Janiw jan waltʼañax jakäwisan chʼamañchtʼkirïkaspa ukhamäkchisa, ukhamarakiw jakäwisan utji. Nayrankir jiskʼa pachanakanxa, chʼamañchtʼasiñjamäkchisa, ukampirus chuymasan wali chʼamanïkaspawa luraski, kunayman jan waltʼäwinakas saykatañatakis.
Chiqpachansa, janiw khitis wakichaskiti jan waltʼäwinakar uñkatasiñataki, akatjamatwa jutupta. Ukampirus Biblianxa yatichäwinakaw utji ukanak saykatañataki. Diosax chiqapuniw yanaptʼistas jachʼa chʼamampi, kunjamtï Isaías 41:10 qillqatan qhanañchistu ukarjama: “Jan ajjsaramti, nayaw jumatax jikxatasiñax; jan llakisimti, nayaw jumankir Diosamasma. Chʼamañchtʼarakïmawa, yanaptʼarakïmawa; kupi qhipämpiw katuntarakïma” sasa.
Diosan munapampi iyawsam, Jupax wali munasiñampi uñjasktam. Chʼamampi amparapampiw katuntʼaraktam, janirakiw anqätamti, taqi chuymamampi Jupar thaqaskta ukhaxa.
Jan saparukiti. Kunanakas uñjasktam ukhaxa janiw chuyma chʼamañchtʼayatäñamäkiti ni ukhamaraki chhaqtayañamäkiti. Jesusaw jumatak yanaptʼam. Iyawsäwim katuntañama, Diosar iyawsañama, kunattix chiqapar uñachtʼayir Intipax jumantak qhanarakiniwa.
Ukatxa, Diosar yupaychañama, chʼusa pampax ukhamaraki kusisiñatakiw yatichañasa. Aynachtʼañatxa jaytawayañama, taqi kunan askipanakap uñjañama. Ukham lurasax chuymamampi Diosan wali khuyapayasiñap uñjasma, ukhamarak Diosar yuspärañamawa.
Tatitun sutipajj imantasiña jach'a torrer uñtatawa, asqui jakenacajj jupan ucar imantasiñataqui jutapqui ucanacataquejja.
Jumaw arjjatirejjätajja, imantasiñajjätasa, jumaw khespiyirejjätasa, Diosajjätasa, nayar imantir karkajjätasa, imir jarc'akasiñajjätasa, khespiyir ch'amajjätasa, wali amstanquir imantasiñajjätasa.
Kamirinacajj jan cunaniruw tucupjje, mank'at t'akhesipjjaraqui, Tatitur thakerinacasti janiw cunats t'akhesipcaniti.
Jumaw imantasiñajjätajja: jan walt'añanacat khespiyista, atipjäwi k'ochunacampiw muyuntayaraquista. Tatitojj situwa: “Nayranacajjajj jumaruw uñch'uquisctam, nayaw yatichascäma, nayaw amuyt'ayascäma, nayaw sarañamäqui uca thac uñachayascäma.
Tatitu pachpaw juman nayram sarani, jumampiraquïniwa, janiraquiw jaytcätamti ni antutcaraquïtamsa, uqhamasti jan ajjsaramti, janirac lajllasimsa.”
Ucampis jichhajj Israel, Jacobon marcapa, jumar uywiri Tatitojj sistamwa: “Jan ajjsaramti, nayaw khespiysma, nayaw sutimat jawssma, jumajj nayanctawa. Tatitusti siwa: “Jumanacäpjjtaw nayan khanañchirinacajjajja, nayan ajllit sirvirinacajja, nayaw jumanacar ajllisipjjsma nayar uñt'apjjañamataqui, alcatapjjañamataquiraqui, uqhamat amuyapjjañamataqui qhitïctejj nayajj uca. Nayat nayrajj janiw qhiti diosas utjcänti, acat kheparus janipuniw utjcaniti. Naya sapaquïtwa Tatitojja, nayat yakhasti janiw khespiycaspati.” Tatitusti siwa: “Nayaw yatiyta, art'aracta, nayaw khespiyaracta; janiw mä jan uñt'at diosati khespiyqui, jumanacasti uca toketjja khanañchirejjäpjjtawa. Nayratpach nayaquipunïtwa Diosajj. Janiw qhitis ch'amajjatjja khespiycaspati. Cuntejj nayajj lurcta ucsa janiw qhitis t'unjcaspati.” Tatitojj, Israelan Kollan Diosapajja, qhititejj jumanacar khespiyapctam ucajja, siwa: “Jumanacar khespiyañataquejj Babiloniarojj jakenac qhitanï, take puncunac jist'arayaraquï, caldeo jakenacan cusisiñanacapasti t'akhesiñaruw tucuni. Nayätwa Tatitojja, Israelar acapachar uscurejja, Kollan Dios, jumanacan reyima.” Tatitusti mä thaqui jist'araraqui jach'a kokanjama, mä jisc'a thaqui jist'ari walja khothutiri umanac taypina; mä ch'amani ejercitoruw mistsuyani, carronacapampi, caballonacapampi t'unjayañataqui. Liwinucutaw uñjasipjje, ucampis janiw sayt'asipcaniti; jiwt'ir mechar uñtataw tucusiwayjjapjje. Jichhasti Tatitojj marcaparojj siwa: “Cunatejj wasüru pascän ucjja jan amtcjjamti, janirac juc'ampi cunanacatejj pascän ucanacs amtcjjamti. Nayaw jichhajj take cunsa machak lurä, ucsti jichpacharaquiw uñjäta. Wasaran thaquinacwa jist'arä, jan achuri orakensti jawiranacwa jist'araraquï. Umanjam maqhatañamächejja, nayaw jumampïscäjja, jawiranac maqhatañamächejja, janiw jalantasin jiwcätati; ninanjam pasañamächejja, janiw naqhantcätati, ninas janiw jumanjja naccaniti. Take montenquir animalanacajj jach'añchapjjetaniwa, kollu anunacasa, avestruz jach'a jamach'inacasa, wasaran uma jalsuyatajj laycu, jan achuri k'ara orakenacansa jawiranac jist'aratajjata, uqhamat ajllit marcajjar uma churañataqui. Cawquïr marctejj nayajj uywasta nayan sutejja yupaychañapataqui. “Ucampis jumajj, Israel, Jacobon marcapa, janiw yupaychquistati, jan ucasti nayatjja karjastawa. Janiraquiw ovejanacatsa sacrificionac loktanquistati, janiraquiw cuna casta sacrificionacsa nayarojj loktanquistati. Janiw nayajj karjaycsmati ofrendanac mayitajjampejja, janiraquiw incienso churit sasa p'ek usuycsmati. Janiraquiw suma k'apquir cañsa alctati. Nayatac ofrenda apaniñamataquejja, janiraquiw sacrificiot loktat uywanacan liq'inacapampis cusisiyquistati. Jan ucasti jucha lurañanacamampejj karjayistawa, ñankha luratanacamampisti p'ek usuyaraquista. “Ucampis nayajja, Diosamätajj laycojj, jake jiwayatanacamjja pichsmawa, juchanacamatsti janiw mayampsa amtascjjäti. Inas cuna naya toke arsusiñamajj utjchi, ucanacsti purapat uñjañäni. Cuns arsusiñ munta, arsusiscaquim, inampis k'oma mistuscasma. Nayra awquinacamajj juch lurapjjäna, yatichirinacamasti nayataquiraquiw sayt'asipjjäna, apnakerinacamasti nayan templojj-jja taquisipjjaraquiwa, ucatpï Israelarojja, Jacobon marcaparojja t'unjatäñapataqui jisc'achjatäñapataquiraqui apanuctjja. Nayätwa juman Tatitumajja, khespiyirimajja, Israelan Kollan Diosapätwa. Nayaw jumarojj alasinsa alassma. Egipto, Etiopía, Sabá marcanacata,
Jan jumanacajj cunats llaquisipjjamti, take cunsa Diosar sapjjam oracionana, mayipjjam yuspagarapjjaraquim.
Diosaw nayar khespiyirejja, juparuw iyawsta, janiw cunsa ajjsarcäti. Tatituw nayan arjjatirejjajja, nayar ch'amañchirejjasa, jupaw khespiyirejjajja.”
Diosaw imantasiñasajja, ch'amañchirisasa, jupaw chijinacan arjjatirisajja. “Amuct'jjapjjam, nayan Diosätajj uñt'apjjam: Nayajj marcanacat juc'ampïtwa, oraket juc'ampiraquïtwa.” ¡Nuwasir taman Tatitupajj jiwasanacampïsquiwa! ¡Arjjatirisajj Jacobon Diosapawa! Uca laycuw jan ajjsarapcañäniti, orakes qhathatiscpan, kollunacas lamar kotar tincuntascpan, mathapinacapas khothutiscpan, ojjoscaracpan, kollunacarus ojjeñapamp qhathatiyascpan.
Diosar llaquinacam catuyam, jupasti ch'aman tucuyätam, Diosar jaysirin aynacht'añapjja, janipuniw jupajj muncaniti.
Tatitun amparapar sarnakäwim catuyasim, jupar take chuymamp alcatam, jupasti yanapätamwa.
Tatitojj wali suma Diosawa, llaquisiñ horasansti arjjatasiriraquiwa; jupasti arjjataraquiw qhitinacatejj jupar iyawsapqui ucanacarojja.
Tatitojj llaquimp aynacht'atanacan jac'apancasquiwa, jupanacar khespiyañataqui, aynacht'at chuymanacap waytañataqui.
Acjj sapjjsmawa jumanacajj samarañ jicjjatapjjañamataqui nayaru iyawsatanacam laycu. Acapachanjja jumanacajj t'akhesipjjätawa, ucampis ch'am catjjatapjjam, nayajj acapacharojj atipjtwa —sasa.
Asqui jakenacajj Tatitut yanap catokapjje, juparaquiw jan walt'añ urunacan arjjatiripajja.
Jilatanacajja, jumanacajj wali c'uchiquïpjjañamawa cunapachatejj cunaymani yant'anac pasapcta ucapachajja. Colerat jakesti janiw cunatejj Diosataquejj sumäqui ucjja lurquiti. Uqhamapï jumanacajj cunatejj k'añüqui ucjja apanucupjjam, uqhamarac jan walinacas wali phokhantatäqui ucsa. Cuna arunacatejj jumanacan chuymanacaman yapuchatäqui ucjja llamp'u chuymampi catokapjjam, uca arunacasti ch'amaniwa almanacam khespiyañataquejja. Ucampis cuntejj Diosan arunacapajj yatichquistu uc lurapjjaraquim, janiraqui alek isch'uquirinacaquïpjjamti, uqham alek isch'uquisajja jumanacpachaquiw sallkjasisipcasma. Qhititejj alekaqui uca arunac isch'uqui, ucatsti janiraqui phokquiti ucajja, cunjämtejj mä jakejj ajanup espejot uñcatasquejja uqhamaquiwa. Ucapachajj uñcatt'asiwa cunjämäquitejj uca, ucatsti sarjjasinjja armt'asjjewa cunjämäcäntejj ucjja. Ucampis qhititejj jan armt'asqui cuntejj ist'qui ucjja, jan ucasti sum Diosan leyipatjja amuyt'asi, cawquïr leyitejj khespiyat sarnakasiñ churquistu ucarjam sum sarnakasa, phokasaraqui, uca jakejja cusisiñaniwa. Maynitejj Diosar arcatap amuyaschejja ucatsti cuns parlascacchi ucajja, jupa pachpaw c'arintasisqui, Diosar arcatapasti inamayaquiraquiwa. Cuna Diosar arcañatejj k'omäqui chekapäcaraqui Dios Awqui nayrakatan ucajj acanacawa: Wajchanacaru, ijmanacaru, llaquitanacaru yanapt'aña, ucatsti janiraqui acapach k'añu lurañanacampejj k'añuchasiña ucawa. Yatjjapjjaractawa cunapachatejj jumanacan iyawsañanacamajj cunayman yant'anac pasqui ucqhajja, jumanacajj wali llamp'u chuymanïñwa yatekapjjtajja. Ucampisa munapjjamaya ch'amacht'asitanacamasti suma asqui tucuñapataqui, uqhamata jumanacajj suma jiltatäpjjañamataqui, janiraqui cunas pist'añapataqui.
Ch'amañcht'asipjjam, sayt'asipjjaraquim, jan ajjsarapjjamti ni sustjasipjjamsa jupanacampi nuwasiñataquejja, Tatitu Diosamaw jumanacampïsqui uca laycu, janiraquiwa jaytapcätamti ni apanucupcätamsa.”
Uca laycuw iyawsañasampi jac'achasiñasa munasir Dios Awquisan tronoparojja, jiwasat qhuyapt'ayasiñapataqui, uqhamarac munasiñapata jiwasar yanapt'añapataqui, p'ist'ayasctan uca horasanacana.
Jan ajjsaramti, nayaw jumampïscta, jan ajjsaramti, nayäsctwa juman Diosamajja. Nayaw ch'amañchascäma, nayaraquiw yanapascäma, atipjiri amparajjampiraquiw uywascäma.
Jesusasti jupanacarojj sänwa: —Khanacwa sapjjsma, jumanacantejj iyawsañanacamajj utjapjjeristam, janirac pächasiñas utjapjjeristam ucajja, janiw nayajj lurcta ucac lurapcasmati, jan ucasti qhä kollur: ‘Sartam, ucatsti kotar mantam’ sapjjasma ucajja, lurasispawa.
Tatituw juman imirimajja, jupaw juman jac'amancasqui. Intejj janiw urojj ñankha lurcätamti, phajjsis janiraquiw arumajj camächcätamsa. Tatituw take jan walt'añanacat imasctam; jupaw jacañam imasqui; Tatituw mistutamsa, mantatamsa uñjascani, jichhürut wiñaycama.
Tatituw khanajjasa, khespiyasiñajjasa, ¿qhitirurac ajjsarästi? Tatituw jacañajjar arjjati, ¿cunarurac ajjsarästi?
Tatituw khanajjasa, khespiyasiñajjasa, ¿qhitirurac ajjsarästi? Tatituw jacañajjar arjjati, ¿cunarurac ajjsarästi? Awquejjas, taycajjas apanucchitanejja, Tatituw nayarojj uywasquitani. Tatay, thaquim uñacht'ayita, cheka thaquiman irpita, timanacan nayatac utjatap laycu. Janiquiy timajjan amparaparojj catuyistati, nayataquejj c'ari ircatirinacaw sarti, khoru jakenacaw sartaraqui. Nayasti jacañ oraken Tatitump cusisiñataquiw suyt'ascta. Tatitur takpach chuymamp iyawsam, ch'amañchasim, jan ajjsaramti, ¡Tatitur takpach chuymamp iyawsam! Ñankha lurir jakenacasa, timanacajjas mayachthapisipjjewa, nayar chhucjjatasin jiwayañataqui; ucampis jupanacaquiw lanctasjjapjje, tincjjapjjaraqui. Nuwasir tamas nayatac tantachasiscpan, chuymajjajj janiw qhathatcaniti; nayar jaljjatañataquis waquichasisipcpan, janiw nayajj llaquiscäti.
Yupaychañäni Jesucristo Tatitusan Dios Awquiparu. Jupaw jiwasar qhuyapayasir Awquisajja, uqhamarac chuymachirisasa. Take t'akhesiñanacasanwa Diosajj chuymachistu, jiwasajj t'akhesirinacar chuymachañasataqui, cunjämtï Diosajj jiwasar chuymachquistu uqhama.
Ucatsti Tatitojj sänwa: —Nayawa jumampi chica sarascäjja, uqhamarac samarañsa churaraquïmawa —sasa.
Tatituw ch'amajjajja, arjjatirejjasa: juparuw takpach chuymamp iyawsta, jupasti yanapt'ituwa. Chuymajjajj cusisitawa, Tatituruw k'ochü, yuspagararaquï.
Diosajj janiw ajjsarañ ajayu churquistuti, jan ucasti ch'amani, munasiñani, chekapar amuyt'aña ajaywa churistu.
Jan jumanacajj cunats llaquisipjjamti, take cunsa Diosar sapjjam oracionana, mayipjjam yuspagarapjjaraquim. Diosajj jumanacarojj churapjjaraquïtamwa samarañapa, ucasti take cuntejj jakejj amuyt'caspas ucat juc'amp jach'awa. Uca samarañasti jumanacan chuymanacamsa, amuyunacamsa imaniwa Cristomp mayaquïpjjatam laycu.
“Samarañwa jaytapjjsma. Nayan samarañajjwa churapjjsma, ucampis janiw nayajj samarañjj churcti cunjämtejj acapachajj churqui uqhama. Jan llaquisipjjamti ni ajjsarapjjaraquimsa.
Jilatanaca, janiw nayajj ucampejj sañ munapcsmati niyas jicjjatquirista uqhama, jan ucasti cunatejj khepancqui ucjja, armanuctwa, nayrancquis uc jicjjatañcamaw ch'amañchasiscta, cawqharutejj puriñasäqui, ucar puriñataqui, alajjpachan chürawi catokañataqui, cunataquitejj Diosajj Cristo Jesús tokejj jawsquistu uc catokañataqui.
Nayasti Diosaruquiw art'asï; Tatitusti khespiyitaniwa. Jayp'usa, willjtasa, chicürusa, jacht'asisaw jupar yatiyasï. Diosasti mayisitajjarojj ist'aniwa. Nuwasïwinacan imitani, jacañajj khespiyani, uñisirinacajjajj waljanïcchi ucasa.
Waynanacas karjtaquispawa, ch'amtayapjjaquiraquispawa, wali ch'amaninacasa aynacht'aquiraquispawa, ucampisa take qhitinacatejj Tatitur iyawsapqui ucanacasti machak ch'amanacanïpjjaniwa; pacalinacar uñtataraquiw thoktapjjani, jalanakasinsti janiw karipcaniti, sarnakasas janiraquiw ch'amtayapcaniti.
Uqhamajj jichhajj yattwa, janiwa cunas Diosan munasiñapatjja apakquistaspati, janiw jiwañasa, ni jacañasa, ni angelanacasa, ni alajjpach ch'amanacasa, ni jichhasa, ni jutcani ucasa, ni patancqui ucasa, ni mankhancqui ucasa, ni cuna yakha yänacasa Diosan munañapatjja apakquistaspati, uca munasiñsti Cristo Jesús Tatitus tokwa uñacht'ayistu.
Yatiractanwa Diosajj jupar munirinacarojj take cunsa asquitaquiw waquicharapi qhitinacatejj jupan amtataparjam jawsatäpqui ucanacataquejja.
Niy jiwirjamätwa, arsutamarjamay jacañ churita. Sarnakäwejj uñacht'aysma, jumasti ist'istawa. Leyinacamay yatichita.
Tatay, jumaw sum uñjtajja qhititejj mä sapa amtañaniquïqui ucarojja, jupan jumaru iyawsatap laycu, Tatiturupun iyawsapjjam, jupaw jiwasan wiñay arjjatirisajja.
“Janisay higo kokanacajj pankarcpan, janisay uva alinacas, olivonacas achcpan; yapunacas janisay achunac churcpan; ovej tamanacas k'alasay tucusiscpan, janisay uywanacajj uyunacan utjcjjpan, ucampisa cusisiñamp phokt'ataquïscäwa, Dios Tatitojjay nayan khespiyirejjächejja uca laycu.
Nayranacajjampiw kollunac uñatatta: “¿cawquitarac yanapast nayatac jutani?” sasa. Yanapajj Tatitut nayatac jutani, alajjpach acapach lurir Tatituta.
Nayar jutapjjam take karjatanaca jatjatanaca, nayaw samarayapjjäma. Nayan yugojja apapjjam, ucatsti nayat yatekasipjjaraquita. Nayasti llamp'u chuymani, alt'at chuymaniraquïtwa, ucatwa almaman samarañapjja jicjjatapjjäta. jisct'añataqui —¿Jumätati jutañapäquis uca Cristojja, jan ucajj yakharuch suyapjjäjja? —sasa. Nayan yugojjasti jasa apañaquiwa, qhumojjasti sinti phisnaquiraquiwa.”
Uqhamajja asqui lurañanjja janiw karjasiñasäquiti, janitejj karjtcañäni ucajja, horasaparuw cosechjja apthapiñäni.
ucampisa take qhitinacatejj Tatitur iyawsapqui ucanacasti machak ch'amanacanïpjjaniwa; pacalinacar uñtataraquiw thoktapjjani, jalanakasinsti janiw karipcaniti, sarnakasas janiraquiw ch'amtayapcaniti.
Janirac kollkerus munapjjamti; cunatejj utjapjjtam ucampejj cusisitaquïpjjam, Diosajj siwa: “Janiw cunapachas jaytcämati ni armt'ascämasa” sasa. Uqhamajj jichhajja, take iyawsañampiw arssnajja: “Tatituw yanapt'irejjajja; janiw cuntejj jakejj lurquitaspa ucjj ajjsarcäti” sasa.
Uca suyt'añ churiri Diosajja, cusisiñampi, sumancañampi jumanacar phokhantpan juparu iyawsapjjatam laycu, uqhamat uca suyt'añanjja phokt'atäpjjañamataqui Kollan Ajayun ch'amap toke.
Cusisitäpjjapunim. Jan inact'as orapjjam. Take cunatsa Diosar yuspagarapjjam, Diosasti jumanacatjja uqhamwa muni, Cristo Jesusan iyawsirinacapjamajja.
k'apisiñapajj mä juc'ataquiquiwa, munasiñapasti wiñayataquiwa; jayp'u tokerutejj jachañajj puristanejja, willjta tokerojj cusisiñaw utj- jjestani.
“Tatitur take chuymamampi catuyasim; juman ch'iqhi cancañamaruquejj jan alcatasimti. Take luräwinacamanjja Tatitutjja amtasipunim, ucatsti jupajj cheka thaquinjamwa irpascätam.
Ucatwa janipuni nanacajj mayjt'asipcti: Janchinacajjajj sapürusa aynacharus sarjjchi ucasa, ajayunacajjajj sapürutjamaraquiw machakar tucusqui. Cuntejj aca oraken t'akhesipctan ucanacajj janiw cunäquisa, tucusiriquiwa. Ucat sipan mä jach'a asqui jilarquirir wiñay cusisiñwa apaniraquejja. Janiraquiw jiwasajj cuntejj uñjctan ucar chuymjja churctanti, jan ucasti cuntejj jan uñjctan ucaruwa catuyasipjjtanjja. Cunatejj uñjasqui ucanacasti tucusiriquiwa, ucampis jan uñjasqui ucanacasti janiw tucusirïquiti jan ucasti wiñayataquiwa.
Chuymajjasa, janchejjas tucusisquiwa, ucampis Diosaw wiñay catokäwejjajja, jupaw chuymajjarojj catjjäsisqui.
Jichhajj Diosajj jach'añchatäpan, jupajj ch'amaniwa cuntejj mayctan, lup'caractan ucanacata juc'ampi lurañataqui, ch'amap toke jiwasanac taypina luratapata.
Ajjsarcay urun waytasita, nayajj jumaruquiw alcatsma. Diosaruw takpach chuymamp iyawsta, arunacap jach'ar aptaracta; Diosaruw takpach chuymamp alcatta, janiw cunarus ajjsarcti: ¿Camächaraquitan jakesti?
Jan llaquisipjjamti cunatï kharürojj pascani ucatjja, kharürusti take uca llaquisiñanacapampi phokt'ataraquïniwa, sapüruraquiw uqham llaquinacan phokhantatäsqui.
Tatitojj art'asirinacapan jac'apancasquiwa, takpach chuymamp jupat art'asirinacan jac'apanquiwa.
Ch'aman sayt'asipjjañäni, jan pächasisa, iyawsäwisanjja cuntejj suyt'ctan ucanjja, Diosasasti phokhaniwa cuntejj arsuwayquistu ucjja.
Janiraquiw ucaquïquiti, jan ucasti t'akhesiñansa cusisiractanwa, uqhamatwa yatiractanjja t'akhesiñajj llamp'u chuymanïña yatichatapa. Uqham llamp'u chuymanïñasti mä sumaruw jiwasarojj mistuyistu, uqham sumar mistuyatäsinsti suyt'añaw utjistu. Uca suyt'äwinsti janiw cuna mayjt'añas utjquiti, Diosasti jiwasan chuymanacasarojj munasiñapwa phokhantistu Kollan Ajayu churquist uca toke.
Umanjam maqhatañamächejja, nayaw jumampïscäjja, jawiranac maqhatañamächejja, janiw jalantasin jiwcätati; ninanjam pasañamächejja, janiw naqhantcätati, ninas janiw jumanjja naccaniti.
Almajjay, ¿cunatarac llacthapistasti?, ¿cunatarac ajjsarthaptasti? Diosaruc suyt'am, wasitat jach'añchjjäta: ¡Jupaw cusisiñajjasa, Diosajjasa!
Cusisit chuymajj jaken jacañapwa sumaptayi, ucampis llaquisit chuymajj jan ch'aman tucuyi.