Tɔɔɓɛlaa dɔlɔɔ 2 - Bible

Deeƃé ŋɔlia-wooi gbɛɛ-ŋai è dɛ̀ɛ Saloma pɔi

¹ Deeƃé saa tãi kɛ́ɛ a lɛɣɛi, è ǹóŋ Saloma lia-woo ƃò ǹyɛɛ m̀ai,

² “Ńzaa tãi a nâa seri. Ílii-kpêle í tɔ́ɔ a gbanaŋɔɔ.

³ M̀ɛnii kɛ́ nyíi Yâwɛɛ, Íɣâlai a mò yâ a gɛ́ɛ í gɛ̀i. Ŋɔtɔ̂ŋ-ŋai kélee mɛi káa í ŋ̀óo mɛni yɛ̂ɛ berei bɔ̃yɛɛ̂i la Mose ŋɔtɔ̂ŋ kɔlɔi sui, a gɛ́ɛ ƃɛ́i kélee ƃa lì naai, ƃa pâi ƃûu ƃôi m̀ɛni-ŋai kélee su ya pâi gɛ̂i.

⁴ À kɛ̀ ƃà m̀ɛnii kɛ̂ a pâi m̀ôi yâi, Yâwɛɛ a pâi ŋɔkono-teei ŋaa-see kɛ̂i nyíi è gɛ̀ é pîlaŋ ḿâi, tãi è mò la a gɛ́ɛ ńzuu su nuai da pâi kɛ̂i a kâloŋ-ŋa Eezuɛ lɔii mɛi à kɛ̀ nɔ́ da ŋ̀óo mɛ̀ni dí láa la a dílii kélee da dímɔ̂leŋ kélee.

⁵ “É kúla nyíti pôlu, í m̀ɛnii kɔ́lɔŋ máŋ Zeruia ǹóŋ Zoa è gɛ̀ a ńyãai, berei è Eezuɛ lɔii ŋɔkɔ-kuluƃa-ŋai láa túɛ-ƃela feerɛi pàa lai. Dia ƃé kɛ̀ a Nɛ̂ɛ ǹóŋ Anɛ da Zɛfɛ ǹóŋ Amasa. È dípàa yɛ̂ɛ a ŋɔkpɔra-ƃela pàa kɔ́ su. Kɛ́lɛ vé m̀ɛnii ŋí kɛ́ a kɔ́-kɔ tãi. È zinâai ŋí pàa nyíi-ŋai dífe mɛni nyɔ́mɔɔ da kélee kɛ́ níi. Díŋãa maa mɛni káa mà.

⁶ Í m̀ɛnii kɔ́lɔŋ ya pâi gɛ̂i. Ífe nɛ̀ɛ naa é sáa gbɔ́ɔi-yee ma.

⁷ “Kɛ́lɛ é máŋ kɛ́ tí, ye Gilia-nuui Baazilai ǹônii-sinaai sóŋ a ǹɛ́lɛɛ. Ka dîa-ni ká kɛ́ kálaa miî gîe ma, kpɛ́ni fêi, bere ƃé dí tùa la a ńyãa tãi ŋá pù la ílîa Asalɔŋ yêei.

⁸ “Buriŋ taai su-nuui Géra ǹóŋ Simei, Bɛŋsima ŋɔsuuii su nuui káa máŋ íkɔlɛ, nyíi nàraŋ a larâŋ nyɔ́mɔɔ ŋánaa a ŋ̀elei ŋá lì la Maa-naiŋ. Kɛ́lɛ tãi è pa la a gɛ́ɛ é ńa koyaŋ Zɔdiŋ Ya-leei lái, ŋá ḿvòo a Yâwɛɛ a gɛ́ɛ fé pâi baâi a ƃóa-sɔ̂kpɔ.”

⁹ M̀ɛni ma, ífe nɛ̀ɛ naa é lí kpɛ́ni, kpɛ́ni fêi, íkaa a táre nuu. Ya pâi m̀ɛnii kɔ̂lɔnii ya pɔ̂ri gɛ̂i lai. Ífe nɛ̀ɛ naa é pɔlɔ é sáa gbɔɔi-yee ma.

Deeƃé saa mɛni

¹⁰ Deeƃé è sàa, dí nòo ŋɔtaa-lêei su.

¹¹ Deeƃé è kɛ̀ a kâloŋ Eezuɛ lɔii mɛi a kóraŋ buu náaŋ. È kɛ̀ à kâloŋ Iburɔŋ a kóraŋ lɔ́ɔlu mɛi feerɛ, é kâloŋ-laa kɛ́ Zerusâlɛŋ a kóraŋ buu saaƃa káo saaƃa.

¹² M̀ɛni ma Saloma è sèe ǹâŋ Deeƃé ŋɔkâloŋ see-sɛŋ ŋá. Ŋɔkâloŋ-laai è nâa sèe kpɔ́ɔ-kpɔɔi ƃò.

Adoniza saa mɛni

¹³ Nya ƃe Agai ǹóŋ Adoniza è pà Saloma ǹee Bɛɛsiba pɔ́. Bɛɛsiba è m̀arê kɛ̀ ǹyɛɛi, “Lé mɛni ƃé í bá kɛ̂i?” Adoniza ǹyɛɛ m̀ai, “Ŋá pà naa kaa kɛ̂i.”

¹⁴ “Ŋá ŋ̀wɛ̂lii ŋá lóno ípɔ.” Ǹɛnîi ǹyɛɛ m̀ai, “Ye lóno.”

¹⁵ Ǹyɛɛ m̀ai, “Í gɔ́lɔŋ a gɛ́ɛ maa-nɛ̃ɛi kɛ̀ gâloŋ-laai é kɛ́ a ḿbɔɔ, ǹyaŋ Eezuɛ-ƃela kélee dí kɛ̀ gâai a gɛ́ɛ ŋa pâi lɛɛ̂i gâloŋ-laai mɛi. É máŋ kɛ́ tí, gâloŋ-laai a tínaŋ à lɛɛ ǹêɣe yêei, kpɛ́ni fêi, è kɛ̀ a bɔ́ɔ é kúla Yâwɛɛ yêei.

¹⁶ Ǹyaŋ mɛni tɔnɔ káa ná a gɛ́ɛ ŋá ímarê kɛ́ mɛni ma. Ífe íyee kùla ḿû.” Ǹyɛɛ m̀ai, “Ye lóno.”

¹⁷ Ǹyɛɛ m̀ai, “Kpera yɛ̂, Gâloŋ Saloma marê kɛ́ mî. Vé pâi íwoo pilîi a gɛ́ɛ é Sunama-nuui Abisa tɛɛ ḿbɔ é kɛ́ a ŋánɛnî.”

¹⁸ Bɛɛsiba ǹyɛɛ m̀ai, “Ŋa m̀ɛni. Ŋa pâi lônoi gâloŋ pɔ́ ímɛni ma.”

¹⁹ Bɛɛsiba è lì Gâloŋ Saloma pɔ́, a gɛ́ɛ é lóno bɔ́ Adoniza mɛni ma. Gâloŋ è mù sìɣe a gɛ́ɛ é ǹá tí ǹee ma. È m̀aa pɛ̂lɛ mì, gɛ́ ní, è sèe pôlu ŋɔkâloŋ see-sɛŋ ŋá. È gɛ̀ dí pá a kâloŋ-see-sɛŋ ǹee mɛni ma. È zee-sɛŋ sèe ǹáa-mii-yee mɛi-pere.

²⁰ Ǹee è mò mà ǹyɛɛ, “Ŋá ŋ̀wɛ̂lii ŋá mɛni loŋ da marê kɛ̂ɛ kɛ́ yâ. Ífe íyee kùla mù.” Gâloŋ ǹyɛɛ m̀ai, “Ńee ímare kɛ̂ɛi kɛ́, kpɛ́ni fêi, ḿve pâi ńyee kulâi ímu.”

²¹ Ǹyɛɛ m̀ai, “Sunama-nuui Abisa tɛ̀ɛ ílîa Adoniza pɔ́ a ŋɔnɛnî.”

²² Gâloŋ Saloma è ǹee wóo su tòo ǹyɛɛ m̀ai, “Lé ƃé kɛ̀ ya Sunama-nuui Abisa mare-kɛ̂ɛ kɛ̂i Adoniza maa mɛni mai? Gâloŋ-laai maa mare-kɛɛ kɛ́ m̀ɛni ma máŋ, kpɛ́ni fêi, gáa a ńîa-surɔŋ. Ífe mare-kɛɛ kɛ̀ nɔ́ ǹyaa tɔnɔ maa mɛni ma kɛ́lɛ zâla-laa soŋ-nuui Abiata máŋ da Zɛruia ǹóŋ Zoa!”

²³ Gâloŋ Saloma è vòo a Yâwɛɛ, “M̀ɛni ma, Adoniza a pâi m̀ɛnii ŋí a m̀are-kɛ̂ɛ kɛ̂i a pâi zaa tí-ti ƃôi. À wàla kɛ́ tí, ŋa pâi Ɣâla marê kɛ̂i a gɛ́ɛ é ŋáfulu-laai síɣe!

²⁴ Yâwɛɛ à ŋ́gɛ a kâloŋ ńâŋ Deeƃé pɔ́ɔ ŋá ǹyaŋ è góno tèe a gɛ́ɛ Eezuɛ kaloŋ-ŋai da pâi kulâi ŋásuui su, a ŋɔkono-tee ŋaa-see kɛ́. Ŋa ḿvoo a gɛ-ɣele ma Yâwɛɛi a gɛ́ɛ Adoniza a pâi saâi sâa foloi ŋí ma!”

²⁵ M̀ɛni ma Gâloŋ Saloma è Zeoiada ǹóŋ Bɛnaiya tɛ̀ɛ é lí é Adoniza pàa.

Dí Abiata kpèra zâla láa soŋ-tii ma

²⁶ Gâloŋ è mò zâla-láa soŋ-nuui Abiata ma ǹyɛɛ, “Lí íkaa taai su Anatɔ, kpɛ́ni fêi, m̀aa-nɛ̃ɛi í sáa. Kɛ́lɛ ḿve pâi ípaâi lônii ma, kpɛ́ni fêi, í lì a Ǹuu-namui Yâwɛɛ ŋɔkono-têe Gãlai ńâŋ Deeƃé ŋɛ́i-tuɛ, kpɛ́ni fêi, íkɛ̀ m̀ɛni kpɔ̂lui kélee su ńâŋ è tɛ̀ɛ zui.”

²⁷ M̀ɛni ma, Saloma è zâla-láa soŋ-nuui Abiata kpèra zâla láa soŋ tîi mâ. M̀ɛni ma, è Yâwɛɛ wóoi kɛ̀ a tɔ̃yâ nyíi è wɔ́lɔ mò é pîlaŋ Îlai ŋɔpɛ́rɛi ma Silo.

²⁸ Zoa fé wɔ́lɔ kɛ́ ní Asalɔŋ pôlu tãi Asalɔŋ è tɔ̀ɔ la ńâŋ Deeƃé mai. Kɛ́lɛ è kɛ̀ Adoniza pôlu nyíi tɔ̀ɔ Deeƃé mai. Zoa kɛ́ɛ a m̀ɛni a gɛ́ɛ da Adoniza paai, è pù é lí Yâwɛɛ ŋɔsua-kɔlɔ pɛrɛi mu é ŋ̀âla-teƃelei sóŋ a mĩla-ŋai.

²⁹ Dí m̀o Gâloŋ Saloma dîyɛɛi, “Zoa aâ pú a lí Yâwɛɛ ŋɔsua-kɔlɔ-pɛrɛi mu gɛ́ ƃò ŋ̀âla-teƃelei kɔlɛi.” Gâloŋ Saloma è Zeoiada ǹóŋ Bɛnaiya tɛ̀ɛ, ǹyɛɛ m̀ai, “Ye lí í baa.”

³⁰ Benaiya è pà Yâwɛɛ ŋɔsua-kɔlɔ pɛrɛi mu, ǹyɛɛ Zoa mai, “Gâloŋ ǹyɛɛ í kúla ŋ̀énei ŋá.” Kɛ́lɛ Zoa è mò m̀a ǹyɛɛi, “Kpa, ŋa pâi saâi ƃɛ́.” Nya ƃe Benaiya è ŋɔ́nɔ pà é m̀ɛnii ƃó gâloŋ ma Zoa è mò mai.

³¹ Gâloŋ è ŋ̀óo su tòo ǹyɛɛi, “M̀ɛnii è mòi, gɛ́ la. Baa í ǹoo gɛ̀ ní ńyãa kpaa máŋ Deeƃé ŋɔsuui su nuui da sɔŋ fé pâi kɛ̂i zɔŋ-lɛlɛ sinaa feerɛi paa mɛni su nyii-ŋai Zoa è dípàa kpɛ́ni-kpɛnii.

³² Yâwɛɛ a pâi Zoa kula-maa kɛ̂i zɔnyɔ̂ŋ mɛni ma è gɛ̀ a ǹûai tí paa, nyíi è gɛ̀ ńâŋ Deeƃé tɛ̂i-perei. Zoa è zinaa feerɛi ŋí pàa kpɛ́ni-kpɛni nyii-ŋai kɛ̀ a ǹûa sãa, dísɔŋ lɛ́lɛɛ é tɛ́ɛ ma, Nɛ̂ɛ ǹóŋ Ana, nyíi kɛ̀ a Eezuɛ kɔ-kûluƃa-ŋai túɛ-nuui da Zɛtɛ ǹóŋ Amasa nyíi kɛ̀ a Zuda kɔ-kuluƃa-ŋai túɛ-nuui.

³³ M̀ɛni ma, tɔɔ díŋãa maa mɛni é kɛ́ Zoa ŋûa da ŋɔnuu-suui wɔ́lɔ-wɔlɔ. Tɔɔ Yâwɛɛ é lii-see tɛɛ Deeƃé pɔ́ da ŋɔnúu-suui kélee da ŋɔkâloŋ-laai wɔ́lɔ-wɔlɔ da wɔ́lɔ-wɔlɔ.”

³⁴ Zeoiada ǹóŋ Benaiya è tɛ̀ é ǹókwa, é doo é bàa. Dí nòo ŋɔpɛ́rɛi kɔlɛ vɛ̃ɛ-kpâlaŋ ŋá.

³⁵ Gâloŋ è Zeoiada ǹóŋ Benaiya pù gɔ-kuluƃa-ŋai láa-tuɛ bɔ́ɔ ŋá. Gâloŋ è zâla láa-soŋ-nuui Zadɔ pù Abiata pɔ́ɔ ŋa.

Simei saa mɛni

³⁶ Gâloŋ è Simei worɛ̂ tɛ̀ɛ ǹyɛɛ m̀ai, “Íkpɔɔi pɛrɛ tɔɔ Zerusâlɛŋ íkɛ naa. Ífe kula Zerusâlɛŋ í lí kwaa da kpɛ́ni ma,

³⁷ kpɛ́ni fêi, ŋ̀elei ya kùla la naa í lí kwaa da kpɛ́ni mai, í máŋ kpîŋ Kidilɔŋ potoi tíyeŋ, kɛ́ a gɔ́lɔŋɔɔ a gɛ́ɛ ya pâi saâi. Íŋãai mɛni a pâi kɛ̂i íkpîŋ ŋûa.”

³⁸ Simei è mò gâloŋ ma ǹyɛɛi, “Í m̀ɛnii tèe a zã́a. Yɛ̂ɛ berei ŋánuu-namui gâloŋ è mò lai, bere ƃé íyee mu-nuui a pâi gɛ̂i la.” M̀ɛni ma Simei è kɛ̀ Zerusâlɛŋ a ɣele kûu kôyaa.

³⁹ Kɛ́lɛ kóraŋ saaƃa tɛ̀ɛ pôlu ma, Simei ŋɔluɛ-ŋai veerɛ dí pù dí lí Gâa kaloŋ Maaka ǹóŋ Âke pɔ́-naa. Gɛ́ɛ da m̀ó Simei ma dîyɛɛ, “Íluɛ-ŋai díkaa Gâai”

⁴⁰ è mù sìɣe é ŋɔsoo-fáleŋ maa ɣíri é lí Âke pɔ́-naa Gâa a gɛ́ɛ é ŋɔluɛ-ŋai kɔ́ri. Simei è lì é ŋɔluɛ-ŋai kúla Gâa é pá a dia pôlu.

⁴¹ Tãi dí mò la Saloma ma a gɛ́ɛ Simei è kùla Zerusâlɛŋ é lí Gâa, é pá pôlui,

⁴² gâloŋ è Simei worɛ̂ tɛ̀ɛ ǹyɛɛ m̀ai, “Ḿve íkɛ ní í ífoo a Yâwɛɛ, ŋá í lia-woo ƃó ńyɛɛi, ‘Kɛ́ a gɔ́lɔŋɔɔ a tɔ̃yâ-pere a gɛ́ɛ ŋ̀elei ƃa kùla la ƃɛ́ í lí kwaa da kpɛ́ni kélee mai, ƃa pâi saâi’? Ǹyaŋ í mò ḿâ yɛ̂, ‘Í m̀ɛnii ŋá tée a zãa. Ḿvâai ma.’

⁴³ Lé ƃé ŋaŋ ífe í fóo-wooi ŋa-see kɛ́ ní Yâwɛɛ mɛni mai? Lé ƃé kɛ̀ íkɛ ŋália-wôoi pilii?”

⁴⁴ Gâloŋ è ŋɔ́nɔ mò Simei ma ǹyɛɛi, “Í gɔ́lɔŋ íkpɔɔi ílii su mɛni nyɔ́mɔɔ-ŋai kélee nyíi í gɛ̀ a ńâŋ Deeƃéi. M̀ɛni ma Yâwɛɛ a pâi pâi a ísɔnyɔ̂ŋ pôlu íŋûa.

⁴⁵ Kɛ́lɛ tɔɔ lûwa é kɛ́ Gâloŋ Saloma ma, ǹyaŋ Deeƃé ŋɔkâloŋ-laai kɔ́ɔ a pâi pîlanii Yâwɛɛ ŋɛ́i-tuɛ wɔ́lɔ-wɔlɔ.”

⁴⁶ Nya ƃe gâloŋ è wála-wâla-laa tɛ̀ɛ Zeoiada ǹóŋ Benaiya pɔ́. È lì é dùa, é dòo, é bàa. Mɛni ma gâloŋ-laai è nâa kɛ́ kpɔ́ɔi ƃò Saloma yêei.