Lʉkas 9 - Kálar Nzyɛ̌m : Ejwán é Sáá

Yésʉs lɨ́ elómo ómpʉ́n bé

¹ Nó ó Yésʉs á nze jébe ompʉ́n bé kám le obá, nzě dwe bé nkul le jwɨ́ɨ ó, bé sôʼ meleme ɨ bʉr, le etiʼ mímbêl.

² Nye ntɔ̂ʼ lómo bé ó, bé tôʼ le etúnǒ Mbɨambɨa Lɔ́ɔ dí edumo e Mpóʼo mé Nzyɛ̌m wɨ́, le etiʼ mímbêl.

³ Nye ó: «Bɨ̌n tó ɨ́ tyen yɨ̂ʼ ó, njɨ e súmu ɨ́ mbô, abe e mimbeʼ. Atô e myah, nkʉ̂ blêr, nkʉ̂ mɔnɨ́. Atô gá e mintɔra mi kʉ́ mímbá.

⁴ Mbɛ̌r wɨ́wɛ̂h bɨ́n ngá nî wɨ́, diʼee gá tɨ̂, tó pyâl ɨ́ jɔʼ bɨ́n ngá mɔa, laa nyɨ́haá kwár yɨ́.

⁵ Gúmó yɨ́yɛ̂h bʉ̂r ngá bene bɨ́n yɨ́, pɔʼá bɨ́n ngá pʉʼa tɨ̂ʼ ɨ́ nkana yaá wɨ́, bɨ̌n e kúró pím ngá nara bɨ́n ɨ́ mekʉ̌ nyɨ́. Syɛ́ɛla yaá, yé ónwâhle bé ó, bé mû ó ɨ́ mebyaʼ.»

⁶ Nó ómpʉ́n, bé á nze ja nzɨ́, tóŋɔɔ mékwár e mekwár mɛ̂h, tô le elɛ́ɔɔ bʉ̂r Mbɨambɨa Lɔ́ɔ, le etiʼɔɔ mímbêl ɨ́ bigúmó bíbyɛ̂h.

Erôd mû ó lɨ́ esyɛ̌l bá

⁷ Ngóvina Erôd á be ɨ́ jóʼǒ lɔ́ɔ bísá bíbyɛ̂h byé á syɛ́ɛ bí. Nye á bé agʉ́ǎ twehle tɨ̂, ebě, bâʼ bʉ̂r, bé á lɨlɛ́ɛ ó: «Yʉánɛs Ndubʉr, nyɨ́ pah!»

⁸ Bʉ́ʉ́, bé ó: «Heʼé, Elie ó dí sí báʼǎ nzě nɨ̌.» Bʉ́ʉ́ ntémé, bé ó: «Heʼé, yé ó nyʉ́ʉ́ ngwíha milɔ̌b swîh á be mélú mé épíhe nyá ô pǎh.»

⁹ Erôd nyɨɛ á lɛ́ɛ ɨ́ wé pâʼ ó: «Mɨ́ kʉ́ gʉ́a ó, me á si kʉ tíʼe Yʉánɛs lʉ̂. Nó nyâʼ mʉ̂r dí esâ bísá mé dí ejóʼo bîʼ nyá, nye nzé?» Nye ntɔ̂ʼ sáa ébee nyê.

Yésʉs lɨ́ edwe éntumo e bʉ̂r mede

¹⁰ Jɔʼ bʉ̂r o mílʉ́mlʉ́ mé Yésʉs, bé á búla yɨ́, bê nzě lɛ́ɛ nyé sá yɨ́yɛ̂h bé á sâ yɨ́. Nye nzě nʉa bê, tô e bé ɨ́ gúmó bé á to di bé omér yɨ́. Yé á be ó nko kwár bé jɨ́jébé ó, «Bétsɛ́da» yɨ́.

¹¹ Sâ gwár, entumo e bʉ̂r, lé á be ɨ́ jʉ̂ʼra nó, lé ntɔ̂ʼ dû nyê. Nó nyé á nze soho bê, ntɔ̂ʼ túnǒ Mbɨambɨa Lɔ́ɔ dí edumo e Mpóʼo mé Nzyɛ̌m wɨ́, le etiʼ mímbêl mímyɛ̂h.

¹² Ɨ́ bíí kʉ̌ʼ, bʉr o mílʉ́mlʉ́ kám le obá nzě nze. Bé e Yésʉs ó: «Bwóóláá éntumo e bʉ̂r lɨ̂, lé swíʼɨɨ, tô ɨ́ mekwár ndu e bipɛr bi dí ɨ́ kúnwo e mɨná gá bí. Yʉ́ʉ́ jɔʼ, bé óbee bíjá ndu e mede. Bé abe e nkul ekǎ di wâ, ebě, mɨná gá bé wâʼ ó ɨ́ lʉá.»

¹³ Yésʉs ntɔ̂ʼ yala e bé ó: «Bɨ̌n bʉr o tɨ̂, dwéʼ gá bé mede, bé dêʼ.» Bé e Yésʉs ó: «Bɨ̌h bé wâʼ ó, njɨ e biblêr bitɛ̂n le osú óbá. Nzê bɨ̌h tô bwâm méde lɨ́ esú é bʉ̂r bâʼ bɨ́bɛ̂h ɛ̌?»

¹⁴ (Náǎ yé ó, bʉr, bé á be tɨ̂ʼ ó, bʉrʉ̂m e bʉrʉ̂m otɔ́ɔ́sin otɛ̂n.) Yésʉs ntɔ̂ʼ lɛ́ɛ le ompʉ́n bé ó: «Dilɨɨ gá bé sí, mentumo mentumo. Entumo egwár, lé díʼee bʉr mekám métɛ̂n e mpǔʼ.»

¹⁵ Bé ntɔ̂ʼ sâ nó, bʉr nzě di sí, mentumo mentumo.

¹⁶ Yésʉs ntɔ̂ʼ nʉa bíblêr bitɛ̂n le osú óbá, bɨ̂n mîh kʉ́, nzě dwě Nzyɛ̌m nzyǒo ɨ́ lɔ̌b méde maá, nzě pɛ̂ʼ mê, tímle ómpʉ́n bé, ó bé káa dwe bʉ̂r mǎ.

¹⁷ Bʉr bɨ́bɛ̂h, bé á si de, díle. Mede mé á buʼo má, mé á si lóŋlo mekwám kám e mebá.

Pétrus lɨ́ edweʼě mbi mʉ̂r Yésʉs dí wɨ́

¹⁸ Ɨ́ lʉ́ʉ́ dʉ́o, Yésʉs á be ó lɨ́ ejɨʼla e Nzyɛ̌m nye omér lɨ́ empah. Ompʉ́n bé, nzě pyâl. Nye ntɔ̂ʼ dî e bé ó: «Bʉr, bé lɛ́ɛ́ ó, me nzé?»

¹⁹ Ompʉ́n, bé ntɔ̂ʼ yala ó: «Bâʼ, bé lɨ́ elɛ́ɛ ó, go ó Yʉánɛs Ndubʉr. Bʉ́ʉ́, bé ó, go ó Elie. Bʉ́ʉ́ ntémé, bé ó, go ó nyʉ́ʉ́ ngwíha milɔ̌b mé Nzyɛ̌m á boo dwe, ntɔ̂ʼ báʼǎ pah nyá.»

²⁰ Nye ntɔ̂ʼ báʼǎ dî e bé ó: «Nó bɨ̌n bɨɛ̌ lɛ́ɛ́ ó, me nzé?» Pétrus ntɔ̂ʼ yala ó: «Go ó Mʉ̌r Nzyɛ̌m á lœm múló mé jwɨ́ɨ nyá.»

²¹ Yésʉs ntɔ̂ʼ cɨ̂l bé le egbâ bé mpéné ó, bé l'anyamlě lɛ́ɛ mʉ̂r sâ yaá.

²² Nye nzě lɛ́ɛ e bé ó: «Yé jala ó, Mwân mé Mʉr, nye síaa e mitúú ɨ́ buo buo. Otɔ́má bʉ̂r, ojwɨ́ɨ o mpáh Nzyɛ̌m, le olɛ̂ʼla o métié, bé óbene nyê. Nye ntémé ójʉ́ŋɔɔ. Elú élɛ̂l píe tɨ̂, nyé opah ɨ́ soo.»

Edû Yésʉs

²³ Nye ntɔ̂ʼ lɛ́ɛ e bɨ́bɛ̂h ó: «Mʉ̂r sí kpɛl édû mé nó, nye bénaa nye mʉr tɨ̂, nye e nkɛ́ɛ́ kolôs yé dʉ́ó lɨ́lɛ̂h. Nye e dú mê.

²⁴ Ebě, mʉr kpɛ́l ékamle e twiʼ yé nyá, ódímle yê. Tó kœb ó, waá ngá dwě twiʼ yé lɨ́ esú lâm nyá, ótiʼe.

²⁵ Wáǎ nyɔm mʉ̂r dí e nkul edira lɨ́ enʉǎ sí yɨ̂ʼ yɨ́yɛ̂h, kǎ sûʼlǎ tó dímlě twiʼ yé, nkʉ̂ jwɨ́a?

²⁶ Mʉr nyɨnyɛ̂h jéʼé mê, jóʼo mílɛ́ʼlá myâm sôn nyá, Mwân mé Mʉr ójéʼe ntémé mʉr waá ɨ́ dʉ́ó nyé ngá nze ɨ́ mentyɛnwa mé, le maá me Sɔ́ŋ wé, le maá bééngeles mé Nzyɛ̌m yɨ́.

²⁷ Mě lɛ́ɛ́ bɨ́n lɨ́ otyeetye ó, ɨ́ sɔ́má bʉ̂r o dí wâʼ báánâʼ bá, bʉ́ʉ́ bé ákóʼó dwe, apǎ bee Mpóʼo mé Nzyɛ̌m.»

Yésʉs lɨ́ edwir nyʉ̂l

²⁸ Píě Yésʉs á bě sí lwib nó yɨ́, melû mwom nzě laa. Nye nzě nʉǎ Pétrus, bé e Yʉánɛs ndu e Jacques, ntɔ̂ʼ bére lɨ́ ecwɨ̂ʼ, lɨ́ etó jɨʼla e Nzyɛ̌m.

²⁹ Jɔ̌ʼ Yésʉs á be, nye mû lɨ́ ejɨʼla yɨ́, mpǒm nyé ndu e mikán myé, byé ntɔ̂ʼ dwira. Bíbyɛ̂h mû kwahaá ɨ́ pumo pumo.

³⁰ Kǎ saʼ nɛ́ɛ: bʉ́ʉ́ bʉ̂r obá nzě nyɨ̂n bǎʼ e né, bɨ́bɛ̂h lɨ́ elɛ́ɛla. Bɨ́ɛ, bé á be ó Moyɨ̂z, bé le Elie.

³¹ Bé á nyɨ̂n ntémé ó e mentyɛnwa. Bé á be lɨ́ elɛ́ɛla ɨ́ mpʉ̌ Yésʉs ngá dwe ɨ́ Yerʉ́zalɛm yɨ́.

³² Pétrus, bé le osó bé, bé á nyɛɛ be ó ɨ́ jô ɨ́ súgúgú. Píe tɨ̂, bê nzě jɨma, nzě bee méntyɛnwa mé Yésʉs ndu e maá me bʉ̂r obá bé le onɔ́ɔ́, bé á be bá.

³³ Jɔ̌ʼ Moyɨ̂z, bé le Elie, bé á be, bé mû lɨ́ edǐ duhǒ gúmó Yésʉs á be yɨ́, Pétrus ntɔ̂ʼ lɛ́ɛ e Yésʉs ó: «Lɛ̂ʼla, yé mbɨa ó, mɨná díʼee gá wâ. Mɨná súmaa gá mpálá, bisaʼ bilɛ̂l: le yô, le yaá mé Moyɨ̂z ndu e yaá mé Elie.» (Nyɨɛ l'agʉ́ǎ sá nyé á lɛ́ɛ yɨ́.)

³⁴ Nye mû lɨ́ elwib nó nɛ́ɛ: dwiné nzě búblo bê. Ompʉ́n, bé ntɔ̂ʼ bil bʉ́á lɨ́ ebeě dwiné yaá lɨ́ ebúblo bê.

³⁵ Bé kǎ jóʼo ó, lʉ́ʉ́ étyêl lɨ́ eduho ɨ́ dwiné tʉ́ŋlʉ̌ ó: «Nyâ, nye ó mwân wǎm mé mû sí pɛ̂h nyá. Jʉ́jóʼáá gá nye.»

³⁶ Jɔʼ twíí nyaá á sil elwib yɨ́, bé á jaa ka bee ó, njɨ Yésʉs nye omér. Ompʉ́n bé ntɔ̂ʼ di ɨ́ jolaaa. Ɨ́ tíl mélû yaá, bé á bé alɛ́ɛ mʉ̂r sá bé á bee yɨ́.

Yésʉs lɨ́ etiʼ mwân á be le eleme nyá

³⁷ Dʉ́ó lé á bɔma lɨ́, bê nzě sulo lɨ́ ecwɨ̂ʼ, entumo e bʉ̂r nzě bɔma e Yésʉs.

³⁸ Ɨ́ bʉr baá, yé á be ó e nyʉ́ʉ́ mʉ́rʉ̂m. Nye nzě bʉ̂ tím. Nye e Yésʉs ó: «Lɛ̂ʼla, paá beě mpʉ mwân wǎm dí yɨ́. Nye ó etíʼé é mwân lâm.

³⁹ Nyě e l'eleme e dí emɨmɛ̂r nyé lɨ́. Ɨ́ bijɔʼ byaá, nye lɨ́ ebʉ̂bʉ bítím. Lé sá nyé ó, mpʉ̌ sá lɛ́ɛ́, nye lɨ́ esílě bʉ̂ʼ. Lé sá ó, lulwaare nyé nyʉ̂l ɨ́ lárádá. Megûl, mé lɨ́ epîpyal nyé ɨ́ num ɨ́ ntomo ntomo. Lé lɨ́ ekʉ́ bî nyê. Lé ɨ́ kɔbla lɨ́ edwih!

⁴⁰ Me á be ɨ́ jɨʼla le ompʉ́n bô ó, bé pɛ́ʼɛɛ nye lǎ, bɨ́bɛ̂h kâr, akoʼo.»

⁴¹ Yésʉs ntɔ̂ʼ lɛ́ɛ ó: «Bɨ̌n onzyɛ́h ó bʉ̂r o dí abûʼla bâ! Me ókǎ báʼǎ di ɨ́ sɔ́má yɨ́n, tó pyâl ɨ́ yáǎ jɔʼ ɛ̌? Me ódûhwo bɨ́n, tó swîʼ yáǎ sûm ɛ̌? Ntáʼ e mwân gǒ wâ!»

⁴² Mpʉ mwân waá á ka pyâl bǎʼ e Yésʉs yɨ́, eleme ntɔ̂ʼ ntyeŋ mwân ɨ́ guʼ guʼ, nkɛŋ nyé sí. Yésʉs nzě nkáŋla e mbɨ́ǎ sísǐm waá, wé ntɔ̂ʼ duho. Yésʉs nzě tiʼ mwân, ntɔ̂ʼ tímle sɔ́ŋ nyǎ.

⁴³ Ekɛ̂n, lé á si swɨɨ bɨ́bɛ̂h ɨ́ nyʉ̂l ɨ́ lɔ̌b mbeá bé á bee baánɨ̂nɨ̂n o bísyɛ́ɛla mé Nzyɛ̌m wɨ́. Bʉr bɨ́bɛ̂h, bé á be náǎ ó lɨ́ ekâm bísyɛ́ɛla bíbyɛ̂h Yésʉs á sâ bí. Yésʉs ntɔ̂ʼ lɛ́ɛ le ompʉ́n bé ó:

Yésʉs, lɨ́ elɛ́ɛ̌ lɔ́ɔ́ éswie lé ɨ́ jɔʼ mbá

⁴⁴ «Bɨ̌n bɨɛ, bɨ̌n e kʉ́ gwá mɛ̂r gá ekǎn mé mû lɨ́ elɛ́ɛ bɨ́n ɨ́ báánâʼ lɨ̂: yɨ́ lîʼ njɨ mâ jɔʼ tîtííǎ, ó Mwân mé Mʉr bɛ́mɔɔ kwá bʉr o ngá jʉ̂ nyé bá.»

⁴⁵ Damá jóʼo nó, ompʉ́n bé, bé á bé agwá jóʼǒ sá nyé á lɛ́ɛ bé yɨ́. Ekǎn laá, lé á be bé ó, solá, ó bé ayɨ́ kpâhwǎ jóʼo lê. Bé á be lɨ́ ekpɛ́ɛ édî nyé tíá ɨ́ lɔ̌b waá.

Nzé dí buú bwǎʼ dǐ?

⁴⁶ Ompʉ́n bé, nzě táare édíila páʼ nyɔ́ɔ́ ó: “Wáa mʉ̂r dí ɨ́ buú bwaʼ ósʉ́sʉ́ ɨ́ sɔ́má gá yɨ́ná ɛ́?”

⁴⁷ Yésʉs á si gʉ́a bijwɨʼ bé á jwɨʼ ɨ́ milémé myɔ́ɔ́ bí. Nye nzě nʉa mâ ntwǒm, tyêl nyé bǎʼ e né.

⁴⁸ Nye nzě lɛ́ɛ e bé ó: «Mʉr nyɨnyɛ̂h ngá nʉǎ mbi mâ ntwǒm wɨ̂ʼ mbɨ̂mbɨá ɨ́ díé lâm nyá, nyɨ́ nʉa mé mʉr tɨ̂. Mʉr nʉ́á mé nyá, nyɨ́ nʉa ntémé mʉr á ntɨh me nyá. Ɨ́ sɔ́má yɨ́n, mʉr bɨ́n bɨɛ béé ó, nye ó dí ɨ́ buú twâʼwo nyá ó dí waá láá bɨ́n bɨ́bɛ̂h nyá.»

Bʉr o nkɔ́m gá nyɨ́ná

⁴⁹ Nó ó Yʉánɛs á lɛ́ɛ ó: «Lɛ̂ʼla, bɨ̌h bé á si bee mʉr lɨ́ eso méleme ɨ́ bʉr e nzɨ̌ díé lô, bɨ̌h nzě kamle nyé lɨ́ ebáʼǎ sâ nó, ebě, mʉr waá, nyé abe mʉ̂r sɔ́má gá yɨ́ná.»

⁵⁰ Yésʉs, nye e bé ó: «Abáʼǎ kamle gá nye, ebě, mʉr dí alwímla e bɨ̌n nyá, nye ó ɨ́ nkɔ̌m nyɨ́n.»

Bʉ́ʉ́ bʉ̂r ó Samarî lɨ́ ebeně Yésʉs

⁵¹ Jɔʼ mélú Yésʉs á jala ó, nye pʉ́ʼaa ɨ́ sí yɨ̂ʼ má, mé á be, mé mû lɨ́ esîhle yɨ́, nye nzě tíʼe ɨ́ lémé wé ó, nyě tó ó Yerʉ́zalɛm.

⁵² Nye ntɔ̂ʼ tyen bʉ̂r o mílʉ́mlʉ́ bé dóló. Bê nzě tô, tó nî ɨ́ nyʉ́ʉ́ kwár ɨ́ sí Samarî ó, bé tôʼ komlo nyé já gʉ̂.

⁵³ Tó kœb ó, bʉr o kwár nyaá, bé á bé akpɛl ébaʼle nyê, ebě, bé á bee ó, bé tó ó, Yerʉ́zalɛm.

⁵⁴ Jɔʼ ómpʉ́n bé, Jacques, bé e Yʉánɛs, bé á bee nó yɨ́, bé ntɔ̂ʼ lɛ́ɛ ó: «Dâ ɛ̌, gó kpɛ̂l nó, bɨ̌h bé ójébě siʼe, yé dúhaa ɨ́ jʉ́o kʉ́, dîʼ bɨ́bɛ̂h.»

⁵⁵ Yésʉs ntɔ̂ʼ dwira, nkáŋla e bê.

⁵⁶ Bê nzě tô ɨ́ nyʉ́ʉ́ kwár swîh.

Mʉr jálá le edû Yésʉs nyá

⁵⁷ Mpʉ̌ Yésʉs, bé le ompʉ́n bé, bé á be, bé mû téme-nzɨ̌ yɨ́, nyʉ́ʉ́ mʉ̂r ntɔ̂ʼ lɛ́ɛ e Yésʉs ó: «Dâ ɛ̌, me ódû gó gúmó yɨ́yɛ̂h gó ótô yɨ́.»

⁵⁸ Yésʉs ntɔ̂ʼ yala e né ó: «Ompɔ̌ʼ, bé ó e mekul. Binʉ̌n, byé e mɔʼ. Sâ gwár, Mwân mé Mʉr, nyé abe e gúmó nyé kɛ́lɨɨ lʉ̂.»

⁵⁹ Nye ntɔ̂ʼ lɛ́ɛ e nyʉ́ʉ́ mʉ̂r ó: «Ntáʼ. Dúʼóó mê.» Mʉr waá, nye e Yésʉs ó: «Dâ ɛ̌, paá bîr mê. Me páa nyɛɛ́ tó dɨl sɔ́ŋ wǎm.»

⁶⁰ Nó nyé á lɛ́ɛ e né ó: «Bírɨ́ɨ́ ódwe, bé dɨ́lɨɨ mimúú myɔ́ɔ́. Gua, tóʼ, tó túnǒ Mbɨambɨa Lɔ́ɔ Mpóʼo mé Nzyɛ̌m.»

⁶¹ Nyʉ́ʉ́ mʉ̂r ntémé ntɔ̂ʼ lɛ́ɛ e né ó: «Dâ ɛ̌, me ntémé, me ódû gô. Sâ gwár, paá bîr mê, me páa nyɛɛ́ tó jána e mbɛ̌r bʉ̂r wâm.»

⁶² Yésʉs ntɔ̂ʼ lɛ́ɛ e né ó: «Mbi mʉ̂r dí etáare éséǎ syɛ́ɛ́, ntɔ̂ʼ kǎ bîr, dwɛ̂ʼ píhe nyá, nyé abá be e nyɔm ɨ́ Mpóʼo mé Nzyɛ̌m.»