Lukas 4 - EipomekIsa Mutuku Dongonye birye, ‘Yesus malye winiptue’ tenen, asipdeyuk yupu ( Matius 4:1-11 ; Markus 1:12-13 ) 1 Yohanes arye Yesus akunum mek dongobukopura, Allah El Dib Kanye arye, el talima wekuka langdibukura, Yesus Yordan mekin bataka yukak biyuk. Biyuk talak ara, Allah El Dib Kanye arye, Yesus el talima noutamak arye nyapdeibukura, mek kumak ati ara, ninye pia kum ulamik mutuku pata mutuku Yesus biyuk. 2 Amutuku noutam ulamuk talak ara, Isa Mutuku Dongonye arye, ‘Yesus ati malye winiptue’ tenen, like yupa tonok keba koklomdikin, 40 hari ubuka sum ara, ‘Isa arye malye uptue’ tenen, yanuka asilelamuk. Yesus amutuku ulamuk talak ara, keting noutam babye, lukunyan babye nirya ara, yupa tonok arye keba koklomdikin malamuk. Amutuku ulamuk talak nirya ara, din bulanguk ulamuka anya arye, like yupa tonok keba koklomdikin akunum ubukopura, el din pia patabuk. Dinauk pia patabuk. 3 Dina pia patabukopura, Isa Mutuku Dongonye arye, ‘Yesus asipdenun’ tenen, Yesus dam nyalyayuk. “Anda dipkorop Allah el Mi Koprop ulaminyopura, atalipmalam keil dopropmince, ‘Kwaning dandoplyam,’ nyapminyopura, kwaning datu ura, diptume,” nyabuk. 4 Nyabukura, Yesus arye tamubuka nyabuk. “Allah yupu buku noutam sekukak nyasilya ara ani. ‘Ninye nirya kwaninguk dibikirye, kam pia kum unamake. Bukni, Allah arye el yupu nyasilya ning nirya kekebuka, dobolbalamicopura, kam pia unamake. Din ning ara, mitik mambul bukni, weik mambul ning ara, ‘Allah yupu ati weik ton aupmal ati, din ning uk’ tenena, meme. Allah arye el yupu nyasilya ning nirya kekebuka, dobolbalamicopura, pia telebe.’ (Ulangan 8:3) Ayupu ara, Allah yupu noutamak ubuk ning ati nyapkine,” Yesus arye nyabuk. 5 Nyabukopura, Isa Mutuku Dongonye arye Yesus dobuka, weik mutuku dup bobiyukce, mutuku-mutuku nirya weik deiyok nang talibikce unyak mutuku nirya ara, “Dipdelyame,” nyanmokura, Yesus arye dinmok. 6 Dinmokura, Isa Mutuku Dongonye arye ayupu ton nyabuk. “Aweik ninye deiyok nang nirya, sik mikip ap sik talinyak ning ap, ninye ap, ton sik urasin pia teleb ulul ning nirya ara, dipkoprop aning nirya talilya deiyoknye bira, na unune. Na ununa anya arye, na tenepne ninguk aning nirya areptinye. 7 Aning ati ara, anda na kibuka ara, na si erepniminyopura, aeipmalam ning nirya arepnukine,” Isa Mutuku Dongonye arye, Yesus ati nyabuk. 8 Nyabukopura, Yesus arye tamubuka nyabuk. “Kume, Allah yupu buku noutam sekukak nyasulul yupu ara nyapnukine. Ayupu ara, ani. ‘Anggun ni Allah ara, el siuk erebuka talinamlulume. Anggun kanye ara, el deice kanye delinamlulume. El piluk donamlume.’ (Ulangan 6:13) Allah yupu buku noutam sekuknye ara kunum nyapkine,” Yesus arye nyabuk. 9 Yesus arye ayupu akunum nyabukopura, Isa Mutuku Dongonye arye Yesus dobuka, Yerusalem mutuku Allah arilbalamikce, el si erelamik aik, arum deice deibukce ayupu nyabuk. Anda dipkorop Allah el Mi Koprop ulaminyopura, atikmanamak arye tukwak sakdelyame. 10 Allah yupu buku noutam arye ayupu nyabuka sekik. An opkilyak ati, Allah arye el nyapdeipne ning pil dolbananye malaikat ak nyapdeiplibuk tukwak pia moubuka kalikmakirye tomobuka talipnamkiyake. 11 Ara, ‘An yan gisok babye, keil yan dum dukuka opkilyak’ tenen, kaliknamkiyake. Tomobuka talipnamkiyak anya arye, ‘Mitikto ona ababye, opkilyak’ tenen, anti kalikinamakiake. (Mazmur 91:11-12) “Ayupu ara aupmal ati, atikmanamak arye tukwak sakdelyame,” Isa Mutuku Dongonye arye Yesus ati nyabuk. 12 Nyabukura, Yesus arye tamubuka nyabuk. “Anyapmalam ning ara aupmal bukni, yuk Allah yupu sekamik ning ara nyapnukine. Ara ani.” ‘Anggun ni Allah arye, ‘Dipkorop kalekuka melinamsil do, kum do?’ tenen, Allah ati winilden ning winina meme.’ (Ulangan 6:16) “Ayupu nirya ara, Allah yupu sekamik noutamak arye nyapkine,” Yesus arye nyabuk. 13 Isa Mutuku Dongonye arye, ‘Yesus malye winiptue’ tenen, winilden ning nirya akunum piripdeyukopura, ‘Yata talak arye yuk lo uplye talak tonap, Yesus piripdenamane,’ tenebukce biyuk. Nasaret mutuku ulamik nang arye, ‘Yesus nun lik’ tenen, batakik yupu 14 Allah El Dib Kanye Yesus ati, mikip weik aribukura, Galilea tam tamubuka biyuk. Biyukce pil dolamukopura, amutuku noutamak ulamik ninye weika arye, el winilamuk ning laka nyabikura, aninye nirya kekebuka kel biklamik. 15 Atalak nirya ara, Yahudi yala ninye, sik Allah yupu peteren aik wekelbinarye, Allah yupu peterelamukura, el yupu kekelamik ninye arye, “Pia teleb ubuka peteresulule,” tenebuka nyalamik. 16 Aninye nyalamik bukni, Yesus el nemuk mutuku Nasaret biyukce, amutuku-amutuku nirya winilamuk touk, Yahudi yala ninye sik dikdik sen sum deice arye, sik Allah yupu peteren aik wekuk. Wekukopura, el pia winilamuk touk, ‘Allah yupu peterepnun’ tenen, tikukopura, Allah yupu buku dobuka arebik. 17 Allah el yupu laka nyalamuknye, nabi Yesaya arye sekiamuk buku arebikura, Yesus ara tikukabukce, ayupu sekamuk ning eibuka nyanmok. Yesus arye nabi Yesaya sekamuk domon yupu dobuka nyanmok yupu ara ani. 18 Allah arye na laka teleb yupu dobuka, ‘Talya kankan ninye peterelbinamle’ tenen, akunum wipdeipnuka anya arye, Allah El Dib Kanye arye el mikip weik arepnukura, unune. ‘Tapu koubuka deiamik ninye lolongona yupu peterelbinamle’ tenen, dopkwetepnuke. Tonda, asing guna ninye asing lalina ap, yaniplobikirye ikin ning sik nong deice delilamak ninye, ‘Melibuka erelina ap, wininamle’ tenen, dopkwetepnuke. 19 Ninye Lyena Deiyoknye, ‘Ninye nirya kel biknamak’ tenen, Allah arye, ‘Ninye ati bico teneplirye, teleb updeipnamne’ tenen, wibuka deiamuk keting tamun akunum ubla anya arye, el kam bulina yupu, ‘Laka nyalbinamle’ tenen, akunum dopkwetepnuke. Nabi Yesaya arye nyabuka sekamuk. (Yesaya 61:1-2) 20 Yesus arye ayupu nyabukopura, Allah yupu buku kitibuka anyaik melinanye aribukce bukuk. Bukukopura, Yahudi yala ninye sik Allah yupu peteren aik wekuka kekenmek nang nirya arye, Yesus ati pia eluk dinmek. 21 Yesus ati pia dinmekopura, Yesus arye ayupu nyanmok. “Atupa kekenmalum ak, ayupu deice nyanmasinanye bira, yuknye kume, na ununa anya arye, Allah arye, ‘Winipnamle,’ nyabuk ning ara akunum deiya koupsile atia,” Yesus arye nyabuk. 22 Yesus arye peterenmokura, ayupu kekenmek nang arye, “Se yupu teleb ubuka peterenmasile,” nyabuka ngalukik akarye kanye deibik. Tonda, “Anye bira, Yusuf arye deibuk mi do?” Tenebuka nyanmek. 23 Nyaldanmek ati, Yesus arye anang ati nyabuk. “Na dipkoprop nyapsine. Domon yupu anyapnusin yupu ara, aminyan ara ila tamubuka nyapnamnulume. Ara, ‘Ninye kwetena deiyoknye ance an bidamang kwetepdanulyame,’ nyapnamnulume. Tonda, ‘Kapernaum mutuku noutamak mambul pil dolamlumak yuk nang arye laka nyanyakak kekenyap ara, an babye, neplum mutuku pil dopsiminyak eipnuyabe,’ nyapnamnulume. 24 Bukni, na dipkoprop yupu nyapsine. Yata Allah yupu laka nyan nang do yata nabi-nabi nang do nirya, sik bidamang mutuku unyak nang arye, kum bikdatinge. 25 Allah yupu laka nyalamuknye nabi Elia Israel mutuku noutam ulamuk talak ara, keting tamun winilye noutam tonap, mok kum celamukura, dina pia patalamuk. 26 Dina pia patalamuk talak ara, Yahudi yala kilapu, youwak kilapu weik aulamik bukni, Allah arye sik dam nirya nabi Elia kum dopkwetebuk. Sidon tam noutamak Sarafat mutuku ulamuk youwak kil, Yahudi yala kum kil tonok, el dam melina ati, nabi Elia ayouwak kil dam biyuk. 27 Aning ara atonun, Allah yupu laka nyalamuknye nabi Elisa, Israel mutuku noutam ulamuk talak ara, barye suse atonun suse weik dilamuk ninye, Yahudi yala ninye ulamik bukni, anirya kum kwetelamuk. Tonoknye, Siria mutuku ulamuknye, Yahudi yala kumnye, el si ara Naman, nabi Elisa arye el anyeuk kwetebuk.” Yesus arye nyabuk. 28 Yesus arye ayupu nyabukopura, anyaik Allah yupu peteren aik wekmekce kekenmek nang nirya ara, yu pia weik ubuk. Ara, Yesus ayupu nyapmasil deice arye, ‘Yahudi yala ninye batak dongobuka, Yahudi yala kum ninye ati, Allah yupu peterelbinamne,’ nyanmasile, tenebikce, ‘Yata ati nun Yahudi yala ninye bataksilirye, Yahudi yala kum ninye dam binamle do?’ tenen, yu ubuk. 29 Yu weik ubukba, ‘Nun mutuku batakuka bitue’ tenen, piribuka dopkwetebik. Nasaret asik dolamikak ara, mutuk dup anya arye, ‘Yesus amutuku dup deice arye tomobuka, mapu pikipkwetelbinuyabe’ tenen, bobiyik. 30 Dobiyikura, Yesus arye aninye weik wekmek kan-kan pikiplobuka yukak biyuk. Yesus arye, ninye ak uryamuknye, isa ati yakuk yupu ( Markus 1:21-28 ) 31 Yesus arye amutuku batakuka, bisik mapnin banmokce Galilea tam, ninye asik dolamik asik si ara, Kapernaum mutuku biyuk. Biyukce sik Yahudi yala nang Allah el si erena ati dikdik selamik sum, Sabat sum ubukura, awekmek ninye ati, Yesus arye peterenmok. 32 ‘El yupu peterenmok talak ara, abulupmek nang nirya kekebikce, mambul kanye bobuka, se’ tenen, ngalukunmek. Ara, Yesus ara, weik kel ap, weik mikip ap deice arye peterenmoka ati, ngalukunmek. 33 Anang ngalukunmek aik, sik Allah yupu peteren aik noutam arye, isa uryamuknye bukmokce, weik yupu nyabuk. Anye bira, isa talipnuryamuka anya arye nyabuk. 34 “Yesus Nasaret mutuku ulyamnye, ‘Anda yata ning patapmakil ati yanmalam do? Obuka kum danipsitinye’ tenen, yanmalam do? Na kel bikmakine. Allah arye weipdeiyamkuke. Tonda, malye winina tonoknye babye kum winilyame. An ara, pia Diksukumnye ulyame,” nyabuk. 35 Isa arye nyabukura, Yesus el yupu mikip arye, aisa ati, “An yupu tunim ablyame, anye bira talima noutam taliplum ara batakuka bindoplyame,” nyabuka wenebuk. Yesus arye nyabuka wenebukura, isa arye atalyamuknye kum obuk bukni, weik arye talibuka lulukunmoka ani, tukwak dofouklobukce, aisa arye anye el nong pum kupsaka ngalukukce biyuk. 36 Biyukura, anang nirya arye eibik. Yesus winibukopura, abulubuka wekmek nang nirya arye, mambul nyanmekce, asipdanuka ngalukunmek. “Anye birye, awinipmal ning ara, dan peterelamek yupu do? Anye bira, weik mikip ap, weik kel ap arye peterelirye, isa ababye, Yesus arye, ‘Winiplulume,’ nyaplye ninguk kekebuka banyake,” nyanmek. 37 Aning ati ara, anang arye Yesus winibuk ning ati, laka nyalbalamikura, Galilea tam noutamak ulamik nang nirye kel biklamik. Yesus arye, uk dilamuk ninye kwetelamuk yupu ( Matius 8:14-17 ; Markus 1:29-38 ) 38 Asum arye, Yahudi yala nang, sik Allah si erelamik aik batakuka biyikce, Yesus ap, Simon ap, Simon el aik birik. Birikopura, anang aik wekmarik talak ara, Simon el yamal kil nong bupu uk dilamuka ati, ‘Yesus arye kweteptue’ tenen, sik awekmek nang arye, adiparyuk Yesus ati morobik. 39 Morobikura, Yesus arye akil mapmokak biyukce, kanupdongobuka dipdeyukura, ‘Anong bupu kum danul’ tenen, “Nong bupu ara, kum dalyame,” nyabuk. Nyabukopura, adiparyuk akil nong bupu ulamuk ara, kum dayukura, akil tikukabukce anang sik din dobuka aribuk. 40 Asumuk ara, keting akunum kum ubuk talak ara, amutuku ninye arye uk yala yuk-yuk nirya dilamuk ninye, Yesus dam dobuka boyayikura, el taruk sik nong deice deibukce, ninye tonok-tonok nirya kwetebuk. 41 Tonda, uk adilamuk ninye kan-kan ara, aninye sik nong talyamuk isa nirya kutukuka biyik. Kutukuka biyikopura, aisa mer arye ayupu nyanmek. “Anda Allah el Mi Koprop ulyame,” nyanmek ati, Yesus arye ayupu sekdongobuk. Ara, Yesus arye, aisa nirya, ‘Elda Ninye Lyenanye, Mesias ulule,’ akunum tenepmaniaka ati, ‘Ayupu kum laka nyapnamniyak’ tenen, sik nyanmek yupu sekdobuk. Aisa nirya ara, el Yesus akunum kel bikamik ati, ‘Na laka nyapnicak’ tenen, “Anggun yupu tunimaplulume,” nyabukura, aisa nirya arye yupu kum dayikce pia yupu nyapmanto kum ubuk. Yesus arye, ninye kum ulamikak binuka, Allah morobuk yupu 42 Sik mapmeka ani, kum berekabuk karen arye, tuba kunukmok talak ara, Yesus bukukce, anyasik buru tam biyuk akarye, ninye kum ulamikak binuka, Allah morobuk. Allah moronmokura, aninye nirya arye, ‘Yesus dan do?’ tenen, epra banmek. Epnin banmeka ani, Yesus eibikopura, ‘Yesus arye nun batakuka yukak bisilyak’ tenen, “Yesus kao nun mutuku batakuka yuk mutuku bana kume,” nyabuka yupu weika arye nyabik. 43 Nyabikura, Yesus arye tamubuka nyabuk. “Allah arye ninye mutuku-mutuku nirya lyeplirye, sik kanye talima talinamle yupu, laka teleb yupu peterepra bana ati dopkwetepnuk ati, yase. ‘Ayupu peterepra banamne’ tenen, yase anya arye, yuk mutuku nirya peterepra banamne,” Yesus arye nyabuk. 44 Ayupu nyabuka atonun, Yudea tam noutamak Yahudi yala nang, sik Allah yupu peteren aik wekelbinuka peterepra balamuk. |
© 2023, Wycliffe Bible Translators, Inc. All rights reserved.
Wycliffe Bible Translators, Inc.