1 Arl 22 - BAEBOLO ANZƐƐ BULUKU NWUANZANWUANZANyamenle kpɔmanvolɛ Maekaya bɔ Ehabe kɔkɔ ( 2 Edk 18.2-27 ) 1 Selea nee Yizilayɛ dɛnlanle anzonudwolɛ nu dedee ɛvolɛ nsa; konle andɔ bɛ avinli. 2 Ye ɛvolɛ nsa ne azo Dwuda Belemgbunli Gyɛhɔhyafate rale Yizilayɛ belemgbunli ne ɛkɛ. 3 Yizilayɛ Belemgbunli Ehabe bizale ɔdaye ye sonvolɛma ne mɔ kɛ, “Asoo bɛze kɛ yɛdayɛ a yɛlɛ Releemɔto mɔɔ wɔ Geleade la azɛlɛ ne ɔ? Se bɛze kɛ Selea belemgbunli a tɛsie bɛ a? Yɛtɛdiele yɛtɛfile Selea belemgbunli ne asa anu.” 4 Akee ɔbizale Gyɛhɔhyafate kɛ, “Se ɛ nee me kɛhɔ Releemɔto mɔɔ wɔ Geleade la na yɛkɛhɔlie sua ne?” Gyɛhɔhyafate buale ye kɛ, “Medame, me ɛlɔnema yɛɛ me mgbɔnwɔ ne mɔ ɛboɔboa bɛ nwo kɛ wɔ ɛdeɛ ne mɔ la. 5 Noko maa yɛlumua yɛbiza yɛdie Ɛdɛnkɛma anloa edwɛkɛ.” 6 Yemɔti Ehabe yieyiale Nyamenle kpɔmanvolɛma kɛyɛ ɛya nna na ɔbizale bɛ kɛ, “Me nee Releemɔto mɔɔ wɔ Geleade la azo amra ɛhɔho, anzɛɛ mengyakyi?” 7 Bɛbuale kɛ, “Kɔ na Ɛdɛnkɛma bamaa wɔali bɛ nwo zo konim.” Gyɛhɔhyafate bizale kɛ, “Yemɔti Nyamenle kpɔmanvolɛ bieko ɛnle maanle ye anu mɔɔ yɛkɔbiza ye a ɔyɛ boɛ a?” 8 Yizilayɛ belemgbunli ne hanle hilele Gyɛhɔhyafate kɛ, “Sonla bieko wɔ ɛkɛ mɔɔ yɛkola yɛkɔnwu ye yɛmaa ɔbiza Ɛdɛnkɛma ɔmaa yɛ a. Yemɔ a le Yemela ara Maekaya. Na mekyi ye kɔkɔ kɔkɔ zɛhae, ɔboalekɛ ɔmbɔ me munzule kpalɛ; dahuu munzule ɛtane ala a ɔbɔ me a.” Gyɛhɔhyafate buale kɛ, “Nana, mmaka mɔɔ ɛlɛka la.” 9 Yizilayɛ Belemgbunli Ehabe vɛlɛle ye mgbanyima ne mɔ ko na ɔzele ye kɛ, “Ka ɛ nwo fɛlɛ Maekaya maa me.” 10 Yizilayɛ belemgbunli ne nee Belemgbunli Gyɛhɔhyafate mɔɔ vi Dwuda la zieziele bɛ nwo na bɛdɛnlanle bɛ mbia nu wɔ Samɛlea suakpole ne anuhɔlɛ ɛleka mɔɔ bɛwozo awule la. Nyamenle kpɔmanvolɛma ne mɔ amuala noko yiale ɛkɛ ne na bɛhanle Ɛdɛnkɛma nrɛlaleɛ ne bɛhilele bɛ. 11 Kɛneeyana ara Zɛdikaya vale bulalɛ yɛle mɛne na ɔhanle kɛ, “Ɛdɛnkɛma se, ɛbava ɛhye wɔavoa Seleama dedee kɔkpula mekɛ mɔɔ ɛkɛbɔ bɛ bo zo bɔkɔɔ la.” 12 Nyamenle kpɔmanvolɛma ne mɔ amuala nrɛlaleɛ ne hɔle ko kɛ, “Bɛhɔ Releemɔto mɔɔ wɔ Geleade la bɛhɔho. Ɛdɛnkɛma bamaa bɛali konim.” 13 Soanvolɛ ne mɔɔ hɔle Maekaya ɛvɛlɛlɛ la zele ye kɛ, “Ayi, Nyamenle kpɔmanvolɛma ne mɔ amuala nrɛlaleɛ ne ɛyɛ ko; biala ka kpalɛ maa belemgbunli. Yemɔti anrɛɛ maa wɔ edwɛkɛ ɛdeɛ ne ɛla bɛ ɛdeɛ ne anwo.” 14 Maekaya buale kɛ, “Meka tease Ɛdɛnkɛma kɛ, nrɛlaleɛ mɔɔ Ɛdɛnkɛma kɛva kɛmaa me la ala a mebaha a.” 15 Ɔradwule belemgbunli anyunlu la ɔbizale ye kɛ, “Maekaya, me nee Belemgbunli Gyɛhɔhyafate yɛhɔ Releemɔto yɛhɔdoa bɛ yɛ nee bɛ ɛho anzɛɛ yɛgyakyi bɛ?” Maekaya buale kɛ, “Ɛ nee bɛ ɛhɔho na ɛbali konim. Ɛdɛnkɛma baye bɛ amaa wɔ.” 16 Belemgbunli ne bizale ye kɛ, “Se dahuu mese wɔ kɛ anrɛɛ ɛha nyamenlezo nɔhalɛ ne ɛhile me? Fane nyɛ yɛɛ ɛkpondɛ kɛ meka ye a?” 17 Maekaya buale kɛ, “Menwu Yizilayɛma amuala kɛ mboane mɔɔ ɛzande awoka zo na bɛnlɛ bɛ menle la, na Ɛdɛnkɛma ɛlɛka kɛ, ‘Mboane ɛhye mɔ ɛnlɛ bɛ menle, yemɔti biala ɛzia ɛhɔ ye sua nu anzonudwolɛ nu.’ ” 18 Yizilayɛ belemgbunli ne hanle hilele Gyɛhɔhyafate kɛ, “Meanze kɛ ɔba la ɔmbanga kpalɛ ɔmmaa me, munzule yɛɛ ɔbazuzu yeamaa me a?” 19 Maekaya buale kɛ, “Zɔhane ati bɛdie mɔɔ Ɛdɛnkɛma se la. Menwu kɛ Ɛdɛnkɛma de ye ebia nu na anwuma soanvolɛma ɛbɔ ɛyia ye; bɛgua ye bɛne nee fema, 20 na Ɛdɛnkɛma ɛlɛbiza kɛ, ‘Nwane a kɛhola kɛli Ehabe adwenle kɛmaa ɔkɛhɔwu Releemɔto mɔɔ wɔ Geleade la a?’ Na ko ka ɛhye, ɛnee ko noko ɛha bie gyɛne. 21 Nzinlii sunsum bie ragyinlanle Ɛdɛnkɛma anyunlu na ɔhanle kɛ, ‘Mebahola meali ye adwenle.’ 22 Ɛdɛnkɛma bizale ye kɛ, ‘Ɛnee kɛ ɛbazi wɔabɛlɛbɛla ye ɛ?’ Sunsum ne buale kɛ, ‘Mebava adalɛ edwɛkɛ meaduodua Nyamenle kpɔmanvolɛma ne amuala anloa.’ Na Nyamenle zele sunsum ne kɛ, ‘Kɔ zolɛ bɛlɛbɛla Ehabe na ɛ sa baha ye.’ ” 23 Akee Maekaya vale zɔle zolɛ kɛ, “Ɛdɛnkɛma ɛmaa ye kpɔmanvolɛma ɛhye mɔ amuala ɛbɛlɛbɛla wɔ. Ɔdaye Ɛdɛnkɛma mumua ne, ɔse munzule a bado wɔ a.” 24 Zɛdikaya rabɔle Maekaya anzo nu na ɔbizale ye kɛ, “Kɛ ɔyɛ mɔɔ Ɛdɛnkɛma Sunsum ne sie mame ahane na ɔbaka nrɛlaleɛ ɔkile wɔmɔ ɛ?” 25 Maekaya buale kɛ, “Kenle mɔɔ ɛkɛze kɛ ɛfea ɛ nwo wɔ wɔ suakunlu ɛkɛ ne la yɛɛ ɛkɛnwu ye a.” 26 Belemgbunli Ehabe zele kɛ, “Bɛhye Maekaya bɛhɔmaa amɛnlado Emɔn mɔɔ nea suakpole ye azo la na bɛva ye bɛdwu belemgbunli ara Dwowahye anyunlu. 27 Bɛze ye kɛ, ‘Belemgbunli se, Fa sonla ɛhye sie na maa bɛmaa ye aleɛ mɔɔ ɛnza ye di la nee nzule ekyi bie kɔkpula mekɛ mɔɔ menwɔzia menwɔradwu sua nu anzonudwolɛ nu la.’ ” 28 Na Maekaya hanle kɛ, “Saa ɛsia ɛba sua nu anzonudwolɛ nu a ɛnee Ɛdɛnkɛma anlua me nwo zo andendɛ.” Akee ɔhanle ɔzɔle zolɛ kɛ, “Bɛ muala bɛdie bie!” Ehabe ewule ( 2 Edk 18.28-34 ) 29 Zɔhane ati Yizilayɛ Belemgbunli Ehabe nee Gyɛhɔhyafate, Dwuda belemgbunli ne hɔle Releemɔto mɔɔ wɔ Geleade la. 30 Yizilayɛ belemgbunli ne hanle hilele Gyɛhɔhyafate kɛ, “Mame, mebahakyi me nwo mɔɔ bɛnrɛnwu me sonla holɛ ko a, na wɔmɔ, anrɛɛ wula wɔ belemgbunli tɛladeɛ ne.” Na Yizilayɛ belemgbunli ne hakyile ɔ nwo hɔle konle ne anloa. 31 Selea belemgbunli ne zele ye safohyenle mgbanyinli abulasa nee nwiɔ ne mɔɔ fa konle ehwili a ko la kɛ, “Bɛmmatoa kakula anzɛɛ kpanyinli biala bɛ nee ye ko; bɛdoa Yizilayɛ belemgbunli mumua ne bɛ nee ye ɛho.” 32 Yemɔti mɔɔ bɛnwunle Gyɛhɔhyafate la bɛdwenlenle kɛ Yizilayɛ belemgbunli ne ɔ, na bɛhakyile bɛ nye ɔ nwo zo. Gyɛhɔhyafate deanle nu na ɔguale ndwɛlɛ aze. 33 Bɛdele ɔ ne la bɛnwunle kɛ tɛ Yizilayɛ belemgbunli ne ɔ, yemɔti bɛandoa ye bieko. 34 Na Seleanli ko dole ye ɛda ne ngyengyene nu bie ala, na ɔhɔwɔle Yizilayɛ Belemgbunli Ehabe wɔ ye mbulalɛ tɛladeɛ ne ayia ne mɔ bie avinli. Na ɔhanle ɔhilele ahenle mɔɔ ka ye konle ehwili ne la kɛ, “Meboda, kakyi ɛ nwo fa me fi konle ye anloa kɔ sua nu!” 35 Konle ne anu yɛle se kpalɛ kenle ko ne; mekɛ ɛhye kɔsɔɔti ɛnee bɛhisa Yizilayɛ belemgbunli ne wɔ ye ehwili ne anu na ɔ nye gyi Seleama ne mɔ anwo. Ye nɔsolɛ nu yɛɛ ɔdɔle a. Mogya mɔɔ vi ye nu hwinle la gyinlanle ehwili ne anu. 36 Mɔɔ ɛnee asɛɛ sɛnzɛne ɛdɔ nzule nu la, Yizilayɛma deanle nuhua kɛ, “Awie biala ɛye ɔ nwo zo ɛhɔ ye sua zo; awie biala ɛhɔ ye maanle nu!” 37 Yemɔti Belemgbunli Ehabe hale esike nu na bɛ nee ye rale Samɛlea bɛraziele ye. 38 Bɛnrinzinle ye konle ehwili ne anu wɔ Samɛlea nzubula ne anloa, na ahwea ratafele ye mogya ne, yɛɛ menli mɔɔ bɔ adwɔmane ɛbɛla la biale ɛkɛ, kɛmɔ Ɛdɛnkɛma anloa edwɛkɛ ne se la. 39 Akee bɛhɛlɛle Ehabe gyima mɔɔ ɔlile la, ye sua mɔɔ ɔvale ɛzɛlɛ ɔzile, nee azuamgbole mɔɔ ɔkyekyele la amuala anwo edwɛkɛ wɔ Yizilayɛ Arelemgbunli Tetedwɛkɛ Buluku ne anu. 40 Ehabe wule la ɔ ra nrenya Ehazaya a lile ebia ne a. Dwuda Belemgbunli Gyɛhɔhyafate ( 2 Edk 20.31—21.1 ) 41 Mekɛ mɔɔ Yizilayɛ Belemgbunli Ehabe lile ɛvolɛ nna wɔ ebia zo la yɛɛ Belemgbunli Esa ara Gyɛhɔhyafate bɔle ɔ bo kɛ ɔdi Dwuda ebia ne a. 42 Gyɛhɔhyafate kadɛnla ebia ne azo la ɛnee yeli ɛvolɛ abulasa nee nnu yɛɛ ɔlile ebia ne ɛvolɛ abulanwiɔ nee nnu. Ɔ nli a le Hyelehae ara raalɛ Azuba. 43 Gyɛhɔhyafate vale ɔ ze Esa agyakɛ. Yeandwe ɔ nwo yeanvi mɔɔ ɔ ze yɛle la anwo. Ɔyɛle mɔɔ sɔ Nyamenle anye la, noko yeambubu awozonle azua ne mɔ biala. Yemɔti menli hɔle zolɛ kpunle ɛyɛlɛ na bɛbɔle azu ɛkɛ ne. 44 Gyɛhɔhyafate eza nee Yizilayɛ belemgbunli ne yɛle agɔnwolɛ. 45 Bɛhɛlɛ gyima mɔɔ Gyɛhɔhyafate yɛle, ye akɛnrasesebɛ nee konle mɔɔ ɔhonle la amuala wɔ Dwuda Arelemgbunli Tetedwɛkɛ Buluku ne anu. 46 Ɔdule mrenya nee mraalɛ mɔɔ ɔ ze Esa mekɛ zo ɛnee bɛbɔ tuutuu ɛbɛla wɔ awozonle azua nu la ɔvile maanle ne anu. 47 Mekɛ ne anu ɛnee belemgbunli ɛnle Yidɔm. Dwuda belemgbunli yɛɛ dule sonla mɔɔ ɛnee gyi ɔ gyakɛ anu nea maanzinli ne azo a. 48 Belemgbunli Gyɛhɔhyafate bobɔle gualilɛ meli mɔɔ kɔ Ofɛ kɛ bɛkakpondɛ ezukoa nvutuke bɛara, noko bɛandwu. Ɔboalekɛ meli ne mɔ nlomanle wɔ Ɛzeɔngibɛ. 49 Ehabe ara Ehazaya hanle hilele Gyɛhɔhyafate kɛ ɔmaa ye menli ne mɔ ɛraboka ye menli ɛdeɛ ne mɔ anwo bɛhɔ Ofɛ, na Gyɛhɔhyafate anlie ando nuhua. 50 Gyɛhɔhyafate hɔle ayile nu na bɛwulale ye mrɛlatɛlɛ nu wɔ ɔ ze Devidi suakpole zo, na ɔ ra Gyɛhɔlam lile ye agya. Yizilayɛ Belemgbunli Ehazaya 51 Ehazaya mɔɔ le Ehabe ara ne rale Yizilayɛ ebia ne azo la ɛnee Belemgbunli Gyɛhɔhyafate ɛli Dwuda belemgbunli ɛvolɛ bulu nee nsuu. Ehazaya lile ebia ne ɛvolɛ nwiɔ. Ɔdɛnlanle Samɛlea. 52 Ɔvale ɔ ze Ehabe nee ɔ nli Gyɛzɛbɛle nee Belemgbunli Gyɛlɔbowam subane ɛtane ne mɔɔ manle Yizilayɛma amuala yɛle ɛtane la. 53 Ehazaya zonlenle awozonle Beeyale ne mɔ, kɛmɔ ɔ ze yɛle ala la, na ɔmanle Ɛdɛnkɛma Nyamenle vale ɛya. |
Bible in Nzema © Bible Society of Ghana, 1998.
Bible Society of Ghana