Tɔbiti 1 - Naawuni Kundi Kasi Din Mali Diutɛrɔkanɔnikal Litaafinima

¹ Litaafi ŋɔ yɛrila Tɔbiti yɛla. Tɔbiti daa nyɛla Tɔbiɛl bia, ka Tɔbiɛl nyɛ Hananiɛl bia, ka Hananiɛl nyɛ Aduɛl bia, ka Aduɛl nyɛ Gabaɛl bia, ka Gabaɛl mi nyɛ Rafɛl ŋun daa yi Naftali zuliya ni na la bia.

² Rafɛl maa ka bɛ daa gbaai o ya Tisibe din daa be Kadɛshi Naftali nudirigu polo Galili duli zaŋ labi Asha wulimpuhili polo mini Fɔgɔr nuzaa polo Asiria Naa Shalimanɛsa ʒiɛman’ ni la.

Tɔbiti bipalitali saha

³ Man’ Tɔbiti, n daa kul dolila yɛlimaŋli mini wuntia soli m biɛhigu ni zaa. N daa tum nirilim tuma ti bɛ ni daa gbahi m mini n dɔɣiriba ni n ya ninvuɣ’ shɛb’ kuli Asiria la.

⁴ N ni daa nyɛ nachimbila m-be n ya Izraɛl tiŋgbɔŋ ni, n yab’ Naftali zuliya zaa daa chɛla Dauda yiŋnim’ mini Jɛrusalɛm bahi. Jɛrusalɛm maa ka Naawuni daa pii Izraɛl zuliya zaa sani ni bɛ maani sara nimaani, ka chɛ ka bɛ me o jɛmbu duu din nyɛ ŋun’ Naawuni biɛhigu shee, ka mal’ li ka di be kasi sahakam n-ti zuliya kam.

Tɔbiti ʒiɛyimtali zaŋ chaŋ o daadiini polo

⁵ N dɔɣiriba zaa mini ti yaannim’ dunoyanim’ bɛn nyɛ Naftali zuliya niriba daa kɔritila biŋkɔbiri maani naɣibil’ so Izraɛl naa Jɛrɔbɔam ni daa me n-zali Dan zuliya tiŋgban’ ni mini Galili zoya zaa zuɣu la.

⁶ Amaa n kɔŋko n-daa yi kul chani Jɛrusalɛm waawaayili churi puhibu saha kaman bɛ ni daa zali Izraɛlnim’ zaa zaligu shɛli din ka yiɣisibu la ni daa wuhi shɛm. N daa yi niŋdila yomyom zaŋdi m bindiri’ daŋda mini m biŋkɔbbaligu ni tuui dɔɣi bi’ shɛba ni n naɣ’ pia kam puuni naɣ’ yino ni n ni tuui chɛ m piɛri kɔb’ shɛŋa chani Jɛrusalɛm.

⁷ N daa yi zaŋdi li mi tiri maligumaaniba bɛn daa nyɛ Aduna bihi m-be sara maligu bimbini gbini la; lala ka n daa lan zaŋdi chi mini kawana pirigibu bupia puuni yim zuɣu mini wain ni olivi kpam ni fiig tiwala ni tiwal’ shɛŋa din pahi di zuɣu nti tiri Lɛvinim’ bɛn daa be Jɛrusalɛm tumdi Naawuni tuma la. Ka din pahi nyɛla, yuma ayɔbu puuni, n daa yi zaŋdila n liɣiri pirigibu bupia puuni yim din pah’ ayi n-chani Jɛrusalɛm ti tarita.

⁸ Ka pirigibu bupia puuni yim zuɣu din pahi ata la, n daa yi zaŋdi li mi tariti kpibisi mini pakoya ni ninvuɣ’ shɛb’ bɛn daa niŋ tuuba ka zaŋ bɛmaŋ’ pahi Izraɛlnim’ zuɣu la. Yuun’ shɛli din pahir’ ata ni ka n daa yi zaŋdi li ti tiri ba, ka ti daa yi diri li kaman Musa zaligu ni daa wuhi shɛm zaŋ chaŋ di polo ni kaman n yabipaɣ’ Dɛbɔra ŋun daa nyɛ m ba Tɔbiɛl ma la ni daa wuhi shɛm. (Dama m ba daa kpimi ka chɛ ma, ka n kpalim kpibiga.)

Tɔbiti ʒiɛyimtali tinzun’ tiŋ’ ni

⁹ N ni daa ti bi doo n daa kpuɣila ti daŋ ni paɣa n-zaŋ o dɔɣi bidibiga, ka boli o yuli Tɔbayasi.

¹⁰ Bɛ ni daa gbaai ma chaŋ Asiria, ka bɛ ti zaŋ ma chaŋ Ninive, n dɔɣiriba zaa zaŋ tabili n niriba zaa daa dirila Chɛfirinim’ maa bindira.

¹¹ Amaa man’ daa gbaala mmaŋa ka chɛ Chɛfirinim’ bindira maa dibu.

¹² N ni daa tɛhiri Naawuni yɛla ni n suhu zaa zuɣu,

¹³ ka Zallakudura Naa daa niŋ ma nirilim ka tibigi ma Naa Shalimanɛsa sani, ka o daa chɛ ka n dar’ o ni bɔri shɛlikam tir’ o.

¹⁴ N daa kul chanila Miidia nti dar’ o ni bɔri shɛli nimaani na ti tir’ o hal ka o daa ti kpi. N ni daa be Miidia maa ka n daa zaŋ anzinfa laɣibaligu kpalan’ shɛŋa ti Gabaɛl ŋun daa nyɛ Gabiri mabia la ni o zaŋ li zali ma. Di daa gari anzinfa laɣibaligu kɔbisita.

¹⁵ Amaa Shalimanɛsa ni daa ti kpi ka o bia Sɛnachɛrib di nam zan’ o zaani, ka barina daa be solɔri din daa kuni Miidia maa zuɣu, ka n daa bi lan tooi chaŋ nimaani.

Tɔbiti niŋ suhukpeeni n-sɔɣiri kpiimba

¹⁶ Shalimanɛsa ʒiɛmani maa ni, n daa tum nirilim tuma pam ti n dɔɣiriba bɛn nyɛ n zuliya la.

¹⁷ N daa zaŋdi m bindira tiri kum ni mali shɛba, ka zaŋdi n situra tiri bɛn chani gbinfini. N daa yi nya ka n niriba maa ni so kpi ka bɛ zaŋ o bahi Ninive gooni nyaaŋa, n sɔɣir’ o mi.

¹⁸ Ka n daa lan sɔɣi Naa Sɛnachɛrib ni daa mo alizanda ni Naa, ka o darig’ o tibili ka o yi Judia zo na nti ku ninvuɣ’ shɛb’ la. Dama o suhuyiɣisili maa ni, o daa ku Izraɛlnim’ pam. Ka saha shɛli Sɛnachɛrib ni daa ti lihiri bɔr’ o ni daa ku ninvuɣ’ shɛb’ maa, o daa bi nya ba.

¹⁹ Di saha ka Ninivenim’ maa ni so daa chaŋ ti yɛli naa n yɛla ni mani n daa sɔɣiri ba. Dinzuɣu ka n daa zo n-sɔɣi. Amaa n ni daa ti baŋ ni naa baŋ n yɛla ka bɔri n shee ni o ku ma, ka dabiɛm daa gbaai ma, ka n yi nimaani zo n-chaŋ shɛli polo.

²⁰ Di saha ka bɛ daa fa n ni su shɛlikam zaa. Bɛ daa bi chɛ binshɛli zali ma; bɛ daa vala di zaa ti niŋ nayili azichi duu, gbaayihila m paɣ’ Ana mini m bia Tɔbayasi.

²¹ Amaa di daa bi paai biɛɣu pihinahi ka Sɛnachɛrib bidibis’ ayi daa ku o ka zo n-chaŋ Ararat zoya ni, ka o bia Ɛsarihadɔn daa di nam o kum maa nyaaŋa; ka daa zaŋ Ahikari, ŋun daa nyɛ m biɛli Haniɛl bia la leeg’ o nam sulinsi maa ni laɣidibo kpɛma, ka o daa su di tuma maa zaa fukumsi.

²² Ka Ahikari daa balim naa ti ma, ka o chɛ ka n labi Ninive na. Di saha maa Ahikari n-daa nyɛ naa saawaralana ni ŋun boori wain tiri naa, ka nyɛ ŋun gbibi naa ni daa mali nintu’ shɛli dihiri gbana zuɣu la ni ŋun su Asiria Naa Sɛnachɛrib nam maa zaa laɣidibo fukumsi. Dinzuɣu ka Naa Ɛsarihadɔn daa lan kpuɣ’ o ka o tumd’ o tuma. O daa nyɛla m biɛli bia. Dinzuɣu o daa nyɛla n talahi nira ni yɛlimaŋli.