaii.

⁴¹ Hakia enabu anu mĩ hikia aĩbu mia inãbuma mĩ ebe yubakashu ana hawa shinãma henebirãshãwẽ”, akĩ ea yuishinaki.

^42-44 Haskakẽ ẽ hua ũpash bana kini anu nishũ ẽ huĩti merã shinãkĩ yuikĩ: “Ẽ tsumapã mekenika Senhor Deusuũ, mĩ Abraão merabewamiski. Mĩ eari merabewatirumẽ?” atã “Uĩwẽ. Ũpash bana kini dapi ẽ nia hanua ũpash bi txipash hua ẽ yukakatsis ikaii: ‘Mĩ shumu buteshũ ũpash ea amawe’, ẽ wa ea yuikĩ: ‘Awe. Mĩ camelori mia amashũpa?’ ikai ha ẽ tsumapã bakẽ aĩ mia Senhor Deusũ mĩ katua ẽ unãshanaii”, iki

⁴⁵ hãtxai ẽ meneriamakẽ Rebeca hawẽ shumu tetsaumekirã ũpash bitã kaya eã yukakĩ: “Mĩ ũpash biwanairã, ewẽ nuikĩ ea amawe”, ẽ wa

⁴⁶ hawaira hawẽ shumu butetã ea yuikĩ: “Awe. Mĩ camelo dikabi ẽ mia ũpash amashunaii”, ea wa ea ũpash amatã ẽ camelori ea amashuna

⁴⁷ eã yukakĩ: “Mĩ tsuã bakemẽ?”, ẽ wa ea yuikĩ: “Earã, ẽ Betuelĩ bakeki. Ẽ shanu Milca inũ ẽ hutxi Naor ma debunibuki”, ea waya hanushũ deu inũ mane mebi dabe sawematã

⁴⁸ hanua dãti iki beutã yuikĩ: “Ẽ tsumapã merabenã Deus kẽwãkĩ yuikĩ: ‘Enabu anu txipash aĩbu hawẽ bake Isaque ẽ ishuniyuaya ea merabewakĩ pe iwekĩ Senhor Deusũ mĩ ea merabewashuki’ ”, ẽ ikirãshuki.

⁴⁹ “Natiã ẽ tsumakiri ẽ matu yuishu haskara mã hakiri duawati shinaĩmẽkaĩ, ea yuirikãwẽ”, iwanã, “Ha dikabi txipash Rebeca mã ebe nitxĩkatsi ikama ea yuiriakãwẽ, mã ea haska wamakẽ hiwe betsanua ẽ benashunaii, txipash betsarã”, hatu wa

^50-51 Labão inũ hawẽ epa Betuelĩ nĩkatã kemakĩ: —Na dasibi Senhor Deusũ mia yuishina ma peki. Haskawẽ taeshũ pepa inũ txakabu shinãkĩ nũ mia yuitirumaki. Senhor Deusũ nuku haska washu nũ betsa watirumaki. Rebecarã, na tsaua iyushũritãshãwẽ. Mĩ iyua mĩ tsumapã bakẽ aĩ wãshanikiki— akabu

⁵² hatũ hãtxa nĩkatã Abraão tsumapã hawẽ beya txibaĩ beti ishũ Senhor Deus kẽwãtã benishũ

⁵³ hawẽ inãkuĩ mabu apashũ prata mane mabu hushupa inũ, ouro mane txashahaira mabu inũ, tari pepa kaĩmashũ Rebeca inãtã mabu betsa pepa hawẽruari hawẽ pui Labão inũ hawẽ ewa inãriatã

⁵⁴ hawẽ camelo uinikabu hawẽ tsumabu betsabetã piti tsaũshunabu pikĩ menetã hanua ushashini penaya bestẽkauã hatu yuikĩ: —Ẽ tsumanu ma ẽ kakatsis ikaii. Nuku nitxĩrikãwẽ— hatu wa

⁵⁵ hawẽ pui inũ hawẽ ewã yuikĩ: —Txipash nũ manushanai ana 10 shaba niti ishũ nuku uĩmayukãwẽ. Hati binuaya txipash mĩ iyutiruki— akabu

⁵⁶ ana hatu yuikĩ: —Ea hatishuĩra ea niti ayamakãwẽ. Senhor Deusũ ea matu duawamashinaki. Ẽ ma txĩtuaĩ ea nitxĩrikãwẽ, ẽ tsumanu txipash iyushuni ẽ ma kairã— hatu wa

⁵⁷ —Txipash kenashũ nũ yukaii— ashũ

⁵⁸ Rebeca kenabu huai yukakĩ: —Ikis mĩ habe kakatsi ikai?— akabu —Heẽ. Ha hunibe ẽ katiruki— ikaya

^59-60 hatũ pui Rebeca inũ, hawẽ tsuma aĩbu hatũ yumewakubainai inũ, Abraão tsuma inũ, hawẽ camelo uinikabu inũ, hawẽ tsuma betsabu hatu nitxinũ, iwanã, Rebeca hau unanuma pe hiweshanũ duawakĩ yuikĩ: —Itxuũ, hau minabu mirimahaira ipakeshanũbũwẽ. Habu hatuki sinataibu hau habũ hatu maemakubaĩshanũbũwẽ— atã hatu nitxiãbu

⁶¹ hanua Rebeca benikauã hawẽ tsuma aĩbuaibube camelo kamaki hatu katsauãbu Abraão tsumapã hatu iyui bebui kaĩkainaya txibaĩ hatxũ buaibũ

⁶² habiatiãri ha txatxa kini Laai-Roi anu hukĩ hawẽ txashuwã hatu pima ataĩ mai pakea hawẽ kena Neguebe anu Isaque hiwea

⁶³ shaba betsa bari kaya shinaĩ basi neki nishũ camelowẽ beaibu betxitã uiãyã

^64-65 Rebecãri unushuri uĩkĩ Isaque nia betxiriatã camelo kamakia Rebeca bututã Abraão tsuma yukakĩ: —Tuturi bai tanabirani hui nukuki nukuyuairã, tsuamẽ?— aka kemakĩ: —Habia ẽ tsumapã bakeki— aka haska nĩkatã Rebeca hawẽ marakukuti saweawẽ bepukuaya

⁶⁶ hatuki nukua haska Deusũ ashũshina Abraão tsumapã Isaque yuia

⁶⁷ nĩkatã Rebecaki nukutã hawẽ ewã tari hiwe anu Rebeca iyushũ bikĩ aĩwãtã betxipaihairai: —Rebecawẽ taea ẽ ana benimahairaii— ikĩ Isaque shinaĩ hawẽ ewa mawaima ana haskaira shinãma hawẽ aĩki bana ana haskaira nuiama inikiaki.