Luka 12 - NTETO ĨMBEGA TA BŨRĨA YANDĨKIRWE NĨ LUKAJesũ gũkanania Ũinga ( Mat 10.26-27 ) 1 Ĩndĩ o ĩu, nĩkwethĩranĩte antũ baingĩ mũno, magiri na magiri bagakinyanganaga nĩ kwingĩa. Rĩu Jesũ akĩambĩĩria kwarĩria arutwa bae akĩbera, “Ĩmenyagĩĩreni ndawa ya kwimbia mĩgate ya Afarisai, tau ũinga. 2 Gũtĩ ũntũ bũkunĩkĩre bũtĩgakunũrĩrwa, na gũtĩ ũntũ bwithe bũtĩkaĩthũrwa. 3 Kwogu, ũntũ bunde bwanaarĩria ntumani bũkaarua kũrĩ mũthenya, na bũrĩa bwanaciiranĩria nyomba bwĩithĩte bũkaugĩrĩrua nĩ muntũ atũĩte ĩgũrũgũrũ rĩa nyomba. Ũrĩa ũbwĩrĩte gũkĩrwa ( Mat 10.28-31 ) 4 “Ndĩbwĩra atĩrĩ acoore bakwa, tigagani gũkĩra antũ barĩa baũragaga mwĩrĩ ĩndĩ gũtĩ bũngĩ bankĩũmba kũrũtha. 5 Ĩndĩ ka ndĩbwĩre ũrĩa bũbatiĩ gũkĩra: kĩragani ũrĩa ũrĩ na inya ya kũũraga mwĩrĩ na acoke aũgere ĩcamarĩro. Ndĩbwĩra na ma atĩrĩ, mũkĩreni! 6 “Anga tũbiribiri tũtano tũtiumaga tũabu twĩrĩ? No gũtĩ kanyoni o na kamwe ga tu kariganagĩra mbere ya Ngai. 7 O na nkinya njuĩrĩ jia jiongo jienu nĩ jijĩwe ni Ngai. Nĩkĩo bũtĩkamake, nĩũntũ bũrĩ na bata nkũrũki ya tũbiribiri twingĩ. Kumbũra na gũkana Kristũ ( Mat 10.19-20 , 32-33 ; 12.32 ) 8 “Ndĩbwĩra atĩrĩ, muntũ wonde ũrĩa ũkambumbũra mbere ya antũ, o nawe Mwana wa Muntũ akamumbũra mbere ya araika ba Ngai. 9 Ĩndĩ ũrĩa ũgankana mbere ya antũ no agakanwa nĩ Mwana wa Muntũ mbere ya araika ba Ngai. 10 “Muntũ wonde waragia nteto jia kũregana na Mwana wa Muntũ akarekerwa; ĩndĩ ũrĩa ũcambagia Roho Mũtheru atĩkarekerwa. 11 “Rĩrĩa bakabwira kũgambithĩrua sinagoguni nĩ anene kana athani bũtĩgetange bũkĩũragia bũrĩa bũkauga, 12 nĩũntũ Roho Mũtheru akabũrutana kagiitani o kau bũrĩa bũbatiĩ kuga.” Ngerekano ya gĩtonga kĩrĩa kĩarĩ kĩriitu 13 Muntũ ũmwe kuuma kũu kĩrĩ antũ akĩĩra Jesũ atĩrĩ, “Mũrutani, ĩra mũruaiya angaĩre into irĩa twatigĩrwe nĩ baba.” 14 Ĩndĩ Jesũ akĩmwĩra, “Muntũ ũũ, nũũ ũntuĩte mũgambithania kana mũbũgaanĩria into?” 15 Agĩcoka akĩĩra antũ bonde ũũ, “Ĩmenyereeni kuumania na ũkoroku bwa mĩthemba yonde; nĩũntũ ũtũũro wa muntũ tĩ wingĩ wa into ĩria arĩ najio.” 16 Agĩcoka akĩbaa ngerekano, “Muntũ ũmwe gĩtonga nĩ arĩmire mũgũnda, na ũkĩjiara irio nyingĩ mũno. 17 Akĩũria atĩrĩ, ‘Nĩ atĩa nkũrũtha rĩu, na ntĩ na gwa gũkethera maketha mama monde?’ 18 Akĩĩra, ‘Ndĩrũtha ũũ, ndĩtharia makũmbĩ makwa mbake mangĩ marĩa manenanene. Mbige mbemba ino jiakwa jionde na into jiĩngĩ jiakwa ku. 19 Ncoke mbĩre nkoro yakwa atĩrĩ, nkoro yakwa, ũrĩ na into nyingĩ jia gũkwĩgana kũrĩa mĩaka mingĩ; ĩkara ndĩ, ũrĩe na ũnyue na wĩkenere.’ 20 Ĩndĩ Ngai akĩĩra gĩtonga kĩu atĩrĩ, ‘Kĩaa gĩkĩ! Ũrĩkua ũtukũ bwa ũmundĩ; into irĩa jionde wĩigĩrĩte igatuĩka jia ũ?’” 21 Jesũ akĩrĩkĩĩria akiuga, “Ũgu nĩ bu gũgekara kĩrĩ muntũ ũrĩa wĩigagĩra ũtonga bwae we mwene, ĩndĩ tĩ gĩtonga mbere ya Ngai.” Gwĩoka Ngai ( Mat 6.25-34 ) 22 Jesũ agĩcoka akĩĩra arutwa bae, “Kwogu ndĩbwĩra atĩrĩ, bũtĩkethĩnie nĩ kĩrĩa bũkarĩjaga nĩkenda bũtũũra mwoyo, kana nguo jia gwĩkĩra mĩĩrĩ yenu. 23 Nĩũntũ ũtũũro bwenu nĩ bwa bata nkũrũki ya irio, na mĩĩrĩ yenu ĩrĩ ba bata nkũrũki ya nguo irĩa bwĩkagĩra. 24 Tecirieni bwa inyoni: itĩandaga kana iketha; itĩ na makũmbĩ kana mĩrũrũ, ĩndĩ amwe na ũgu Ngai nĩ aireraga. Anga bwiũ bũtĩ na baita nkũrũki ya inyoni! 25 Na rĩ, nũũ wajienu ũnkiũmba kwĩongera ntukũ o na ĩmwe kĩrĩ ũtũũro bwae na gwĩtanga? 26 Kwogu, kethĩrwa bũtĩũmba gaũntũ kanini ta kau rĩ, nĩmbi ĩgũtũma bwĩtanga nĩ mau mangĩ? 27 Eneeni maũa ma kĩthaka bũrĩa makũraga; matĩrutaga wĩra kana metumĩra nguo. Ĩndĩ ndĩbwĩra atĩrĩ, o na gũtuĩka Solomoni nĩ arĩ na mwago mũnene, atagemete ta rimwe rĩa mo. 28 Kethirwa Ngai nĩ akengagia ria rĩa mĩgũndani rĩrĩa rĩkũraga ũmundĩ na rũ rĩkaũma rĩkagerwa mwankini rĩ, anga atĩnkĩũmba kũbwĩkĩra nguo wega nkũrũki, bwiũ antũ baba ba wĩtĩkio mũnini! 29 “Kwogu bũtĩkethĩnagie meciria nĩũntũ bwa kĩrĩa bũkarĩa na bũkanyua. 30 Nĩkwĩthĩrwa ino nĩjio into irĩa antũ bonde ba ndĩ, barĩa batiijĩ Ngai, benganaga najio. Baba wenu nĩaijĩ nĩbũkũbatara into iu. 31 Ĩndĩ biũ ambani bũcũe Ũnene bwa Ngai, na akabũejaga into iu jiĩngĩ jionde o najio. Utonga bũrĩa bũrĩ ĩgũrũ ( Mat 6.19-21 ) 32 “Tigani gũkĩra, bwiũ ndĩthia nini, nĩũntũ Baba wenu nĩ onete kũrĩ wega abũnenkere Ũnene. 33 Endiani into jienu, na bunenkere nkĩa mbeca iu. Ĩthondekereni ibeti irĩa itĩkathiraga mbeca, bwĩigĩre ũtonga bwenu ĩgũrũ kwa Ngai, kũrĩa ũtĩkathira, nĩũntũ gũtĩ mwamba angĩũkinyĩra kana ndungu iũthũkangia. 34 Nĩkwĩthĩrwa arĩa mũthithũ waku ũrĩ nĩ o, o na nkoro yaku ĩthagĩrwa ĩrĩ. Ntungata irĩa jiĩkaraga jiĩũgĩte 35 “Ĩkaragani bwĩũgĩte kagiita o konde, bwĩoete wega na taa jienu igĩakanaga. 36 Bwĩkare ta ntungata irĩa jiĩthagĩrwa jieterete mwathi wajio auma kĩathoni kĩa ũiki, nĩkenda rĩrĩa akaringaringa mũrango imũrugũrĩra orio. 37 Kũtharimwa nĩ ntungata irĩa ikethĩĩrua itĩmami nĩ mwathi wajio rĩrĩa agacoka. Ndĩkwĩra na ma atĩ mwathi ũu akearĩĩria, abekarie ndĩ methani acoke abatungate. 38 O na angĩtuĩka akeeja ũtukũ gatagatĩ kana thaa kenda jia ũtukũ, ethĩre itĩmami, ntungata iu nĩ ndathime. 39 Ĩndĩ menyani atĩrĩ, kethĩrwa mwene nyomba nĩ ethagĩrwa aijĩ thaa irĩa mwamba akeja, atĩnkĩreka nyomba yae ĩbunjwa. 40 O nabwi ĩkaragani bwĩũgĩte nĩ tontũ Mwana wa Muntũ akeja ĩthaa rĩrĩa bũtĩmwĩrĩgĩrĩĩte.” Ntungata mbĩtĩkua na ĩtĩ mbĩtĩkua ( Mat 24.45-51 ) 41 Petero akĩũria Jesũ, “Mwathani, nĩtwi twinka ũkwĩra ngerekano ĩno kana ũrĩra antũ bonde?” 42 Mwathani akĩmũcokeria akĩmwĩra atĩrĩ, “Ntungata ĩrĩa mbũgĩ na mbĩtĩkua nĩ ĩrĩkũ? Nĩ ĩrĩa mwathi wayo atigagĩra ntungata irĩa jiĩngĩ airũngamĩĩre na ainenkagĩre irio thaa irĩa jiagĩĩrĩte. 43 Kũtharimwa nĩ ntungata ĩrĩa ĩkethĩrwa ĩkĩrũthaga ũgu! 44 Ndĩbwĩra na ma atĩ mwathi wayo akamĩtua mũrũngamĩĩri wa into jiae jionde. 45 Ĩndĩ ntungata ĩu ĩkeĩra atĩrĩ ‘Mwathi wakwa nĩ ekarire mũno atĩmũcoku,’ na yambĩĩrie kũria ntungata irĩa jiĩngĩ, jia arũme na jia aka, ĩkĩrĩjaga na ĩkanyua, nkinya ĩkarĩka, 46 mwathi wayo agacoka ntukũ ĩrĩa ntungata ĩu ĩtĩmwĩrĩgĩĩrĩte, na ĩthaa rĩrĩa ĩtijĩ, amĩerithie, acoke amĩngate ĩthi ĩgekare na barĩa batĩ etĩkua. 47 “Ntungata ĩrĩa iijĩ bũrĩa mwathi wayo endaga ĩrũtha ĩndĩ ĩtĩrũthe bu, ĩkarumua ndumio yongwa. 48 Ĩndĩ ntungata ĩrĩa ĩtĩthagĩrwa ĩkĩmenya bũrĩa mwathi wayo endaga, ĩkarũtha ũntũ bũngĩtũma ĩriwe, ĩkaringwa iboko niini. Muntũ ũrĩa mũnenkere into nyingĩ agetua nyingĩ, na ũrĩa mũnenkere nyingĩ nkũrũki agetua nyingi nkũrũki. Jesũ kũreta ngaũkano ( Mat 10.34-36 ) 49 “Mbĩjĩte kũmuntia ndĩ mwanki; ndĩngĩkena atĩa kethĩrwa mwanki ũu nĩmwambĩĩru gwakana! 50 Ndĩ na ũbatithio nkũbatithua, na ngatiga kũinyĩrĩka rĩrĩa bũkarũthĩka. 51 Nĩka bũgwĩciria mbĩjĩte kũreta ũkiri ndĩ? Arĩ; mbĩjĩte kũreta ngaũkano. 52 Kwambĩĩria rĩu antũ batano ba nyomba ĩmwe bakethagĩrwa bagaũkanĩte; bathatũ bamenane na baĩrĩ na baĩrĩ bamenane na bathatũ. 53 Ĩthe akamenana na mwana wae nawe mwana amenane na ĩthe; mwarĩ amenane na gina nawe gina amenane na mwarĩ wae, mũthoni amenane na mũka wa mwana nawe mũka wa mwana amenane na mũthoniwe.” Gũtaũra magiita ( Mat 16.2-3 ) 54 Jesũ agĩcoka akĩĩra antũ atĩrĩ, “Rĩrĩa bwona matu maumĩte bwa rũgũrũ bugaga, ‘Mbura ĩkaura’, na nĩ ma ĩkaura. 55 Na rĩrĩa bwona rũkũngi rũkiurutana rumĩte bwa gaĩti bũkauga, ‘Gũkagĩa ũrugarĩ mũno;’ na gũgekarĩka bu. 56 Mpinga ino! Nĩbũkũmba mũno gũtaũra bũrĩa gũgekarĩka bwaraitha ndĩ na ĩgũrũ. Nĩmbi ĩkũgiria bũmba gũtaũkĩrwa nĩ maũntũ marĩa magũtuĩkĩka kagiitani gaka?” Ĩgujanani na mũnthũ waku ( Mat 5.25-26 ) 57 “Bũregaga gwĩtuĩra bwiũ eene ũntũ bũrĩa bũbatiĩ kũrũtha nĩkĩ? 58 Muntũ mwĩrandũ angĩkwira kotini gũkũthitanga, geria bwĩgujanĩre njĩrani, nĩũntũ bwakinya kotini mugambithania agagũtwĩra, akũnenkanĩre kĩrĩ mũthigari nawe akũingĩre njera. 59 Ndĩkwĩra atĩrĩ na ma, kũu njera ũtiuma ũtĩrĩĩte nkinya ciringi ya mũthia ya randũ ĩu ũgwatĩrĩtwe.” |