ŊwɑꞋnɛ-Gɑŋntúu Yɛ́su Kɛlístɔ 20 - Kɑɑ Fí

Pɔ̂l sɛ́ ńnɛn tsɛt pɑk-ŋɡɔŋ-Mɑsɛ́ndwɑn mbɑ tsɛt ŋɡɔŋ-Ŋɡɛlɛk

¹ VɑꞋ ɡɛ ḿbɔ́ tɛ ḿmɛ Ɛ́fɛ̂zɛ, Pɔ̂l cúlɛ-pʉɔ-Kɛlístɔ, ńníꞋ mɛtʉʉ mɔ́p, ńdɛɛmɛ wɔ́p, ńcʉ́ɔ sɛ̂ndúŋ ŋ́ɡʉ nɛ́ Mɑsɛ́ndwɑn,

² ŋ́kúu zúꞋu, ńjɛ́Ꞌ tsɛt yîyɑ́ pɑk-ŋɡɔŋ, ńnɛn ńníꞋ mɛtʉʉ pʉɔ-Kɛlístɔ ńdɔk ŋ́ɡʉ nɛ́ mbi, ɛ́fú zúꞋu ŋ́ɡʉ tɛ ŋ́kúu tsɛt pɑk-ŋɡɔŋ-Ŋɡɛlɛk ŋ́kúu zúꞋu,

³ ńnɑ́ŋ pɛsɑŋ pɛtɑ́t tɛ ḿbɔ́ ŋ́kwɑŋɛ pɑ́Ꞌ ɑ ɡʉ ŋ́kúu mɑ́mɑ́ kɑnúꞋ ŋ́ɡʉ nɛ́ Siliyɑ, ŋ́ɡɔ́ɔ ńzúꞋ ŋɡɔ pɑyúdɑ sɛ́ ńdɔɔ nɛjẅí wɛ́. ŃzúꞋ pɔ́Ꞌɔ, ńtsʉ́Ꞌ ńzɑ́p pɔ ŋɡɔ ɑ ɡʉ ńdɔk wɛ Mɑsɛ́ndwɑn ḿbɛn nɛ́ zúꞋu.

⁴ Mɛlík-pʉɔ pi pɔ́p pɛ́ Pɔ̂l kɑ pɔ́ ńnɛn nǔu yɔ ku-nɛnɛn pʉ́ɔlɑɑnɛ: Yɔ ḿbɔ́ Sɔpɑtɛɛ, mɔ́ɔ-Pẅilẅis ḿbɔ́ mɔ́ɔ tʉ́sɔŋ-Mbɛlɛ, ŋ́ɡɛ Alistɑk pɔ́p Sɛkɔndus, pɔ́p pɔ́ pʉɔ-Tɛsɑlɔ́ník, ḿbɛn ŋ́ɡɛ Ŋɡɑẅîs ẅi ɑ kɑ fúnɛ Ndɛlbɛ, ŋ́ɡɛ Timɔtɛ̂ɛ, ḿbɛn ŋ́ɡɛ Tishik pɔ́p Tɔlɔfinɛ pɔ́p pɔ́ pʉɔ-pɑk-ŋɡɔŋ-Azîi.

⁵ Pɔnɛ pʉɔ piitɛ ḿbɔ́ mbi, ḿbyɛ́p wɛ́k Tɔ̂lɑ́s.

⁶ Ŋ́ɡʉ nǔu pɛk, pɛk ɡɛ ŋ́ɡɔ ŋ́kúu yɛ́k mɑ́mɑ́ kɑnúꞋ mbʉʉ-ŋki-tʉ́sɔŋ-Filîp, mbɔ lɛ́Ꞌlɑ́Ꞌ yi pɑyúdɑ kwɛ́tnɛ mbɛlɛ̂ɛt kɛ́ fɛntɛ kɑ lɛɛ mɔ, pɛk kúu kɑnúꞋ, ńnɛn lɛ́Ꞌlɑ́Ꞌ pɛtɑ́ɑ lɑ ŋ́kẅɛ́ɛtɛ wɔ́p Tɔ̂lɑ́s, ńnɑ́ŋ zúꞋu tɑ́Ꞌ ŋɡɑp.

Pɔ̂l Tɔ̂lɑ́s

⁷ Ɛ́ pɔ́ nduŋmbi lɛ́Ꞌlɑ́Ꞌ nǔu ŋɡɑplɑ́Ꞌ, pɛk cúꞋlɛ zúꞋu nɛjʉ́ yúu pɛjʉ́-Tsɑpʉɔ. Njí pɔ́ ŋ́ɡʉ kiɛ Pɔ̂l ɡʉ. A pɔ́ ɛ́sẅíi nu-Sɛ́ mbɔ̌ pɔ́ɔpɛ́mɑ́, ŋ́kɛ́ ɛ́sẅíi wɔ́p sẅíinɛ tɛ ŋ́kúu tʉʉtúꞋ.

⁸ Pɛk pɔ́ pɔ́Ꞌɔ, mbɔ pɛk cúꞋlɛ tsɛt lûmndɑ́ ẅi ɛ́ ndǔ ndɛ̂k wɛ tʉ́. Mbɔ pɛ́ lyɛt mɛkyɛꞋ ńtíktɛ ndɑ́ tɛ ɛ́ zɑ́ɑ zɑ́ɑnɛ.

⁹ Wɛcɔ́ mɔ́ɔsuu pɛ́ fúŋnɛ wɛ́ ŋɡɔ Ɛ́tíshɛ, nɑ́ŋ mbʉʉ tɔ́k-ndɑ́. Pɔ̂l kɛ ŋ́kẅiꞋ ńcú nu ɛ́ sɑk sɑknɛ, ɑ lɛ́ tɛ ḿbɛ́, ŋ́ŋíꞋnɛ ɛ́fú ndǔ ndɛ̂k mbɑ́ɑtɛ yɛ́tɑ́t, ńjɛ́pmɛ ḿvu nzɛmpíi. Pɛ́ cú ŋɡɔ pɛ́ ɡʉ ḿbʉꞋ wɛ́, ńjʉ́ɔ mbɔ ɑ pfú.

¹⁰ Pɔ̂l ɡɔ́ɔ ŋ́kɛ́ ḿpfúu, ḿvu nǔu wɛ́, ńtíi wɛ́ ŋ́ɡẅɛɛ mbɔ́ yɛ́, ńcú ŋɡɔ: «kɔɔ pʉʉ púꞋ mbʉʉ yʉʉ, ɑ pɔ́ sʉ́Ꞌnɛ.»

¹¹ Pɔ́p pɛ́ pɔ́p ɡɔ́ɔ ŋ́kɛ́ ḿbɛn ŋ́kɔ́Ꞌ. Pɔ́p pɛ́ pɔ́p jʉ́ yúu pɛjʉ́-Tsɑpʉɔ. A pɛn ɛ́sẅíŋɛ sẅiŋɛnɛ tɛ njí kiɛ, lɑ ɑ ɡʉ.

¹² Ɛ́ ɡʉ nǔu mɔ́ɔsuu wɑ́, pɛ́ lɔk wɛ́ ḿbɛn nzʉʉ, ɑ pɔ́ pɔ sʉ́Ꞌnɛ, mbʉʉ-pʉɔ kíɛꞋnɛ tɛꞋ.

Pɔ̂l fú tʉ́sɔŋ-Tɔ̂lɑ́s ŋ́ɡʉ nɛ́ tʉ́sɔŋ-Milɛ̂

¹³ Pɛk kúu mɑ́mɑ́ kɑnúꞋ ḿbiitɛ Asɔs, mbíꞌŋɡɔ Pɔ̂l kɑ zɑ́p ŋɡɔ ɑ ɡʉ ńnɛn pɔ sɛ́ lɑ kẅɛ́ɛtɛ wɛ́k zúꞋu lɑ ŋ́kúu mɑ́mɑ́ kɑnúꞋ.

¹⁴ A kẅɛ́ɛtɛ wɛ́k Asɔs, pɛk pɛpɔ́p kúu mɑ́mɑ́ kɑnúꞋ ŋ́ɡʉ nɛ́ Mitilɛɛnɛ,

¹⁵ ɛ́fú zúꞋu, ḿbɛn ńdɔk mɑ́mɑ́ kɑnúꞋ ŋ́ɡʉ, ńdɛ́ lɑ́Ꞌ ńnɛn nɛnnɛ tɛ njí kiɛ. Ɛ́fú zúꞋu, ŋ́kúu mbʉʉ-tʉ́sɔŋ-Shíɔ. Njí kiɛ, pɛk túu ŋki ŋ́kúu tʉ́sɔŋ-Sɑmɔs, yɛcɔ́ njí ɡɛ ḿbɔ́ kiɛ, mbɔ pɛk ɡʉ tɛ ŋ́kúu Milɛt.

¹⁶ Pɛk kɑ ɡɔ́ ńnɛn yɔ ntɛ́, tɛ ńdɛɛ mbʉʉ-tʉ́sɔŋ-Ɛ́fɛ̂zɛ lɛɛnɛ, ɛ́ pɔ́ ŋɡɔ Pɔ̂l kɑ zɑ́p ŋɡɔ ɑ kɛ́ ɡɛ ńjúk ńdɑ́ɑtɛ tsɛt pɑk-ŋɡɔŋ-Azîi pɔ́, ḿbɔ́ ŋ́ɡwɛtnɛ ńtsɑ́ɑ nɛpɔ́ Yɛlúsɑlɛm lɛ́Ꞌ-Pɑŋntɛkɔ̂t pɑ́Ꞌ ɑ lɑɑ ŋ́kuꞋ.

Pɔ̂l sɛ́ ńdɛɛmɛ pɑcẅɛ́ɛ mbi tsɛt cúlɛ-pʉɔ-Kɛlístɔ pɛ́ Ɛ́fɛ̂zɛ

¹⁷ Pɔ̂l kúu Milɛt, ńtúu pɛ́ ɡʉ ɛ́fúŋ pʉɔ pi pɔ́p cẅɛ́ɛnɛ mbi tsɛt cúlɛ-pʉɔ-Kɛlístɔ yi Ɛ́fɛ̂zɛ.

¹⁸ Pɔ́p tɔ́ tɛ ŋ́kúu nɛjɔ́ŋ yɛ́, ɑ cú mbɔ̌ pɔ́p ŋɡɔ: «Pʉʉ jí pɑ́Ꞌ ŋ kɑ lɔknɛ ńnɑ́ŋ pɔ́Ꞌɔ. Tɛ ɛ́fú lɛ́Ꞌ yi ŋ kɑ tíknɛ ku tsɛt pɑk-ŋɡɔŋ-Azîi.

¹⁹ Ŋ kɑ fɑꞋ fɑꞋ-Tsɑpʉɔ kɛ́ ŋɑ́Ꞌ mbʉʉ, ŋ́ɡɔ fɑꞋ ḿbɔ́ ńdɑɑ, ḿbɔ́ ńjʉ́ɔ ŋɡʉ̈ɔ́Ꞌ, mbíꞋŋɡɔ pɑyúdɑ kɑ pɔ́ ndɔɔ nɛjẅí wɑ́ɑ.

²⁰ Kʉ̈ɔ́ lɑ́ yi ḿbɔ́ ɛ́ cẅɛ́lɛ́ wʉ́ʉ lɑ́, ŋ kɑ zíꞋ wʉ́ʉ. Ŋ kɑ nɑ́ŋ nǔu ZʉꞋ-mɛcúꞋlɛ ńzíꞋ wʉ́ʉ nɛ́ yúu, ŋ́kúu tsɛt mɛndɑ́ mʉ́ʉ ńzíꞋ wʉ́ʉ nɛ́ yúu, ńdɛꞋlɛ nu-Sɛ́ mbɔ̌ pʉʉ.

²¹ Ńdɔk pɔ́Ꞌɔ, ɛ́fúŋ pɑyúdɑ, mbɑ pʉɔ pinɛ pɔ́p kɑ́ pɔ́ pɑyúdɑ pɔ́, ŋɡɔ pɔ́p shɔtnɛ ńcʉ́ɔ nzʉʉ Sɛ́, ńzɑ́p tʉ́m nǔu Tsɑpʉɔ wɛkŋɛ Yɛ́su.

²² Mɔ ŋkɔ̂ɔnɛ ḿbɔ́ ŋ́ɡʉ nɛ́ Yɛlúsɑlɛm. Zẅikŋɛ-Sɛ́ kɛ nɛ́ ńtsʉ́ʉnɛ wɑ́ɑ ŋɡɔ ŋ ɡʉ zúꞋu. M bɛn ŋ́kɛ́ ḿbɔɔ ḿbɔ́ ńjí yúu mi ɛ́ ɡʉ ŋ́kúu zúꞋu, ŋ́ɡɛ wɑ́ɑ pɔ́.

²³ Lɑ́ mɔ ḿbɔ́ ŋ́kúu tsɛt yɛ́tɛ́ tʉ́sɔŋ lɑ́, Zẅikŋɛ Lɛ́ɛnɛ́nɛ sẅíi wɑ́ɑ ŋɡɔ ŋ ɡʉ ŋ́kúu zúꞋu ńjʉ́ɔ ŋɡʉ̈ɔ́Ꞌ tɛ pɛ́ níꞋ wɑ́ɑ mbɑ tsɑ́ŋ.

²⁴ Lɑ́ ɛ́ ɡʉ nǔu mɔ, mbɔ wɑɑ nɛpɔ́ kɑ́ síi ḿbɔ́ pɔ yúu tʉʉndɛn mbɔ̌ mɔ pɔ́. Yúu mi mɔ sɛ́ ńtsɑ́ɑ, ɛ́ pɔ́ pɔ ŋɡɔ, ɛ fɑꞋ fɑꞋ yi pɛ́ ɡɑ́nɛ mbɔ̌ mɔ tɛ ḿmɛk. Ɛ́ pɔ́ nɛɡɛ ŋ́ɡɛ mbɑ kʉ̈ɔ́ lɑ́ yi Tsɑpʉɔ Yɛ́su kɑ cúnɛ ŋɡɔ ŋ ɡɛ. N cú nɛɡʉ ńcẅi Ŋkʉʉ Sʉ́Ꞌnɛ ẅi Sɛ́ kɑ kɑꞋnɛ mbɔ̌ pʉɔmɛsɔŋ nɛlɔk ɛ́sẅíi wɔ́p pɑ́Ꞌ Sɛ́ fú nǔu Yɛ́su ŋ́ɡɑ́ fuꞋ níinɛ mbɔ̌ pʉɔ pɔ́Ꞌɔ.»

²⁵ Ŋ kɑ lɛɛ tsɛtsɛt pʉʉ pɛtsʉʉ, ńnɛn ɛ́sɑ́Ꞌ pɑ́Ꞌ nu-nɛfɔɔ-Sɛ́ pɔ́nɛ. M bɛn ḿbɔ́ ŋkɔ̂ɔnɛ, ḿbɔ́ ńjí ŋɡɔ pʉʉ kɛ́ lɑ́Ꞌ ḿbɛn ńjʉ́ɔ shʉ́ wɑ́ɑ pɔ́.

²⁶ Ɛ́ pɔ́Ꞌɔ, lɑ́ mɔ sɛ́ ńniitɛ ɛ́sẅíi wʉ́ʉ ŋɡɔ ŋ kɑ ɡɛ mbɑ kʉ̈ɔ́ lɑ́ yi ŋ kɑ kuꞋnɛ nɛɡɛ ńdɔk ńcẅɛ́lɛ́ wʉ́ʉ. Ŋu wʉʉ lɑɑ ḿbɛ́, mbɔ yɑ́ɑ pɔ́ kɑ́ pɔ́ nǔu pɔ́.

²⁷ Ɛ́ zɛɛ ŋ́ɡɔ ḿbɔ́, mbɔ ŋ kɑ sẅíi wʉ́ʉ nɛ́ mbɑ kʉ̈ɔ́ lɑ́ yi Sɛ́ kɑ zɑ́pnɛ nɛɡɛ. Tɛ mɔ yɛcɔ́ yúu kɑ́ lʉɔ.

²⁸ Pʉʉ pɑ́ɑ yʉ́ʉ tú kwɑꞋ sʉ́Ꞌnɛ, ḿbɛn ḿbɑ́ɑ yɛ nɔɔ-mɛnjinjɔ mi Zẅikŋɛ-Sɛ́ kɑ níꞋnɛ mbɔ̌ pʉʉ ŋɡɔ pʉʉ pɔ́ ḿbyɛ́p. Pʉʉ líŋɛ cúꞋlɛ-pʉɔ-Sɛ́ sʉ́Ꞌnɛ. Jʉ́ ẅi ɑ lɛɛnɛ nǔu mɛci-Mɔ́ɔ nɛ ŋ́ɡɛ cúꞋlɛ ɛ̂yɑ́ tsʉ́Ꞌ pʉɔ pɛ́.

²⁹ N jí ŋɡɔ ŋ ɡʉ ḿbɔ́ tɛ ŋ́ɡʉ, mɛnɑɑŋɡwɛ kúu tsɛtsɛt pʉʉ ńzɑ́p nu.

³⁰ Pʉɔ ńcẅɛt mbɑ tsɛtsɛt pʉʉ ńtʉ́ʉ, ńzɛ nɛzíꞋ cɔtnu ńdɔk shuŋ pʉɔ-Kɛlístɔ pɔ́p tsʉ́Ꞌ ńnɛn pɔ nzʉʉ pɔ́p.

³¹ Pʉʉ pɑ́ɑ nɛmɛꞋ ku. Pʉʉ kẅíitɛ ŋɡɔ ŋ kɑ lɔk ŋɡuꞋ yɛ́tɑ́t, ɛ́ pɔ́ pɔ nɛtúꞋ, ḿbɔ́ pɔ nɛnɛm, m bɔ́ ŋ́ɡɑ́ ntík mbɔ̌ mbɑ wɔ̌ lɑ́ tsɛtsɛt pʉʉ kɛ́ kɑ́ɑ. Tɛ ŋ́ɡɔ ŋ́ɡɑ́, ḿbɔ́ ńdɑɑ.

³² Ŋ kɛ́ ḿbɔ́ ŋkɔ̂ɔnɛ pɑꞋɑ ḿbɔ́ fɛ́ɛ wʉ́ʉ mbɔ̌ Sɛ́ ḿbɛn ḿbɔ́ ńcú mbɔ̌ pʉʉ ŋɡɔ pʉʉ zẅíꞋlɛ sẅiŋɛ yɛ́ yi ɛ́ nyɛtnɛ pɑ́Ꞌ ɑ ɡɑ́nɛ fuꞋ níinɛ yɛkŋɛ pɔ́Ꞌɔ. Yîyɑ́ sẅiŋɛ kuꞋ nɛɡɛ pʉʉ kẅiꞋ ńzɑ́p tʉ́m nǔu Sɛ́. A lɛɛ nǔu ŋ́ɡɑ́ yúu sʉ́Ꞌnɛ yi ɑ kɑ niitɛ́nɛ ńzɑ́p ntɛ́ pʉɔ pinɛ pɔ́p pɛ́ tsʉʉ.

³³ «Mɔ ŋkɑɑ ŋkɑ́p-ŋu tsɑ́ɑ. Ḿbɔɔ tʉ́n-ŋɡɔ̂l tsɑ́ɑ. Ḿbɔɔ mɛndẅí-ŋu tsɑ́ɑ.

³⁴ Pʉʉ sɛ́ ńjí yʉ́ʉ ŋɡɔ ŋ kɑ lɔk pɔ mbɔ́ mɑ́ɑ mɔ, ɛ́fɑꞋ fɑꞋ tɛ ŋ́ɡẅɛɛ yɑ́ɑ yúu tɛ mbɑ pʉɔ pinɛ pɛk pɛpɔ́p nɛnnɛ ɡẅɛɛ yɔ́p yúu ɡúu.

³⁵ Ŋ kɑ pɔ́ ńnyɛt wʉ́ʉ ŋkɑ́ tsʉʉ ntɛ́ yi ɛ́ sɛ́ ḿbíkŋɛ ŋɡɔ pɛ́ fɑꞋ pɔ́Ꞌɔ, ńjí ŋɡɔ pɛ́ ɡʉ cẅɛ́lɛ́ pɑ kɛ́ yúu. Ɛ́ pɔŋ nɛkẅíitɛ nu yi kwɑꞋ Tsɑpʉɔ Yɛ́su kɑ cúnɛ ŋɡɔ: “Ŋu ɑ ɡɑ́nɛ yúu ɡẅɛɛ pɔ́ttú ńtsɑ ŋu ɑ cẅɛ́ɛnɛ.”»

³⁶ Pɔ̂l kɑ cú nu tɛ ŋ́ɡɔ ḿbɔ́tnɛ ńnɑ́ŋ, pɔ́p pɛpɔ́p pɛ́tsʉʉ pi mɛkẅíꞋlɛ sɛ́, ńcɛꞋlɛ Sɛ́.

³⁷ Ḿmikŋɛ, Pʉɔ pɛtsʉʉ tɑŋtɛ Pɔ̂l, ńzɛ nɛlɑɑ.

³⁸ Pɔ́p mʉk tɛꞋ mbíꞋŋɡɔ ɑ kɑ cú mbɔ̌ pɔ́p ŋɡɔ: «Pʉʉ kɛ́ ɡɛ ḿbɛn ńjʉ́ɔ shʉ́ wɑ́ɑ pɔ́.» Pɔ́p ɡɛ pɔ́Ꞌɔ, ŋ́ɡʉ ńcɑklɛ Pɔ̂l ntsu-mɑ́mɑ́ kɑnúꞋ pɑ́Ꞌ ɑ ŋ́ɡʉ.