Luka 6 - Dadiya NTBʌtʌm Kɛl A Dul Kum Fǝbtǝm ( Mat 12:1-8 ; Mar 2:23-28 ) 1 Kaa di nǝn Kum Fǝbtǝm, Yesu jǝbɔ bɛtɔ mɛlalɨ gǝnɔ ja shu lɛ a gola nɨ a yɔ twam mwarɔ nǝbɨɨ, bɛtɔ mɛlalɨ gǝnɔ kǝl mwarɔgɔ lɛ, jǝ mʊʊshɨ lɛ, jǝ kʊʊ lɛ. 2 Nǝngɔ kaam nǝbɔ Farisaɨ a bʌ ji gɔ, “N wɛ a bwɨ jǝ́ maa kanjǝl nɨ lɛ diilɔ a sʊwa gɔ a bʊm bɔ ja maa nǝn Kum Fǝbtǝmɨ?” 3 Nǝngɔ Yesu a gar jim gɔ, “Jǝ́ kiyo bɔ jʊ nɨ Dauda a maa kwama nɨ a nyʊwam jʊwan jǝbɔ fatǝm yɔm gǝnɨ ka? 4 Dauda a dɔ lɔ Kwaamaɨ, nǝngɔ a do kʊkkʊm nɨ ja tǝlam twamaɨ, a jaɨ, nǝngɔ a nǝ nǝbɔ jǝ dakinii. Diilɔ a sʊwa gɔ n nǝbkǝlam kwaaji maa lɛ nyɨɨ.” 5 Nǝngɔ a sʊwa ji gɔ, “Bʊla Nǝlɨ nǝn gɔ Tɛlalɔ a dul Kum Fǝbtǝmɨ.” Nʊ Nɨ Kangɔ A Swam Swamɨ ( Mat 12:9-14 ; Mar 3:1-6 ) 6 Kaa di tag nǝn Kum Fǝbtǝm, nǝngɔ Yesu a dɔ kan mɛlalɨ, mɛla jim lɛɨ. Kaa nǝl wo wʊnɨ kang jajǝng gǝnɔ a swam swamɨ. 7 Nǝb mɛlalɨ diilɔ jǝbɔ nǝbɔ Farisaɨ ja tal Yesu gǝm nu sǝ jǝ kuwo jʊ nɨ Yesu maa lɛ nǝn Kum Fǝbtǝmɨ kɛna gung nʊ nɨ lɛ kangɔ a swam swamɨ, sǝ jǝ nya gǝn nǝn bwɨlangkɛl. 8 Yesu a kwɛl a nyǝm jʊ jǝ bʊʊla lɛɨ, nǝngɔ a sʊwa gǝn gɔ, “Gun ba tɨ a kǝga nǝbɨɨ.” Nǝngɔ nʊ nɨ a gun ba tɨɨ. 9 Nǝngɔ Yesu a sʊwa ji gɔ, “Mǝ bʌ jen kɛl lɛ, n wɛ diilɔ a nʊng gɔ a bʊm ja maa nǝn Kum Fǝbtǝmɨ? Ja maa jǝ nya ka? Ja maa jǝ bwɨla ka? Ja bʊʊ nǝn kʊlɨ ka? Ja jʌ kʊlɨ ka?” 10 A sǝb ji gwamɨ, nǝngɔ a sʊwa nʊ nɨ gɔ, “Mal kang mʊnɔ.” Nǝngɔ a mal kang gǝnɨ, nǝngɔ kang gǝnɔ a yǝla bɛ tʌgo dǝngdǝngɨ. 11 Nǝl nǝbɔ Farisaɨ jǝbɔ nǝb mɛlalɨ diilɔ a kala a shu kwaan, nǝngɔ ja tǝl fwatǝm jʊ jǝ maa Yesu gǝm lɛɨ. Yesu A Jǝgam Bɛtɔ Mɛlalɨ Gǝnɔ Kʊb Jeli Yo ( Mat 10:1-4 ; Mar 3:13-19 ) 12 Nǝn kumtɨn nɨ Yesu ya gwi kaa yem, sǝ a kela Kwaama. A daa kumɔ win kela Kwaama lɛ. 13 Nǝn tǝmsɛlɨɨ, nǝngɔ a jo bɛtɔ mɛlalɨ gǝnɨ, a kʊm jinɔ gǝm nǝngɔ a jǝgam nǝbɔ kʊb jeli yoi. Nǝngɔ a jo ji gɔ jǝ bɛtɔ twama gǝnɨ. 14 Dun jinɔ n wɔ, Saminu (Yesu a ja gǝm kaa dun gɔ Bitrus), jǝbɔ Andarawas (kɨla Bitrusi), jǝbɔ Yakubu, jǝbɔ Yohana, jǝbɔ Filibus, jǝbɔ Bartalamawas, jǝbɔ 15 Matta, jǝbɔ Toma, jǝbɔ Yakubu (bʊla Halfaɨ), jǝbɔ Saminu (wʊnɨ jǝ jo lɛ gɔ nǝ swɨtǝm tǝm gǝnɨ), jǝbɔ 16 Yahuza bʊla Yakubui, jǝbɔ Yahuza Iskariyoti (nʊ a lungto Yesui). Yesu A Mɛla Nǝbɔ Gǝm A Lada A Gung Nǝb Twɨlamɔ ( Mat 4:23-25 ) 17 Yesu a gǝla jǝbɔ bɛtɔ mɛlalɨ gǝnɔ. Nǝngɔ a tɨ a kaa daa nɨ talɨgɔ nǝn bambam nyɨɨ. Bwɨ bɛtɔ mɛlalɨ gǝnɔ wo a daa gɔ. Tonʌn nǝbɨɨ a bɛ a daatɨnɔ gǝm nǝn dʌmʌn a tǝm Yahudiya, jǝbɔ Urushalima, jǝbɔ Taya, jǝbɔ Sidon tǝmtɨn nɨ a kʌng wɨmaɨ. 18 Nǝb nɨ a bɛ sǝ ba ja nyʊwa kɛl gǝnɔ, sǝ ja nya gungtǝm a twɨla jinɔ gǝm. A gung nǝb nɨ nǝblaamɔ kom ji lɛɨ. 19 Kwaan nɨ jel lɛ a bʊtɔ gǝnɨ gung nǝb twɨlamɔ lɛ, n jʊ a bwɨ nǝbɔ swɨ lɛ a ke gǝnɨ. Bwili Jǝbɔ Gaalan ( Mat 5:1-12 ) 20 Yesu a dʌng bɛtɔ mɛlalɨ gǝnɨ, nǝngɔ a sʊwa ji gɔ, “Bwiligɔ na a jen, jen nɨ jǝ́ yǝm a mʊgɔ bʊnǝnɨ, jʊ a bwɨɨ fɔlɔn lɔ Kwaamaɨ na a jen. 21 Bwiligɔ na a jen, jen nɨ jǝ́ nyʊwa jʊwan nɛ kǝngkɨɨ, jʊ a bwɨɨ jǝ́ bo bo! Bwiligɔ na a jen, jen nɨ jǝ́ ji wi lɛ kǝngkɨɨ, jʊ a bwɨɨ jǝ́ dǝg dǝg dǝgɨ. 22 Bwiligɔ na a jen, jǝ́ nǝbɔ ja kɔ jeni, ja jǝgǝm jen, jǝ tuwo jen nɛɨ, jǝ kal dun jenɔ lɛ a kɛl dul Bʊla Nǝlɨ. 23 “Bɛ nǝl jenɔ a fulo nǝn jʊ nɨ a bwɨ nǝn jeni, bɛ jǝ́ yo nǝn bǝlátǝm, jʊ a bwɨɨ kanjǝlɔ jǝ́ nya lɛ a dʌbʌli a gǝlala. Tʊgalam jinɔ a maa nǝbkuwotǝmkǝgagɔ gǝm nyɔ. 24 “N mwɛ jen, jǝ́ nǝb shilogɔ, jʊ a bwɨɨ jǝ́ kwɛl jǝ́ yo a jenɔ lǝmagɔ! 25 N mwɛ jen, jen nɨ jǝ́ boba kǝngkɨɨ, jǝ́ nyʊwa nyʊwa jʊwan. N mwɛ jen, jen nɨ jǝ́ dǝg dǝgɨ lɛ kǝngkɨɨ, jǝ́ ji ji wi bwaa nǝn mwɛ num! 26 N mwɛ jen, kwama nɨ nǝbɔ gwam bǝlá jen nɛɨ, n jʊ tʊgalam jinɔ a maa nǝbkuwotǝmkǝga gabakɛlɔ gǝmɨ. Swɨtǝm Nǝb Kiimɔ ( Mat 5:38-48 ; 7:12a ) 27 “Mǝ sʊwa jen nɛ, jǝ́ nǝb nɨ jǝ́ nyʊwa ɨ lɛɨ, jǝ́ swɨ nǝb kiim jenɔ, jǝ́ maa nǝb nɨ kɔ jen nɛɨ gǝm jǝ nya. 28 Nǝb nɨ a lag jeni, jǝ́ dǝg jim bwili. Nǝb nɨ nǝ jen gaalan nɛɨ jǝ́ maa jim keli. 29 Na kaa nǝl a jǝga ń a tangǝlɨ, yǝla gǝm a wini. Na kaa nǝl a yem bɛllɛ dʊʊn mʊnɨ, jǝg bɛ gǝnɔ a mʊgɔɨ nǝ gǝn tʌgo. 30 Na nǝl a kela ń jǝlɨ, nǝ gǝn. Na nǝl a yem mʊn jǝlɨ, ka ń sʊwa lɛ mɔʊ a yǝla a nǝ ń tʌgo. 31 Jǝ́ maa nǝbɔ gǝm kanga jǝ́ swɨ lɛ ja maa jemi. 32 “Na jǝ́ swɨ nǝb nɨ swɨ jen nɛɨ kwaajii, n bwili wɛ jǝ́ nya lɛɨ? Nǝb bwɨlangkɛlɔ tʌji jǝ swɨ nǝb nɨ swɨ ji lɛɨ. 33 Na jǝ́ maa jǝ nyagɔ a nǝbɔ gǝm maa jem jǝ nyan nɛɨ kwaajii, n bwili wɛ jǝ́ nya lɛɨ? Nǝb bwɨlangkɛlɔ tʌji jǝ maa nyɔ. 34 Na jǝ́ nǝ naanɔ a nǝb nɨ jǝ́ ya nǝl lɛ jǝ nya nya ja ywa jeni, n bwili wɛ jǝ́ nya lɛɨ? Nǝb bwɨlangkɛlɔ jǝ nǝ nǝ nǝb bwɨlangkɛlɔ naan tʌji a nǝb nɨ dwal lɛ a ywa ji tʌgo dǝngdǝngɨ. 35 Jǝ́ swɨ nǝb kiim jenɔ, jǝ́ maa jim jǝ nya. Jǝ́ nǝ nǝbɔ naan ka jǝ́ bʊʊla lɛ ywatǝmɔ. Maatǝmɔ nyɨɨ jǝ́ nya nya bwili nɨ a ladaɨ a dʌbʌl. Jǝ́ yǝlam yǝlam bɛtɔ lɔ nʊ nɨ a Laa Dʊʊlǝnɨ. Nǝn gɔ maa jǝ nya lɛ a nǝb nɨ mɨ buu kang lɛɨ jǝbɔ nǝb bwɨlamɨ. 36 Ya jǝ́ ji bʊnǝn nǝfitʌmi lɛ kanga Tɨya jen ji bʊnǝn nǝbɨɨ lɛɨ. Ka Jǝ́ Nǝbka Lɛ Bwɨlangkɛl ( Mat 7:1-5 ) 37 “Bɛ ka jǝ́ mwatɨ lɛ borang, jen tʌjen mɨsɔ jǝ mwatɨ jem borang lɛ. Bɛ ka jǝ́ tuwo lɛ nǝl nǝn bwɨlang jǝl, jen tʌjen mɨsɔ jǝ tuwo jen nɛ. Bɛ jǝ́ kǝlǝm nǝbɔ gǝm, jen tʌjen jǝ kǝlǝm jem kǝlǝm. 38 Jǝ́ nǝ nǝbɔ, jen tʌjen Kwaama nǝ jen nǝ. Nǝ jen a yii kʌshi sʊwatǝmɔ, ja mǝg, ja bǝm a mʊl tǝla lɛ, tangǝnɔ jǝ sʊta jǝ tal jem a nyiyo bɛllɛ. Kʌshi nɨ jǝ́ sʊwamɨ, jǝ sʊwa jem nǝn tʌjen.” 39 Nǝngɔ Yesu a sʊwa ji kaa mʊsǝn kɛl gɔ, “Kuli gǝ ta ta kuli gǝm kang ka? Na ga maa nyɨɨ, ya jǝ tǝla a bʊwa gwam jinɔ. 40 Nǝ mɛlalɨ mɨ gǝ laa feyi gǝnɔ lɛ. Na nǝ mɛlatǝm nɨ a nyǝm jʊ ja mɛla gǝmɨ, yǝlam na feyi gǝnɔ. 41 “N wɛ a bwɨ mʊ dʌng bɛ yǝlagɔ lɛ a nu kɨla mʊɨ, mʊ kuwo bɔ nyiyotɨyagɔ a nu mʊnɨ? 42 Maa nyǝn mʊ sʊwa kɨla mɔ lɛ mɔʊ, ‘Kɛgɔ, mǝ yaa lɛ n dem mʊn kǝlɨ bɛ yǝlagɔ a nu mʊnɨ,’ mʊ kuwo bɔ gʌleng nyiyotɨya nɨ a nu mʊnɨ? Nǝ fento nǝn kwan! Tǝl jǝgǝm gʌleng nyiyotɨya nɨ a nu mʊnɨ dɨn sǝla ń kuwo kanga mʊ jǝgǝm bɛ yǝlagɔ lɛ a nu kɨla mʊɨ. Bǝ Nyǝm Tɨyagɔ Nǝn Tʊʊl Gǝnɔ ( Mat 7:16-20 ; 12:33-35 ) 43 “Tɨya nyagɔ mɨ gǝ tʊʊ tʊʊl bwɨla lɛ. Tɨya bwɨlagɔ tǝgǝn mɨ gǝ tʊʊ tʊʊl nya lɛ. 44 Bǝ nyǝm tɨyagɔ nǝn tʊʊl gǝn. Mɨsɔ jǝ jǝg dʌfeng lɛ a tɨya shola. Mɨsɔ jǝ jǝg tʊʊl fogfogi lɛ a kʊm nabǝrnabǝrɨ. 45 Nǝ nya gǝ maa kanjǝl nɨ a bʊmɨ, a kanjǝl bʊmɨ nɨ a yʊ a mʊgɔ nǝl gǝnɨ. Bwɨlang nǝfili gǝ maa kanjǝl nɨ a bʊm bɨɨ, kanjǝl nɨ a yʊ nǝl gǝnɨ a bʊm bɔ. Jʊ a mʊgɔ nǝlɨ nǝn gɔ jel lɛ a nyiyoi. Nǝb Mɔtǝm Lɔngɔ Yo ( Mat 7:24-27 ) 46 “N wɛ a bwɨ jǝ́ jo i lɛ gɔ ‘Tɛlalɔ, Tɛlalɔɨ,’ mɨ jǝ́ maa kanjǝlɔ lɛ mǝ sʊwa jen mǝʊ jǝ́ maaɨ? 47 Mǝ nʊng jen nʊng jʊ nʊgɔ a jelkaɨ, nʊ nɨ gwam a bɛ a daa mɨ woi, a kaa lɔl gǝnɔ a nyʊwa jʊ mǝ sʊwa gǝnɨ, a ya maa tʌgo dǝngdǝngɨ, 48 gǝ na na nʊ nɨ a mɔ lɔ, a wʊ tǝmɔ a tushi nyɔ a swa fʌlʌm lɔngɔ a dʌbʌl gamɨ. Kwama nɨ mwɛmɔ a bɛ tiyogɨɨ, nǝngɔ ba mǝg lɔ nɨɨ. Lɔngɔ a yal bɔ jʊ bwɨɨ a mɔ lɔ nɨ a kwam dangǝn. 49 Nʊ nɨ nyʊwa kɛl mǝndɨ lɛɨ, mɨ maa maajɨ lɛ nǝnɨ, gǝ na na nʊ nɨ a mɔ lɔ gǝnɔ a swiyotii, a swa bɔ fʌlʌm kanɔ a dʌbʌl gamɨ. Kwama nɨ mwɛmɔ a bɛ tiyogɨɨ, nǝngɔ ba mǝg lɔ nɨɨ, nǝngɔ lɔngɔ a kʌbo gwamɨ. Yaltǝm lɔ nɨ a bwɨla.” |
©️2024 Luke Initiative for Scripture Translation
The Seed Company