Jeremiah 51 - OhiatonhseratokéntiShé꞉kon Wéso Ne Karewahtátshera Enhotíʼraʼne Ne Babyloniaró꞉nons 1 Kén nahó꞉ten ráton ne Roiá꞉ner, “Kwáh hienkaténieʼthe ne rahoshastsʼténsera ne shakothóntha tsi nòkwah ne Babylon ó꞉ni ne Babyloniaró꞉nons. 2 Tehononhóntsathe entʼthónʼne nakonhwáhsehwe, tsi ioweráhre ienkáhaʼwe tsi ní꞉ioht ne káwahe. Kwáh tsík nonhwéson nónhwe nenhthónʼne niakonhwahtsiatónhti nenhwenhniseráhte tsi naʼtenhionikonhrárahke. 3 Tó꞉sa ietʼtsiríhon ne ronhtsikwahrohʼhiaks nahontierónhniaʼthe ne ionhteriʼiostáhkwáh tó꞉sa ó꞉ni tehónnek ne rahotiʼshí꞉kwahras. Kwáh iáh ónhka thaʼhieniákenhne! Kén nahonthahiakóhionʼke tó꞉ka ó꞉ni ahiakosténhaʼke kwáh rahtiʼkwékonh tsi enhonwahnáhthonʼte. 4 Enhathihiatiénenhʼne nahonní꞉heʼie rahononhontsáke ne Babyloniaró꞉nons, ronhwahnaháson nahonní꞉heʼie nahonahtaʼkónhsons. 5 Í꞉i, ne Watiá꞉ner KeʼNí꞉io Keshastsʼtenseroʼwáhnen, iáh tekhehiatewenhthéton ne Israel ó꞉ni ne Judah, iáh wehrohátien tsi rotiʼriwáhnerenh tsi nòkwah ní꞉i, ne Rotokénti ne Israel. 6 Sehwatèko ne Babylonia nónhwe! Sehwahthaʼtenónhstat! Tó꞉sa sewahiéna tsi wahterísthaʼien ne ahorewahtátshera! Roiá꞉ner seh ónenh rahówenk ne kawistáheks ne ahonshaʼhakárhiaʼke; kwáh enkanahnónhake tsi enshaʼkáhrhiaʼse. 7 Ne Babylon thóh nikahiató꞉tenhne tsi ní꞉ioht ne owistanóron kátʼtse ne Roiá꞉ner rahtshanáhke ráhaweh, nètho kátshe ne꞉ne róhson nohontsakwéhkon ahatinekírahthe tánon ienhothinahkónhniaʼthe. 8 Ók thontahiawénhstsi, ne Babylon ó꞉ni wakonhwahsénhni. Tsehwahsénhtʼthos, tánon táhtion ne ahonónhkwah, Tó꞉ka nónhwa enkahkwéni ne shé꞉konh ahoshaʼkonhwáhtienʼthe. 9 Ne thiononhontsá꞉te ne nón꞉we nihatinákeréhkwe wahonhní꞉ron, wahakwateʼnién꞉ten nahiakwasnié꞉nonhke Babylonia ok sótsi wahonkwanísko. Á꞉nion ó꞉nenh tsi tewathénhti. Rawenni꞉io rarewá꞉ton ne Babylon kwáh roshatstenhserakwé꞉kon tánon kwáh roriwéntʼtho.” 10 Ne Roiá꞉ner sehsonkwahriwahʼsehronhniénhni. Káts, ánion Jerusalem nónhwe ietewahrihówahnat orihwahkwékon tsi nihohieráhnion ne Roiá꞉ner onhkwahʼNí꞉io. 11 Sehwahiotiʼhiónnion ne kaiénkwires! Tésehwak ne tehioniatástha! Asèken ne Roiá꞉ner wahshaʼkahorhiáneronh ne rathiʼshástsʼtes ne Ronhthiʼnonhtí꞉ios ne꞉ne Medes niahathiʼnenhrahsehrónhni tsi nòhkwah ne Babylon tánon akonhwáhthonʼthe. Né kí꞉ken tsi nenh shaʼkarhiákʼthe tsi nòkwah nónhka ne iáh tehiakorihwahkweʼniénston ne Raononhshaʼtokentiʼkó꞉wah. Ne iesakonatsiatóntses ronaterihón꞉tons wahonwatirihónten, “Sewahiotiiónhnion ne sewaienkwí꞉res! Sewaweienénhta ne tesewanientenstáhkwa! 12 Sewahniataʼrahkétsko ne ionterihiostáhkwah tsi nòkwah ne Babylon! Shaʼietʼtsitsiokwahiésten ne ratiʼnikónhrahre tánon teietʼtsítas nahontenhnikonhráhren. Sewahtaʼtewenienhnénhtan nahisehwahnénhrenhte,” asèken ne Roiá꞉ner kwáh enharihwahiérihte tsi nihotenikonrónhni tsi nòhkwah ne Babylon. 13 Í꞉se ne tiónkwe ne kanahtátʼtha sehwenhterónhton sewahkwáhtse tsi níkonh sehwahteniataʼréhnions, kowáhnenh sehwáhien ne iotkeronhtáhkwah, ók ne sáhkwenk ne tsi ieiótʼthe ónhweh. Ne tsi sónnhe enkahiákon kwáh tsi ní꞉ioht ne ónhkak wahesehrihiétiaʼke. 14 Ne Roiá꞉ner Roshastsʼtenserowáhnenh kwáh tsi rónhnhe rorihwahnirátston kwáh ronahtsiokowáhnenh enteshakohiaténhaʼwe niakonwahtsatónti ne Babylon kwáh enthonenhiotónhake tsi ní꞉ioht ne hiohonwáhrahreh tsistáraʼre, tánon kwáh enhonskwahrahrónhnion tsi ieshaʼsénhnion. Ne Teharihwaʼkwáhtha Ne Tahonwanonhweráthonkwe Ne Ní꞉io 15 Ne Roiá꞉ner tsi rahonhontsíshon raoshastsʼténsera róhstʼton, rahónʼa raoʼnikonhrohwahnhátshera rótston tsi rahonhontsíshon tánon wahthaʼtirónhten ne tsi karonhiáte. 16 Ne nónenh enhatáhti, enkáwehre ne tsi karonhiáte. Enhatsikerahriónhnion éhneken ne tsi ionhwenhtsáte. Enthaʼténieʼte ne tahonninhekarahwáhnion skátʼke nokennorésehra tánon enhanonhtónko ne tsi rahthaʼkwenianientákwahs ne takawehráhthaʼse 17 Ne tahonthaʼhonwatenienténsʼthe, onhkwetakwékon tsiakotónhnokʼthe; tánon kwáh iáh othènen tehiakóien ne kahiatorehtáhtshera! Ratiʼhiatonhniseronhniánions, ók ne kahiatonhnisónhas kwáh enhonwahnahtéhaʼthe ne ronhwahtiʼhiatíson, asèken tsi nihatiʼhiatóten iáh tó꞉kenske tèken. Asèken iáh tehonnónhnhe iáh ó꞉ni tehothishastsʼtenseráhien. 18 Ne kahiatónhnis iáh othènen tehatiriwásthas; rohthinhówenhs! Ienkáhewe nónenh kwáh ratiʼkwékon enhonwahnáhthonʼte. 19 Ók ne Sakoní꞉io ne Israerʼró꞉nons iáh ne kahiatónhni tèken! Kwáh rahonhatsíwah norihwahkwékons rohshahánion tsi nihiothánions, ne rahonkwetaʼshón꞉a thóh ratiʼhiátareh, kwáh rahónʼa shakokweniénston. Né꞉ne Roiá꞉ner Roshastsʼtenseroʼwáhnen ne raoʼsénhna. Ne Roiá꞉ner Raoʼnekonhrèstha 20 Ne Roiá꞉ner ráton, “Babylonia, i꞉se nahkenekonhrèstha, naʼkateriʼiostáhkwah tsi wahterí꞉io. Í꞉se wakonhiásʼthe ne thaʼkhenénhstsake nonhkweshón꞉a ó꞉ni ne tsi kanahkerahserahkéronhs, 21 Tsi tinikwéhkonh tenhkhehiathá꞉rihthe ne koshá꞉tens ó꞉ni ne rohthishá꞉tens, ne thaʼkasehrehtaríhthonʼke ne otsiónhkwas ó꞉ni ne ronhwahnahthóhres, 22 nahonwahthiʼnonhwahrhiakónhnion ne ronhnónhkwe ó꞉ni ne konhnónhkwe, rohtiksténhas tánon ne ratiksaʼokónhas, ne nithohʼthihiónsas ó꞉ni ne iáh tehiothiniáʼkhonhs. 23 Tsi tinikwékonh kwáh tenkhehiatárihte ne teiotinahkaronhtón꞉a sahkothinónhʼne ó꞉ni ne katʼtshénenhs, rathiʼiéntʼthos ó꞉ni ne tehiothináhkares tionónhskwahronhs, ó꞉ni ne rahthinenhrahkwenihios tánon ne rathikóras. Ne Babylonia Ahorehwahtáhtshera 24 “Tsi nenh shaʼteróhroke, kwáh ensetʼkhárhiaʼse ne Babylon ó꞉ni nonhkweshón꞉a ne Babylonia nónhwe ne tsi niwahétken tsi nishaʼkonahtiérahse nakonkwetaʼshón꞉a ne Jerusalem nónhwe,” ráton ne Roiá꞉ner. 25 “Satkátho, O shastsʼtenserowáhnen ionónhte, sonhontiéntʼtos! Í꞉i ne tetsiatátʼtions” ráton ne Roiá꞉ner. “Kwáh ienkonhiéna, tenkonhionhontsoʼiénhten, tánon ne wahkenrontáhkwen ne iotetʼkháhon nónhwe ienkonhiatónti. 26 Kwáh káiase enshá꞉ton tsi nénhwe. Iehióhe shé꞉kon ne shaʼnenhiasónha kwáh iáh nonhwénhton tahonshónston nakanonhsonhniáton. Kwáh kíʼ tohkénʼen tsi ienhieshaʼsaháten,” ráton ne Roiá꞉ner. 27 Sehwahniaʼtarahkétsko ne ieniatarohharáhkwah ne tsi ionwenhtsáte, sehwahhonráhwat nonhkwéhne; né nahonthatewehhienénhtahte nahonterí꞉io ne Babyloniaró꞉nons! Iahitsinónhtkonh ne tsi kanakerahsehrahkéronhs ne Ararat, Mimni, tánon ne Ashkenaz ne iakonhwahtsatónti. Tsi sehwahiataráhko ne rahsenhnowáhnenh nahanenhríhsehre tsi iahiashaʼkotsatónti. Thaʼietʼtsihiaténhaf ne kosáhtens tánon thóh iahionahtsókwahske tsi ní꞉ioht ne tsistárahre. 28 Ietʼtsiweienénhtanh nonhkweshón꞉a nateriʼiósʼsehra tsi nòkwah ne Babylonia. Iahitsínonhk ne rotiʼnonhtí꞉ios ne Media, ó꞉ni ne sahkothihéntenhse tánon ne rohnaterihóntons, tánon ne ronterí꞉ios akwékon tsi nonhwéhsons ne kanahkarehserahkéronhs ne rohnónha ronhsáhrihne. 29 Babylon tehiohiathishón꞉kwah tánon ioterahkén꞉rieh tsi nihioronhiáken, asèken tsi niaʼtehioriwáhke ne Roiá꞉ner rohtenikonhrónhni tsi nòkwah ne ahónha seh thóh ní꞉ioht iáh thènenh thateskahthénion. Ne Babylon kwáh enkariwahhiésha kwáh iáh ónhka éhtho tahonsahienáhkerahke. 30 Ne kwáh thatishástsʼtes nahonkwetaʼshón꞉a ronhterí꞉ios iáh ó꞉nenh tesonterí꞉ios. Rahonahtosehrahkónhsons khók rahthiterónhton. Rohnahnikonhroktháhon. Wahthonatʼthonwisenhtserónhten. Ne rahthinenhrénhtha wahontenonhkwahtetʼthánion tánon wahthatirihthánion ne tsi iohtenhenrahkarónhtons ne kanatowáhnenh. 31 Ne rathiriwahkaréhniens tehonthihashiónkwahs rahtítatke nahonwahróh꞉ri ne Ronhnonhtí꞉io ne Babylonia nónhwe nètho rahonátha kwáh tsík nonhwéhson ne kanátakon tsi toʼnahthawehiáton. 32 Kwáh iahoʼkanèkah tetsóien nahontèko akwékon ne tsi hiohaténion rohthinhóton. Ne watenhenróhtons ne tekanahthanátʼton iotéhkha, tánon ne ronterí꞉ios rohnahteronhienténhni. 33 Asèken ne Roiá꞉ner Roshastsʼtenserowáhnenh, ne sakoʼNí꞉io ne Israel, ráton: ne Babylon thóh nikahiató꞉ten tsi ní꞉ioht nonátsa ne tsi iewahétʼta oskwenhkaráhke káien, ónenh tóh꞉wah takonwaskwáhsehron. Iáh teskaríwes nahoientkwahkwáhtshera entewahtásahwenh. 34 “Ronhnonhtí꞉io Nebuchadnezzar ne꞉ne Babylon nónhwe wahshonkwahwáhrahke tánon wahteshonkwahnénhstsiaʼke tánon iahashá꞉haʼte nonkwahshastsʼténshera. Iashonkwahtsiathaʼnhékwahne tsi ní꞉ioht ne kwáh tehiotsinonhwahnónhiani tánon wahathenekwénhthike nónhkwah kwáh sehʼtsérah. Teshonkwahhiathiʼnekénhʼen ne kwáh í꞉i onhkwahnahkerahseráhkon. 35 Aiáwenhs ne Babylon ahonshaʼkonhwahkárhiaʼtse tsi níkonh ionkwahteniakatsʼténhni,” rónton ne Jerusalemró꞉nons. “Aiáwenhs ne Babyloniaró꞉nons kwáh akanahnónhake tsi ahonshaʼhonatʼkárhiaʼse tsi níkonh shaʼkothinetkwáhthon,” wáthon ne Jerusalem. Ne Roiá꞉ner Kwáh Enhasniénonh Ne Israel 36 Ne Roiá꞉ner warénhase ne Jerusalem, “Kwáh Í꞉i tenkonhriwahkénahse ne sariwahshón꞉a, tánon kwáh Í꞉i ensetʼkhárhiaʼke ne shaʼrihwáhke. Enstátʼthaʼte nahoniatharáhshona, ó꞉ni nahonehkanos. 37 Ne Babylon thóh nenhiáwenhne tsi ní꞉ioht ne ioheshastsʼtó꞉koʼte tsi nónhwe ne konhtírhio khók konhtináhkereh. Kwáh tehiótion nahiontkátho; iáh ónhka né nónhwe tahonshaʼienáhkerehke, tánon tsi nihiákon nenhiontkátho kwáh enhiakóteronhne. 38 Ne Babyloniaró꞉non skátʼke tsi enhonthatenahkónhni tsi ní꞉ioht ne kénreks tánon enhontewenhnhóten tsi ní꞉ioht ne kénreks owírah. 39 Tsi nikaríwes rotinahkwénhen kwáh enkhekwahthákwahse nahkhekwahérahse tánon enkhehiónnien nahotiʼnonhwahráhton, tsi nióre ienhontítahwe, ne꞉ne iáh nonhwénhton tahonshaʼhatí꞉ie, ráton ne Roiá꞉ner. 40 Ienkhehiaténhaʼwe tsi ní꞉ioht ne teiotinahkaronhtónʼa tánon ne teiotinahkaronhtónʼa rátsinn ó꞉ni ne kaiatákeras ne tsit-konhwahtirhióstha.” Tsi Nienhiohiátawenh Ne Babylon 41 Onh né naháwenhne ne Babylon tsi takahiátenhʼne, kashástsʼte Babylon, ohontsakwékon tekonhwahrénhsaronhs! Ohontsakwékon skanórhonhs ne iáh tahonthahonnhéthaʼkwe ne rahthikárahke tsi rontkáthos tsi takahiátenʼne. 42 Ne kaniatarahkhekówah tontnekahkaráhthaʼte tánon wahennhóton ne Babylon nónhwe tánon ne tahioróhrotʼthe tsi naʼtehiotenonhianíton iononhtakwahronhtónties. 43 Ne ahonahtowáhnenhs ónenh iáh othènen tetsoríhonte; kwáh seh iahonwenhtsiatʼténhake iotónhon ne꞉ne kwáh iáh ónhka né nónhwe tahonsahionʼnáhkerehke iáh ó꞉ni nónhka thóh nónhwe tahonsahiontohétsthaʼke. 44 Tánon kwáh entréwahte ne Bel né꞉ne Babylon aoní꞉io, tánon ensetʼtháko ne kahshá꞉kon tsi nahó꞉ten iehioʼnhekwáhnon. Nonhkweshón꞉a iáh ónenh shé꞉kon thatahontáien nahonshaʼkonhwahsénhnaien. Ne tsi wahtenhenró꞉thaʼkwe ne Babylon karehniénton. 45 “Takwahtahónshaʼtat, akonhkwetaʼshón꞉a, sehwatèko ne Babylon nónhwe! Sewahtateniákent! Sehwahniákens tsi nòkwah ne tehiotenonhianíton rahonahkwáhtshera ne Roiá꞉ner. 46 Ók tó꞉sa tesewahnikonhró꞉ko nónenh ensewatʼthónteʼne nenhtewahtiérenhte ensehwariwáhronhke tahotinénhrihʼne. Asèken iatehioseráhke né thóh ní꞉ioht tsi ensewahriwahrónhkhake. Ethóhʼne kwáh ienkáheʼwe ne tahotiriwahráhsehron ne ratikoráhsons tánon enhonterihioháton tsi natehónteronhs. 47 Asèken kwáh oriwiʼiohónwe tsi táhwe ne kawistáheks nónenh kwáh entréwahthe kí꞉ken kanatowáhnenh tánon tsienwahkwekónhke nahohiatonhnisónhas. Kwáh ahonahkerahserahkwékonh tsi enhonwahnatéhate, tánon nahonwehiontashón꞉as kanathakónhsons tenhiahonwehionthontárohke. 48 Rahtiʼkwékon ne karonhiáke ó꞉ni ne onwenhtsáke rononhnhénions tenhatiríhwahkwe natonnahráhtshera, othoréhke nónhwe enthatiʼiénthakwe tsi nenhtʼthónʼne ne sahkonahtóntha ronhterí꞉ios niakonwahtiatónhti ne Babylon.” Ráton ne Roiá꞉ner. 49 “Kwáh tsi nihioiéren ne Babylon tsi iakononhwahrhiakónhnions nonhkweshón꞉as ne Israeronónhke nónhwe tánon nakorénhshons nakʼtésons nónhwe ne tsi ionhwenhtsáte, káti ónenhk nahonkwetashón꞉as tsi enshonwahtinonhwahrhiaʼkónhnion. Ne Rawenni꞉io Raoteriwahnhotátshera Tsi Nòkwah Ne Israerʼró꞉nons Ne Babylonia Nónhwe 50 “Wáhs tsi nítion ne tsi sehwahniákenʼse nasarehkówa! Tó꞉sa sehwáhtak tánon nahisehwahteró꞉rohke—sehwatèhko tsík sénhak shé꞉kon sewahkwénion! Tsi sehwehiárak ne Roiá꞉ner, iawerohátien tsi aínonh nióre tsohontsáien tisewahnáhkere, tánon tsi sehwanónhshoʼthe ne Jerusalem sewahnonhthonʼniónhet.” 51 “Hionkihiateháthon,” rónhton nonhkweshón꞉a, “Hionkinikonhraksáhton tánon hionkihiatéhaton tioríhwa ne Roiá꞉ner Raononhsatokentikówa tsi thekentiónston ne꞉ne tihononhontsáte eh nihotiʼiéren.” 52 “Hén ráton,” ne Roiá꞉ner, “Ók táwe ne tsi kawistáheks nónenh ne Babylon ahohiatonnishón꞉a kwáh enkarihwahtóntonke. Tsi nenhonnonhséhnen nahonkwetaʼshón꞉a ne tsi ionhontsáte enhiakokthónteneh. 53 Iawerohátien ne Babylon tsi iéwas tsi nitiótʼte ne tsík karonhiáte, ó꞉ni iawerohátien tsi sénha ioshastsʼteserowahnenhenhátie, kwáh kíʼ entekhehiaténieʼte ne tehontátʼtions nakonhwahnénhsko,” ráton ne Roiá꞉ner. Ne Babylon Kwáh Tohʼkénʼen Tsi Wakariwahiésa 54 “Sewahthahónshatat! Sehwahthónte kén tsi natewahséntʼthos ne Babylon, tsi nihiorónhkat ne kakahronhniátshera ne꞉ne Babyloniaró꞉nons rahononhontsáke nitewéhtha. 55 Asèken ne Roiá꞉ner rohriwahthontonhonhátie ne Babylon. Kwáh enháskweʼke. Kahnenhroʼwáhnenh ne tehontátʼtions tsi iekonhwahtiatónties; tsi nihioronhkwénhstare tsi wahterí꞉io kanahtakwékon niehiorónhkat. 56 Ne rathiʼnenhrahtóntha ronterí꞉ios iekonhwahtsathóntion ne Babylon. Ne rathishástsʼtes ahonkwetashón꞉a ronwahtiʼiénenh, tánon ne ronhteriʼiostákwah ronhtsanáhke tekáris. Asèken ne Roiá꞉ner Rawenni꞉io rahónʼa tatʼkáhwas ne tkaiéri karewahtátshera, tánon tahahawihátie ne Babylon akwékon tsi natehioténhtion. 57 Kwáh enkhehiónnien ne ratikóras nahotinonhwahráhton tánon ne ronhtenikonhratʼthó꞉kas, sakotihéntenʼse, ó꞉ni ne ronterí꞉ios. Kwáh ienhotítaʼwe tánon iáh nonhwénhton tahonshaʼhatí꞉ie. Í꞉i, ne wahkenonhtí꞉io, wakatáti; Í꞉i, ne Watiá꞉ner, Keshastsʼtenseroʼwáhnen. 58 Ne tehiotenhenrahnónhiaʼni ne wahtenhénrohte ne Babylon nónhwe onhwenhtsáke enwáhtionhke, tánon ne éhneken tiotʼthónnions ne ioʼtenhenrenhtónnions enwatʼtsahathónhake. Ne raotiʼhioténsehras nonhkweshón꞉a kwáh iáh othènen tsatakéhne; ne raotiʼronhiakénsehra tenhiotónkwahkwe. Í꞉i, ne Watiá꞉ner Keshastsʼtenseroʼwáhnenh, wakatáti.” Ne Jeremiah Raoʼteriwahnhotátshera Babylonia Nónhwe Iahonténieʼte 59 Ne Ronhnontí꞉io Zedekiah ne kwáh ákta roteriwatsʼterísthaʼse ne꞉ne Seraiah, ne roʼníha ne꞉ne Neriah tánon ne rosótʼtha ne꞉ne Mahseiah. Ne꞉ne kaieríhaton shiʼhioserahkehátsie ne Zedekiah sihononhtí꞉io ne Judah nónhwe, Seraiah tánon ne Ronhnonhtí꞉io Zedekiah Babylonia niaháne, tánon ne Seraiah ostónha tahirihónnien. 60 Ne Jeremiah kahiatonseráhkonh akwékon rohiatónnionʼkwe akwékon ne kakahronhniátsheras tsi nenhioráhne ne Babylon. 61 Wahawénhase ne Seraiah, “Nonenh iénsehwe ne Babylon, iorahkareníhak tsi sehwenhnaʼnhóten akwékon kí꞉ken kahiatónhsera. 62 Ethòne enshíron, ‘Saiá꞉ner, ísenh tsi kwáh ensehriwáhthonʼte ne Babylon ne káti ne kwáh iáh ónhka nónhkwe tó꞉ka ó꞉ni ne katʼtshénenh ne kénʼen ahonshaʼienáhkerehke. Thóh enkaiénthake ahóskonh enkénhake tánon konhwahteʼwenhtéton tsi nénhwe.’ 63 Ethòne, nónenh ènhtsa tsi wahsewenhnaʼnhóten ne kahiatónsehra, onénhia swánerenk, tánon Euphrates kaniataráhke iashá꞉ti. 64 Ethòne enhshíron, ‘Éhtho kíʼ nenhiohiátawenh ne Babylon ó꞉ni nahonkwetaʼshón꞉a tsi enhontenónhwahien, iáh nonhwénhton shé꞉kon thahonshaʼhontákerahkwe, tioríhwa ne kakahronhniátshera éntrenh nahonháke.’” Kén onhtókʼten ne Jeremiah raoʼteriwahnhotáhtshera. |
Matthew, Mark, Luke, and John were translated by Sosé Onasakenrat and published by the Montreal auxiliary of the British and Foreign Bible Society in 1880. The text of these books is in the public domain.
The text of the following books is copyright © Kanien’kehá:ka Aotióhkwa Tehatiwennaténie’s Kahiatonhseratokénhti (Mohawk Bible Translation Team): 2 Corinthians (2001), Jonah (2002), Ruth (2005), Daniel (2005), Esther (2006), and Proverbs (2007).
All other text is copyright © Harvey Satewas Gabriel, 2023.
Canadian Bible Society