Lʉkas 8 - Kálara Zyɛ̌m Edwán é mpʉ̌nBʉba bé eliʼle Yesʉs ɨ ( Mataos 13.1 ; Markus 4.1 ) 1 Pie tɨ, Yesʉs ze to le etiʼbe bɨnkana e bɨnkana byɛh e mokwar e mokwar mɛh, lé eto le elɛɛ Mbɨambɨa Lɔɔ lé etiibe e jwɨ̀ʼa mo Zyɛm ɨ. 2 Esama e bʉr ewʉm e l'oba, bé e bʉba nye a dwih moleme ba ó nye a be-be. Bʉʉ, bé a be-be ó mɨsyoblʉ, nye ntɔʼ tiʼ be. É sama bʉba baa, yé a be ó e Maaria, sile Magdala, waa a dwihɔ moleme tambɛl ɨ, 3 bé e Yʉana, myaa mo Kuza, mbɔʼlʉ ekuro mo njwɨɨbʉr Erod Antɨpas. Yé a be nteme ó e Susana, le bʉʉ bʉba é buobuo bé a sea e bʉr o nduo yɔɔ e mobi mɔɔ ɛ. Kɨkɛna mbèl mompœʼ ( Mataos 13.1 ; Markus 4.1 ) 4 Bʉr, bé a be-be ó lé etɨbla é bɨnkana byɔɔ, lé eze bee Yesʉs. Mpʉ yʉʉ ntuntuma bʉr, yé a fwal no e, nye ze sa be kɨkɛna yi: 5 «Yé a ze be ó, nuu mbèl mompœʼ ze to myɛʼ mompœʼ é modiʼe mo peme ye. Mpʉ nye a to le emyɛʼ mompœʼ peme e peme e, wiʼ paʼ mompœʼ ze to le ekur é kakoo, bʉr ntɔʼ tíile me é mobò mɔɔ si, bɨnɔn fulo, ze sil tor mompœʼ maa. 6 Guu paʼ mompœʼ kur é bah ekoʼ. É jɔʼ mompœʼ maa, mé a pah ɨ, mé ze dwɛhla, ato ká ká, ebe, modibe, mé a baabe tɨ. 7 Guu paʼ mompœʼ nteme ze kur é mɨndwinʉ. Mompœʼ ze pah, bé e mɨndwinʉ ze gwɨe sama. Mɨndwinʉ ze kaʼ mɨpɛha mompœʼ myaa, myé ntɔʼ lire. 8 Dam be no, guu paʼ mompœʼ wɛɛ, wé a si kur é si mocyɛʼ. Mompœʼ maa ze gwɨe le egumo mpumo. Etin egwar gumo mpumo nter.» É jɔʼ Yesʉs a sil lɛɛ be no e, nye ze lwib e be lé eyɨm twii ó: «Mʉr ndɨ e mogwal mo ejoʼo e, nye joʼa naa.» Ebe yé Yesʉs lé elwib é zi bɨkɨkɛna? ( Mataos 13.10-17 ; Markus 4.10-12 ) 9 Ompʉn be ntɔʼ dî e nye ó: «Kɨkɛna nɨ, yé elɛɛ é yé?» 10 Yesʉs ntɔʼ bɨha ó: «Bɨn ó Zyɛm a gwih lwib odim lé etiibe e jwɨ̀ʼa ye e, ó bɨn gʉŋa ye é kpɛhla. Sa gwar, bʉr ofih bɛɛ, bé ekʉ ka gʉa joʼo ó njɨ é zi bɨkɨkɛna é l'efu ó, mokan mo Kalara Zyɛm, mé dira. Yé ó tila ó: “Bé ósyɛm mih é jɔʼ yiyɛh; sa gwar, bé aŋa gʉa bee. Bé óceŋle mogwal, abi ba pɨʼ.” 11 «Kɨkɛna nɨ, yé elɛɛ ó é mbi wi: Mpœʼ, yé ó lɔɔ Zyɛm. 12 Maʼ mompœʼ, mé a kur ó, é l'empàh e zi, sa nɨ lé edweʼle bʉr o b'a joʼo lɔɔ Zyɛm ɨ. Njwɨɨ moleme ntɔʼ ze, ze pɛʼ be wa é mɨleme, lé ekamle be lé ebuʼla we, nkʉ bi tiʼ molu mo mpoʼ mɨmɛh. 13 Mʉʉ mompœʼ, mé a kur ó, é bwah yé a be é bah ekoʼ kʉ ɨ, sa nɨ lé edweʼle bʉr o b'a joʼo lɔɔ Zyɛm e bɨsʉhʉ é jɔʼ bé a jà we e. Sa gwar, bé a baadib lɔɔ waa zi ó, wé niʼe be é mɨleme tʉŋlʉ. Bé a kʉ ka buʼla we ó njɨ é ma jɔʼ, bʉr, bé ze tíile be é lɔb buʼo yɔɔ, bé ntɔʼ kaŋa e lɔɔ waa. 14 Mʉʉ mompœʼ nteme, mé a kur ó, é bwah yé a be e mɨndwinʉ ɨ, sa nɨ lé edweʼle bʉr o b'a joʼo lɔɔ Zyɛm ɨ. Sa gwar, bé a be ó lé eyeʼbe bɨsa bɨ jobo yi, le okum e l'ogbaa ndwe e bɨgwɨma bɨ tiʼ yi. Bɨsa byaa, byé a be ó be é mɨleme é larada, bé l'abe e nkul eka gumo mɨmpaŋ mɨ mpumo é bɨtiʼ byɔɔ. 15 No ó mʉʉ mompœʼ mɛɛ, mé a kur ó, é si mocyɛʼ, sa nɨ lé edweʼle bʉr o b'a be e mɨmpaŋ mɨleme. É jɔʼ bé a joʼo lɔɔ Zyɛm ɨ, bé a si baʼle we é mɨleme myɔɔ le egumo mpumo é bɨtiʼ byɔɔ, ndwe le esa bihbe.» Kɨkɛna elama ( Mataos 5.14 ; Markus 4.21 ) 16 «Mʉr, nye abe lé etumo elama é l'efu le ebur le é kaʼ tʉŋlʉ. Mʉr, nye abe e nkul eto cyel twima elama é duo si. Nye ócyel le ó, é cye elama kʉ é l'efu ó, bʉr bé óni tɨʼ ɨ, diʼe é myɛn. 17 Yé abe e sa ndɨ fela ɛ, yé óbe, agwiha kʉl. Yé abe e sa ndɨ mʉr é mo si ɨ, yé óbe, agʉŋɔ, ntɔʼ nyin é bʉr é kpɛŋlɛm ɨ. 18 Ebe no, gʉa dwɛʼ ga mbi bɨn ndɨ ejoʼlo e. Mʉr ndɨ e tɨʼ ɨ, nye óbâʼle bul dweŋɔ. To kœb ó, waa ndɨ tɨtoʼo e, nye ópɛʼɔ ma bim nye ndɨ egʉa ó, nye e tɨʼ ɨ.» Nyɔŋ ndwe e l'obɨɔ mo Yesʉs ( Mataos 12.46 ; Markus 3.31 ) 19 É lʉʉ dobo, nyɔŋ mo Yesʉs bé e l'obɨɔ be, bé a si to lé eto bee nye, ntɔʼ kœbɔ nye. Bé a be yɛɛ ó, akumo nko nye a be e, é lɔb mpuo bʉr. 20 Bʉr ntɔʼ lɛɛ Yesʉs ó: «Mbe: nyʉŋ le obɨʉ, bé ó kaʼ kʉl lé egwɨm bee go.» 21 Yesʉs ntɔʼ lɛɛ e bʉr bɨbɛh ó: «Nyɔŋ wam bé e l'obɨɔ bam, bé ó baa lé ejoʼo lɔɔ Zyɛm le edu we e.» Yesʉs lé ebâm e nkuo ( Mataos 8.23 ; Markus 4.35 ) 22 É lʉʉ dobo, Yesʉs bé e l'ompʉn be, ze kable é byɛl. Nye ó: «Ncʉʼ ga. Bɨna ntaŋa ga maŋ, to é l'ebʉm e maŋ e nkɔm-nkɛɛ.» Bé ze tɨ cyen. 23 É jɔʼ bé a be lé eto le ekœʼ cyen é byɛl ɨ, Yesʉs ze to é dwo. Nkuo kʉ ze taare lé ekuulo é maŋ. Byɛl wɔɔ ntɔʼ taare lé eloŋlo e modibe, wé mu lé edɨ. Bé a be ó é nkpah ebebe. 24 Ompʉn be, ntɔʼ dihle nko nye a be e, jɨmɔ nye. Bé e nye ó: «Da, Da! Bɨna muno ze dwè ga!» Yesʉs ze mʉa si, bâm e nkuo e l'oboʼo o maŋ. Byé ze tala. Tɨʼ mu é myeeŋ. 25 Yesʉs, nye e l'ompʉn be ó: «Buʼo yin, yé nko?» Bé ze joʼo bʉa le ejehe nye é buobuo, ntɔʼ lɛɛla paʼra wɔɔ ó: «Wáa mbi mʉr wi, waa ndɨ, ǃnye si gba twii mojwɨʼa nɛʼɛ, nkuo le modibe mo maŋ, byé ebana sa nye mojoʼo nwa?» Yesʉs lé efo moleme ( Mataos 8.28 ; Markus 5.1 ) 26 Bé ze kœʼ cyen é byɛl, to kumo é lal Gerazen. (Ebʉm e lal waa, lé ó mbɨembɨe e laa é lal Galɨle.) 27 Pie Yesʉs a kʉ fulo é byɛl, cyɛb é pɨn, nuu mʉr nkana yaa ntɔʼ to bɔma e nye, mʉr waa e moleme. Nyɛɛ a di-di ó, abe e kan nkʉ ndwe, adi nteme é mɨmbɛr mɨ bʉr. Nye a di-di ó, njɨ mbaa mofoo. 28 No ó mbea nye a bee Yesʉs ɨ, nye ntɔʼ bahle nkœme, to bɨʼ mpom we si é mih me, ntɔʼ behe Yesʉs. Nye ó: «Yesʉs, Mwan mo Zyɛm ndɨ Lʉ bɨsa bibyɛh nya ɔɔ! Go esaa yé e me ɛɛ? Me ejwɨʼla e go: adwe me ntɨʼa ɔɔ!» 29 (Nye a lwib no ó, ebe, Yesʉs a be ó si lɛɛ bɨbla sisim yaa ó, yé duha mʉr waa é nyʉl. Yé a be ó lé ebɛa mɛr nye zɔʼ e zɔʼ. Bʉr o kwar waa bɛɛ, bé a be ó lé ekaʼ-kaʼ nye mobo e mokʉ e mɨkʉkob, lé egwɨm baʼle nye. Dam be no, nye a be ó lé ebana tɨ-tɨ mɨkʉkob myaa. Eleme laa ze to le edaʼre nye é bɨlʉn.) 30 Yesʉs ntɔʼ dî e nye ó: «Die lo, lé zé?» Nye ntɔʼ bɨha e nye ó: «Daa-e-moleme!» (Nye a lwib no ó, ebe, moleme é buobuo, mé a si bɛa ni nye é nyʉl.) 31 Moleme maa ze jwɨʼla e Yesʉs ó, nye l'aka gba twii mojwɨʼa, ó mé kaʼ to ó é Bɨ-siʼe. 32 Naa yé a be ó e daa le onkʉ, lé a be lé eto le ede mode mɔɔ é l'ecwɨʼ ɨ. Moleme maa ntɔʼ jwɨʼla e Yesʉs ó, nye mɛʼla ó, mé toʼ, to ni é monyʉl mo onkʉ baa tʉŋlʉ. Nye ntɔʼ mɛʼle ó, mé saʼ no. 33 No ó moleme, mé a ze duho é nyʉl mo mʉr waa, ntɔʼ to ni é monyʉl mo onkʉ. Daa le onkʉ ze fulo ecwɨʼ. Ecwɨʼ laa, lé a be nteme ó akoo. Mpululu, to lʉŋa é maŋ, bɨbɛh sie lé edwè. 34 É jɔʼ obɔʼlʉ be onkʉ, bé a bee syɛɛla yaa ɛ, bé ntɔʼ kpɛɛ, to e lɔɔ waa nkana, e mompɔ́ɔ́ e mompɔ́ɔ́ mɛh. 35 Bʉr ntɔʼ tɨbla é mokwar mɔɔ, lé eze beɔ sa syɛɛlɨ ɨ. É jɔʼ bé a pyal gumo Yesʉs a be e, bé a kʉ kœb ó, mʉr a dwihɔ moleme e, nye mu ndindil e mɨkan é nyʉl, e pɨʼ we nyiwɛh. Nye a be ó é nkpah mokʉ mo Yesʉs. Bʉr o b'a ze e, kʉ ze jehɔ nye. 36 Bʉr o b'a bee syɛɛla yaa ɛ, ze taŋle baa b'a ka dɨ pyal ɨ, mpʉ mʉr a taare sia e moleme waa ɛ, a ka tiʼe e. 37 No ó, bʉr o lal Gerazen bɨbɛh ze jwɨʼla e Yesʉs ó, nye duha é fum bé a be e, ebe, bɨbɛh, bé a be ó si bil ekɛn é syɛɛla yaa. Yesʉs ntɔʼ kable é byɛl, ó nye fiʼ be. 38 Mʉrʉm Yesʉs a dwih moleme é nyʉl ɨ, ze jwɨʼla e Yesʉs ó, bé e boo nɔɔ, bé kaʼ di-di sama. No ó Yesʉs a ze buulo nye. Nye e nye ó: 39 «Toʼ kwar go. Go à taŋle sa yiyɛh Zyɛm sa go e.» No ó mʉr nɨ a ka ze to le elɛɛ lɔɔ waa é nkana yaa yiyɛh, le etaŋle sa yiyɛh Yesʉs a sa nye e. Yesʉs lé etiʼ mwan mo Yarwis ( Mataos 9.18 ; Markus 5.21 ) 40 É mpula lal Gerazen nɛʼɛ, ntuntuma bʉr, yé ze nʉa nye e bɨsʉhʉ, ebe, yé a be ó lé ebono nye. 41 Nuu mʉr a be die ó, Yarwis ɨ, a be ó tamamʉr é mpah mɨnjwɨʼla wɔɔ. Nye ze pyal, ntɔʼ bɨʼ mpom we si é mokʉ mo Yesʉs, ze jwɨʼla e nye ó, bé e boo nɔɔ toʼ mbɛr we, 42 ebe, esehe le, mɨmbu ewʉm e mɨmba, lé a be nye etiʼe e mwan ɨ, lé a be ó, lé mu tiʼ le efie. Bé e Yesʉs mu lé eto nɛʼɛ, ntuntuma bʉr, yé kʉ ze mana nye é mompàh mo nyʉl. 43 ǃBé mu zi e zi nɛʼɛ, nuu mʉma ntɔʼ pyal. Nye a be ó syoblʉ, motié lé esolo-solo nye é nyʉl. Yé a be ó, nye osi baran e l'esyɛb laa tɔɔ mɨmbu ewʉm e mɨmba ɛ, si sil mobi me mɨmɛh é pe lé esaa dʉm, akœb mʉr tiʼ nye. 44 Nye ntɔʼ pyal Yesʉs pie koo, ze dihle kunokuno e nye, cen mbo, kuna e mozeʼle mo kan we. Cye e cye yaa, esyɛb laa, lé ntɔʼ sie lɨlɛh é jɔʼ gwar. 45 Yesʉs ntɔʼ dî ó: «Eʼ! Zé kuna e me?» Bʉr bɨbɛh ntɔʼ kɛla. Pyɛr, nye e nye ó: «Da, mpuo bʉr lé ebʉmra go é nka nwa, nye emana go é mɨpaʼ mimyɛh!» 46 Yesʉs ntɔʼ lɛɛ ó: «Nuu mʉr be ó si kʉ kuna e me, ebe, mɨ jʉʼra nkul lé eduho me é nyʉl.» 47 Mʉma waa, mpʉ nye a gʉa ó, nyi gwiha ɛ, nye ntɔʼ ze, le esaʼ é ngba-ngba-ngba, ze bɨʼ mpom we si é mih mo Yesʉs. Nye ntɔʼ gwih é kpɛŋlɛm é mih mo bʉr bɨbɛh sa yé a sa ó, nye kuna e nye e, le elɛɛ be é mbi esyɛb le, lé a sie é kɛŋ ɨ. 48 Yesʉs ntɔʼ lɛɛ e nye ó: «Mwan wam, buʼo yo, yi tiʼ go! Toʼ é motala.» 49 Yesʉs dina lé elwib no nɛʼɛ, nuu mwa mɨlʉmlʉ ntɔʼ pyal, duho mbɛr mo Yarwis, njwɨɨ mpah mɨnjwɨʼla. Nye e Yarwis ó: «Sile go, wi dime mih. Aka ntɨʼ yeʼle mbɛh.» 50 Mpʉ Yesʉs a be si joʼo sa mʉr waa a lɛɛ ɛ, no ó nye a ze lɛɛ e Yarwis ó: «Ajoʼo bʉa. Toʼ dolo njɨ lé ebuʼla. Mwan go ótiʼe.» 51 Pyala bé a pyal mbɛr ɨ, Yesʉs ntɔʼ kamle bʉr lé eni mbɛr. Nye a kʉ ka niŋle ó njɨ Pyɛr, Yʉanes, Jacques, ndwe e sɔŋ e nyɔŋ mo mwan waa. 52 Bʉʉ bʉr bɛɛ, bé a be ó lé ebʉ modwe le ebʉ bɨtim é l'efie laa. Yesʉs ntɔʼ lɛɛ e be ó: «Daʼ jɨ ga, ebe, nye adwè. Nye é dwo.» 53 Bé kʉ ze dwo nye é cacaca le esoŋlɔ nye, ebe, bé a be ó si kʉ gʉa ó, nyi dwè cyecye. 54 Yesʉs ntɔʼ mɛr mwan waa é mbo, ndwe le elwib e nye lé eyɨm twii ó: «Ma esehe, mʉŋa si.» 55 Sisim mo mwan, wé ntɔʼ to bula, bâʼle ze nye é nyʉl. Cye e cye yaa, nye ntɔʼ mʉa si. Yesʉs ntɔʼ lɛɛ ó, bʉr dweʼ nye sa ede. 56 Obyɛl be kʉ ze jehe syɛɛla yaa. Yesʉs ntɔʼ cyel be mpene ó, bé l'alɛɛ mʉr sa syɛɛlɨ ɨ. |
© 2002, Wycliffe Bible Translators, Inc. All rights reserved.