Luù 23 - WƆŊ FƐ̀Ì EBÒ SÌÀŊ DAYÀA

Àŋ kòà wo Jisɛ̀ wo Paalè fɛɛ̀feìŋ

¹ Anyùùŋ nyaŋ gbiŋ naŋ wa yèwè dìì yèè àŋ naŋ kɔ̀ɔ̀ wo Jisɛ̀ koɓɛ̀ Paalèi.

² Yèè àŋ nauŋ tɔ̀ɔ̀tù e keì jàà ɗì nyààŋ, “È naiŋ kùwò wo felaa wɛɛ̀ wò yaà dè sùà anyuùŋ wi nyàŋ ke dòmaŋ naanààŋ diɛŋ. Wò naŋ nyiŋ woò wààŋ kɛ̀ ɓɔ̀ àŋ paawà è nɛ̀ɛ̀nɛ̀ŋ fuɔŋ kòɓɛ̀ Siisɔ̀i, wo Kànà anyùùŋ fùɔ̀ŋ Luùm nyaŋ. Wò naŋ ɓɛìŋ ɓèmè wuŋ bi wèè wo nɔ̀ŋ wo Kulaìɔ, wo yèɔ wo Dayà naŋ tàeɗùù wèè wo joeyè e ɗuunyaàŋ wɔ, wo kana wiɔ̀.”

³ Kpeiŋ wo Paalè naŋ dawè wo Jisɛ̀ wààŋ, “Muàŋ nàŋ yaà wo kànà aŋ Juùù nyaŋ?” Wo Jisɛ̀ naŋ fasàì wààŋ, “E yaà màànààŋ mùŋ naŋ woò lɛ.”

⁴ Kpeiŋ wo Paalè naŋ wòò aŋ kànà sìèfèìŋ zòòlo nyàŋ wààŋ, “Miŋ gò yɛ̀mɛ̀ ke sàwàa wò felaa wɛɛ̀ naŋ pɔɔ̀ yɛ wèè kauŋ jèè è keì.”

⁵ Kɛɛ àŋ naŋ wa kùwò e kèì guùŋ bi kpaŋ àŋ yaà woo nyààŋ, “E nɛ̀ɛŋ wò naŋ kàà anyùùŋ nyaŋ lɛ è yaà dàà sùà ke kpùùnɛɛ̀ wɔŋ fùɔ̀ŋ Jùdiàa gbiŋ sùà. Wò naŋ niŋ tɔ̀ɔ̀tù ko Galaliì yèè wò niŋ naàŋ kià halèè.”

Àŋ kòà wo Jisɛ̀ koɓɛ̀ Hɛɛlɔ̀i

⁶ Nààŋ wo Paalè naŋ tɛɛ̀ kòmò, wò naŋ dawè wààŋ, “Wo felaa wɛɛ̀ yaà wo nyùùŋ nòò ko Galaliì?”

⁷ Nààŋ wò naŋ wa naàŋ nyìmè kɛ̀ wo Jisɛ̀ yewe wɔŋ fuɔɔ̀ŋ wo Hɛɛlɔ̀ kuwa e gààŋ diɛŋ wɔ̀ŋ, wò nauŋ tùɔ̀ŋ ko nɛ̀ɛ̀uŋ niìŋ, wò yèɔ yaà wa naàŋ ko Jùlusɛ̀làm e teenga bi sùà wɔ.

⁸ Ke jii naŋ wa fɔ̀ wo Hɛɛlɔ̀ nààŋ wò naŋ yɛ̀mɛ̀ wo Jisɛ̀, esaɓù kɛ̀ wò wa kòmàŋ e kiiuŋ yèè wò manaŋ wa wèè wouŋ yɛmɛ̀. E kìlà wò yaà wa yɛ̀ɛ̀mɛ̀ dòmaŋ e teenga mùnlaŋ wèè wo yɛ̀mɛ̀ Jisɛ̀ nyɛ̀nɛ̀ŋ e kèè mèè.

⁹ Wo Hɛɛlɔ̀ naŋ dàwè wo Jisɛ̀ maŋ mààŋdàwè zimgbe, kɛɛ wo Jisɛ̀ gò wa wòò è keì gbiŋ.

¹⁰ Kpeiŋ aŋ kànà sìèfèìŋ zòòlo nyàŋ yèè aŋ kààmɔ̀ɔ̀ŋ maŋ Sàwà Dayà nyaŋ naŋ sie yèè àŋ naŋ gbùwò wo Jisɛ̀ maŋ keì naanààŋ zimgbe ɗi.

¹¹ Wo Hɛɛlɔ̀ yaà aŋ kààlòòɗùàuŋ nyàŋ naŋ wa hììlè wo Jisɛ̀ e kìlà auŋ fè maŋ mìè ɓɛ̀ɛ̀pɔ̀ɔ. Kpeiŋ àŋ nauŋ gɔ̀àì wɔŋ ɓuuɓane siaŋ yèè àŋ nauŋ ɓɛìŋ tùɔ̀ŋ koɓɛ̀ Paalèi.

¹² Kè ɗɔ̀ɔ̀ guùŋ yii wo Hɛɛlɔ̀ yaà wo Paalè naŋ nɔ̀ŋ anyuùŋ mɔ̀ɔ̀nɔŋ, jòòpɛɛ àŋ naŋ wa wuonò paŋgàà tɛɛ̀ naŋ kaaìŋ.

Wo Paalè gè Jisɛ̀ nyààŋ diɛŋ wèè auŋ jìwà

¹³ Wo Paalè naŋ nyààŋ aŋ kànà sìèfèìŋ zòòlo nyàŋ, anyùùŋ gbèègbèè fuɔɔ̀ŋ yèè anyùùŋ nyaŋ yaào wa nyàŋ koɓɛ̀ guùŋ.

¹⁴ Wò naŋ nyiŋ woò wààŋ, “Nìŋ naŋ hìɛ̀ŋ wo felaa wɛɛ̀ ko nɛ̀ɛ̀ŋ miìŋ yèè nìŋ naŋ woò nààŋ wò yaà dè sùà anyùùŋ nyaŋ ke dòmaŋ naanààŋ diɛŋ. Kàuŋ dawedàwè ko fɛ̀ɛ̀fèìŋ nyɛ̀iŋ nààŋ gbiŋ, kɛɛ miŋ gò yɛ̀mɛ̀ è keì naanààaŋ wò naŋ nyɛ̀nɛ̀ŋ lɛ è nyaàiŋ dè màŋ keì maŋ nìŋ nauŋ jàà ɗì maŋ.

¹⁵ Wo Hɛɛlɔ̀ wuŋ pɛɛ wo gò yɛ̀mɛ̀ è keì naanààaŋ wò Jisɛ̀ naŋ nyɛ̀nɛ̀ŋ lɛ, weètii wò nauŋ kɛ̀lɛ̀ɛ̀ ko nɛ̀ɛ̀ŋ wiì. Wo felaa wɛɛ̀ gò nyɛ̀nɛ̀ŋ è keì gbiŋ wèè auŋ jìwà.

¹⁶ Mìŋ do nɔŋ nàŋ nyɛ̀nɛ̀ŋ auŋ ɓùlà yèè kauŋ dangè wo ka.” [

¹⁷ Wɔŋ doa gbiŋ e tèèngà wɔŋ Ɗaa Gèe Hɔ̀ɛ̀ɛ̀ŋ Diɛɔ̀ŋ, è yaà wa e langi wèè wo Paalè wo gè wo nyùùŋ guùŋ ko sààŋ nyìwì wo yèɔ anyùùŋ nyaŋ manaŋ wa wɔ̀.]

¹⁸ Kɛɛ anyùùŋ nyaŋ gbiŋ naŋ wa kpààŋ sɛiŋ nyààŋ, “Jiwà wo Jisɛ̀! Kìɛ̀ŋ wi wo Bàlaɓà.”

¹⁹ Àŋ naŋ wa gbìɛ̀ŋ wo Bàlaɓà ko sààŋ nyìwì wèè e gbɔ̀ɔ gbee bà e yèɛ naŋ wa sɔ̀ɔ̀ ko jawa gbeeì, yèè wèè anyuùŋ jìwa.

²⁰ Wo Paalè manaŋ wa wo dàngè wo Jisɛ̀ wo ka, yèè wò naŋ ɓɛìŋ gbòò koɓɛ̀ anyùùŋ nyaŋ.

²¹ Kɛɛ anyùùŋ nyaŋ naŋ kpààŋ nyààŋ, “Jìwiàuŋ wɔŋ vànèkpaaà diɛŋ! Jìwiàuŋ wɔŋ vànèkpaaà diɛŋ!”

²² Wo Paalè naŋ nyiŋ ɓɛìŋ dawè e dìà taaà sùà wààŋ, “Kɛɛ kiìŋ kè sàwà wò naŋ pɔɔ̀? Miŋ gò yɛ̀mɛ̀ è keì naanààaŋ wò naŋ nyɛ̀nɛ̀ŋ lɛ wèè auŋ jìwà. Mìŋ do nɔŋ nàŋ nyɛ̀nɛ̀ŋ auŋ ɓùlà yèè kauŋ dangè wo ka.”

²³ Kɛɛ anyùùŋ nyaŋ yaà wa nɔŋ kpàaŋ sùà keleiŋ nyààŋ aŋ jìwà wo Jisɛ̀. Ko diemeì, e yèɛ àŋ manaŋ wa e kaaìŋ lɛ naŋ hɛɛnɛ̀ŋ.

²⁴ Ko jee ɗìi, wo Paalè naŋ nyimèè wèè wo nyɛ̀nɛ̀ŋ e yèɛ àŋ nauŋ dawè wèè wo nyɛ̀nɛ̀ŋ lɛ.

²⁵ Wò naŋ dàngè wo Bàlaɓà wo ka, wo yèɔ àŋ naŋ wa gbìɛ̀ŋ ko sààŋ nyìwì esaɓù kɛ̀ wò naŋ wa dàà e gbɔ̀ɔɔ e kànà fuɔɔ̀ŋ diɛŋ e kìlà wò naŋ jìwè nyùùŋ, esaɓù kɛ̀ wuŋ anyùùŋ nyaŋ manaŋ wa wèè wo dangè. Kpeiŋ wò naŋ kìlè wo Jisɛ̀ ko nɛ̀ɛ̀ŋ nyiŋ niìŋ wèè nyiniàuŋ e nɛ̀ɛŋ àŋ manaŋ wa lɛ̀.

Aŋ kààlòòɗùà nyaŋ kpùùnyàŋ Jisɛ̀ wɔŋ vènèkpaaà diɛŋ wèè wo fà

²⁶ Nààŋ aŋ kààlòòɗùà nyaŋ yaà wa kòasùà wo Jisɛ̀, àŋ naŋ kùwò wo felaa bà àŋ nyaaŋ Saimɔ̀ŋ wò yaà wa yìwìè ko ɓùuŋ noo. Wò yaà wa wo nyùùŋ ko jawa gbeeì àŋ nyaaŋ Sàlinìŋ. Àŋ nauŋ kìɛ̀ŋ wɔŋ vànèkpaaà wèè wo koà wuŋ wo Jisɛ̀ maŋjɛ̀wɛ.

²⁷ Ke gbòò anyuùŋ zimgbe naŋ wa dè wo Jisɛ̀ maŋjɛ̀wɛ. Anyùùŋ bi bà àŋ yaà wa aŋ jɔùŋ yèè àŋ yaà wa gulie weèuŋ.

²⁸ Wo Jisɛ̀ naŋ kìlè ko nɛ̀ɛ̀ŋ nyiŋ niìŋ yèè wò naŋ nyiŋ woò wààŋ, “Nyɛ̀iŋ nààŋ jɔ̀ùŋ noo Jùlusɛ̀làm nyaŋ, ɓɔ̀ nìŋ gòlà weèim, kɛɛ gòlaìŋ wèè nyɛ̀iŋ bi yèè wèè aŋ jɔ̀àiŋ nyàŋ.

²⁹ Mìŋ manaŋ naŋ nyìmàŋ kɛ̀ e teenga kpuu kòò è yaà hinie, anyùùŋ do nàŋ woò nyààŋ, ‘È yaà e keì sìàŋ wèè aŋ jɔ̀ùŋ nèè kpɔmɔŋ nyàŋ yèè aŋ jɔùŋ nyaŋ nààŋ kòò àŋ yàà àŋ jɔ̀à nyaŋ!’

³⁰ E teengaà lii anyùùŋ do wa nàwèè nàŋ wòò maŋ tòò gbeegbèè maŋ nyààŋ, ‘Sɔà wi diɛŋ!’ yèè aŋ wòò maŋ toò nyɛɛ̀ɛ̀ maŋ nyààŋ, ‘Nyɛ̀ɛ̀nɛɛ̀ŋ wì!’

³¹ E fèfoo sèè àŋ nyɛnɛŋ maŋ keì mààŋ mɛɛ̀ŋ koɓɛ̀ ke kùù maŋ tùwa ɓouɛ̀, kiìŋ nìŋ naŋ gongò kɛ̀ è do nàŋ kaaìŋ sèè ke kùlɛ̀ɛ woo?”

³² Anyùùŋ wùà tìyèe nyiiŋ pɛɛ, àŋ naŋ nyiŋ wa kɔɔ̀ wèè aŋ nyiŋ jìwìà wo Jisɛ̀ kɔɔ.

³³ Nààŋ àŋ naŋ wa hnè koɓɛ̀i àŋ nyaaŋ nyààŋ “Koɓɛ̀ maŋ Ɗì Kòkòi,” kuŋ àŋ naŋ wa jìwìyè wo Jisɛ̀ wɔŋ vànèkpaaà diɛŋ, e hààwè anyùùŋ wùà tìyèe nyàŋ. Wò guùŋ yàaùŋ wa wɔŋ kùàŋ jìka yèè wò guùŋ yàaùŋ wɔŋ kùàŋ gbɔnɔŋ maŋ je nyiŋ vànèkpaa màŋ diɛŋ.

³⁴ Wo Jisɛ̀ naŋ woò wààŋ, “Jùùyaà anyùùŋ nyɛɛ̀ŋ hakɛ̀, Dèda! Esaɓù kɛ̀ aŋ nyimààŋ kɛ̀ kiìŋ àŋ yaà nyinie.” Kɛɛ sɔɔ̀ àŋ naŋ wa dàà ke kpɔlɔ wèè aŋ goonò maŋ deèuŋ màŋ e fèemàŋ nyiŋ nɛ̀.

³⁵ Anyùùŋ siao wa àŋ yàaùŋ yɛɛmɛ e kìlà e tèèngà guùŋ bi sùà aŋ ɓɛ̀màŋɗì aŋ Juùù nyaŋ yàaùŋ hiile nyààŋ, “Wò naŋ jòèyè anyuùŋ joo. Tɔ̀ wo joeyè wuŋ bi, sèè mààŋ wuŋ nàŋ yaà wo Kulaìɔ, wo yèɔ wo Dayà naŋ tàeɗùù wɔ!”

³⁶ Aŋ kààlòòɗùà nyaŋ nyiŋ pɛɛ naŋ wa hììlè wo Jisɛ̀. Àŋ naŋ wa hnè yèè àŋ nauŋ kìɛ̀ŋ maŋ muàŋ keekèè,

³⁷ yèè àŋ naŋ woò nyààŋ, “Jòèyè muàŋ bi sèè mààŋ muàŋ nàŋ yaà wo kànà aŋ Juùù nyaŋ!”

³⁸ E sìnga wɔŋ fɛi kpuu diɛŋ sɛɛ wa wɔŋ vànèkpàà Jisɛ̀ɔ diɛŋ è naŋ woò wààŋ, “Wɛɛ̀ nàŋ yaà wo Kànà aŋ Juùù nyaŋ.”

³⁹ Anyùùŋ wùà tìyèe nyàŋ sɛ̀ɛ̀ wa maŋ vànèkpaa nyiŋ màŋ diɛŋ wo Jisɛ̀ kɔɔ nyàŋ bà guùŋ nauŋ wòò maŋ mìè ɓɛ̀ɛ̀pɔ̀ɔ. Wò naŋ woò wààŋ, “Muàŋ nàŋ fè wò Kulaìɔ, wo yèɔ wo Dayà naŋ tàeɗùù wèè wo joeyè e ɗuunyaàŋ wɔ? Jòèyè muàŋ bi yèè muŋ joeyè wi!”

⁴⁰ Kɛɛ wo nyuùŋ wùaà bàa sɛɛ wa wɔŋ vànèkpaauŋ nɔɔ̀ŋ diɛŋ wuŋ pɛɛ wɔ̀ naŋ gbùùyè wo dàwiuŋ nɔɔ̀ŋ yèè wò nauŋ woò wààŋ, “Muŋ fè dùàŋ Dayà? Mùŋ naŋ kɔ̀ e kèì nyìngà guùŋ nɛ dìì e yèɛ wuŋ pɛɛ naŋ kɔ̀ dìì lɛ.

⁴¹ Sèè è nɔ̀ŋ wèè e je wilɛ̀, è yaà tɔ̀ɔ̀nyaàŋ, esaɓù kɛ̀ yàwi bi naŋ niŋ kamè wèè e keì naanààaŋ è naŋ nyɛ̀nɛ̀ŋ lɛ. Kɛɛ wuŋ wo gò nyɛ̀nɛ̀ŋ è keì naanààŋ bà gbiŋ.”

⁴² Kpeiŋ wò naŋ wòò wo Jisɛ̀ wààŋ, “Jisɛ̀, jaàim jii sèè mùŋ hnàŋ wa nàwèè e Kana mɔ̀ɛ̀ sùà!”

⁴³ Wo Jisɛ̀ nauŋ woò wààŋ, “Tɔ̀ miŋ woòum e tɔɔɓaaà, yàwium do nàŋ nɔ̀ŋ ko jàwà Dayà nàaŋ ɗɔɔ yɛɛ̀.”

E fà kìì Jisɛ̀ɛ

^44-45 E gɔɛɛ gbòà zììyà jɛ̀wɛ̀ tìyèeɛ̀ diɛŋ, e gɔɛɛ naŋ wa hɔ̀ànè dèe, yèè wɔŋ fuɔɔ̀ŋ gbiŋ naŋ kùwò nyìwì. Ke nyìwìɛ naŋ wa nɔ̀ŋ e dììɛ gbiŋ diɛŋ wèè e hààwà taai. Wɔŋ dèè saaŋ yɛmgbɛ̀ gbeeɔ̀ sɛ̀ɛ̀ wa ko Saaŋ Zòòlò Dayài wɔ̀ŋ naŋ sɛ̀ɛ̀ tɛɛ fàà tìyèe.

⁴⁶ Wo Jisɛ̀ naŋ kpààŋ sɛiŋ, yèè wò naŋ woò wààŋ, “Dèda, muàŋ mìŋ naŋ hèè wɔŋ nyììŋ jinàŋ miɔ̀ŋ sìwè.” Wò naŋ tɛɛ̀ woò yèè wò naŋ mìè nyiiŋ.

⁴⁷ Wo kànà aŋ kààlòòɗùà nyaŋ naŋ yɛ̀mɛ̀ e keìɛ naŋ kaaìŋ lɛ, yèè wò naŋ tɛ̀nɛ̀ŋ wo Dayà. Wò naŋ woò wààŋ, “E tɔɔɓaa le, wo felaa wɛɛ̀ yaà wa wo nyùùŋ tɔ̀ɔ̀nyaàŋ!”

⁴⁸ Nààŋ anyùùŋ nyaŋ nao wa gbònò koɓɛ̀ guùŋ nyaŋ naŋ yɛ̀mɛ̀ e keì gbeeɛ̀ naŋ kaaìŋ lɛ, maŋ jii nyiŋ màŋ naŋ wa mɔɔnɛ̀ŋ, yèè àŋ naŋ kɛ̀ɛ̀ maŋ gboo nyiŋ màŋ ke nyowo sùà.

⁴⁹ Anyùùŋ nyaŋ gbiŋ naŋ wa nyìmè wo Jisɛ̀ tɛ̀ɛ̀ nyaŋ, e hààwè aŋ jɔùŋ nyaŋ nauŋ wa dè maŋjɛ̀wɛ e yìwìà ko Galaliì nyaŋ, naŋ sìè koɓɛ̀ dii yèè àŋ naŋ yɛ̀mɛ̀ maŋ keì mɛɛ̀ŋ gbiŋ.

E sìà kìì Jisɛ̀ɛ

^50-51 Wo kenàŋ bà yaào wa àŋ nyaaŋ wo Jòòsɛ, e yìwìà ko jawaì àŋ nyaaŋ Àlòmatià, wɔŋ fùɔ̀ŋ Jùdiàa sùà. Wò yaà wa wo nyuùŋ sìàŋ tùwo yèè e tɔ̀ɔ̀nyaàŋ, yèè wò yaà wa fùlìè e Kànà Dayàa wèè e hnàŋ. Wò yaà wa wo bàuŋbà wèè ke gbòò anyùùŋ gbèègbèè aŋ Juùù nyaŋ, kɛɛ wo gò nyiŋ wa nyimèè wèè è yèɛ àŋ naŋ wa ɗewè yèè àŋ naŋ nyɛ̀nɛ̀ŋ lɛ.

⁵² Wo Jòòsɛ naŋ wa kɔ̀ ko fɛ̀ɛ̀fèìŋ wo kanaà Paalè yèè wò nauŋ hùmò e dìè Jisɛ̀ɛ.

⁵³ Kpeiŋ wo Jòòsɛ naŋ dèèyè e dieɛ̀ e yìwìà wɔŋ vànèkpaaà diɛŋ, wo niŋ kpènèkpènè wɔŋ kasangeɔ̀ sùà, yèè wò naiŋ hèè ke dùòɛ sùà ke yèɛ àŋ naŋ wa tòmò sùà wèè ke nɔ̀ŋ ke hùaŋ, kɛɛ kòò àŋ sììyè nyiìŋ wa wò nyùùŋ gbiŋ sùà.

⁵⁴ È yaà wa ke ɗɔ̀ɔ̀ Jumàŋ, yèè ke Ɗɔ̀ɔ̀ Zòòlò aŋ Juùù nyaŋ kè wa naàŋ gbɛ̀ɛ̀.

⁵⁵ Aŋ jɔùŋ nyaŋ kuwa wa wo Jisɛ̀ maŋjɛ̀wɛ nyàŋ e yìwìà ko Galaliì, naŋ dè wo Jòòsɛ maŋjɛ̀wɛ yèè àŋ naŋ yɛ̀mɛ̀ e ɗeweɛ̀ àŋ naŋ wa hèè e dìè Jisɛ̀ɛ ke hùaàŋ sùà lɛ.

⁵⁶ Kpeiŋ àŋ naŋ kɛ̀ɛ̀ maŋjɛ̀wɛ ko Jùlusɛ̀làm wèè aŋ banebànè manɛ̀ŋ dò siaŋ yèè maŋ kuùmàì wèè aŋ kpalèè e dìè Jisɛ̀ɛ. Kɛɛ àŋ naŋ wa ge nyiiŋ ke Ɗɔ̀ɔ̀ Zòòlò aŋ Juùù nyaŋ diɛŋ, nààŋ ke Sàwà Dayàa naŋ woò lɛ.