Luki 7 - Jɔ Biibili kiYesu surudashi jalitiŋ sinaŋ bɛɛ wɔ joŋ kene-i ( Matiyu 8.5–13 ) 1 Yesu ka wulu kari bataa bi kɔ-i konaŋ kiri tɛ waarinŋ wɔ̀ ru, ntiŋ i tiri Kafarinawumu sɛbɛ. 2 Ɔrɔmu masa ki wɔ surudashi jalitiŋ sinaŋ bɛɛ wuru nmaŋ, joŋ bɛɛ wuru niŋ gbɛ. Niŋ joŋ ki bidi wuru ntiŋ tɛ kusɛbɛ. Joŋ ki i na kira, kira ki i juu, fɔ ŋì i myɛ beŋ tɛ. 3 Niŋ surudashi jalitiŋ ki Yesu wulu ki rama-i waarinŋ wɔ̀ ru, ntiŋ i Yawutu cɛɛnni kiri bɛɛ ri cin ta Yesu rafɛ, tu ntiŋ i na awɔ joŋ ki kene. 4 Nini ta-i so Yesu tɛ waarinŋ wɔ̀ ru, kí i ntiŋ nafɛ kusɛbɛ. Kí tu ntiŋ tɛ : « Ka koŋ ka fa yentɛ kakan-i 5 sabu yibɔɔ konanbi ki bidi-i ntiŋ tɛ haali, mìntiŋ ki yibɔɔ kalinfu ki tan-i. » 6 Yesu i a tu, ntiŋ i tiri kí fan. Kí ta-i myɛ surudashi ki wɔ mani ki tɛ, surudashi ki i awɔ wɔshuru ri po, tu nini ta ka bi ntiŋ tɛ tu : « Ŋuntiŋ, fa ka yɛlinŋ ka fɔn bo nʼtɛ kì, sabu míŋ ŋuniŋ kuru-i, miŋ i de mɔ́ɔ́n mani nu. 7 Ninki fani ncin-i, míŋ ńʼyɛri kɔli ta-a miŋ tɛ kì. Nka hali miŋ wuludaŋ tenŋ pe bi, niŋ a míŋ tɛ baara matɔnŋ ki kene. 8 Mìŋ ɲaan tenŋ ki tɛ, ŋununtiŋ ni i míŋ na, míŋ yɛri ki i ji surudashi kiri bɛɛ ri ŋununtiŋ i. A míŋ ǹʼbi niŋ bɛɛ tɛ : ‹ Ta keŋ ›, niŋ i tiri-ra niŋ mani nu. A ŋí ǹʼbi ǹʼtɔri tɛ : ‹ Na ›, niŋ i na-a. A míŋ ǹʼbi ńʼwɔ joŋ ki tɛ : ‹ Ka ma ›, niŋ i niŋ ma-a. » 9 Yesu niŋ wulu ki rama-i waarinŋ wɔ̀ ru, surudashi ki wɔ bi i di ntiŋ tɛ. Niŋ na, ntiŋ i a ɲaannupwulu a cɛfantɔnŋ kiri tɛ, ntiŋ i ǹʼbi tu : « Míŋ i ǹʼbi-a ábɛɛ tɛ, ńʼtu hali Isirayɛlidaŋ kiri ru, míŋ ka bilinabi sinaŋ ka bishi ja nmaŋ kì. » 10 Niŋ bimaan ki sun, surudashi ki wɔ cintɔnŋ kiri i arì pwulu tiri kulu, kí i ta fa joŋ ki kenemaan wu. Yesu kanimari bɛɛ danshuru tenŋ beenimaan ŋmɛni-i 11 Niŋ kɔɔtɛ, Yesu fa awɔ kalindaŋ kiri, ŋì i bo koŋ mwɔɔnna tɔri ri sun, kí i ta kili bɛɛ ra, nwɔ̀ tɔ wuru tu Nayini. 12 Kí so-i niŋ kili ki tɔnŋ na waarinŋ wɔ̀ ru, kí wuru ta-a konkwuu bɛɛ wu saali kiri ru. Kanimari bɛɛ danshuru tenŋ pe kwuu wuru-i. Nmari fa kili ki ru tɔnŋ mwɔɔnna wuru arìmaŋ fan. 13 Ŋuntiŋ ki nmari ja-i waarinŋ wɔ̀ ru, nmari makwulu i ntiŋ pa, ntiŋ i ǹʼbi nmari tɛ : « Fa ŋuntan kì. » 14 Ntiŋ i a kpaan konkwuu shitɔnŋ kiri tɛ, ntiŋ i ta a gbɛ myɛ konkwuu shifinŋ ki ra, konkwuu shitɔnŋ kiri i tu. Ntiŋ tu : « Ɲɔrɔkɔ, míŋ tu, jɔrɔkɔ! » 15 Konkwuu ki i ŋmɛni, ŋì i jɔrɔkɔ sɔɔ, ŋì i wulubi-ri. Yesu i ǹʼwɔri a ɲiŋ ki tɛ. 16 Kɛmi sinaŋ i de konaŋ ki bataa ru, kí i baraka bi-ri Kirinŋ tɛ, kí i ǹʼbi-ri : « Kirinŋ wɔ cintɔnŋ sinaŋ po-i yibɛɛ kanfɛ, Kirinŋ na-i ye awɔ konanbi ki tɛ. » 17 Niŋ wulu wɔ̀ri bi-i Yesu sun, nini i so mani ki bataa ru, Yude kɛniŋ ki fa a kankanfan ki ru. Wutɔnŋ Yuhana kpeeri cin-i Yesu tɛ ( Matiyu 11.2–19 ) 18 Yuhana wɔ kalindaŋ kiri i ta Yesu wɔ bi mamaan kiri bataa rakali ntiŋ tɛ. Ntiŋ i koŋ fuuli dɔri kí ru. 19 Ntiŋ i kí cin Ŋuntiŋ ki tɛ, tu kí ta ntiŋ nanɔri : « Kirinŋ Ɲaannakonshimaan wɔ̀ wulu bi-i, tu ŋì a na, ábɛɛ i daa, walima yi kakan yi i koŋ tɔri suu? » 20 Niŋ koŋ kiri so-i Yesu tɛ waarinŋ wɔ̀ ru, kí tu ntiŋ tɛ : « Wutɔnŋ Yuhana yibɛɛ cin na-i, tu yibɛɛ na ábɛɛ ranɔri : Ǹʼbi-i tu Kirinŋ Ɲaannakonshimaan wɔ̀ a na, ábɛɛ i daa, walima yi kakan yi i ǹʼtɔri suu? » 21 Niŋ waaci ki yɛri ki ru, Yesu i koŋ mwɔɔnna wɔ kira ri fa kí yɛlibi ri kɔ, ntiŋ i kí ru ɲinijɛ kiri kalikali po san kí ru, niŋ fa, ntiŋ i ɲaanfwuu mwɔɔnna ɲaannawwulu. 22 Niŋ kɔɔtɛ, ntiŋ tu Yuhana wɔ cintɔnŋ kiri tɛ : « Ábɛɛ nwɔ̀ ja-i, á i nwɔ̀ rama, á ta niŋ bi Yuhana tɛ, tu ɲaanfwuu kiri maannaja-a, mwurunku kiri i tiri-ri, tuutiŋ kiri i kene-ni, niŋ fa tɔɔnkpilinŋ kiri i wulu lama-ni, konkwuu kiri i ŋmɛni-ni, Kirinŋ wɔ Wulujii ki i sunjo-ri gbɛwɔ kiri tɛ. 23 Nwɔ̀tiŋ sii-ra míŋ na kì, nintiŋ i koŋ fɛrɛmaan a. » 24 Yuhana wɔ cintɔnŋ kiri pwulu tirimaan ki kɔɔtɛ, Yesu i Yuhana ɲaanbi-ri konaŋ ki tɛ. Ntiŋ i kí ranɔri : « Ábɛɛ ta-ri nfɛnŋ shɛɛli jaŋ ki faninmwuŋ? Ábɛɛ ta wuru ɲiŋ gbansanŋ nutimaanna shɛɛli faa gbɛ wa? 25 A niŋ ji-i kì, ábɛɛ ta-ri nfɛnŋ shɛɛli? Koŋ juulinŋ tɔtiŋ botɔnŋ wuru-i wa? Á ǹʼtɔ tu, nwɔ̀ri juulinŋ tɔtiŋ kiri bo-a, kí i ji byiibi ki ru, tu nini masafu ri ru dɛ! 26 Niŋ na, ábɛɛ ta-ri nfɛnŋ shɛɛli gbɛ? Cintɔnŋ wuru-i wa? Aawe, niŋ i sɛli i, niŋ fa míŋ i ǹʼbi-a ábɛɛ tɛ, ńʼtu ntiŋ gbɛ cintɔnŋ wu. 27 Sabu, Yuhana i koŋ i, ǹʼsɛbɛ-i nwɔ̀ bi sun Kirinŋ wɔ wulu ki ru tu Kirinŋ tu : ‹ Ǹʼshɛɛli, míŋ i ńʼwɔ cintɔnŋ ki cin ta-a miŋ jɛŋ, ŋì i ta nʼwɔ saa ki ramɔni nʼjɛŋ. › » 28 Yesu tu sɛbɛ : « Míŋ i ǹʼbi-a ábɛɛ tɛ, ńʼtu mari tɔri dantenŋ daŋ ji konanmini kiri kanfɛ, tu Wutɔnŋ Yuhana gbɛ nwɔ̀ wu kì. Nka niŋ fa a fɔn na, Kirinŋ wɔ Masabi ki ru koŋ pyaanŋ ki gbɛ-i ntiŋ wu. » 29 Koŋ finŋ woo finŋ Yuhana wɔ wulu kiri rama wuru-i, ŋì i ta bo ɲinisarakɔlɔtɔnŋ kiri fɔn sun, kí i arì tu, kí i arì wu ntiŋ gbɛ, niŋ wuru ǹʼji-a, tu kí arì tu ǹʼna tu Kirinŋ telimaan a. 30 Nka Farinsiyɛnŋ kiri fa sariya kalimɔɔ kiri arì kaan wuru arì wu Yuhana gbɛ, niŋ i ǹʼji tu kí arì kaan Kirinŋ wɔ bi gbɛbilimaan kiri tɛ arì tɛ. 31 Yesu i ǹʼbi kí tɛ sɛbɛ : « Míŋ a jiintɔnŋ kiri fa nkɛnŋ ni pyi sa? Kí fa nkɛnŋ ni po? 32 Kí fa tiraŋ ni po-i, nwɔ̀ri sɔɔ-ɔ kili ki ru furuba sɔɔmaŋ nu, kí i arì wulu saan wɔri-ri arìmaŋ tɛ tu : ‹ Yibɛɛ kpilaaŋ fyɛ-i ábɛɛ tɛ, ábɛɛ wɔshɛ kì, yi i beŋ shupɔri á tɛ, á dumiŋ ŋuntan kì. › 33 Mìŋ ɲaan ki tɛ, Wutɔnŋ Yuhana na-i, ntiŋ wuru bilaŋ nu-a kì, ntiŋ dumiŋ wuru dunfɛnŋ mwunu-na kì, ábɛɛ tu ɲinijɛ ri niŋ nu. 34 Koŋ Danshuru ki na-i, niŋ i bilaŋ nu-ni, ntiŋ i mwunufinŋ mwunu-ni, ábɛɛ tu : ‹ Á ǹʼshɛɛli, ka i lɔrutɛfɛ wulatiŋ i, niŋ fa tu, ntiŋ i ji ɲinisarakɔlɔtiiri fa bijɛmatiiri wɔ wɔshuru u. › 35 Kirinŋ wɔ saa tiritɔnŋ kiri bataa i ǹʼwɔ ɲakilitinbi ki telibi ki tɔ-a. » Yesu mari bijɛmatɔnŋ bɛɛ wɔ bijɛ kiri tu-i nmari tɛ 36 Farinsiyɛnŋ ki bɛɛ Yesu dɔri-i nuŋ wu awɔ mani nu. Yesu ta-i so, ntiŋ i sɔɔ nufinŋ ki tɛ, kí i ǹʼnu-ni. 37 Niŋ waaci ki ru, mari bijɛmatɔnŋ bɛɛ wuru niŋ kili ki ru. Niŋ ǹʼnama-i waarinŋ wɔ̀ ru, tu Yesu nufinŋ nu-a Farinsiyɛnŋ ka wɔ mani nu, nmari i ta duaŋ pyaanŋ kpaafuru bɛɛ wu. Niŋ duaŋ ki faa wuru ŋuŋ kpaafuru kini jii bɛɛ ra sɛbɛ. 38 Nmari de-i, nmari i ta a kwushiri ntiŋ kɔɔtɛ. Nmari i ŋuntan kusɛbɛ, fɔ nmari ɲaannaju ki i ntiŋ kanda kiri fili. Niŋ kɔɔtɛ, nmari i a ŋununshinŋ ki sɔɔ, nmari i a ɲaannaju ki kini san ntiŋ kanda kiri sun. Nmari i ntiŋ kanda kiri sunmyɛɛnni, nmari i kila nmari i ŋuŋ kini jii ki kɔri ntiŋ kanŋ kiri sun. 39 Farinsiyɛnŋ wɔ̀ Yesu dɔri na wuru awɔ mani ki ru, niŋ niŋ ja-i waarinŋ wɔ̀ ru, niŋ i ǹʼbi a ciiru : « A ka koŋ ka ji wuru Kirinŋ wɔ cintɔnŋ i ncinŋ, ntiŋ wuru-ra ǹʼtɔ, tu mari ka wɔ̀ myɛ-na afinŋ na, tu bijɛmatɔnŋ i. » 40 Niŋ ki ra, Yesu i ǹʼbi Farinsiyɛnŋ ki tɛ : « Simɔŋ, wulu i míŋ gbɛ, ŋí i ǹʼbi miŋ tɛ. » Simɔŋ tu : « Kalimɔɔ, á ǹʼbi. » 41 Niŋ na, Yesu i ǹʼbi kí tɛ tu : « Koŋ bɛɛ wɔ kɔni wuru koŋ fuuli la. Koŋ tenŋ wɔ ki wuru warifɔ daŋ jankɔli fa yaataanŋ a (500), koŋ tenŋ ki wɔ ki i ji warifɔ daŋ yaafuuli fa byinŋ i (50). 42 Kí koŋ fuuli ki fɔn na ji so-a arì ra kɔni ki sali-i kì, jalintiŋ ki i kí koŋ fuuli ki dɔri, ntiŋ i kɔ́ɔ́ kɔni kiri tu kí tɛ. Simɔŋ, miŋ cirasun tu niŋ mamaan ki ra, ka koŋ fuuli ka ru, jalintiŋ ki bi a di ǹʼdanwɔ tɛ, ŋì i fwuu ǹʼdanwɔ sun? » 43 Simɔŋ i ntiŋ nupwulu : « Míŋ cirasun, jalinŋ tɔnŋ mwɔɔnna ki tu-i nwɔ̀ tɛ. » Yesu tu : « Miŋ sɛli bi-i. » 44 Niŋ kɔɔtɛ, Yesu i a ɲaannupwulu, ntiŋ i mari ki shɛɛli, ntiŋ i ǹʼbi Simɔŋ tɛ : « Miŋ mari ka ja-a kì wa? Míŋ de-i mɔɔn mani ki ru, miŋ ju wɔri míŋ tɛ, ŋí i ńʼkanŋ kiri rawu kì, nka nmari míŋ kanŋ kiri sunwu-i a ɲaannaju wu, nmari i yìrì sunciriki a ŋununshinŋ na. 45 Kabi míŋ de sun, miŋ míŋ ŋununafu, ŋi i nʼkɔlɔkɔli míŋ wu kì, nka nmari míŋ kanŋ sunmyɛɛnni ki tɔnbo kì. 46 Miŋ ŋuŋ kɔri míŋ ŋununu kì, nka nmari ŋuŋ kini jii kɔri-i míŋ kanŋ kiri sun. 47 Niŋ ki ra, míŋ i ǹʼbi-a miŋ tɛ, tu bidintɛbi sinaŋ wɔ̀ i nmari ru, niŋ i ǹʼji-a tu nmari wɔ bijɛ kiri mwɔ woo mwɔ, tu yìrì bataa tu nmari tɛ. Nka pyaanŋ tu-i nwɔ̀tiŋ tɛ, nintiŋ wɔ bidintɛbi ki rakuru-i. » 48 Niŋ kɔɔtɛ, Yesu i ǹʼbi mari ki tɛ : « Mɔɔn bijɛ kiri bataa tu-i nʼtɛ. » 49 Yesu fa nwɔ̀ri wuru nufinŋ ki nu-a, nini fɔn i ǹʼbi-ri arì ciiru : « Ka a nkɛnŋ, fɔ ntiŋ i konaŋ kiri wɔ bijɛ kiri tu-ri kí tɛ! » 50 Yesu i ǹʼbi mari ki tɛ : « Mɔɔn bilinabi ki nʼmwu-i. Kirinŋ de nʼshɔɔrinŋ wu. » |
© Wycliffe Bible Translators, Inc.
Wycliffe Bible Translators, Inc.