က︀လ︀ႃတ︀ိ 1 - Khamti Shan1 က︀ဝ်ႈပ︀ေႃလ︀ု ၸ︀ူႛပ︀ီꩫ︀်ႈဢ︀ꩫ︀်ႈက︀ူꩫ︀်းလ︀ိူက︀်ႉတ︀ၢင︀်ပ︀ွႆ︀ꩡ︀ႂ်ႇမ︀ဝ်ꩡ︀ႂ်ႈ၊ ဢ︀ꩫ︀်ႈꩡ︀ဝ်ႛယ︀ေꩬ︀ုၵ︀ရ︀ီတ︀်ꩫ︀ၵ︀ႃ ပ︀ူဝ်ၸ︀ြႃးပ︀ီꩫ︀်ႈꩡ︀ဝ်ႛ ဢ︀ꩫ︀်ႈꩡ︀ဝ်ႛယ︀ေꩬ︀ုၵ︀ရ︀ီတ︀်မ︀ႆ︀ႛ လ︀ုက︀်ႉတ︀ၢင︀်းတ︀ႆ︀ၢႈမ︀ႆ︀ႛ ဢ︀ဝ်ႈꩫ︀ိပ︀်ပ︀ွက︀်ႉမ︀ႃးꩫ︀ႆ︀ႇꩭွင︀်ႇꩬ︀ီ ပ︀ီꩫ︀်ႈတ︀မ︀ၢꩫ︀်ꩡ︀ဝ်ႛမ︀ႃးꩫ︀ႆ︀ႇ ꩬ︀ူꩡ︀ဝ်ႛꩡ︀ိူဝ်းတ︀ိူင︀်းက︀လ︀ႃတ︀ိꩫ︀ႆ︀ႇၵ︀ဝ်မ︀ႆ︀ႛ လ︀ိက︀်ႉတ︀ႅမ︀်ႛမ︀ႃးယ︀ဝ်ႇ။ 2 ပ︀ီႈꩫ︀ွင︀်ႇၵ︀ဝ်ꩴ︀း တ︀ူႈၸ︀ူႛယ︀ုမ︀်ယ︀မ︀်ႈဢ︀ꩫ︀်ႈဢ︀ူမ︀ႆ︀ႛꩫ︀ႆ︀ႇၵ︀ဝ်တ︀င︀်းလ︀ုင︀် ꩬ︀ူꩡ︀ဝ်ႛမ︀ႆ︀ႛထိုင︀်ꩡ︀ႂ်ႈက︀ꩫ︀်ႈဢ︀ူ။ 3 ꩬ︀ူꩡ︀ဝ်ႛမ︀ႆ︀ႛ ပ︀ူဝ်ၸ︀ြႃးပ︀ီꩫ︀်ႈꩡ︀ဝ်ႛတ︀င︀်းက︀ူပ︀်ꩡ︀ဝ်ႛယ︀ေꩬ︀ုၵ︀ရ︀ီတ︀် ဢ︀ီꩫ︀ူႈꩭၢက︀်ႉꩭွမ︀်ꩬ︀ီ ꩭႂ်ႛဢ︀ဝ်ႈက︀တ︀်ယ︀ီꩫ︀်ႈၵ︀ျမ︀်းꩬ︀ႃက︀ႃတ︀ႃႉ။ 4 ꩡ︀ဝ်ႛယ︀ေꩬ︀ုယ︀ႃႇ ꩭႂ်ႛပ︀ူဝ်ꩭဝ်းꩫ︀င︀်က︀ူꩫ︀်းꩭၢႆ︀ႇပ︀ၢꩫ︀်ႈင︀ႆ︀ႚꩫ︀ႆ︀ႇၵ︀ဝ်ꩫ︀က︀ꩫ︀်ႈမ︀ဝ်လ︀ူႇမ︀ဝ်ꩬ︀ုမ︀်းꩫ︀ႆ︀ႇ ꩫ︀င︀်ပ︀ူဝ်ၸ︀ြႃးပ︀ီꩫ︀်ႈꩡ︀ဝ်ႛꩬ︀ၢင︀်ဝႆ︀ႇꩫ︀က︀ꩫ︀်ႈ ꩡ︀ႃႇဢ︀ပ︀ႅတ︀်ႉꩭဝ်း ဢ︀ꩬ︀ၢက︀်ႉမ︀ꩫ︀်းꩡ︀ဝ်ႛၵ︀ွတ︀်ꩬ︀ီ ꩭဝ်းမ︀ႆ︀ႛၵ︀ေꩬ︀ေꩭႂ်ႛမ︀ႃးယ︀ဝ်ႇ။ 5 မ︀ူꩫ︀်ႈၸ︀ြႃးပ︀ီꩫ︀်ႈꩡ︀ဝ်ႛ မ︀ိူဝ်ႈလ︀ႂ်ႈမ︀ိူဝ်ႈလ︀ႂ်ႈက︀ေႃႇ ꩭႂ်ႛꩭိူဝ်ႈꩭိုင︀်းပ︀ိုင︀်းꩬ︀ႂ်တ︀ီၵ︀ႃႛက︀တ︀ႃႉ။ ꩬ︀ႃႈထု။ ၵ︀ၢဝ်ႈၵ︀ၢမ︀်းꩫ︀ီႈဢ︀ꩫ︀်ႈလ︀ိူင︀်ႈꩫ︀ႆ︀ၢႈꩫ︀မ︀်ယ︀င︀်းꩫ︀ႆ︀ႇ 6 ပ︀ီႈꩫ︀ွင︀်ႇၵ︀ဝ်ꩴ︀း ꩬ︀ူယ︀ႃႇꩭလ︀ိုဝ်ꩫ︀ႆ︀။ ꩡ︀ဝ်ႛဢ︀ꩫ︀်ႈꩬ︀ူမ︀ႆ︀ႛ ဢ︀ဝ်ႈက︀ျေးꩡ︀ူးꩡ︀ဝ်ႛယ︀ေꩬ︀ုၵ︀ရ︀ီတ︀်ꩭွင︀်ႇဝႆ︀ႇမ︀ႆ︀ႛ ꩡ︀ူဝ်ႈက︀ိုမ︀်ႇလ︀ိူင︀်ႈမ︀ႆ︀ႛꩫ︀ႆ︀ၢႈၵ︀ွတ︀်က︀ႃꩬ︀ီ ၵ︀ၢဝ်ႈၵ︀ၢမ︀်းꩫ︀ီႈလ︀ွင︀်ႈတ︀ၢင︀်ဢ︀ꩫ︀်ႈမ︀ႆ︀ႛꩬ︀လ︀ႂ်ႈ က︀ႃထွမ︀်က︀ꩫ︀်ႈꩫ︀ႆ︀ႇ။ ꩬ︀ူမ︀ႆ︀ႛက︀ဝ်ႈဢ︀ၢမ︀်းလ︀ူင︀်ꩥ︀ႃ။ 7 လ︀ွင︀်ႈꩡ︀ဝ်ႛယ︀ေꩬ︀ုၵ︀ရ︀ီတ︀်မ︀ႆ︀ႛလ︀ိူဝ်ꩬ︀ီ ၵ︀ၢဝ်ႈၵ︀ၢမ︀်းꩫ︀ီႈလ︀ွင︀်ႈတ︀ၢင︀်ဢ︀ꩫ︀်ႈ ꩵ︀ႈယ︀င︀်းပ︀ိူင︀်ႈလ︀ူင︀်။ က︀ူꩫ︀်းဢ︀ꩫ︀်ႈၵ︀ၢဝ်ႈၵ︀ၢမ︀်းꩫ︀ီႈ လ︀ွင︀်ႈꩡ︀ဝ်ႛယ︀ေꩬ︀ုၵ︀ရ︀ီတ︀်မ︀ႆ︀ႛ ၵ︀ႂ်ႈဢ︀ဝ်ႈၸ︀ေႛꩫ︀ႆ︀ႇၵ︀ဝ် ꩬ︀ူမ︀ႆ︀ႛဢ︀ဝ်ႈယ︀ပ︀်ယ︀ၢက︀်ႉမ︀ႃးယ︀ဝ်ႇ။ 8 ꩬ︀င︀်ဝႃႈတ︀ူႈၸ︀ူႛꩡ︀ဝ်ႛပ︀တ︀ု ၵ︀ုꩫ︀်ꩬ︀ၢင︀်ဢ︀ꩫ︀်ႈလ︀ုက︀်ႉက︀ၢင︀်ႈꩭၢဝ်မ︀ႆ︀ႛမ︀ႃးပ︀တ︀ု ၵ︀ၢဝ်ႈၵ︀ၢမ︀်းꩫ︀ီႈဢ︀ꩫ︀်ႈꩬ︀ူမ︀ႆ︀ႛတ︀ူႈꩭူဝ်းမ︀ႃးꩫ︀ႆ︀ႇမ︀ႆ︀ႛ ဢ︀ဝ်ႈၸ︀ႆ︀ꩬ︀ီ မ︀ႃးꩭူဝ်းက︀ီး က︀ူဝ်ႇဢ︀မ︀ႂ်းမ︀ႆ︀ႛ ၸ︀ြႃးပ︀ီꩫ︀်ႈꩡ︀ဝ်ႛ ꩭႂ်ႛပ︀ူင︀်ႈတ︀ၢမ︀်ꩫ︀က︀်ꩰက︀တ︀ႃႉ။ 9 ꩬ︀မ︀်ႇꩬ︀ီဝႃႈက︀ွတ︀်။ က︀ူဝ်ႇလ︀ႂ်ႈမ︀ဝ်ဝႃႈ ၵ︀ၢဝ်ႈၵ︀ၢမ︀်းꩫ︀ီႈဢ︀ꩫ︀်ႈꩬ︀ူꩭၢပ︀်ႉဝႆ︀ႇမ︀ႆ︀ႛ ဢ︀ဝ်ႈၸ︀ႆ︀ꩬ︀ီမ︀ႃးꩭူဝ်းက︀ီး က︀ူဝ်ႇဢ︀မ︀ႂ်းမ︀ႆ︀ႛ ၸ︀ြႃးပ︀ီꩫ︀်ႈꩡ︀ဝ်ႛ ꩭႂ်ႛပ︀ူင︀်ႈတ︀ၢမ︀်ꩫ︀က︀်ꩰက︀တ︀ႃႉ။ 10 က︀ဝ်ႈဝႃႈင︀ႆ︀းꩫ︀ႆ︀ႇ ꩭၢင︀်းက︀ူꩫ︀်းꩫ︀ႆ︀ႇၵ︀ဝ်ꩭၢပ︀်ႉၵ︀ၢမ︀်ꩵ︀ႈꩡ︀ႂ်ႈ။ ꩭၢင︀်းၸ︀ြႃးပ︀ီꩫ︀်ႈꩡ︀ဝ်ႛꩭၢပ︀်ႉၵ︀ၢမ︀်ꩫ︀ႆ︀ၢႈꩫ︀မ︀်။ ဢ︀ꩫ︀်ႈက︀ဝ်ႈဝႃႈꩫ︀ႆ︀ႇ ꩭၢင︀်းက︀ူꩫ︀်းꩫ︀ႆ︀ႇၵ︀ဝ် ယ︀ူဝ်းယ︀ွင︀်ႛꩵ︀ႈꩡ︀ႂ်ႈ။ ꩬ︀င︀်ဝႃႈက︀ဝ်ႈ ꩭၢင︀်းက︀ူꩫ︀်းယ︀ူဝ်းယ︀ွင︀်ႛꩬ︀ိုင︀်ꩭီတ︀်ꩫ︀မ︀်ꩫ︀က︀ီး က︀ဝ်ႈၸ︀ူႛꩡ︀ႂ်ႇꩡ︀ဝ်ႛၵ︀ရ︀ီတ︀်ꩵ︀ႈꩡ︀ႂ်ႈယ︀ဝ်ႇ။ လ︀ွင︀်ႈပ︀ေႃလ︀ုပ︀ီꩫ︀်ႈတ︀မ︀ၢꩫ︀်ꩡ︀ဝ်ႛမ︀ႃး 11 ပ︀ီႈꩫ︀ွင︀်ႇၵ︀ဝ်ꩴ︀း ၵ︀ၢဝ်ႈၵ︀ၢမ︀်းꩫ︀ီႈဢ︀ꩫ︀်ႈက︀ဝ်ႈꩭူဝ်းꩫ︀ႆ︀ႇ ဢ︀ꩫ︀်ႈက︀ူꩫ︀်းမ︀ူဝ်ꩵ︀ႈꩡ︀ႂ်ႈꩫ︀ꩫ︀ႆ︀ႇ ꩬ︀ူမ︀ႆ︀ႛၵ︀ႂ်ႈꩭႂ်ႛတ︀ွင︀်းဢ︀ူ။ 12 ၵ︀ၢဝ်ႈၵ︀ၢမ︀်းꩫ︀ီႈꩫ︀ႆ︀ႇယ︀ႃႇ ꩡ︀ဝ်ႛယ︀ေꩬ︀ုၵ︀ရ︀ီတ︀်ပ︀ိူꩫ︀်ႈꩡ︀ဝ်ႛꩫ︀မ︀် က︀ဝ်ႈမ︀ႆ︀ႛပ︀ုတ︀်ၵ︀ႆ︀ႈꩭႂ်ႛမ︀ႃးꩫ︀ႆ︀ႇ။ က︀ဝ်ႈလ︀ုက︀်ႉၸ︀ႂ်မ︀ႆ︀ႛက︀ေႃႇ ꩵ︀ႈꩭၢပ︀်ႉမ︀ႃး။ ꩵ︀ႈꩬ︀ွꩫ︀်ဢ︀ဝ်ႈမ︀ႃး။ 13 မ︀ိူဝ်ႈက︀ဝ်ႈဢ︀ူꩫ︀ႂ်းၸ︀ႃꩬ︀ႃက︀ျူးမ︀ႃးꩫ︀ႆ︀ႇ ꩭလ︀ိုဝ်ဢ︀ူမ︀ႃးꩫ︀ꩫ︀ႆ︀ႇ ꩬ︀ူၸ︀ူႛꩡ︀ဝ်ႛက︀ေႃႇ တ︀ွင︀်းဢ︀ူ။ ꩡ︀ိူဝ်းၸ︀ြႃးပ︀ီꩫ︀်ႈꩡ︀ဝ်ႛꩫ︀ႆ︀ႇၵ︀ဝ်မ︀ႆ︀ႛ က︀ဝ်ႈꩡ︀င︀်းၵ︀ိက︀်ႉꩰꩬ︀ီꩫ︀ိက︀်ႉꩬ︀ၢက︀်ႉမ︀ႃးဢ︀ူ။ ꩭႂ်ႛပ︀ူဝ်းꩡ︀ိူဝ်းꩡ︀ဝ်ႛလ︀ူႇပ︀ႅက︀်ႉက︀ႃꩫ︀ႆ︀ႇ က︀ဝ်ႈꩬ︀ေႈꩡ︀ႃႉမ︀ႃးဢ︀ူ။ 14 လ︀ွင︀်ႈက︀မ︀်ႈက︀ႅင︀်းၸ︀ႃꩬ︀ႃက︀ျူးမ︀ႆ︀ႛက︀ေႃႇ က︀ူꩫ︀်းꩬ︀မ︀်က︀ဝ်ႈꩫ︀ႆ︀ႇၵ︀ဝ်တ︀င︀်းလ︀ုင︀်မ︀ႆ︀ႛ ꩡ︀ႂ်ႈꩭႅင︀်းꩬ︀ႃꩬ︀ီ ထုင︀်းပ︀ူလ︀ီꩫ︀်ယ︀ႃႛမ︀ွꩫ︀်တ︀ူႈမ︀ႆ︀ႛ ꩡ︀ွမ︀်းထက︀်ꩰမ︀ႃးဢ︀ူ။ 15-16 ꩫ︀ႆ︀ႇꩫ︀က︀ေႃႇ လ︀ုက︀်ႉမ︀ိူဝ်ႈက︀ဝ်ႈꩵ︀ႈပ︀ႆ︀ယ︀င︀်းပ︀ုꩫ︀်ႛ ၸ︀ြႃးပ︀ီꩫ︀်ႈꩡ︀ဝ်ႛယ︀ႃႇ က︀ဝ်ႈမ︀ႆ︀ႛဢ︀ီꩫ︀ူႈꩭၢက︀်ႉꩭွမ︀်ꩫ︀ႆ︀ႇꩬ︀ီ ꩭၢင︀်းꩭီတ︀်ဢ︀မ︀ူးမ︀ꩫ︀်းꩡ︀ဝ်ႛလ︀ိူက︀်ႉꩬ︀ီ ꩭွင︀်ႇဝႆ︀ႇမ︀ႃးꩫ︀မ︀်။ မ︀ꩫ︀်းꩡ︀ဝ်ႛယ︀ႃႇ ယ︀ၢမ︀်းဢ︀ꩫ︀်ႈမ︀ꩫ︀်းꩡ︀ဝ်ႛမ︀ႆ︀ၢဝႆ︀ႇꩫ︀ႆ︀ႇ ထိုင︀်မ︀ႃးက︀ီး က︀ဝ်ႈမ︀ႆ︀ႛꩭွင︀်ႇꩬ︀ီ ꩭႂ်ႛပ︀ူဝ်းဢ︀ꩫ︀်ႈက︀ျူးမ︀ဝ်ꩡ︀ႂ်ႈꩫ︀ႆ︀ႇၵ︀ဝ်မ︀ႆ︀ႛ ꩭူဝ်းၵ︀ၢဝ်ႈၵ︀ၢမ︀်းꩫ︀ီႈလ︀ွင︀်ႈꩡ︀ဝ်ႛယ︀ေꩬ︀ုꩫ︀ႆ︀ႇ က︀ဝ်ႈမ︀ႆ︀ႛလ︀ုက︀်ႉꩡ︀ႆ︀ၢးမ︀ꩫ︀်းꩡ︀ဝ်ႛ ꩡ︀ဝ်ႛယ︀ေꩬ︀ု ပ︀ျႃးꩭႂ်ႛမ︀ႃးဢ︀ူ။ မ︀ိူဝ်ႈဢ︀မ︀ႂ်း က︀ဝ်ႈတ︀ီꩭိုဝ်လ︀ိုဝ်ꩫ︀ꩫ︀ႆ︀ႇ က︀ူဝ်ႇလ︀ႂ်ႈမ︀ႆ︀ႛက︀ေႃႇ ꩵ︀ႈက︀ႃထၢမ︀်မ︀ႃး။ 17 ဝီင︀်းယ︀ေရ︀ုꩬ︀လ︀ိမ︀်မ︀ႆ︀ႛက︀ႃꩬ︀ီက︀ေႃႇ က︀ူဝ်ႇဢ︀ꩫ︀်ႈက︀ꩫ︀်ႛꩫ︀ႃႛက︀ဝ်ႈမ︀ႆ︀ႛ ပ︀ီꩫ︀်ႈတ︀မ︀ၢꩫ︀်ꩡ︀ဝ်ႛမ︀ႃးꩫ︀ႆ︀ႇၵ︀ဝ်မ︀ႆ︀ႛ ꩵ︀ႈက︀ႃထၢမ︀်မ︀ႃး။ မ︀ိူင︀်းဢ︀ႃရ︀ေပ︀ျမ︀ႆ︀ႛꩬ︀ိုင︀် က︀ꩡ︀ူးက︀ႃမ︀ႃးင︀ႆ︀း ဝီင︀်းတ︀မ︀ႃတ︀ႅတ︀်မ︀ႆ︀ႛ ပ︀ွက︀်ႉမ︀ႃးꩫ︀မ︀်။ 18 ꩬ︀ၢမ︀်ပ︀ီႈꩭိုင︀်က︀ႃꩫ︀ႆ︀ႇꩬ︀ိုင︀် တ︀င︀်းပ︀ေတ︀ရ︀ုမ︀ူꩫ︀်ႈက︀ꩫ︀်ႈက︀ွတ︀်ꩫ︀ꩬ︀ီ က︀ဝ်ႈက︀ႃဝီင︀်းယ︀ေရ︀ုꩬ︀လ︀ိမ︀်ꩬ︀ီ တ︀င︀်းမ︀ꩫ︀်းꩬ︀ိပ︀်ꩭႃႛဝꩫ︀်းဢ︀ူမ︀ႃးꩫ︀မ︀်။ 19 မ︀ိူဝ်ႈဢ︀မ︀ႂ်းꩫ︀ႆ︀ၢႈက︀ေႃႇ ယ︀ႃက︀ုၸ︀ူႛꩫ︀ွင︀်ႇꩡ︀ႆ︀ၢးꩡ︀ဝ်ႛယ︀ေꩬ︀ုမ︀ႆ︀ႛလ︀ိူဝ်ꩬ︀ီ တ︀မ︀ၢꩫ︀်ꩡ︀ဝ်ႛတ︀ၢင︀်က︀ူဝ်ႇမ︀ႆ︀ႛ က︀ဝ်ႈꩵ︀ႈꩭꩫ︀်မ︀ႃး။ 20 ၵ︀ၢမ︀်းꩫ︀ႆ︀ႇၵ︀ဝ် ဢ︀ꩫ︀်ႈꩬ︀ိုဝ်ႈꩫ︀ႆ︀ၢႈꩫ︀မ︀်။ က︀ဝ်ႈꩵ︀ႈၸ︀ႅတ︀်ႉꩫ︀ꩫ︀ႆ︀ႇ ၸ︀ြႃးပ︀ီꩫ︀်ႈꩡ︀ဝ်ႛတ︀ွင︀်းဢ︀ူ။ 21 ဝႆ︀ၢးဢ︀မ︀ႂ်း တ︀ိူင︀်းꩬ︀ီရ︀ီယ︀ႃးꩫ︀ၵ︀ႃ ꩡ︀ီးရ︀ီးꩡ︀ီးယ︀ႃးမ︀ႆ︀ႛ က︀ဝ်ႈက︀ႃမ︀ႃးဢ︀ူ။ 22 မ︀ိူဝ်ႈဢ︀မ︀ႂ်း ၵ︀ရ︀ီတ︀်ယ︀ၢꩫ︀် ဢ︀ꩫ︀်ႈတ︀ိူင︀်းယ︀ုတ︀မ︀ႆ︀ႛယ︀င︀်းꩫ︀ႆ︀ႇၵ︀ဝ်ၸ︀ူႛꩡ︀ဝ်ႛယ︀ႃႇ က︀ဝ်ႈမ︀ႆ︀ႛꩵ︀ႈꩭွꩫ︀်ꩭꩫ︀်။ 23 ၵ︀ဝ်ယ︀ႃႇ ၵ︀ၢမ︀်းဢ︀ꩫ︀်ႈ “က︀ူဝ်ႇဢ︀ꩫ︀်ႈ ꩭဝ်းၵ︀ရ︀ီတ︀်ယ︀ၢꩫ︀်ꩫ︀ႆ︀ႇၵ︀ဝ်မ︀ႆ︀ႛ ꩫ︀ိက︀်ႉꩬ︀ၢက︀်ႉမ︀ႃးꩫ︀ႆ︀ႇ ပ︀လ︀ေႃး င︀ႆ︀ႚယ︀ႃႇ လ︀ွင︀်ႈတ︀ၢင︀်းယ︀ုမ︀်ယ︀မ︀်ႈဢ︀ꩫ︀်ႈမ︀ꩫ︀်းၸ︀ူႛꩡ︀ဝ်ႛ ယ︀ႃႇၵ︀ွတ︀်က︀ွတ︀်ꩫ︀ꩬ︀ီ ꩬ︀ေႈꩡ︀ႃႉမ︀ႃးꩫ︀ႆ︀ႇမ︀ꩫ︀်းၸ︀ူႛꩡ︀ဝ်ႛꩬ︀ိုင︀် ꩭူဝ်းဢ︀ၵ︀ႅက︀်ႉဢ︀ၵ︀ျႃဢ︀ူ” ꩫ︀ꩬ︀ီလ︀ွင︀်ႈက︀ဝ်ႈ ꩭူင︀်က︀ꩫ︀်ႈꩫ︀ႆ︀ၢႈꩫ︀မ︀် ၵ︀ဝ်ꩭွꩫ︀်ꩫ︀ႆ︀ႛꩥ︀ိꩫ︀်းꩫ︀ႆ︀ႇ။ 24 င︀ႆ︀းꩬ︀ီꩫ︀ႆ︀ၢႈက︀ေႃႇ ၵ︀ဝ်ယ︀ႃႇ လ︀ႆ︀ၢးပ︀ိူဝ်ႈက︀ဝ်ႈ ပ︀ီꩫ︀်ႈင︀ႆ︀းမ︀ႃးꩬ︀ီ ၸ︀ြႃးပ︀ီꩫ︀်ႈꩡ︀ဝ်ႛမ︀ႆ︀ႛ ယ︀ူဝ်းယ︀ွင︀်ႛက︀ꩫ︀်ႈဢ︀ူ။ |
© 2023 (Active), Wycliffe Bible Translators, Inc. All rights reserved.
Wycliffe Bible Translators, Inc.