Maak 12 - WƖA TENIŊYesu magɛ namaga a tɩgɛ nɩaa sɩɩ tɩŋ tɩntɩŋŋaa baga lɛ Mat. 21.33-46 ; Luuk 20.9-19 1 Yesu bɩra magɛ namaga a pɩba, “Baal kʋbala nɛ bil baga a chɔnsɛ tɩɩsɩ-la ba sɩɩ yɩrɛ girep. Ʋ lɩgɛ baga-la golli nɛ, a lu bʋa baga-la tʋɔŋ dɩ ba chagɛ tɩɩsɩ-la nɛnɛɛ lɩɩŋ ba sɩ kaa ŋɩŋaa sɩnɩŋ hɩhɛ, aŋ saa dɩɩ-leŋiŋ ma dɩ ba hɔŋ nɩmɛ a pʋpɔ baga-la. Ʋ paa nɩaa a hɛ ʋ baga-la tʋɔŋ dɩ ba tɩtɩŋ. Ka ʋ mʋ taŋ dɔŋ. 2 Girep nɛnɛ-la tɔrʋŋ sɩ yie, ʋ tɩŋ ʋ dɩa tɩntɩnnaa dɔŋɔ dɩ ʋ mʋ tɩntɩnna-la teeŋ a laa tɩɩnɛnɛ-la dɔnsʋŋ kɔ. Ʋ mʋ, 3 ba kɛnʋ a ŋmobu aŋ leŋ ʋ kɛŋ na-hɩllɩŋ mɩɩra mʋ baga tɩɩna teeŋ. 4 Ʋ bɩra tɩŋ tɩntɩnna-la dɔŋɔ ma ba teeŋ. Ʋ ma bɩra mʋ. Ba kɛnʋ a ŋmoo ʋ nyuŋ luri a jolimu. 5 Ʋ bɩra tɩŋ nɩ-tori, ʋ mʋ, ba kpʋʋ. Ʋ tɩŋ nɩaa yʋgɛ nɛ. Ba ŋaa ŋɩɩ tɩtɩa nɩalɩŋ ma lɛ. Ba ŋmoo dɔnsʋŋ aŋ kpʋ dɔnsʋŋ ma. 6 Nɩɩ-la sɩ ka, ʋ bii-chooluŋ nɛ ŋɩɩ. Ŋɩɩ harɩŋ lɛ nɛ ʋ tɩmʋ. Ʋ bɩɩna dɩ ʋ bile nɛ mʋa, ba jaŋ zilu. Ʋ ma bɩra mʋ. 7 Tɩntɩnna-la sɩ na ʋ nanʋal-la, ba bʋla pɩ dɔŋɔ, ‘Dɩ baga-la tɩɩna nɛ sʋba, ʋ nanʋala deeŋ nɛ jaŋ dii ʋ dʋa. Má kɔ dɩ la kpʋʋ. Dɩ la nɛ kpʋʋ, la nɛ jaŋ mɩɩra tɩɩ ʋ dʋa-la.’ 8 Ba kɛŋ ʋ nanʋal-la a kpʋʋ, a joŋu yuo ta ʋ lɩɩ baga-la tʋɔŋ.” 9 Ŋɩɩ nɛ Yesu pɩɛsɛba, “Ɛɛ nɛ baga-la tɩɩna jaŋ ŋaa? Ʋ jaŋ kɔ a kpʋ nɩalɩŋ sɩɩ tɩŋ baga-la lɛ kala, aŋ joŋ baga-la a pɩ nɩtanɩa.” 10 Ŋɩɩ nɛ Yesu pɩɛsɛ nɩalɩŋ sɩ nɩɩ namaga-la, “Ma bɩ wɩɩŋ deeŋ karɩma Wɩa teniŋ tʋɔŋ? ‘Tie-bii-la dɩɩ-saaraa sɩ vɩa, ʋ nɛ mɩɩra kʋ ŋaa tie-bii-duoŋ ba sɩ joŋo bil dɩa gentine. 11 La Tɩɩna nɛ ŋaa wɩɩŋ deeŋ. Ʋ ŋaa wʋkpuŋkpere nɛ a pɩla.’ ” 12 Ŋɩɩ nɛ Juu tɩŋŋaa kʋhɩasɩŋ chɩchɛ dɩ ba kɛnʋ a kpʋʋ, bɛɛ wɩaa ba jɩma arɩ ʋ magɛ namaga-la a tɩgɛ ba lɛ nɛ. Ama baa fá nɩ-daŋ-la sɩ hɛ nɩmɛ nɛ. Ŋɩɩ nɛ tɩɩ ba leŋu aŋ viiri. Ba pɩɛsɛ Yesu lampoo timiŋ wɩaa Mat. 22.15-22 ; Luuk 20.20-26 13 Ba mɩɩra mʋ aŋ tɩŋ Farisii tɩŋŋaa dɔnsʋŋ arɩ Hɛrɔd harɩ-tooroo dɔnsʋŋ dɩ ba bɩra mʋ Yesu teeŋ a magɩsʋ a bɛrɛ kɛnʋ. 14 Ba kɔ ʋ teeŋ a bʋla pʋ, “La Kʋhɩaŋ, la jɩma dɩ ŋ kɛŋ wʋtɩtɩɩ nɛ. Ŋ sɩpaa tuo nʋʋ lɛ. Ŋ bɩ nɩbal sɩɩŋ ka fá. Ŋŋ dagɛ Wɩa wombii-tɩtɩɩ-la nɛ. Ʋ ŋaa wombiiŋ nɛ dɩ la tiŋ lampoo a pɩ Rom tinteeŋ kuoru-balɩŋ ba sɩɩ yɩrɛ Siiza koo ʋ bɩ wombii ŋaa? 15 La time pʋ koo la sɩ́ tiŋ?” Ama Yesu jɩma dɩ ba fugoo bʋl nɛ, ŋɩɩ nɛ ʋ pɩɛsɛba, “Bɛɛ nɛ tɩɩ maa magɩsɛmɛ? Má kɛŋ moribii-biiŋ kaa kɔ dɩ mɩ bee na.” 16 Ba kɛŋ dɔŋɔ kaa kɔ. Ŋɩɩ nɛ ʋ pɩɛsɛba, “Kʋbɛɛ nyuŋ nɛ hɛ nɩmɛ? Kʋbɛɛ yɩrɩŋ ma nɛ ba tuuro hɛ moribii-la lɛ?” Ŋɩɩ nɛ ba bʋl, “Siiza yɩrɩŋ nɛ.” 17 Ŋɩɩ nɛ ʋ bʋla pɩba, “Tɔɔ, má joŋ Rom tinteeŋ kuoru-balɩŋ kɩaa pʋ aŋ joŋ Wɩa ma kɩaa pʋ.” Yesu sɩ bʋl ŋɩɩ, ba niiriŋ kala maa. Ba pɩɛsɛ Yesu a tɩgɛ nɩalɩŋ sɩ sʋba lɛ Mat. 22.23-33 ; Luuk 20.27-40 18 Ŋɩɩ nɛ nɩalɩŋ dɔnsʋŋ ba sɩɩ yɩrɛ Saduusi tɩŋŋaa, kɔ ʋ teeŋ. Saduusi tɩŋŋaa yie bʋl dɩ nʋʋ nɛ sʋba, ʋ bɩra bɩ sii. Ba pɩɛsʋ wɩaa a bʋl, 19 “La kʋhɩaŋ, Mosis dagɛla Wɩa teniŋ tʋɔŋ arɩ baala nɛ jaa haala, dɩ haal-la arɩ baal-la nɛ bɩ bii lʋla, aŋ ka dɩ baal-la sʋʋ, ʋ maga dɩ ʋ ŋaana joŋ haal-la jaa nɛ, dɩ ʋ lʋl biiriŋ pɩ ʋ maala-la sɩ sʋba, dɩ biiri-la chɩŋ ʋ nyuŋ lɛ. 20 Naambiiriŋ balɩpɛ nɛ fa hɛ nɩmɛ. Ba kala ŋaa baalaa nɛ. Ba kʋhɩaŋ jaa haala. Ʋ dɩ haal-la bɩ bii lʋla, aŋ ka ʋ sʋʋ. 21 Lɩamɩŋ tɩɩna joŋ yo-haal-la jaa. Ba dɩ ʋ ma bɩ bii lʋla. Ka ʋ ma sʋʋ. Torimuŋ tɩɩna ma joŋ haal-la jaa. Ʋ ma ŋɩɩ tɩtɩa nɛ. 22 Naambiiri-la balɩpɛ kala nɛ jaa haal-la. Ʋ bɩ lʋla. Ŋɩɩ harɩŋ lɛ nɛ haal-la ma tɩtɩa sʋʋ. 23 Tapʋlɩɩ-la nɩaa sɩ jaŋ sii sʋʋŋ lɛ, baalaa deemba balɩpɛ tʋɔŋ, kʋbɛɛ nɛ jaŋ tɩɩ haal-la? Ba kala balɩpɛ nɛ jaaʋ.” 24 Ŋɩɩ nɛ Yesu bʋla pɩba, “Ma bɩ Wɩa teniŋ jɩŋ. Ma bɩ Wɩa doluŋ ma jɩŋ. Ŋɩɩ nɛ tɩɩ ma yeŋŋi. 25 Tapʋlɩɩ-la nɩaa sɩ jaŋ sii sʋʋŋ lɛ, baalaa bɩra bɩ jaŋ jaa haalaa, haalaa ma bɩra bɩ jaŋ jaa balaba. Ba kala jaŋ nagɛ Wɩa tɩndaaraa sɩ hɛ Wɩa-jaŋ lɛ. 26 Na ma pɩɛsɛmɛ nɩalɩŋ sɩ jaŋ sii sʋʋŋ lɛ wɩaa nɛ, ma bɩ wɩalɩŋ Mosis sɩ bʋla Wɩa teniŋ tʋɔŋ karɩma, lee-la ʋ fa sɩ bʋl wɩaa a tɩgɛ tɩɩ-pugubie sɩɩ dii nyiniŋ lɛɛ? Wɩa nɛ bʋla pʋ dɩ ʋ nɛ ŋaa Abɩraham, Aɩzɩk arɩ Jekɔb Wɩa. (Bʋa-la lɛ ʋ sɩ bʋl ŋɩɩ dɩ Abɩraham arɩ Aɩzɩk arɩ Jekɔb fa sʋba nɛ.) 27 Wɩaa deemba ʋ sɩ bʋla, ba bʋbʋɔŋ nɛ dɩ Abɩraham arɩ Aɩzɩk arɩ Jekɔb bɩra sii sʋʋŋ lɛ nɛ a hɛ Wɩa kuorii-la tʋɔŋ. Wɩa bɩ nɩsʋʋnʋŋ Wɩa ŋaa. Ʋ ŋaa nɩweyee Wɩa nɛ. Ma bɩ wɩɩkala jɩŋ.” Yesu dagɛ Wɩa wɩaa tʋɔŋ kʋbalɩŋ Mat. 22.34-40 ; Luuk 10.25-28 28 Wɩa teniŋ kerichiba dɔŋɔ nɩɩ ba sɩ kɛŋ wɩɩ-la lɩlɛrɛ. Ʋ kɔ ba teeŋ. Ʋ sɩ na dɩ Yesu chaarɛ wɩaa sɩaa woruŋ, ʋ pɩɛsʋ, “Wɩa niiri-la ba sɩ dagɛ nɩaa ba tuto, kʋbɛɛ nɛ ŋaa ba tʋɔŋ sɩɩfɩɛsɩŋ wɩɩŋ?” 29 Yesu bʋl, “Ba tʋɔŋ sɩɩfɩaŋ wɩɩŋ nɛ ŋ-la, Iziral tɩmma, má jegile nɩɩ: ‘La Tɩɩna Wɩa ŋaa kʋbala nɛ. 30 Cho ŋ Tɩɩna Wɩa arɩ ŋ tʋɔŋ, ŋ doluŋ arɩ ŋ wɩɩwɩɩ kala.’ 31 Wʋlɩamɩŋ ma nɛ ŋ-la: ‘Cho ŋ dɔŋɔ tɩɩna arɩ ŋ sɩ cho ŋ tɩtɩa ŋɩɩ.’ Wɩa niiri-la tʋɔŋ, wɩɩkala tuo a kɩɩ wɩaa deemba balɩamɩŋ.” 32 Ŋɩɩ nɛ Wɩa teniŋ kerichi-la bʋla pʋ, “La kʋhɩaŋ, wʋtɩtɩɩ nɛ ŋ bʋl ŋɩɩ. Wɩa ŋaa kʋbala nɛ, kʋŋkala bɩra tuo see ʋ dʋndʋŋa. 33 Ŋ sɩ cho Wɩa arɩ ŋ tʋɔŋ, ŋ doluŋ arɩ ŋ wɩɩ-wɩɩkala, a cho ŋ dɔŋɔ tɩɩna arɩ ŋ sɩ cho ŋ tɩtɩa ŋɩɩ, ʋ nɛ kpɩa ŋ sɩ joŋ pʋsʋŋ kpʋ a nyɩga pɩ Wɩa, koo ŋ sɩ joŋ kɩaa dɔnsʋŋ a bile pɩ Wɩa.” 34 Yesu na dɩ baal-la kɛŋ wʋjɩmɩŋ. Ŋɩɩ nɛ ʋ bʋla pʋ, “Ŋ dɩ Wɩa kuorii-la bɩ bol.” Ʋ sɩ bʋl ŋɩɩ dɛrɛ, nʋʋkala bɩra bɩ wuo pɩɛsʋ wɩɩkala. Yesu dagɛ nɩaa a tɩgɛ Kirisito, Nɩɩ-la Wɩa sɩ lɩɩsa lɛ Mat. 22.41-46 ; Luuk 20.41-44 35 Yesu bɩra dɩdagɛ nɩaa Wɩa dɩɩ-bal-la tʋɔŋ a pɩɛsɛba, “Ɛɛ nɛ Wɩa teniŋ kerichiba jaŋ wuo bʋl arɩ Kirisito, Nɩɩ-la Wɩa sɩ lɩɩsa, jaŋ ŋaa Devit doho nʋʋ? 36 Wɩa Dɩŋ-zɔmʋŋ nɛ fa dagɛ Devit dɩ ʋ bʋl wɩaa a tɩgɛ Kirisito lɛ. Ŋ-la nɛ ʋ bʋl: ‘La Tɩɩna bʋla pɩ mɩ Tɩɩna, hɔŋ mɩ nadiiŋ, nɩduoŋ dɩhɔnʋŋ, see dɩ mɩ yuo dii ŋ dʋndɔŋŋɔɔ kala dɛrɛ.’ 37 Devit tɩtɩa yɩrɛ nɩa deeŋ ʋ Tɩɩna nɛ. Ɛɛ nɛ saa ʋ jaŋ wuo ŋaa ʋ nihiŋ dʋndʋŋ?” Yesu sɩɩ bʋl wɩaa, nɩaa yʋga a jegile nɩɩ ʋ teeŋ arɩ tʋɔtɔrʋŋ. Yesu dagɛ nɩaa dɩ ba kɛŋ ba tɩtɩa woruŋ Wɩa teniŋ kerichiba lɛ Mat. 23.1-36 ; Luuk 20.45-47 38 Yesu bɩra dagɛba, “Má kɛŋ ma tɩtɩa woruŋ Wɩa teniŋ kerichiba lɛ. Ba yie gʋgɔllɛ yɔbɔ lɛ arɩ ba gɛrɩ-duduosuŋ aa chɛ dɩ nɩaa zizilba a chʋchʋɔlɛba. 39 Ba yie chɩchɛ nɩbalaa dɩhɔnʋŋ Wɩɩchʋɔlɛ dɩɩsɩŋ lɛ. Dɩ ba nɛ yɩrɛba dɩ ba kʋ dii kɩaa, ba cho dɩ ba hɔŋ nɩbalaa dɩ-hɔnɔɔ ma. 40 Ba yie kɛŋ yo-haalaa kɩaa laa didii, a fugo chʋɔlɛ Wɩa didieni. Bʋa-la lɛ Wɩa sɩ jaŋ dii ba sarɩya, ba nɛ jaŋ na hɛɛŋ a kɩɩ ba dɔnsʋŋ tɩŋŋaa kala.” Yo-haala joŋ ʋ moribiiŋ kala a pɩ Wɩa Luuk 21.1-4 41 Yesu mʋ hɔŋ lee-la nɩaa sɩ joŋ ba moribiee bil a pɩpɩ Wɩa a nɩna ŋɩɩ ba sɩɩ hɛ. Nɩalɩŋ sɩ kɛŋ kɩaa, ba faasa hɩhɛ moribiee. 42 Ŋɩɩ nɛ yo-haal kʋbala ma kɔ. Ʋ ŋaa summu nɛ a ma joŋ amiisimba balɩa a hɛ. Kɔbʋ nɛ ŋɩɩ. 43 Yesu yɩrɛ ʋ harɩ-tooroo a bʋla pɩba, “Wʋtɩtɩɩ nɛ mɩ bʋlaa pɩma, yo-haala deeŋ moribii-bie-la ʋ sɩ joŋo hɛ nɛ kɩɩ nɩalɩŋ moribie-la kala. 44 Nɩalɩŋ kala sɩ joŋ moribiee a pɩ Wɩa, ba lɩɩsa aŋ ka nɛ. Aŋ ka ʋ-na joŋ ʋ summu moribiiŋ kala a hɛ, kʋ-la kala ʋ sɩ kɛnɛ nɛ ŋɩɩ.” |
©Ghana Institute of Linguistics Literacy and Bible Translation 1984, 2014
Wycliffe Bible Translators, Inc.