Lûu 22 - Ŋ̀âla Kɔlɔ Maa WaaiBerei dí Zîsɛ kìri lai ( Maafîu 26:1-5 ; Mâki 14:1 , 2 ; Zɔ̂ŋ 11:45-53 ) 1 Dɛ́-sɛŋ fé zu kpoloi maa-kuui, nyii da dòli a Dɛɛ-mɛi Kûui, è kɛ̀ nâa lɛɣɛ̂i. 2 Nya ƃe zâla láa soŋ-ƃela kpaya-kpayai da gɔlɔ-pɔ̃yɛ-ƃelai dí kɛ̀ pere kɔ́rîi a gɛɛ dí bàa. Kɛ́lɛ, dí kɛ̀ yáôi ǹûai dîa. Zudasi Sekaria è fàa a gɛɛ é kúla Zîsɛ pôlu ( Maafîu 26:14-16 ; Mâki 14:10 , 11 ) 3 È kɛ̀ tí, Sêtɔŋ è lɔ̀ Zudasi Sekaria kponôi, nyii kɛ̀ a núu puu kao feerɛi dɔnɔi; 4 e lì e ŋuŋ pílaŋ a zâla láa soŋ-ƃela kpaya-kpayai da kɔkuluƃa-mɛi-ƃelai berei a pâi kulâi la bôlu e dɛɛ dípɔi. 5 Dílii e kɛ̀ a nɛ̃ɛ, dí díkono tee a gɛɛ dí sɛŋ-kao tɛɛ bɔ. 6 Nya ƃe e fàa ma, gɛ pɛlɛ pere kɔriɛ ma a gɛɛ, gbɔŋ à wàla kɛ́ naa, é kúla bôlu e dɛɛ dípɔ. Dɛɛ-mɛi Kûui maa-mii-sɛŋ kpɛtɛɛi ( Maafîu 26:17-25 ; Mâki 14:12-21 ; Zɔ̂ŋ 13:21-30 ) 7 Dɛ́-sɛŋ fé zu kpoloi maa-kûu ɣelei è nâa sèri, ǹyaŋ fɛ̂ɛ dí sâla kula a dɛɛ-mɛi kûui maa ƃála-loŋ. 8 Zîsɛ e Pitɛ da Zɔ̂ŋ tɛ̀ɛ, ǹyɛɛi, “Ka lí, ka dɛɛ-mɛi-kuui ŋɔmii-sɛŋ kpɛtɛ kúmɛni ma a gɛɛ ku m̀ii.” 9 Dí mò ma, dîyɛɛi, “Mí ƃe kwa pâi nâa kpɛtɛ̂i?” 10 E mò dîa, ǹyɛɛi, “Ka gáa ka gbaa kpɔ́ nɔ seri daai su, nalôŋ tɔnɔ a pâi kulâi kâa, gɛ li a ya-pɔrɔ-leɣi; ka lɛɛ bôlu ka lɔ bɛ́rɛi mu a liî lɔ̂i mui, 11 ka mó bɛ́rɛ-namui ma kâa, ‘Kaamɔ̂ɔ ǹyɛɛ, Ŋɔ̃yâ-loŋpoi kɔɔ, ƃɛi kwa ŋápôlu-ƃelai kwa pâi dɛɛ-mɛi-kuu mii-sɛŋ miî naai?’ 12 À kɛ̀ ti, a pâi loŋpo kɛ́tɛ lɛ̂i kâa ŋɔpɛ́rɛi ɣelei-pere, zãâi kélee káa naa; ka naa kpɛtɛ.” 13 Nya ƃe dí lì, dí kula ma yɛ̂ɛ berei e mò lai; dí dɛɛ-mɛi-kuui kpɛ̀tɛ naa. Ǹúu-namui Ŋɔmii-sɛŋ Maa-waai ( Maafîu 26:26-30 ; Mâki 14:22-26 ; Kɔleŋtiɛŋ Maa-ŋuŋ 11:23-25 ) 14 Nya ƃe tãi aƃai è sèri lai, è sèe teƃelei ma da ŋɔpôlu-ƃelai. 15 È mò dîa, ǹyɛɛi, “Ŋá kɛ̀ ŋ̀wɛ̂lii a ŋánaa a gɛɛ kwa kâa-ni ku dɛɛ-mɛi-kuui ŋɔmii-sɛŋ ŋi mii ŋa lɛɛ pâi mɔ̃lɛ̂i; 16 kpɛ́ni fêi, ŋá m̀ó kâa, ḿve pâi wɔ́lɔ ŋɔ́nɔ m̀iî e lɛɛ zu ŋa-see é kɛ́ Ɣâla ŋɔkâloŋ-laai su.” 17 Nya ƃe e kpele-kɔ̂ɛɛ sìɣe, e sɛɣɛi-fei tɛɛ, ǹyɛɛ, “Ka nyiŋi sìɣe, ka ŋ̀á kɔlɛ kákîe-ni loai; 18 kpɛ́ni fêi, ŋá m̀ó kâa, é kúla tãi ŋi ma fé pâi gbɔmɔ-ƃa-yai da kpelêi e lɛɛ zu Ɣâla ŋɔkâloŋ-laai e pa.” 19 Nya ƃe e kpólo sìɣe, tãi e sɛɣɛi-fei tɛ̀ɛ lai e zu ɣale, e dɛɛ dípɔ, ǹyɛɛi, “Ŋ́gbonôi ká ŋi [nyii a tɛɛ kámɛni mai. Ka nyiŋi kɛ́ ŋ́gili e lɛɛ káŋa.” 20 Nya ƃe maa-pere tɔnɔi ti su dí kpɛɛ dílaa miî, e kpele-kɔ̂ɛɛ siɣe, ǹyɛɛi, “Gbele-kɔɛi ŋi káa a Gbanaŋ-woo Kɛɛ Ninai ŋ́ãai su nyii a pú ká mɛni ma.] 21 Kɛ́lɛ, ka gáa, ǹúui pâi bôlu tɔɔ̂i ḿâi, kwa ǹyaa kúyee káa teƃelei ma. 22 Kpɛ́ni fêi, núu-kpune Ǹóŋ a liî yɛ̂ɛ berei Ɣâla e gbɛ̀tɛ la gíli ŋái. Kɛ́lɛ, kpalo ƃélaâi ǹúui ti ma nyii kùla bôlui!” 23 Nya ƃe dí pɛ̀lɛ díkîe-ni marê kɛ́ɛ ma a gɛɛ diai ti nênɛ ƃe pâi mɛnii ŋi kɛ̂i. Zîa-tooi bîlaŋɔɔi ǹúu-kɛ́tɛ-laai mai 24 Sîa è tòo díkîe-ni loai é pîlaŋ ǹúui ma pâi kɛ̂i a núu kɛ́tɛ dísamai. 25 Kɛ́lɛ, e mò dîa, ǹyɛɛi, “Zɛ̃tai kaloŋ-ŋai díkaa a dímɛi-ƃela. Kɛ́lɛ, diai wála-wâla-laa sui da díkpîŋ dílaa tòli a mɛni lɛ́lɛɛ kɛ́-ƃela. 26 Ve ti a káa; kɛ́lɛ, ka ǹɛɛ naa ǹúui gɛ́tɛ̂i kásamâi é kɛ́ yɛ̂ɛ surɔŋ-loo, naa-tuɛ-nuui é kɛ́ yɛ̂ɛ mii-sɛŋ láa-lɛ-nuu. 27 À kɛ̀ tí, gbɛ̂ɛ ƃa ǹúui gɛ́tɛi, ǹúui a sêe teƃelei mai, kpaa mii-sɛŋ láa-lɛ-nuui? Ǹyaa ƃa ǹúui a sêe teƃelei mai, vé tí? Kɛ́lɛ, ŋ́gaa kásama yɛ̂ɛ mii-sɛŋ láa-lɛ́-nuu. 28 “Káa ƃa ǹûai kɛ̀ ḿbôlu ŋásu-kɔɔŋ-ŋai sui. 29 Yɛ̂ɛ berei Ńâŋ è góno tèe la ńyêei a gâloŋ-laai, bere nɔ́ ƃe ŋa ŋ́gono tèe la káyêei. 30 A gɛɛ ka kálaa miî, ka kápele ŋáteƃelei ma ŋákâloŋ-laai su. Ká see kâloŋ-see-sɛŋ-ŋa ŋá. Ká Eezuɛ-sii puu kao feerɛ-ŋai dímɛni ŋá tee. Zîsɛ è Pitɛ ŋɔlaa-sia-tooi maa-mɛni ƃò ǹaa-túɛ ( Maafîu 26:31-35 ; Mâki 14:27-31 ; Zɔ̂ŋ 13:36-38 ) 31 “Samaŋ, Samaŋ, gáa, Sêtɔŋ a mare-kɛɛ kɛ́ a gɛɛ e kásoŋ, a gɛɛ e káfɛɛ yɛ̂ɛ mɔlɔŋ, 32 kɛ́lɛ, ŋa Ɣâla fɛli ímɛni ma a gɛɛ ílaa-lai fé fɛɣɛ; tãi ya pène la pôlu ŋɔnɔi, ye ínûai kɛ́ díkponôi é kpanaŋ.” 33 Nya ƃe e mò ma, ǹyɛɛi, “Kúnuu-namui ŋ́gbɛtɛɛ̂i a gɛɛ kwa yá ku li kpini-pɛrɛ mu da saa su.” 34 E mo, ǹyɛɛi, “Ŋa m̀ó yâ, Pitɛ, dɛ́ɛ-sîrɛi fé pâi ŋ̀óo pilîi sâai ŋi su e lɛɛ zu í ḿaa-sia too saaƃa a gɛɛ ífe ŋ́gɔlɔŋ.” Bɛ̂bɛ, kolâ, da ƃóa-sɔ̂kpɔ 35 Nya ƃe e mò dîa, ǹyɛɛi, “Tãi ŋá kátɛ̀ɛ la, bɛ̂bɛ, da kolâ, bɛlɛɛ kpaŋ-kpali ma dífe kɛ́ ni káyêei, sɛŋ da kôlo e tòo kâa?” Dí mò ma, “Kpaa, ve kɛ́ ni ti.” 36 È mò dîa, ǹyɛɛi, “Kɛ́lɛ, tãi ŋi su ǹúui bɛ̂bɛ káa ǹyêei, tɔɔ é lí la, kpaa máŋ kolâ. Tɔɔ ǹúui ƃóa-sɔkpɔ fé ǹyêei e ŋɔyokpoi kɔlɛ e dɔnɔ ya. 37 Kpɛ́ni fêi, ŋá mó kâa, fɛ̂ɛ Ŋ̀âla-wooi ŋi ŋa-see e kɛ́ ŋ́gbonôi, ǹyɛɛi, ‘E kɛ̀ a nonoɔ bɛlɛɛ dɔ̂ŋ-kara-ƃelai dîa’; kpɛ́ni fêi, nyii bɔ̃yɛɛ̂i e pîlaŋ ḿâi, ŋa-see-kɛi káa ma.” 38 Nya ƃe dí mò, dîyɛɛi, “Kúnuu-namui, gáa. Ƃoa-sɔkpɔ feerɛ káa ƃɛ.” E mò dîa, ǹyɛɛi, “É lɛ́ɛ nâa ti.” Zîsɛ è Ɣâla fɛ̀li Ŋulɔ-wuru Yeei ma ( Maafîu 26:36-46 ; Mâki 14:32-42 ) 39 Nya ƃe è kùla é lí yɛ̂ɛ berei e káa gɛ la Ŋulɔ-wuru Yeei mai. Ŋɔpôlu-ƃelai dí pîlaŋ bôlu. 40 Tãi e sèri la gwaai mai, e mò dîa, ǹyɛɛi, “Ka Ɣâla fɛli a gɛɛ káfe too su-kɔɔŋ su.” 41 Nya ƃe e kùla dísama, e li yɛ̂ɛ yêei-kɔni-pilii tɔnɔ. Nya ƃe e pîlaŋ gbelêŋ ŋá gɛ Ɣâla fɛli, 42 ǹyɛɛi, “Ńâŋ, à kɛ̀ ífaâi ma, gbele-kɔɛi ŋi kúla ńyêei; é máŋ kɛ́ tí, ńîa-mɛni fei, kɛ́lɛ, ínîa-mɛni é kɛ́.” [ 43 Nya ƃe kéla tɔnɔ è kùla Ɣâla-taa é pá bɔ̂ a gɛɛ é gbonôi kpanaŋ. 44 Nya ƃe è kɛ̀ mɔ̃lɛ̂i a ŋ̀ánaa, è Ɣâla fɛ̀li kpɔ́ nâa a gbanaŋɔɔ. Vɔ́nɔi kɛ̀ kulâi m̀ai è kɛ̀ yɛ̂ɛ ŋãa gɛ pîlaŋ tɛi-tɛi ǹɔii ma.] 45 Tãi è mu sìɣe la é kúla Ɣâla fɛlîi é pá ŋɔpôlu-ƃelai pɔ́ naai, è díkaa díkɛ nyii malôŋ su. 46 Nya ƃe è mò dîa, ǹyɛɛi, “Lé ƃe ka nyiî? Ka kámu siɣe, ka Ɣâla fɛli a gɛɛ káfe too su-kɔɔŋ su.” Zîsɛ kɔlɛ-pere da zoŋ-pere ( Maafîu 26:47-56 ; Mâki 14:43-50 ; Zɔ̂ŋ 18:3-11 ) 47 Tãi è kɛ̀ niî lônoi lai, kpɔŋ kɛ́tɛ è pà bɔ. Nya ƃe ŋɔpôlu-ƃela puu kao feerɛi dɔnɔ, ǹáa ƃe kɛ̀ a Zudasi, è kɛ̀ dítuɛ gɛ pa a dia. È lɛ̀ɣɛ a Zîsɛ a gɛɛ é ǹá-gbɔ see ma; 48 kɛ́lɛ, Zîsɛ è mò ma, ǹyɛɛi, “Zudasi, yá ƃe kulâi núu-kpune Ǹóŋ pôlu a íla-gbɔ-seɛɛ mai?” 49 Diai kɛ̀ tɔɔ̂ni gɔlɛi díkɛɛ mɛnii kâai nyii kɛ̀ pâi kɛ̂i, dí mò, dîyɛɛi, “Kúnuu-namui, ǹɛ́lɛɛ̂i a gɛɛ kúkɔ a m̀óa-sɔkpɔ-ŋai?” 50 Nya ƃe dítɔnɔ è ŋɔƃóa-sɔkpɔ̂i pîli zâla láa soŋ-nuu kɛ́tɛi yée-mu-nuui ma, é ǹáa-mii-yee mɛi-wolii tée. 51 Zîsɛ è zu tòo, ǹyɛɛi, “É lɛ́ɛ tí!” Nya ƃe è ǹyée pɛ̀lɛ ŋ̀óli ma, é m̀alo. 52 Gɛɛ tíi, Zîsɛ è mò zâla láa soŋ-ƃela kpaya-kpayai, da Ŋ̀âla-pɛrɛ Kɛ́tɛi ŋɔkɔkuluƃa-ŋai, da ǹúu-pɔlɔ-ŋai dîa nyii-ŋai pà kɛ̀ a gɛɛ dí wolo mai, ǹyɛɛ, “Ka pá a gɛɛ ka wólo mâ a ƃóa-sɔkpɔ-ŋa da wúru gbua-ŋa yɛ̂ɛ ŋuma-nuu? 53 Ɣele-ƃɔ́ɔ kélee kwa kâa-ni ku kɛ̀ Ŋ̀âla-pɛrɛ Kɛ́tɛi mu, káfe káyee pɛlɛ ní mâ. Kɛ́lɛ, ka tãi ká ŋí da gbínii ŋɔwala-walai.” Pitɛ è Zîsɛ maa sîa tòo ( Maafîu 26:57 , 58 , 69-75 ; Mâki 14:53 , 54 , 66-72 ; Zɔ̂ŋ 18:12-18 , 25-27 ) 54 Nya ƃe dí wòlo ma, dí li la zâla láa soŋ-nuu kɛ́tɛi ŋɔpɛ́rɛi lá. Kɛ́lɛ, Pitɛ e pìlaŋ bôlu zu kúlaa ma; 55 tãi dí ŋɔŋ tôo la galai samai, dí sèe naa gîe ma, Pitɛ e pà e see naa dísama. 56 Yée-mu nɛni tɔnɔ è gàa seêni ŋɔŋ-leŋ ma, è ŋ̀ɛ́i pìlaŋ kpɔ́ ma a gbanaŋɔɔ, ǹyɛɛi, “Nalôŋ ŋí máŋ è kɛ̀ bôlu.” 57 Kɛ́lɛ, è zia ma, ǹyɛɛi, “Nɛnîi, fé gɔlɔŋ.” 58 Nàa loŋ kɛ́ɛ tíi, núu da kpɛ́ni è gàa, ǹyɛɛ, “Íkaa máŋ a dítɔnɔ da.” Kɛ́lɛ, Pitɛ è mò, ǹyɛɛi, “Nalôŋ, ńyãa fei.” 59 Aƃa tɔnɔ tɛɛ, núu da kpɛ́ni è lòno a gbanaŋɔɔ, ǹyɛɛi, “Tɔ̃yâ ma, nalôŋ ŋí máŋ è kɛ̀ bôlu. Kpɛ́ni fêi, gáa a Galalii-nuu.” 60 Kɛ́lɛ, Pitɛ è mò, ǹyɛɛi, “Nalôŋ, ḿve m̀ɛnii kɔlɔŋ ya m̀ôi mai.” A nàa maa felaa, gɛɛ kɛ̀ lônoi, dɛ́ɛ-sîrɛi è ŋ̀óo píli. 61 Nya ƃe Kúnuu-namui è tìnaŋ ŋ̀ɛ́i é pîlaŋ Pitɛ ma. M̀ɛnii Kúnuu-namui è mòi, è nàa tòo Pitɛ kíli ŋá, yɛ̂ɛ berei è mò la ma, ǹyɛɛi, “Dɛ́ɛ-sirɛi é lɛ́ɛ pâi ŋ̀óo pilîi sâa, ya pâi ḿaa-sia too la kɛ̂i gîe saaƃa.” 62 Nya ƃe Pitɛ è kùla ŋini ŋá é wɔ́lɔ kpɔ́ a ŋ̀ánaa. Dí ɣɛ́lɛ Zîsɛ ma, díkɛ ǹokwa ( Maafîu 26:67 , 68 ; Mâki 14:65 ) 63 Zinâai kɛ̀ Zîsɛ mɛi kâai, dí ɣɛ́lɛ-maa kùla gbonôi, dí ńokwa. 64 Dí ŋ̀ɛ́i ɣìri, dí m̀arê kɛ̀, dîyɛɛi, “M̀ó kûa! Gbɛ̂ɛ ƃe tí ílokwâi?” 65 Nya ƃe dí ǹáa kàra, dí wóo nyɔ́mɔɔ támaa ƃó é pîlaŋ ma. Zîsɛ káa gɔyâŋ-su-ƃelai ŋɛ́i túɛ ( Maafîu 26:59-66 ; Mâki 14:55-64 ; Zɔ̂ŋ 18:19-24 ) 66 Tãi ɣele-ƃɔɔ̂i è sèri lai, ǹúu-pɔlɔ-ŋai kélee bɛlɛɛ zâla láa soŋ-ƃela kpaya-kpayai da gɔlɔ-pɔ̃yɛ-ƃelai dîa, dí díŋa tɛ gîe ma, dí pá la gɔyâŋ-su-ƃelai ŋ́ɛi tuɛ, dîyɛɛi, 67 “À kɛ̀ yá ƃa Kôraii, m̀ó kûa.” Kɛ́lɛ, è mò dîa, ǹyɛɛi, “Ŋa máŋ m̀ó kâa, káfe pâi lâai la. 68 À kɛ̀ ŋà kámarê kɛ̀, káfe pâi zu toôi. 69 Kɛ́lɛ, é kúla tãi ŋi ma, núu-kpune Ǹóŋ a pâi kɛ̂i seêni Ɣâla ŋɔwala-walai láa-mii-yee mɛi-pere.” 70 Nya ƃe díkelee dí mò, dîyɛɛi, “Gɛ̀ ní, íkaa a Ɣâla Ǹóŋ?” È mò dîa, ǹyɛɛi, “Ka môi a gɛɛ ŋ́gaa la.” 71 Dí mò, dîyɛɛi, “Kwa sêre-ŋa wɛli kɛ̂i ŋɔnɔ lé mɛni ma? Kúa kpîŋ kwâa m̀ɛni a kùla gbɔɔ̂i lá.” |