2 Makabe mɩnɛ 13 - A SƐB-SÕW

A Ãtiokisi Epatɔɔr ƴãw na bɛ kʋ a Menelasɩ

¹ A yome lɩz'a ayopõi nɩ piwaɩ (149) sob, a Zuda nɩ a ʋ nɩbɛ tɩ wõ na k'aa Ãtiokisi Epatɔɔr waar'ɩ a Zude tẽw ƴãw nɩ zɛbr-nɩbɛ na yãwmɛ yaga a.

² A Lɩzɩasɩ na ɩ a tõ-tõ-bi-bɛrɛ niw-diere ɛ́ tɩ tu a ʋ wulu pùor a, tɩ bɩɛlɛ ʋ na. Ŋa mɩ́ tɩ so nɩ gɩrɛkɩ zɛbr-nɩbɛ na ɩ soja-gbɛ́ɛ dem tùr-kʋba dɔwlɩ tùr-pie (110 000) a, soja-wi-zɔmnbɛ túr-anũu dɔwlɩ kɔbr-ata (5 300), wɔ́br lɩzɛr'ɩ ayi nɩ zɛbr-torkori kɔbr-ata (300) na tɛr sɔ-bɛrɛ a.

³ A Menelasɩ tɩ wa na wa páw bɛ, tɛr libelibe yã, yel'ɩ a nãà k'ʋʋ cãà lo a ʋ sɔ́r cere. Ɛcɛ, a tẽw faafʋ ƴãw bɛ n'a ʋ tɩ ɩrɛ ɩ, ʋ na tɩ tɩɛrɛ k'ʋʋ lɛb páw a ʋ bàwr-maal-kara tõ-nʋɔr a ƴãw n'a.

⁴ Ɛcɛ a Sore, a na-mɩnɛ Nãà, tɩ ɩ na a Ãtiokisi suur ìr a Menelasɩ ƴãw. A Lɩzɩasɩ na wa manɩ wul a nãà, k'aa Menelasɩ ŋa n'ʋ so a dɩ̃a kpɩɛrʋ za a, a nãà tɩ yel'a kɛ́ bɛ tɛr a Menelasɩ cen nɩ Beere, tɩ kʋ ʋ mɛ̃ a lɛ a na ɩrɛ a be a.

⁵ A tẽ-kpɛ̃ɛ ʋl pʋɔ a, yir-cõcowla kãw tɩ be n be, kɛrɩ ta mɛtɩr lɩzɛr'ɩ anũu, ɛ́ paalɩ tãpɛlʋ. Mãa'hĩi na lɩɛbɛ a tɩ be n a saa-zu, mɩ́ ɩ a nɩbɛ lɩɛbɛ a tãpɛlʋ pʋɔ.

⁶ A nɩbɛ na wob ŋmɩn-yie bome a, bɩɩ maalɩ yel-faar faar a, be n'a bɛ mɩ́ tɩ ƴãw bɛ do. Al pùorí, bɛ dáa bɛ lɔb a tãpɛlʋ pʋɔ, kɛ́ bɛ ɩ bɛ kpi.

⁷ À à ŋá n'a a Menelasɩ, a nɩsaal-faa ŋa, tɩ kpi, ɛ́ bɛ mɩ̀ bɛ ũù ɛ.

⁸ Ʋ tɩ sɛwnɩ nɩ a lɛ! Bʋ̃ʋ n'ʋ vɛ̃, ʋ tɩ tɛr'ɩ sãwna yaga na càarɩ a Sore bàwr-maal-kuur, a vũu nɩ a tãpɛlʋ na ɩ son a. A na ɩ à ŋá a, a tãpɛlʋ pʋɔ n'a ʋ mɩ̀ kpi.

A Zuda zɛb'a tʋ̃ɔ́ a Ãtiokisi, Modin tẽw pʋɔ

⁹ A nãà Ãtiokisi tɩ cãà na lo a ʋ sɔ́r, ɛ́ a tɩɛrʋ ɩ po-to-tɩɛrʋ tɛwr. Ʋ tɩ bɔbr'a k'ʋʋ dɔwrɩ a Zifʋ mɩnɛ nɩ dɔwrʋ na kpɛ faa zuo a al a ʋ sãà na tɩ dɔwr'ɩ bɛ a.

¹⁰ A Zuda na wa wõ a a, ʋ yel'ɩ a nɩbɛ kɛ́ bɛ puore a Sore, mʋ̃tɔ̃w nɩ tɩ̃ɩsɔw, ʋ wa sõw bɛ, baa zuo a za a ƴɛrɛŋa, bɛl bɛ na bɔbr kɛ́ bɛ ɩ bɛ ta cãà tɛr a Naaŋmɩn wulu, a tẽw nɩ Ŋmɩn-yir-kpɛ̃ɛ-sõw a.

¹¹ A nɩbɛ na tĩ ŋmɩɛr pɩɛlʋ ɛ́ sore bɛ tʋɔra a, a Sore ta bɛr bɛ lɛb lo a nɩ-bʋʋr-yoru faar faar nuru pʋɔ ɩ.

¹² Nyɛ̃ a lɛ bɛ na tɩ lãw ɩ a: bibie ata tu taa, bɛ tɩ lo na vɔblɩ muru puori a Sore, su-ɓaarʋ sob, lãwnɩ mʋta-kʋ̃ɔ nɩ mʋta-tuo. Al pùorí, a Zuda tɩ kpaalɩ bɛ na, ɛ́ yel kɛ́ bɛ cɔbrɩ gù.

¹³ Ʋ na wa ƴɛ̀r'ɩ a nɩ-kore baar'a, ʋ yel'a k'ʋʋ na lo n a sɔ́r, ɛ́ maalɩ a yel za nɩ a Naaŋmɩn sõwfʋ, ɛ́ ta bɛr a nãà zɛbr-nɩbɛ wa kpɛ a Zude tẽw, ɛ́ zɛb de a Zerizalɛm ɛ.

¹⁴ Lɛ n'a ʋ tɩ de a zɛbr na na ɩ lɛ a ƴãw a tẽ-daa Íre nuru pʋɔ. Al pùorí ʋ kpaalɩ a ʋ nɩbɛ kɛ́ bɛ zɛbr mɛ̃ gãdaar a tɩ kpi n, a bɛ nɛ́ɛ nɩ a bɛ tub ƴãw, a Zerizalɛm ƴãw, a Ŋmɩn-yir-kpɛ̃ɛ nɩ a tẽw za ƴãw. A Zuda tɩ ƴãw na a ʋ zɛbr-nɩbɛ maalɩ a bɛ laɩ pɩɛlɩ Modin.

¹⁵ Ʋ tɩ kʋ̀ bɛ nɩ a zɛbr ƴɛ̀r-bir ŋá: «Naaŋmɩn na zɛb'a tʋ̃ɔ́!» Ʋ tɩ kaa na ír pɔlbili a bɛl na kpɛ socir zuo bɛ za a pʋɔ, ɛ́ a tɩ̃ɩsɔw, ʋ cen nɩ bɛ tɩ zɛb'ɩ a laɩ lõbowr ʋl a nãà pɛn-sɛw na tɩ be a. Ʋ tɩ kʋ n nɩbɛ ta túr-ayi (2 000) a be. Bɛ mɩ̀ tɩ kʋ n a wɔb-kpɛ̃ɛ za nɩ a ʋ cɩ̃ɩnɛ.

¹⁶ Bɛ wa tɩ baa na ƴãw pʋl-vʋ̃ɔ nɩ dam-nyaw-taa a laɩ pʋɔ. A Zuda nɩ a ʋ nɩbɛ na tɩ zɛb tʋ̃ɔ́ baar'a, bɛ lɛb'a cen,

¹⁷ a lɛ a zie na tɩ vɩɛrɛ a. Bɛ tɩ tõ n a gãda-ton ŋa a Sore na tɩ sõwne bɛ ɛ́ gùre bɛ a zũú.

A Ãtiokisi Epatɔɔr nɩ a Zifʋ mɩnɛ lɛb'a kpɛ taa

¹⁸ A nãà Ãtiokisi na tɩ nyɛ̃ a Zifʋ mɩnɛ pʋra ŋa a, ʋ tɩ bɔbr'a k'ʋʋ maalɩ yã zɛb de a bɛ zi-kpɛn.

¹⁹ Ʋ tɩ cen nɩ a Zifʋ mɩnɛ zɛbr-yir-kpɛ̃w Bɛtɩ-suur ƴãw, ɛcɛ bɛ tɩ cã ʋ na bɛr ʋ lɛb. Ʋ tɩ lɛb'a maal wa, bɛ wa zɛb tʋ̃ɔ́ ʋ.

²⁰ A Zuda tɩ tɩr'ɩ a alɩ bome nɛ bɛ na bɔbr'a kʋ̀ a Bɛtɩ-Suur nɩbɛ bɛ na tɩ piw a.

²¹ Ɛcɛ a Zifʋ mɩnɛ soja kãw, na dɩ Orodokisɩ a, tɩ yel'ɩ a zɛbr yel-sɔwlɩ kʋ̀ a dɔ̃ dem. Bɛ tɩ bɔ ʋ na nyɔw kʋ.

²² A nãà nɩ a Bɛtɩ-suur nɩbɛ tɩ tɛr'ɩ ƴɛ̀r-sɔw-taa, a gb'a ayi sob. Ʋ tɩ yel kɛ́ bɛ maalɩ a ƴã-ɓaarʋ wõ-taa, bɛ sàw, ʋ tɛr a ʋ zɛbr-nɩbɛ lɛb'ɩ.

²³ Al pùorí ʋ lɩɛbɩ a Zuda nɩ a ʋ sojarɩ ƴãw, ɛcɛ bɛ tɩ zɛb'a tʋ̃ɔ́ ʋ. A nãà tɩ bɛr'ɩ Filib a Ãtɩɔsɩ, k'ʋʋ kaarɛ a naalʋ-tẽw yele zie. Ʋ na tɩ wõ k'aa Filib bɛ cãà sàw a ʋ nɩ-kpɛ̃ɛnʋ a, a dam ʋ nɩ yaga. Lɛ n'a ʋlɛ nɩ a Zifʋ mɩnɛ tɩ tɛr ƴɛ̀r-wõ-taa, ʋʋ sàw a alɩ bome nɛ bɛ na bɔbr a. Ʋ tɩ pɔ na yel k'ʋʋ bɛ tʋɔr a alɩ bome nɛ ƴãw bɛ na tɛr sɔ́r a ɩ, ɛ́ tɩ ɩ ʋlɛ nɩ bɛl lɛb kpɛ taa. Al pùorí, ʋ tɩ maal'ɩ bàwr, tɛr ƴãwfʋ a Ŋmɩn-yir-kpɛ̃ɛ ƴãw tɩr bʋ̃-kʋ̀rɩ yaga a ʋ ƴãw,

²⁴ ɛ́ sàw de a Zuda Makabe vla. Al pùorí, a nãà tɩ ƴãw nɩ Ezemonidɩ ʋ ɩ a vuo ʋl na yi Pitolemayisɩ ɛ́ tɩ ta Geera a na-kpɛ̃ɛ-lɩɛrɛ.

²⁵ A ʋl tɔr za tɩ cen nɩ a Pitolemayisɩ, ɛcɛ nʋ̃ɔ̀ bɛ tɩ ɩrɛ a tẽ-kpɛ̃ɛ ŋa nɩbɛ a wõ-taa ʋ na tɩ maal'ɩ a Zifʋ mɩnɛ a ƴãw ɛ. Bɛ tɩ nyɛ̃ nɩ suur, ɛ́ bɔbr k'aa wõ-taa ŋa ta cãà be ɩ.

²⁶ Lɛ n'a a Lɩzɩasɩ tɩ de a ƴɛ̀rʋ a nɩbɛ za niŋé, manɩ a wõ-taa ŋa vla mɛ̃ a lɛ ʋ na tʋ̃ɔ́ a. Ʋ tɩ tʋ̃ɔ́ na ɩ a nɩbɛ sàw, ɛ́ ɓãá bɛ mɩŋa, ɛ́ lɛb tɛr tɩɛr-vɩɛlɩ. Al pùorí ʋ cen Ãtɩɔsɩ. À ŋá n'a a yele tɩ ɩ, a lɛ a nãà Ãtiokisi na tɩ ìr'ɩ a zɛbr a, nɩ a lɛ ʋ na ɩ gù ɛ́ lɛb a.