1 Kings 20 - Ohiatonhseratokénti

Wahonterí꞉io Ne Syriaró꞉non

¹ Né Ronhnonhtí꞉io Benhadad ne Syrianhʼne waʼshakohiatharó꞉rohke ratikwékon ne rahosóhtar, tánon né thonwátswanonhne nasenhniwásen-tékeni niháti ratikorásons skát꞉ke ne rahotitʼtsenenhókons kosáhtens ó꞉ni ne raotiseresónhas notsónhkwahs, iahanenhrísere, waʼtesakohonwarónhni ne Samaria, tánon iashakótkaʼwe niahonwanatsathónhti.

² Ratirihwakarénies iasakotheniethánion ne tsi kanatowanénhke ne tsi thénhteron ne Ronhnontí꞉io Ahab ne Israerʼró꞉nonke nahonhníron, “Ronhnonhtí꞉io Benhadad rarihwanónhtons tsi

³ rahonháke ashanenhtsakwahrísi ne sáwenk kawistarákens ó꞉ni nowistanórons, ne teseníteron tánon né kwáh thatisháststes sehiohokónha.”

⁴ “Tsró꞉ri natiá꞉ner, Ronʼnonhtiio Benhadad, tsi kerihwanón꞉wes; enwá꞉tho nahatiéna tánon tsi nahoténsons wá꞉tien,” ne Ahab watharihwaseráko.

⁵ Nisiʼnonwéha ne ratirihwakarénies thontahonhké꞉te Ahab tsi thénhteron nionhsahónhne shé꞉kon óia nahó꞉ten ne Benhadad sharihwanónhtons: “Iekonhiaterihwaʼniéthenhni tsi entesát꞉kaʼwe ne sáwenk kawistarákens ó꞉ni nowistanórons, ne teseníteron tánon ne seienhokónhas.

⁶ Kíʼ nónhwa, kwáh í꞉ken, tsi iekhehiathénieʼte nakonhkwetaʼshón꞉as niahonhnésake ne tsi sanonhsóh꞉the ne kanonhtiʼiotserákon tánon ne tsi rathiterónhtons ne shonkwetaʼsónhas, tánon kwáh orihwaʼkwékon ienhatíhaʼwe tsi nahó꞉ten nenhónhneʼre satèkeʼna í꞉ken. Kwáh tó꞉ka kíʼ nónhwa tsi nikaháwi nenhiórenhne thóh ienhónhneʼwe.”

⁷ Né Ronhnonhtí꞉io Ahab iasakonónkʼkons ne ohénton iehonhnéton ne tsi kanakeraseráiens tánon wahénron, “Sewatʼkhátos kí꞉ken rónhkwe í꞉rehre ashonkwahnónhwaien. Tahakaterihwaniéthaʼse rakerihwanonhtónhnis ne tehiakeníteron ó꞉ni ne khehiohokónhas, nakwistaʼsónhas kawistarákens ó꞉ni nowistanórons, tánon wakerihwanonhwéhon.”

⁸ Né sakotihénthenhse tánon nonkweshón꞉as wathatirihwaseráko, “Tó꞉sa othènen karíhwa tiónhniat; tó꞉sa shaʼnikonhrók꞉then.”

⁹ Káti ne Ahab wathesakorihwaserákwahse ne Benhadad rahonkwetashón꞉has ne ratirihwakaré꞉nies, “Tsi sewaró꞉ri Natiá꞉ner ne ronhnonhtí꞉io tsi wakerihwanonhwéhon tsi niharihwanónhtonskwe ne tsiotserénhton, ók iáh kíʼ takʼkwéni nakerihwanónhwene ne tekeníhaton.” Ne ratiriwakarénies éhren sahónhnete tánon ehthò꞉ne tontahónhne tihatí꞉te ne ratiriwakarénies

¹⁰ hionsahaterihwénieʼte ne Benhadad: “Kwáh iatekaiéri tsi nihonatsiókwah entekhehiaténhaʼwe nakerihwénhtho kí꞉ken kanatowanénhke ne í꞉se sanátha tánon ronhtshanáke énhonsthe tsi é꞉ren enhatiháwithe nononhwénhsera. Aiáwens ne niʼiohokónhas ahióntienhte nakíheʼie tó꞉ka iáh éhtho thatsére!”

¹¹ Né Ronhnonhtí꞉io Ahab thonsaharihwaseráko, “Tsróri ne Ronhnonhtí꞉io Benhadad né kwáh sóhtar nahahiathó꞉then thóh né khók thonathaterénsaron né nó꞉nen rotkwénion naterihiósera, iáh nohénton.”

¹² Né Benhadad wahaiéna ne Ahab tsi tonhsahariwasehráko né꞉ne rahónha tánon ne thonathenró꞉hon, ne óia ratikorásons, tsi roʼtinikíren ne rahonathoserákons. Washakorihónthen ne rahonkwetaʼsónhas niakonhwatsathónti ne kanathowanénhke, tánon káti wahontenakʼthaseronhniánion.

¹³ Kwáh kènhnahe, rothó꞉kense Ronhnonhtiioke Ahab niaháre tánon wahénron, “Ne Roiá꞉ner ráton, ‘Tó꞉sa sheʼtsánik thíken kenhtsiokowánen ronhterí꞉ios! Entkónhion naʼtesenhniétsera nónhwa wenhniseráthe, tánon kíʼ ensateriéntharaʼne tsi Í꞉i ne watiá꞉ner í꞉ken.’”

¹⁴ “Ónhka káti enhienenhríhsere niahonwanatsathónhti?” ne Ahab waharihwanónhton. Ne rothókenhse watharihwaseráko, “Né Roiá꞉ner ráton né꞉ne shaʼkothihióthenhse ne ratikorásons thóh nenhatí꞉iere.” “Ónhka enthontáshawen naʼteriʼiósera?” ne ronhnonhtí꞉io waharihwanónhton. “Í꞉se,” ne rothó꞉kense watharihwaseráko.

¹⁵ Káti ne ronhnontí꞉io iahó꞉nonhke ne nithohiónha sóh꞉tar né꞉ne tsi kanakeraseráien ratisenhnowánens thonwaniaró꞉tharon, 232 niháti. Ethòne ónen iashakónonhke ne Israerʼró꞉nons ahosóhtar, né꞉ne tsáta niwenhniawehetserásen niháti.

¹⁶ Kwáh éntie shí꞉kare iahatinenhríhnekenhwe, kwáh né Benhadad tánon ne ásenh-niwásenh-tékeni niháti thonathenhróhon né tsi nihotinonhwarathónhon ne rahonathoserákons.

¹⁷ Né kén nithotihiónhas sóh꞉tar ronónha tahontsérenhthe ohénton niahónhne. Ronhterihwató꞉rats iesakotheniéthonʼne ne Benhadad sahonwaró꞉ri skenhtsiókwah sóhtar Samaria nonhtahónhne.

¹⁸ Tsi wahathénhnaʼne, “Ronnón꞉nhek tsi enseiéna, iáh tewatsʼterístha tó꞉ka kén tsi tahónhne né nahonterí꞉io khés ne skénnon ronhné꞉satst.”

¹⁹ Né kén nithotihiónsas ronnónha wahatihénthe tsi iahontsathónhti, thóh sónhne Nisraerʼró꞉nons ahosóhtar,

²⁰ tánon satihiatátʼtsons wahonwatiʼnonhwarhiákon tsi nikáien ne rónhkwe ronaterí꞉io. Né Syriaró꞉nons wahontèko, tánon Nisraerʼró꞉nons kwáh í꞉ken tsi wahonwanatharihá꞉then tsi wahonwatísehre, ók né Benhadad tsi wahatèko koshá꞉thens nènhneʼe wahosáthen, né ronhthenhró꞉tse ne rotisháthens ronterí꞉ios.

²¹ Ronnontí꞉io Ahab kehentháke niaháre, wasakoiéna ne kosáthens ó꞉ni ne otsónhkwas, tánon kwáh í꞉ken tsi tehiotenonhianíton tsi ní꞉ioht tsi washakononwarhiakónhnion ne Syriaró꞉nons

²² Ethòne ne rotó꞉kenhse Ronnontí꞉ioʼke Ahab niaháre tánon wahénron, “Wáhs shasathénhti tánon shaʼsanitsiokonhniáʼna ne shentsiókwa ronhterí꞉ios tánon kwáh tashateweiénthon tsi satenikonhrónh꞉ni, Asèken ne ronhnontí꞉io ne Syrianhʼne kwáh shé꞉kon thentesonhkwahtsathónhti né iathenhtsokenhnón꞉ti.”

Né Tekeníhaton Né Syriaró꞉non Hionhshasakotsathónhti

²³ Ronhnontí꞉io Benhadad rahonkwetashón꞉as wahonwénhase, “Né ratinihiohó꞉kons Nisraerʼró꞉nonke né꞉ne tsi iononhtharónhnions ne ratinihiohó꞉kons í꞉ken, né káti aoríhwa Nisraerʼró꞉nons wahonkhisénhni. Ók kwáh kíʼ orihwihiohón꞉we tsi shé꞉kon entsiʼthiʼsénhni tó꞉ka thóh nónhwe nenhtewaterí꞉io ne tsi iohontsakwenhtarákes.

²⁴ Ónenh kíʼ, sasherihontáko ne ásenh-niwásenh-tékeni niháti tsi nihonaterihóntons tánon né shaʼserihonthónhnion ne kahenthákes nónhwe nihonaterihónhtons.

²⁵ Ethòne káti óia shasanitsiokónhni ne ronhterí꞉ios thóh nahonatsiókwasʼke tsi ki nihonatsiókwaskwe né iesatewenhthéton, tánon kwáh nónhne thóh nahionatsókwasʼke ne kosáthens tánon notsónhkwas. Kwáh ki enhiakwaterí꞉io Nisraerʼró꞉nons ne tsi iohentakwénhrare, ók kíʼ nónhwa kwáh kíʼ enhiakhisénhni.” Né Ronhnonhtí꞉io Benhadad kwáh wahariwanónhwene tánon né wahá꞉sere ne rahonatenikónhra.

²⁶ Nó꞉ia thonsahiokenhnónhti iashakonónkʼkon ne rahonkwetashón꞉ʼas tánon skátke tsi niahotinenhríhne ne tsitʼkanátaien ne Aphek niashakonatsathónti Nisraerʼró꞉nons.

²⁷ Nisraerʼró꞉nons ronhterí꞉ios iahonwatinókʼkon tánon wahonthateweienénhtaʼne; iahatinenhrínekenhwe tánon tekentsiókwahkes tsi ní꞉ioht tsi wahontenáthaien iaʼtehonwatikánere ne Syriaró꞉nons. Nisraerʼró꞉nons thóh nènhne nihatihiathóthens tsi ní꞉ioht ne kénk nihotitsiókwa kaiatákeras tsi tahonwatíron ne Syriaró꞉nons, tsi né natehonarénion ne kahethakésons.

²⁸ Né rothó꞉kense Ronhnonhtiioke Ahad niaháre tánon wahawénhase, “Kén kíʼ nahó꞉ten ne Roiá꞉ner ratónhnions: ‘Né enkarihónhni ne Syriaró꞉nons tsi rónhton nèkʼne tsi ionhnonhtarónnions nónhwe niʼkení꞉io í꞉ken ók iáh nènhne tsi nónhwe nihiohentakwénhrares, Entkónhion natesenhniétsera tsi nòkwah ne tehionenhranónhniani ne rahotitsiókwas ronhterí꞉ios, tánon ní꞉se ó꞉ni ne shonkwetaʼsónhas ensewateriéntarane tsi Í꞉i ne Watiá꞉ner í꞉ken.’”

²⁹ Tsáta nónhta nikaríwes ne Syriaró꞉nons tánon Nisraerʼró꞉nons tsi nónhwe nihonatathoserótons nónhwe nihathiterónhtaʼkwe, tetsarónhkwen tsi ní꞉ioht tsi tehontatkánere. Né tsatakháton niwenhniserakéhaton tahontásawen nahonterí꞉io, tánon Nisraerʼró꞉non enkatewenhniaweʼhehtserásen niháti wahonwatinonhwariákon ne Syriaró꞉nons.

³⁰ Né iathonathátere kanatowanénhke Aphek né nónhwe iahontekwáhsen, thóh nónhwe ne tsi wathenhenró꞉the ne tekanathanákton né wahotirénienhne tewásenh-tsáta tewenhniawehetserásen niháti wahotírio. Ben-hadad ó꞉ni rotékwen, tánon iahanatárane ne kanatowanénke nahataséte.

³¹ Né rahonkwetashón꞉ʼas tsítres niahónhne tánon wahonníron, “Wahakwahriwáronhke nètho Nisraerʼró꞉nons shakononhtí꞉io tsi rotanithenhrátskon. Takwahríhon káti ne sakonontí꞉io Nisraerʼró꞉nonke iahiákwe káiare thenhiakwatsakwahráʼnaksʼthe tánon aserí꞉ie eniakwahtatniáterensthe, tánon tó꞉ka nónhwa enshianiákenhthe.”

³² Sók káti káiare wathontsakwaráʼnaksʼthe tánon aserí꞉ie wahontatniáterenhsthe, tsi thénhteron ne Ahab niahónhne tánon wahonhníron, “Né sanhátsera Benhadad ianithénhthaʼse ne naseniákenthe ne rahothónhets.” Né Ahab watharihwaseráko, “Shé꞉kon kén nirónnhe? Iohiánere! Tsi ní꞉ioht ne iatiathatekénʼa í꞉ken tsi naʼtehiatsátere!”

³³ Né Benhadad rahonkwetaʼshón꞉as ratinikonhrárahkwe ne ioiánere tsi naiáwenhne, tánon kíʼ nó꞉nen ne Ahab shá꞉henron “Tiathatéken,” kwáh óksak iahatiʼiénterene, tánon wahonhníron, “Tsi kíʼ nisháton, né Benhadad se tsathatekénha!” “Kénʼen nonhthatsisewahiathénhaf,” ne Ahab wahathénhnaʼne. Shiaʼháraʼwe ne Benhadad, ne Ahab wahohónkaron ne tahiatítha kaseréthakon notsónhkwa.

³⁴ Né Benhadad wahawénhase, “Ensetkwahthakwenháton ne kanatowanénkes né rakenikénʼen ró꞉kwen ne ianikénʼen, tánon enwáton nashathenhninonhseróten né satekanatíhen ne Damascus, kwáh kíʼ tsi nihoiéren ne rakenikénʼen ne Samaria.” Né Ahab watharihwaseráko, “Kén kíʼ kí꞉ken ní꞉ioht, ethòne khók, enskonhiátkaʼwe.” Wahiatsanerenhserónhni tsi natehiátere tánon sahó꞉kaʼwe.

Né Rotokénse Wahoríhwenhthe Ne Ahab

³⁵ Tsi ki nihorihwatháton ne Roiá꞉ner saiáta rahiátare ne rahothitsiókwahkon ne rotitókense wahó꞉nahne né ronaténhro rotó꞉kense nahokónhreke. Ók iáh né tehothontháton,

³⁶ káti wahawénhase, “Né enkarihónhni tsi washatewenhnónhti ne Roiá꞉ner rahorihwatátʼtsera, kwáh kíʼ kénhreks ensanonhwarhiákon kwáh tsi niʼiostó꞉re tsi thetsitsatekháshion.” Tánon káti kwáh tsi niʼiostó꞉re éhren sàrethe, kénreks kénk thonhtháwe tánon wahononhwarhiákon.

³⁷ Ethòne kíʼ kwáh shé꞉kon ne sahaiáta kí꞉ken rotó꞉kense óia rónhkwe thonsahiatátken tánon wahawénhase, “Tatkónhrek!” Ki kí꞉ken rónhkwe wahokónhreke nènhne; ioshástsʼte tsi ní꞉ioht tsi wahokónhreke tánon wahokaréwaʼthe.

³⁸ Né rotó꞉kense oniataráha wahatatkentóren ne rakonsáke, né꞉ne tahathatserónhnion, tánon owahák꞉tha niaháre thóh wathátaʼne, wahateráraʼthe ne ronhnonhtí꞉io Nisraerʼró꞉nonke thóh ahathóhetsthe.

³⁹ Tsi ki nihothohesthonhátse ne ronhnonhtí꞉io, ne rotó꞉kense iahonáton tánon wahénron, “Sanonhtí꞉io, wakateriʼioserónhnonhne nó꞉nen ne rasóh꞉tar tahohiathénhawe ne roienenhenhátie ne tehiakwahtátʼtsons nakonháke tánon wahénron, ‘Tsathenhnikonhráren kí꞉ken rónhkwe; tó꞉ka enshatèko, í꞉se enskárhiakʼte ne tsi sónnhe khés né enskárhiakʼte ne ásen-niwenhniawehetserásen nikakwenísʼthaʼke kawistaráken.’

⁴⁰ Ók óia nahoténson onhkaterihwaiénhase, tánon kíʼ ne rónhkwe sahatèko.” Ne ronhnonhtí꞉io watharihwaseráko, “Kwáh kíʼ í꞉se washathateríhwenhte, tánon kíʼ ónenk tsi enskárhiakʼte tsi nisaníkon.”

⁴¹ Ne rotó꞉kense taharátionhte noniataráha ne rakonhsáke, kwáh óksaʼk ne ronhnonhtí꞉io wahoiénterenhne tsi né꞉ne énska ne rotó꞉kense nahahiathó꞉ten.

⁴² Ne rotó꞉kense ethòne wahawénhase ne ronhnonhtí꞉io, “Né kí꞉ken ne Roiá꞉ner rahowénhna í꞉ken: ‘Né enkarihónhni tsi watseríhon nahonsahatèko nètho rónhkwe né꞉ne tsi nikáien rihriwénhton nahonwanonhwarhiákon, kwáh ki í꞉se tsi sónnhe enskarhiátʼthe, tánon ne shasóhtar kwáh kíʼ enhonwaná꞉thonhthe tsi wasehríhon ne rahosóhtar nahatiniákenhne.’”

⁴³ Né ronhnonhtí꞉io sahathénhti Samaria nionhsáre, tehothatenikónhrare tánon thonikonhrénhʼen.