2 Rey 17 - Kaqchiquel Bible

Toq xech'akatej ri israelita

¹ Toq k'a k'es na ri Acaz, y chupan ri juna' wuqlajuj chire ri ruq'atbal-tzij, jari' toq xok kan rey ri Oseas ruk'ajol ri Elá. Y xuq'et-tzij beleje' juna' pa ruwi' ri Israel chiri' pa tinamit Samaria.

² Y rija' kan man utz ta k'a xuben chuwech ri Jehová, jak'a ri ch'aqa' chik rey richin Israel kan ik'owineq ruwi' itzel xkiben chuwech rija'.

³ Chirij re' xbeyakatej k'a pe ri Salmanasar rey kichin ri aj-Asiria, y ri Oseas y ri aj-Israel kan xech'akatej koma rije'. Y ri Oseas kan k'o chi nutoj chire ri rey aj-Asiria.

⁴ Jak'a ri Oseas xa xyakatej chirij rija', y xeruteq rusamajela' rik'in ri So rey richin Egipto, richin xuk'utuj to'onik. Chuqa' kan man rutojon ta ri k'o chi nutoj chire rija' achi'el ri rubanon-pe ronojel juna'. Y toq ri Salmanasar xunabej chi ri Oseas yakatajineq chirij, jari' toq xuchop, xuxim rik'in cadena y xuya' pa cárcel.

⁵ Ri rey richin Asiria xbe-el pan Israel richin xberubana' oyowal y kan xusutij-rij ri Samaria oxi' juna' richin xeruch'ek.

⁶ K'ari' chupan ri juna' beleje' toq niq'aton-tzij ri Oseas, ri rey richin Asiria xuch'ek ri Samaria, y xeruk'uaj-el ri winaqi' aj-Israel pan Asiria. Xeruya' k'a pa tinamit Halah y pan Habor chunaqaj ri raqen-ya' Gozán y chuqa' chupan ri kitinamit ri ek'o pa kiruwach'ulew ri aj-Media.

Ri achike roma toq xe'uk'uex-el ri aj-Israel

⁷ Ronojel re' xbanatej roma ri israelita kan xemakun chuwech ri Jehová ri ki-Dios, ri xelesan-pe kichin pan Egipto toq xkitej poqon. Kan xkisamajij ch'aqa' chik dios y

⁸ xa xekitzeqelibej ri kibanobal ri ch'aqa' chik tzobaj winaqi' aj-Canaán, ri kan man niqa' ta chuwech ri Jehová. Y roma re banobel re' kan xe'elesex-el chikikojol ri israelita. Y pa ruwi' ri', ri israelita kan xkitaqej ri itzel kibanobal ri xekiben ri ki-rey.

⁹ Ri israelita xkiben k'a k'iy itzel taq banobel pan ewel chuwech ri Jehová ri ki-Dios. Kan xekipaba' k'a q'anej akuchi nikiya-wi kiq'ij wachibel pa ruwi' taq juyu' chunaqaj ronojel ri kitinamit, nitiker-pe pa taq kokoj tinamit, y napon k'a rik'in ri nima'q taq tinamit ri tz'apen chi tz'aq.

¹⁰ Chuqa' xekipaba-q'anej che' richin ri Asera, y wachibel kichin ch'aqa' chik dios pa ronojel ruwi' nima'q taq juyu', y chuxe' ronojel taq che' ri janila ruxaq.

¹¹ Chuqa' xkiporoj pom chiri' ri akuchi nikiya-wi kiq'ij ri wachibel ri'. Kan xkiben achi'el ri winaqi' aj-Canaán, ri xerelesaj-pe ri Jehová chikiwech ri israelita. Y roma ri itzel taq kibanobal, xkiyek k'a janila royowal.

¹² Kan xekisamajij k'a ri wachibel, ri kan rubin ri Jehová chi man tikiben keri'.

¹³ K'ari' rija' xeruteq k'a q'alajirisey ruch'abel y achi'a' ri kan yetikir nikitz'et ri chikiwech-apo, y xerukusaj richin tikiq'alajirisaj chikiwech ri israelita richin chi titzolej-pe kik'u'x y tikiya' kan ri itzel bey ri kik'uan, y kan tikibana' achi'el nubij ri pixa' ri xuk'ut chikiwech ri kite-kitata'.

¹⁴ Jak'a rije' xa man xkinimaj ta tzij, xa xkikowirisaj-ki', achi'el xkikowirisaj-ki' ri kite-kitata', ri man xkikuquba' ta kik'u'x rik'in ri Jehová ri ki-Dios.

¹⁵ Xa man xkitaqej ta ri pixa', y chuqa' man xkajo' ta xkitzeqelibej ri jikibel-tzij ri rubanon ri Jehová kik'in ri kite-kitata'. Pa ruk'exel ri' xa xekitzeqelibej dios ri xa man jun kejqalen, y xa kiyon rije' xkiben chi maneq kejqalen. Ri Jehová xubij chike chi kan man nikiben ta ri achi'el ri ch'aqa' chik winaqi' aj-Canaán, jak'a rije' xa xekitzeqelibej ri itzel taq banobel.

¹⁶ Xa xkiya' k'a kan ri pixa' richin ri Jehová ri ki-Dios, y xa xkiben k'a ruwachibel ka'i' nima-alaji' achija' taq wákix ya'erisan pa q'aq'. Chuqa' xkiben ruwachibel ri Asera, y xkiya' kiq'ij ri ch'umila', ri ik', ri q'ij y ronojel ri ek'o chuwech ri kaj, y xkisamajij k'a ri Baal.

¹⁷ Xekiporoj k'a ri kalk'ual richin xekisuj richin kamelabel. Xe'ok richin nikibananej richin nikiq'alajirisaj ri peteneq chikiwech, y xebe rik'in aj-itz. Kan xkijech k'a ki' richin xkiben ri etzelal chuwech ri Jehová, richin xkiyek janila royowal.

¹⁸ Roma ri' ri Jehová kan xyakatej k'a janila royowal rik'in ri tinamit Israel. Kan xerelesaj-el pa ruwach'ulew Israel richin xeruya' chik juk'an ruwach'ulew, y xaxe k'a ri ruwach'ulew Judá xk'oje' kan chiri'.

¹⁹ Ni ta k'a ri winaqi' richin ri ruwach'ulew Judá man xkitaqej ta ri nubij ri pixa' richin ri Jehová ri ki-Dios. Xa xkitzeqelibej k'a ri itzel taq kibanobal ri israelita.

²⁰ Roma ri' ri Jehová xeretzelaj k'a chijun rijatzul kan ri Israel, y kan xeruya' pa poqon, y kan xerujech pa kiq'a' ri itzel taq achi'a' y kan xerelesaj-el chiri' pan Israel.

²¹ Ojer kan toq ri tinamit Israel xujech'ej-ri' rik'in ri rijatzul ri David, jari' toq xkibij chi xok ki-rey ri Jeroboam, ruk'ajol kan ri Nabat. Y rija' xuben chike richin man xkitzeqelibej ta chik ri Jehová, y xuben chike richin xemakun.

²² Y ri israelita kan nikiben k'a ri mak achi'el xuben ri Jeroboam, ri kan man jun bey xuya' kan rubanik.

²³ Y roma ri' ri Jehová kan xerelesaj k'a el chiri' chupan ri kiruwach'ulew, achi'el rubin chike ri rusamajela' ri e q'alajirisey ri ruch'abel. Y ri israelita xeq'axex chupan ri ruwach'ulew Asiria k'a re wakami.

²⁴ Jak'a ri rey richin Asiria xeruk'en k'a pe winaqi' richin jalajoj ruwech tinamit: Ri Babilonia, ri Cuta, ri Avá, ri Hamat y ri Sefarvaim, richin xeruya' pa taq tinamit ri ek'o pa ruwach'ulew Israel, pa kik'exel ri e rijatzul kan ri Israel. Keri' xok-qa kichin ri Samaria y ri ch'aqa' chik tinamit ri ek'o chiri'.

²⁵ Y pa taq nabey q'ij toq ri winaqi' ri' xek'oje-qa chiri', man xkisamajij ta ri Jehová. Y roma ri' rija' xeruteq k'a pe koj chikij richin xek'is.

²⁶ Jari' toq ri winaqi' xkiteq rubixik chire ri rey richin Asiria y xkibij chi roma rija' xek'amer-pe y xeruya' pa taq tinamit. Jak'a rije' man ketaman ta k'a achike rubanik richin nikiya' ruq'ij ri Dios richin ri ruwach'ulew ri'. Roma ri' ri Dios ri' xuteq-pe koj chikikojol rije' richin xek'is.

²⁷ K'ari' ri rey richin Asiria xubij chi tuk'uaj jun chike ri sacerdote aj-Israel ri uk'uan-el y tibek'oje' chikikojol rije' pa ruwach'ulew Israel richin tuk'utu' chikiwech achike rubanik nikiya' ruq'ij ri Dios richin ri ruwach'ulew ri'.

²⁸ Y jun k'a chike ri sacerdote aj-Israel, xbek'oje' chiri' pa tinamit Betel, richin xerutijoj ri achike rubanik richin nikiya' ruq'ij ri Jehová y nikiben ri niqa' chuwech rija'.

²⁹ Jak'a chikijujunal ri tzobaj winaqi' ri man e aj chiri' ta chuqa' xekiben wachibel ki-dios, y xekiya' k'a chiri' ri akuchi nikiya-wi kiq'ij wachibel ojer kan, ri aj-Israel.

³⁰ Ri aj-Babilonia xkiben ri ruwachibel ri Sucot-benot; ri aj-Cuta xkiben ri ruwachibel ri Nergal, y ri aj-Hamat xkiben ri ruwachibel ri Asimá.

³¹ Ri aj-Avá xkiben ka'i' wachibel jun richin ri Nibhaz y jun richin ri Tartac; ri aj-Sefarvaim yekiporoj k'a ri kalk'ual richin nikiya' kiq'ij ri Adramélec y ri Anamélec ri e ki-dios.

^32-33 Kan nikiya' ruq'ij ri Jehová. Jak'a xa nikiya' chuqa' kiq'ij ri ki-dios, achi'el xkiben ri aj-Israel ri xe'uk'uex-el. Chuqa' xkiben chike jujun ri kiwinaq richin xe'ok sacerdote richin yekisamajij ri akuchi nikiya-wi kiq'ij ri wachibel pa ruwi' taq juyu', y rije' chuqa' nikisuj kamelabel ri chiri'.

³⁴ Re wakami, k'a nikiben na achi'el xkiben rubanon kan: Ni man nikiya' ta rejqalen ri Jehová, ni man nikitaqej ta ronojel ri pixa' ri xuya' ri Jehová ojer kan chike ri e ruk'ajol kan ri Jacob ri xubini'aj chuqa' Israel.

³⁵ Ojer kan ri Jehová xuben jun jikibel-tzij kik'in ri winaqi' aj-Israel y xubij chike: Man ke'iwilij y man tiya' kiq'ij ch'aqa' chik dios, ni man ke'isuj kamelabel chikiwech.

³⁶ Roma ja yin ri xinelesan-pe iwichin pa ruwach'ulew Egipto rik'in wuchuq'a'. Kan xaxe k'a yin ri kinisamajij, kan xaxe k'a yin ri ruk'amon richin niya' nuq'ij, y kan xaxe chinuwech yin nisuj kamelabel.

³⁷ Tibana' k'a ronojel ri pixa' ri nuya'on chiwe, y man ke'isamajij ch'aqa' chik dios.

³⁸ Man timestaj k'a ri jikibel-tzij ri xinben iwik'in, ni man tiya' kiq'ij ch'aqa' chik dios.

³⁹ Kan xaxe k'a yin tiya' nuq'ij roma xixinkol pa kiq'a' konojel ri etzelanel iwichin, xcha'.

⁴⁰ Jak'a ri israelita ri' xa man xkak'axaj ta; xa kan xkiben k'a achi'el ri kibanon-pe.

⁴¹ Keri' chuqa' xkiben ri winaqi' ri e k'amon-pe; xa man xkiya' ta ruq'ij ri Jehová, chuqa' xa kan xekisamajij ri ch'aqa' chik dios. Y chuqa' ri kalk'ual y ri kiy-kimam, keri' xkiben achi'el xkiben ri kite-kitata'; y kan keri' nikiben k'a re wakami.