Roma 1 - EipomekPaulus birye deiyok koubuka, ‘Telebe,’ nyana ati, nyabuk yupu 1 Telebe, na kayapo. Na Paulus birye, anggun Roma mutuku diba tenelulum ninye ati, teleb nyabuka, asurat sekeipsene. Na Paulus ara, Yesus Kristus el amu tam bukuka, el pil melibuka donanye, Rasulnye unune. Allah arye nati, ‘Paulus ara, na laka teleb yupu, ninye lyena yupu dobuka peterelbinamle,’ tenen wibuka deipnukce, el laka teleb yupu dobuka peterelbana ati, deiyok kouna deiyoknye, Rasulnye kipnuke. Ati, elcuk wipdeipnukba, apiluk donune. 2 Minop talak ara, Allah arye, “Na Mi Kopropa pil donamla deice arye, ninye pia weika arye lyepnamna anya arye, na laka teleb yupu arepnamsine,” nyalilamsuke. Ayupu nyalilamsuka ara, Allah el yupu laka nyalamik nang, nabi-nabi nang arye ayupu sekelilamik. Ayupu, Allah el Pia Teleb Yupu deice arye nyalilamsuke. 3 Sik seklamik yupu noutamak ara, Allah el Mi Koprop ati laka nyalamik. Allah el Mi Kopropa Yesus ara, minop talak ulamuknye Daud birye deibukba, dadeipdanin yangalamika ani, Daud el yala nang arye Yesus yanuka deibik. 4 Yesus Kristus ara akunum dipmok bukni, Allah arye Yesus ati tamubuka kam bukeibuka deice arye laka kipdeipsuke. Ara Allah El Dib Kanye mikip deice arye nyapsuke. “Yesus ara Allah el Mi Kopropa ulule. Allah el malye winina kumce, pia telebuk ulul touk, el mi kopropa Yesus babye, malye un ning tonok babye kum winilirye, pia diksukumuk ulule. Elda pia mikip weik unamle,” nyabuka, laka kibuka ayupu laka nyapsuke. Lakak kibuka deipsuknye bira, yuknye kume. Elda, nun Deiyoknye Yesus Kristus el tonok ulule. 5 Na Paulus birye nyapsine. Allah arye nyapdeibukba, Yesus Kristus el pil dopnuka deice arye, ‘Paulus ara, na yupu peterena ati, deiyok kounanye unamle,’ tenyamnukce, wibuka deipnuke. Wibuka deipnukce, el kanye arye bico tenepnukce, el yupu peterena ati, pil dona deiyok ning arepnuke. Winipnuka deiyok ara, ani. Ara, Paulus arye na yupu dobuka, peterepra banamle deice arye, Yahudi yala kum ninye unyak mutuku im sirya, mutuku sirya nirya noutamak arye, ninye weik na yupu kekebikirye, dib tenepneicopura, na talibuka, na yupu kekebuka, na aminyan dobolyanganamniake. Winibiceura, Yesus Kristus el si weik arye erenamake. Ati, Allah arye, ‘Yahudi yala kum ninye, nati dib tenebica deice arye, na yupu moubuka talibikirye, diksukumuk unamak’ tenen, na Paulus ati wibuka deipnuke. Ara, ‘Paulus arye, na yupu dobuka peterelbinamle’ tenen, Allah arye wibuka deipnuke. 6 Ura, Allah arye, ‘Yahudi yala kum ninye kan-kan arye, yukupniba dib tenebicopura, Yesus Kristus el mapu kipniba, elcuk aninye nirya talinamle,’ tenen, nyapdeipsuk ninye ara, anggun Roma mutuku umunye ninye babye aululume. 7 Ati na kayapo, anggun Roma mutuku ululum nang kan-kan arye, Allah bico tenepsukce, ‘Na mapu unamak’ tenen, wibuka deiamsuk ninye, anggun nirya ati, asurat sekeipsine. Nun ni Allah ap, nun Deiyoknye Yesus Kristus ap, ‘Sik bitinye arye bico tenesirikirye, sik kanye aryuk melisirikirye arenamsil’ tenen, Allah morosunune. Tonda, nun ni Allah ap, nun Deiyoknye Yesus Kristus ap arye, anggunti melisirica deice arye, olana ap, walana ap, ikin kanye bona ap nirya, kum upliba, ‘Sik nirya kanye deibuka, lamapdongobuka neika unamak’ tenen, anggun Roma mutuku umunyak arye, dib tenelulum ninye nirya ati, Allah morosunune. Na Paulus birye nyapsine. Paulus birye, ‘Se, Roma mutuku ukirye dib tenenyak nang, sik dam bitinyeba, neika utibye’ tenen, patalamuk ati, nyabuk yupu 8 Narye anggun Roma mutuku dib tenelulum ninye ati, tuba tenesununce, na ni Allah ati, “Telebe,” nyanune. Yesus Kristus arye el pil dopsuka deice arye, teleb kipdeipsuka ati, el ap talima dukdongobuka unun deice arye, anggunti tenesinirye, nun ni Allah ati, “Telebe,” nyabuka moronune. Tonda, anggun Roma ninye arye Allah ati, weik arye dib tenelulum ning ara, yuk ninye ton eibikirye mutuku-mutuku nirya daunyak ninye dam laka nyalbakiba, ayupu kekekirye, nun dam yanuka laka nyasinyakba kekenyabe. Ati narye anggun Roma ninye ati tenepnirye, Allah ati, “Telebe,” nyanune. 9 Na kanye bokoltona kumce, pia pi dobuka, mikip arye peterepda banune. Ara, na kanye talima el deiceuk deipna deice arye, Allah el Mi Kopropa Yesus, el laka teleb yupu, ninye lyen yupu dobuka, mikip arye peterepra banune. Ara, na kanye talima, Yesus el deiceuk deipsa deice arye, ‘Allah el Mi Kopropa Yesus, el kai teleb yupu, ninye lyen yupu dobuka, mikip arye peterepra banune. Allah el Mi Kopropa Yesus, el amu tam unirye, el piluk dopnamne,’ tenenune. Allah elce dinmanila anya arye, na talye yupu kum nyapsine. Allah moronun talak nirya ara, anggun Roma mutuku umunye ninye ati pia tenepnirye, Allah morosunune. 10 Allah moronun talak noutamak nirya ara, aning ton moronune. Ara minop talak arye, kum winipmanto ulamse bukni, wini talak ara Allah arye, ‘Roma mutuku binamle,’ tenen, lo arepnuturye, buplan pakeipnutupa, “Sik Roma mutuku unyak ninye dam dilbinamne,” nyabuka, Allah pia moronune. 11 Tonda, ‘Se, sik Roma mutuku unyak ninye ap epdatibye’ tenen, patanilye ning deiyok ara aupmanile. Ara, Allah El Dib Kanye mikip deice arye arisilye pil dona deiyok ning, narye Roma mutuku ululum ninye ati melibuka arepsitiniba, ‘Anggun kanye talima mikip kibuka unamlum’ tenen, ‘Se,’ tenenune. 12 Winipsitinyopura, anggun diba tenelulum deice arye, nati talima kwa dinamlulume. Aning atonun, na dib tenenun deice arye, anggun Roma mutuku tam ululum ninye ati, kanye talima kwa dipsitinye. Winipdatipyopura, nun nirya Yesus ati diba tenenyaba deice arye, ‘Nun talima kwa dipdatibirye kanye deibuka, neika dukdongopdatibye’ tenen, nyapsine. 13 Ura, na weit yapu atonun ninyo, ‘Ayupu kum kekepmunyopura, moubuka kum kel kipmunyak’ tenen, laka nyapsine. Minop talak arye dipdongobuka wini talak noutamak nirya ara, anggunti tuba tenelamsise. Ara, ‘Se, Roma mutuku ninye uruna ati, sik dam binune,’ tenelamsise. Sik mutuku noutamak arye, Allah yupu petereptinyeba, kekeptinga deice arye, duk mouplirye, nong upnamle. Tonda, yuk mutuku noutamak, Yahudi yala kum ninye peterelamsiba, dib tenelamika deice arye duk weik moulamuk touk, ‘Roma ninye babye, dib tenebicopura, duk weik moupnamle,’ tenelamse. Utenelamsirye, ‘Roma mutuku tam binamne’ tenen, kintinyamse bukni, ikin ning na nong deice wamnuk arye, yanmanto kum ulamse. Ara, na bisik banak sekelongon ning ulamle touk uamuka anya arye, sekdongamnukba, anggun dam kum yase. 14 Ura, ninye lyen yupu ara, ninye yala-yala nirya kekebikirye, ‘Dib tenebuka kel kipnamak’ tenen, Allah el laka teleb yupu ara, adiparyuk dobuka peterelbanauk unune. Tonda ton yala ninye babye, ‘Dauplye,’ tenebuka kum bataktinye. Ara Yunani yala ninye babye Yunani yala kum ninye babye, weik kel nang babye, tuba walwal unyak ninye babye, adiparyuk peterelbanune. 15 Adeiyok ati ara, narye anggun Roma mutuku tam umunye ninye ati, ‘Allah el laka teleb yupu, ninye lyen yupu, peterepniba, kel kipnamak’ tenen, pia pataniliba, na kanye deilisunune. “Allah el yupu ara mikip yupu ulule,” nyabuk yupu 16 Ura, yata mutuku ninye do nirya, yuk nang arye Allah el laka teleb yupu, ninye lyen yupu peterebikiba, kekebikirye dib tenebicopura, Allah el mikip deice arye aninye lyelule. Allah el yupu ati tuba-tuba dib tenenyak ninye ara, Allah arye aninye ati lyelule. Minyuma ning ara, Yahudi yala ninye lyelule. Aminyan talak ara, Yunani yala ninye babye kekebuka dib tenebicopura, lyelule. Ati ara, ‘Allah el lak teleb yupu, ninye lyena yupu dobuka peterenamne do, kum do?’ tenen, alye kum dakalanune. Teniltona kum diparyuk, kanye deipnirye, pia pi dobuka peterenauk unune. 17 Anyapmasin yupu ara talye ati kume. Deiyok ara, minop talak Allah yupu deice arye, ayupu ton sekamik. ‘Allah arye el diksukumuk ulul touk, elce diksukum kililul ninye ara, sik dib tenenyak deice aryuk, kam pia unamake.’ (Habakuk 2:4) Habakuk arye ayupu sekuka deiamuk touk, Allah arye diksukum una deiyok ning, kintinipsuk ara, el laka teleb yupu, ninye lyena yupu noutamak arye, lakak nyasulule. Adiksukum una deiyok ning arisulul ning ara, deiyok kouna talak arye dipdongobuka, doryanamle talak nirya ara, dib tenenyap deice arye arisulule. Allah arye ninye nirya, sik malye winilamice ning ati, yu upliba wenenepnamsil ning ati, nyabuk yupu 18 Yata ninye do nirya, Allah elce, ‘Wininamlulume, aning ara kum wininamlulume,’ nyabuka nyasilye yupu nirya batakuka, pia malye-malye wininyak ninye arye wininyak ning ara, laka nyapnusine. Ara, yuk ninye Allah el dipkoprop yupu kekepmanto ninye unyak bukni, amalye wininyak ninye arye sik malye unyaka deice arye, yupu sekelongonyake. Wininyaka deice arye, Allah el diksukum yupu yaniltanyake. Wininyaka deice arye, yuk ninye babye, Allah el yupu moubuka kel kum bikinyake. Ati, amalye wininyak ninye nirya ara, Allah im deice ulirye, yu upliba, akunum deiyok koubuka aninye ati wenelye ning ara, akunum lakak kipnin basulule. 19 Allah arye amalye wininyak ninye ati, yu upliba wenelula ara, talye ati kume. Deiyok ara, Allah el ulamuk ning ap, el winilye ning, ninye arye kel kipmanto ning nirya ara, Allah arye, ‘Ninye mutuku-mutuku nirya kel kipnamak’ tenen, lakak kibuka deiamukba, akunum kel kiyamting bukni, sikce, ‘Nun like’ tenen, batakanyake. 20 Allah arye malye wininyak ninye ati wenelye ning ara, akunum lakak kibuka delisulule, nyapmasin ning ara laka nyapnusine. Deiyok ara ani. Allah el pia mambul ulul ning ara, akunum lakak kibuka deiamsuke. Allah el pia mambul ulul ning ara, nyapnusine. Ara minop talak babye, dor upra banamle talak babye, atalak nirya ara, el weik mikip ulul ning ap, el im deicenye ulirye, pia teleb ulul ning ap, Allah el babye ulul ning nirya ara, talye ninye asing arye kum eiptibye bukni, Allah el pia teleb ulul deiyok ning ara, lakak kibuka deiamsuke. Ara, im sirya, mutuku sirya nirya, kwepdeiyamuk talak arye dipdongobuka, wini talak noutamak nirya ara, Allah arye kwepdeipsuk ning nirya ara, pia teleb ulula anya arye, elce kwepdeipsuk ning elinyaba deice arye, Allah el ulul deiyok ning ara lakak upliba, eibuka kel kinyabe. Ati ninye mutuku-mutuku nirya arye, “Kume, Allah el ulul ning ara, nun walwal arye winilamupe anya arye, Allah ati diba kum tenebupe,” nyabikirye, ‘Allah kum wenepsutue’ tenen, yupu kum nyaptinge. Allah el diksukum ulul ning deiyok ning ara, akunum moubuka kel kinyak bukni, like ati tuba batakanya anya arye, Allah arye tukwak mutuku unyap ninye nirya ati wenepnamsile. Na Paulus birye nyapsine. 21 Ayupu ara, talye ati kum nyapsine. Ayupu deiyok ton laka nyapnusine. Ara im sirya, mutuku sirya nirya unyak ninye noutamak ara, malyeuk wininyake. Malye wininyakce, ‘Allah elda aulule’ tenen, akunum kel kiyamik bukni, sik nirya arye elti, ‘Nun ni Allah, elda pia mambulnye’ tenena kumce, el si kum erelamik. Tonda, tonok talak babye, elti, ton, “Telebe,” nyabuka kum ulamik. Aning nirya kum bukni, sik kanye tenen ning nirya ara, malyeuk upra balamikba, ‘Dipkoprop nong upnamle ning ara ani’ tenen, moubuka kum tenipmanto ulamik. Talye-talye ninguk tenelamik. Tonda, sik kanye talima pum tam ara, walwaluk upra balamika deice arye, pia kunukukba, malyeuk ulamik. 22 Ninye im sirya, mutuku sirya nirya arye, “Kume, nunda dipkoprop weik kel nang unyabe,” nyalamik bukni, dipkoprop walwal ninyeuk upra balamik. 23 Winibuka malyeuk winilamika deice arye, Allah kum dipmantonye, pia Kam Una Deiyoknye biti, ‘Elda pia mambulnye utua babye, elda nun like,’ tenebuka, bataklamikce, talye ninguk puturubuka delilamikce, atalya ning siuk erelamik. Sik puturubuka delilamik ning ara, ani. Ninye urasin atonun ap, maka ap, basam yala-yala nirya ap, kwatima yala nirya ap, urasin atonun puturubuka delilamikce, “Nun ni kopropa,” nyabuka, atalya ning ati si erelamik. 24 Winibuka pia malyeuk ulamika ati ara, Allah arye tukwak mutuku noutamak ulamik ninye mutuku-mutuku nirya ati, “Sik talima pum tam pia malye winin ninguk pataliba, amalye ninguk tenebuka unyak ninye anya arye, narye bataksine. Sik kanye talima pum tam arye malye ninguk pataliba, aninguk tenebuka daunamake,” nyabuka batakamsuke. Winyamsuka ati ara, tukwak mutuku ulamik ninye, sik talima pum tam arye malye ninguk patalamukba, talye-talye yolalamika deice arye, sik nong noutamak nirya ara malye weik kililalamik. 25 Allah el dipkoprop ulul ning ap, el dipkoprop yupu ap ati yaniltalamikce, tilila ninguk talibuka dobolbalamik. Tonda, Allah arye kwepdeiamukba, talye aubuk ning ati, ‘Aning ara nun deiyoknye ati, el amutamuk ubirye, el siuk erebibirye unamap’ tenen, talye awamuk ning ati si erelamik. Winilamikce, dipkoprop aning-aning nirya kwepdeiyamuk deiyoknye, Allah ati bataklamik. Aning-aning nirya kwepdeiamuknye Allah ati, “Se, anda weik mambul ulyamce, anti pia telebe nyakinyabe,” nyabuka, el si erelamting bukni, tukwak ninye arye talye awamuk ning ati si erelamik. Winilamik bukni, wini talak ara, nunce, nun Ni Kopropa Allah ati, wini talak babye doryanamle talak babye, el siuk pia erenamabe. Na Paulus birye nyapsine. ‘Aninguk pia unamap’ tenen, Amin nyapne. 26 Tukwak ninye nirya arye talye awamuk ning ati, si erelamika deice arye, pia malye-malyeuk winilamik. Winilamika ati ara, Allah arye aninye nirya batakukba, sik kanye talima pum tam ara, pia malye ning patalamuka deice arye, tapu koubuka deiyamuk. Sik kanye talima pia malye winilamik deice arye, sik kilapu babye, sal ap neika kum malamik bukni, anang batakuka, kilapu arye yuk kilapu ap, yolalamikce malye ulilalamik. 27 Aning atonun, sik sal nirya babye, kilapu ap neika manamting bukni, kilapu batakuka sal arye yuk sal ati, weik arye patalamukba sal arye, sal mamun yolalamik. Ninye arye kum tenepmanto ning, pia malye-malye winin ning ap, yuk ninye yolana ap, weika arye pia malye-malye winilamika ani, sik weik arye malye winilamik touk, Allah arye wenena ning weika arye areamukba, sik nong ap, sik tenen ning ap, sik talima pum tam uamuk ning ap nirya ara, malyeuk upra balamik. Ara, pia kum winipmanto ning, malye weik ning winilamikce, talye-talye yolalamik ning ati, Allah arye aninye ati, weik arye wenelamuk. 28 Aninguk kum bukni, amalye winilamik ninye arye, ‘Allah ap, el ulul ning nirya ap ati, tonap kum tenenamabe. Aning nirya ara nong kum danamle. Allah el ulul ning yala-yala nirya ara, tuba kum tenenamabe. Elda nun like,’ tenyamika ati, Allah arye aninye nirya ati, lik ubukba, ‘Sik aninye daulamica ani, dipnamake’ tenen, batakukba, sik pia malye tenelamik ning deice arye tapu koupdongamukba ulamik. Winilamikba, Allah arye, “Winina meme,” nyasilye ning nirya talibuka winilamik dib arye, pia malyeuk upra balamik. 29 Aninye arye pia malyeuk ulamik touk, wini talak babye aninye atonun unyak ninye arye, tuba malyeuk wininyake. Yata malye winin ning do nirya, malye winin ning aning-aning nirya talibuka wininyake. Sik kanye talima pum tam nirya ara, malye ninguk langdibukba, ninye kum winipmanto, pia malye winin ning weika arye wininyake. Tonda yuk malye wininyak ning ara ani. Yata bona ning do nirya, sikce aning-aning nirya ati, ‘Se, nuncuk aning yala-yala nirya weika arye doproptibye’ tenen, kanye talima lilolulba unyake. Tonda, yuk nang arye talinyak ning ati, ‘Se nuncuk taliptibye’ tenen, kanye talima engena ap; yu upliba ninye oltakana ap, walana ap; tenepce arye tilila yupu nyaltakana ap; yu upliba yuk ninye ati malye ulina ap; yuk nang arye wininyak ning ati, malye yupu nyabuka murmur ana ap; awininyak ning nirya ara malyeuk wininyake. 30 Tonda, anang arye yuk ninye ati, sik nong deice malye yupu nyabuka lululinyake. Ara, sik kwit yapu nang arye malye kum ulamiki bukni, yuk nang arye, ‘Anang ara malye nang, tenenamak’ tenen, tilila yupu nyabuka, lululina yupu nyanyake. Sikce Allah ati, ‘Nun like’ tenen, batakanyake. Sikce yuk deiyok ninye nirya ati, ‘Sik nyasinyak yupu, kekena nun like’ tenen, malye yupu talye nyaltakanyake. Tonda sik mining kanye erepdakirye, “Anggunda malye ninye ululum bukni, nunda teleb nang unyabe,” nyabuka, sik bidamang kanye talima erepdakirye, kwalinyake. Winikirye sikda, ‘Yata malye winin ning do nirya, winiryuk ning ton tabakuka winiptibye do?’ tenen, pia tenenauk unyake. Sikce sik ni yapu ap, sik nin yapu ap ati, lik upliba, sik yupu yaniptabikirya kum kekenyake. 31 Amalye winin ninye arye teleb winin ning ati, moubuka beta tenipmanto kum ukirye, sik kanye bokoltonauk ulule. Sikce, “Dipkoprop winipnambe,” nyabuka, yuk nang ati nyalilamak yupu ara, talyauk nyaplobikirye, dipkoprop kum wininyake. Tilila yupu uk nyanyake. Sikce yuk ninye nirya ati, sik mining yala nang ap, sik mining mapu silip ap, yuk talye ninye nirya ap, anang nirya ati, kanye talima kum arepmanto upliba, ‘Nun like,’ tenenyake. Tonda, yuk ninye ikin ning uptua babye, sik malye wininyak ninye arye, bico tenebuka melipmanto ning kum unyakce, yuk ninye ati talye batakayake. Tonda, Allah ati pia dib kum tenenyake. Tonda, yuk ninye ati, bico tenena pia kum diparyuk, talye luparabuka onyake. Yuk ninye sik nong deice ikin ning weik delinyak talak ara, ‘Se, sikda pia bicoe,’ kum tenenyake. 32 Allah arye amalye winin ning talibuka unyak ninye nirya ati nyalamuk. “Aninye atonun ninye nirya ara, weik arye wenebuka opnamne. Winipnyopura, na ap neika pia kum unamabe. Batakniba, sik yuk dadepnamake. Aninye ara, weik arye wenepnamne,” nyapdeiyamsuk yupu ara, akunum kel kiyamik bukni, ‘Aning ara pia mambule,’ tenena kum diparyuk, tuba-tuba talye luparabuka pia malyeuk wininyake. Winikirye, sikce pia malye winilamik touk, aninguk talibuka unyakce, malye ninye ati, sikce “Aning ara telebe uka,” nyabuka si dolakirye erelilanyake. |
© 2023, Wycliffe Bible Translators, Inc. All rights reserved.
Wycliffe Bible Translators, Inc.