2Mak 4 - ÎVUKU RÎA ÛVORO MWARO

Simioni nîwathitangire Oniasi

¹ Simioni ûrîa ûgwetetwe na vau kavere atî nîke warîtie ûvoro wa mbeca cia vûrûri wao na agîtûma kûgîa na thîna, nîwaririe rîngî maûndû ma maveeni akiuga atî, Oniasi nîke waringîrîrîte Heliodoru na agîtûma maûndû mau monthe macûku moneka.

² Nîwathitangire Oniasi na akiuga atî nî avangaga kûgarûra thirikari. Oniasi nîwarutaga indo ciake nîûndû wa îtûûra rîa Jerusalemu na kûgitîra andû ao na akonaga atî mawatho metû monthe nîmarûmîrîrwa.

³ Simioni nîwagîre na rûthûro rûnene mûno kûrî Oniasi andû makîûragithua nî arûmîrîri arîa maarî evokeku a Simioni.

⁴ Oniasi nîwamenyire atî ngucanio yao na Simioni warî ûgwati mûnene, na akîmenya atî Apoloni mûvîcî wa Menesitheu, ûrîa warî mûnene wa Sîria nene na Foinike nîwanyitanagîra na Simioni maûndûrî monthe macûku marîa eekaga.

⁵ Kwoguo, nîwathiîre kûrî mûthamaki nîûndû wa wagîrîru wa andû onthe atakûthurûkania kana athitanga Ayahudi ao maûndûrî ma wa mûndû na ma mwîngî wonthe.

⁶ Eekire ûguo nîûndû nîwonire atî mûthamaki angîrega gûtonyerera ûndû ûcio, gûtikaagîa na thayû, na Simoni ndatiga gwîka maûndû macûku mau eekaga.

Jasoni nîwatonyirie mîtugo ya Kîngiriki îtûûrarî rîa Jerusalemu

⁷ Rîrîa Seleucia aakwire nake Anitioku ûrîa wetagwa Epifane agîtuîka mûthamaki, Jasoni mûrwang'ina na Oniasi nîwatuîkire Mûthînjîri-Ngai mûnene na njîra ya ungumania.

⁸ Jasoni nîwathiîre kwaria na mûthamaki na akîmûnengera mbeca cia sîlûva kilo ngiri îkûmi na igîrî (12,000 kg), na akîmwîrîra atî akaamwongerera ciîngî kilo ngiri igîrî na magana mûgwanja (2,700 kg) vuvarî.

⁹ Jasoni nîwaugire atî nîakoongerera mbeca ciîngî cia sîlûva kilo ngiri ithano (5,000 kg) angîvewa rûtha rwa gûtuma kîvaro Kîam mîthako ya andû ethî, na rûtha rwa kwandîkithia andû a Jerusalemu matuîke a vûrûri wa Antiokia.

¹⁰ Mûthamaki nîwetîkîrire, na wa rîo Jasoni arîkia gûtuîka mûthînjîri-Ngai mûnene, nîwatûmire andû a Jerusalemu matiganîrie mîtugo yao na magîcoka kûrûmîrîra mîtugo ya Kîngiriki.

¹¹ Aambîrîrie na kûtharia wîyathi ûrîa wavetwe Ayahudi. Wîyathi ûcio wathondeketwe nî Johana îthe wa Eupolemu na athamaki arîa maarî kuo mbere. Johana nîwacokire agîtûmwa akathondeke kîrîkanîro Kîam ûrata na Aaroma. Jasoni nîwatecanîrie mawatho ma mûtûûrîre wetû wa Kîyahudi na akîambîrîria mîtugo mîcerû yareganîte na watho wetû.

¹² Nîwerutanîrie nginya agîtumithia kîvaro Kîam mîthako vakuvî na hekarû. Nîwathaîrîrie anake etû arîa aro magîe na mîtugo ya Kîngiriki.

¹³ Andû eengî mûno nîmaagarûrûkire na makîgîa na mîtugo ya Kîngiriki na mîtugo mîgeni nîûndû wa ûûru wa Jasoni, Mûthînjîri-Ngai mûnene. Jasoni aarî mûndû mûcûku mûno, ndeetîkîtie na ndeetigagîra Ngai na aatuîkîte Mûthînjîri-Ngai mûnene na njîra ya ungumania,

¹⁴ nginya athînjîri-Ngai magîtura vata wa wîra wao wa gûtungata kîgongoonarî. Nîmaanyararire hekarû na magîtiga kûruta magongoona. Na rîrîa megua ngengere ya gwîtana andû makîambîrîria mîthako, nîmaavinyûraga makathiî kîvarorî Kîam ngindano makanyitanîra mîthakorî îrîa îreganîte na watho wetû.

¹⁵ Nîmoonaga maûndû marîa maavetwe gîtîîo nî methe metû ma tene matarî vata, na magekagîrîra mûno mîtugo ya Kîngiriki.

¹⁶ Nao nîmaacokire kûgîa na mathîna meengî mûno. Nîûndû mîtugo na mîkarîre ya andû acio îrîa moonaga îrî mîaro na meriragîria kûmîrûmîrîra, andû acio nwao maacokire kûmavinyîrîria.

¹⁷ Maûndû marîa makûrûmîrîra nîmagûtwonia waro atî tî ûndû mûnini kûvûthîrîria watho wa Ngai.

Jerusalemu nîyathînirue nî Sîria

¹⁸ Vîndî îmwe mûthamaki nîwathiîre kwona mîthako ya îvenya îtûûrarî rîa Turo îrîa yathakagwa wa vuva wa mîaka îtano,

¹⁹ na Jasoni mûndû ûrîa warî mûcûku nîwatûmire andû arîa maarî a Anitiokia kuuma Jerusalemu. Andû acio maatûmirwe mathiî mavire mbeca cia sîlûva kilo ngiri îkûmi (10,000 kg) nîûndû wa îgongoona rîa Herikulesi. Kûnarî ûguo andû acio maakuîte mbeca icio nîmoonire gûtagîrîre kûivûthîra nîûndû wa îgongoona, nwatî maivûthîre na njîra îngî.

²⁰ Kwoguo mbeca icio mworoto wacio warî irutwe nîûndû wa îgongoona kûrî Herikulesi, nwatî arîa maaikuîte maatwire ivûthîke na gûtuma meri cia mbaara.

²¹ Apolonio mûvîcî wa Menesitheu nîwatûmirwe athiî Misiri mamburarî ma gûtua Filometori mûthamaki. Antioku nîwamenyire atî Filometori nîwareganaga na thirikari yake. Kwoguo nîwambîrîrie gwîciiria ûrîa angîîgitîra. Nîwathiîre Jopa, na akinya kuo akîvîtûka akîthiî Jerusalemu.

²² Akinya kûu nîwanyitirwe ûgeni na njîra mbaro nî Jasoni na andû a îtûûra rîu. Nîwatonyirue kuo nî andû makîmûkumagia maugîrîrîtie na makuîte imûrî. Nîwaumire kûu akîthiî Foenike.

Menelausi nîwatuîkire Mûthînjîri-Ngai mûnene

²³ Vuva wa mîaka îthatû Jasoni nîwatûmire Menelausi, mûrwang'ina na Simoni ûrîa ûgwetetwe na vau kavere avirîre mûthamaki mbeca na arîkie kûthondeka maûndû marîa maarî na vata.

²⁴ Nwatî rîrîa ke aathiîre kûrî mûthamaki, nîwonanirie ûrîa ke aarî mûtîîkanu. Nîwacokire akîva mûthamaki mbeca cia sîlûva kilo ngiri îkûmi (10,000 kg) makîria ma irîa aaveetwe nî Jasoni nîguo atuwe Mûthînjîri-Ngai mûnene.

²⁵ Menelausi nîwacokire Jerusalemu arî na maarûa kuuma kûrî mûthamaki ya kwonania atî nîke Mûthînjîri-Ngai mûnene. Menelausi ndaarî na gîtîîo ta Mûthînjîri-Ngai mûnene, nwatî aarî mûndû wa marakara manene na mwaganu ta nyamû ya kîthaka.

²⁶ Kwoguo Jasoni ûrîa wacunîte mûrwang'ina ûtungata wa mûthînjîri-Ngai mûnene na njîra ya ungumania, wanake nîwacunirwe na njîra wata îo nî mûndû wîngî. Nîwacokire akîthiî gûtûûra aûrûraga vûrûrirî wa Amoni.

²⁷ Menelausi nîwathiîre na mbere arî mûthînjîri-Ngai mûnene, nwatî ndaarîvaga mbeca irîa eerîrîte mûthamaki atî akaarîvaga.

²⁸ Sositiratusi ûrîa warî mûrûngamîrîri wa nyomba îrîa yatumîtwe Jerusalemu ya kwîgitîra nîwekaraga akîrandûraga mbeca icio nîûndû warî wîra wake wa kûngania mbeca cia îgooti. Vuvarî wa oîrî nîmeetirwe nî mûthamaki nîguo makavecane ûvoro wa cio.

²⁹ Menelausi, Mûthînjîri-Ngai mûnene nîwatigire mûrwang'ina Lîsimaku arî mûnini wake. Nake Sositiratusi nîwatigîre Kirete ûrîa warî mûnene wa athigari a mbaara a Kuporo wîra wa kûngania mbeca cia îgooti.

Oniasi nîwaûragirwe

³⁰ Vîndî îrîa maûndû mau maagendaga na mbere andû a matûûra ma Tariso na Malu nî maagomire nîûndû mûthamaki nîwavete Anitiokisi mûka wake wa kwigwa matûûra mau kîrî kîveo.

³¹ Kwoguo mûthamaki nîwathiîre na îvenya nîguo akathirie mûgomo ûcio na agîtigîra Anderoniko, ûmwe wa anene ake arûngamagîrîre ûthamaki wake.

³² Menelausi nîweciririe atî nîwagîa na kamweke karo. Nîwathiîre na akîîa indo imwe cia thaavu irîa ciarî hekarûrî na akîinengera Anderoniko. Gwatuîkîte atî indo icio ciîngî nîwaciendetie îtûûrarî rîa Turo na matûûra marîa mengî maarî vakuvî.

³³ Na rîrîa Oniasi aamenyire waro ûrîa maûndû mau meekîkîte, nîwaûrire na akîthiî gwîkara hekarûrî îrîa yarî Dafune vakuvî na Antioku. Nîwaumbûrire atakûthitha maûndû marîa Menelausi eekîte.

³⁴ Kwoguo Menelausi nîwavirire Anderoniko keverirî na akîmûthaitha aûrage Oniasi. Anderoniko nîwathiîre kûrî Oniasi na njîra ya wara na akîvîta akîmwonagia ûrîa akûmûgitîra. Oniasi wana gûtuîka aarî na nganja nîwathaîrîrue na akiuma hekarûrî kûrîa kwarî na ûgitîri. Anderoniko atakûrûmîrîra kîvooto nîwaûragire Oniasi.

Anderoniko nîwaverithirue

³⁵ Ayahudi na andû a ndûrîrî icio ciîngî nîmaaturirwe na makîrakara mûno nîûndû wa kûûragwa kwa Oniasi vatarî na kîvooto.

³⁶ Rîrîa mûthamaki aacokire kuuma Kilikia, Ayahudi a îtûûra rîa Anitiokia nîmaathiîre kûrî ke na makîmenereria kûûragwa kwa Oniasi vatarî na kîvooto. Wana Angiriki nîmoonanirie ûrîa mataanakenua nî ûndû ûcio.

³⁷ Mûthamaki Anitioku nîweguire kîeva na akîgwatwa nî ntha na agîtûrûra methori aririkana wîkindîru na mîtugo mîaro îrîa mûtiga iirî aarî nayo.

³⁸ Arî na marakara, Anitioku nîwarutire Anderoniko nguo yake ya njambarawe na agîtembûranga nguo irîa ciîngî aarî nacio. Nîwacokire akîmûthiûrûrûkia îtûûrarî nginya varîa aaûragîre Oniasi. Anderoniko nake nîwaûragîrwe vau. Ûguo nîguo Mwathani aamûveere îvera rîrîa rîamwagîrîrîte.

Lîsimaku nîwaûragirwe

³⁹ Vîndî wa îo, ûvoro nîwatambîte kûndû kuonthe ûrîa Lîsimaku agîtethagîrîrua nî mûrwang'ina Menelausi eekîte maûndû ma gûturîra Ngai gîtîîo îtûûrarî na indo cia thaavu hekarûrî nîciaîîtwe. Andû nîmaaûnganire ikundi ikundi na magîûkîrîra Lîsimaku.

⁴⁰ Andû nîmaatuîkire matingîkirîka na maarî na marakara. Lîsimaku nîwacokire agîtûma gîkundi Kîam andû ngiri ithatû marî na indo cia mbaara matongoretue nî mûndû mûkûrû na mûritu wetagwa Auranusi makamatharîkîre vatarî kîvooto.

⁴¹ Rîrîa Ayahudi arîa maarî nja kîvarorî Kîam hekarû maamenyire atî Lîsimaku nîkwa aamatharîkagîra, amwe ao nîmoocire mathiga, engî imûtî, na engî magîkumbata mûu ngundi kuuma kîgongoonarî na magikîria Lîsimaku na andû ake indo icio gacagacarî îo.

⁴² Amwe ao nîmaakuire na engî makîgurarua, na arîa maatigarire makîûra. Nake Lîsimaku, mwîi wa indo cia hekarû nîwaûragîrwe vakuvî na kîgîna Kîam hekarû.

Menelausi nîwacirithirue

⁴³ Menelausi nîwathitangirwe nîûndû wa maûndû mau meekîkire.

⁴⁴ Rîrîa mûthamaki aakinyire Turo, andû athatû arîa maatûmîtwe nî Kîamma nîmaathitangire Menelausi kûrî ke.

⁴⁵ Rîrîa Menelausi oonire atî tîavootana ciirarî, nîwerîre Putolemî mûvîcî wa Dorimene kûmûnengera îvaki rînene amwarîrîrie kûrî mûthamaki nîguo ciira ûtuwe ûrî mwena wake.

⁴⁶ Kwoguo Putolemî nîwavirire mûthamaki na nja ya îgooti takwa aramûceria nîguo anogoke, nîwaveenererie mûthamaki nîguo agarûrîre îtua rîake nîûndû wa ciira.

⁴⁷ Menelausi ûrîa watûmîte mathîna mau monthe moneke nîwarekererue. Nao andû arîa athatû maathiîte kûthitanga Menelausi magîtuîrwa kûûragwa. Andû acio athatû, wana kethîrwa nîmeetetere mbere ya Sikîthia andû arîa aganu, matingîatuîrîrwe kûûragwa.

⁴⁸ Nao andû arîa maaragîrîria îtûûra rîa Jerusalemu, icagi irîa cia rîo na indo irîa nyamûre cia hekarû nîmaaverithirue na njîra îtaagîrîrîte.

⁴⁹ Kwoguo wana andû a Turo nîguo monanie atî matianakenua nî gîîko kîu gîcûku gîekirwe, nîmaarutire indo ciao nîguo andû acio mathikwe na njîra ya gîtîîo.

⁵⁰ Nwatî Menelausi nîwathiîre na mbere arî mûthînjîri-Ngai mûnene nîûndû wa ûkoroku wa arîa maatongoretie thirikarirî. Nîwakîrîrîrie gûtuîka mûndû mwaganu mûno na nthû nene ya andû ao.