2Mak 14 - ÎVUKU RÎA ÛVORO MWARO

Alikimu nîwaririe maûndû macûku megiî Judasi

¹ Vuva wa mîaka îthatû, Judasi na andû ake nîmaanyitire ndûmîrîri atî Demetirio mûvîcî wa Seleukusi nîwakinyîte gîcukîro Kîam meri Tiripoli arî na gîkundi kînene Kîam athigari a mbaara na meri nyîngî.

² Nîwamenyithirue atî nîwarîkîtie kwîgwatîra vûrûri ûcio nîûndû nîwaûragîte mûthamaki Anitioku na akaûraga Lîsia mûndû ûrîa wamûgitagîra.

³ Kwarî na mûndû ûmwe wetagwa Alikimu. Mbererî Alikimu aarî Mûthînjîri-Ngai mûnene, nwatî akîendaga nîwethûkangîtie akarûmîrîra mîtugo ya Kîngiriki vîndî îrîa Ayahudi maareganîte na mîtugo îo ya Kîngiriki.

⁴ Alikimu nîwathiîre kûrî mûthamaki Demetirio mwakarî wa 151 akîmûvirîra nthûmbî ya thaavu na mûkîndû, vamwe na mvûa cia mûtî wa mûtamaiyû. Kûringana na mîtugo ya Ayahudi, mvûa cia mîtî ya mîtamaiyû nîciaviragwa hekarûrî. Nwatî ndagweta ûndû wîgiî mîvango yake îrîa aavangîte.

⁵ Nwatî rîrîa Demetirio aamwîtire nîwagîre na kamweke ga kûvingia mîvango yake îrîa yavanaga ta ya mûndû wa ngoma. Demetirio aarî na mûcemanio na andû arîa maamûtaraga, na akîmûria ûrîa Ayahudi meendaga. Alikimu nîwaugire atîrî,

⁶ “Ayahudi arîa meetagwa Hasadea na maatongoragua nî Judasi Makabii, nîo maacocagîra mbaara na makareta gacagaca. Matiendaga vûrûri wîkara ûrî na thayû.

⁷ Andû acio nîo matûmîte ndiga gûtuîka Mûthînjîri-Ngai mûnene wîra ûrî riiri ûrîa naatigîrwe rîrî îgai ndutage. Ûmûnthî mbûkîte nîûndû wa maûndû maîrî:

⁸ wa mbere nîûndû nînîrerûmbûyania na maûndû marîa mûthamaki endaga, na wa kaîrî nî ûvoro wîgiî andû etû. Gîtûmi nîûndû kuumana na maûndû ma ûrimû marîa meekirwe nî Judasi na arûmîrîri ake vûrûri ûyû rîu ûrî thînarî.

⁹ Nîngûkûria we mûthamaki, warîkia gûtuîria waro maûndû mau monthe, kûringana na ûvoti na ntha ciaku wîcirie ûvoro wîgiî vûrûri wetû na andû arîa mavinyîrîrîtue.

¹⁰ Nîûndû Judasi arî mwoyo vûrûri ûyû ndûrî vîndî ûkaagîa na thayû.”

Demetirio nîwatûmire Nikanoru akatharîkîre Judasi

¹¹ Rîrîa Alikimu aarîkirie kuga ûguo, arata acio engî a mûthamaki arîa maathûrîte Judasi nîmaagîre na kamweke ga gûcocera marakara ma Demetirio îgûrû rîgiî Judasi.

¹² Mûthamaki Demetirio ndaata kavinda na akîthuura Nikanoru ûrîa warî mûnene wa athigari ake a mbaara arîa maathiîcaga matûîte njogu atuîke mûnene wa vûrûri wa Judea. Nîwacokire akîmûtûma kuo

¹³ na akîmwatha akaûrage Judasi na anyaganie arûmîrîri ake na acoke atue Alikimu Mûthînjîri-Ngai mûnene wa hekarû îrîa nene gûkîra cionthe.

¹⁴ Nao andû a ndûrîrî kuuma Judea arîa maaûrîrîte mavûrûrirî mengî nîûndû wa kûtharîkîrwa nî Judasi nîmaaûkire na magîîturanîra na Nikanoru. Meeciragia atî mbaara na mathîna marîa mangînyita Ayahudi ûngîthîrwa ûrî mûnyaka wao.

¹⁵ Ayahudi nîmeguire atî Nikanoru nîûkîte kûmatharîkîra na atî arî vamwe na andû a ndûrîrî arîa maaûrîte makîthiî mavûrûrirî mengî. Kwoguo nîmeeminjîrie rûkûngû ciongorî ciao na makîvoya Ngai ûrîa wathuurire rûrîrî rwao rûtuîke andû ake tene na tene, ûrîa ûvecaga andû acio ake ûvootani na njîra ya kwîyonithania.

¹⁶ Judasi mûtongoria wa Ayahudi nîwamaathire na makiumagara wa rîmwe makarûe na nthû ciao.

¹⁷ Simioni, mûrwang'ina na Judasi nîwarûaga na Nikanoru, nwatî nîwaremagîrîrwa mûno nîûndû nthû nîciaûkaga ikamûtharîkîra ateîgîrie.

¹⁸ Kûnarî ûguo Nikanoru nîweguire ûrîa Judasi na andû ake maarûagîrîra vûrûri wao marî na ûcamba. Agîtigîra na akîona atî ndakûvingia ûrîa endaga gwîka na njîra ya kûvûthîra mbaara.

¹⁹ Kwoguo nîwatûmire Posidoni, Theodoti na Matathia mathiî makaarîrîrie kûgîa na ûrata na Ayahudi.

²⁰ Maûndû mau monthe marîrîrua, Judasi nîwamamenyithirie andû ake na onthe nîmeetîkanirie namo.

²¹ Nîgwacokire gîkîvangwa mûthenya ûrîa atongoria acio magacemania marî onga. Nîkwaumîrire ikaari igîrî igucîtue nî mbarathi kuuma mîena yoîrî ya athigari a mbaara, na itî ikîvangwa.

²² Judasi nîwavangîte na akaiga athigari ake a mbaara marî na indo cia mbaara nîûndû wa kûrigîrîria ûndû ûrîa ûngiumîra atevarîrîtie. Atongoria acio oîrî nîmaaririe maûndû mao na njîra mbaro.

²³ Nikanoru nîwekarangire Jerusalemu na ndaaneka Ayahudi ûndû wanarî ûmwe mûcûku. Na andû a ndûrîrî arîa maaûkîte na makanyitanîra nake nîwamerire menûke na kwao mîciî.

²⁴ Nikanoru na Judasi makîgîa ûrata mûnene na nîmeethagîrwa marî vamwe mavinda meengî.

²⁵ Nikanoru nîwathaithire Judasi avikanie na agîe na ciana. Nake Judasi nîwavikanirie na agîtûûra arî na thayû.

Nikanoru nîwagarûrûkire Judasi

²⁶ Rîrîa Alikimu oonire ûrata ûrîa wagîte vo gatagatî ka Judasi na Nikanoru, nîwocire mandîko ma kîrîkanîro kîrîa maarîkanîrîte na akîthiî namo kûrî mûthamaki Demetirio. Athiî nîwerire mûthamaki atî Nikanoru ndaarî mwîvokeku thirikarirî yake nîûndû nîwathuurîte Judasi ûrîa warî nthû yao agaatuîka mûnene vuva wake.

²⁷ Nthitango îo ya maveeni kuuma kûrî Alikimu nîyarakaririe mûthamaki mûno. Nîwandîkîre Nikanoru maarûa arî na marakara na akîmwîra atî ndaakenetue nî kîrîkanîro kîu maarîkanîrîte. Nîwamwathire anyite Judasi na amûvire Anitioku narua.

²⁸ Rîrîa ndûmîrîri îo yakinyîre Nikanoru, nîwathînîkire na agîtangîka mûno ngororî nîûndû ndeendaga kûthûkia kîrîkanîro Kîamo na gûtirî ûndû mûcûku eekîte.

²⁹ Kûnarî ûguo ndangîareganire na watho wa mûthamaki. Kwoguo nîwambîrîrie gûcaria kanya ga kûnyitithia Judasi.

³⁰ Judasi Makabii nîwonire atî Nikanoru ndoonekaga arî na ûrata rîrîa maacemania ta ûrîa meekaraga, nîwamenyire atî kwarî na ûndû ûtarî mwaro. Nîwacokanîrîrie gîkundi kînene Kîam arûmîrîri ake na akîthiî akîthitha kuuma kûrî Nikanoru.

³¹ Nikanoru amenya atî Judasi nîwamûkîririe ûûgî, nîwathiîre hekarûrî îrîa nene na ntheru vîndî îrîa athînjîri-Ngai maarutaga magongoona na akîmatha mavire Judasi kûrî ke.

³² Nwatî athînjîri-Ngai nîmaamwîrire makîîvîtaga atî matiaicî kûrîa Judasi eethithîte.

³³ Nikanoru nîwacokire agîkûnjûra njara yake amîerekeretie na kûu hekarûrî na akîîvîta akiugaga atîrî, “Ethîrwa tîmûnengera Judasi arî ta mûndû mwove, ngoomomora hekarû îno ya Ngai. Njoke ntharie metha ya kîgongoona na ndumîre Dionisio hekarû mbaro ava îno îrî.”

³⁴ Auga ûguo nîwacokire akînathiî. Nao athînjîri-Ngai nîmaacokire makîambararia njara ciao na îgûrû na makîvoya Ngai ûrîa ûtûûraga agitagîra rûrîrî rwao makiugaga atîrî,

³⁵ “We Mwathani wa andû onthe, we gûtirî kîndû ûtarî. Nwatî nîwonire kwagîrîrîte hekarû yaku îgîe ava na ûtûûranagie natue.

³⁶ We Mwathani mûtheru, mwene ûtheru wonthe, tûûra ûgitîrîte hekarû îno yaku tene na tene îno îratherirue warîu na ndûkanareke îgwatua gîko rîngî.”

Razi nîwakuire nîûndû wa vûrûri wao

³⁷ Mûndû ûmwe wetagwa Razi, warî ûmwe wa atongoria a Jerusalemu nîwathitangirwe kûrî Nikanoru. Aathitangirwe atî nîatethetie andû ao na njîra nyîngî na nîmamûvete gîtîîo mûno na nîûndû wa ûguo mwamwîtaga “Îthe wa Ayahudi.”

³⁸ Mbererî, rîrîa Ayahudi maareganîte na thirikari ya Angiriki nîwevecanîte aûragwe nîûndû wa ndini ya Kîyahudi na nîwathitangîtwe nîûndû wayo.

³⁹ Nikanoru akîenda kwonania ûrîa athûrîte Ayahudi nîwatûmire athigari a mbaara makîria ya magana matano (500) makanyite Razi.

⁴⁰ Eeciragia atî aamûnyita ûndû ûcio nîûgûtuîka îvûra înene kûrî Ayahudi.

⁴¹ Athigari nîmaavunjire mûrango wa nja wa nyomba ndaca îrîa Razi eethithîte na maarî vakuvî kûnyita nyomba îo nîmeetirie mwaki nîguo mavîvie mîrango. Razi ona atî nîathiûrûrûkîrîtue nî nthû na ndarî na gwa kûûrîra nîwageririe kwîyûraga na rûviû rwake rwa njûra.

⁴² Oonire nîkava akue gîkuû kîrî na gîtîîo gûkîra kûnyitwa nî andû aganu na aûragwe gîkuû gîa gûconorithua.

⁴³ Wa ûrîa maûndû maathiîcaga magîcûkaga, Razi ndanemunda na rûviû rwake waro kwoguo ndaarî mûkuû. Rîrîa athigari maatonyaga ndaarî na wîngî, Razi nîwavinyûrire na îvenya atagwîtigîra na akîrûga rûthingo agîikia na kûu nthî nîguo agwîre andû.

⁴⁴ Nwatî athigari nîmaacokire na vuva magîtiga vandû vatarî andû na akîgwa nthî.

⁴⁵ Atanakua na agîakanagwa nî marakara Razi nîwarûngamire akiuraga nthakame kuuma ngurarorî yake, na akîvinyûra atuîkanîrîtie gatagatî ka andû. Nîwathiîre agîtwa rûciara rûnene na akîrûngama.

⁴⁶ Vîndî îo nîwaurîte nthakame îkathira mwîrî. Nîwagucûrûririe mara make na njara ciake akîmaikia na kûu kûrî andû. Agîka ûguo nîwavoyaga Mwathani ûrîa ûvecanaga mwoyo na mîvevû akaamûcokeria mo rîngî. Gîkuû Kîam Razi Kîamvanaga ûguo.