MATIUS 13 - KITAB SUCI ZABUR INJIL

Perumpamean sopoq dengan penyawur binéq

¹ Léq jelo nike éndah Deside Isa bilin balé nike, beterus melinggih léq sedin danao.

² Luwéq gati dengan saq bekumpul léq sekelining Deside Isa, keranaq nike Ie margi dait taék ojok sopoq perau, dait dengan luwéq nike nganjeng léq pesisi.

³ Beterus Deside Isa mulai ngajahang luwéq hal léq dengan-dengan nike kadu perumpamean. Deside Isa bemanik, “Araq sopoq dengan lumbar sawur binéq

⁴ Sewaktu dengan nike kenyeke sawur binéq nike, araq binéq saq geriq léq langan. Beterus dateng kedit ngaken binéq nike jangke bis.

⁵ Araq éndah binéq saq geriq léq taoq saq bebatu-batu saq sekediq tanaqne. Binéq-binéq nike becat tiwoq séngaq tanaqne sekediq.

⁶ Laguq sesampun panjeng jelo, suli-suli saq tiwoq nike mulai layu beterus gero dait maté séngaq ndéq berakah.

⁷ Araq éndah binéq saq geriq léq tengaq bebenes beduwi. Bebenes nike sayan beléq dait gepit suli-suli nike jangke maté.

⁸ Laguq araq éndah binéq saq geriq léq tanaq saq subur, terus bebuaq; araq saq satus, araq enem dase, dait araq éndah saq telung dase kali lipet luwéqne.”

⁹ Sesampun nyeriteang perumpamean nike, Deside Isa bemanik, “Sai-sai bedowé kentok, harus ie dengahang!”

Kembéq Deside Isa kadu perumpamean

¹⁰ Beterus pengiring-pengiring Deside Isa parek dait metakén léq Deside Isa, “Kembéq Pelungguh kadu perumpamean lamun Pelungguh bebaos kance dengan luwéq nike?”

¹¹ Jawab Deside Isa, “Side pade sampun teicanin paice jari nenaoq rahasie Kerajaan Sorge, laguq dengan-dengan nike ndéq.

¹² Séngaq dengan saq sampun bedowé gen teican luwéqan malik, dait ie gen bekelimpahan. Laguq dengan saq ndéq bedowé napi-napi, make napi juaq saq araq léq ie gen tebait.

¹³ Nike alasan Tiang kadu perumpamean lamun Tiang ngajahang léq dengan luwéq, séngaq ie pade setetune nyerioq, laguq maraq dengan ndéq nyerioq; Ie pade dengah laguq maraq dengan ndéq dengah dait ndéq ngerti.

¹⁴ Siq care nike make telaksane napi saq sampun tenubuatang siq Nabi Yesaya, ‘Allah bemanik: Side pade gen dengah laguq side pade ndéq ngerti; side pade gen serioq laguq ndéq paham.

¹⁵ Séngaq pikiran dengan-dengan nike sampun kongol, kentok ie pade sampun kedok dait penenteng ie pade sampun tepedemang. Hal niki telaksane adéq penenteng ie pade ndaq nyerioq, kentok ie pade ndaq dedengah, pikiran ie pade ndaq ngerti, terus bebalik, sehingge Tiang nyelahang ie pade.’ ”

¹⁶ “Laguq side pade bahagie,” manik Deside Isa léq pengiring-pengiring-Ne, “séngaq side pade tetu-tetu nyerioq dait dengah.

¹⁷ Keranaq nike Tiang badaq side: Setetune luwéq nabi dait dengan saq taat léq Allah melét serioq napi saq side pade serioq mangkin, laguq ie pade ndéq serioq. Ie pade melét dengah napi saq side pade dengah mangkin, laguq ie pade ndéq dengah.”

Deside Isa jelasang perumpamean mengenai sopoq dengan penyawur binéq

¹⁸ “Dengahang napi arti perumpamean penyawur binéq nike.

¹⁹ Binéq saq geriq léq langan nike ibarat dengan-dengan saq dengah manik mengenai Kerajaan Sorge, laguq ie pade ndéq ngerti. Beterus Si Jahat nike dateng ngerampas napi saq sampun tesawur léq dalem até dengan-dengan nike.

²⁰ Binéq saq geriq léq tanaq saq luwéq batune, ibarat dengan-dengan saq dengah manik nike, dait langsung nerimaq siq senengne.

²¹ Laguq manik nike ndéq berakah léq dalem até ie pade, sehingge ndéq tahen ngonéq. Sewaktu dateng penyusah atao penganiayean lantaran manik nike, ie pade langsung murtat.

²² Binéq saq geriq léq tengaq bebenes beduwi ibarat dengan-dengan saq dengah manik nike, laguq kuatir mengenai idupne dait mélé idup méwah. Keranaq nike manik léman Allah tegepit léq dalem aténe sehingge ndéq iniq bebuaq.

²³ Dait binéq saq geriq léq tanaq saq subur ibarat dengan-dengan saq dengah dait paham léq manik nike. Ie pade bebuaq luwéq, araq saq satus, enem dase dait telung dase kali lipet hasilne.”

Perumpamean lolo ré léq antare gandum

²⁴ Deside Isa nyampéang malik sopoq perumpamean léq dengan luwéq, manik-Ne, “Hal Kerajaan Sorge maraq perumpamean niki: Sopoq petani sawur binéq saq solah léq lendangne.

²⁵ Sewaktu selapuq dengan kenyeke mesaré, musuh petani nike dateng sawur binéq ré léq antare gandum nike, beterus ie lumbar.

²⁶ Sewaktu binéq-binéq nike tiwoq dait buaq-buaq mayangne mulai sugul, lolo-lolo ré nike éndah penggitan.

²⁷ Beterus buruh-buruh tani saq teupaq nike dateng ojok petani nike dait bebase, ‘Paq, tekan binéq solah saq pelungguh talet léq lendang niki? Berembé jangke lolo ré nike araq léq derike?’

²⁸ Jawab petani nike, ‘Nike pegawéan musuh.’ Beterus buruh-buruh tani nike beketuan malik, ‘Napi pelungguh kayun tiang pade embot lolo ré nike?’

²⁹ ‘Ndaq,’ jawab épén dowé lendang nike, ‘séngaq lamun lolo ré nike tembot laun gandumne milu kerembotan.

³⁰ Alurang deduaqne beléq bareng-bareng jangke dateng waktune tepataq. Laun tiang gen badaq dengan-dengan saq mataq nike: Kumpulang juluq lolo-lolo ré, taliq, dait sedut. Beterus kumpulang gandumne dait toloq léq dalem lumbung.’ ”

Perumpamean tolang sawi

³¹ Deside Isa nyampéang malik perumpamean léq dengan luwéq, manik-Ne, “Hal Kerajaan Sorge nike seumpame tolang sawi saq tebait siq dengan terus tesawur léq lendangne.

³² Tolang sawi nike binéq saq paling kodéq. Laguq lamun ie sampun tiwoq, ie gen jari saq paling beléq léq antare taletan-taletan saq lain. Ie jari lolo, sehingge kedit-kedit dateng miaq kesebu léq pémpang-pémpangne.”

Perumpamean ragi ruti

³³ Araq sopoq perumpamean lain saq tesampéang siq Deside Isa, léq dengan luwéq. “Hal Kerajaan Sorge keadaanne pade maraq ragi ruti saq tebait siq sopoq dengan nine, terus teadon kance petang dase liter tepung terigu, jangke mbal selapuqne!”

Alasan Deside Isa kadu perumpamean

³⁴ Selapuqne teajahang siq Deside Isa léq dengan luwéq kadu perumpamean, dait ndéq araq sopoq juaq saq Ie ajahang tipaq ie pade ndéq kadu perumpamean.

³⁵ Siq care nike telaksane napi saq tesampéang siq nabi, “Tiang kadu perumpamean lamun ngeraos kance ie pade; Tiang gen nyampéang hal-hal saq teseboqang mulai léman dunie niki tecipteang.”

Arti perumpamean lolo ré léq antare gandum

³⁶ Sesampun nike Deside Isa margi bilin dengan luwéq nike, terus tame ojok sopoq gedéng. Pengiring-pengiring-Ne parek beterus ie pade matur, “Tunas Pelungguh jelasang léq tiang pade napi arti perumpamean lolo ré léq antare gandum nike.”

³⁷ Beterus jawab Deside Isa, “Dengan saq sawur binéq saq solah nike, Bije Manusie.

³⁸ Lendang nike dunie niki. Binéq saq solah nike, bije-bije Kerajaan. Lolo ré nike, anak-anak Belis.

³⁹ Musuh saq sawur binéq lolo ré nike, Belis. Waktu mataq nike, ahir jaman, dait dengan-dengan saq mataq nike malaékat-malaékat.

⁴⁰ Pade maraq lolo-lolo ré tekumpulang terus tesedut léq dalem api, maraq nike éndah éraq léq ahir jaman.

⁴¹ Bije Manusie gen ngutus malaékat-malaékat-Ne dait ie pade gen ngumpulang selapuq hal saq nyesatang dait selapuq dengan saq gawéq jahat, dait nyugulang ie pade léman dalem Kerajaan-Ne.

⁴² Ie pade selapuq gen tetetéh ojok jangkih saq apine begelaur; léq derike ie pade gen nangis dait menderite.

⁴³ Léq waktu nike dengan-dengan saq soléh gen becahaye maraq sinar jelo dalem Kerajaan Bapa ie pade. Jari, sai bedowé kentok, harus ie dengahang!”

Perumpamean mengenai harte karun

⁴⁴ “Hal Kerajaan Sorge pade maraq perumpamean niki: Araq harte karun léq dalem tanaq terus tedait siq dengan, laguq tetamaqang malik ojok dalem tanaq. Dengan nike cemoh gati beterus ie lumbar jual selapuq dowéne, terus ie tulak beli tanaq nike.”

Perumpamean mutiare saq solah

⁴⁵ “Hal Kerajaan Sorge pade maraq perumpamean niki: Araq sopoq pedagang boyaq mutiare-mutiare saq mahel ajine.

⁴⁶ Sewaktu ie ndait sopoq mutiare saq luar biase solahne, ie becat lumbar dait jual selapuq dowéne, beterus beline mutiare saq sopoq nike.”

Perumpamean mengenai jaring

⁴⁷ “Hal Kerajaan Sorge pade maraq perumpamean jaring saq tepencar léq segare, beterus mauq empaq macem-macem ruene.

⁴⁸ Sesampun jaring nike penoq siq empaq, jaring nike teangkat ojok darat siq nelayan-nelayan nike. Beterus ie pade tokol dait kelinne empaq-empaq nike: Saq solah toloqne léq dalem keranjang terus saq ndéq solah tetéhne.

⁴⁹ Maraq nike éndah éraq léq ahir jaman, malaékat-malaékat gen lumbar kelin dengan-dengan jahat léman dengan-dengan saq taat ngelaksaneang pekayunan Allah.

⁵⁰ Beterus dengan-dengan jahat tetetéh ojok dalem jangkih saq araq apine, léq derike ie pade gen nangis dait menderite.”

Barang baru dait barang laéq

⁵¹ “Napi side pade ngerti selapuqne niki?” Deside Isa beketuan léq pengiring-pengiring-Ne. “Ngerti!” jawab pengiring-pengiring-Ne.

⁵² Beterus manik Deside Isa tipaq ie pade, “Keranaq nike sebilang ahli Taurat saq nerimaq perajahan mengenai hal Kerajaan Sorge nike, pade maraq épén balé saq nyugulang barang-barang baru dait laéq léman tangkaq dowéne.”

Deside Isa tetolaq léq Nazaret

⁵³ Sesampun Deside Isa selesé nyampéang perumpamean-perumpamean nike, Ie margi bilin taoq nike,

⁵⁴ beterus Ie tulak ojok kampung asal-Ne. Léq derike Ie ngajahang léq balé ibadah, dait dengan-dengan saq dengahang Ie bengaq gati terus ie pade bebase, “Léman mbé Ie mauq hikmat dait léman mbé Ie mauq kuase jari miaq muqjizat-muqjizat nike?

⁵⁵ Tekan Ie nike bije tukang kayuq? Tekan Mariam nike mamiq bini-Ne, dait sanak-sanak-Ne: Yakub, Yusup, Simon dait Yudas?

⁵⁶ Dait sanak-sanak-Ne saq nine araq ndot léq deriki éndah? Jari léman mbé Ie mauq selapuqne nike?”

⁵⁷ Make ie pade ndéq nerimaq Deside Isa. Beterus Deside Isa bemanik léq ie pade, “Sopoq nabi tehormatin léq mbé-mbé kecuali léq kampung asalne dait léq baléne mésaq.”

⁵⁸ Jari, Deside Isa nénten miaq luwéq muqjizat léq derike, séngaq ie pade ndéq percaye.