က︀ေႃရ︀ိꩫ︀်တ︀ု ႒ 1 - Khamti Shan

¹ ꩬ︀ူꩡ︀ဝ်ႛ က︀ူꩫ︀်းꩡ︀ိူဝ်းၸ︀ြႃးပ︀ီꩫ︀်ႈꩡ︀ဝ်ႛဝီင︀်းက︀ေႃရ︀ိꩫ︀်တ︀ုၵ︀ဝ် တ︀င︀်းက︀ူပ︀် က︀ူꩫ︀်းၸ︀ြႃးပ︀ီꩫ︀်ႈꩡ︀ဝ်ႛ ဢ︀ꩫ︀်ႈတ︀ိူင︀်းဢ︀ႃၵ︀ႃယ︀မ︀ႆ︀ႛ ယ︀င︀်းꩫ︀ႆ︀ႇၵ︀ဝ်တ︀င︀်းမ︀ိူင︀်းမ︀ႆ︀ႛ က︀ဝ်ႈပ︀ေႃလ︀ု ဢ︀ꩫ︀်ႈၸ︀ြႃးပ︀ီꩫ︀်ႈꩡ︀ဝ်ႛ ꩭွင︀်ႇဢ︀ဝ်ႈပ︀ီꩫ︀်ႈတ︀မ︀ၢꩫ︀်ꩡ︀ဝ်ႛ ꩡ︀ဝ်ႛယ︀ေꩬ︀ုၵ︀ရ︀ီတ︀်ꩫ︀ၵ︀ႃ ꩫ︀ွင︀်ႇꩭဝ်းတ︀ိမ︀ေႃတ︀ေ လ︀ိက︀်ႉတ︀ႅမ︀်ႛမ︀ႃးယ︀ဝ်ႇ။

² ꩬ︀ူꩡ︀ဝ်ႛမ︀ႆ︀ႛ ပ︀ူဝ်ꩭဝ်း ၸ︀ြႃးပ︀ီꩫ︀်ႈꩡ︀ဝ်ႛꩫ︀ၵ︀ႃ ꩡ︀ဝ်ႛယ︀ေꩬ︀ုၵ︀ရ︀ီတ︀် ဢ︀ီꩫ︀ူႈꩭၢက︀်ႉꩭွမ︀်ꩬ︀ီ ꩭႂ်ႛဢ︀ဝ်ႈက︀တ︀်ယ︀ီꩫ︀်ႈၵ︀ႅမ︀်းꩬ︀ႃက︀တ︀ႃႉ။

ၸ︀ြႃးပ︀ီꩫ︀်ႈꩡ︀ဝ်ႛ ဢ︀ꩫ︀်ႈဢ︀ဝ်ႈက︀တ︀်ယ︀ီꩫ︀်ႈၵ︀ႅမ︀်းꩬ︀ႃꩭႂ်ႛ

³ ၸ︀ြႃးပ︀ီꩫ︀်ႈꩡ︀ဝ်ႛ ၸ︀ူႛပ︀ီꩫ︀်ႈꩡ︀ဝ်ႛၸ︀ြႃးꩫ︀ၵ︀ႃ ပ︀ူဝ်ꩡ︀ဝ်ႛယ︀ေꩬ︀ုၵ︀ရ︀ီတ︀်ꩭဝ်းမ︀ႆ︀ႛယ︀ူဝ်းယ︀ွင︀်ႛက︀ꩫ︀်ႈတ︀ႃႉ။ မ︀ꩫ︀်းꩡ︀ဝ်ႛယ︀ႃႇ ပ︀ူဝ်ꩡ︀ဝ်ႛ ဢ︀ꩫ︀်ႈꩭဝ်းမ︀ႆ︀ႛဢ︀ီꩫ︀ူႈလ︀ူင︀်၊ ဢ︀ꩫ︀်ႈꩭဝ်းၵ︀ီၵ︀ုမ︀်ꩫ︀ႆ︀ႇၵ︀ဝ်မ︀ႆ︀ႛ မ︀ိူဝ်ႈလ︀ႂ်ႈမ︀ိူဝ်ႈလ︀ႂ်ႈက︀ေႃႇ ဢ︀ဝ်ႈက︀တ︀်ယ︀ီꩫ︀်ႈၵ︀ႅမ︀်းꩬ︀ႃꩭႂ်ႛꩫ︀ႆ︀ႇꩫ︀မ︀်။

⁴ ၸ︀ြႃးပ︀ီꩫ︀်ႈꩡ︀ဝ်ႛ ꩭဝ်းမ︀ႆ︀ႛ လ︀ုက︀်ႉဢ︀ꩫ︀်ႈယ︀ပ︀်ယ︀ၢက︀်ႉက︀ူႈၸ︀ꩫ︀်းမ︀ႆ︀ႛ ဢ︀ဝ်ႈက︀တ︀်ယ︀ီꩫ︀်ႈၵ︀ႅမ︀်းꩬ︀ႃꩭႂ်ႛꩫ︀ႆ︀ႇယ︀ႃႇ ꩫ︀င︀်ꩭဝ်းၸ︀ူႛꩡ︀ဝ်ႛ ꩫ︀ႆ︀ႛက︀တ︀်ယ︀ီꩫ︀်ႈၵ︀ႅမ︀်းꩬ︀ႃꩫ︀က︀ꩫ︀်ႈ ꩭႂ်ႛပ︀ူဝ်းꩭဝ်းက︀ေႃႇ ပ︀ိူꩫ︀်ႈဢ︀ꩫ︀်ႈꩫ︀ႆ︀ႛယ︀ပ︀်ယ︀ၢက︀်ႉက︀ူႈၸ︀ꩫ︀်းꩫ︀ႆ︀ႇၵ︀ဝ်မ︀ႆ︀ႛ ဢ︀ဝ်ႈက︀တ︀်ယ︀ီꩫ︀်ႈၵ︀ႅမ︀်းꩬ︀ႃꩭႂ်ႛꩫ︀ႆ︀ႇꩫ︀မ︀်။

⁵ က︀ွပ︀်ႉပ︀ိူဝ်ႈက︀ꩬ︀င︀်ꩫ︀ႆ︀ꩫ︀က︀ီး ဢ︀ꩫ︀်ႈꩡ︀ဝ်ႛယ︀ေꩬ︀ုၵ︀ရ︀ီတ︀် ꩫ︀ႆ︀ႛၵ︀ၢမ︀်ၻုက︀်ႉၵ︀ꩫ︀မ︀်ꩰလ︀ၢႆ︀လ︀ၢႆ︀မ︀ႆ︀ႛ ꩭဝ်းꩫ︀ႆ︀ႛၵ︀ၢမ︀်လ︀ွေႛꩫ︀က︀ꩫ︀်ႈ ဢ︀ꩫ︀်ႈလ︀ႆ︀ၢးပ︀ိူဝ်ႈမ︀ꩫ︀်းꩡ︀ဝ်ႛꩬ︀ီ ꩭဝ်းမ︀ႆ︀ႛၸ︀ြႃးပ︀ီꩫ︀်ႈꩡ︀ဝ်ႛ ဢ︀ဝ်ႈက︀တ︀်ယ︀ီꩫ︀်ႈၵ︀ႅမ︀်းꩬ︀ႃꩭႂ်ႛꩫ︀ႆ︀ႇက︀ေႃႇ ꩫ︀မ︀်လ︀ႆ︀ၢလ︀ူင︀်ꩫ︀မ︀်။

⁶ တ︀ူႈꩫ︀ႆ︀ႛၻုက︀်ႉၵ︀ꩫ︀ႆ︀ႇယ︀ႃႇ ဢ︀ꩫ︀်ႈၸ︀ြႃးပ︀ီꩫ︀်ႈꩡ︀ဝ်ႛ ꩬ︀ူမ︀ႆ︀ႛ ဢ︀ဝ်ႈက︀တ︀်ယ︀ီꩫ︀်ႈၵ︀ႅမ︀်းꩬ︀ႃꩭႂ်ႛင︀ႆ︀း ၵ︀ေꩬ︀ေꩭႂ်ႛမ︀ႆ︀ႛ ꩭႂ်ႛပ︀ူဝ်းꩬ︀ူꩫ︀ႆ︀ႛꩭၢပ︀်ႉဢ︀ဝ်ႈꩫ︀ႆ︀ႇꩫ︀မ︀်။ တ︀ူႈမ︀ႆ︀ႛ ၸ︀ြႃးပ︀ီꩫ︀်ႈꩡ︀ဝ်ႛ ဢ︀ဝ်ႈက︀တ︀်ယ︀ီꩫ︀်ႈၵ︀ႅမ︀်းꩬ︀ႃꩭႂ်ႛꩫ︀ႆ︀ႇက︀ေႃႇ ဢ︀ꩫ︀်ႈꩬ︀ူမ︀ႆ︀ႛ ၸ︀ြႃးပ︀ီꩫ︀်ႈꩡ︀ဝ်ႛ ဢ︀ဝ်ႈက︀တ︀်ယ︀ီꩫ︀်ႈၵ︀ႅမ︀်းꩬ︀ႃꩭႂ်ႛင︀ႆ︀း ထႅမ︀်ꩭႅင︀်းꩭႂ်ႛမ︀ႆ︀ႛ ꩭႂ်ႛပ︀ူဝ်းꩬ︀ူꩫ︀ႆ︀ႛꩭၢပ︀်ႉဢ︀ဝ်ႈꩫ︀ႆ︀ႇꩫ︀မ︀်။ င︀ႆ︀းꩫ︀ႆ︀ႇꩬ︀ီ မ︀ိူဝ်ႈꩫ︀င︀်တ︀ူႈꩫ︀က︀ꩫ︀်ႈ ꩬ︀ူꩫ︀ႆ︀ႛယ︀ပ︀်ယ︀ၢက︀်ႉꩫ︀ႆ︀ႇ ꩫ︀င︀်တ︀ူႈꩫ︀က︀ꩫ︀်ႈ ꩬ︀ူꩭႅင︀်းꩫ︀ႆ︀ႛꩬ︀ီက︀ꩫ︀်ႛပ︀ီꩫ︀်ႈက︀ꩫ︀်ႈꩫ︀မ︀်။

⁷ ဢ︀ꩫ︀်ႈတ︀ူႈꩫ︀ႆ︀ႛၻုက︀်ႉၵ︀မ︀ႆ︀ႛ ꩬ︀ူၵ︀ၢမ︀်လ︀ွေႛꩫ︀က︀ꩫ︀်ႈ ဢ︀ꩫ︀်ႈတ︀ူႈမ︀ႆ︀ႛၸ︀ြႃးပ︀ီꩫ︀်ႈꩡ︀ဝ်ႛ ဢ︀ဝ်ႈက︀တ︀်ယ︀ီꩫ︀်ႈၵ︀ႅမ︀်းꩬ︀ႃꩭႂ်ႛꩫ︀ႆ︀ႇက︀ေႃႇ ꩬ︀ူတ︀ီꩫ︀ႆ︀ႛꩫ︀မ︀်ꩫ︀ꩫ︀ႆ︀ႇ တ︀ူႈတ︀မ︀်းꩡ︀ႂ်ႈဢ︀ူ။

⁸ ပ︀ီႈꩫ︀ွင︀်ႇၵ︀ဝ်ꩴ︀း လ︀ွင︀်ႈဢ︀ꩫ︀်ႈတ︀ူႈ တ︀ိူင︀်းဢ︀ႃꩬ︀ျမ︀ႆ︀ႛ ꩫ︀ႆ︀ႛၻုက︀်ႉၵ︀မ︀ႃးꩫ︀ႆ︀ႇ ꩬ︀ူမ︀ႆ︀ႛၵ︀ႂ်ႈꩭႂ်ႛတ︀ွင︀်းလ︀ူင︀်ꩫ︀မ︀်။ ၻုက︀်ႉၵ︀ဢ︀ꩫ︀်ႈတ︀ူႈၵ︀ၢမ︀်မ︀ႃးꩫ︀ႆ︀ႇ ꩫ︀က︀်ၸ︀ႅဝ်ꩫ︀ႆ︀ႇꩬ︀ီ တ︀ူႈယ︀ႃႇ တ︀ၢင︀်းဢ︀ꩫ︀်ႈဢ︀ꩬ︀ၢက︀်ႉတ︀ီꩫ︀ိပ︀်ꩫ︀ႆ︀ၢႈက︀ေႃႇ မ︀ဝ်ယ︀င︀်းမ︀ႃးꩫ︀မ︀်။

⁹ တ︀ူႈယ︀ႃႇ ၵ︀ꩫ︀်တ︀ႂ်းတ︀ီꩫ︀ႆ︀ႛတ︀ႆ︀ၢႈလ︀ေႚလ︀ေႚမ︀ႃးꩫ︀မ︀်။ ꩫ︀ႆ︀ႇၵ︀ဝ်ပ︀ီꩫ︀်ႈမ︀ႃးꩫ︀ႆ︀ႇယ︀ႃႇ ꩭႂ်ႛပ︀ူဝ်းတ︀ူႈ ၸ︀ူႛꩡ︀ဝ်ႛမ︀ႆ︀ႛၸ︀ူႛꩡ︀ဝ်ႛ မ︀ဝ်ပ︀ိုင︀်ႈဢ︀ိင︀်ႈꩬ︀ီ ၸ︀ြႃးပ︀ီꩫ︀်ႈꩡ︀ဝ်ႛ ꩡ︀ဝ်ႛဢ︀ꩫ︀်ႈၸ︀ူႛတ︀ႆ︀ၢႈမ︀ႆ︀ႛ ဢ︀ဝ်ႈꩫ︀ိပ︀်ꩭႂ်ႛမ︀ႆ︀ႛꩬ︀ိုင︀် ပ︀ိုင︀်ႈဢ︀ိင︀်ႈꩫ︀ႆ︀ႇꩫ︀မ︀်။

^10-11 ၸ︀ြႃးပ︀ီꩫ︀်ႈꩡ︀ဝ်ႛယ︀ႃႇ တ︀ူႈမ︀ႆ︀ႛလ︀ုက︀်ႉꩫ︀ႂ်းၸ︀ေးတ︀ႆ︀ၢႈ ဢ︀ꩫ︀်ႈၵ︀ိူင︀်ႈꩫ︀ီႈက︀ူဝ်ႈလ︀ူင︀်ꩫ︀ႆ︀ႇၵ︀ဝ်မ︀ႆ︀ႛ ၵ︀ေꩬ︀ေꩭႂ်ႛမ︀ႃးယ︀ဝ်ႇ။ မ︀ꩫ︀်းꩡ︀ဝ်ႛ က︀ၢပ︀်ꩬ︀ီက︀ေႃႇ တ︀ူႈမ︀ႆ︀ႛတ︀ီၵ︀ေꩬ︀ေꩭႂ်ႛက︀ႃꩫ︀မ︀်ꩫ︀ꩫ︀ႆ︀ႇ တ︀ူႈတ︀မ︀်းꩡ︀ႂ်ႈဢ︀ူ။ ꩫ︀င︀်ꩬ︀ူယ︀ွꩫ︀်းꩬ︀ူးꩭႂ်ႛꩫ︀က︀ꩫ︀်ႈ မ︀ꩫ︀်းꩡ︀ဝ်ႛတ︀ူႈမ︀ႆ︀ႛ က︀ၢပ︀်ꩬ︀ီတ︀ီၵ︀ေꩬ︀ေꩭႂ်ႛꩫ︀မ︀်ꩫ︀ꩬ︀ီ တ︀ူႈတ︀ႂ်းထႃႛဢ︀ူꩫ︀မ︀်။ င︀ႆ︀းက︀ီး ဢ︀ꩫ︀်ႈတ︀ူႈမ︀ႆ︀ႛၸ︀ြႃးပ︀ီꩫ︀်ႈꩡ︀ဝ်ႛ ဢ︀က︀ိဝ်းပ︀ူင︀်ႈꩭႂ်ႛမ︀ႆ︀ႛ က︀ူꩫ︀်းꩫ︀ႆ︀ႇၵ︀ဝ်ဢ︀ၢꩫ︀်တ︀ၢꩫ︀်ꩭꩫ︀်ꩬ︀ီ ၸ︀ြႃးပ︀ီꩫ︀်ႈꩡ︀ဝ်ႛမ︀ႆ︀ႛ တ︀ီယ︀ူဝ်းယ︀ွင︀်ႛက︀ꩫ︀်ႈꩫ︀မ︀်။

လ︀ွင︀်ႈပ︀ေႃလ︀ုလ︀ႆ︀ၢႈꩡ︀ႃၵ︀ၢပ︀်ႉ

¹² ဢ︀ꩫ︀်ႈတ︀ူႈꩭုမ︀်ꩡ︀ူမ︀်းꩫ︀ႆ︀ႇယ︀ႃႇ မ︀ိူဝ်ႈတ︀ူႈဢ︀ူမ︀ိူင︀်းက︀ၢင︀်ႈꩫ︀ႆ︀ႇ ꩥ︀ႅꩫ︀်က︀ူꩫ︀်းမ︀ႆ︀ႛ မ︀ဝ်ပ︀ိုင︀်ႈဢ︀ိင︀်ႈꩬ︀ီ က︀ျေးꩡ︀ူးၸ︀ြႃးပ︀ီꩫ︀်ႈꩡ︀ဝ်ႛမ︀ႆ︀ႛꩫ︀ႆ︀ၢႈꩬ︀ိုင︀် ပ︀ိုင︀်ႈဢ︀ိင︀်ႈင︀ႆ︀းꩬ︀ီ က︀ꩫ︀်ႛꩫ︀ႃႛက︀ူꩫ︀်းတ︀င︀်းမ︀ိူင︀်းမ︀ႆ︀ႛ ဢ︀ဝ်ႈꩭႅင︀်းၸ︀ြႃးပ︀ီꩫ︀်ႈꩡ︀ဝ်ႛꩬ︀ိုဝ်ႈꩰတ︀ူဝ်င︀ႆ︀း ꩡ︀ႂ်ႈၵ︀ၢဝ်ပ︀ၢꩫ︀်းꩰꩬ︀ီ ဢ︀ူမ︀ႃးꩫ︀ႆ︀ႇꩫ︀မ︀်။ ဝႃႈက︀ွတ︀်ꩫ︀က︀ီး ပ︀ၢင︀်ႈꩫ︀ႃႛꩬ︀ူၸ︀ူႛꩡ︀ဝ်ႛမ︀ႆ︀ႛꩫ︀မ︀် တ︀ူႈင︀ႆ︀းဢ︀ူမ︀ႃးꩫ︀ႆ︀ႇ။ ꩫ︀င︀်တ︀ူႈဝႃႈꩫ︀က︀ꩫ︀်ႈ ꩡ︀ႂ်ႈၵ︀ွꩫ︀်တ︀ူႈက︀ေႃႇ ꩡ︀ုꩫ︀်ႈꩡ︀ၢင︀်ꩰꩫ︀မ︀်။

^13-14 က︀ွပ︀်ႉပ︀ိူဝ်ႈက︀ꩬ︀င︀်ꩫ︀ႆ︀ꩫ︀က︀ီး ဢ︀ꩫ︀်ႈꩬ︀ူဢ︀ၢꩫ︀်ꩡ︀ၢင︀်ႈ ဢ︀ꩫ︀်ႈꩬ︀ူပ︀ွင︀်ꩡ︀ႂ်ႈꩫ︀ႆ︀ၢႈꩫ︀မ︀် တ︀ူႈတ︀ႅမ︀်ႛꩫ︀ႆ︀ႇ။ ꩬ︀ူင︀ႆ︀ႚ တ︀ူႈမ︀ႆ︀ႛ မ︀ဝ်ပ︀ႆ︀ပ︀ွင︀်ꩡ︀ႂ်ႈꩫ︀ီႈꩫ︀ီႈꩫ︀က︀ေႃႇ ဝꩫ︀်းလ︀ိူင︀်ႈယ︀ႃႇ ပ︀ွင︀်ꩡ︀ႂ်ႈမ︀ႃးꩬ︀ီ ဝꩫ︀်းမ︀ိူဝ်ႈꩡ︀ဝ်ႛယ︀ေꩬ︀ု က︀ျွႃးပ︀ွက︀်ႉမ︀ႃးꩫ︀ႆ︀ႇ ꩫ︀င︀်ꩬ︀ူမ︀ႆ︀ႛတ︀ူႈꩭုမ︀်ꩡ︀ူမ︀်းꩫ︀က︀ꩫ︀်ႈ ꩬ︀ူက︀ေႃႇတ︀ူႈမ︀ႆ︀ႛ တ︀ီꩭုမ︀်ꩡ︀ူမ︀်းက︀ꩫ︀်ႈꩫ︀မ︀်ꩫ︀ꩫ︀ႆ︀ႇ က︀ဝ်ႈတ︀မ︀်းꩡ︀ႂ်ႈဢ︀ူ။

^15-16 ꩬ︀ူမ︀ႆ︀ႛ က︀ဝ်ႈတ︀မ︀်းꩡ︀ႂ်ႈꩫ︀င︀်င︀ႆ︀းꩫ︀ႆ︀ႇꩬ︀ီ ꩭႂ်ႛပ︀ူဝ်းꩬ︀ူ ဢ︀က︀ိဝ်းꩬ︀ွင︀်ꩡ︀ူဝ်ႈꩫ︀ႆ︀ႛꩫ︀ႆ︀ႇ ꩬ︀ူမ︀ႆ︀ႛမ︀ႃးက︀ွတ︀်ꩫ︀ꩬ︀ီ က︀ဝ်ႈꩬ︀ၢင︀်မ︀ႃးဢ︀ူ။ ဢ︀မ︀ႂ်းယ︀ႃႇ မ︀ိူဝ်ႈက︀ဝ်ႈက︀ႃတ︀ိူင︀်းမ︀ႃက︀ေတ︀ေႃꩫ︀ိꩫ︀ႆ︀ႇ မ︀ိူဝ်ႈက︀ႃတ︀မ︀ိူင︀်း မ︀ိူဝ်ႈပ︀ွက︀်ႉတ︀မ︀ိူင︀်း ꩬ︀ူမ︀ႆ︀ႛၵ︀ဝ်ႛက︀ွတ︀်။ မ︀ိူဝ်ႈလ︀ုက︀်ႉꩬ︀ူမ︀ႆ︀ႛ ပ︀ွက︀်ႉက︀ႃတ︀ိူင︀်းယ︀ုတ︀ꩫ︀ႆ︀ႇက︀ေႃႇ ꩬ︀ူမ︀ႆ︀ႛꩭႂ်ႛꩡ︀ွႆ︀ႈꩬ︀ူင︀်က︀ွတ︀်ꩫ︀ꩫ︀မ︀်။

¹⁷ က︀ဝ်ႈꩭီတ︀်င︀ႆ︀းꩫ︀ႆ︀ႇမ︀ႆ︀ႛ ꩬ︀ူယ︀ႃႇ ၵ︀ꩫ︀်တ︀ႂ်းက︀ဝ်ႈꩭၢင︀်းဢ︀မ︀ၢင︀်းꩫ︀ႆ︀ၢႈꩬ︀ၢင︀်က︀ျႃး။ ꩫ︀ႆ︀ႇမ︀ဝ်ꩡ︀ႂ်ႈက︀ီး ၵ︀ꩫ︀်တ︀ႂ်းꩫ︀င︀်က︀ူꩫ︀်းမ︀ိူင︀်းက︀ၢင︀်ႈꩫ︀ႆ︀ႇၵ︀ဝ်ꩫ︀က︀ꩫ︀်ႈ “ꩡ︀ႂ်ႈဢ︀ူ ꩡ︀ႂ်ႈဢ︀ူ” ꩫ︀ယ︀ဝ်ႇက︀ီး မ︀ဝ်ꩭိုင︀်က︀ꩬ︀င︀်မ︀ႆ︀ႛ “ꩵ︀ႈꩡ︀ႂ်ႈ ꩵ︀ႈꩡ︀ႂ်ႈ” ꩫ︀ꩬ︀ီဝႃႈက︀ျႃး။

¹⁸ ၸ︀ြႃးပ︀ီꩫ︀်ႈꩡ︀ဝ်ႛယ︀ႃႇ ꩬ︀ႅတ︀်ႉꩡ︀ႃယ︀င︀်းꩫ︀ႆ︀ႇꩬ︀ီ ဢ︀ꩫ︀်ႈတ︀ူႈဝႃႈမ︀ႆ︀ႛ ꩬ︀ူယ︀ုမ︀်ꩫ︀ႆ︀ႛဢ︀ူ။ တ︀ူႈယ︀ႃႇ ꩡ︀ႂ်ႈက︀ီး “ꩡ︀ႂ်ႈဢ︀ူ” မ︀ဝ်ꩡ︀ႂ်ႈက︀ီး “ꩵ︀ႈꩡ︀ႂ်ႈ” ꩫ︀ꩫ︀ႆ︀ၢႈꩫ︀မ︀်ဝႃႈꩫ︀ႆ︀ႇ။

¹⁹ ဢ︀ꩫ︀်ႈꩬ︀ူမ︀ႆ︀ႛ တ︀ူႈတ︀ိမ︀ေႃတ︀ေင︀ႆ︀း ꩬ︀ီလ︀ၵ︀ဝ်ꩭူဝ်းꩫ︀ႆ︀ႇယ︀ႃႇ ꩡ︀ဝ်ႛယ︀ေꩬ︀ုၵ︀ရ︀ီတ︀် ၸ︀ူလ︀ုက︀်ႉၸ︀ြႃးပ︀ီꩫ︀်ႈꩡ︀ဝ်ႛယ︀ႃႇ ꩡ︀ႂ်ႈꩫ︀က︀ꩫ︀်ႈင︀ႆ︀းꩬ︀ီ မ︀ဝ်ꩡ︀ႂ်ႈꩫ︀က︀ꩫ︀်ႈ ꩵ︀ႈဝႃႈ။ ꩫ︀ႆ︀ႇꩫ︀က︀ေႃႇ ဢ︀ꩫ︀်ႈၸ︀ြႃးပ︀ီꩫ︀်ႈꩡ︀ဝ်ႛဝႃႈꩫ︀ႆ︀ႇယ︀ႃႇ က︀ꩫ︀်ႛꩫ︀ႂ်းꩡ︀ဝ်ႛယ︀ေꩬ︀ုၵ︀ရ︀ီတ︀်မ︀ႆ︀ႛ တ︀င︀်းမ︀ိူင︀်းꩡ︀ႂ်ႈꩬ︀ီ ပ︀ီꩫ︀်ႈမ︀ႃးတ︀ေႇတ︀ေႇဢ︀ူꩫ︀ꩫ︀ႆ︀ႇꩫ︀မ︀်။

²⁰ က︀ွပ︀်ႉပ︀ိူဝ်ႈက︀ꩬ︀င︀်ꩫ︀ႆ︀ꩫ︀က︀ီး က︀တ︀ိၸ︀ြႃးပ︀ီꩫ︀်ႈꩡ︀ဝ်ႛ တ︀င︀်းမ︀ိူင︀်းယ︀ႃႇ က︀ꩫ︀်ႛꩫ︀ႂ်းꩡ︀ဝ်ႛယ︀ေꩬ︀ုၵ︀ရ︀ီတ︀်မ︀ႆ︀ႛ တ︀ီမ︀်ႈထူꩫ︀်ႛမ︀ႃးယ︀ဝ်ႇ။ င︀ႆ︀းꩫ︀ႆ︀ႇꩬ︀ီ မ︀ိူဝ်ႈꩭဝ်းၸ︀ြႃးပ︀ီꩫ︀်ႈꩡ︀ဝ်ႛမ︀ႆ︀ႛ ယ︀ူဝ်းယ︀ွင︀်ႛꩫ︀ႆ︀ႇက︀ေႃႇ မ︀ꩫ︀်းꩡ︀ဝ်ႛမ︀ႆ︀ႛ “ꩬ︀ႃႈထု” ꩫ︀ꩬ︀ီ ꩭဝ်းဢ︀ဝ်ႈတ︀ၢင︀်းꩡ︀ဝ်ႛယ︀ေꩬ︀ုၵ︀ရ︀ီတ︀် ဝႃႈꩫ︀မ︀်။

^21-22 ꩡ︀ႃႇလ︀ိူင︀်ႈ ꩡ︀ဝ်ႛဢ︀ꩫ︀်ႈꩬ︀ူꩫ︀ၵ︀ႃတ︀ူႈမ︀ႆ︀ႛ က︀ꩫ︀်ႛꩫ︀ႂ်းꩡ︀ဝ်ႛၵ︀ရ︀ီတ︀်မ︀ႆ︀ႛ ဢ︀ဝ်ႈယ︀ုမ︀်ယ︀မ︀်ႈၵ︀ိူင︀်ꩰꩭႂ်ႛꩫ︀ႆ︀ႇယ︀ႃႇ ၸ︀ြႃးပ︀ီꩫ︀်ႈꩡ︀ဝ်ႛꩫ︀မ︀်။ မ︀ꩫ︀်းꩡ︀ဝ်ႛယ︀ႃႇ ꩭဝ်းမ︀ႆ︀ႛလ︀ိူက︀်ႉဢ︀ဝ်ႈင︀ႆ︀း တ︀ွက︀်ꩡ︀ုမ︀်ႛဢ︀ဝ်ႈပ︀ီꩫ︀်ႈက︀ူꩫ︀်းမ︀ꩫ︀်းꩡ︀ဝ်ႛꩬ︀ီ က︀ꩫ︀်ႛꩫ︀ႂ်းꩭူဝ်ꩡ︀ႂ်ႈꩭဝ်းမ︀ႆ︀ႛ ၵ︀ွꩫ︀်မ︀ꩫ︀်းꩡ︀ဝ်ႛꩬ︀ႂ်ꩭႂ်ႛဢ︀ူ။ ၵ︀ွꩫ︀်ဢ︀မ︀ႂ်းယ︀ႃႇ ဢ︀ႃမ︀ၵ︀ၢမ︀်ꩡ︀ႃႇꩭၢင︀်း ဢ︀ꩫ︀်ႈꩭဝ်းမ︀ႆ︀ႛမ︀ꩫ︀်းꩡ︀ဝ်ႛ က︀တ︀ိꩭႂ်ႛဝႆ︀ႇꩫ︀ႆ︀ႇၵ︀ဝ်တ︀င︀်းမ︀ိူင︀်းꩫ︀မ︀်။

²³ က︀ဝ်ႈဝီင︀်းက︀ေႃရ︀ိꩫ︀်တ︀ုမ︀ႆ︀ႛ မ︀ဝ်ပ︀ွက︀်ႉမ︀ႃးꩫ︀ႆ︀ႇ ꩬ︀ူမ︀ႆ︀ႛ ၵ︀ၢꩫ︀်ႇတ︀ၢင︀်ဢ︀ပ︀ႅတ︀်ႉꩫ︀က︀်ꩰꩬ︀ီꩫ︀မ︀်ꩫ︀ꩫ︀ႆ︀ႇ ၸ︀ြႃးပ︀ီꩫ︀်ႈꩡ︀ဝ်ႛတ︀ွင︀်းဢ︀ူ။ ၸ︀ြႃးပ︀ီꩫ︀်ႈꩡ︀ဝ်ႛယ︀ႃႇ ꩬ︀ၢက︀်ႉꩬ︀ေက︀ဝ်ႈꩫ︀မ︀်။ က︀ဝ်ႈꩵ︀ႈၸ︀ႅတ︀်ႉ။

²⁴ ꩫ︀ႆ︀ႇꩫ︀က︀ေႃႇ တ︀ူႈယ︀ႃႇ ꩬ︀ူမ︀ႆ︀ႛ က︀ꩬ︀င︀်ဝႃႈယ︀ုမ︀်ꩫ︀ꩬ︀ီ ꩵ︀ႈꩥ︀ႅပ︀်ႉ။ ꩬ︀ူယ︀ုမ︀်ယ︀မ︀်ႈၵ︀ိူင︀်ꩰက︀ိုမ︀်းꩰꩫ︀ႆ︀ႇꩬ︀ီ တ︀ူႈယ︀ႃႇ ꩭႂ်ႛပ︀ူဝ်းꩬ︀ူꩡ︀ူမ︀်းꩭုမ︀်တ︀ီမ︀်ႈꩰꩫ︀ႆ︀ႇ ၵ︀ႂ်ႈꩡ︀ွႆ︀ႈꩭႂ်ႛꩫ︀ႆ︀ၢႈꩫ︀မ︀်။