2 Makabe mɩnɛ 11 - A SƐB-SÕW

A Zuda zɛb'a tʋ̃ɔ́ Lɩzɩasɩ

¹ A Lɩzɩasɩ, a nãà tõ-tõ-bi-bɛrɛ dãw-niwn sob, na tɩ ɩ a «Nãà nɩr» kãw, ɛ́ tɩ tu a ʋ wulu pùor a, nʋ̃ɔ̀ bɛ tɩ kpɛ a Lɩzɩasɩ ŋa a lɛ a yele na tɩ ɩ a ƴãw ɛ. A bɛ tɩ cɛlɩ towtow ɛ,

² ʋʋ ɓã zɛbr-nɩbɛ taa bɛ ta mɛ̃ tùr-lɩz'a anaar (80 000) a, de nɩ a ʋ wie nɩ a ʋ wi-zɔmnbɛ za. Al pùorí ʋ cen k'ʋʋ tɩ zɛb'ɩ a Zifʋ mɩnɛ. Ʋ tɩ tɩɛrɛ na k'ʋʋ ɩ a Zerizalɛm ʋ lɩɛbɩ Gɩrɛkɩ mɩnɛ tẽ-kpɛ̃ɛ.

³ Ʋ tɩ bɔbr'a k'ʋʋ ƴãw a Ŋmɩn-yir-kpɛ̃ɛ tɛr yúor, mɛ̃ a nɩ-bʋʋr-yoru ŋmɩmɛ yie a, ɛ́ yũon za bɛ mɩ́ ya ɛ́ de a bàwr-maal-kara tõ-nʋɔr.

⁴ Ʋ bɛ tɩ cɛlɛ a Naaŋmɩn kpɛnʋ zie towtow ɛ, ʋ nɩ̃ɛ na tɩ ƴãw a ʋ tɩɛrʋ a ʋ soja-gbɛ́ɛ dem tùr-piir ƴãw, nɩ a ʋ wi-zɔmnbɛ túre túre nɩ a ʋ wɔ́br lɩz'a anaar ƴãw.

⁵ Ʋ tɩ kpɛ n a Zude tẽw pʋɔ, cen tɩ ta Bɛtɩ-Suur, zɛbr-yir-kpɛ̃w na be a Zerizalɛm saa-pɛrɩ́-dʋrʋ-lowr, ɛ́ zãá nɩ ʋ ta kilo lɩzɛr'ɩ ani a. Ʋ tɩ ŋmãa nɩ ʋ nɩ a zɛbr.

⁶ A Zuda Makabe nɩ a ʋ nɩbɛ na tɩ wõ k'aa Lɩzɩasɩ zɛbr'ɩ nɩ a tẽw zɛbr-yir-kpɛn a, bɛ bʋɔl'ɩ a nɩbɛ ɓã taa, ɛ́ bɛ za lãw zɛlɩ a Sore yãayãa, lãwnɩ kon nɩ mʋta-kʋ̃ɔ, k'ʋʋ tõ malkɩ vla a Ɩsɩrayɛl zie ʋ wa faa ʋ.

⁷ Al pùorí, a Zuda Makabe tɩ de nɩ niwn de a zɛbr bome, ɛ́ kpaalɩ a ʋ taabɛ kɛ́ bɛ sàw a kũu mɛ̃ a ʋl a, sõw a bɛ yɛbr. Bɛ za tɩ lãw na lo a sɔ́r, ɛ́ tʋlɛ bɛ za.

⁸ Bɛ bɛ tɩ cen zãá nɩ a Zerizalɛm yaga sɛr ɛ, ɛ́ nyɛ̃ wur-zɔmnɛ na su bʋ̃-pɛlɛ a, ʋ sãá, ɛ́ zɛw salm-zɩɛ zɛbr bome. Ʋ tɩ wa na wa de a bɛ zɛbr-nɩbɛ niwn.

⁹ Lɛ n'a bɛ za tɩ lãw puori a Naaŋmɩn barka a ʋ nɔ̃wfʋ ƴãw. Ʋ tɩ ƴãw bɛ nɩ fãw kpɛ̃ɛ, bɛ́ na tʋ̃ɔ́ cɔ̀r nɩsaalbɛ, wɛ-dʋ̃-faar faar nɩ kure dacĩ-kɛrɩ col.

¹⁰ Bɛ tɩ pɩɛrɩ na waar a zɛbr ƴãw, tɛr a sob nɛ a Sore na tɩ tõ, a ʋ nɩbaal-zɔba zũú, k'ʋʋ wa lãw nɩ bɛ zɛb a.

¹¹ Al pùorí, bɛ tɩ ƴaw na tuori a dɔ̃ dem mɛ̃ gben a. Bɛ tɩ ŋmɛ n soja-gbɛ́ɛ dem tùr-pie nɩ been (11 000) lɔb, nɩ wi-zɔmnbɛ túr'ɩ kɔbr ayʋɔb (1 600), ɛ́ fɛr a zɛbr-nɩbɛ bɛl na cɛ a bɛ zɔ.

¹² A bɛ yaga zie tɩ zɔ n nɩ bàalʋ ɛ́ bɛr a bɛ zɛbr bome. Zɔba na ɩrɛ vĩ a n'a a Lɩzɩasɩ tɔr za tɩ zɔ faa a ʋ nyɔ-vʋʋrʋ.

A Lɩzɩasɩ ɩ na ʋlɛ nɩ a Zifʋ mɩnɛ lɛb kpɛ taa

¹³ Ɛcɛ dãbol sob bɛ tɩ n'ɩ a Lɩzɩasɩ ɛ. Ʋ tɩ tɩɛr'ɩ a zɛb-tʋ̃ɔ́fʋ ŋa bɛ na zɛb tʋ̃ɔ́ ʋ a, nyɛ̃ k'aa Zifʋ mɩnɛ bɛ tɛr tʋ̃ɔ́fʋ ɛ, a Naaŋmɩn na kpɛmɛ a na lãw nɩ bɛ zɛbr a ƴãw. Lɛ n'a ʋ tɩ tõ nɩbɛ a bɛ zie,

¹⁴ kɛ́ bɛ tɩ yel bɛ kɛ́ bɛ ɩ bɛ lɛb kpɛ taa palɛ na tu sɔ́r a pʋɔ. Ʋ mɩ̀ tɩ yel'a kʋ̀ bɛ k'ʋʋ na fɛr'ɩ a nãà ʋ ɩ a bɛ bá.

¹⁵ A Zuda na tɩ bɔbr a nɩ-yaga vla a, ʋ tɩ sàw nɩ a lɛ za a Lɩzɩasɩ na yel a. A nãà mɩ̀ tɩ sàw nɩ a Zifʋ mɩnɛ zɛlʋ za a Zuda na tɩ sɛb kʋ̀ a Lɩzɩasɩ a.

A sɛb-tʋɔla a Lɩzɩasɩ na sɛb kʋ̀ a Zifʋ mɩnɛ a

¹⁶ A Lɩzɩasɩ tɩ sɛb'ɩ sɛb-tʋɔla ŋa kʋ̀ a Zifʋ mɩnɛ. «A Lɩzɩasɩ puore nɩ a Zifʋ nɩ-bʋʋrɛ.

¹⁷ A nɩbɛ nyɩ na tõ a, a Zã nɩ a Abɩsalɔm, bɛ kʋ̀ mɛ̃ nɩ a sɛbɛ ŋa na tɩr lãwnɩ a nyɩ sɛb-tʋɔla a, ɛ́ yel k'ɩ̃ɩ sɔw a lɛ nyɩ na yel a sɛbɛ pʋɔ a.

¹⁸ Ɩ̃ wul'ɩ a nãà a alɩ yele nɛ a na tɩ fɛr kɛ́ bɛ wul ʋ a, ʋʋ tɩr'ɩ sɔ́r a al ʋ na nyɛ̃ a na tʋ̃ɔ́ a ƴãw.

¹⁹ A na ɩ à ŋá a, nyɩmɛ wa cãà tɛr a nyɩ tɩɛr-vɩɛlɩ a tẽw nɩ-kpɛ̃ɛ nɩ a tõ-tõ-bi-bɛrɛ lãw na kaarɛ a tẽw yele zie a ƴãw a, ɩ̃ mɩ̀ na ƴãw nɩ fãw tone a nyɩ nɩ-bʋʋrɛ vla ƴãw ƴɛrɛŋa.

²⁰ A yel-bili bili ƴãw a, ɩ̃ kʋ̀ n nʋɔr a nyɩ nɩbɛ nyɩ na tõ a, nɩ a ɩ̃ nɩbɛ, kɛ́ nyɩɩm nɩ bɛl lãw ƴɛ̀r a al ƴãw.

²¹ Nyɩ zɩ̃ vla. A sɛbɛ sɛb'ɩ a yome lɩz'a ayopõi nɩ ani (148) sob, Zesɩ-Korɛ̃tɩ̃ɛ cuw bibie lɩzɛr'ɩ anaar sob daar.»

A nãà Ãtiokisi Epatɔɔr sɛb'ɩ a Lɩzɩasɩ nɩ a Zifʋ mɩnɛ

²² A nãà tɩ sɛb'ɩ sɛb-tʋɔla à ŋá kʋ̀ a Lɩzɩasɩ: «A nãà Ãtiokisi puore nɩ a ʋ yɛb Lɩzɩasɩ.

²³ A na tĩ a lɛn daar a ɩ̃ sãà na lɛb cen tɩ páw a ŋmɩmɛ a, ɩ̃ bɔbr'a k'aa ɩ̃ naalʋ-tẽw dem za kaarɛ a bɛ yele zie, ɛ́ ta bãw damnʋ ɛ.

²⁴ Ɛcɛ ɩ̃ wõ na k'aa Zifʋ mɩnɛ bɛ sàwr tuur a Gɩrɛkɩ mɩnɛ ɩ-ɩrɩ, mɛ̃ a lɛ a ɩ̃ sãà na tɩ bɔbr a ɩ. Bɛ nɔnɛ nɩ a bɛl mɩ̀ nyɔ-vʋʋrʋ na ɩ ʋ tʋɔra a, ɛ́ zɛlɛ kɛ́ bɛ bɛr bɛ bɛ sàwr a bɛ mɩ̀ nɛ́ɛ.

²⁵ Ɩ̃ na bɔbr k'aa nɩ-bʋʋrɛ bɛ ŋa mɩ̀ ta bãw damnʋ a, ɩ̃ yere na kɛ́ bɛ lɛb kʋ̀ bɛ a bɛ Ŋmɩn-yir-kpɛ̃ɛ, ɛ́ bɛr bɛ bɛ vʋʋrɛ tuur'ɩ a bɛ sãàkʋm-kore tub.

²⁶ A na ɩ à ŋá a, tõ nɩr a bɛ zie ʋ tɩ ƴɛ̀r a ƴã-ɓaarʋ ɩ̃ na bɔbr'a ƴɛ̀rʋ kʋ̀ bɛ. Bɛlɛ wa bãw a lɛ ɩ̃ na yel a, bɛ na bɛr'ɩ tɩɛrʋ ɛ́ kaarɛ a bɛ yele zie nɩ ƴã-ɓaarʋ.»

²⁷ Pãa nyɛ̃ a sɛb-tʋɔla a nãà na kʋ̀ a Zifʋ nɩ-bʋʋrɛ a: «A nãà Ãtiokisi puore nɩ a nɩ-kore lãwnɩ a Zifʋ mɩnɛ za.

²⁸ Ɩ̃ tɩɛr bãw kɛ́ nyɩ tɛr'ɩ ƴã-ɓaarʋ. A mãa mɩŋa mɩ̀ tɛr'ɩ ƴã-ɓaarʋ.

²⁹ A Menelasɩ yel'a kʋ̀ m kɛ́ nyɩ bɔbr'a kɛ́ nyɩ lɛb ta a nyɩ tẽw, lɛb kaarɛ a nyɩ yele zie.

³⁰ A na ɩ à ŋá a, a bɛlɩ dem za nãà wa lɛb ta a bɛ tẽw, ɛ́ a Zãtikɩ cuw bibie lɩzɛr'ɩ pie sob bãw ta a, bɛ bɛ nyɛrɛ dɔwrʋ ɛ.

³¹ Nyɩ na tʋ̃ɔ́ na tuur a nyɩ tub al na càarɩ a dɩb a, nɩ a nyɩ nɛ́ɛ al na cɛ a, mɛ̃ a dãwdãw a. Lɛb waar mɩ̀, a nyɩ kãw bɛ wa bãwnɩ a ɛ́ ɩ sãw a, bɛ bɛ ƴãwnɛ ʋ dɔwrʋ ɛ.

³² Ɩ̃ mɩ̀ tõ n Menelasɩ a nyɩ zie, k'ʋʋ wa ɩ nyɩ bɛr tɩɛrʋ.

³³ Nyɩ zɩ̃ vla. A sɛbɛ sɛb'ɩ a yome lɩz'a ayopõi nɩ ani (148) sob, a Zãtikɩ cuw bibie pie nɩ anũu sob daar.»

A Ʋrɔm tẽw dem sɛb'ɩ a Zifʋ mɩnɛ

³⁴ A sɛb-tʋɔla n'ɩ ŋa a Ʋrɔm tẽw dem mɩ̀ na tɩ sɛb kʋ̀ a Zifʋ mɩnɛ a: «Kɩ̃tisɩ Mɛmiisɩ, Titisɩ Manilisɩ nɩ Maniisɩ Sɛrzisɩ na ɩ a Ʋrɔm tẽw dem nɩ-toni a, puore nɩ a Zifʋ nɩ-bʋʋrɛ.

³⁵ Tɩ mɩ̀ sàw nɩ a yele al a “Nãà nɩr”, Lɩzɩasɩ, na kʋ̀ nyɩ a.

³⁶ Ɛcɛ a yele al ʋ na yel k'ʋʋ na manɩ nɩ a nãà nyɛ̃ a, nyɩ jɛl a kaa vla, ɛ́ tõ nɩr a tɩ zie fɔ̃wlɛ, tɩ tʋ̃ɔ́ ƴɛ̀r a ƴɛ̀rʋ a nãà zie, tu n a lɛ a na na ɩ vla a nyɩ zie a. Bʋ̃ʋ n'ʋ vɛ̃, tɩ cere nɩ a Ãtɩɔsɩ.

³⁷ A na ɩ à ŋá a, nyɩ tõ nɩbɛ fɔ̃wlɛ a tɩ zie, kɛ̀ tɩ mɩ̀ tʋ̃ɔ́ bãw a lɛ nyɩ na tɩɛrɛ a.

³⁸ Nyɩ zɩ̃ vla. A sɛbɛ sɛb'ɩ a yome lɩz'a ayopõi nɩ ani (148) sob, a Zãtikɩ cuw bibie pie nɩ anũu sob daar.»