MATHAYO 5 - Biblia Ilagho Jiboie Kwa Wandu Wose

Ichilo ja mghondinyi

¹ Jesu uendajiwona jija izungu ja wandu, ukajoka mghondinyi, ukasea kidombo; na wanughi wake wikamghendia;

² nao ukazoya kuwifundisha ukighamba:

Kuboilwa kwa loli

³ “Warasimilwa awa wimanyagha weko wakiwa rohonyi; angu wuzuri ghwa mlungunyi ni ghwawo.

⁴ Warasimilwa awo wiko na wasi, angu awo wichahoreshwa.

⁵ Warasimilwa awa wiko wa mboa, angu awo wichapata isanga.

⁶ Warasimilwa awa wiko na njala na kau ekunda kubonya hachi, angu awo wichakatwa.

⁷ Warasimilwa awa wiko na wughoma, angu awo wichafuilwa wughoma.

⁸ Warasimilwa awa wielie ngolonyi kwawo, angu awo wichammbona Mlungu.

⁹ Warasimilwa awa wipatanishagha wandu, angu awo wichawangwa wana wa Mlungu.

¹⁰ Warasimilwa awo witirirwagha kwa wundu ghobonya hachi, angu wuzuri gha Mlungu ni ghwawo.

¹¹ “Mwarasimilwa inyo iji wandu wamsholia, na kumtirira, na kumzighiria kwa tee rose kwa wundu ghwapo.

¹² Boilonyi, mkaie na iseko ibaa; angu mafungu ghenyu ni mabaa aho mlungunyi; angu huwo niko werewitiririeghe walodi werekoghe imbiri konyu.

Kiserere na mwengere

¹³ “Inyo moko kiserere wurumwengunyi. Ela kiserere chikafumwa ni kusinga kwaro mchachilunga na kindoki? Ndechifwane kindo chingi sena, ela chichadeghwa cha shighadi chiwadilo ni wandu.

¹⁴ “Inyo moko mwengere wurumwengunyi; muzi ghuko mghondinyi ndeghudimagha kuvisika anduangi.

¹⁵ Hata wandu ndewikoragha taa na kuifinikira pishi, ela wadaiwika aighu ya kilambo charo iwilangalishire mwengere wandu wose wiko nyumbenyi.

¹⁶ Huwo koni suti mwengere ghonyu ghulangale imbiri ya wandu, eri wikiwona mabonyo ghenyu, wimkase Ndeyo onyu uko mlungunyi.

Mafundisho aighu ya Sharia

¹⁷ “Msakeririkanya wei necha kuiinja Sharia ya Musa na mafundisho gha walodi, sichee kughiinja anduangi, ela necha kughikatisha.

¹⁸ Nani namghoria loli, hata mlungunyi na ndoenyi kwaida, kalagho kangi angu ifungu itini nandighi ja Sharia ndejichaainjwa hata ghose ghikatisho.

¹⁹ Niko huwu, uo ose uchaaghuchikanya momu mtini ghwa Sharia ukifundisha wandu wibonye huwo, uchakaia mtini putu kwa Wuzuri ghwa mlungunyi. Ela uo uiwadagha memu na kuwifundisha wazima, nuo moni uchaakaia m'baa kwa Wuzuri ghwa Mlungu.

²⁰ Nani namzera, ngera hachi yenyu isechumbagha iyo ya walimu wa Sharia na Mafarisayo, ndemchaadima jingi kungia kwa Wuzuri ghwa Mlungu anduangi.

Mafundisho aighu ya machu

²¹ “Mwamerie kusikira angu wandu wa kala werezereloghe, ‘Kusakebwagha; na uo ose uchaabwagha uchatanywa.’

²² Ela ini namzera, kula mundu ucham'bonyera mruna machu uchatanywa, na uo ummenyagha mruna uchaghenjwa mwandunyi. Uo ummbangagha mruna ‘Mkelu’ ichafwana ukumbo modonyi ghwa jehanamu.

²³ Na oho iji kwakafunya kizongona chako madhabahunyi, nao anyaho kukumbuke kukaia mwachumbane na mwanyinyu,

²⁴ kuchisighe kizongona chako ahoeni madhabahunyi, kughende kupatane na mwanyinyu kande, ima kuchefunya icho kizongona chako.

²⁵ Patana na mshitaki wako ngelo mkighenda kotinyi. Isechekaia ukughenje kwa mtanyi, na mtanyi ukufunye mikonunyi kwa asikari, na aho kungiro kifungonyi.

²⁶ Loli nakuzera, ndekuchaafuma aho anduangi hata kwameria kulipa senti ya kutua.

Mafundisho aighu ya wulaki

²⁷ “Mwasikire angu ereghoreloghe ‘Kusakelaka.’

²⁸ Ela ini namzera, uo ose umzighanagha muka ukikaia na bea nao, wameria kulaka nao ngolonyi kwake.

²⁹ Idana ngera iriso jako ja kiwomi jiakushekeria kungie kaung'enyi kujikuo kujide noko. Ni nicha kulaghasha kia chimu chako kuchumba mumbi ghwako ghose kukumbwa jehanamunyi.

³⁰ Ikakaia mkonu ghwako ghwa kiwomi ghuakushekeria kungie kaung'enyi, kughudumbuo kughude noko; ni nicha kulaghasha kia chimu chako kuchumba mumbi ghwako ghose kukumbwa jehanamunyi.

Mafundisho aighu ya kutana kwa mndwawomi na mkake

³¹ “Sena ereghoreloghe, ‘Uo utanagha na mkake, umneke barua etana nao.’

³² Ela ini namzera, uo utanagha na mkake, isaakaia ni kwa wundu ghwa wulaki, uam'bonya ungie kulakenyi, na uo umlowuagha muka utane na mumi walaka.

Mafundisho aighu ya kughema

³³ “Sena mwasikire angu wandu wa kala werezereloghe, ‘Kusewike ighemi ja tee, ela kumkatishire Bwana seji kughemie.’

³⁴ Ela ini namzera, msakeghema jingi; kwa mlungunyi, angu ni kifumbi cha nguma cha Mlungu;

³⁵ hata kwa ndoenyi, angu ni kifumbi chewikiria maghu ghake; hata kwa Jerusalemu, angu ni muzi ghwa Mzuri m'baa.

³⁶ Hata kusakeghema kwa chongo chako, angu ndekudimagha kughalua iridia jimweri jiwuye ja chokwa angu ja chilu anduangi.

³⁷ Ela kukaghora ‘Ee’ angu ‘Hata,’ ikaie wokoni. Angu ijo jose jichumbagha agho jadafuma kwa uja Mmbiwi.

Mafundisho aighu ya kulipia isasi

³⁸ “Mwasikire angu ereghoreloghe, ‘Iriso kwa iriso, na ighegho kwa ighegho.’

³⁹ Ela ini namzera, kusakemlipia uo mundu ukukoseragha. Mundu ukakukaba na lui idumbu jako ja kiwomi, kumghalusire ijo ja kawi wori.

⁴⁰ Na ngera mndungi wakughenja kotinyi ukikunda kuwusa ishati jako, kumsighie na ikoti jako wori.

⁴¹ Mundu ukakulazimisha kumdukie msigo ghwake kilometa imweri, mdukie kilometa iwi.

⁴² Uo ukulombagha kumneke, na uo ukunde kukukopa kusakemleghia.

Kuwikunda wamaiza

⁴³ “Mwasikire angu ereghoreloghe, ‘Kumkunde mmbenyu, ela kuzamilo ni m'maiza wako.’

⁴⁴ Ela ini namzera, muwikunde wamaiza wenyu, sena muwilombie awo wimtiriragha;

⁴⁵ eri mpate kukaia wana wa Ndeyo onyu uko mlungunyi. Angu uo wadawilangalishira mwengere ghwa iruwa awo wiko wecha na wawiwi, na kuwinyeshera vua wahachi na wakaung'a wori.

⁴⁶ Welee, mchapata inosi jiao kwa kuwikunda awo wimkundagha inyo, ikakaia hata na wawadi wushuru wadabonya wokoni?

⁴⁷ Sena mkawiroghua wanyinyu wiekeri, mwabonya ilaghoki ja kighenyi? Angu hata na wandu wisemwichi Mlungu wadabonya wokoni.

⁴⁸ Kwa huwu mkaie wandu wikatie seji Ndeyo onyu uko mlungunyi, ukatie.