Samuel I, 17 - BAIBLO ALOO NGMAMI KLƆUKLƆU ƆGoliat bɔ Israel ahlua 1 Jehanɛ Filisti bi ɔmɛ bua a tabo ɔmɛ a nya kɛ ha ta hwumi ngɛ Yuda ma ko nɛ a tsɛɛ Soko ɔ, nɛ a ya to si ngɛ Efes Damim, ngɛ Soko kɛ Azeka a kpɛti. 2 Saul kɛ Israel bi ɔmɛ hu bua a he nya ngɛ Ela kɔ̃ ɔ mi, nɛ a dla a he, konɛ a kɛ Filisti bi ɔmɛ ya hwu. 3 Filisti bi ɔmɛ wo zã ngɛ yoku kake nɔ, nɛ Israel bi ɔmɛ hu wo zã ngɛ yoku kake nɔ; nɛ kɔ̃ ngɛ a kpɛti. 4 Kɛkɛ nɛ tatsɛ kpanaa ko je Filisti bi ɔmɛ a ta a mi kɛ ba. A tsɛɛ lɛ Goliat; e je Gat, nɛ e kami ji nine mi blimi nyɔngma kɛ etɛ. 5 E bu akɔblee pɛɛ, nɛ e wo akɔblee dama nɛ jiimi ji kilo nyingmi enuɔ kɛ kpaago. 6 E wo akɔblee dama ngɛ e nane hulɔ, nɛ akɔblee tsɛ̃i ngɛ e konɔ. 7 E we akplɔ ɔ nya tso ngɛ kaa bo lolɔ gba tso, nɛ e we akplɔ ɔ yi dade jiimi ji kilo kpaago; nɛ e tsɛ̃i hɛɛlɔ ɔ nyɛɛ e hɛ mi. 8 Goliat ba da si ngɛ Israel tabo ɔmɛ a hɛ mi, nɛ e kpa huhui ke, “Mɛni he nyɛ gba ta ngɛ? Pi Filisti no ji mi? Nɛ nyɛ hu pi Saul tsɔli ji nyɛ? Nyɛɛ hla nyɛ kpɛti nɔ kake nɛ e kɛ mi ba kpe. 9 Ke e nyɛ nɛ e kɛ mi nɔ kunɔ nɛ e gbe mi ɔ, wa maa pee nyɛ nyɔguɛhi; se ke i ye e nɔ, nɛ i gbe lɛ ɔ, lɛɛ nyɛ maa pee wa nyɔguɛhi, nɛ nyɛ ma sɔmɔ wɔ.” 10 Filisti no ɔ ya nɔ nɛ e de ke, “I ngɛ Israel tabo ɔmɛ ahlua bɔe mwɔnɛ ɔ; nyɛ je nɔ ha mi, konɛ i kɛ lɛ waa kpe.” 11 Benɛ Saul kɛ Israel tsuo nu munyuhi nɛ Filisti no ɔ ngɛ tue ɔ, a ye gbeye wawɛɛ nitsɛ. David ngɛ Saul ta a mi 12 Efraim no ɔ nɛ a tsɛɛ lɛ Ishai ɔ binyumu ji David. E je Betlehem ngɛ Yuda. Ishai ngɛ binyumuhi kpaanyɔ; nɛ benɛ Saul ngɛ matsɛ yee ɔ, lɛɛ e bwɔ momo. 13 Ishai binyumu nikɔtɔma etɛ ɔmɛ kɛ Saul ho ta ya. Kekleekle bi ɔ biɛ ji Eliab, enyɔne ɔ biɛ ji Abinadab, nɛ nɔ etɛne ɔ biɛ ji Shama. 14 David ji Ishai binakutso. E wetsɛmɛ etɛ ɔmɛ kɛ Saul ngɛ ta a nya. 15 Se David lɛɛ ke e sɔmɔ Saul bɔɔ kɛkɛ e je kɛ ho Betlehem ya ya hyɛ e tsɛ to ɔmɛ hu bɔɔ. 16 Daa mɔtu kɛ gbɔkuɛ ɔ, Goliat maa ba nɛ e ma ba tsɔ̃ Israel bi ɔmɛ a nya; e pee ja ligbi nyingmi eywiɛ sɔuu. 17 Ligbi ko ɔ, Ishai de e binyumu David ke, “Ngɔɔ ngma nɛ a si nɛ ɔ kilo nyɔngma, kɛ abolo bɔbɔɛ nyɔngma nɛ ɔmɛ kɛ ya ha o nyɛmimɛ ɔmɛ ngɛ ta nga a nɔ esɔesɔ. 18 Jehanɛ, moo hɛɛ wagasi nyɔngma nɛ ɔmɛ kɛ ya ha tatsɛ nɔkɔtɔma nɛ ngɛ a nya a. Slaa o nyɛmimɛ ɔmɛ nɛ o hyɛ bɔ nɛ a ngɛ, nɛ o kɛ okadi ko nɛ je a ngɔ kɛ ba. 19 Matsɛ Saul, kɛ o nyɛmimɛ ɔmɛ, kɛ Israel tsuo ngɛ Ela kɔ̃ ɔ mi, nɛ a kɛ Filisti bi ɔmɛ ngɛ ta hwue ngɛ lejɛ ɔ.” 20 David te si mɔtu mla, nɛ e si to ɔmɛ ha to hyɛlɔ kpa, nɛ e ngɔ niye ní ɔ, nɛ e pue nɔ kɛ ho kaa bɔ nɛ Ishai fa lɛ ɔ. E ya su ta nga a nɔ be mi nɛ Israel bi ɔmɛ he ose kɛ je kpo kɛ yaa ta a nya. 21 Kɛkɛ pe Israel tabo ɔ kɛ Filisti tabo ɔ kpe hɛ mi kɛ hɛ mi ji nɛ ɔ nɛ. 22 David si ní ɔmɛ ha tlomi nɔ hyɛlɔ ɔ, nɛ e gbɔ fo kɛ ho ta a nya ya ya fɔ e nyɛmimɛ ɔmɛ, nɛ́ e kɛ hyɛ a hwɔhwɔɛ. 23 Benɛ e kɛ mɛ ngɛ munyu tue ɔ, Filisti bi a tatsɛ kpanaa a nɛ je Gat, nɛ a tsɛɛ lɛ Goliat ɔ hia kpo kɛ ba nɛ e ba tu munyu kaa kekle ɔ. Nɛ David nu nɔ́ nɛ e de ɔ. 24 Benɛ Israel bi ɔmɛ na nyumu ɔ, sawale nu mɛ, nɛ mɛ tsuo pɛpɛɛpɛ a tu fo. 25 Israel bi ɔmɛ de a he ke, “Tse nyɛ na nyumu nɛ ɔ? Hyɛ, Israel ahlua nɛ e ma bɔmi nɛ ɔ nɛ. Matsɛ Saul wo si kaa nɔ nɛ ma nyɛ maa gbe lɛ ɔ, e maa wo lɛ ní babauu. Jehanɛ hu e kɛ e biyo ma ha lɛ, nɛ e tsɛ weku li maa ye a he kɛ je ma tó tsumi kɛ sɔmɔmi mi.” 26 David bi nyumu ɔmɛ nɛ daa si ngɛ e kasa nya a ke, “Nɔ nɛ maa gbe Filisti no nɛ ɔ, nɛ́ e ma je Israel kɛ je ahlua bɔmi nɛ ɔ mi ɔ, mɛni a maa pee ha lɛ? Mɛnɔ ji kikɛmɛ a Filisti no mɔmlɔtɔtsɛ nɛ ɔ, nɛ e ngɛ Mawu hɛ kalɔ ɔ tabo ɔmɛ ahlua bɔe kikɛ nɛ ɔ?” 27 Nyumu ɔmɛ he nɔ nɛ a tsɔɔ lɛ nɔ́ nɛ a maa pee kɛ ha nɔ nɛ maa gbe Goliat ɔ. 28 Benɛ Davidmɛ awetsɛ Eliab nu nɛ David kɛ nyumu ɔmɛ ngɛ munyu tue ɔ, e mi mi fu David, nɛ e de ke, “Mɛni o ma hlami ngɛ hiɛ ɔ? Nɛ mɛnɔ o si to ɔmɛ nɛ ngɛ nga a nɔ ɔ kɛ ha? I le o nɔ buimi, kɛ o tsui wami kaa ta hwumi ɔ nɛ o ma hyɛmi nɛ ɔ nɛ!” 29 David bi lɛ ke, “Mɛni i pee? Pi munyu kɛkɛ nɛ i bi nɔ!” 30 David je e he, nɛ e ya na ni kpa komɛ. E bi mɛ jamɛ a munyu ɔ nɔuu, nɛ mɛ hu a ha lɛ heto kaa bɔ nɛ kekle ni ɔmɛ de lɛ ɔ. 31 Benɛ nyumu ɔmɛ na David juɛmi ɔ, a ya bɔ Saul amaniɛ, nɛ lɛ hu e tsɔ nɛ a ya ngɔ lɛ kɛ ba. 32 David de Saul ke, “Nɔ ko nɔ ko kó ye tsui ngɛ Filisti no nɛ ɔ he; i yaa nɛ i kɛ lɛ ya kpe.” 33 Se Saul de lɛ ke, “Dɛbi, o be Filisti no nɛ ɔ nyɛe, ejakaa niheyo kɛkɛ ji mo; lɛɛ ta hwulɔ ji lɛ kɛ je e nihe mi.” 34 Se David de Saul ke, “I hyɛɛ tsaatsɛ tohi; nɛ ke e ba mi kaa jata, loo osisiblisi ko ba nu to bi ko ngɛ to ɔmɛ a kpɛti ɔ, 35 i nyɛɛɔ e se nɛ i ya fiaa lɛ nɔ, nɛ i jeɔ to bi ɔ ngɛ e nya mi. Ke e plɛ kɛ wo mi ɔ, i nuɔ e tsitsa nɛ i fiaa lɛ nɔ́ kɛ ya siɔ e gboɔ. 36 I gbe jatahi kɛ osisiblisihi hyɛ, nɛ ja nɔuu ma pee kikɛmɛ a Filisti no mɔmlɔtɔtsɛ nɛ ɔ, ejakaa e bɔ Mawu hɛ kalɔ ɔ tabo ɔmɛ ahlua.” 37 David ya nɔ nɛ e de ke, “Yawɛ nɛ́ je mi kɛ je jatahi kɛ osisiblisihi a dɛ mi ɔ ma je mi kɛ je Filisti no nɛ ɔ dɛ mi.” Kɛkɛ nɛ Saul de David ke, “Yaa, Yawɛ maa piɛ o he.” 38 Saul ngɔ lɛ nitsɛ e ta hwumi ní ɔmɛ ngɔ ha David; e bu lɛ akɔblee pɛɛ, nɛ e wo lɛ dama. 39 David fi Saul klaate ɔ kɛ wo dama a he, nɛ e ka nyɛɛmi, se e yɛ nya; ejakaa e kpla we jamɛ a ní ɔmɛ eko hyɛ. David de Saul ke, “I be nyɛe ma kpla ní nɛ ɔmɛ kɛ ya, ejakaa a dɛ́ mi.” Lɔ ɔ he ɔ, David je ní ɔmɛ pue si. 40 Lɔ ɔ se ɔ, e ngɔ e dɛma tso kɛ ma e dɛ, nɛ e ho ya kukuɔ dongo tɛ enuɔ ngɛ pa a mi, nɛ e kɛ wo e to hyɛlɔ kotoku ɔ mi. E hɛɛ e we amlami ɔ ngɛ e dɛ, nɛ e hɛ lɛ kɛ su Filisti no ɔ he. David gbe Goliat 41 Filisti no ɔ hu bɔni nyɛɛmi kɛ ma David ngɔ, nɛ e ta hwumi ní hɛɛlɔ ɔ ngɛ e hɛ mi. 42 Benɛ e hyɛ David nɛ e na kaa niheyo tsutsuutsu papaapa nɛ he ngɛ fɛu kɛkɛ ji lɛ ɔ, e bui lɛ fɛɛ. 43 E bi David ke, “Anɛ gbe ji mi nɛ o ma ye ngɔ kɛ tso ɔ?” E ya nɔ nɛ e tsɛ wɔ pue David nɔ, nɛ e gbiɛ lɛ, 44 nɛ e de lɛ ke, “Ba hiɛ ɔ, nɛ ma ngɔ o he lo ɔ ngɔ ha lohwe pɛlitsɛmɛ, kɛ pu mi lohwehi.” 45 David de Filisti no ɔ ke, “Moo lɛɛ o kɛ klaate, akplɔ, kɛ kɛ̃ɛ̃ ma ye ngɔ; se imi lɛɛ i ma ngɛ Yawɛ Tabohiatsɛ, Israel tabo ɔmɛ a Mawu ɔ nɛ o ngɛ lɛ ahlua bɔe ɔ biɛ mi. 46 Mwɔnɛ ligbi nɛ ɔ, Yawɛ ma je mo ngɔ wo ye dɛ mi; ma gbe mo, nɛ ma po o yi. Nɛ ma ngɔ Filisti ta buli ɔmɛ a gbogboehi kɛ ha lohwe pɛlitsɛmɛ, kɛ pu mi lohwehi nɛ a ye. Nɛ je ɔ tsuo maa le kaa Mawu ko ngɛ Israel, 47 nɛ ma a nɛ bua ngɛ hiɛ ɔ hu maa le kaa pi klaate kɛ akplɔ nɛ Yawɛ kɛ heɔ nɔ yi wami. Yawɛ ye kunimi momo ngɛ ta a nya, nɛ e ma je nyɛ kɛ wo wa dɛ mi.” 48 Goliat hia nyɛɛmi kɛ yaa David ngɔ ekohu, nɛ David sa fo nɛ́ e kɛ lɛ ya kpe ngɛ ta gbami he ɔ. 49 David kɛ e nine wo kotoku ɔ mi, nɛ e je tɛ kake kɛ wo amlami ɔ mi, nɛ e fɔ. Tɛ ɔ ya na Filisti no ɔ hɛ nya, nɛ e sɛ lo ɔ mi; nɛ Goliat nɔ si bum, nɛ e hɛ mi ya bu si. 50 Lɔ ɔ he ɔ, David hɛɛ we klaate lɛɛ, se e kɛ amlami kɛ amlami tɛ gbe Filisti no ɔ. 51 David sa fo ya da Goliat nɔ. E hia Goliat klaate ɔ kɛ je kpo ɔ mi, nɛ e kɛ po e yi nɛ e gbe lɛ. Benɛ Filisti bi ɔmɛ na kaa a tatsɛ kpanaa a gbo ɔ, a tu fo. 52 Israel kɛ Yuda tabo ɔmɛ hwɔ lele kɛ nyɛɛ Filisti bi ɔmɛ a se kɛ ya si Gat kɛ Ekron agbo ɔ nya tɔɔ. Filisti bi ɔmɛ plaa pue si ngɛ Sharaim blɔ ɔ he hluu kɛ ya si Gat kɛ Ekron tɔɔ. 53 Benɛ Israel bi ɔmɛ kpale ngɛ Filisti bi ɔmɛ a se kɛ ba a, a ba ha ní ngɛ Filisti bi ɔmɛ a ta a mi. 54 David ngɔ Goliat yi ɔ kɛ ho Yerusalem ya; se Goliat ta hwumi ní ɔmɛ lɛɛ e ngɔ ya to lɛ nitsɛ e bo tsu mi. A kɛ David ya tsɔɔ Saul 55 Benɛ David yaa nɛ e kɛ Filisti no ɔ ya kpe ɔ, Saul bi e tatsɛ, Abner ke, “Abner, mɛnɔ bi ji kikɛmɛ a niheyo nɛ ɔ?” Abner he nɔ ke, “Nɛnɛ, i na o nane kaa i li.” 56 Matsɛ Saul fa lɛ ke, “Lɛɛ, yaa nɛ o ya hla nɔ nɛ bi ji niheyo ɔ mɔ.” 57 Lɔ ɔ he ɔ, benɛ David gbe Goliat nɛ e kpale e se kɛ ba ta a mi ɔ, Abner kpaka lɛ ya ha Saul; nɛ David hɛɛ Filisti no ɔ yi tɔ ɔ kɛ mwɔɔ. 58 Saul bi lɛ ke, “Niheyo, mɛnɔ bi ji mo?” Nɛ David ha heto ke, “O tsɔlɔ Ishai, Betlehem no ɔ bi ji mi.” |
Bible in Dangme © Bible Society of Ghana, 2018.
Bible Society of Ghana