Matius 19 - EipomekNinye arye, akunum domice kilapu batakna ati, Yesus arye, nyabuk yupu ( Markus 10:1-12 ) 1 Yesus arye ayupu nirya akunum nyabukopura, Kapernaum mutuku batakuka bisik pia mapnin balamika ani, Galilea tam batakuka, Yordan mek koubuka bisik mapnin balamika ani, Yudea tam biyik. 2 Biyikopura, Yesus minopce menekuka banmokbuk, el aminyan tam ninye weik aminyan yanganmekba, aninye sik uk dilamuk nang ati kwetenmok. 3 Tonok talak ara, Farisi nang Yesus dam yayikce, ‘Yesus ara, malye yupu nyapnul do, kum do? Malye yupu nyaptuopura, nunce, “Elda pia malye winilulnye,” nyaptibya’ tenen, tenepce asipdeyik. “Musa sekamuk yupu deice, tonoknye birye el domtu kil ati, ‘Akil bataknune,’ teneplirye, adiparyuk talya lukparabuka bataktu do? Yata deiyok arye do nirya, anye teneplye touk, ‘Adeiyok ara, ani. Adeiyok atia, na kil bataknune,’ teneplye touk, adeice aryuk el domtu kil bataktopura, aning teleb do, malye do? Musa arye, ayupu sekeipsuk do? Kum do?” nyabuka asipdeyikce, Yesus ati winipdeyik. 4 Asipdeyik ati, Yesus arye ila tamubuka aFarisi nang ati asipdeyuk. “Musa sekamsuk yupu nirya ara, min kum nyalulum do? Anyapnusin yupu kum kel kiplum do? Ayupu ara ani. ‘Allah arye aning-aning nirya kwepdeiyamuk talak ara, sal ap, kil ap, kwepdeiyamuk.’ (Kejadian 1:27) 5 Sal ap, kil ap kwepdeiamuk talak ara, Allah arye ayupu nyabuk. ‘Aning ati ara, tonoknye birye el li ap, el lin ap batakuka, el kil doplye talak arye dipdongobuka, dotalak ara, el ap, el kil ap, sikuk neika unamrake. Sikuk ansinibuka neika urikirye, nong tonok atonun unamdake.’ (Kejadian 2:24) 6 Winiduraka ati ara, sik yuk-yuk kum ururake. Sik kanye ap, nong ap, tonok atonun ubuka unamrake. Aning ati ara, narye nyapsine. Sal ap, kil ap dopdarikiba, Allah arye sik nong tonok atonun kipdeibuk ning ara, ninye arye wilibuka yuk-yuk kilina ara, meme. Ninye arye domice kilapu batakanya ara, pia malye,” Yesus arye, sik Farisi nang ati nyabuk. 7 Nyabukura, sikce tamubuka nyabik. “Ance ayupu nyapmasilam bukni, yata deiyok ati, Musa arye ayupu sekeipsuk do? Musa arye sekeipsuk yupu ara ani. Tonoknye birye, ‘Na kil bataknun’ tenen, surat sekuka el domtu kil areptopura, akil batakturye akil ati, ‘Anda bilyame,’ nyapturye bataktue. Ayupu ara, Musa arye nyabuka sekeiyamsuke. Asekeiyamsuk yupu ara, yata deiyok ati sekeipsuk do?” nyabuka, sik Farisi nang arye Yesus ati asipdeyik. 8 Nyabikopura, Yesus arye ila tamubuka sik Farisi nang ati nyabuk. “Anggun apu yapu talima malye uamukba, Allah yupu kum kekelamikce, malyeuk winilamika ati, Musa arye, ayupu nyabuka sekeiamuk. Anggun apu yapu nang malye winilamik touk, anggun wini talak ululum ninye babye, atonun winilulume. Anggun dolulum kil batakalulum ning ara, Allah arye aning-aning nirya kwepdeiyamuk talak ara, sal ap, kil ap dopdanuka, daulamik talak ara, aning kum winilamik bukni, anggun wini talak ululum ninye aryuk winilulume.” Yesus arye, Farisi nang ati nyabuk. 9 Nyabukce ayupu ton nyabuk. “Na dipkoprop nyapsine. Yatanye do nirya, el dobuk kil arye, yuk nang ap talya yopdakiba, adeiyok deice aryuk akil bataktue. Aning ara, mitikto telebe. Bukni, yuk deiyok nirya aupmatua babye, yuk deiyok deice el kil bataklirye, yuk kil doproplyopura, ara malye ulule. Ara, yuk nang arye, kilapu talye-talye yolamak touk winilule. Akunum domlum kilapu batakna ara, pia malye nyapsine,” Yesus arye, nyabuk. 10 Nyabukura, Yesus el mapu arye elti, nyabik. “Se, kilapu arye yuk nang ap, talya yolanyak deice aryuk, kil batakna ara, mitikto telebe, nyanmasila ara, nun ikine. Ati, nun kanye ara, kil dona ara, dawaplye, kilapu kum dopnamabe. Kwituk unamabe. Aning ara, teleb atia,” nyabik. 11 Nyabikopura, Yesus arye tamubuka nyabuk. Anggunce, ‘Kil dona ara, nun like kwituk unamabe,’ nyapmanulum yupu ara, ninye nirya kekebikirye, pia kum winiptinge. Ayupu talya nyapting bukni, dipkoprop kwit uk kum uptinge. Allah arye, ‘Kwit unamak’ tenen, ton nang wibuka deiplirye, el mikip anang ati arepnilyopura, ananguk ara, ayupu moubuka kekeptingce, kil dona kum diparyuk kwit nanguk uptinge. 12 Kil kum doce nang ara, yala winilye unyake. Tonok ning ara, sik nin yapu arye deibice talak aryuk, sik den duruk kum wamlyeba, kil patana ton kum wamlye nang ara, kil pia kum donyake. Deiyok bitinye ning ara, ton nang ara, sik deiyok nang arye, sik amu tam unyak melin nang ati, ‘Mambul piluk donamaka anya arye, kilapu kum dolanamake’ tenen, anang sik den duruk donyak nang ara, kil kum donyake. Deiyok winilye ning ara, ton nang arye utenenyake. ‘Kil dobibirye, akilapu sik patan ning pia tenebibyopura, Allah el piluk tenebuka, apil teleb ubuka kum doptibye anya arye, Allah lyepsilirye, nun talima talisiliba, el piluk tenebuka, apiluk donamap’ tenen, kilapu kum donyake. Sik bidamnye aryuk, ‘Kwit nanguk unamabe,’ tenebikirye, kilapu kum donyake. Anyapmasin nang do, yuk nang do, Allah arye, ‘Kwit nanguk unyakce, na piluk donamak’ tenen, el mikip areplye nanguk, ayupu kekebuka unyakce, kil kum donamake. Talya nang arye, aning kum winiptinge. Yesus arye, el mapu 12 nang ati nyabuk. ‘Allah arye, mitik mapu teleb kipdeipnamle’ tenen, Yesus arye Allah morobuk yupu ( Markus 10:13-16 ; Lukas 18:15-17 ) 13 Yuk talak ara, ninye weik arye, ‘Yesus el taruk nun mapu sik nong deice deiplirye, teleb kipdeipnamle’ tenen, amapu sik ni yapu ap, sik nin yapu ap arye, sik mitik mapu weik arye bobuka, Yesus dam boyanganmek. Boyanganmekura, Yesus arye wipdeibuk ati, el yupu kekebuka melibuka balamik nang arye, amapu sik ni yapu ap, sik nin yapu ap ati, “Anggun mapu bobuka, nun ni Yesus dam boyanganmaluma ara, bataklulume,” nyabuka yupu sekenmek. 14 Yupu sekenmek ati, Yesus eibukopura, el mapu ati derebuk. Derebukce, ayupu nyabuk, “Mitik mapu bobuka, na dam boyanganmaka ara, telebuka. Mapu ara, na dam yangana telebuka. Sik amapu na dam boyangana ati yupu sekenmaluma ara, meme. Allah lyeplirye, sik talima talibirye, Allah el mapu unamak ninye ara, amitik mapu unyak touk, talima namin unyak ninyeuk, Allah el mapu unamake. Amapu arye kanye bokoltona kum diparyuk, nati talya luparabuka diba tenepnikirye, lamapdongobuka unyak touk kum unyak ninye ara, nati dib kum tenepnitinge. Ati, ‘Mitik mapu arye Yesus dam kum yanuyak’ tenen, ‘Yupu sekena ara bataklulume,’ nyapsine,” Yesus arye el mapu 12 nang ati nyabuk. 15 Yesus arye aunmek nang nirya ati ayupu nyabukce, awekelyanganmek mapu ati, ‘Allah arye amapu ati, teleb kipdeipnamle’ tenen, Yesus el taruk sik nong deice deibukce, Allah moronmok. Winibukopura, amutuku batakuka, ‘Yukak binun’ tenen, banmok. Bona weik talinye tonok, Yesus dam yayukba nyabuk yupu ( Markus 10:17-30 ; Lukas 18:18-30 ) 16 Yesus arye amapu ati, Allah akunum morobukopura, sakwetebuka bayukbuk, bona talinanye tonok Yesus dam biyukce, Yesus ati asipdeyuk. “Naie, anda, peterena telebnye ulyama anya arye, yata teleb pil doptinya deice arye, Allah lyepnutu ura, bola koplobuka pia kam una deiyok ning doproptinye do?” nyabuka asipdeyuk. 17 Asipdeyukura, Yesus arye tamubuka nyabuk. “Ance, ‘Yata teleb pil doptinye do?’ nyapmanilama ara, deiyok ara, yata ati ayupu nyapmalamce, asipdemanilam do? Tukwak mutuku-mutuku nirya unyak ninye ara, tonoknye babye, teleb nang ton kum unyake. Dipkoprop teleb ululnye bira, Allah el tonok ulule. ‘Bol koplobuka pia kam una deiyok ning doproptinye’ tenen, patapkilyopura, Allah arye, ‘Wininamlulume, aning ara kum wininamlulume,’ nyapdeibuk ati, Musa arye sekeiamuk yupu mem yupu wamlye ning ara, ayupu nirya moubuka kekepmince, pia diksukumuk unamlame,” nyabuk. 18 Yesus arye nyabukura, abona weik talinanye birye tamubuka nyabuk. “Allah arye nyapdeibukba, Musa arye sekeipsuk yupu noutamak ara, dan yupu kekebuka unamne do? Ayupu nyanmanilama ara laka nyapnilyame,” nyabuka asipdeyuk. Yesus arye abona weik talinanye biti ayupu nyabuk. “Allah arye nyapdeibukba Musa arye mem yupu sekeiamuk ning ara ani. ‘Ninye talya oltakana ap, ubula kil talya yoldana ap, yuk ninye sik ning ubula dolona ap, yuk nang ati minina yupu nyana ap, anirya ara, pia kum wininamlulume.’ (Keluaran 20:12-16) 19 ‘Tonda, anggun ni yapu ap, anggun nin yapu ap ati, bico tenebuka kibuka melinamlulume. Tonda, an bidamang patan ati, bico tenepdamince, teleb ubuka uminye touk, ance yuk ninye ati bico tenebuka melilanamlyame.’ (Ulangan 5:16-20) Ayupu ara, Musa sekeiamuk yupu nyapmakine,” Yesus arye nyabuk. 20 Nyabukura, abona weik talinanye birye tamubuka nyabuk. “Naie, an nyapmanilam yupu ara, na mitikop arye kekelamsirye winilamsa anya arye, yata ning ton winipnamne do? Musa arye sekeipsuk yupu ton bataklamse ning ara, aupmal do?” nyabuk. 21 Nyabukura, Yesus arye anye biti ayupu nyabuk. “Ati, ‘Diksukumuk utinye’ tenen, dipkoprop patapkilyopura, narye nyapnukin ning ara, winipnulyame. Ara, an talyamlum ning nirya, yuk nang dam yo bok binuka dekmince, talya bona utotoa talina kum ninye, aning-aning nirya kum talinyak ninye ati, ayo bok arenamlyame. Talyamlum ning dekuka bona utotoa talina kum ninye akunum arepminyopura, Allah arye pia teleb ning im deice deiyamkilye ning ara, aminyan binuka dopropnalame. Bona utotoa talina kum ninye akunum arepminyopura, na yupu kekebuka dobolyanamlyame.” Yesus arye abona weik talinanye biti nyabuk. 22 Yesus arye ayupu nyabukopura, abona talinanye urasin yupra kukabukce, malye kanye bobuka, kanupdongobuka biyuk. Anye bira, aning-aning weik arye talilamuknye anya arye, ‘Ayupu nyapnil ning ara, kum winiptinye’ tenen, malye kanye bobuka kanupdongobuka biyuk. 23 Biyukopura, Yesus arye el mapu ati, ayupu nyabuk. “Na dipkoprop nyapsine. Allah arye ninye weik lyeplirye, sik kanye talima talinamle ninye ati, elce nyaplyeura, el amu tam bukuka unamake. Bukni, ayupu ara sik bona weik talin ninye ara, ikin upliba, kanye imun kanye aryuk kekenyake. Kanam aryuk na yupu kekebuka dib kum teneptinge. Ikin aryuk Allah el mapu unamake. Deiyok ara, bona weik talin nang arye, ‘Nun bona ara, nun na’ tenen, sik talinyak ning deice, sik kanye delinyaka ati nyapsine.” Yesus arye nyabuk. 24 Yesus arye ayupu winipmanto ning ton nyabuk. “Weik unta basam ara, baju wilamak yumce pum wekena ara kaname. Bukni, Allah arye sik kanye ap, talima ap, taliplirye, nyapdeipliba, el mapu unamake ning nirya ara, bona weik talin nang arye ayupu kekebuka kum dobolbitinge. Ikin kanye bobuka wininyaka deice aryuk, Allah el mapu kibikirye, im deice binamake. Kanam diparyuk dib kum teneptinge,” Yesus arye nyabuk. 25 Nyabukopura, Yesus el mapu ayupu kekebikce se tenebuka ngalukik. Ngalukikce sik mamun demuk asilanmek. “Ayupu nyapmasil ning ati ara, Allah arye yatato ninye lyepnamle do?” nyabuka asilanmek. 26 Asilanmek ati, Yesus arye tamubuka nyabuk. “Ninye mikip ap, ninye arye wininyak ning ap, adeice arye ninye kum lyepdatinge. Bukni, ninye arye kum winipmanto ning nirya ara, Allah elda, kanam aryuk apil dolule. Allah elcuk malye ninye babye, teleb ninye babye, kanam aryuk lyelule. Aning-aning nirya, Allah el mikip deice aryuk, kanam aryuk pil dolule. Allah ara ikin kum uptua ati, Allah arye lyepnamle ninye ara, kanam diparyuk lyepnamle. Ikin kum uptue.” Yesus arye nyabuk. 27 Nyabukura, Peterus arye tamubuka nyabuk. “Naie, an melin ati, nun talyamubu ning nirya batakuburye, an yupu kekebuka dobolyangakinyabe. Wininyaba ati ara, Allah arye yatato dekna ning arepsiliba dopropnamap do?” nyabuka asipdeyuk. 28 Asipdeyukba, Yesus arye el mapu ati nyabuk. Na dipkoprop nyapsine. Nara, Ninye Mi Koprop Atonunye birye, aning-aning nirya winiryuk ning kwepdeipnamne talak ara, aning nirya ara, na talipnirye, ninye deiyoknye ubuka, Raja unamne. Weik deiyoknye upnyopura, na pia teleb buna ning, weik dirina uplye nang deice arye buknirye, aning-aning nirya talibuka, deice tam unamne. Atalak ara, narye wibuka deipsise nang, na yupu kekebuka, pia dobolyanganamnulum ati, anggun ap aning-aning weik arepsiniba, anggun babye aning talibuka, deiyok nang kibuka unamlume. Winipmunye talak ara, anggun babye, teleb bunak 12 deice bukmunce, Israel ninye yala 12 unyak ninye nirya ara, anggun deiyok nang kibuka umunce, Israel yala ninye kan-kan arye, ‘Teleb unyak nang ara, ani. Malye wininyak nang ara anye,’ nyabuka, sik yupu lipsisikuka bokolina deiyok nang unamlulume. 29 Tonda, yatanye do, yata kil do? Ninye yala-yala nirya arye, na nong ap, na yupu peterena ap ati, sik talilamice ning batakikirye, na aminyan tam dobolyanganamniak ninye nirya ara, sikce batakikce ning atonun ning, yupa pia weik dolonamake. Ara, atalak noutam aryuk dolonamake. Ara, sik ulamice mutuku ap, sik aik ap, sik weit yapu ap, sik du yapu ap, sik weit kilapu ap, sik du kilapu ap, sik nin, sik ni yapu ap, sik bidamnye mapu ap, sik wa bun ap, anirya bataklamica ning ati ara, atalak noutam aryuk aning atonun ning, yupa weik dolonamake. Tonda, aminyan yanamle talak ara, kam pia una ati deiyok ning doprobikirye, nong bola koplobuka pia kam unamake. 30 Bukni, wini talak ninye deiyok nang kibuka ulamice weik nang ara, aminyan talak ara Allah arye aninye dobuka, amu kipdeipnamle. Atonun, wini talak amu tam unyak ninye ara, Allah arye aninye dobuka erepdeiplirye, weik ninye deiyok nang kipdeipnamle. Yesus arye el mapu ati nyabuk. |
© 2023, Wycliffe Bible Translators, Inc. All rights reserved.
Wycliffe Bible Translators, Inc.