Ulangan 27:15 - Eipomek15 Ati ara, sik Lewi yala nang arye, nyanamak ning ara, ani. “Allah el si Yahweh arye, talye ning si erena ara, pia malye weik ati, aning ara, na like. ‘Aning ara, pia malye,’ tenenun ning ati tenebuka, memebuka delina ati, keil ap, yo ap, tonda logam deice arye memebuka deibikirye, dungnubuka, si erenyak nang ara, Allah Yahweh arye anang ati, kanye imun weik ning, sik nong deice deipnamle. Ati, anggun Lewi yala nang arye, malye winin ninguk yasilyeba dolonamlume. Allah nyasilya deice arye, ikin ning anggun dam pia aunamsile,” nyabuka, yupu deice arye sunamsiake. Ayupu Israel nang nirya kekebikirye, diba tenebikirye, sikce tamubuka, “Yo, dipkoprob nyapmasuluma ati, akunuma nyababe,” nyabuka, nyanamake. Gade chapit la |
Aning atonun, anggun kanye arye, ‘Aning arye melipnamsilʼ tenen, ‘Winipnuyabe,’ tenebuka, anggun taruk arye memebuka, yuk ning ninye urasin atonun ubuka deipmunce, si kum erenamlume. Ara, im deice tam ulye ning do, tukwak mutuku noutam ulye ning do, mek pum noutam ulye ning do, tukwak mutuku ulye ning do, aning-aning nirya ara, urasin atonun memepdeipmunce, anggun arye aning si kum erenamlume.
Allah Yahweh arye nyabuk. Anggun taruk arye memebuka delin ning do, memen ning patung do, talye daulamle ning do, aning-aning nirya ati, ‘Aning ara, nun ni koproba ulirye, el aryuk kalekuka melinamsilʼ tenen, talye ning ati, si kum erenamlulume. Tonda, ‘Aning ara, nun ni koproba unamsilʼ tenen, talye aupmalye kam ning urasin atonun kibuka, anggun taruk arye, memebuka deipmunce, si kum erenamlulume. Aning atonun, keil arye do, yo arye do, cang ning ikuka deiplumce, aning dam binuka, si kum erenamlume. Tonda, talye daulamle ning urasin atonun memebuka deipmunce, ‘Aning melinamsilʼ tenen, aning ati, si pia kum erenamlulume. Ara talye ati kume. Deiyok ara, nara Allah Yahweh unirye, anggun ni koproba Allah, na tonok unune. Yuk Allah ton pia kum ulule.
Anggunce talye ning do, talye isa mer ap, Isa Mutuku Dongonye ap, yuk ning nirya ap ati, si erena pia meme. Tonda, yata ning do nirya, emas do, perak do, besi ning do, aning dobukapmunce, puturubuka ninye urasin atonun ubuka, memebuka deipna arye, ‘Nun ni Allah atia’ tenen, aning ati, si erena pia meme. Na tonok ara, Allah ununa ati, anggunce na siuk erenamnulume. Nara Yahweh, anggun ni Allah, na tonok unirye nyapsine,” Allah arye nyabuk.
Allah El Dib Kanye, el mikip deice arye, yuk mutuku yupu arisilibuk, anggun kanye arye, yuk mutuku yupu deice, Allah el si erebuka elti, “Telebe,” nyalulumopura, sik yuk ninye kum kekenmating noutamak arye, tonoknye ton moubuka kum keketurye, kum kel biktopura, anye birye yata wiribuka, “E, narye ton, dipkoprop moubuka tenepmana ati, ‘Anyanmak touk winipnamle’ tenen, Amin nyapne,” nyabuka tenepturye, nyaptu do? Yuk mutuku yupu deice arye, Allah ati, “Telebe,” nyaptuma babye, anggun nyalulum yupu ara, amutukunye birye moubuka kum kekeptu anya arye, “Na ton kekepmane,” kum nyaptue.
Ati ara, anggun kanye aryuk tenebuka, Aning ara, nun ni koprop unamle ati, el si erenamap tenen, urasin teleb ning memebuka pia kum delinamlulume. Ara, urasin teleb dekna weik ning, el si ara emas ap, tonda urasin teleb dekna ning, el si ara perak ap deice arye, ninye urasin atonun do, tonda, talye kam ulamle ning urasin atonun do, Aning ton kintinibuka deibipyeura, nun ni Allah ap, aning ap ansinibuka, si erebuka kinamabe tenenʼ pia kum si erenanumlume. Na Allah Yahweh, na tonok ati kibuka si erenamnulume.” Allah arye, sik Israel ninye nirya kekenamak tenen, Musa biti ayupu nyapdeibuk.
Raja Manasye el winilamuk ning ap, pil dolamuk ning ap nirya ara, Allah Yahweh el dam malye weik ulamukba, Allah arye, ‘Aning ara, na like,’ tenelamuk. Ara, Israel nang Mesir mutuku arye batakuka, Kanaan mutuku weknuyik ati, Kanaan mutuku ulamik nang ati, Allah Yahweh arye, ‘Yuk mutuku binamak,’ tenebuka ati, yakuka dopkwetebukba biyik bukni, sik amutuku nang arye, malye ulamik ninguk, binuka dukdongobuka, aninguk talebuka ulamuk.
Aning atonun ninye sik kanye aryuk, Yerusalem mutuku bukni, keting yangan tam isa si erena ati, aik domik ning daklobukce malye kipdeibuk. Aning ara, Yerusalem mitik eitam bukni, mutuku si ara, ‘Pia Malye Un mutuku,’ nyabuka si silamik. Amutuku deice isa si erena ati domik aik uluplobuk. Aning ara, minop talak ninye deiyoknye Salomo birye, sik Sidon tam ulamik ninye talibuka si erelamik isa si Asytoret, el si erena ati domuk ning ara, uluplobuk. Tonda, sik Moab tam ulamik ninye talibuka si erelamik isa si Cemus, el si erena ati domuk ning ara, uluplobuk. Tonda, sik Amon tam ulamik ninye talibuka si erelamik isa si Molek, el si erena ati domuk ning ara, uluplobuk. Aisa mer nirya ara, pia malye weik ulamika ati, Allah el kanye ara, ‘Aisa nirya ara pia na like,’ tenelamuk.
Winilamuk bukni, aminyan talak ara, Yehuda tam ulamik ninye babye, sik ni Allah Yahweh arye, “Aning ara, wininamlume, aning ara, pia kum wininamlume,” nyapdeiamuk yupu ara, moubuka kum talibuka ulamik. Sik babye, ayupu ton moubuka kum kekelamik. Kum kekelamikce, sik kayapu yuk Israel ninye arye, malye ning talibuka winilamik ninguk, sik Yehuda tam ulamik ninye babye, amalye ning atibuk talibuka, isa si erelamikce, dobolbalamik.
Ati ara, na an amu tam pil donanye birye, nyapmakin yupu ara, kekepnunilyame. Ara, winipmanto ara, na an pil donanye biti, Allah Yahweh arye, “Anye bira opnamlyame,” nyapdeipmakilba, bobanmaniminya ani, ance na opniminyopura, Allah el kanye deipnamakile. Bukni, ‘Ance kum opnamanilamʼ tenen, Allah ati teleb ning areptinyopura, Allah arye, kanye deipnuturye, “Dawinipmalye, anye bira, kum opnamlyame,” nyabuka, luba kipnutu do? Bukni, winipmanto ara, na deiyoknye, Allah arye kum bukni, talye ninye aryuk tenibuka, nyapmakiyak deice arye, ‘Anye opnune,’ tenepminyopura, Allah arye, sik anang ati ara, supnamle. Deiyok ara, sik aninye unyaka deice arye, na an pil donunye bira, Allah el dam arye yakniliba, Allah arye kalikilul nang, Israel ninye kan-kan ton, kum uptinye. Ati, ‘Yata wiripnuna kumaʼ tenen, sik yuk mutuku ninye dam tikilbisirye, amutuku nang arye, talye ning isa mer siuk, erebuka unyak touk, ‘Sik ap, unyap talak ara, na babye isa si erepnyakʼ tenen, nyapkine.
Sikda, amutuku ulamik Mesir mutuku nang arye, talye-talye ning ati, ‘Aning ara, nun niʼ tenen, si erelamik ning ara, yo ap, keil ap tonda perak ap, emas ap, deice arye puturubuka deiamikce, ‘Nun deiyoknye,’ nyabuka, si erelamikce, malye ulamik ning ara, akunum laka nyabikura, anggun ton eililamlumce, kekelamlume.
Wekukura, Rahel birye, Laban el isa si eren ning dobuka, el unta basam balye tam deice bukmok ning, amu tam dongobukce, aning deice tam bukmok. Laban el ning deice bukmoka anya arye, Laban arye, atenda aik pum bisik nirya dipdeyuk bukni, aning kum eibuk. Kum eibukura, Rahel el li koproba ati, nyabuk.
Israel yala nang ara, sikce memebuka deiamikce, talilamik urasin pia teleb kwerya ara, cicin do, gelang do, permata do, aning nirya ati, sikce, ‘Se, aning nirya ara, urasin pia teleb ning ululule,’ tenelamik. Tonda, ato ning boyanuka, talye ning bukni, sikce, ‘Nun ni bira aniʼ tenen, isa si erena ati, urasin teleb ning ton, memebuka delilamik. Winilamik bukni, na Allah arye, ‘Aning ap, aning dobuka malye ning, sikce puturubuka delinyak ning nirya ap ara, na pia like,’ tenenune. Ati ara, na Allah arye, aning sik talinyak urasin teleb ning emas ap, perak ap ati, ‘Aning nirya ara, na pia like,’ tenenune. Aning talinyaka ara, na dam ton boyakirye, nati telebe nyabuka, na si kum ereninyak diparyuk, nati ton kanye kum delininyake.
“Anda nabi Hananya birye, nyapmasilam yupu ara, ‘Diba, aning nirya ara, dipkoprob winipnamlaryaʼ tenen, narye, ‘Akunuma awinipnamlaryaʼ tenen, ‘Aminʼ nyapsine! Tonda, anda Hananya birye, ‘Aminyan talak aning-aning ton winipnamle,’ nyapmasilam ning ara, Allah Yahweh arye, aning winiplyeba, lake kiplyopura, ‘Aning nirya eibuka biknamabʼ tenen, moronamnarya. Ara, Allah Yahweh arye, dipkoprob Babel mutuku yin talin nang arye, Allah el si eren aik pum tam deiamik mambul pil don ning ap, tonda, Israel nang ap, tapu koubuka, Babel mutuku binuka deiamikba, ikin kanye bobuka ulamik ninye ap, lyepdoplirye, tamubuka amutuku uk boyanamle. ‘Winipnamleʼ tenen, Allah ati pia moronamne!
Ati ara, yatanye birye, ‘Kume, na dungnupnyopura, Allah arye na wininye ning kum eipnamnile,’ tenelul do? Kume, na Allah Yahweh ara, im deice babye, tukwak mutuku nirya babye, aununa anya arye, aning-aning nirya dinune. Ati ara, tonoknye babye, ton kum duknuptue. Anirya dinauk ununa anya arye, dungnuptuma babye, eilisunune.
Anggunda, na mapu koproba upmunyeura, narye anggun apu yapu ati nyalamse touk, anggun apu yapu ati, ‘Pia teleb mutuku, aning-aning nirya, teleb kibuka ulul mutuku arepnamsine,’ nyamse mutuku ara, anggun atalak asukum ululum nang ati arepnamsine. Ara, wini talak ululum nang arye, na nyapdeiamse yupu, moubuka talipmunce, winipmunyeura, narye anggunti, ateleb mutuku ara, arepnamsine. Allah arye na nabi Yeremia ati, nyapnuk.
Ance ayupu nyapnulyame. Allah Yahweh arye nyapsile. Nara, Allah Yahweh unune. Narye anggun Israel nang ati, pia melibuka kalinyeba, anggunce na si ereninlulume. Nara anggun ni koproba Allah unune. Yatanye birye do? Anggunce, na nyapnusin nyalin yupu nyapnibuk, kekebikiryuk, ayupu ati ara, kum talibuka ulamiceura, narye anggun ato nang ati, wenebuka supnamsine.
Yo arye ninye urasin atonun kibuka memenyak nang ara, pia moubuka kum tenenyake. Ara, ‘Ayo aniryuk, uku dabikirye, peikna ap, roti kwaning dana ap, kam ning ap, dabuka dinyap ning,’ kum tenenyake. Ara, ‘Wininyap yo sirya aniryuk dobukabikirye, ninye urasin atonun ning kintinibuka deibibirye, si erenyaba ara, talye urdemuk unyabe,’ kum tenenyake. Moubuka tenena kumce, talye kanye uk bonyake. Tonda, ‘Nun si erenyap ning ara, talye ning uka,’ kum tenenyake.
Allah yupu laka nyalamuknye, nabi Daniel arye, ‘Winipnamle’ nyalamuk touk akunum uplyopura, anggunce, ‘Ura, sirya talak akunum uple,’ tenepnamlume. Nabi Daniel arye nyalamuk ning ara, ani. ‘Allah arye el pia like tenebuka, “Pia malye ulyinye birye, na Teleb Aik kum tikilyatue,” nyabuka yupu sekamik ning uk, amalye weiknye yalirye, akurun aik pum akunum tiklyopura, Allah ati arilbalamak aik ara, Allah arye pia bataknamle.’ (Daniel 9:27; 11:31; 12:11) (Ayupu nyalulum nang ara, ‘Deiyok ani’ tenen, moubuka teneipdelulume.)
‘Malye upnamak do?’ tenen, ‘Weik ikin winilden ning kum arepnamsilam’ tenen, moropkiyabe. Aning kum bukni, tonda, Pia Malye Uning Deiyoknye, ara Isa Mutuku Dongonye arye, ‘Malye ulisulul anya arye, malye winibibyak’ tenen, ‘Ance kalikuka disimince melinamsilam’ tenen, moropkiyabe. Ayupu nyabuka, Allah moronamlulume. Yesus arye el yupu kekenmek nang ati nyabuk. Nyabukce ayupu tonap nyabuk.
Raja birye winyamlya ani, Allah el si eren aik, pia lek aik ara, malye kilina ati, elce yin talin nang weik dopdeipnamle. Allah el si eren ati, Israel nang arye kam ning boyakiba, asum-asum nirya, imam nang arye, aning obikirye, uku dongonyakak ara, sik ayin talin nang arye, aning nirya kum kipdeipnamake. Winibikiba, Raja birye, Allah el si eren aik pum tam ara, pia malye weik un ning boyanuka deipnamle. Winipnamla ara, Allah elce, ‘Se, wini talak ara, ‘Naʼ tenen nang, Israel nang ap, na ap ara, anyaik ara, tonap kum bitibye. Anyaik ara, na akunum batakne,’ teneplirye, anyaik ati, lik upliba bataknamle. Anyaik bataklyopura, oldiamuk upnamle.
Ati ara, sik anang nirya ati nyapnulyame. Ara, Allah Yahweh el pia deice tam erebuka, aning-aning nirya talibuka, pia mikip ulul deiyoknye, elce nyapmasile. Sik Israel nang nirya arye, ‘Nun ni koproba ani’ tenen, sik talye ning si erenyak isa ati, pia diba tenebikirye, aisa bobuka, anggun kanye talima noutam ara, pia dongonyak nang ara, pia malye tuba wininyake. Wininyaka ati, anang kan-kan arye, tonoknye, na yupu lak nyana deiyoknye, dipkoprob nabi dam yalirye, nati moropnilyopura, na Allah arye, elti, tamubuka lak nyapdeipnamne yupu ara, ‘Isa si eren nang kekeptingʼ tenen, sik wenena ati, yupu nyapdeipnamne.
Allah Yahweh ara, elda nun Israel nang, nunti pia kalikuka melisululnye ulule. El Allah ara, pia deiyok koun talak arye, dipdongobuka sirya daknamle talak babye, pia aulule! Winibuka ulyamnye ati ara, an ‘Naʼ tenen nang, nun Israel nang arye, “Nun deiyoknye Allah Yahweh ati, ‘Telebeʼ nyapkiyabe.” Raja Daud birye nyabuk. Nyabukura, sik abulubuka wekmek nang nirya arye, “Diba, ‘Anyapmasilam touk awininnamleʼ tenen, nun babye, ‘Telebe akunuma nyababe,” nyabik.
Nun Israel yala ninye nirya ara, ance, ‘Aning wininamlulume. Aning ara, pia kum wininamlulume,’ nyapdeiamsulum ning ara, moubuka kekebibirye, moubuka kum talinyabe. ‘Allah nyapdeipsuk yupu, nun like’ tenen, anti balye tam kibuka, talye batakanyabe. Adeice arye, nun ni Allah, an dam malye winilikinyabe. Ara, an amu tam pil donanye Musa, el dam nyapdeiamlumba, sekamuk yupu buku noutamak, lak nyalamlum yupu ara, ‘Allah na yupu yanimunyopura, narye kanye imun weik ning, anggun nong deice delinamsine. Tonda, weik arye wenepsinirye, supdongopnamsine,’ nyapdeiamsulum ning ara, wini talak nun deice akunum yangalule. Ara, talye ati kume. Nunce pia malye winilamupu buk, ance nunti, ‘Malye uk wininamak’ tenen, supdongopsulume. Asupdeipsuluma deiyok ara, nun malye winilamupa atia.
Musa birye nyabuk. “Tonda yuk talak anggun amutuku binuka umunce, mapu deipmunyeura, sikce dadeipdanin, banamak mapu weik ubicopura, malye ning pia kum wininamake. Ara, aning-aning nirya kintinibikirye, malye ning si kum erenamake. Aning atonun, yuk malye ning ton, pia kum wininamlulume. Malye winipmunba, Allah arye anggunti, yu weik uplyopura, Allah arye wenebuka opsiliba, ikin weik upnamsile.” Musa birye nyabuk.
Musa birye, Israel ninye ati nyabuk. Amutuku noutamak, talye ning dobuka, ninye urasin atonun puturubuka, ‘Nun isa mer si berallah-allah,’ nyabuka, si erenyak ning nirya ara, uku dongopmunyeba, uku diplirye, sirya daknamle. Sik ninye urasin atonun ubuka puturubuka memenyak ning, uku diplyopura, aning deice uamuk emas ap, perak ap ara, anggun ton, ‘Se,’ tenepmunce, dolona pia meme. ‘Aning ton dopropmunyopura, malye winipmunba, wena tapu youlamle touk winipsilyak’ tenen, nyapsine. Aning nirya ara, anggun ni koproba Allah Yahweh arye, ‘Isa si erena ara, pia na like,’ tenelule. Ati, aning nirya, uku dongopnamlulume.
Mikha birye el lin dekna weik ning perak ara, tamubuka arebuk. Arebukura, el lin birye tamubuka nyabuk,” Dipkoprob anda na mi, narye ubula dopromuknye biti sikti, nyamse yupu ara, dipkoprob akunum luba kipne. An deice kum upnamkile. Ati ara, na Allah Yahweh si erena ati, na dekna weik kat ning, perak arepne. Aning arepnyopura, aperak deice ak, na mi ance, ninye urasin ato ubuka, patung memepnamlyame. Sik patung memen nang arye, perak taplakalinamake. Ati, akeil uang, perak ara, anti tamubuka arepkine,” nyabuk.
Ura, dekna weik ning, keil uang perak ara, Mikha birye el lin tamubuka arebukopura, el lin birye uang weik tonun ton, dua ratus (200) keil uang perak taplakukabukce, memepdeibuk. Tonda, auang dobuka, ninye tonoknye birye, perak puturuna kel weiknye bak arebuk. Winibukopura, elce anye biti, “Ninye urasin ato ning memepmince, patung tonok dopnalam ning ara, adekna weik ning perak dobuka, aning deice taplak deipmince dopnalame. Winiminyopura, amemep deipminye patung, ninye urasin ato ning ara, na mi Mikha el aik pum tamuk deipnalyame,” nyabuk.
Aning atonun, yo arye dobuka, memenyak kel nang ara, yo sekuka binuka deibikirye, ayo sekicak ara, ‘Winibuka memenamabe’ tenen, tuku arye sekuka, aning urasin atonun gambar kibikirye, sekna tapu deice arye kiklipdebuka yanuka deibukabikirye, ninye urasin atonun ubuka, kiklipdeipmace touk bobikirye, memen ning arye urasin pia teleb kibuka memelinyake. Aning urasin teleb kibuka memebicopura, ‘Aning isa si erepnamap’ tenen, adiparyuk aning bobuka, sik mining aik noutam delilbanyake.