Luka 6 - LYAGO NIPIA MPOLA NANZIIZA KU ANTU TŨLŨ Kuntambo ya Kĩnilyamba 2009

Ukendegeeli wa lutondo lwa wikyali

¹ Palutondo lwa wikyali pĩna alukĩlĩĩle mumĩgunda, ĩamanigua aakue naaũna upikisua naakuupikisa-pikisa mumĩkono, naakuulĩa.

² Ĩpa ityũmpĩ lya Apalisayo naaũga, “Nĩkĩmwitenda nalugiligue palutondo lwa wikyali.”

³ ũYesu nushookeelia nuũga, “Sika musomilene kĩna alutendile uDaudi pĩna alĩ mukolue ĩnzala, uyo nĩndĩo naalĩ ĩensi nduyo.

⁴ Kĩna alĩ wingĩĩle munumba ya kĩNzua, numasola ĩmapũli naalĩ mĩkũmbĩkĩlo kwa kĩNzua, nuMalia, nuapeela nĩaasio naalĩ ĩensi ninduyo, ĩmaasio namũiko kwilĩĩgua nĩnaĩngĩ isiititũla ĩapolia udũũ?”

⁵ Nuaĩĩla, “uMuana-muntu ingĩ Shekulu wa lutondo lwa wikyali.”

⁶ Palutondo luua lwa wikyali nũingĩla mũshũnagogi nukwimania. Muasio alukoolĩ muntu, mukono waakue wa kĩgoosia alĩ mulema.

⁷ ĩAlangi nĩApalisayo namukũsĩla, aone kaukikamania palutondo lwa wikyali, koona aone uusokia kumuakue.

⁸ Ĩpa uyo nulĩnga ĩmasĩĩgo maao, numuĩĩla umuntu nwa mukono mulema, “Uuka, ĩĩmĩka pakatĩ.” Nuuuka nuĩmĩka.

⁹ ũYesu nuaĩĩla, “Numukolia inie, Ijĩpĩĩlene palutondo lwa wikyali kwitenda naiiza katia naibĩĩ, kwigũna ĩnkolo ya muntu katia kwilimĩĩlia.”

¹⁰ Nuakĩnduĩla tũlũ ensi pensi, numuĩĩla umuntu, “Golola mukono waako.” Nutenda iio, numukoono waakue naukamia.

¹¹ Naijulua nuutaki, naĩtambuĩla eene kueene amutende yaani ũYesu.

Atumua kyumi naabĩlĩ

¹² Pantondo zaasio nuenda kunkonko kwilompa, nwikyala utiku pee kukumulompa uNzua.

¹³ Pĩna naweela, nuĩĩta ĩamanigua aakue, nuasaagula mumiao kyumi naabĩlĩ, nuĩĩta Atumua;

¹⁴ uSimoni numuĩta Petelo, nuAndelea munũna waakue, Yakobo nuYohana, Filipo nuBalitolomayo,

¹⁵ Matayo nuTomaso, Yakobo ũsha Alifayo nuSimoni nukuĩtanguaa Zelote,

¹⁶ Yuda sha Yakobo nũYuda nwa kuIsikaliote, uyo naalĩ musakania.

¹⁷ Nutima palumuĩ ndĩo nuĩmĩka paweeleela palumuĩ niyũmbĩ lya amanigua aakue numulundo namukulu wa antu naalĩ upũnile muUyahũdi wensi numũYelusalemũ numunkilimbua za Tilo nĩSidoni; naalĩ ijile kukumũigia nukwikamigua uuluĩle waao;

¹⁸ nĩndĩo naalĩ akuagagiguaa nĩmasĩĩmuĩ; naakamigua.

¹⁹ Niyũmbĩ tũlũ nalĩgema kukumupaatia kunsooko uusũũmi alĩ ukumupũnaa naukuakamia tũlũ.

Uliukũ nuukĩa

²⁰ Nunansula ĩmiiso maakue kuamanigua aakue, nuũga “Mualiukũ inie atũka kunsooko uutemi wa kĩNzua ingĩ waani.

²¹ “Mualiukũ inie namuakolue ĩnzala ĩpaino, kunsooko mukakikyutigua. “Mualiukũ inie namũlĩla ĩpaino, kunsooko mukisheka.

²² “Mualiukũ inie pĩna ĩantu ĩkakumusuukĩlua nukukumukamatula nukukumutukĩla nukukulĩtaaga kunzi ĩliina liani kĩna byĩĩ kunsooko ya muana-muntu.

²³ Lumbĩkiĩ palutondo luasio, mupũũte-pũũte, kunsooko laaĩ, uupeegua waani wingĩ mwigyulu. Kuitĩ yoi ĩatata aao alĩ aatendile ĩanakĩdagu.

²⁴ “Ĩpa ukĩa kumuani inie namuagolĩ, kuitĩ mwaligagiaa ipyumbulio liani.

²⁵ “Ukĩa kumuani iinie namwikyutile ĩpaino, kuitĩ mukikolua ĩnzala. “Ukĩa kumuani inie namwisheka ĩpaino, kuitĩ mukilĩla suuka nukwilĩla.

²⁶ “Ukĩa kumuani inie pĩna ĩantu tũlũ akumutambulaa naiiza, kuitĩ iio ĩatata aao alĩ aatendile ĩanakĩdagu a ulongo.”

Kukualogua ĩalugu

²⁷ “Ĩpa inie namukigyũlia namuĩĩla, alooguĩ ĩalugu aani; atendelĩ maaza naakumusuukĩlua inie.

²⁸ Akembetĩ nakumuzũmaa inie, alompeelĩ naakumutukĩlaa inie.

²⁹ Nukukuile muluakasa, mupĩlulĩlie nuluua; nduzo nukukuleegelagia umunkũmbĩ, uleke kumũima nĩntiila.

³⁰ Wensi nukukulompaa umupeele, nduzo nukukuleegelagiaa ĩzaako, ulekishiia zishookigue.

³¹ Kĩna musiiile ĩantu amutendele inie, niniinie muatendele iio-iioo.

³² “Kanga ĩmualoilue ĩaasio naamuloilue inie, ukoolĩ uuza kĩ kumuani? Kuitĩ sunga ĩanamĩlandu aaloilue ĩaasio naaaloilue.

³³ Kanga ĩmuatendĩĩle naiiza ĩo naakumutendelaa inie naiiza, ukoolĩ uuza kĩ kumuani? Sunga ĩanamĩlandu akutendaa iio-iioo.

³⁴ Kanga mualĩĩsie antu ĩmpaa kunu ĩmutũngĩĩle kwiligia kĩntu kumuao, ukoolĩ uuza kĩ kumuani? Sunga ĩanamĩlandu akualĩĩsagia mpaa ĩanamĩlandu, koona ashookeligue iio-iioo.”

³⁵ Ĩpa alooguĩ ĩanaulugu aani, atendelĩ naiiza, nukukualĩĩsia ĩmpaa mulekitũngĩla kakĩntu, nuupeegua waani ukitũla wingĩ, niniinie mukitũla aana aakue Nwa kukiania, kunsooko uyo ingĩ muuza kumuao naagila kausongelio, nĩalaku.

³⁶ Tulĩ nĩkĩsuusu kĩna uTata waani nwa kĩsuusu.

Mpola za kualamula naĩngĩ

³⁷ “Mulekilamula, niniinie sika mukilamulua; mulekishokia, niniinie sika mukishokigua; ĩlekelĩ; niniinie mukilekelua.

³⁸ Peelanĩ, niniinie mukipeegua; ĩngele nanjuligue nukwikanangĩlua nukwishũkũnsigua sunga kwiitĩka, ĩĩo ĩkakumupeelela mũikũa yaani. Kuitĩ ĩngele ĩo namukugelelelanaa, ĩo-ĩĩoo mukigelelelua niniinie.”

³⁹ Nuaĩĩla mpiani, “Usũũmilene umupokũ kukumutongeela umupokũ muua. Sika ikiguĩla tũlũ uubĩlĩ waao mũlyĩndĩne?

⁴⁰ uMumanigua sikukumukĩlaa umumania waakue, ĩpa wensi pĩna wakondia kwimaniguaa ukitũla ilikalĩmuĩ numumania waakue.

⁴¹ Nĩkĩ ukukalaaa ĩkapalala muliiso lya munũna waako, numugamba naukoolĩ muliiso liako sikuuoonie?

⁴² Wishũũma mbii kukumuĩĩla umunũna waako, munũna waane, ndeka nĩkaleegie ĩkapalala nakakoolĩ muliiso liako, paapo ukionekia kwileegia ĩkapalala nakakoolĩ muliiso lya munũna waako.

⁴³ Kuitĩ kutilĩ kikyota naliiza nalĩkupĩaa inkali nambĩĩ, sunga kutilĩ kikyota nibyĩĩ nalĩkupĩaa inkali nanziiza.

⁴⁴ Kuitĩ ikyota liensi likigyelelaa kunkali zaakue. Kuitĩ sika akukalaa inkuu mwikota lya miigia, katia izabiibu mumĩambangoma.

⁴⁵ uMuntu namuuza mukĩuto nakĩĩza kya nkolo yaakue ukupũnagiaa namaaza, numuntu namubĩĩ mukĩuto kiakue nakĩbĩĩ ukupũnagiaa namabĩĩ; kuitĩ umulomo waakue ukumatambulaa namijuile munkolo.”

Wiigia nuutendi

⁴⁶ “Nĩkĩ gua mwinjĩta ‘Shekulu, Shekulu,’ ĩpa nanitambula sika mwitenda.

⁴⁷ Wensi nũjile kumuane nukukuziigia inkaani zaane nukukuzitenda, nĩkakumulagĩĩla inie kĩna uyo wĩpianile niyaani.

⁴⁸ Wĩpianile zĩ muntu nukuzengaa ĩnumba, nukwishĩmbuula pansĩ zigi, nuĩĩka umukũlĩla mwipyampa. ĩMaazĩ pĩna namijula, umongo naukuanga ĩnumba niasio; sika nausũũma kukumĩsũngũsia kunsooko alĩ nzengue iiza.

⁴⁹ Ĩpa nduyo nukigyũlagiaa nusiita kukuzitenda wĩpianile zĩ muntu naaluzengile ĩnumba mumusanga pĩna kutilĩ kamukũlĩla. Umongo numĩkuanga, ĩkamuĩ nĩgua, nuoononeki wa numba niasio nautũla ukulu.”