Markus 1 - EipomekYesus yanamuka ati, Yohanes Pembaptis birye, Yesus el bisik kintinibuk ning ati, nyabuk yupu ( Matius 3:1-11 ; Lukas 3:2-16 ) 1 Allah el Mi Koprop, Yesus Kristus ap, ninye lyena ati el laka teleb yupu deiyok kouna ara, ani. 2 Aminyan winipnamuk ning ap, Allah el yupu ap ati, laka nyalamuknye, nabi Yesaya birye nyabuka seklamuk. Allah arye nyabuk, ‘Na yupu lak lenanye minopce dopdeipniba, binmale bukni, an aminyan binamlyame. Na yupu lak lelinanye birye, an binalam bisik ara, kintinipdeipnamkile. 3 An bisik kintinipdeipnamlanye bira, mok cena ap, ninye ap, kumak arye, ayupu nyanamle. Ara, “Nun Weik Ninye Deiyoknye, Allah yanamla ati, bisik funguk yabuka kintinilinamlulume,” nyanamle.’ (Yesaya 40:3) 4 Nabi Yesaya birye ayupu nyalamuk atonun Yohanes yayuke. Yayukce ninye ap, mok cena ap, kum ulamukba, Yordan mekinak dib tenen nang dobuka mek dongolamuk. Tonda, Yohanes peterelamuk ning ara, ani. “Ninye kanye talima malye tenelamice ning ap, malye winilamice ning ap, nirya batakuka, kanye tamubiceura, Allah arye nun lyena ati, amalye ning nirya kum kipdeiplirye, namin kipnamsile,” Yohanes birye nyabuka peterelamukce, dib tenen ninye mek dongolamuk. 5 Weik asik dolamik mutuku, Yerusalem mutuku ulamik ninye ap, Yudea mutuku noutam ulamik ninye ap, yupa weika arye Yohanes peterelamukak kekelbalamik. Balamikce, sik malye winilamik ning, yuk ninye kekelamikak arye laka nyalamik. “Nun dipkoprop malye winilamupe,” nyabuka, sik malye winilamik ning laka nyalamikba, Yohanes birye aninye ati, mek dongolamuk. Dongolamuk mek si ara, Yordan mekin. 6 Yohanes bira unta basam potong dobuka ongon baju wibuka ongolamuk. Abasam boluk deiatinga delilamuk. Tonda Yohanes bira madu mek ap, sul kwising ap, dilamuk. 7 Awinilamukce nyalamuk ning ara, ani. “Na mikip kumnye birye min yase bukni, aminyan tam yanamla deiyoknye bira, elda mikip pia weiknye ulule. Na mambul kumnye unirye el amutamuk ununa ati, elda pia weiknye binya arye, el yan deice ongolulul ning, el si ara yan ongona koulongon tapu, narye melibuka kanupdongobuka kum loploptinye. Nada mambul kumnye ununa ati ayupu nyapsine. 8 Narye mek dongosunun bukni, anye birye, Allah El Dib Kanye weik anun arepsiliba, anggun talima noutam wekuka langdipnamsile,” Yohanes birye nyabuk. Yohanes birye, Yesus mek dongobuk ning ap, Isa Mutuku Dongonye arye, ‘Yesus malye winiptu’ tenen, Yesus piripdeyuk ning ap ati, nyabuk yupu ( Matius 3:13-17 ; Markus 4:1-11 ; Lukas 3:21-22 ; Lukas 4:1-13 ) 9 Yohanes ayupu peterelamuk talak ara, Yesus Galilea tam bukni, Nasaret mutuku arye, Yohanes birye dib tenen ninye dobuka mek dongolamukak yayuk. Yesus ara, Yordan mekin yayukba, Yohanes birye Yesus mek dongobuk. 10 Mek dongobukba, mek pum tam arye wekabuka ani, tikilongoyuk talak ara, Allah arye im deice buplan kukeibukba, Yesus dinmokba, Allah El Dib Kanye ara, yalma maka atonun dayukce, Yesus el nong deice bulyayuk. 11 Bulyayuk talak ara, Allah im deice arye ayupu nyabuk. “Anda na Mi Koprop ulyame. Na anti, pia bico tenekinirye, na kanye pia delikunune,” Allah arye nyabuk. 12 Nyabukura, adiparyuk Allah El Dib Kanye arye Yesus ara, mek ap, ninye ap, una kum mutuku noutam bobiyuk. 13 Bobiyukura, like yupa weik 40 sum deice arye, Isa Mutuku Dongonye arye, ‘Yesus malye winiptu’ tenen, pia asilelamnuke. Amutuku ulamuk talak ara, amutuku noutamak ara, ninye yuk nang ton, kum ulamik bukni, talye buru tam kam ulamle ning ton ubukba, Yesus el ton aulamuk. Atalak ara, Yesus din patalamuk bukni, kum dilamuka anya arye, el mikip mitang ubukba, Allah el im deice pil don nang, malaikat-malaikat arye, Yesus dam yanuka kalikuka melilamik. Yesus arye, el yupu kekebuka, peterepnin banamik nang ati, nyabuk yupu ( Matius 4:18-22 ; Lukas 5:2-11 ; Yohanes 1:35-42 ) 14 Yohanes Pembaptis tongobikce, akunum tapu koubuka wenen aik dongobikba, Yesus ara, Galilea tam tamubuka welebiyuk. Welebiyukce, Allah el laka teleb yupu, ninye lyen yupu lak nyalamuk. Nyalamuk ning ara, ani. 15 “Allah arye tenebuk talak ara, akunum uple. Ara, Allah arye, ninye tukwak nang yupa weik, anggun talima pum tam talibuka unamle talak ara, akunum dam upmala ati, anggun kanye talima malye tenelulum ning ap, malye winilulum ning ap, batakuka, balye tamupmunce, Allah el laka teleb yupu ninye lyen yupu uk, dib tenepnamlulume,” nyabuka peterelamuk. 16 Ayupu nyabuka peterelamuk talak noutam ara, Yesus ara pia pala mekwen el si ara, Galilea mekwen lilun banmok. Banmokce, Simon ap, el weit kopropa Anderias ap, sikda mekin bal dolamrik nang ulamrik anya arye, ‘Mekin bal youbuka dopnanam’ tenen, mekwen pum bisik aling ato ning el si, jala dolkwetenmarikak eibuk. 17 Yesus eibukce, abitinye nang ati nyabuk. “Anggunda, na melibuka yanurume. Mekin bal youbuka dolamlum atonun, ninye bulubuka dolon nang kipdeipnamsine. Winipsinyeba, ninye weik arye Yesus ati, ‘Dib tenepnamak’ tenen, na dam boyanganamnurume,” nyabuk. 18 Yesus arye nyabukura, adiparyuk, Simon ap, Anderias ap, sik bitinye nang ara, mekin bal webuka dolon ning, jala batakukaprikce, Yesus melibuka yarik. 19 Yesus ayupu nyabukce, amekwen lilunuk mitik tonun ton banmoka ani, bitinye nang ton, Yakobus ap, el weit Yohanes ap, Zebedeus el mapu, sik mek liya yo deice arye mekin bal youbuka dolamrik ning kintininmarikak eibuk. 20 Eibukce, adiparyuk Yesus arye abitinye nang ati, “Na, melinamnururume,” nyabuka yukubukba, sik bitinye nang ara, sik ni Zebedeus ap, el pil melin nang ap, mek liya yo deice abukmek sukumuk batakuka, Yesus melibuka birik. Yesus arye, ninye talimak isa talyamuka yakdonokuk yupu ( Lukas 4:31-37 ) 21 Yesus arye winiryuk dobuk nang ap, Yesus ap, tonok dolamik asik si ara Kapernaum mutuku welebik. Welebikce aunmek bukni, Yahudi yala nang, sik Allah yupu weklamik sum el si ara Sabat sum akunum ubukopura, Yesus arye Yahudi yala ninye Allah si erelamikce, Allah yupu peterena aik wekukce, peterenmok. 22 Yesus arye peterenmokba, abulupmek nang nirya kekebikce, mambul kanye bobuka, ‘Se’ tenen, ngalukunmek. Ara, Musa sekamuk yupu peteren nang arye, peterelamik touk kum bukni, Yesus ara, ‘Yuk nang arye peterelamik ninguk nyapnune’ tenena kumce, weik kel arye peterenmoka ati, amutuku nang ngalukunmek. 23 Anang ngalukunmek aik ara, Yahudi yala ninye sik Allah yupu peteren aik noutamak arye, isa talyamuknye bukmokce, yupu weik arye nyabuk. Anye bira, isa arye talipnuryamuka arye nyabuk. 24 “Yesus Nasaret mutuku ulamlumnye, anda yata ning patapmakilba yanmasilam do? Ance ‘Amutuku isa mer nirya opnaman’ tenen, yanmasilam do? Na kel bikmakine. Allah arye wiamkukba, anda Pia Diksukumnye ulyame,” nyabuk. 25 Isa arye nyabuk bukni, Yesus el yupu mikip arye, “An yupu tunim abuka, anye talima noutam talipluma ara, batakuka bilyame,” nyabuka wenebuk. 26 Yesus arye nyabuka wenebukba, isa arye, atalyamuknye weik arye talibuka lulukunmoka ani, el kanye ap nong pum bisik ap arye kutuksakukce, ngalukuka biyuk. 27 Yesus arye winibukopura, abulubuka wekmek nang nirya arye, ngalukuka malye nyanmekce asildanmek. “Se, awinipmasil ning ara, yata ning do? Yuk nang arye nunti peterelamsik yupu atonun kume. Elce weik mikip ap, weik kel ap, arye peterenmasile. Isa mer ababye, Yesus arye ‘Winiplulume, winiplulume,’ nyaplye ninguk kekebuka banyake,” nyanmek. 28 Ati ara, anang arye Yesus winibuk ning ati, bobuka laka nyapnin balamikba, Galilea tam noutamak ulamik nang weika arye kekelamik. Yesus arye uk dilamuk ninye kwetelamuk yupu ( Matius 8:14-17 ; Lukas 4:38-41 ) 29 Asum arye, Yahudi yala nang Allah yupu peteren aik batakuka biyikce, Yesus ap, Simon ap, Anderias ap, Yakobus ap, Yohanes ap, sik nirya ara, Simon ap, Anderias ap, sik aik biyik. Biyikopura, anang aik binuka wekik. 30 Simon el yamal kil yun dilamuka ati, mapmok aik ara, Yesus ati laka nyabik. 31 Ati, Yesus arye akil mapmok sukum arye, akil el taruk talibuka tikdeibuk. Tikdeibukce, akil yun dilamuka ara, adiparyuk kum dayukba, akil arye anang sik din aribuk. 32 Asum bukni, keting akunum kum ubuk talak ara, amutuku ninye arye uk dilamuk ninye ap, isa talilamuk ninye ap, weik bobuka Yesus dam boyayik. 33 Boyayikba, Kapernaum mutuku asik domikak ulamik nang, Simon aik buplan dam, weik arye bulubuka wekelyayik. 34 Bulubuka wekenmekba, Yesus arye, anang sik dilamuk uk, talilamuk ning weik yala-yala nirya kwetebuk. Tonda, Yesus arye isa mer weike ninye talyamuka ara, asik nirya yakuka dopkwetebuk bukni, aisa nirya ara, el Yesus akunum kel bikamik. Ati, Yesus arye, ‘Aisa arye na wininun ning laka nyapnicake,’ tenebuk. Tonda, sik isa mer arye, “Yesus ara, Allah el Mi Koprop akunum yanmale,” nyabuka ‘Na lak akarye, nyapnicak,’ tenebuk. Utenebuka anya arye, Yesus arye aisa mer nirya ati, “Anggun yupu tunimaplulume,” nyabukba, aisa nirya ara, yupu nyapmanto kum ubik. Yesus arye, ninye kum ulamikak binuka, Allah morobuk yupu ( Lukas 4:42-43 ) 35 Sik mapmeka ani, kum berekmok talak arye, tuba inipmok bukni, Yesus bukukabukce, anyasik batakuka buru tam biyukce, ninye kum ulamikak binuka, Allah morobuk. 36 Allah moronmok talak ara, Simon ap, el kwit yapu nang ap, ‘Yesus dan do?’ tenen, ep-ep banmek. 37 Ep-ep banmeka ani, Yesus eibikopura, yuprakuka yupu weika arye nyabik. “Amutuku nang nirya ara, ‘Nun ton kwetebuka melipsutue’ tenen, anti enmakiake,” nyabik. 38 Nyabikba, Yesus arye tamubuka nyabuk. “Kume, ‘Ninye weik peterepnamne’ tenen, yanamsa ati, amutuku dam bukni, yuk mutuku weik asik dobuka unyakak ap, mitik asik dolamicak ap, binuyabe,” nyabuk. 39 Nyabuk touk, Galilea mutuku noutam nirya, balamukce, Yahudi yala nang sik Allah yupu peteren aik wekuka peterelamukce, aninye talyamne isa nirya yaklamuk. Yesus arye, barye suse atonun dilamuknye kwetebuk yupu ( Matius 8:2-4 ; Lukas 5:12-14 ) 40 Tonok sum ara, weik barye suse atonun suse, el nong bola nirya dilamuknye, Yesus dam kutam tuku dipdongobuka bulyayukce, Yesus ati morobuk. “Anye bira kwetepnune, tenepnutumtoura, adiparyuk kwetepnutume. ‘Ati, kwetepnamnilam’ tenen, moropmakine,” nyabuk. 41 Anye birye nyabuka morobukopura, Yesus arye elti, pia bico tenebuk ati, anye el nong deice Yesus taruk talibuk. Talibukce nyabuk, “Narye anti kanye deibuka kwetepnukine. Winira akunum teleb ubuka kwetepmakine,” nyabuk. 42 Yesus arye nyabukopura, adiparyuk el barye suse atonun dilamuka lopdobukura, teleb ubuk. 43 Yesus arye anye biti, “Narye akwetepmakin ning ara, yuk nang ati laka kum nyalbinamlyame,” nyabuka yupu moupdeibuk. 44 Tonda, Yesus arye nyabuk. “Laka kum nyapnalam bukni, an nong dipdenamkila ati, Yahudi yala nang, Allah arena deiyoknye dam binuka laka nyapmince, el elina ati an nong amupnulyame. Amupminyeura, eipkilirye, nyapnamkile. Allah bira, pia Kurunye binya arye, an barye suse dilamkuk talak ara, ‘Allah derepsilyak’ tenen, nun neika kum ulamubu. Anyaik, Allah el si eren aik kum yangalamlum bukni, winira barye suse akunum lopmakila ati, anyaik yangana ap, nun neika una babye, teleb nyapnamkile. Tonda, uk dilamne ninye uk lopnopura, Musa sekamuk touk Allah si erena ati, kam ning obuka arilbalamak touk, an babye, arilbilyame. Ara, ‘Allah arye akunum kwetepmale tenepnamkiyak’ tenen, nyapmakine,” Yesus arye nyabuk. 45 Yesus arye akwetebuknye biti, nyabuk bukni, anyapdeipmok ning batakukabukce, Yesus arye kwetebuk ninguk laka nyapra balamukba, ninye weik kekelamik. Ninye weik arye kekelamika ati, atalak arye deiyok koubukce, Yesus ara, ninye asik dolamikak ara talye mankau arye lak kum balamuk. ‘Ninye weik bulubicak’ tenen, dungnubuka ninye una kumak, buru mutuku uk binuka ulamuk. Bura mutuku ulamuk bukni, ninye dana-dana tam arye weik bulubuka, Yesus dam yangalamik. |
© 2023, Wycliffe Bible Translators, Inc. All rights reserved.
Wycliffe Bible Translators, Inc.