Rasul 2 - EipomekAllah El Dib Kanye, Yesus dib tenebik nang sik talima noutamak yanuka wekuk yupu 1 Ura, sik Yahudi yala nang sik weik sum ara, Pentakosta nyalamik sum ubukopura, Yesus el yupu dib tenyamik nang ara, tonok sukumuk bulubuka wekmek. 2 Ubukura, unmeka ani, weik kum anye dobuk akarye lelim weik arye nyalamle touk, weik lelim im deice arye yayukura, sik bukmek aik pum dana-dana nirya wekuk akarye, weik lelim nyanmok. 3 Alelim nyanmokbuk, sik nirya sitang deice ara uku buk dilamle atonun winibukak eibikura, aning bokuka sik nong deice tonok-tonok yanuka bukuk. 4 Sik nong deice bukukura, Allah El Dib Kanye sik talima wekuka langdibukura, talibuka arye, sik nirya ara, yuk-yuk mutuku nang yupu arye nyanmek. Ara, Allah El Pia Teleb Dib Kanye arye yupu nyana deiyok ning aribuka atonun, sik yuk-yuk mutuku nang yupu nyanmek. Sik nyanmek yupu ara, kum kel kiyamik yupu bukni, yuk-yuk mutuku kili sal yupu nyanmek. 5 Ura, atalak ara, mutuku-mutuku nirya dana-dana ulamik bukni, Yahudi yala nang Allah talibuka el si erebuka ulamik nang dana-danarye bulubuka, Yerusalem mutuku yanuka tia talak ati unmek. 6 Adana-dana mutuku arye yanuka unmek nang ara, awinipmoka eipmek ning nirya akekebikura, Yerusalem mutuku noutamak bukni, dana-danarye bulubuka dilyayik. Dilyayikura, Yesus dib tenebik nang arye yuk-yuk mutuku yupu nyanmek anyak, ayayik nang sik yuk-yuk mutuku nang yupu arye teleb kibuka kekebik ati, ‘Se,’ tenen, lukdayikce teniltonauk unmek. 7 Pia lukdayik akarye, asok dama biyukura, asipdeyik. “Ayupu nyanmak ninye ara, Galilea tam nang kuma de? 8 Sikda Galilea tam nang anya arye, nun yupu koprop dobuka, sikce nyanmasiak buk, nun yupu koprop yuk-yuk kekenmaba ara, yata deice arye do? Yata deiyok arye nun yupu deice arye nyapsiting do?” nyanmek. 9-10 Nyanmekopura, ton ayupu nyabik. “Nun unmap nang ara, Partia mutuku nang ap, Media mutuku nang ap, Elam mutuku nang ap, Mesopotamia tam unyak nang ap, Yudea tam nang ap, Kapadokia tam nang ap, Pontus mutuku nang ap, Asia tam unyak nang ap, Pirgia mutuku nang ap, Pamfilia mutuku nang ap, Mesir tam nang ap, Lipia tam bukni, Kirene mutuku dam unyak nang ap, Roma mutuku unyak nang, ninye asik nang ap, Kerit mutuku nang ap, Arab tam nang ap, winibuka unmabe. 11 Ara, Yahudi yala nang ap, ton nang Yahudi yala kum nang bukni, Yahudi yala ninye arye Allah ati diba tenebuka unyak ning uk, anang babye, Allah ati diba tenebuka unyake. Nun amutuku yuk-yuk unyap nang bulubuka awekmap bukni, Yesus ati dib tenenyak nang ara, Allah el pia teleb winilamuk yupu, ninye kum winipmanto ning, sikce laka nyanmak anyak, nun yupu koprop yuk-yuk arye kekenmabe!” nyabik. 12 Sik lukdayik akarye, teniltonauk unmeka ati, asipdayik. “Winipmal ning ara, deiyok yata arye do? Awinipmasil ning ati ara, yata wiripnamsil do?” nyabuka asipdayik. 13 Bukni, aunmek akarye kekenmek nanguk bokuka, ton tam nang ara, Yesus dib tenebik nang, yupu yuk-yuk nyanmek nang ati, nalibuka akutunmek akarye, “Anang arye, nun yupu koprop yuk-yuk nyanmasiak ara, anggur mek, ninye kanye wangalamak mek pia weik dinmak akarye nyanmasiake,” nyabuka nalinmek. Peterus arye, abulubuka wekmek nang ati, nyabuk yupu 14 Nyabikopura, Peterus ap, Yesus arye wipdeiamuk nang, 11 nang ap tikikura, Peterus arye awekmek nang ati, weik yupu arye nyabuk. Na kayapuo, moubuka kekepnalume. Nun Yahudi yala nang ap, anggun Yerusalem mutuku wekmalum nang nirya ap, awekmabe. Na laka nyapnusin yupu ara, moubuka kekepnuse! 15 ‘Anang ara, Yesus ati diba tenenyak nang ara, ninye kanye wangalamak mek dipmak arye, sik kanye walwal upmale,’ tenepmalum ning ara, dipkoprop kume. Sik kanye kum walwal upmale. Keting toupne barye (jam 9) arye winipmala ati, anggun kele, ato keting ara, ninye kanye wangalamak mek ara, kum dinyake. 16 Kume, winiryuk eipmalum ning ara, Allah el yupu laka nyalamuknye nabi Yoel nyapdeiamsuk touk akunum winipmasile. Peterus arye nyabuk. Yoel arye nyabuka sekamuk yupu ara, ani. 17 ‘Allah el nyasilya ara, aning-aning nirya kum upnamle talak akunum dam uplyopura, narye ninye mutuku-mutuku nirya ati, na Dib Kanye weika arye arepnamne. Sik mapu ap, sik kil mapu ap, arye, Allah el yupu lakak ani, nyanamake. Sik kam nang ara, tuba bukmakce diparyuk lengdar atonun ning eipnamaka deice arye, na yupu laka nyanamsine. Sik wisi nang ara, lengdar mapmakce deice arye, na yupu laka nyanamsine. 18 Na melipnikirye na piluk donyak ninye ara, sal babye, kilapu babye, asirya talak dam akunum uplyopura, na Dib Kanye weika arye arepnibuk, anang nirya arye na yupu lakak ani, nyanamake.’ 19 ‘Im deice tam noutamak, ninye pia kum dikirye, kel kum bikinyak ning, pia mikip weik ning deipnamne. Tonda, ‘Tuku ak tam arye, Allah arye mambul pil donmasile, tenepnamnyaka’ tenen, laka lelin ning deipnamne. Ara, ining ap, uku buk ap, weik tulum welelamle atonun tulum ap, deipnamne. 20 Pia weik sum, nun ni el mambul sum, min kum yanamlye talak ara, keting ara, pia kunuknamle. Wala ara, ining bi atonun pia lyupnamle. 21 Winiplyopura, yata nang do nirya, ‘Allah arye melipnamnile’ tenen, nun ni Allah el si nyabuka moronyak nang ara, Allah arye aninye nirye lyepnamlarya.’ (Yoel 2:28-32) “Allah nyapdeibukura, Yoel sekuk yupu ara, nyapsine,” Peterus arye nyabuk. 22 Nyabukura, ton ayupu nyabuk. Na kayapu, ayupu kekeplulume. Allah arye Nasaretnye Yesus dipkoprop wipdeibuk ning ara, laka anyapsuke. Ara, Allah el mikip aryuk Yesus melyamukbuk, Yesus el mambul pil ap, ninye kum winipmanto pil ap, dolamuk ning ap, ‘Dipkoprop Allah arye pil donmasile, tenepnamnyaka’ tenen, laka nyan ning deibuk ning adeice arye, akunum bikamubu. Ara, ‘Allah arye Yesus dipkoprop wibuka dopdeipsuke’ tenen, kel kebupu. Allah arye el mikip Yesus deice aribukba, Yesus el winilamuk ning nirya deice arye, ‘Allah dipkoprop Yesus wipdeipsuka ara, sik dib tenepnamak’ tenen, Allah lak akarye, lak nyapsuke. Anirya, anggun babye akunum kel kilulume. 23 Ura, minop talak Allah arye, ‘Sikce Yesus ati winipnamake,’ akunum tenyamuk ati, min kum winipmok talak ara, el akunum tenyamukce, kel bikamuka anya arye, ‘Yuk nang arye, Yesus dobuka, sikce opnamak’ tenen, malye nang arye, Yesus dobuka anggunti arepsike. Aripsikura, sik yuk pia malye ulamik nang meilyamika arye, Yesus dobuka, wanwanun yo deice deibikce, paku dakuka, Yesus obikura, dibuke. 24 Yesus dibuk bukni, Yesus dipnarye, el nong tup ara, lyupmanto kumnye binye arye, Yesus dibuk bukni, Allah arye tamubuka kam bukibuk. 25 Minop talak Daud arye Yesus ati ayupu nyabuka sekiamuk. ‘Na ni Allah na urasin dam pia dinune. Na sirik tam ulula ati, ‘Elce na melipnamnil’ tenen, na ilil una kum ap, kanye bokoltona kum unamne. 26 Aning ati ara, pia na kanye delinune. Allah pia talinulula ati, na kanye deipnirye, kanye talima lamabuka ulamnibuk, ‘Allah arye pia meliniliba, pia kam unamne,’ tenenamne. 27 Ara, ‘Naio na dipnibuk, na kanya dobuka, diplamak ninye unyak mutuku pia kum deiplopnamnilame. Tonda, an bico upkilyopura, an piluk nirya winipmanto kum pil dolulnye bira diplye babye, kum bataknalama ati, el bol kum lyupnamle.’ 28 Pia kam una ati, “Abisik binalam ning ara, anye,” nyabuka laka nyapnulume. An dam unibuk, kanye deilin ning weika arye arenamnilame.’ (Mazmur 16:8-11) “Daud sekamuk yupu ara akunum nyapsine,” Peterus arye nyabuk. 29 Nyabuk akarye tuba tonap ayupu nyabuk. Na kayapu. Na teniltona kumce, dipkoprop laka anyanusine. Nun apu weiknye Daud, el deiamukba, el nong weiamik. Sikce Daud wiamikak dam aupmale. 30 Bukni, Daud ara, aminyan ak, winipnamuk ning ati, laka nyalamuknye nabi ulamuk. Tonda, Allah arye Daud biti, ‘Dipkoprop winipnamne,’ nyapdeibuk yupu deice arye ayupu nyabuk. ‘Daud elce deiplibuk, dadeipdanin balamica ani, sirya tam deipnamak mi ara, Daud el ulye touk, ami babye, erebuka weik ninye deiyoknye kipdeipnamne,’ Allah arye nyabuk. Allah arye nyapdeibukura, Daud kekebukce akunum kel kiyamuk. 31 Daud arye, Allah winipnamuk ning tenebukce, Allah arye, ‘Mesias unamle,’ tenen wipdeiyamuknye biti nyabuk. Ara, ‘Allah arye ninye lyena deiyoknye wibuka deiamuknye, Mesias akunum diplyopura, kam bukeipnamle’ tenen, arup nyapmasin yupu ara, Daud arye ayupu nyabuka sekamuk. Ara, Yesus el Dib Kanye ara, akunum diamice ninye unyakak kum batakuke. Tonda, Yesus el bol pia kum lyubuke. Aning nirya ara, minop talak, Daud arye, ‘Winipnamle,’ tenyamukce, ayupu nyapdeiyamuk. Ayupu ara, winiryuk arye nyapmasine. Peterus arye abulubuka kekenmek ninye ati nyabuk. Nyabukce ayupu ton dukdongobuka nyabuk. 32 Yesus dibuk bukni, el li Allah arye Yesus erebuka kam bukibuk ak, nun nirya eibupe. 33 Allah arye Yesus erebuka im deice bobinuka, el sirik taruk tam deibukura, ‘Na arepnamne,’ nyamuk ning Dib Kanye (Roh Khudus) ara, aribukura, Yesus doprobuk akarye, arepmasile. Wini talak anggun dinmalum ning ap, kekenmalum ning ap, Yesus arye Allah El Dib Kanye weik arye arepmasil ak, eipmasulume. 34-35 Ara, Daud ara, im deice kum welebuk bukni, ayupu nyabuk. ‘Na ni Allah arye na ni ati nyabuk. Na sirik tam bulyalyame! Apia bukaminya ani, narye an yanina ati aninye olbisilamlya ani, sirya tam ara, anang dobuka an amuak deipnamne.’ (Mazmur 110:1) 36 “Aning ati ara, anggun ap, Israel ninye nirya ap, anggun moubuka kel kiplulume! Anggun wanwanun yo deice oplum Yesus ara, nun ni elce yupu bokolina ap, ton ninye mutuku-mutuku nirya talipnamla deiyoknye bira, ara, Mesias ati, Allah arye Yesus anyuk akunum erepdeipsuke.” Peterus arye nyabuk. 37 Peterus ayupu nirya akunum nyabukura, sik awekmek nang akunum kekebikopura, ‘Se, nun pia malye winibupe’ tenen, kanye se tenebikce buku sukubuka, pia malye kanye bobikce, Yesus wipdeibukura, el yupu dobuka peterepra balamik Rasul nang ara, Peterus el weitcapu silip ap, nirya ati, tamubuka nyabik. “Se, amio, nunda, yata wiripnamap do?” nyabik. 38 Nyabikura, Peterus arye tamubuka nyabuk. “Anggun nirya ara, anggun malye winilulum ning ap, kanye malye tenelulum ning ap, ‘Allah arye namin kipsilirye, kum daneipnamsil’ tenen, anggun malye ning nirya batakmunyak arye, donga tamubuka, Allah el tam kipropmunyeura, nunda Yesus el si deice aryuk mek dongopnamsiape. Winibibyeura, Allah arye nun bico ati, talye arisulul Dib Kanye ara, arepsilyeura, dopropnalume. 39 Allah arye, ‘Aning arepnamsine,’ nyalilamsuk yupu ara, anggun ap, anggun mapu ap, sik mapu deibikibuk dadeipdanin binamak mapu ap, tonda, pera mutuku unyak nang ap ati, ayupu nyalilamsuk. Ura, Nun ni Allah arye akunum wibuka deibukce, yukupnamle ninye nirya ati, ‘Allah El Dib Kanye arepnamsile’ tenen, nyapne,” Peterus arye nyabuk. 40 Nyabukce, wenena ap, laka lena ap, weik nyabuk deice arye anang ati nyabuk. “Anggunda anang atalak pia malye wininyak ninye kan-kan arye, lyepdamunce, Allah dam banamlume.” Nyabuk ning ara, ‘Allah arye oplyak’ tenen, yupu sekuk. 41 Peterus arye awekmek nang ati ayupu nyanmok talak ara, ‘Dipkoprop nyanmasile’ tenen, kekebuka doprobik ninye ara, mek dongobik. Mek akunum dongobikopura, sik winiryuk dib tenebik ninye ara, min arye diba tenyamik ninye ap, tabakik. Tabakikopura, yupa weik kipnin balamuk. Asum deice arye tabakik ninye ara, 3.000 ninye diba tenebikce, Yesus ati diba tenyamik ninye ap tabakik. Yesus dib tenelamik nang, sik neika ulamik yupu 42 Yesus arye wipdeibuk Rasul nang, sik peterelamik yupu kekelamik ning ap, din neika ansinibuka dilamik ning ap, neika Allah morolamik ning ap, bico tenen, melilalamik akarye, sik kanye dukdongobuka neika ulamik. ‘Nun aninguk winiptibye’ tenen, patalamuka ati, yuk ning tenena kum arye aninguk winilamik. 43 Allah arye el mikip melilamuka arye, Yesus arye wibuka deiamuk Rasul nang ara, mambul pil ninye winipmanto kum pil ap, Allah arye mikip weik kildelilamukba, ninye kum winipmanto ning, pil dolamik ning ap, apil dolamikce awinilamik ati, aning nirya sik elilamikce, ‘Na ni,’ tenen, ‘Se dipkoprop, Allah arye mambul pil donmasile’ tenen, teleb tenebuka, kanye deipnarye ulamik. Ton ninye ara kanye deibuka ulamik. Ton ninye ara, mambul kanye bolamik. 44 Yesus dib tenelamik nang nirya arye, neika ulamik anye, sik talyamik ning nirya, ‘Na’ tenen, mulona kum ak arye, neika arilalamikce, aning nirya ansinibuka talilamik. 45 Ara, sik talilamik ning dobuka deklamikura, yata nang do nirya, asum-asum sik patapneto uk, dobuka arilalamik. 46 Winilamik akarye, asum-asum nirya, Yahudi yala nang, sik malye winilamik ning dekna ati, Allah arilbalamik aik dam bulubuka wekelbalamik. Tonda, sik anyaik-anyaik nirya bulubuka weklamik akarye, din ning bokuka, kanye deilildalamik akarye, din neikauk dilamik. Tonda kanye kum wililamikce, talye neik kanyeuk bobuka ansinibuka ulamik. 47 Tonda, Allah el si erena ati, “Allah el pia telebe,” nyabuka el si erelamikura, amutuku nirya, Allah arye yuk ninye lyelamuk akarye, dobuka deipra balamukura, Yesus ati min arye dib tenelamik nang ap tabaklamik akarye, weik kipnin balamik. |
© 2023, Wycliffe Bible Translators, Inc. All rights reserved.
Wycliffe Bible Translators, Inc.