Zɛnɛse 41 - Bible

Zosɛ è Ize kàloŋ ŋɔsee-wooi su kùla

¹ Kóraŋ feerɛ kɛ́ɛ a tɛ̀ɛi, gâloŋ è see ƃô. È kɛ̀ tɔɔni Ǹâai Ya-leei kɔlɛ ŋɔseei su.

² È niŋa kpaya-kpaya lɔ́ɔlu mɛi feerɛ kàa dí kúla Ǹâai Ya-leei su díkɛ galai mîi.

³ Nàa pôlu ma niŋa kpálaa lɔ́ɔlu mɛi feerɛ dí kùla Ǹâai Ya-leei su dí tɔ́ɔ niŋa kpaya-kpayai kɔlɛ zîŋ ŋá.

⁴ Niŋa kpálaa-ŋai dí niŋa kpaya-kpaya lɔ́ɔlu mɛi feerɛi mîi. Nya ƃe gâloŋ è ŋ̀ɛ́i lá ƃò.

⁵ È ŋɔ́nɔ làa nyii é zeei da kpɛ́ni ƃó. È gbai-kaŋ kpaya-kpaya lɔ́ɔlu mɛi feerɛ kàa, díkɛ ƃò gbai-wuru tɔnɔ ma.

⁶ Nyíŋi pôlu ma è gbai-kaŋ kpálaa lɔ́ɔlu mɛi feerɛ kàa, nyii-ŋai kɛ̀ a díkereŋɔɔ kpɔ́ a vãa kpálai da vóloi ŋɔzi-zii.

⁷ Gbai-kaŋ kpalaa lɔ́ɔlu mɛi feerɛi dí gbai-kaŋ kpaya-kpaya lɔ́ɔlu mɛi feerɛi kpèle. Tãi gâloŋ è ŋ̀ɛ́i lá ƃò lai, è gɔ̀lɔŋ a gɛɛ è kɛ̀ see ƃôi.

⁸ Maa ɣele-walai tí ǹíi è kɛ̀ sɛ̂lɛnii. Nya ƃe gâloŋ è ŋɔpóniŋ kɛ́-ƃelai da ŋɔtáre-ƃelai kɛ̀ Izei kélee tòli, é zee-wooi ƃó dîa. Kɛ́lɛ díta fé pɔ̂ri ní zu kulâi mì.

⁹ Nya ƃe gâloŋ ŋɔteƃelei ma tii-kɛ-nuu kɛ́tɛi è mò ma ǹyɛɛi, “Ŋa ŋápɔra-maai kɔ́lɔŋ sâa.

¹⁰ Tãi í ílii ŋwàna la mâ kwa íkpolo-kpɛtɛ-nuu kɛ́tɛi, í kúpu ímɛi káa kɔkuluƃa-ŋai dínuu kɛ́tɛi ŋɔpɛ́rɛi mui, kwa gbólo kpɛtɛ-nuu kɛ́tɛi,

¹¹ kú see ƃô a gbíni tɔnɔi tí, kúsee-woo-ŋai dí ƃò a da kpɛ́ni ŋa da zu-kulai.

¹² Kwa Ibulu ǹyaŋkpa tɔnɔ kú kɛ̀ naa, nyii kɛ̀ a gɔkuluƃa-ŋai dínuu kɛ́tɛi yée mu-nuui. Tãi kú kúsee-woo-ŋai ƃô la mai, è zu-kulai lɛ̀ kûa, yɛ̂ɛ berei dí kɛ̀ lai.

¹³ Berei nɔ́ è zu kùla la kûai, bere nɔ́ ƃé è kɛ̀ la a kúa. Dí ńdɛ̂ɛ pôlu ŋátii-kɛɛi su, dí gbólo kpɛtɛ-nuu kɛ́tɛi sɛ̂lɛŋ.”

¹⁴ Nya ƃe gâloŋ è Zosɛ worɛ̂ tɛ̀ɛ, dí gula gbini-pɛrɛi mu a maa félaa. Tãi Zosɛ è ǹá-leɣa pù la é ŋɔseɣei maa fáleŋ, è pà gâloŋ pɔ́ é tɔ́ɔ ŋ̀ɛ́i-tuɛ.

¹⁵ Nya ƃe gâloŋ è mò ma ǹyɛɛi, “Ŋá see ƃô, kɛ́lɛ núu da fé naa é zu kula mî. Ǹyaŋ ŋá mɛ̀ni a gɛɛ ƃa see-woo su kùla.”

¹⁶ Nya ƃe Zosɛ è gâloŋ wóo su tôo ǹyɛɛ mai, “Ńyãa fêi, Ɣâla ƃe pâi zu kulâi yɛ̂ a zãa.”

¹⁷ Nya ƃe gâloŋ è mò Zosɛ ma ǹyɛɛi, “Ŋáseei su, ŋá kɛ̀ tɔɔni Ǹâai Ya-leei kɔlɛ.

¹⁸ Nya ƃe ŋá niŋa kpaya-kpaya lɔ́ɔlu mɛi feerɛ kàa dí kúla Ǹâai Ya-leei su díkɛ galai miî.

¹⁹ Naa pôlu ma niŋa lɔ́ɔlu mɛi feerɛ dí kùla Ǹâai Ya-leei su nyii-ŋai kɛ̀ kpɔ́ a díkpalaa, dínyɔmɔɔ nyii-ŋai fé ta da káa ní Ize lɔii su gwaa kéleei.

²⁰ Niŋa kpálaa-ŋai dí niŋa kpaya-kpaya lɔ́ɔlu mɛi feerɛi mîi.

²¹ Kɛ́lɛ tãi dí dímîi lai, núu da fé kɛ́ ní a gɔ̂lɔŋɔɔ a gɛɛ dí niŋa kpaya-kpayai mîi. Kpɛ́ni fêi, dí kɛ̀ nɔ́ niî a dínyɔmɔɔ yɛ̂ɛ berei dí kɛ̀ la a maa-ŋuŋ. È nâa kɛ̀ tí, ŋá ŋɛ́i lá ƃô.

²² Ŋá gbai-kaŋ kpaya-kpaya lɔ́ɔlu mɛi feerɛ kàa máŋ seêi-pere, dí ƃò gbai-wuru tɔnɔ ma.

²³ Naa pôlu ma ŋá gbai-kaŋ kpálaa lɔ́ɔlu mɛi feerɛ kàa, nyii-ŋai kɛ̀ a géreŋɔɔ kpɔ́ a vãa kpálai da vóloi ŋɔzi-zii.

²⁴ Nya ƃe gbai-kaŋ kpálaa-ŋai dí gbai-kaŋ kpaya-kpaya lɔ́ɔlu mɛi feerɛi kpèle. Ŋá zee-woo-ŋai ŋí ƃò bóniŋ kɛ́-ƃelai dîa, kɛ́lɛ dítɔnɔ kpîŋ fé pɔ̂ri ní zu kulâi.”

²⁵ Nya ƃe Zosɛ è mò gâloŋ ma ǹyɛɛ mai, “Ísee-wooi káa nɔ́ tɔnɔɔ. Ɣâla a mɛnii lɛ́ yâ nyii a pâi gɛ̂i.

²⁶ Niŋa lɛ́lɛɛ lɔ́ɔlu mɛi feerɛi da gbai-kaŋ lɛ́lɛɛ lɔ́ɔlu mɛi feerɛi díkaa a kóraŋ lɔ́ɔlu mɛi feerɛ. Zee-wooi káa nɔ́ tɔnɔɔ.

²⁷ Niŋa kpálaa lɔ́ɔlu mɛi feerɛi nyii-ŋai pà nàa pôlu mai díkaa a kóraŋ lɔ́ɔlu mɛi feerɛ, gbai-kaŋ kpálaa lɔ́ɔlu mɛi feerɛi nyii-ŋai kɛ̀ a géreŋɔɔ a vãa kpálai da vóloi ŋɔzi-zii, dí kɛ́ ƃò a puru koraŋ lɔ́ɔlu mɛi feerɛ.

²⁸ Yɛ̂ɛ berei nɔ́ ŋá mò la yâi, Ɣâla a mɛnii lɛ́ yâ a pâi gɛ̂i.

²⁹ Mii-sɛŋ kpɛtɛ kóraŋ lɔ́ɔlu mɛi feerɛ a pâi pâi Ize lɔii su nyii-ŋai pâi mii-sɛŋ támaa tɛɛ̂i Ize lɔii gwaa kélee pɔ́i.

³⁰ Kɛ́lɛ nàa pôlu ma puru kóraŋ lɔ́ɔlu mɛi feerɛ a pâi pâi, nyii pâi ǹûai kɛ̂i dí nia mii-sɛŋ kpɛtɛ kóraŋ-ŋai diai. Burii a pâi toôi ǹɔii gwaa kélee.

³¹ Maa tãi tí ǹɔii fé pâi gɔ̂lɔnii ŋɔ́nɔ a gɛɛ mii-sɛŋ támaa è kɛ̀ ǹûai yêei a mii-sɛŋ kpɛtɛ kóraŋ-ŋai. Kpɛ́ni fêi, burii a pâi kɛ̂i a gbɔlɔɔ.

³² Mɛnii gɛ̀ gâloŋ é zeei ƃó feerɛi, ǹyaa ƃa Ɣâla a mɛnii kpɛtɛ nâa gíli ŋá, ǹyaŋ a ŋ̀wɛ̂lii é gɛ́ a màa félaa.

³³ “Mɛni ma fɛ̂ɛ gâloŋ é núu sãa táreɛɛ lɛ́ a gɛɛ é kɛ́ Ize lɔii mɛi.

³⁴ Fɛ̂ɛ gâloŋ é núu túɛ-ƃela see ǹɔii su a gɛɛ mii-sɛŋ kpɛtɛ kóraŋ à pà, ǹúu túɛ-ƃelai dí mii-sãai kélee ŋá kɔ́lɛ gîei lɔ́ɔlu dí bûi tɔnɔ lâai kɛ́.

³⁵ Fɛ̂ɛ dí mii-sãa kélee ŋá tɛ́ ma mii-sɛŋ kpɛtɛ kóraŋ-ŋai su dí bûi kɛ́ daa-ŋai su gâloŋ láai su dí dímɛi káa.

³⁶ Mii-sɛŋ ŋí a pâi kɛ̂i a ǹɔii ŋɔkpɔŋ-maa buru kóraŋ lɔ́ɔlu mɛi feerɛi su, nyii pâi toôi Ize lɔii sui, a gɛɛ puru fé ǹɔii su-ƃelai pâa.”

Dí Zosɛ sèe Ize lɔii mɛi a kâloŋ

³⁷ Ǹónoi ŋí è kɛ̀ a ǹɛ́lɛɛ gâloŋ mɛni ma da ŋɔtíi-kɛ-ƃelai.

³⁸ Nya ƃe gâloŋ è mò ŋɔtíi-kɛ-ƃelai dîa ǹyɛɛi, “Kúfa pɔ̂ri núu da kélee kâai é kúla ǹúui ŋí pôlu nyii Ɣâla ŋɔmɔ̂leŋ káa gbonôi.”

³⁹ Nya ƃe gâloŋ è mò Zosɛ ma ǹyɛɛi, “Berei Ɣâla a mɛni-ŋai ŋí kélee lɛ́ la yâi, núu da fé naa é kɛ́ a zãa, dáreɛɛ yɛ̂ɛ yá.

⁴⁰ Ƃa pâi kɛ̂i ŋápɛrɛi mɛi. Ŋánûai kélee da pâi kɛ̂i íwoo mu. Ŋákâloŋ see-sɛŋ mɛni nɔ́ ƃé ŋa pâi kɛ̂i a ńdɛɛ la yâ.”

⁴¹ Nya ƃe gâloŋ è mò Zosɛ ma ǹyɛɛi, “Gáa ŋa ísee Ize lɔii kélee mɛi.”

⁴² Nya ƃe gâloŋ è ŋɔgbònoi kûla ǹyée-gbua ma é ǹɔ́ Zosɛ yée-gbua ma é yokpo lɛ́lɛɛ tóo gɔŋ mâ, é gôo yɔlɛ too gɔŋ mâ.

⁴³ È zèe ŋɔkéleŋ veerɛ-ɣelei su díkɛ tɛ̀ɛ-tɛɛ la, díkɛ nɛ̀ ǹûai dîa díkɛ làɣi dîyɛɛi, “Ka kula berei!” Nya ƃe è zèe Ize lɔii kélee mɛi.

⁴⁴ Gâloŋ è mò Zosɛ ma ǹyɛɛi, “Gâloŋ ƃa ńyãa. À wàla kula ílii-laai su, núu da kélee fé ǹyée, kpaa máŋ gɔ́ɔ mu síɣe Ize lɔii su gwaa kélee.”

⁴⁵ Gâloŋ è Zosɛ láa sèe a Zafena-Pania, é Asena tɛɛ bɔ́ a nɛnî. Asena è kɛ̀ a Oŋ taa-leei ŋɔsâla láa-soŋ-nuu kɛ́tɛi, Potifɛra ǹóŋ-nɛnî. Bere ƃé Zosɛ è kɛ̀ la Ize lɔii mɛi.

⁴⁶ Zosɛ è kɛ̀ a kóraŋ buu saaƃa tãi è pɛ́lɛ la tíi kɛ́ɛ ma Ize kaloŋ mîi. Nya ƃe Zosɛ è kùla naa è sía Ize lɔii su gwaa kélee.

⁴⁷ Zí-sɛŋ kpɛtɛ kóraŋ lɔ́ɔlu mɛi feerɛi yée mu, sí-sɛŋ támaa kpɛ̀tɛ è kpɛ̀tɛ Ize lɔii su.

⁴⁸ Nya ƃe Zosɛ è mii-sɛŋ kélee ŋáa tɛ̀ ma a zí-sɛŋ kpɛtɛ kóraŋ lɔ́ɔlu mɛi feerɛ Ize lɔii su, é bûi kɛ́ daa-ŋai su. Daai kélee è mii-sɛŋ ŋáa tɛ̀ mà gɔlɛ mâ kpalaŋ-ŋai ŋá, è bûi kɛ̀ maa taai su.

⁴⁹ Zosɛ è mii-sɛŋ támaa ŋáa tɛ̀ ma nyii kɛ̀ a dámaa yɛ̂ɛ yúo ma ŋãya. È nâa kpèra ǹónoɔ ma, kpɛ́ni fêi, vé nâa kɛ́ ní pɔrîi ǹônoi.

⁵⁰ Buru kóraŋ é lɛ́ɛ pâi, Zosɛ è lóŋ-surɔ̂ŋ lòo feerɛ maa sɔlɔ ƃô Asena ma, nyii kɛ̀ a Oŋ taa-leei ŋɔsâla láa-soŋ-nuu kɛ́tɛi, Potifɛra ǹóŋ-nɛnii.

⁵¹ Zosɛ è ǹóŋ maa-ŋuŋ láa sèe a Manasɛ. È mò ǹyɛɛi, “Kpɛ́ni fêi, Ɣâla a gɛ́ ŋá nia ŋámɛni-solii kélee mâ da ńâŋ ŋɔpɛ́rɛi.”

⁵² È ǹóŋ veerɛi láa sèe a Ifiraŋ, ǹyɛɛi, “Kpɛ́ni fêi, Ɣâla a ŋ́gɛ ŋa ƃûu ƃó ŋámɛni-soli-kaa lɔii su.”

⁵³ Nya ƃe zí-sɛŋ kpɛtɛ kóraŋ lɔ́ɔlu mɛi feerɛi è kpɛ̀ɛ Ize lɔii su.

⁵⁴ Buru kóraŋ lɔ́ɔlu mɛi feerɛi kɔ́ɔ è nâa pîlaŋ yɛ̂ɛ berei Zosɛ è mò lai. Puru è tòo ǹɔii kélee su, kɛ́lɛ mii-sɛŋ támaa è kɛ̀ Ize lɔii su.

⁵⁵ Tãi puru è kɛ̀ Ize-ƃelai kɛ̂i lai, dí wɔ̀lɔ gâloŋ ma mii-sɛŋ mɛni ma. Nya ƃe è mò dîa ǹyɛɛi, “Ka lí Zosɛ pɔ́. Mɛnii a mò kâai ka gɛ́.”

⁵⁶ Tãi burii è tàa-taa la Ize lɔii gwaa kéleei, Zosɛ è mii-sɛŋ pú-pɛrɛ-ŋai lá ƃò é pɛ́lɛ mii-sɛŋ kɔlɛɛ mâ Ize-ƃelai dîa. Kpɛ́ni fêi, burii è tòo a ŋánaa.

⁵⁷ È nâa kɛ̀ tí, nûa díkula ǹɔii gwaa kélee mâ dí pà Zosɛ pɔ́ Ize lɔii su mii-sɛŋ yâi. Kpɛ́ni fêi, buruii è tòo ŋ̀éniɛi gwaa kélee mâ a ŋánaa.