Dn 4 - Kaqchiquel Bible

Ri xuk'uluwachij ri rey Nabucodonosor

¹ Ri Nabucodonosor xutzijoj chuqa' jun banobel ri xuk'uluwachij, y kere' k'a ri xubij: Yin Nabucodonosor ninya' rutzil iwech chi'iwonojel rix tinamit, konojel winaqi' richin re ruwach'ulew y konojel winaqi' ri yech'on jalajoj ruwech ch'abel. Kan jantape' k'a tik'oje' uxlanibel-k'u'x iwik'in.

² Kan ruk'amon-wi k'a chi yin ninq'alajirisaj chiwech ri nima'q taq banobel ri rubanon ri nimalej Dios wik'in.

³ Kan janila k'a e nima'q ri retal ri xuya' ri Dios chuwe. Ri meyel taq banobel kan janila k'a ruchuq'a'. Ri rajawaren kan richin q'asen, y ri ruq'atbal-tzij kan pa kiwi' chi wiq chi tanaj winaqi'.

⁴ Yin Nabucodonosor ink'o pa wachoch rik'in uxlanibel-k'u'x, y kan yikikot rik'in ronojel beyomel ri k'o pa nuq'a'.

⁵ Jak'a k'o jun aq'a' xinben jun achik', ri kan xuk'en-pe xibinri'il chuwe. Y keri' ink'o pa nuch'at janila xinch'ob rij ri xintz'et, y kan xsach nuk'u'x.

^6-7 Roma ri' xinteq k'a koyoxik konojel ri etamanela', ri e aj-q'ija', ri e aj-itza', ri nikibananej chi ketaman ri peteneq y ri pixabanela', richin xepe chinuwech chi nokibij chuwe ri achike nel chi tzij ri wachik'. Xintzijoj k'a ri wachik' ri' chike, jak'a rije' xa man xetikir ta xkiq'alajirisaj chinuwech achike nel chi tzij.

⁸ K'a ja toq xpe na ri Daniel ri chuqa' rubini'an Beltsasar, achi'el rubi' ri jun chike ri dios. Ri kan ya'on nojibel chire roma ri k'aslik Dios, kere' k'a ri xinbij chire:

⁹ Beltsasar, ri at aj-raqen pa kiwi' ri etamanela'; yin kan q'axineq k'a chinuwech chi ri Dios kan ruya'on ri nojibel chawe, y kan man jun k'a ri ewatel ri man ta natz'et rat. Wakami k'a taq'alajirisaj chinuwech ri xintz'et pa wachik', y ri nel chi tzij.

¹⁰ Jare' k'a ri xk'utumej chinuwech toq in kotz'ol pa nuch'at: Yin kan xintz'et k'a chi ri pa runik'ajal ri ruwach'ulew, k'o k'a jun che' ri kan janila nej jotol chikaj.

¹¹ Re che' re' janila xk'iy y xnimer k'a ri rupan. Y ri rutum xapon k'a chila' chikaj, y kan nitz'etetej k'a chupan chijun ruwach'ulew.

¹² Kan e jebel ok ri ruxaq y kan janila k'iy ruwech. Y ri chikopi' richin pa juyu' kan ye'uxlan pa rumujal y ri pa taq ruq'a' e kibanalon kisok ri aj-xik' taq chikopi'. Ri ruwech ri che' ri' jari' ri nitzuqun kichin konojel ri ek'o chuwech re ruwach'ulew.

¹³ Yin in kotz'ol y nutzuliben k'a ri che' toq xintz'et k'a chi chaq k'ate' chila' chikaj xbeqaqa-pe jun ángel

¹⁴ ri kan nich'on kow y nubij: Titorij ri che', y ke'ichoyola' ri ruq'a', tik'isa-el ronojel ri ruxaq y ri ruwech titaluj ronojel. Keri' chuqa' konojel ri chikopi' ri ek'o chuxe' kebe y ri aj-xik' taq chikopi' ke'el-el chupan ri ruq'a'.

¹⁵ Jak'a xa k'a nik'oje' na kan ri rukuta'm, y tijitz'a' kan rik'in q'eqapueq y rik'in q'enq'oj-pueq, y tik'oje' kan chiri' pa q'ayis. Y tiqaqa na k'a raxq'ab pa ruwi' ri kuta'm ri' ri nuk'exewachuj jun wineq. Y kan pa taq q'ayis k'a xtik'oje-wi chikikojol ri chikopi' e richin pa juyu'.

¹⁶ Ri ruch'obonik kan tijalatej k'a, y tuk'uaj jun ch'obonik richin chikop, y keri' tik'oje' y k'a xtiq'ax na wuqu' juna' pa ruwi'.

¹⁷ Re ruk'ayewal re' jare' ri xuq'et kan ri ángel y kere' xtibanatej, richin konojel winaqi' tiketamaj chi kan xaxe wi ri nimalej Dios ri niq'aton-tzij pa kiwi' ri q'atoy taq tzij. Rija' kan nuya' k'a ri ajawaren pa ruq'a' ri achike nrajo' rija', y kan nuben chire jun wineq ri kan man jun ok ruq'ij, chi nok aj-raqen pa ruwi' jun ruwach'ulew, xcha' ri ángel.

¹⁸ K'ari' xintzijoj chire ri Beltsasar y xinbij chire: Ja ronojel achik' re' ri xintz'et. Wakami kan ja rat ri xkabin chuwe ri nel chi tzij re achik' re', roma kan xink'utuj yan k'a chike ri etamanela' richin re wajawaren y xa man xetikir ta xkibij chuwe. Jak'a rat kan xkatikir, roma ri a-Dios kan ruya'on ri nojibel chawe, xicha' chire.

¹⁹ Toq xrak'axaj ronojel re' ri Daniel kan xpax ránima y jun xk'oje-wi chuch'obik, y keri' k'a xk'oje' jubama jun hora. Kan janila k'a xuxibij-ri' y roma ri' yin Nabucodonosor xinbij chire: Beltsasar, man tach'ujirisaj-awi' rik'in ri wachik', y ri nel chi tzij, xicha' chire. K'ari' rija' xubij chuwe: Wajaw yin, re achik' re' kan ta pa kiwi' ri e etzelanel awichin xtiqaqa-wi. Ri nel chi tzij re achik' re', kan ta k'a ja ri itzel nikirayij chawij ri xkek'uluman.

²⁰ Ri che' ri xatz'et ri kan janila xk'iy y xnimer rupan, ri kan napon k'a chikaj ri rutum, y kan nitz'etetej-pe chupan chijun ruwach'ulew,

²¹ ri kan jebel rubanon ri ruxaq y kan pa ruk'iyal ri ruwech k'o, ri kan nitikir yerutzuq konojel y ri achoq chuxe' yemujan-wi ri chikopi' richin pa q'ayis, y ri pa taq ruq'a' kibanalon kisok ri taq aj-xik' chikopi';

²² ri che' ri' kan ja rat ri' nu-rey. Ri awajawaren rat, kan janila k'a xnimer y janila ruchuq'a'. Ri runimirinen kan janila xbe pa jotol ri kan napon k'a chikaj. Y ri aq'atbel-tzij kan napon k'a pa taq ruk'isibel chire ri ruwach'ulew.

²³ Y pa ruwi' ri' xatz'et chi jun ángel xqaqa-pe y xubij chi tichoy ri nima-che' ri', y xaxe ri rukuta'm ri nik'oje' kan pan ulew y k'o chi nijitz' kan rik'in q'eqapueq y rik'in q'enq'oj-pueq, y nik'oje' kan keri' chukojol q'ayis. Chuqa' xubij chi tich'eqe' na rik'in raxq'ab y xtik'oje' chikikojol ri chikopi' y keri' tik'oje', k'a xtitz'aqet na wuqu' juna'.

²⁴ Ri nel-wi chi tzij re achik' re', jari' ri xuq'et ri nimalej Dios pan awi' rat rey.

²⁵ Kan xkatelesex k'a el chikikojol ri winaqi' y xkabek'ase' chikikojol ri chikopi' aj pa q'ayis. Kan xtatej k'a ri q'ayis achi'el ri kiwaybal ri wákix. Y xaxe k'a rik'in ri raxq'ab xkatatin-wi. Keri' xkak'oje', k'a toq xtiq'ax na chawech chi kan xaxe wi ri nimalej Dios ri k'o pa ruwi' ri ajawaren richin ri ruwach'ulew y kan nuya' ri ajawaren pa ruq'a' ri achike nrajo' rija'. Y re' xtuk'uaj wuqu' juna'.

²⁶ Y toq xubij chi k'o chi nik'oje' kan ri rukuta'm ri che', nel chi tzij chi ri awajawaren kan k'a xkaroyobej na, xaxe k'a kan k'o chi niq'ax chawech chi kan xaxe wi ri Dios k'o pa ruwi' ronojel ri q'atbel-tzij.

²⁷ Roma ri', rat rey, kan tak'ulu' k'a ri nupixabanik ri ninya' chawe: Kan tabana' k'a pa ruchojmilal, y man chik kamakun. Man chik ke'aben ri itzel taq banobel, xa kan más utz ke'ato' ri man jun k'o kik'in. Rik'in juba' rik'in re banobel re' xkak'ase' k'iy q'ij rik'in uxlanenri'il, keri' xubij chuwe.

²⁸ Xapon k'a ri q'ij y kan keri' xbanatej wik'in.

²⁹ Y toq q'axineq chik jun juna' chirij ri achik' ri' rokik yibiyajilan pa ruwi' ri wachoch richin q'atbel-tzij,

³⁰ xinmey k'a ronojel ri nubeyomel y xinbij k'a qa: Titz'eta' ri runimirinen ri ruwach'ulew Babilonia. Jare' ri xinpaba-q'anej yin rik'in ri wuchuq'a'; xinpaba-q'anej richin chi xinben chire chi xok ruk'u'x ri wajawaren, y richin chi nik'oje' kan retal ri nunimirinen yin, xicha-qa.

³¹ Kan k'a yinajin na k'a chi ch'owen toq xinwak'axaj jun ch'abel ri peteneq chila' chikaj, y xubij chuwe: Tawak'axaj rat rey Nabucodonosor, ri awajawaren xa xelesex yan k'a pan aq'a'.

³² Wakami xa xkatelesex k'a el chikikojol ri winaqi', y xa chikikojol k'a ri aj pa q'ayis taq chikopi' ri xkabek'ase-wi. Kan xtatej k'a ri q'ayis achi'el ri kiwaybal ri wákix. Y wuqu' k'a juna' keri' xtaben, k'a toq xtawetamaj chi kan xaxe ri nimalej Dios ri k'o pa ruwi' ronojel y nuya' ri ajawaren chire ri achike nrajo' rija', xcha' chuwe.

³³ Kan chupan k'a ri ramaj ri' xbanatej wik'in, achi'el ri xbix chuwe. Kan xinelesex k'a el chikikojol ri winaqi', y kan xintej k'a ri q'ayis achi'el nikitej ri wákix, y ri nuch'akul kan xch'eqe' rik'in ri raxq'ab, y ri nusumal kan xnimer k'a pe, kan achi'el chik k'a ri rusumal ri aj-ch'ak ri xuben. Y keri' chuqa' ri wixk'eq kan achi'el chik ri kixk'eq ri aj-xik' taq chikopi'.

Ri Nabucodonosor xuqasaj-ri' chuwech ri Dios

³⁴ Jak'a toq xtz'aqet ri juna' ri janipe' xq'at pa nuwi', jari' toq yin Nabucodonosor xtzolej-pe nuk'u'x, y kan jari' xich'obon chik achi'el yech'obon ri winaqi'; y jari' k'a toq yin xinnimirisaj ruq'ij ri nimalej Dios. Xinya' ruq'ij ri kan jantape' k'es y kere' k'a ri xinbij: Ri ruchuq'a' ri aq'atbel-tzij rat nimalej Dios, kan richin q'asen, ri awajawaren kan xtik'oje' k'a pa kiwi' ri chi wiq chi tanaj winaqi'.

³⁵ Chawech rat, ri winaqi' ri ek'o chuwech re ruwach'ulew xa man jun kejqalen, Rat kan naben achi'el ri niqa' chawech; keri' ri chikaj y keri' chuqa' chuwech re ruwach'ulew. Kan man jun k'a wineq ri nitikir ta niq'aton awichin, Kan man jun ri nik'utun chawe ri achike roma keri' naben. Keri' xinbij chire ri nimalej Dios.

³⁶ Kan xaxe k'a toq keri' xinbij, kan jari' xichojmir-q'anej. Kan xtzolix chik k'a chuwe ri runimirinen ri wajawaren. Ronojel ri ruwaq'ijaj ri xinchajij pa nabey kan xtzolix chik k'a chuwe. Keri' chuqa' ri e nupixabanela' y ri aj-raqen kan xinkikanoj chik. Y keri' xitzolej chik chupan ri wajawaren, y pa ruwi' ri' kan xnimirisex k'a chuwe ri nuruwaq'ijaj ri xinchajij pa nabey.

³⁷ Wakami k'a, yin Nabucodonosor, kan ninya' k'a ruq'ij y ninnimirisaj ri Dios ri niq'aton-tzij chila' chikaj, roma ronojel ri nuben rija' kan jari' ri qitzij, y kan pa ruchojmilal-wi. Rija' kan nuqasaj k'a kiq'ij ri janila kinimirisan-ki' chuwech rija', xcha' ri Nabucodonosor.