DEUTERONOMIO 32 - Biblia Guarani Tumpa Iñee1 “Eyeapɨsaka ara, amoëta cheñee; jare ɨvɨ, eyeapɨsaka cheñee reta re. 2 Oata ama rami cheporomboe, oata ɨsápɨi rami cheñemoñee, oata amandaɨvi rami kapii re, ani oata ɨ rami ñana re. 3 Echa yandeYa jee amoërakuata: ¡Pembotuicha ñaneTumpa! 4 Jae ko Ita guasu rami; jembiapo ikavi yae ko, echa opaete jemimbota reta sɨmbi vae ko, Tumpa ko añete pegua, mbaetɨ jese ikavimbae. ¡Jae jupi ko, jare sɨmbi ko! 5 Mbaetɨ oñeväe jese ikavimbae, taɨ reta ko iyoa, jeko pɨ̈chɨi jare ipɨapochɨ vae reta ko. 6 ¿Jökorai pa pemboekovia yandeYa pe? Tëta imbokere jare mbaetɨ arakuaa güɨnoi vae. ¿Jaeä pa peRu peapoa? ¡Jae ko peapo jare omee peiko vaerä! 7 Pemaendúa arakae oasagüe re, pemae arakae güive ma oasa ou oiko vae re; peparandu peru reta pe, jae reta timiari peve; peparandu ndechi reta pe, jae reta timiari peve: 8 Imbaepuere yae ete vae omboyao yao yave ɨvɨ tëtaguasu reta pe, jare kuimbae reta ɨvɨ ipo ave opa omboyao yao yave, ojäa ɨvɨ jembeɨ ñavo, Israel iñemuña reta iñavo, 9 echa imbae ko kuae tëta, jae ko Jacob iñemuña reta. 10 Oväe chupe ñuu pe, ɨvɨ otini vae pe jare ɨvɨtu yaea pe; oñoma jare omongaru, jare oyangareko jese, jesäɨ kunumi re oyangareko rami. 11 Güɨraké oveve oyere jaitɨ re jare omborɨ oveve imembɨ reta, oipɨso ipepo jare ovoɨ, jare güɨraja ikupe re rami. 12 YandeYa etei ko oyangareko jese reta; ¡mbaetɨ ko tumpa ambuae omborɨ reta! 13 Güɨroyeupi ɨvɨtɨ rupi, omee jou reta ɨvɨra ñana rupigua ia, jare omee jou reta ei ɨ̈vavira regua, jae ko asaite ɨ̈vavira regua; 14 jare neche kɨra jou reta jare vecha ineche jou reta, jou reta vecha kuimbae taɨrusu vae ikɨra vae, jare vecha kuimbae jare kavara kuimbae ɨvɨ Basán pegua; jou reta trigo ikavigüe, jare vino, uva tɨgüegüe. 15 Ërei ikɨra Jesurún, jare opatara (ikɨra yae jeko pegua, jembipe etei ipire): Jayave oeya reta iTumpa, jae reta iyapoa; güɨröɨro reta jeepɨa Ita guasu rami vae. 16 Omoägüɨrouka reta tumpa ambuae güɨnoi jeko pegua, omboarasɨuka tumpa-raanga omboete jeko pegua; 17 omee reta mɨmba oyeyukagüe aña reta pe, jare mbaetɨ omee reta Tumpa pe; tumpa reta mbaetɨ oikuaa vae reta pe, tumpa ipɨau vae reta, köi güi güeru ramo vae pe, mbaetɨ peñemuñagüe reta omboete vae reta pe. 18 Ita guasu rami vae, jae peapo vae güi peakañɨ; peakañɨ Tumpa peapoa güi. 19 Jare jókuae yandeYa oecha yave iyarasɨ, taɨ jare tayɨ reta iporogüɨröɨro ikotɨ ramo; 20 jare jei: ‘Ayerovata chugüi reta, ¡yaecha maratu oasa reta! Echa kuimbae jeko kavimbae reta ko, cheraɨ jupimbae reta ko. 21 Chemoägüɨrouka reta tumpambae vae re, chemboarasɨuka reta tumpa-raanga reta re; ¡che amoägüɨroukata vi metei tëta ambuae vae re, amboarasɨukata metei tëtaguasu mbaetɨ oipota oendu vae rupi! 22 Echa chearasɨ oyepota tata rami, jare jendɨta ojo oväe matɨ ɨvɨgüɨ kotɨ; opata oapɨ ɨvɨ jare pɨpegua reta, jendɨta ɨvɨtɨ guasu reta iguapɨka. 23 Amboatɨta jese reta opaete ikavimbae, aiporuta jese reta opaete cheruvɨ reta; 24 omano retata yɨmbɨaɨ güi jare takuasɨ güi; jare mbaerasɨ ovakatu vae oparapitita jese reta; mbaeporou kaa rupigua ambouta chupe reta, jare mboi pochɨ yae vae. 25 Kɨsepuku oporoyukata ikatu rupi, jare o japɨpe rupi kɨɨye; omanota kunumi jare kuñatai, ndechi reta jare vi michia okambu vɨteri vae reta. 26 Ayemongeta ko mombɨrɨ rupi opa vaerä amoai moai, jare amboai ɨvɨ güi jee reta, 27 ërei aipoɨu tovaicho reta jeita vae güi, mbaetɨ aipota oyemboete tovaicho reta; echa jei retata: Orembaepuere ko oyapo opaete kuaekuae; mbaetɨ ko Tumpa oyapo.’ 28 Ërei Israel ko tëtaguasu mbaetɨ iyarakuaa vae. 29 Iyarakuaa katu yave mona oikuaa retata tëi ko; oikuaa retata tëi ko maratuta ko oasa reta vae. 30 ¿Metei vaeño këraita pa ipuere ombotekuarai mil vae? ¿Ani mókoi vae ombotekuarai diez mil vae? ¡Jaeño yandeYa, Ita guasu rami vae, omee ipo pe yave! 31 Echa jae reta jeepɨa ita guasu rami vae, mbaetɨ ko Ita guasu yandereepɨa rami, jae reta oikuaa kavi yae ko jókuae. 32 Echa jae reta uva ikavimbae rami ko, Sodoma jare Gomorra pegua iuva rami, uva iro yae vae jare imbayachi vae; 33 ivino reta, mboi imbayachi vae rami ko, ¡mbayachi jasɨ yae vae! 34 Opaete kuaekuae añovatu aï che ndive, añovatu aï mbae jepɨ yae vae rami, 35 oiporarauka jare omboepɨuka vae ko che, iara pe ogüɨapi retata. Echa köi yae ma oï oiporara reta vaerä, ¡oäro güɨnoi vae köi yae ma! 36 Echa yandeYa oepɨta imbae vae reta, jembiokuai oaɨu jeko pegua oipoepɨta iyemongeta; oecha mbaetɨ ma ipɨ̈rata yave, mbaetɨ ma yave tembipɨɨ ani tembipɨɨmbae. 37 Jare jeita chupe reta: ‘¿Jama pa petumpa reta, jókuae ita guasu jese peyeepɨ vae, 38 jókuae mɨmba oyeyukagüe pemeese vae ikɨragüe jou vae reta, jare vino mbota pemeese vae jou vae reta? ¡Topüa reta tapemborɨ! ¡Toyogüeru tapeangareko! 39 Pemae añave, che ko jae Tumpa jae vaeño, mbaetɨ ïru tumpa chegüi, che amee tekove jare che aekɨ, che aporombopere jare che aporopoano; ¡mbaetɨ kia ipuere oporoepɨ chepo güi! 40 Che aupita chepo ara kotɨ, jare tae cheyé aeño peve: 41 Aimbee yave chekɨsepuku, jare amboɨpɨ yave cheporojäa aiporaraukata cherovaicho reta pe, ¡amboepɨukata chemotareɨ vae reta pe! 42 Tugüɨ katuaita cheruvɨ, jare chekɨsepuku oyemoangapɨɨta soo re: ¡Tëogüe jare tembipɨɨ reta jugüɨ pe! ¡Tovaicho reta iavuku vae iñäka re!’ 43 ‘¡Tëtaguasu reta, pemboete Tumpa imbae vae reta! ¡Jae oiporaraukata jembiokuai reta imano re, oiporaraukata jovaicho reta pe, jare iñɨ̈rota kuae tëtaguasu pe jare imbae vae reta pe!’ ” 44-45 Jare Moisés ou jare jei opaete Israel iñemuña reta pe, jókuae ñee reta tairari pe oï vae; ou jae ndive Josué, Nun taɨ. 46 Jare jei Israel iñemuña reta pe: “Peendu kavi opaete ñee reta chemiari añave vae re, pemboe vaerä peraɨ reta, oyeandu reve kavi oyapo reta vaerä opaete ñee reta kuae mborookuai pegua. 47 Echa mbae nungaiñoä ko kuae ñee reta; tekove ko peveguarä, kuae mborookuai rupi ko peiko pukuta jókuae ɨvɨ peota peiko pɨpe vae pe, kuri peasa ma ɨ̈aka Jordán yave.” Moisés oecha ɨvɨ Canaán mombɨrɨ güiño 48 Jókuae ara voi yandeYa jei Moisés pe: 49 “Eyeupi ɨvɨtɨ Nebo jee vae re, ɨvɨtɨ reta Abarim pegua re, ɨvɨ Moab pe oï vae, tëta Jericó jóvai, jare emae ɨvɨ Canaán re, Israel iñemuña reta imbaerä amee vae re; 50 jare emano jókuae ɨvɨtɨ reyeupía re, nderɨkeɨ Aarón omano ɨvɨtɨ Hor re rami; 51 peyoa chekotɨ jeko pegua Israel iñemuña reta jóvai ɨ Meriba pegua pe, Cades pe, ñuu Zin pe, mbaetɨ chemboeteuka Israel iñemuña reta jóvai jeko pegua. 52 Jáeramo, reechata mombɨrɨ güiño jókuae ɨvɨ ameeta Israel iñemuña reta pe vae, ërei ngaraa reike pɨpe.” |
Biblia DC Guaraní Bolivia © Bolivian Bible Society, 2001.
Bolivian Bible Society