ယ︀ုတ︀ 1 - Khamti Shan

¹ ꩬ︀ူꩡ︀ဝ်ႛ ဢ︀ꩫ︀်ႈၸ︀ြႃးပ︀ီꩫ︀်ႈꩡ︀ဝ်ႛꩭွင︀်ႇဝႆ︀ႇꩫ︀ႆ︀ႇၵ︀ဝ်မ︀ႆ︀ႛ က︀ဝ်ႈယ︀ုတ︀ ၸ︀ူႛꩡ︀ႂ်ႇꩡ︀ဝ်ႛယ︀ေꩬ︀ုၵ︀ရ︀ီတ︀် ၸ︀ူႛပ︀ီꩫ︀်ႈꩫ︀ွင︀်ႇꩡ︀ႆ︀ၢးယ︀ႃက︀ု လ︀ိက︀်ႉတ︀ႅမ︀်ႛမ︀ႃးယ︀ဝ်ႇ။ ꩬ︀ူꩡ︀ဝ်ႛမ︀ႆ︀ႛ ၸ︀ြႃးပ︀ီꩫ︀်ႈꩡ︀ဝ်ႛꩭၢက︀်ႉꩭွမ︀်ꩬ︀ီ ꩡ︀ဝ်ႛယ︀ေꩬ︀ုၵ︀ရ︀ီတ︀်က︀ုမ︀်ႇၵ︀ႅꩫ︀်ꩭႂ်ႛဢ︀ူꩫ︀မ︀်။

² ꩬ︀ူꩡ︀ဝ်ႛမ︀ႆ︀ႛ မ︀ꩫ︀်းꩡ︀ဝ်ႛ ၵ︀ႆ︀ႇမ︀ဝ်က︀ႃး ဢ︀ီꩫ︀ူႈ၊ ꩭၢက︀်ႉꩭွမ︀်ꩬ︀ီ ꩭႂ်ႛဢ︀ဝ်ႈက︀တ︀်ယ︀ီꩫ︀်ႈၵ︀ႅမ︀်းꩬ︀ႃက︀တ︀ႃႉ။

လ︀ွင︀်ႈမ︀ူဝ်ꩬ︀ွꩫ︀်မ︀ိက︀်ႉꩬ︀ႃꩫ︀ႆ︀ႇၵ︀ဝ်မ︀ႆ︀ႛ ꩭႂ်ႛꩬ︀တ︀ိ

³ ပ︀ီႈꩫ︀ွင︀်ႇၵ︀ဝ်ꩴ︀း ꩬ︀ူမ︀ႆ︀ႛက︀ဝ်ႈ လ︀ွင︀်ႈတ︀ꩫ︀်းၵ︀ူဝ်း ဢ︀ꩫ︀်ႈꩭဝ်းမ︀ႆ︀ႛၸ︀ြႃးပ︀ီꩫ︀်ႈꩡ︀ဝ်ႛ ၵ︀ေꩬ︀ေꩭႂ်ႛမ︀ႃးꩫ︀ႆ︀ႇ ၵ︀ႂ်ႈတ︀ႅမ︀်ႛလ︀ူင︀်မ︀ႃးꩫ︀မ︀်။ ꩫ︀ႆ︀ႇꩫ︀က︀ေႃႇ င︀ႆ︀ႚယ︀ႃႇ လ︀ွင︀်ႈဢ︀ꩫ︀်ႈꩬ︀ူမ︀ႆ︀ႛၵ︀ႂ်ႈꩭႂ်ႛက︀ုမ︀်ႇ ꩬ︀မ︀်မ︀ႃတ︀ြႃးဢ︀ꩫ︀်ႈꩭဝ်းယ︀ုမ︀်ယ︀မ︀်ႈꩫ︀ႆ︀ႇꩬ︀ိုင︀် က︀ဝ်ႈဝႃႈတ︀ႅမ︀်ႛက︀ႃꩫ︀မ︀်။ ꩬ︀မ︀်မ︀ႃတ︀ြႃးဢ︀မ︀ႂ်းယ︀ႃႇ ဢ︀ꩫ︀်ႈမ︀ဝ်လ︀ွက︀်ႉလ︀ႆ︀ၢႈꩡ︀ၢင︀်ႈ ဢ︀ꩫ︀်ႈၸ︀ြႃးပ︀ီꩫ︀်ႈꩡ︀ဝ်ႛ ꩭဝ်းက︀ူꩫ︀်းမ︀ꩫ︀်းꩡ︀ဝ်ႛၵ︀ဝ်မ︀ႆ︀ႛ ꩭႂ်ႛဝႆ︀ႇꩫ︀ႆ︀ႇꩫ︀မ︀်။

⁴ က︀ွပ︀်ႉပ︀ိူဝ်ႈက︀ꩬ︀င︀်ꩫ︀ႆ︀ꩫ︀က︀ီး ꩫ︀ႂ်းꩡ︀ိူဝ်းꩬ︀ူမ︀ႆ︀ႛ က︀ူꩫ︀်းဢ︀ꩫ︀်ႈꩭႅꩫ︀်းꩭီတ︀်က︀ူꩫ︀်းၸ︀ြႃးပ︀ီꩫ︀်ႈꩡ︀ဝ်ႛꩫ︀ႆ︀ႇၵ︀ဝ် လ︀ၢက︀်ႉꩬ︀ွတ︀်ႉꩬ︀ီၵ︀ဝ်ႛမ︀ႃးယ︀ဝ်ႇ။ ၵ︀ဝ်ယ︀ႃႇ ꩡ︀ဝ်ႛယ︀ေꩬ︀ုၵ︀ရ︀ီတ︀်ꩭဝ်း ၸ︀ူႛပ︀ီꩫ︀်ႈꩡ︀ဝ်ႛꩬ︀ူလ︀ိဝ်ႈမ︀ႆ︀ႛ ပ︀ႆ︀ၵ︀ွတ︀်ꩬ︀ေႇမ︀ဝ်က︀ႃး က︀ူꩫ︀်းꩭဝ်းမ︀ႆ︀ႛ ၸ︀ြႃးပ︀ီꩫ︀်ႈꩡ︀ဝ်ႛဢ︀ီꩫ︀ူႈꩭၢက︀်ႉꩭွမ︀်ၸ︀ႅဝ်ꩫ︀ႆ︀ႇꩬ︀ီ ꩭဝ်းက︀ၢပ︀်ꩬ︀ီၸ︀ိတ︀်က︀ႃႛမ︀ဢ︀ူꩫ︀က︀ေႃႇ မ︀ꩫ︀်းꩡ︀ဝ်ႛပ︀ွႆ︀လ︀ွတ︀်ႉꩭႂ်ႛဢ︀ူꩫ︀ꩬ︀ီ ꩬ︀မ︀်မ︀ႃတ︀ြႃးမ︀ႆ︀ႛ ဢ︀ဝ်ႈၸ︀ႆ︀ꩬ︀ီꩬ︀ွꩫ︀်လ︀ေဢ︀ူ။ ꩫ︀ႆ︀ႇꩫ︀က︀ေႃႇ ၵ︀ဝ်မ︀ႆ︀ႛၸ︀ြႃးပ︀ီꩫ︀်ႈꩡ︀ဝ်ႛ တ︀ီပ︀ႅတ︀်ႉတ︀ြႃးꩫ︀မ︀်ꩫ︀ꩫ︀ႆ︀ႇ လ︀ုက︀်ႉမ︀ိူဝ်ႈင︀ႃးပ︀ုꩫ︀်ႛ တ︀ႅမ︀်ႛဝႆ︀ႇယ︀ဝ်ႇꩰ။

⁵ ꩬ︀ူတ︀ွင︀်းယ︀ဝ်ႇၵ︀ႂ်ႈလ︀ႂ်ႈꩫ︀က︀ေႃႇ လ︀ွင︀်ႈꩫ︀ႆ︀ႇၵ︀ဝ်မ︀ႆ︀ႛ ꩬ︀ူဢ︀ွက︀်ꩡ︀ႂ်ႈက︀ꩫ︀်ႈမ︀ႃးတ︀ႃႉ။ ၸ︀ြႃးပ︀ီꩫ︀်ႈꩡ︀ဝ်ႛယ︀ႃႇ ၸ︀ꩫ︀်းက︀ူꩫ︀်းမ︀ꩫ︀်းꩡ︀ဝ်ႛၵ︀ဝ်မ︀ႆ︀ႛ လ︀ုက︀်ႉမ︀ိူင︀်းဢ︀ီက︀ျီပ︀်မ︀ႆ︀ႛ ၵ︀ေꩬ︀ေဢ︀ွက︀်မ︀ႃးꩫ︀က︀ေႃႇ က︀ူဝ်ႇဢ︀ꩫ︀်ႈမ︀ꩫ︀်းꩡ︀ဝ်ႛမ︀ႆ︀ႛ မ︀ဝ်ယ︀ုမ︀်ယ︀မ︀်ႈꩫ︀ႆ︀ႇၵ︀ဝ်မ︀ႆ︀ႛ ဢ︀ဝ်ႈလ︀ူႇတ︀ႆ︀ၢႈမ︀ႃးဢ︀ူ။

⁶ ꩡ︀ႃႇလ︀ိူင︀်ႈ ၵ︀ုꩫ︀်ꩬ︀ၢင︀်ဢ︀ꩫ︀်ႈ ꩡ︀ꩫ︀်ႇၸ︀ူႛꩡ︀ဝ်ႛမ︀ႆ︀ႛ မ︀ဝ်ဢ︀ူꩫ︀ီႈꩫ︀ီႈꩬ︀ီ လ︀ုက︀်ႉဢ︀ွင︀်ႛၸ︀ူႛꩡ︀ဝ်ႛမ︀ႆ︀ႛ ဢ︀ွက︀်က︀ႃꩫ︀ႆ︀ႇၵ︀ဝ်မ︀ႆ︀ႛက︀ေႃႇ ၸ︀ြႃးပ︀ီꩫ︀်ႈꩡ︀ဝ်ႛ တ︀ီႈဢ︀ꩫ︀်ႈꩫ︀မ︀်ႈꩬ︀ိင︀်လ︀ူင︀်မ︀ႆ︀ႛ ꩡ︀ႃႇꩭၢင︀်းဝꩫ︀်းပ︀ႅတ︀်ႉတ︀ြႃး ၸ︀ုက︀်ဝႆ︀ႇလ︀ေႚလ︀ေႚꩬ︀ီ ၵ︀င︀်ဝႆ︀ႇဢ︀ူ။

⁷ က︀ူꩫ︀်းဝီင︀်းꩬ︀ေႃတ︀ုင︀်ꩫ︀ၵ︀ႃက︀ေႃမ︀ေႃရ︀င︀ႆ︀း ဝီင︀်းꩭိမ︀်းဢ︀မ︀ႂ်းၵ︀ဝ်က︀ေႃႇ ꩫ︀င︀်ၵ︀ုꩫ︀်ꩬ︀ၢင︀်ဢ︀မ︀ႂ်းၵ︀ဝ်ꩫ︀က︀ꩫ︀်ႈ ꩭီတ︀်မ︀ေထုင︀်ဢ︀ꩫ︀်ႈမ︀ဝ်တ︀ြႃးင︀ႆ︀း ꩡ︀ွမ︀်းꩡ︀ႂ်ႈꩫ︀ိူဝ်ႇꩫ︀ိူတ︀်ႉပ︀ူꩫ︀်ႇၸ︀ိင︀်ႛလ︀ႆ︀ၢၸ︀ꩫ︀်းမ︀ႃးဢ︀ူ။ င︀ႆ︀းꩫ︀ႆ︀ႇꩬ︀ီ ၵ︀ဝ်မ︀ႆ︀ႛက︀ေႃႇ ၸ︀ြႃးပ︀ီꩫ︀်ႈꩡ︀ဝ်ႛဢ︀ဝ်ႈမ︀ုက︀်ႉၸ︀ႆ︀းထႃဝရ︀ဢ︀ꩫ︀်ႈမ︀ဝ်မ︀ွတ︀်ꩡ︀ၢင︀်ႈꩫ︀ႆ︀ႇ ꩬ︀ုမ︀်ၵ︀ွတ︀်ꩬ︀ီ တ︀င︀်းမ︀ိူင︀်းမ︀ႆ︀ႛꩭႂ်ႛꩬ︀တ︀ိမ︀ႃးဢ︀ူ။

⁸ ꩫ︀င︀်ꩫ︀ႆ︀ႇꩫ︀က︀ꩫ︀်ႈမ︀ူဝ်ꩬ︀ွꩫ︀်မ︀ိက︀်ႉꩬ︀ႃင︀ႆ︀ႚꩫ︀ႆ︀ႇၵ︀ဝ်က︀ေႃႇ ၿျႃၻိက︀်ႉꩭꩫ︀်ဢ︀ူꩫ︀ꩬ︀ီ ဢ︀ႃꩫ︀ႃၸ︀ြႃးပ︀ီꩫ︀်ႈꩡ︀ဝ်ႛမ︀ႆ︀ႛမ︀ဝ်ၵ︀ၢꩫ︀်းꩬ︀ီ တ︀ူဝ်ႈၸ︀ူႛꩡ︀ဝ်ႛမ︀ႆ︀ႛ ဢ︀ဝ်ႈꩡ︀ူမ︀်ႈꩫ︀ႂ်းဢ︀ပ︀ႅတ︀်ႉက︀ꩫ︀်ႈꩬ︀ီဢ︀ူဢ︀ူ။ ၵ︀ဝ်ယ︀ႃႇ ၵ︀ုꩫ︀်ꩬ︀ၢင︀်ဢ︀ꩫ︀်ႈမ︀ူꩫ︀်ႈၸ︀ုင︀်းယ︀ႂ်ꩫ︀ႆ︀ႇၵ︀ဝ်မ︀ႆ︀ႛက︀ေႃႇ ဝႃႈတ︀ႂ်ႛဝႃႈꩫ︀ိူဝ်ဢ︀ူ။

⁹ ၵ︀ုꩫ︀်ꩬ︀ၢင︀်လ︀ူင︀် မ︀ိက︀်ၵ︀ေလ︀ꩫ︀ႆ︀ၢႈက︀ေႃႇ င︀ႆ︀းꩵ︀ႈꩭီတ︀်။ မ︀ိူဝ်ႈမ︀ꩫ︀်းတ︀င︀်းၵ︀ုꩫ︀်ꩬ︀ူင︀် ꩭၢင︀်ႈတ︀ႆ︀ၢႈမ︀ေႃꩬ︀ေမ︀ႆ︀ႛ ၸ︀ႂ်ထုက︀်ဢ︀ဝ်ႈꩫ︀ꩬ︀ီ ထီင︀်က︀ꩫ︀်ႈꩫ︀ႆ︀ႇꩫ︀ႆ︀ၢႈက︀ေႃႇ မ︀ꩫ︀်းမ︀ဝ်ပ︀ၢဝ်ဝၢင︀်ꩬ︀ီ “မ︀ႂ်းမ︀ႆ︀ႛၸ︀ြႃးပ︀ီꩫ︀်ႈꩡ︀ဝ်ႛ ꩭႂ်ႛꩬ︀ုင︀်းမ︀ႃးက︀တ︀ႃႉ” ꩫ︀ꩫ︀ႆ︀ၢႈꩫ︀မ︀်ဝႃႈမ︀ႃးꩫ︀ႆ︀ႇ။

¹⁰ ꩫ︀ႆ︀ႇꩫ︀က︀ေႃႇ က︀ူꩫ︀်းဢ︀မ︀ႂ်းၵ︀ဝ်ယ︀ႃႇ ဢ︀ꩫ︀်ႈၵ︀ဝ်မ︀ဝ်ပ︀ွင︀်ꩡ︀ႂ်ႈꩫ︀ႆ︀ႇၵ︀ဝ်တ︀င︀်းမ︀ိူင︀်းမ︀ႆ︀ႛ က︀ေးလ︀ေးင︀ႆ︀းꩬ︀ီ ꩫ︀င︀်ꩫ︀ိူဝ်ႇမ︀ိူဝ်ႛဢ︀ꩫ︀်ႈၵ︀ႂ်ႈꩡ︀ႂ်ႈမ︀ဝ်ꩡ︀ၢင︀်ႈꩫ︀ႆ︀ႇၵ︀ဝ်ꩫ︀က︀ꩫ︀်ႈ ဢ︀ꩫ︀်ႈꩫ︀င︀်ၵ︀ဝ်တ︀ွင︀်းꩫ︀က︀ꩫ︀်ႈꩫ︀ႆ︀ၢႈꩬ︀ိုင︀်ꩭီတ︀်ꩬ︀ီ ၵ︀ဝ်ၸ︀ူႛꩡ︀ဝ်ႛမ︀ႆ︀ႛ ဢ︀ဝ်ႈလ︀ူႇပ︀ႅက︀်ႉက︀ႃက︀ꩫ︀်ႈဢ︀ူ။

¹¹ ꩡ︀ႃႇၵ︀ဝ်ယ︀ႃႇၵ︀ိူင︀်ႈꩫ︀ီႈက︀ူဝ်ႈလ︀ူင︀်ꩫ︀မ︀်။ ၵ︀ဝ်ယ︀ႃႇ ꩫ︀င︀်က︀ႃဢ︀ိꩫ︀ ၸ︀ိတ︀်မ︀ႃးꩫ︀က︀ꩫ︀်ႈ ၸ︀ိတ︀်၊ ꩫ︀င︀်ၿႃလ︀မ︀် ၵ︀ႂ်ႈꩫ︀ႆ︀ႛင︀ိူꩫ︀်းꩬ︀ီ ၸ︀ိတ︀်ꩫ︀က︀ꩫ︀်ႈၸ︀ိတ︀်ꩡ︀ွမ︀်းင︀ႆ︀း ꩫ︀င︀်က︀ေႃရ︀ꩫ︀က︀ꩫ︀်ႈက︀ေႃႇ ꩬ︀ၢꩫ︀်တ︀ၢꩫ︀်းꩬ︀ီ လ︀ူႇပ︀ႅက︀်ႉက︀ႃက︀ꩫ︀်ႈဢ︀ူ။

¹² ၵ︀ဝ်ယ︀ႃႇ ဢ︀ꩫ︀်ႈက︀ူဝ်ႈဢ︀ꩫ︀်ႈဢ︀ႆ︀ၢႈမ︀ဝ်ယ︀င︀်းင︀ႆ︀း က︀ိꩫ︀်ႈꩰမ︀ဝ်းꩰင︀ႆ︀း ဢ︀ꩫ︀်ႈꩬ︀ူၵ︀ဝ်ႛၵ︀ွꩫ︀်ႛက︀ꩫ︀်ႈမ︀ႆ︀ႛ ၵ︀ဝ်ႛလ︀ွေႛꩬ︀ီ ꩬ︀ူမ︀ႆ︀ႛဢ︀ဝ်ႈမ︀ူꩫ︀်ႈယ︀ွမ︀်းဢ︀ူ။ ၵ︀ဝ်ယ︀ႃႇ ꩡ︀ႃႇၵ︀ဝ်ၸ︀ူႛꩡ︀ဝ်ႛꩫ︀ႆ︀ၢႈꩫ︀မ︀်လ︀ႅမ︀်းꩫ︀ႆ︀ႇ။ င︀ႆ︀းꩬ︀ီ ၵ︀ဝ်ယ︀ႃႇ မ︀ွက︀်ၸ︀ူꩫ︀်ဢ︀ꩫ︀်ႈၸ︀ူꩫ︀်မ︀ဝ်လ︀ွေႛꩬ︀ီ ပ︀ႅဝ်ႈလ︀ူမ︀်းက︀ႃꩫ︀က︀ꩫ︀်ႈ၊ တ︀ူꩫ︀်ႛမ︀ႆ︀ႇဢ︀ꩫ︀်ႈယ︀ၢမ︀်းထိုင︀်ꩫ︀က︀ေႃႇ မ︀က︀်မ︀ဝ်ပ︀ီꩫ︀်ႈꩬ︀ီ လ︀ုက︀်ႉင︀ဝ်ႛမ︀ႆ︀ႛထွေႛၵ︀ွတ︀်ꩬ︀ီ တ︀ႆ︀ၢႈꩬ︀ွင︀်ပ︀ၢꩫ︀်ႈက︀ႃꩫ︀က︀ꩫ︀်ႈ၊

¹³ ၸ︀ွင︀်းꩫ︀မ︀်ႇပ︀ၢင︀်လ︀ႆ︀ၢဢ︀ꩫ︀်ႈပ︀ိင︀်ႈပ︀ူပ︀်ဢ︀ွက︀်ꩬ︀ီ ယ︀ႃးတ︀ၢင︀်းဢ︀ႆ︀ၢႈၸ︀ူႛꩡ︀ဝ်ႛꩫ︀ႆ︀ႇၵ︀ဝ်ꩫ︀က︀ꩫ︀်ႈ၊ ꩫ︀ၢဝ်ႈမ︀ီꩫ︀်ႈဢ︀ꩫ︀်ႈပ︀ႅဝ်ႈလ︀ေꩫ︀ႆ︀ႇၵ︀ဝ်ꩫ︀က︀ꩫ︀်ႈꩫ︀မ︀်။ ၸ︀ြႃးပ︀ီꩫ︀်ႈꩡ︀ဝ်ႛယ︀ႃႇ ꩡ︀ႃႇꩭၢင︀်းၵ︀ဝ် တ︀ီႈဢ︀ꩫ︀်ႈမ︀ိူဝ်ႈလ︀ႂ်ႈက︀ေႃႇ ꩫ︀မ︀်ႈꩬ︀ိင︀်တ︀ိက︀်ႉꩰꩭႅမ︀်းဝႆ︀ႇဢ︀ူ။

¹⁴ ဢ︀ေꩫ︀ွင︀်ဢ︀ꩫ︀်ႈလ︀ုက︀်ႉဢ︀ႃတ︀ၢမ︀်မ︀ႆ︀ႛ ၵ︀ၢꩫ︀်းက︀ီးဢ︀ꩫ︀်ႈတ︀ၢင︀်ꩡ︀ီတ︀်ꩡ︀ူဝ်ႈꩫ︀ႆ︀ႇ လ︀ွင︀်ႈၵ︀ဝ်ꩭူဝ်းဝႆ︀ႇꩫ︀ႆ︀ႇယ︀ႃႇ “ၸ︀ြႃးပ︀ီꩫ︀်ႈꩡ︀ဝ်ႛ တ︀င︀်းၵ︀ုꩫ︀်ꩬ︀ၢင︀်မ︀ꩫ︀်းꩡ︀ဝ်ႛၵ︀ဝ် က︀ီလ︀ႆ︀ၢꩭီင︀်က︀ျွႃးမ︀ႃးꩬ︀ီ

¹⁵ တ︀င︀်းက︀မ︀်ၸ︀ႃမ︀ႆ︀ႛ တ︀ီပ︀ႅတ︀်ႉတ︀ြႃးꩫ︀မ︀်။ က︀ူꩫ︀်းတ︀င︀်းမ︀ိူင︀်းမ︀ႆ︀ႛ က︀ႃႈၵ︀ဝ်ၸ︀ြႃးပ︀ီꩫ︀်ႈꩡ︀ဝ်ႛမ︀ႆ︀ႛ မ︀ဝ်ယ︀မ︀်ႈင︀ဝ်းꩬ︀ီ ꩭီတ︀်ၸ︀ိတ︀်မ︀ႃးꩫ︀ႆ︀ႇၵ︀ဝ်င︀ႆ︀း က︀ႃႈမ︀ꩫ︀်းꩡ︀ဝ်ႛမ︀ႆ︀ႛ ၵ︀ဝ်ၸ︀ိတ︀်ꩬ︀ူပ︀်ၸ︀ိတ︀်ၵ︀ၢမ︀်းမ︀ႃးꩫ︀ႆ︀ႇၵ︀ဝ် မ︀ꩫ︀်းꩡ︀ဝ်ႛ တ︀ီပ︀ူင︀်ႈတ︀ၢမ︀်ꩭႂ်ႛꩫ︀မ︀်” ꩫ︀ဝꩫ︀်ႇ။

¹⁶ က︀ူꩫ︀်းဢ︀မ︀ႂ်းၵ︀ဝ်ယ︀ႃႇ မ︀ိူဝ်ႈလ︀ႂ်ႈမ︀ိူဝ်ႈလ︀ႂ်ႈက︀ေႃႇ ၵ︀င︀်းꩰꩫ︀ၢႆ︀ꩫ︀ၢႆ︀င︀ႆ︀း၊ ပ︀ိူꩫ︀်ႈမ︀ႆ︀ႛတ︀ၢင︀်ဢ︀ပ︀ႅတ︀်ႉလ︀ေင︀ႆ︀း၊ ꩡ︀ႂ်ႈꩫ︀ိူဝ်ႇꩫ︀ိူတ︀်ႉၸ︀ူႛꩡ︀ဝ်ႛမ︀ႆ︀ႛꩫ︀ႆ︀ၢႈꩬ︀ိုင︀်ꩡ︀ွမ︀်းင︀ႆ︀း၊ က︀မ︀်ႇလ︀ွင︀်ႛင︀ႆ︀း၊ ပ︀ိူꩫ︀်ႈမ︀ႆ︀ႛၵ︀ၢမ︀်းဝၢꩫ︀်ဝၢꩫ︀်တ︀ၢꩫ︀်ႛင︀ႆ︀း ဢ︀က︀ိဝ်းၸ︀ူႛꩡ︀ဝ်ႛꩫ︀ႆ︀ၢႈꩬ︀ိုင︀်ၵ︀ႃဢ︀ူꩫ︀မ︀်။

လ︀ွင︀်ႈꩭႂ်ႛꩬ︀တ︀ိꩫ︀ၵ︀ႃၵ︀ၢမ︀်းꩫ︀ေ

¹⁷ ꩫ︀ႆ︀ႇꩫ︀က︀ေႃႇ ပ︀ီႈꩫ︀ွင︀်ႇၵ︀ဝ်ꩴ︀း ဢ︀ꩫ︀်ႈတ︀မ︀ၢꩫ︀်ꩡ︀ဝ်ႛ ꩡ︀ဝ်ႛယ︀ေꩬ︀ုၵ︀ရ︀ီတ︀်ꩭဝ်း ၵ︀ဝ်ဝႃႈမ︀ႃးမ︀ႆ︀ႛ ဢ︀ွက︀်ꩡ︀ႂ်ႈက︀ꩫ︀်ႈတ︀ႃႉ။

¹⁸ က︀ၢပ︀်ႉပ︀ႆ︀ၢႈꩭၢင︀်မ︀ႆ︀ႛ က︀ူꩫ︀်းဢ︀ꩫ︀်ႈꩬ︀ူမ︀ႆ︀ႛ ꩭီတ︀်ꩬ︀ွင︀်းၵ︀ူဝ်၊ ဢ︀ꩫ︀်ႈꩡ︀ွမ︀်းꩡ︀ႂ်ႈꩫ︀ိူဝ်ႇꩫ︀ိူတ︀်ႉၸ︀ူႛꩡ︀ဝ်ႛꩫ︀ႆ︀ၢႈꩫ︀ႆ︀ႇၵ︀ဝ် တ︀ီဢ︀ွက︀်မ︀ႃးꩫ︀မ︀်ꩫ︀ꩬ︀ီ ၵ︀ဝ်ဝႃႈမ︀ႃးဢ︀ူ။

¹⁹ က︀ူꩫ︀်းၸ︀ꩫ︀်းဢ︀မ︀ႂ်းၵ︀ဝ်ယ︀ႃႇ ဢ︀ꩫ︀်ႈꩬ︀ူမ︀ႆ︀ႛဢ︀ဝ်ႈက︀ၢက︀်ႉက︀ုမ︀်ႛ၊ ဢ︀ꩫ︀်ႈၵ︀ွꩫ︀်ၸ︀ြႃးပ︀ီꩫ︀်ႈꩡ︀ဝ်ႛ မ︀ဝ်ယ︀င︀်းꩬ︀ီ ꩡ︀ွမ︀်းꩡ︀ႂ်ႈꩫ︀ိူဝ်ႇꩫ︀ိူတ︀်ႉၸ︀ူႛꩡ︀ဝ်ႛꩫ︀ႆ︀ၢႈꩫ︀ႆ︀ႇၵ︀ဝ်ꩫ︀မ︀်။

²⁰ ပ︀ီႈꩫ︀ွင︀်ႇꩭၢက︀်ႉၵ︀ဝ်ꩴ︀း ꩫ︀ႆ︀ႇꩫ︀က︀ေႃႇ ꩬ︀ူယ︀ႃႇ ꩬ︀မ︀်မ︀ႃတ︀ြႃးဢ︀ꩫ︀်ႈမ︀ူတ︀်ꩡ︀ၢင︀် ဢ︀ꩫ︀်ႈꩬ︀ူယ︀ုမ︀်ယ︀မ︀်ႈဝႆ︀ႇမ︀ႆ︀ႛ ꩭီတ︀်င︀ဝ်ႛꩫ︀ႆ︀ႇꩬ︀ီ ၸ︀ူႛꩡ︀ဝ်ႛမ︀ႆ︀ႛၸ︀ူႛꩡ︀ဝ်ႛ ဢ︀ဝ်ႈယ︀ႂ်က︀ေꩬ︀ီဢ︀ူက︀ꩫ︀်ႈတ︀ႃႉ။ တ︀ꩫ︀်းၵ︀ူဝ်းၵ︀ွꩫ︀်ၸ︀ြႃးပ︀ီꩫ︀်ႈꩡ︀ဝ်ႛမ︀ႆ︀ႛ ပ︀ိုင︀်ႈဢ︀ိင︀်ႈꩬ︀ီ ယ︀ွꩫ︀်းꩬ︀ူးက︀ꩫ︀်ႈတ︀ႃႉ။

²¹ ဝꩫ︀်းဢ︀ꩫ︀်ႈꩡ︀ဝ်ႛယ︀ေꩬ︀ုၵ︀ရ︀ီတ︀်ꩭဝ်း လ︀ၢႆ︀းပ︀ိူဝ်ႈꩭဝ်းမ︀ႆ︀ႛဢ︀ီꩫ︀ူႈလ︀ူင︀်ꩬ︀ီ ဢ︀ꩬ︀ၢက︀်ႉထႃဝရ︀တ︀ီꩭႂ်ႛမ︀ႆ︀ႛ ပ︀ႂ်ႇထႃႛဢ︀ူင︀ႆ︀း မ︀ႅတ︀်ႉတ︀ႃၸ︀ြႃးပ︀ီꩫ︀်ႈꩡ︀ဝ်ႛမ︀ႆ︀ႛ က︀ၢပ︀်ꩬ︀ီꩬ︀ွꩫ︀်ႈမ︀ူꩫ︀်ႈက︀ꩫ︀်ႈတ︀ႃႉ။

²² က︀ူꩫ︀်းဢ︀ꩫ︀်ႈယ︀ုမ︀်ယ︀မ︀်ႈမ︀ဝ်ၵ︀ိူင︀်ꩬ︀ီ ဢ︀ꩡ︀င︀်ꩫ︀ႆ︀ႇၵ︀ဝ်မ︀ႆ︀ႛ ဢ︀ီꩫ︀ူႈက︀ꩫ︀်ႈတ︀ႃႉ။

²³ က︀ူꩫ︀်းဢ︀ꩫ︀်ႈတ︀ီယ︀ုမ︀်ၸ︀ိတ︀်ꩡ︀မ︀်ႈꩫ︀ႆ︀ႇၵ︀ဝ်မ︀ႆ︀ႛ ၵ︀ေꩬ︀ေꩭႂ်ႛတ︀ႃႉ။ ၵ︀ဝ်မ︀ႆ︀ႛ ၵ︀ႅတ︀်ꩰꩫ︀ီမ︀်ꩰꩬ︀ီ ဢ︀ီꩫ︀ူႈꩭႂ်ႛက︀ꩫ︀်ႈတ︀ႃႉ။ ꩫ︀ႆ︀ႇꩫ︀က︀ေႃႇ ꩬ︀ူၸ︀ူႛꩡ︀ဝ်ႛယ︀ႃႇ ၵ︀ိူင︀်ႈၵ︀ဝ်ဢ︀ꩫ︀်ႈဢ︀ဝ်ႈက︀ႃမ︀က︀ုင︀် ꩭင︀်ႛꩭိုက︀်ꩫ︀ႆ︀ႇၵ︀ဝ်မ︀ႆ︀ႛꩫ︀ႆ︀ၢႈက︀ေႃႇ မ︀ုက︀်ႉလ︀ႆ︀ၢးက︀ꩫ︀်ႈတ︀ႃႉ။

ၵ︀ၢမ︀်းယ︀ွꩫ︀်းꩬ︀ူးဢ︀ꩫ︀်ႈယ︀ူဝ်းယ︀ွင︀်ႛၸ︀ြႃးပ︀ီꩫ︀်ႈꩡ︀ဝ်ႛ

^24-25 ၸ︀ြႃးပ︀ီꩫ︀်ႈꩡ︀ဝ်ႛ ၸ︀ူႛပ︀ီꩫ︀်ႈၸ︀ြႃးꩬ︀ူလ︀ိဝ်ႈ၊ ꩡ︀ဝ်ႛၵ︀ေꩬ︀ေꩭဝ်း၊ ဢ︀ꩫ︀်ႈꩬ︀ူမ︀ႆ︀ႛ ꩭႂ်ႛပ︀ူဝ်းမ︀ဝ်လ︀ူမ︀်ႇꩫ︀ႂ်းဢ︀ပ︀ႅတ︀်ႉꩫ︀ႆ︀ႇ က︀ုမ︀်ႇၵ︀ႅꩫ︀်ꩭႂ်ႛပ︀ီꩫ︀်ႈ၊ ဢ︀ꩫ︀်ႈꩭႂ်ႛပ︀ူဝ်းꩬ︀ူပ︀ၢင︀်ႈꩫ︀ႃႛမ︀ꩫ︀်းꩡ︀ဝ်ႛ ဢ︀ꩫ︀်ႈမ︀ူꩫ︀်ႈၸ︀ုင︀်းꩭိူဝ်ႈꩭိုင︀်းမ︀ႆ︀ႛက︀ေႃႇ ဢ︀ꩫ︀်ႈဝႃႈတ︀ီတ︀ၢင︀်ဢ︀ပ︀ႅတ︀်ႉမ︀ဝ်ယ︀င︀်းꩬ︀ီ ꩡ︀ူမ︀်းꩰꩭုမ︀်ꩰဢ︀ဝ်ႈထိုင︀်ꩭႂ်ႛပ︀ီꩫ︀်ႈမ︀ႆ︀ႛ ဢ︀ဝ်ႈတ︀ၢင︀်းꩡ︀ဝ်ႛယ︀ေꩬ︀ုၵ︀ရ︀ီတ︀်ꩭဝ်းꩬ︀ီ မ︀ိူဝ်ႈလ︀ႂ်ႈမ︀ိူဝ်ႈလ︀ႂ်ႈက︀ေႃႇ မ︀ူꩫ︀်ႈၸ︀ုင︀်း၊ ဢ︀ႃꩫ︀ုပ︀ေႃ၊ တ︀ꩫ︀်းၵ︀ူဝ်းင︀ႆ︀း ဢ︀ႃꩫ︀ႃꩫ︀ႆ︀ႇၵ︀ဝ် လ︀ုက︀်ႉင︀ႆ︀ႚက︀ူဝ်ꩬ︀ီ ထႃဝရ︀ꩭႂ်ႛယ︀င︀်းတ︀ီၵ︀ႃႛက︀တ︀ႃႉ။ ꩬ︀ႃႈထု။