Tɔɔɓɛlaa veelɛ 10 - Bible

Dí Eɣa ŋɔsuui-su-ƃelai kélee pàa

¹ Eɣa ǹônii sinaa buu lɔ́ɔlu mɛi feerɛ dí kɛ̀ Sameria. Nya ƃe Zewu è kɔlɔ pɔ̃yɛ é dɛɛ Sameria ǹûai láa-tuɛ-ƃela kpaya-kpayai pɔ́ naa da daa-lêei tí mɛi-ƃela kpaya-kpayai da diai ǹîa-pɛlɛɛi tí dí kɛ̀ díyêei ŋaa-kɔ̂ŋ sui é pɛ́lɛ diai kélee dîa kɛ̀ a dí tɔɔ Eɣa pôlui. È bɔ̃yɛ gɔlɔi su ǹyɛɛi,

² “Ká taai-leei káa a wála-wâla taa. Kɔ́-kɔ-keleŋ-ŋa díkaa káyêei, soo-ŋa, kɔ́-kɔ-sãa támaa da taa-lêe-ŋa toɔɔ galai. Ŋá gɔ́lɔŋ a gɛɛ gâloŋ ǹônii-sinaai díkaa káyêei.

³ Gɔlɔi ŋí a gbaa seri kâa, ka Gâloŋ ǹóŋ dɔnɔ siɣe zu nyii ká gɔ́lɔŋ kpɔ́ a gɛɛ a pɔri díi kɛ̂i a ǹɛ́lɛɛ. Ka gɛ́ a kâloŋ ǹâŋ pɔ́ɔ ŋá. Ǹyaŋ à kɛ̀ tí, gɛ̀ ní, ká kɛ́ a kákpîŋ kpɛtɛɛ a gɛɛ ká kɔ́ ká Eɣa ŋɔnúu-suu-ŋai maa-kɔ̃ɔ.”

⁴ Tãi dí gɔmɛnɛ-ƃela kpaya-kpayai da ǹûai mɛi-ƃela kpaya-kpayai dí gɔlɔi ŋí sɔlɔ ƃô la dí ǹóno-wôo mɛnii, dí yào a ŋánaa. Dí mò dí kîe-ni dîa dîyɛɛi, “Zewu a gbâa Gâloŋ Zoraŋ da Gâloŋ Aɣazia paa! Kwa pɔ̂ri kɔ̂i bɔ́?

⁵ Nya ƃe gâloŋ-pɛrɛi mɛi-ƃela kpaya-kpayai, daa-lêei mɛi-nuu kɛ́tɛi, ǹûai mɛi-ƃela kpaya-kpayai, é pɛ́lɛ ǹîa-pɛlɛɛi ŋãa-kɔ̂ŋ-ƃelai dîa dí ŋ̀orɛ̂-wooi ŋí tɛ̀ɛ Zewu pɔ́ naa: Kúkaa a íyee mu-ƃela ǹyaŋ kwa pâi mɛnii kélee kɛ̂i ya mò kûai. Kúfe pâi núu da kélee lɛ̂i a kâloŋ. Mɛnii kélee kɛ́ nyii ílâai la ǹɛ̂lɛɛi.”

⁶ Tãi Zewu è dí kɔlɔi sɔlɔ ƃô lai, è ŋɔ́nɔ gɔlɔi veerɛ ɣelei tɛ̀ɛ dí pɔ́naa é mó zu ǹyɛɛi, “À kɛ̀ ká káa ḿbelai ma, ǹyaŋ à kɛ̀ ka pâi ŋóo siɣêi a gbanaŋɔɔ, gɛ̀ ní ka kánuu-namui ǹónîi-sinaai ŋuŋ tée ká pá a dia ḿbɔ naa Zariɛɛ tínaa.” Eɣa ǹónîi-sinaa buu lɔ́ɔlu mɛi-feerɛi dí kɛ̀ naa daa-lêei tí su nàa mɛi-ƃela kpaya-kpayai da-ni yêei ŋãa-kɔ̂ŋ pere su nyii ƃaa-kɛ-maa è kɛ̀ ǹûai yêei dímɛni mai.

⁷ Ǹyaŋ tãi kpɔ́ nɔ́ ǹûai ŋí dí Zewu ŋɔkɔlɔi veerɛ ɣelei sɔlɔ ƃô lai, dí Eɣa ŋɔsuui-su-ƃela buu lɔ́ɔlu mɛi feerɛi kélee tòli díkîe ma. Ǹûai dí dípàa, dí díŋuŋ-ŋai kélee pú kpɔ̂lɔ-ŋa su dí dítɛɛ Zewu pɔ́ naa Zariɛɛ.

⁸ Tãi ŋ̀orɛ̂-woo ƃó-ƃelai dí pà la dí mɛnii ŋí ƃó Zewu ma dîyɛɛi, “Daâ pá a gâloŋ ǹônii ŋuŋ-ŋai,” è mò ǹyɛɛi, “Ka díŋuŋ-ŋai ŋáa tɛ́ gîe ma a gbulu feerɛ galai lá é lɛ́ɛ la zu ɣele é tínaa ƃɔ́.”

⁹ Bôlu ma ɣele-walai, Zewu è kùla í pîlaŋ. È lì é tɔ́ɔ ǹûai kélee ŋɛ́i-tuɛ é mó dîa ǹyɛɛi, “Ŋa ŋ̀wɛ̂lii kákelee ká gɔ́lɔŋ ńyãa ƃé gbɛ̀tɛ ŋ́gili ŋá, ŋá tɔ́ɔ ŋánuu-namui Zoraŋ ma ǹyaŋ ŋá bàa. Ká tɔnɔ kpîŋ ta kásɔŋ fé zu. Kɛ́lɛ gbɛ̂ɛ ƃé nyíŋi-ŋai kélee pàai?

¹⁰ Gɛ̀ ní, ka gɔ́lɔŋ a gɛɛ Ŋ̀óoi Yâwɛɛ è mò é pîlaŋ Eɣa ŋɔsuui mai, gélee a pâi kɛ̂i. Mɛnii Yâwɛɛ è góno tèe a gɛɛ a pâi gɛ̂i ŋɔlóno-kɛ-nuui Ilaza sârai, aâ gɛ́.”

¹¹ Nya ƃe Zewu è Eɣa ŋɔsuui-su-ƃelai kélee pàa nyii-ŋai kɛ̀ Zariɛɛ, ŋɔgɔmɛnɛ-ƃela kpaya-kpayai kélee, ŋɔsâla láa-soŋ-ƃelai da ŋɔwɛli kɛ-maa-ƃela lɛ́lɛɛ-ŋai kélee. Eɣa ŋɔkáa-laai su-ƃelai dɔnɔ kpîŋ fé lɛɛ ní ɣele ma a vúlu.

Dí Gâloŋ Aɣazia ŋɔsuui su-ƃelai pàa

¹² Zewu è kùla Zariɛɛ gɛ́ lì Sameria. Gɛ́ɛ liî, tãi è sèri la gwaai ma dá dòli a “M̀ála-mɛi káa-ƃelai dí ƃûui,”

¹³ Da Zuda kaloŋ pɔlɔi Aɣazia ŋɔkáayɔɔ-ŋai da-ni dí kòyaŋ, é dí marê kɛ́ ǹyɛɛi, “Gbɛ̂ɛ-ni ƃa káa?” Dí zu tòo dîyɛɛi, “Kúkaa a Aɣazia ŋɔkáayɔɔ-ŋa. Kúkaa liî Zɛriɛa a gɛɛ kú faa-mâa kɛ́ a nɛnî-kaloŋ Zɛsebɛɛ ǹônii da dínûa.”

¹⁴ Zewu è mò ǹyée mu-ƃelai dîa ǹyɛɛi, “Ka dí sóŋ a dífulu.” Dí dísòŋ dí dípaa lóa da su, M̀ála-mɛi káa-ƃelai díƃûui kɔlɛ ma. È ǹúu buu náaŋ káo feerɛi kélee pàa naa. Vé dɔnɔ kpîŋ lɛɛ ní a vúlu.

Dí Eɣa ŋɔkáayɔɔ-ŋai kpéli-ŋai kélee pàa

¹⁵ Tãi Zewu è kùla la naa gɛ́ lìi, da Lika ǹóŋ Zɛonada dí kòyaŋ nyii kɛ̀ liî nàa kâai. Zewu è ǹáa tí mà é marê kɛ́ ǹyɛɛ mai, “Íkaa ŋáƃelai ma yɛ̂ɛ berei ŋ́gaa la íƃelai mai?” Zɛonada è zu tòo ǹyɛɛi, “Óowei, ŋ́gaa íƃelai ma.” Zewu è zu tòo ǹyɛɛ mai, “À kɛ̀ íkaa ŋáƃelai ma, gɛ̀ ní íyee tɛ́ɛ ḿbɔ́.” Zɛonada è ǹyée tòo Zewu yêei. Nya ƃe Zewu è kpɔŋ mâa tɛ̀ɛ Zɛonada pɔ́ é dɛ́ ŋɔkɔ́-kɔ-keleŋ su.

¹⁶ Zewu è mò ma ǹyɛɛi, “Pá kwa yá kú lí í berei káa laa-la káa la ǹyêei é pîlaŋ Yâwɛɛ mai.” Dí lì gîe ma Zewu ŋɔkɔ́kɔ-keleŋ su é lɛ́ɛ la zu dí seri Sameria.

¹⁷ Tãi Zewu è sèri la Sameria, è Eɣa ŋɔsuui-su-ƃelai kélee pàa nyii-ŋai lɛ̀ɛ ɣele mai. Mɛnii ŋí kélee è kɛ̀ nɔ́ yɛ̂ɛ berei Yâwɛɛ è wɔ́lɔ mò la ŋɔlóno-kɛ-nuui Ilaza sârai.

Dí Bêe Ɣala-fɛli-ƃelai pâa

¹⁸ Zewu è Sameria-ƃelai tòli díkîe ma é mó dîa ǹyɛɛi, “Gâloŋ Eɣa a kâa Bêe Ɣalai fɛli nɔ́ a tãi da, kɛ́lɛ ŋa pâi kɛ̂i kpɔ́ vɛlii a tái kélee.

¹⁹ Ŋa pâi sâla kulâi Bêe Ɣalai ma a zu kɛ́tɛ. Mɛ̀ni ma, ka Bêe Ɣalai ŋɔlóno-kɛ-ƃelai tóli, ŋɔsâla-laa soŋ-ƃelai é pɛ́lɛ Bêe Ɣala-mɛni kɛ́-ƃelai kélee dîa. Fɛ̂ɛ ká gáa a gɛɛ ǹúui nyii vé pâi pâi, a pâi saâi.” Kɛ́lɛ Zewu è kɛ̀ dí pɛlɛ̂i. È gbɛ̀tɛ gíli ŋá a gɛɛ é Bêe Ɣala-fɛli-ƃelai kélee páa.

²⁰ Zewu è mò ǹyɛɛi, “Ká lolo tóo ǹûai kélee dí gɔ́lɔŋ a gɛɛ kwa pâi koyânii Bêe Ɣala-fɛli kwaai ma kú vɛli.” Dí ma Ɣele-kuui ǹolo tôo.

²¹ Nya ƃe Zewu è ŋ̀óo tɛ̀ɛ Eezuɛ lɔii su gwaa kélee. Diai kélee kɛ̀ a Bêe Ɣalai fɛli-ƃelai dí pà dí tɔnɔ kpîŋ fé lɛɛ ní pôlu. Dí Bêe ŋɔɣala-pɛrɛi láa fɛ̀ɛ kpɔ́ é síɣe m̀éla tɔnɔ ma é tóo gbéli ma.

²² Nya ƃe Zewu è mò Ŋ̀âla-pɛrɛi ŋɔyokpo-ŋai lâai kɛ́-nuui ma ǹyɛɛi, “Pá a yokpo-ŋa Bêe fɛli-ƃelai kélee mɛni ma.” È kɛ̀ tí, è pà a yokpo-ŋa dí kélee dí mɛni ma.

²³ Nya ƃe Zewu da Lika ǹóŋ Zɛonada dí lɔ̀ Bêe Ɣalai ŋɔpɛ́rɛi mu. Zewu è mò Bêe Ɣala-mɛni kɛ́-ƃelai dîa ǹyɛɛi, “Ka káŋɛi sía ƃɛ́ gwaa kélee, ká gáa a gɛɛ Yâwɛɛ ŋɔtíi kɛ́-ƃelai dɔnɔ kpîŋ fé kɛ́ ƃɛ́ fɛ̂ɛ nɔ́ Bêe fɛli-ƃelai.”

²⁴ È kɛ́ tí, dí nâa pɛ̀lɛ sâla-ŋa kulâi Bêe ma. Ma tãi tí Zewu è sòmu é kɔ-kuluƃa buu lɔ́ɔlu mɛi saaƃa tɔ́ɔ banaŋ ma ŋ̀âla-pɛrɛ kɛ́tɛi ŋɛ́i túɛ a gɛɛ dí maa kpɛ̂ŋ kɛ́ naa. È dí lia-woo ƃò ǹyɛɛi, “Ŋa pâi pâi a ŋâla-fɛli-ƃelai kélee ƃɛ́, ǹyaŋ à kɛ̀ kà ǹɛɛ naa dí tɔnɔ kpîŋ ta é tɛ́ɛ kâa, ka pâi saâi maa-nuui tí pɔ́ɔ ŋá!”

²⁵ Zewu è kpɛ̀ɛ kpɔ́ nɔ́ a zâlai kuláa, é mó bɛ́rɛi la mɛi-kaa-ƃelai da gɔ-kuluƃa-ŋai dîa ǹyɛɛi, “Ka lɔ́ ká dí páa! Káfe ǹɛɛ naa núu tɔnɔ kpîŋ é pú.” Dí ǹúui kélee pàa kɛ̀ gbɔŋ tí sui. Dí dípoma-ŋai pìli ŋenei ŋá. Nya ƃe dí pène pôlu Ŋ̀âla-pɛrɛi mu,

²⁶ dí kúla banaŋ ma a Bêe Ɣala-pɔkɔŋ dí géreŋ.

²⁷ Dí Bêe Ɣala-teƃelei su kàra, dí Bêe ŋɔɣâla-pɛrɛi wólo, ǹyaŋ nûa da wɔ́lɔ naa kɛ́ a lì-lɔɔ̂i kɛ́-pɛrɛ é gɔlɔi ŋí pɔ̃yɛ tãi sâa ma.

²⁸ Bere sîi ŋí su ƃé Zewu è Bêe Ɣala fɛli-mɛnii su kàra la Eezuɛ lɔii su.

²⁹ Kɛ́lɛ Zewu fé ǹûai kpera ní gôo niŋa-loŋ-ŋai fɛliɛɛ ma nyii-ŋai Gâloŋ Zɛroboaŋ è gbɛ̀tɛ a gɛɛ ǹûai díkɛ vɛlii Bɛtɛi da Daŋ.

³⁰ Ǹaa pôlu ma, Yâwɛɛ è mò Zewu ma ǹyɛɛi, “Zewu, í mɛni lɛ́lɛɛ kɛ̀ a Eɣa ŋɔsuui su-ƃelai kélee paa nɔ́ yɛ̂ɛ berei ŋá mò la yâi. Mɛni ma, ŋa pâi gɛ̂i a gɛɛ Eezuɛ kaloŋ-ŋai zeei náaŋ da pâi kulâi íkaa-laai su-ƃelai sáma é síɣe ílonîi dîa é tóo dîwɔ-lonii dîa, é tóo díwɔlôii-lonii da díwɔ-lonii dîa.”

³¹ Kɛ́lɛ Zewu fé Yâwɛɛ, Eezuɛ Ŋɔɣâlai ŋɔtɔ̂ŋ-ŋai mɛi káa ní a ǹíi kélee é zeri góyaŋ ma. Mɛnii è gɛ̀i nya ƃa, vé bôlu tɔ̀ɔ-ni zɔnyɔ̂ŋ-ŋai dîa nyii-ŋai Zɛroboaŋ è gɛ̀ Eezuɛ-ŋai dí dí kɛi.

Zewu saa mɛni

³² Maa ɣêle-ŋai tí su, Yâwɛɛ è pɛ̀lɛ Eezuɛ lɔii da teêi ma. Siria Kaloŋ Azae è Eezuɛ-ŋai yée mɛi ɣâle é dílɔii kpîniŋ-ŋai síɣe

³³ Zɔdiŋ Ya-leei ma vóloi lîi-pere Gilia lɔii kpiniŋ gwaa kélee ma, Aloe taai ma nyíi kɔlɛ Ano Ya-leei kɔlɛi. Ǹɔii ŋí ma ƃé Gâa, Lubiŋ da Manasɛ dínuu-suu-ŋai dí wɔ́lɔ kɛ̀ a díseɛɛ naa.

³⁴ Mɛni da kpɛ́ni-ŋai kélee Zewu è dí kɛ̀ tãi è kɛ̀ la a kâloŋ, ŋɔlíi-kpele mɛni-ŋai pɔ̃yɛ̂ɛi Eezuɛ kaloŋ-ŋai dí mɛni-pɔlɔ kɔlɔ-ŋai su.

³⁵ Zewu è sàa é lí ǹâŋ pɔlɔ-ŋai pɔ́. Dí ǹóo Sameria taa-leei su. Ǹóŋ Zɛoazi ƃé lɛ̀ɛ bɔ́ɔ ŋá a kâloŋ.

³⁶ Zewu è kɛ̀ a kâloŋ Eezuɛ lɔii mɛi a kóraŋ buu feerɛ káo lɔ́ɔlu mɛi saaƃa, ǹyaŋ zeɛ́ɛ è kɛ̀ Sameria.