Luka 1 - Naaŋmen Nɔpaalaa GaneGane Ba Naŋ Sɛge Ko Tiyofilo 1 Noba yaga naŋ da e a neɛ a sɛge biŋ a yɛlɛ na zaa naŋ da e a te poɔ, 2 aŋa lɛ banaŋ naŋ da bebe a piiluu saŋ, a nyɛ a eebo, kyɛ da e a yelbiri tontonema, a manne ko te, 3 N meŋ da maale la n teɛroŋ, N naŋ da wa kaa a yɛlɛ zaa nyɛ a yi a piiluu saŋ, a meŋ pãã boɔrɔ ka N sɛge, a manne a yɛlɛ naŋ kyɛŋ tutaa lɛ ko fo, N Ba Tiyofilo. 4 N erɛ la a ŋaa ka ka fo baŋ a yelmeŋɛ kyaare ne a yɛlɛ na zaa banaŋ da manne ko fo. A Gyɔɔn Bati Dɔgebo Yɛlɛ 5 A Gyudiya Naa Hɛrɔde naaloŋ saŋ, Naaŋmen bagmaala kaŋ da bebe la ka ba boɔlɔ o Zakareya, a yi a Abigya Naaŋmen bagmaalba boorɔ poɔ. O pɔge da yi la a Aarɔn bale poɔ ka o yuori di Elizabɛl. 6 Ba zaa bayi da waa la nemmenne Naaŋmen niŋesogɔ, a da sagra a Daana nɔɛ ane O yɛlɛ zaa velaa. 7 Kyɛ ba da ba taa biiri, bonso, a Elizabɛl da waa la pɔg-ɔre, kyɛ ka ba zaa bayi da te korɔ. 8 A naŋ da wa te ta Zakareya ka o toŋ o bagmaale toma a Naaŋmen niŋesogɔ, 9 ba da tu la a ba Naaŋmen bagmaalba tuuluŋ a ŋmɛ gbaŋ, ka Zakareya di, ka a e ka ona la na kpɛ te nyege ensɛnse a Daana zisoŋ zie. 10 A ensɛnse nyegebo saŋ naŋ da wa ta, a noba zaa da be la a yeŋ poɔ a puoro. 11 Lɛ la ka a Daana maleke daasaa a Zakareya zie a wa are a Naaŋmen bagmaalkuuri duluŋ seŋ, a benee ba naŋ maŋ nyege a ensɛnse. 12 A Zakareya naŋ da wa nyɛ o, o pɔlaa da teɛɛ la kyɛ ka dabeɛ̃ kpɛ o yaga. 13 Kyɛ ka a maleke da yeli ko o, “Zakareya, ta zoro dabeɛ̃, bonso, Naaŋmen woŋ la a fo puoruu. A fo pɔge Elizabɛl na dɔge la bidɔɔ, ka fo pore o yuori ka Gyɔɔn. 14 Fo na taa la kyelloo ane popeɛloŋ, kyɛ ka noba yaga kyelle a o dɔgebo saŋ, 15 bonso, o na waa la nentegroŋ a Daana zie. A ba seŋ ka o nyu dãã bee dããkpeɛŋaa zaa. O na paale ne la a Vooroŋ Soŋ a o ma poɔŋ, ka ba dɔge ne o. 16 O na e la ka a Izerayɛl biiri yaga leɛ wa a Daana ba Naaŋmen zie. 17 O na taa la a Elaagya vooroŋ ane o kpeɛ̃õ, a de a Daana weɛ, a e ka bidɔgrebɔ sukyie leɛ kyaare ba biiri, kyɛ e ka koŋwoŋwuluu deme leɛ tɔgle a nemmenne eebo, a na nare a noba ka ba kyɛllɛ a Daana.” 18 A Zakareya da soore la a maleke, “Wola ka N na e baŋ ka a yɛlɛ ama waa la yelmeŋɛ? Bonso, N korɛɛ la ka N pɔge meŋ korɔ.” 19 Ka a maleke leɛ yeli sɔge o, “Maa la Gabereyɛl. N maŋ are la Naaŋmen niŋesogɔ; Ona la toŋ ma fo zie ka N wa yeli a yelnoore ama ko fo. 20 Kyɛ fo naŋ ba sage de a N yɛlɛ ama zuiŋ fo na e la muu, a koŋ baŋ yeli yɛlɛ, a te ta bebiri na a yɛlɛ ama naŋ sereŋ na e, ka a saŋ wa ta.” 21 A lɛ zaa poɔ, a noba da kyɛllɛ la a Zakareya kyɛ teɛrɛ ba pooreŋ, bonna naŋ so ka o kɔɔre a zisoŋ zie a Naaŋmen die poɔ te ta lɛ. 22 A Zakareya naŋ da te yi wa, o da kontoɔ̃ yeli yɛlɛ ko ba, lɛ la ka ba pãã da baŋ ka o nyɛ la nyaabo kaŋ a zisoŋ zie a Naaŋmen die poɔ. O da de la o nuuri manne ne yɛlɛ korɔ ba kyɛ koŋ baŋ yeli yɛlɛ ne o noɔre. 23 A Zakareya toma saŋ naŋ da wa baare a Naaŋmen die poɔ, o da leɛ kuli la o yiri. 24 A lɛ puoriŋ, a o pɔge Elizabɛl da taa la poɔ, a da ba yire yeŋ a te ta kyuuri anuu saŋ. O da yelee la: 25 “Ŋaa la ka a Daana e ko ma; O da wuli ma la O nimimaaroŋ, a kyɛ iri ma yi ne vi N naŋ nyɛ a n noba poɔ.” A Yeezu Dɔgebo Yɛlɛ 26 A kyuuri ayoɔbo poɔŋ, Naaŋmen da toŋ la O maleke yuori naŋ di Gabereyɛl, ka o gaa teŋɛ kaŋ ba naŋ boɔlɔ Naazɛrɛ, naŋ be Galili paaloŋ poɔ, 27 bitoro kaŋ zie. A bitoro ŋa ne dɔɔ kaŋ ba naŋ boɔlɔ Yuzɛb da eŋ la noɔre ka ba na kuli la taa. A dɔɔ ŋa da e la Davil bale neɛ. A bitoro ŋa yuori da la Mareya. 28 A maleke da wa la o zie, a wa yeli, “Yaane, zunoɔ soba! A Daana be la fo zie.” 29 Kyɛ a Mareya noɔre da maaɛ la yaga ne a yɛlɛ o naŋ da woŋ, ka o da teɛrɛ o poɔŋ ka a puoro ŋa tɛgɛ pãã la boŋ. 30 Ka a maleke yeli ko o, “Mareya, ta zoro dabeɛ̃, fo nyɛ la nimimaaroŋ yi Naaŋmen zie. 31 Kyɛ ŋaa, fo na taa la poɔ a dɔge bidɔɔ, a pore O yuori ka Yeezu. 32 O na e la neŋyuori, ka ba boɔlɔ O a Naaŋmen Bie. A Daana Naaŋmen na ko O la a O Sããkoma Davil nakogi. 33 O na di la naaloŋ a Gyekɔb boorɔ zu tegitegilɛ, ka a o naaloŋ koŋ taa baaroo.” 34 A Mareya da yeli ko la a maleke, “Wola ka a yɛlɛ ama na baŋ e, N naŋ ba baŋ dɔɔ zaa sɛre?” 35 Ka a maleke yeli ko o, “A Vooroŋ Soŋ na wa la fo zie, ka a Naaŋmen kpeɛ̃õ wa sigi fo, a zuiŋ a bie fo naŋ na dɔge na e la bi-soŋ, ka ba boɔlɔ O Naaŋmen Bie. 36 Nyɛ, a fo dɔgrɔ Elizabɛl naŋ kore kyɛ ka ba yeli ka o e la pɔg-ɔre, taa la poɔ kyuuri ayoɔbo. 37 Bonso, yeli zaa ba kyebe ka Naaŋmen kontoɔ̃ e.” 38 Lɛ la ka Mareya yeli, “Maa la ŋa, a Daana tontonɔ; ka a e ko ma, a seŋ lɛ fo naŋ yeli.” Lɛ la ka a maleke da bare o kyɛ gaa. Mareya Naŋ Gaa Ka O Te Nyɛ Elizabɛl 39 A beri na poɔ, a Mareya da nare la o meŋɛ a yi wieouŋ zaa gaa Gyudiya teŋɛ kaŋ naŋ are tanne poɔ, 40 a da te kpɛ Zakareya yiri poɔ a puori Elizabɛl. 41 A Elizabɛl naŋ da woŋ a Mareya puoro, a bie da kpɛ te logre la a o poɔŋ. A Elizabɛl da paale ne la a Vooroŋ Soŋ, 42 a ŋmɛ kulinni a yeli, “Fo nyɛ la maaloo a pɔgeba zaa poɔ, kyɛ ka a fo poɔ bie meŋ nyɛ maaloo. 43 Bonso ka a yeli naŋ seŋ ŋaa e n zie, ka a n Daana ma wa n zie? 44 N naŋ deɛ wa woŋ a fo puoro, a bie naŋ be a n poɔŋ deɛ da kpɛ logrɛɛ la ne popeɛloŋ. 45 Fo nyɛ la maaloo ne fo naŋ sage de ka a lɛ a Daana naŋ yeli sereŋ na nyɛ la eebo.” Mareya Puubu Yieluŋ 46 Ka Mareya da yeli: “N seɛ danna la a Daana, 47 Kyɛ ka N seɛ taa kyelloo a n Faara Naaŋmen zie, 48 bonso, O taa la nimimaaroŋ kyaare ne a O tontonɔ naŋ taa Sigruumilluu, Serɛzaa, a yi ŋaa kyɛ gɛrɛ, noba zaa na boɔlɔ ma la zunoɔ soba, 49 bonso, a Kpeɛ̃õ Zaa Soba toŋ la toŋkpeɛne ko ma, kyɛ a O yuori e la soŋ. 50 O taa la nyonono ne banaŋ naŋ zoro O, a yi a saamine a te tɔ ba biiri. 51 O wuli la O kpeɛ̃õ O tontonne poɔ; O ŋmɛ la a pɔloo deme poteɛrɛ yaare. 52 O sigri la a gandaare a yi a ba nakogri zu kyɛ zɛge a bambaalba ka ba do, 53 O ko la a kɔŋ deme bonveɛle ka ba di tege, kyɛ e ka a bondaanema gaa ne nuzagle. 54 O soŋ la a O tontonɔ Izerayɛl, O naŋ leɛ-teɛre a O nembaaloŋ zoobu, 55 a yi a O noɔre O naŋ da eŋ ko a te sããkommine, a ko Aboraham ane o bale, tegitegilɛ.” 56 A Mareya da kpɛ la a Elizabɛl zie a te ta ŋa kyuuri ata, kyɛ pãã leɛ kuli o yiri. A Gyɔɔn Bati Dɔgebo 57 A Elizabɛl dɔgebo saŋ naŋ da wa ta, o da dɔge la bidɔɔ. 58 A o laŋkpɛrebɛ ane o dɔgrebɔ naŋ da woŋ ka a Daana wuli la O nimimaaroŋ kpoŋ kyaare ne o, ba da laŋ ne o la kyelle. 59 A beri anii daare, ba da waɛ la ka ba iri a bie dɛgre, kyɛ da boɔrɔ ka ba de a o saa Zakareya yuori pore ne o. 60 Kyɛ ka a o ma da yeli, “Ai, a seŋ ka o yuori di Gyɔɔn.” 61 Ka ba yeli ko o, “A fo dɔgrebɔ kanzaa ba di a yuori ŋa.” 62 Lɛ la ka ba da manne ne nu soore a saa, yuori na o naŋ da boɔrɔ ka ba ko a bie. 63 O da eɛɛ la ka ba de bon o naŋ na sɛge ne ko o, ka o da sɛge, “O yuori la Gyɔɔn.” Ka a noba zaa nɔɛ da maa. 64 A tɔntɔbaalɛ la ka a Zakareya noɔre deɛ yuo, ka o zele lori, ka o piili yele yɛlɛ, a danna Naaŋmen. 65 Dabeɛ̃ da kpɛ la a ba gbandige na noba zaa, kyɛ ka ba da ŋmɛ a yɛlɛ yaare a Gyudiya paaloŋ zaa. 66 Banaŋ zaa naŋ da woŋ a yɛlɛ ama, da teɛre la ba pooreŋ a yele, “Boŋ tɔ neɛ la ka a bie ŋa na waa?” Serɛzaa, a Daana kpeɛ̃õ da be la o zie. A Zakareya Ŋmen-yelmanna Yelyelii 67 Lɛ la ka a o saa Zakareya da paale ne a Vooroŋ Soŋ a yeli Ŋmen-yelmanna yelyelii ama: 68 “Ka a Daana, a Izerayɛl Naaŋmen nyɛ puubu, bonso, O leɛ la O nimimaaroŋ kyaare ne O noba kyɛ faa ba. 69 O ko te la faabo gandaa ka O yi a O tontonɔ Davil bale poɔ, 70 aŋa O naŋ da tu a O Ŋmen-yelmanneba zie a yeli saŋ zaa, 71 ka ka te na nyɛ faabo a yi te dɔndɔnne nuuriŋ ane banaŋ zaa naŋ kyiiri te zie. 72 A ŋaa zie O wuli la O nembaalonzoe a seŋ O naŋ da eŋ noɔre ko a te sããkommine lɛ, kyɛ da teɛre a O nɔsoŋ O naŋ da eŋ, 73 a noɔre na O naŋ da polle ko a te sããkoma Aboraham, ka O ko te, 74 ka ka tenee naŋ da nyɛ faabo yi te dɔndɔnne nuuriŋ, na tonɔ korɔ O, kyɛ ba zoro dabeɛ̃, 75 sonnoŋ ane yelmennoŋ poɔ a O niŋesogɔ a te nyɔvore zaa poɔ. 76 Kyɛ fõõ, n bie, ba na boɔle fo la Naaŋmen Kpeɛ̃õ Zaa Soba yelmanna, bonso, fo na de la a Daana weɛ, a te nare a O sobie, 77 a na ko O noba faabo yelbammo a ba yelbebe naŋ nyɛ sudi zuiŋ. 78 A yi a te Naaŋmen nimibaaloŋ zuiŋ, a veɛloŋ naŋ yi sazu na puri kyaane te la, 79 a ko banaŋ naŋ zeŋ ligruŋ ane kũũ dasuoluŋ poɔ veɛloŋ, a na gu te gbɛɛ emmaaroŋ sori poɔ.” 80 A bie da baaɛ la, a taa kpeɛ̃õ a vooroŋ poɔ, kyɛ da be a wɛgyɛŋ poɔ a te ta saŋ na o naŋ da wa yi noba poɔ ka a Izerayɛl noba zaa nyɛ o. |
First New Testament in Dagaare Language © The Bible Society of Ghana, 2013.
Bible Society of Ghana