Rasul 27 - EipomekYin talin nang arye Paulus dobuka, Roma mutuku bobiyik yupu 1 Ura, aminyan talak, sikce, ‘Anang ara, weik mek bukna yo deice Italia mutuku dopkwetepnamabe’ tenen, akunum tenebikce, nyabikopura, Paulus ap, ton, yuk nang wenena aik dongamik nang ap, yin talina nang sik deiyoknye, el si ara, Yulius, ‘Anang dobuka melibuka binamale’ tenen, arebik. Yulius ara, Kaisar el yin talin nang yupa ara, Yulius sik noutamak ulamuk. Tonda, Yulius babye, elce deiyoknye ulamukce, yin nang yupa weik 100 nang talyamuk. 2 Nunda, mutuku si, Aderamitum mutuku binuka, ninye ulamikak weik kapal wekelbeipu. Asia tam mekwen deiamuk ak, mekwen kup-kup binuka weik kapal delilamikak, akapal ara, binuka wekmeka ati nun ap, wekuburye, mek kwan deice banmapu. Tonda Makedonia tam bukni, Tesalonika mutuku deiyamiknye el si ara, Aristarkus ap, banmapu. 3 Banmapu ani, inibukura, mekwen deice bukni, kapal pumuk mapmapua berekukura, laut mekwen kup-kup kapal binuka deibikura, nun tuku deice ak yanibuka Sidon mutuku beipu. Bipu ura, Yulius arye Paulus bico ati, ‘El kayapu nang arye el patanmalye ning melibuka arepnamak’ tenen, “An kayapu nang dam bilyame,” nyabukura, Paulus el kayapu nang dam tia talakuk binuka daunmoka ani, tamubuka yayuk. 4 Sidon mutuku anirye, mekwen noutamak ton balamubu ani, kumanya mikip arye anyapce dengkepsuk arye, kekuka bobisuk ati, ‘Siprus mutuku diksukumuk binamap’ tenen, Siprus mutuku keting panalyangan tam arye, kumanya kum dolyanmanto tam, deice tam banmapu. 5 Balamupa ani, weik mekwen dana-dana noutamak sekdongobupu ura, mekwen deice balamubu ani, laut mekwen kup-kup mek bukna yo binuka deibikbuk, Likia tam ap, Pamfilia tam arye ubuka, Mira mutuku nun tukwak sakupe. 6 Asukum aryuk, min balamubu Kapal ara, amutuku batakuburye, yin talin nang, sik deiyoknye Yulius arye, Aleksandia mutuku arye yayuk Kapal ara, Italia mutuku binamek kapal eibukce, nun dobuka akapal yo pum bisik dongopsuk. 7 Dongopsukura, tuba tamubuka mekwen deice ara, pia nimalye arye asum-asum pia weik balamubu ani, ikin piluk pia weik dopropnin balamubu ani, Kenidus mutuku ara, tuku tam or diburye, nunda mekwen noutam tamuk banmapu. Balamupa ani, kumanya mikip arye anyapce lumuklamuk ati, ‘Nun binamap,’ tenebupu bisik ara, binmanto kum ati dengkebuka tamubuka, kwepdaburye, ‘Kerit mutuku, kumanya mikip kum dolamuk tam diksukumuk binamap’ tenen, Kerit mutuku donga tam beipu. Ara Salmone mutuku ara, tuku tam or diburye, nunda mekwen deice aryuk bisibupu. 8 Bisibupurye, kapal arye mekwen deice ikin piluk dopnin banmapu deice aryuk, Kerit mutuku dam buk, mekwen kup-kup banmapu ani, amutuku nang arye Kapal Delina Urasin Teleb ak, nyalamik mutuku si beipu. Ara, Lasea mutuku damak beipu. 9 ‘Abinamab,’ tenebupu sum ara, mekwen bisik noutamak anyuk dam kibukura, tonda, nun Yahudi yala nang malye una ati, din si tebuka, Allah morobuka arinyap talak, weik sum akunum ubuk. Akunum ubuka ati, ato wala ara, weik mungna pia dolamuka anya arye, ‘Opsilyak’ tenen, mekwen deice ninye pia kum balamik. Anirya winibuka ati, Paulus arye akapal talina deiyok nang ati, ‘Moubuka tenepnamak’ tenen, nyabuk. 10 “Anango, aning nirya dipdenarye utenepne. ‘Pia, tuba banauk winibibyopura, nun kanye imun ning dolona ap, nun kapal colona ap, tonda, sik yuk nang libik bona ara, kum danana ap, tonda, nun kan-kan arye ninye dipna ap, upnamsile,’ tenepne,” nyabuk. 11 Paulus nyabuk bukni, Yulius arye Paulus nyabuk yupu pia kum kekebuk. Paulus nyabuk ning talye amuluk kekebuka batakukce, akapal mince dekuka talyamuka deiyoknye ap, akapal bana ati talina nang, sik pil dona ati wibuka delin deiyoknye ap, sik yupu uk Yulius kekebuk. 12 Tonda, amekwen deice kapal delilyangalamikak, mutuku kon lelina kum arye, kum mikip weik dolamukak anye arye, mek liya yo binuka, danguplyeba cololule. Ati, amutuku ara, malye ulamuka ati, ‘Moul weik ap, kumanya ap, ulamuk wala ara, asukumuk teleb kibuka utibye’ tenen, kum upmanto mutuku ulamuk. Winilamuka ati, sikce, ‘Penikis mutuku bitibye toura, moul wala noutam talak nirya ara, teleb kibuka uptibye’ tenen, “Nun banmapu nang, weika arye banauk unamabe,” tenebikce nyabik. Penikis mutuku ara, Kerit mekwen dana-dana sekdongamuk mutuku, mekwen lumunkuklamlak deice, kapal delilyangalamikak uamuk. Penikis mutuku tikuka dina ara, keting wekelban tam mitik eitam ap, ton utam ap aubuka, laut mekwen lak arye eiptume. Weik kumanya dolamukura, ikin ubuk yupu 13 Ura, aminyan ara, utam arye kumanya nimalye arye anyapce biyukura, sikce, ‘E, nun patalamsuk ning ara, atia,’ tenebikce, ‘Kapal delilbinamle’ tenen, tapu kirikdongobikce, ikin ning mek pum tam dopkwetepmeka, tuba tamubuka lipdobik. Winibikura, Kerit mutuku dam bukni, mek kwan noutamak, mekwan deice banmapu. 14 Bukni, banmapu ani, keting yangan deice tam arye, weik mikip weik kumanya dobukce, Kerit mutuku, ara, laut mekwen dana-dana sekdongamuk mutuku dum-dum dinibuburye, nun banmapu kapal binuka opsuk. 15 Opsukce nun kapal kumanya mikip arye wamlibuka yuk tam bobisuk ati, tamubuka kum binmanto ubupu. Winibupa ati, talye bataknauk upmapuba, mungnarye bopdakuka bisuk. 16 Bopdakuka bisukura, laut mekwen dana-dana sekdongamuk mutuku, Kauda mutuku damang, kumanya kum yanmanto tam, amutam, bisilbapu talak ara, mitik kapal tapu kirikdongobuka, weik kapal lilolamak tapu lildona ap, mitik kapal dobuka weik kapal deice delina ap, winipmanto kum upsuka ati, aminyan talak arye deibupu. 17 Ara, weik kapal talin nang arye, mitik kapal tapu talibuka, libuka doprobikce, weik kapal deice tam balye deice deibik. Winibikopura, laut mekwen lonting-lonting anarye, ‘Nun kapal colopsilyak’ tenen, weik tapu arye doprobikce, weik kapal koupdongobik. Ura, Sirtis mutuku, mekwen sekdongamuk mutuku dam, mekwen pum keil wininga uamukak, ‘Dengkel bipyak’ tenen, ilil upsukura, ‘Kumanya mikip arye binamap’ tenen, cang weik kain kitibuka dipdongobuka, erepdeiamik kain ara, kisik kwetebik. Dakuka doprobikce, talye bataklobikura, kumanya mikip arye, nun kapal ara, talye wamlibuka bobisuk. 18 Pia bobanmasuka ani, mekwen deice bukni, kumanya weik mikip arye, kapal tamultonmokce, keting noutam babye, lukunyan babye, pia weik onmasuka ani, berekukopura, weik arye onmasuka ati, akapal talin nang arye, ‘Caknam aryuk mekwen deice binamap’ tenen, minopce liamik bona ara, dobuka, mekwen pum bisik dolkwetenmek. 19 Dolkwetenmekura, pia banmapu ani, mapmapua berekukura, like winilye sum arye sik anang aryuk, akapal tapu ap, baju kitipdeiamik yo ap, cang kain bola ap, yuk pil don ning ap, tonok-tonok sik taruk arye dobuka, mekwen pum tam dopkwetebik. Aning ababye ‘Mekwen dipsilyak ati, nun mek kapal cakman kiptuba, mekwen deice bitibye do?’ tenen, winibik. 20 Dopkwetebikopura, dua ap, mok ap, weik uamukbuk, kunuknauk ulamuka ati, keting dirina elina pia kum ap, kurya tikina pia elina kum ap, ulamuburye, balamubu ani, asum-asum nirya weik tonun balamubu ani, min talak arye tenyamubu ning ara, ‘Kum dipnamape,’ tenebupu bukni, atalak arye ‘Akunum dipnamabe ani,’ tenebuburye, ilil weik upsuke. 21 Asum-asum nirya weik tonun akapal bolamik nang din pia dina kumce dina sitebikopura, sik kan-kan arye Paulus tikukce, ayupu nyabuk. Na min arye nyamsise yupu kekeptumce, Kerit mutuku batakuka minop bisiptibyetoura, aning nirya ulupmasil ning ap, anggun dopkweteplumura, kum danmasil ning ap, kum winipsutue. Bukni, na nyamse yupu kum kekelaluma deice arye anirya akunum winipmasile. 22 Bukni, narye nyapnusin yupu ara, moubuka kekeplulume. Anggun kan-kan arye tonoknye babye, kum dipnamala ati, ilil una kumce, mikip deice aryuk unamlume nyapsine. Amek bukna yo ara, colobuka bataknamsile. Bukni, nunda kum dipnamabe. 23 Ara na ni Allah, elce talipnukba, el si erebuka, el pil dobuka unun Allah ara, elcuk el im deice melina pil donanye malaikat, ambusum lukunyan arye dopkwetepmanuba, na dam yanuka tikmoe. 24 Yanuka tikmok akarye, nati nyapnuk. “Pauluso, ilil kanye bona, bataklyame talye kanye bobuka auminye touk, yuk talak babye, ilil kanye kum arye, talye binalame. An dipkoprop Kaisar dam biminyeura, elcuk yupu bokeipnamkile. Tonda, Allah pia telebnye ulula ati, elce anti, bico tenekulul ati, an ap neika balulum nang ara, sik nong nirya kum dipnamake. Malaikat arye nyapnuke. Paulus arye nyabuk. 25 Ayupu nyabukopura, ayupu ton nyabuk. “Allah arye nyapnuka ati, narye Allah ati pia dipkoprop tenenune. El nyapmanuka atonun winipnamsile. Ati, anggun anang nirya ilil kum arye, mikip aryuk unamlume. 26 Bukni, tonok ning ara, dib winipnamsile. Ara, mekwen dana-dana sekdongamlyak mutuku bum wamlyak mek diknilbinamabe,” Paulus arye kapal bon nang ati nyabuk. Sik kapal colobuk yupu 27 Pia balamubu ani, obarye nirya, 14 lukunyan akunum mabupu ura, mungna mikip arye tuba kekuka donmasuka ani, lukunyan noutam koprop arye kapal talin nang sik kanye aryuk, ‘E tuku noutam mening dam yanganmabe,’ tenebik. 28 Utenebikce, ‘Asukum ara, mekwen kaurwe weik ubuk do, kum do?’ tenen, mekwen kaurwe ati kiklilen tapu arye, ‘Mekwen kaurwe weik ubuk do, kum do?’ tenen, mekwen kaurwe ati kiklilen tapu, mekwan pum tam dopkwetebuka, kiklipdeyikbuk, mekwan pum 40 meter atonun ubuk. Mitikanun ton baubu ani, tonap tuba kiklipdeyikba, (mekwan pum tam arye mutuku dup mitik anun belyamukak ati) mekwan dala mitikto 30 meteruk kibuk. 29 Winibukura, mek mikip weik arye lonting-lonting alirye, ‘Tuku kup-kup tam keil si nun kapal dobuka aril bisilirye, colobuka opsilyak’ tenen, kapal der tam arye, kapal tapu arye ikin ning, el si ara jangkar, gerekdongobuka mekwen pum tam dopkwetebik. Ura, ‘Kapal bablopnamle’ tenen, ikin ning, mekwen pum tam dolkwetelamik ning ara, tapu kirikdongobikce, mitik kapal dumbarye mekwen pum tam dopkwetebik. Dopkwetebikura, ‘Minpola berektu’ tenen, Allah moronauk unmek. 30 Ara, weik kapal talin nang arye, ‘Anang ap, akapal ap batakuka, nun yuk binamabe,’ tenebik bukni, tapu der tam kirikuka dopkwetepmak touk, gisok tam babye, ‘Ikin ning kirikdongobuka tapu dopkwetepnamak ati tunmake, tenepnamak’ tenen, mitik kapal ara, weik kapal deice deiamik tapu kirikuka nimalye dopkwetebikce, batakdongopnin banmek. Wininmekce, laut mekwen deice deililbiyik. Ara, ‘Nuncuk weik kapal, batakibirye lyepdanamabe. Sik yuk nang ara, dauplye’ tenen, winibik. 31 Delilbiyikopura, Paulus arye yuk yin talin nang ap, sik deiyoknye ap ati, ayupu nyabuk. “Abinamak nang ara, weik kapal pum tam tuba kum ubicopura, nun nirya tuku tam teleb kibuka kum bitibye. Ati, nun nirye mekwen dipnamsile. Ati anang yupu seklyame,” nyabuk. 32 Nyabuka ati, ayin talin nang arye mitik kapal kirikdongopmek tapu ya arye sekwetebikura, mekwen wekukba. Weik kapal talina deiyok nang nirye ara, weik kapal batakuka kum biyik. Atupa unmek. 33 Ura, berekmoka ati, tulik bisik yalamle talak arye, Paulus arye aninye nirya ati ayupu nyabuk. “Yupa weik like obarye malamubu talak nirya ara, imun-imun kanye bobuka dinauk ululumbuk, din dina kumce si tebuka bulanguk ululume. Din Mitika babye, kum dilulume. 34 Wini talak ara, anggun din ning dobuka diplulume nyapsine. Din diptuma deice aryuk, kam uptume,” nyabuk. Tonda, anang kan-kan arye ‘Tonoknye babye, kum dipnamake’ tenen, Paulus arye adomon yupu nyabuk. “Anggun kan-kan arye tonoknye babye, el gisok potong tonok babye, kum lyeksaknamale,” nyabuk. 35 Paulus arye ayupu akunum nyabukopura, din ning roti dobuka doprobuk akarye, sik kekenmek akuk “Na ni Allah, telebe,” nyabuka, Allah morobuk. Allah morobuk akarye, aroti dobuka dibuk. 36 Paulus winibuk deice arye, sik talima kwa dibuka ati, sik nirya kanye deibikce, sik babye, din dinmek. 37 Akapal wekupu nang ara, yupa weik 276 nang bukububurye yangalamubu. 38 Anang ara, sik patalamuk touk dibikura, akunum boubukopura, ‘Kapal cakman kiplibuk, mekwen deice erepdopnamle’ tenen, jagung atonun bukni, roti dalamaka deiyok ning, el si ara, gandum, mekwan pum tam dolkwetenmek. 39 Dolkwetenmekura, akunum berekukopura, tuku tam eibik bukni, min arye kum elilamika ati, ‘Nunda amutuku yanmabe,’ kum tenebik. Bukni, mekwen deiamuk tonok kurun keil wininga upmokak, eibik. Eibikce, ‘E asukumuk nun kapal lukuka delilbinamabe,’ tenebik. 40 Utenebikce, kapal ikin luluna ati kirikdongobuka dopkwetamik tapu nirya ara, sekdongobikce, mekwen pum tamuk batakdongobik. Atalakuk, kapal urasin tamuna ati, der tam domik yo lakase, tapu ara, lopdongobik. Lopdongobikopura, ‘Mek lelun binuyap’ tenen, kapal kisok tam cang kain bola arye yo ak kitipdongobuka ereptalibikce mek lelun bindeyik. 41 Bindeyik bukni, mekwen pum bisik keil wininga bukamukak daralbiyuk, asukumuk kapal lukuka deililibiyuk. Delilbiyukopura, kapal gisok tam darabukce, kum lokmanto ubukura, kapal der tam ara, mek mikip weik arye, lonting-lonting anmoka deice arye, der tam bongopmokce, pia ulupsakuk. 42 Winibukura, sik yuk yin talin nang arye, ‘Nun tapu koubupurye, wenen asik dongoamubu ninye ara, mek kekuka bindobikcak’ tenen, ‘Opnamabe,’ tenebik. 43 Utenebik bukni, sik deiyoknye birye, ‘Paulus lyepnamne’ tenen, patabuka ati, sik yuk yin talin nang tenebikce, talilamik yupu ara, yupu sekuk. Yupu sekukce, mekwen deice mek kekna akunum kel kiyamik nang ati, ayupu nyabuk. “Anggunda, kapal deice arye mek deice sakmunce, tuku tam mek deice kekuka bilulume,” nyabuk. 44 Laut mekwen deice kekna walwal nang, yuk nang nirya ati, ayupu nyabuk. “Anggunda, talye yo lakase arye do? Ura, kapal colobuka dipmala mitik yo arye bukmunce, tuku tam sakuka bilulume,” nyabuk. Nyapsukura, kekebupa arye, el nyapsuk touk winibupeura, nun nirya teleb kibuka tuku tam sakuka wekelbeipue. |
© 2023, Wycliffe Bible Translators, Inc. All rights reserved.
Wycliffe Bible Translators, Inc.