JEREMI 50 - Bibəl ta Sar̄

Nujən̄ ɓē kə́ Babilon ba gāngə̄n̄ dɔ ɓē kə́ Israel

¹ Najə̄ kə́ Kɔ́ɔ̄ɓē ɔr̄ kə ɓē kə́ Babilon, ɓē yā Kalde gə̄, kə ta kūl̄ Jeremi nge koō taā ní n toó.

² Ədaī najə̄ ń toō dan nápar de gə̄ tə́ ādə̄ de gə̄ gerə̄n̄ gō. Ə̄nīī najə̄ ní mbīdə́ tə́ ādə̄ oōn̄. Ə́daī ādə̄ de gə̄ oōn̄, ba ī-lōōī ɓɔ̄ɔ̄ dɔ najə̄ ní. Ədaī na: Taān̄ ɓē kə́ Babilon kɔ̄ɔ́, ɓesə̄ Bel i kə rɔ̄sɔlɔ̄ɔ́, ɓesə̄ Marduk əsō tétə̄ rárák kɔ̄ɔ́. Nujən̄ ɓesə̄ yān gə̄ sák sák kɔ̄ɔ́.

³ A̰á̰ā̰, nápar de gə̄ teēn̄ mbɔ́r ɓē kə́ ko̰ó̰ tə́ reē ənīnən̄ rɔ̄ɔ̄. Nin̄ rāān̄ ɓē yān adə̄ tél ndágə loo kə́ to kum ko̰ ngá̰ý, i ndágə loo kə de kə́ yā ndi ɓē tū tə́ gətóo. De gə̄ ō, dā̰ gə̄ ō, a̰ȳn̄ nāā malang, yá̰á̰ kógə̄ḿ gē gətóo.

⁴ Dan ń noō tə́ ní, kum mbang nəkɔ́ ń noō tə́, ngán Israel gə̄ ō, Juda gə̄ ō, a reēn̄ naā tə́ mbak. A njə̄rān̄ kə nōó kumdə́ tə́ yā sāań Kɔ́ɔ̄ɓē Nə́ɓā yādə́.

⁵ Nin̄ a dəjen̄ róbə́ kə́ ta kaw̄ kə̄ Siyo̰ ō, tūrə̄n̄ kumdə́ i kə̄ noó ō. Nin̄ reē ɓoon̄ rɔ̄də́ tū yā Kɔ́ɔ̄ɓē tə́, kə ta kūl̄ madə̄ naā kə́ ngándáńg kə́ dɔdə́ a ndígə̄nal aĺ bátə́.

⁶ Gír deē yāḿ gə̄ télən̄ batə̄ gə̄ kə́ tadə́ tḭ̄ḭ̄. Ngé kul̄də́ gə̄ rāān̄də́ adə̄ ndómə̄n̄, rāān̄də́ adə̄ dáyə̄n̄ kə̄ dɔ mbal̄ gə̄ tə́. Nin̄ ḭḭn̄ dɔ mbal̄ kə́ bo gə̄ tə́ aw̄n̄ dɔ ngán mbal̄ gə̄ tə́, kanjə̄ kadə̄ əga kemdə́ dɔ gong yādə́ gə̄ tə́.

⁷ De gə̄ malang ń əngen̄də́ ní rə́yā̰n̄də́ naā tə́. Madə̄ ba̰ā̰də́ gə̄ ədan̄ na: Najə̄ a əsō dɔjí tə́ alé, tɔdɔ̄ nin̄ rāān̄ majaĺ kə Kɔ́ɔ̄ɓēé. I Kɔ́ɔ̄ɓē n i nge rāā yá̰á̰ kə́ gōtə́ ō, i ni n i yá̰a̰ kəndā kem dɔ tə́ yā kaadə́ gə̄ ō ní.

⁸ Ā̰yī naā kɔ̄ɔ́ kem ɓē kə́ Babilon tə́, ɓē yā Kalde gə̄ tə́. Ī-teēī kɔ̄ɔ́ ba ī-toī tītə̄ bal bə̄yā̰ gə̄ kə́ njə̄rān̄ kété no yá̰a̰ kul̄ madə̄də́ gə̄ tə́ beē.

⁹ A̰á̰ā̰, m-ā m̄-ɓāŕ nápar de kə́ ngá̰ý gə̄ kə́ mbɔ́r ɓē kə́ ko̰ó̰ tə́ ń ɓoon̄ naā ní, kadə̄ aw̄ ənīn̄ ɓē kə́ Babilon rɔ̄ɔ̄. Nin̄ a əndān̄ rɔ̄də́ kə ta naá yā kənīnneé rɔ̄ɔ̄ ō, gír yān a gān̄g ō. Kum gərā yādə́ gə̄ a nalə̄n̄ yá̰a̰ alé, tītə̄ go̰ rɔ̄ɔ̄ kə́ jīn atə ngá̰ý beē.

¹⁰ Ɓē kə́ Kalde tél i yá̰á̰ kə́ kəhɔ ta rɔ̄ɔ̄ tə́, adə̄ de gə̄ malang ń nārə̄n̄ yá̰a̰ yān ní əsa ndānə̄n̄. Najə̄ ń Kɔ́ɔ̄ɓē əda ní n noó.

¹¹ A̰á̰ā̰, ī-rāāī rɔ̄nel̄, a̰á̰ā̰, ī-tḭ́ḭ̄ī bal walya, sḭḭ̄ ngé nujə kə yá̰a̰ kənge yāḿ gēé. A̰á̰ā̰, ī-tḭ́ḭ̄ bal tītə̄ mandə man̄g gə̄ kə́ ran̄ dɔ mu tə́ beē, ī-nōōī tītə̄ sə́ndá kə́ bəra gə̄ kə́ ngɔ̄mə̄n̄də́ kadə̄ ḭḭn̄ dɔ madə̄ gə̄ tə́ beē.

¹² Rɔ̄ kó̰ó̰sí sɔlə̄n ngá̰ý, nge ń ojəsí ní wōn̄g rāān ngá̰ý. I ni n i ta tɔ̄l̄ ta nápar de gə̄ ní: Adə̄ ni i dəla loo ō, loo kə́ mángá ō, loo kə́ kə̄sāá ō.

¹³ Wōn̄g kə́ ngá̰ý yā Kɔ́ɔ̄ɓē rāā adə̄ deē ndi kem ɓē kə́ Babilon tə́ to̰ alé. Ni-tél i ndágə loo kə́ to kum ko̰ kə taá malang. Adə̄ de gə̄ malang ń mānə̄n̄ kadən tə́ ngɔr ní, ɔr kumdə́ ngá̰ý. Dan ń nin̄ a̰a̰n̄ loo kə́ nujə asə naā beé anī, əgan̄ kɔŕ ɓōĺ.

¹⁴ Sḭḭ̄ ngé kur gərā gə̄ malang, ə̄ndāī rɔ̄sí kə ta naá majə kə jī loo rɔ̄ɔ́ ō, ī-gīrī gidə ɓē kə́ Babilon ō. Ī-túr̄niī kə kum gərāá kanjə̄ kəya̰ gotə, tām̄ ni-rāā yá̰á̰ kə́ majaĺ kə Kɔ́ɔ̄ɓēé.

¹⁵ Ə́gaī kɔŕ tetə rɔ̄ɔ̄ dɔn tə́ kə̄ ta loo gə̄ tə́ malang. Kāgə̄ ngaa dan kújə yān kə́ ngan̄g gə̄ tétə̄n̄ kɔ̄ɔ́, ndogə̄ mbal̄ yān gə̄ əndan̄ nang kɔ̄ɔ́. I Kɔ́ɔ̄ɓē n dal ba̰ā̰ ní. Ī-daliī ba̰ā̰ dɔn tə́, ī-rāain̄ yá̰á̰ ń ni-rāā kə madə̄n gēé ní.

¹⁶ Nge dubə̄ kōō ō, ngé kəja kōō kə ngorongoó gə̄ dan yā sāā kōō gə̄ tə́ ō ní, ɔ̄rīdə́ kɔ̄ɔ́. Āyī naā kógə̄ḿ kógə̄ḿ ta kaskar kə́ kumən o̰o̰n aĺ tə́ kə̄ dan gír deē yāsí gə̄ tə́ ō, ādə̄ náā nəkɔ́ a̰ȳ kum kə̄ ɓē yān tə́.

¹⁷ Kété ní Israel i batə̄ kə́ ra kə keŕneé adə̄ ɓɔl gə̄ ngɔ̄də̄nən̄. I mban̄g kə́ Asiri tə́ n ənī ta kəsan ta kəga dɔ ní. Gō tə́ anī, i Nabukodonosor, mban̄g kə́ Babilon tə́ n əsan bátə́ ngor kə̄ngān dɔ tə́ ní.

¹⁸ I tāmə̄n̄ ń toō tə́ n Kɔ́ɔ̄ɓē kə́ bo kə́ tɔ́gən i ngá̰ý, Nə́ɓā yā Israel, ɔr̄ najə̄ i tītə̄ ń toō beé ní: M-ā m̄-rāā yá̰á̰ kə́ tōr̄ kə mban̄g kə́ Babilon ō, ɓē yān ō, tītə̄ ń m-ə́ndań mban̄g kə́ Asiri tə́ ní.

¹⁹ M-ā m̄-tél yā reē kə Israel dɔ mu kə́ mból̄ yān tə́. Ni a əsa mu kə́ Karmel ō, kə́ Basan ō, kə́ dɔ mbal̄ gə̄ kə́ Epəraim tə́ ō, kə́ Galaad tə́ ō, kadə̄ tɔ̄l̄ ɓōn.

²⁰ Dan ń noō tə́ ní, de gə̄ a saān̄ yá̰á̰ kə́ to gō jī aĺ ń Israel rāā ní banī a əngen̄ aĺ ō, yá̰á̰ kə́ gōtə́ aĺ gə̄ ń Juda gə̄ rāān̄ ní, banī a əngen̄ to̰ aĺ ō. Tɔdɔ̄ m̄-mā̰ȳ rɔ̄ḿ dɔ de gə̄ ń m-ə́yá̰də́ adə̄ teēn̄ ta yo tə́ ní.

²¹ Āw̄ ə̄nī ɓē kə́ Maratim rɔ̄ɔ̄. Ə̄nīn rɔ̄ɔ̄ ō, ənī Pekod gə̄ rɔ̄ɔ̄ ō. Gotə de gə̄ ń a na̰yn̄ ní, ī-tɔ̄l̄də́ náḿ náḿ ādə̄m̄. Ī-rāā yá̰a̰ malang kə gō ń m-ə́daī ní. Najə̄ ń Kɔ́ɔ̄ɓē əda ní n noó.

²² M-ōō kōō rɔ̄ɔ̄ kem ɓēé ō, kōō yá̰á̰ kə́ tɔ̄ɔ̄ kə́ ɓār̄ ngá̰ý ō.

²³ Kété ní Babilon i mūú kə́ nge rējə̄ de gə̄ malang kə́ dɔ nang tə́. Ba ń toō ɓáa, tétə̄nən̄ naā tə́ rárák kɔ̄ɔ́. Ní, rāān̄ yá̰á̰ ń noō i ba̰ý? Babilon tél i ɓē kə́ nujə sák sák kɔ̄ɔ́ dan ɓē gə̄ yā nápar de gə̄ tə́.

²⁴ Babilon m-ə̄yā gūmbə̄ noí tə́ adə̄ ə̄sō tū tə́ kanjə̄ kadə̄ ī-ger̄ gō. De gə̄ teēn̄ dɔí tə́ ō, əhɔnī, tɔdɔ̄ ḭ̄ ə̄nī Kɔ́ɔ̄ɓē rɔ̄ɔ̄.

²⁵ Kɔ́ɔ̄ɓē teē ta loo ngɔ̄m̄ yá̰a̰ rɔ̄ɔ̄ yān gə̄ malang ō, ɔy yá̰a̰ gə̄ ní teēn̄ ndágá kə wōngōó ō. A̰á̰ā̰, i kəla rāā Kɔ́ɔ̄ɓē, Nə́ɓā kə́ bo kə́ tɔ́gən i ngá̰ý kem ɓē yā Kalde gə̄ tə́.

²⁶ Ḭ́ḭī kə̄ ta ngóy dɔ nang gə̄ tə́ ba ī-reēī Babilon. Ī-téēī ta mō̰ȳ yān gə̄ ō, ɔ́yiī yá̰a̰ kənge yān gə̄ ī-kánī ādə̄ ra dɔ naā tə́ bing ō. Ī-nujiī ɓē sák sák kɔ̄ɔ́ ādī yá̰á̰ kógə̄ḿ na̰y alé.

²⁷ Āwī kə man̄g kə́ bəra yān gēé loo tɔ̄l̄ dā̰ gə̄ tə́ ba ī-tɔ̄līdə́ malang kɔ̄ɔ́. I yá̰á̰ kə́ to kum kaȳ aĺ kə́ ba̰ý beē n əsō dɔdə́ tə́ ní? Ndɔ̄ yādə́ ugə̄ i kum mbang ń kadə̄ ɔjən̄neé gíŕ yá̰a̰ rāādə́ gə̄ ní.

²⁸ Kōō yá̰á̰ kógə̄ḿ ɓār̄, i ngé ka̰ȳ naā gə̄ ō, ngé teē ta yo tə́ Babilon gə̄ ō n reē ədan̄ najə̄ dal ba̰ā̰ yā Kɔ́ɔ̄ɓē Nə́ɓā yājí kem ɓē kə́ Siyo̰ tə́ ní, i dal ba̰ā̰ kə́ dɔ rā̰ tə́.

²⁹ Ɔ́siī dɔ ngé kur gərā gə̄ naā tə́, ngé kɔr gō gərā gə̄ malang. Ə̄ndāī gérger ī-gīrīiń gidən. Ādī deē kógə̄ḿ teē ta yo tə́ alé! Ə̄gāniī kə̄rā háĺ yá̰a̰ rāān gə̄, ī-rāāniī yá̰á̰ ń ni-rāā ní. Tɔdɔ̄ ni ngonjə̄ dɔ Kɔ́ɔ̄ɓē tə́, dɔ kə́ táĺ yā Israel tə́.

³⁰ A̰á̰ā̰, ndɔ̄ nəkɔ́ ń noō tə́ ní, ngé rɔ̄ɔ̄ yān kə́ balsáa gə̄ kə́ ngé gə̄ a tə́sōn̄ ndágə loo yān gə̄ tə́, ngé rɔ̄ɔ̄ yān gə̄ malang ní, rāān̄də́ adə̄ ndin̄ kə tadə́ kə́ mbóó. Najə̄ ń Kɔ́ɔ̄ɓē əda ní n noó.

³¹ Dəyá̰ kə́ nge ngonjə̄, m-ə́hɔī ɓōólaā tā! Ndɔ̄í asə, adə̄ i kum mbang kə́ kadə̄ m-ə́ndaīń. Najə̄ ń Kɔ́ɔ̄ɓē, Nə́ɓā kə́ bo kə́ tɔ́gən i ngá̰ý əda ní n noó.

³² Nge ngonjə̄ bḭ́ḭ̄ ō, teē əsō ō. De kə́ yā kunən dɔɔ́ gətóo. M-ə́la hor dɔ ɓē yān gə̄ tə́, adə̄ o̰o̰ loo kə gō gidənneé malang.

³³ Najə̄ ń Kɔ́ɔ̄ɓē kə́ bo kə́ tɔ́gən i ngá̰ý əda na ní n toó: Əndān̄ gúu dɔ ngán Israel gə̄ tə́ ō, dɔ ngán Juda gə̄ tə́ ō, kanjə̄ kɔr̄ kam̄də́ naā tə́. Ngé kɔydə́ kaw̄ sedə́ ɓəloó gə̄ əhɔn̄də́ ngan̄g, mbātə́n̄ kəya̰də́ dɔɔ́.

³⁴ Ba nge rɔ̄ɔ̄ dɔdə́ tə́ tɔ́gən ngan̄g ngá̰ý, rīn na i Kɔ́ɔ̄ɓē kə́ bo kə́ tɔ́gən i ngá̰ý. Ni-ɔr̄ najə̄ kə́ tām̄ yādə́ tə́ kə ngangá ngá̰ý yā rāań kadə̄ ɓē tél ndi lɔm gogə́ ō, yā kəlań ɓōĺ kem Babilon gə̄ tə́ ō.

Yá̰á̰ kə́ Kɔ́ɔ̄ɓē núm̄ rāā kə Babilon

³⁵ Ī-tə́gāī Kalde gə̄ kə kaskaraá, ādī kaskar ɔdə Babilon gə̄ ō, de kə́ bo gə̄ ō, ngé kum kedə̄ gə̄ ō kə́ Babilon tə́.

³⁶ Ādī kaskar ɔdə kɔdə̄ sāā yān gə̄ ō, tɔdɔ̄ i mbóo de gə̄. Ādī kaskar tə́gā go̰ rɔ̄ɔ̄ yān gə̄ tə́nīdə́!

³⁷ Ādī kaskar tə́gā sə́nda yān gə̄ ō, púsə rɔ̄ɔ̄ yān gə̄ ō, de gə̄ malang kə́ dɔdə́ guŕ naā ń ndin̄ Babilon ní ō, tɔdɔ̄ sɔlə̄n̄ yélélé tītə̄ de kə́ dəyá̰ gə̄ beé. Ādī kaskar ɔdə loo ngɔ̄m̄ yá̰a̰ rɔ̄ɔ̄ yān gə̄, kadə̄ de gə̄ nārə̄n̄ yá̰á̰ kə́ kemeé gə̄.

³⁸ Ādī kaskar ɔdə kum man̄ yān gə̄ adə̄ iīn̄ kɔ̄ɔ́. Babilon i ɓē yā ɓesə̄ kə́ tɔ́sə̄ gə̄. I yá̰á̰ kə́ to yḛr kum gə̄ kə́ rāān̄ ngé rāā ɓesə̄ gə̄ ní adə̄ ɔrə̄n̄ najə̄ mbitə mbitə.

³⁹ I tāmə̄n̄ toō tə́ n məla bembə gə̄ ō, ɓon̄g gə̄ ō, a reēn̄ yā rāā ɓē Babilon tə́ ō. Burum gə̄ a rāān̄ ɓē yādə́ i noó ō. Deē a ndi Babilon tə́ to̰ aĺ bátə́, deē a ndi kemeé to̰ aĺ i kə́ bátə́ gə̄ tə́ ta ngóy ndɔ̄ gə̄ tə́.

⁴⁰ De kógə̄ḿ kə́ yā ndi ɓē loo ń noō tə́ to̰ a gətóo ō, de kə́ yā kaw̄ ndi kemeé a gətóo ō. Tītə̄ yā Sodom ō, Gomor ō, ɓē gə̄ ń ndi girə̄n̄ gidədə́ á Nə́ɓā nujəń kɔ̄ɔ́ ō ní. Najə̄ ń Kɔ́ɔ̄ɓē əda ní n noó.

⁴¹ Gír deē kógə̄ḿ gə̄ ḭḭn̄ mbɔ́r ɓē kə́ ko̰ó̰ tə́ a reēn̄ noó, nápar de kə́ ngá̰ý gə̄ ō, mban̄g kə́ ngá̰ý gə̄ ō ḭḭn̄ ta ngóy dɔ nang tə́ a reēn̄ noó.

⁴² Nin̄ əlan̄ ga̰ gərā ō, nənga ō kum kə̄ dɔɔ́. Kumdə́ o̰o̰də́ aĺ ō, a̰a̰n̄ kum tō ndoō yā deē aĺ ō. Kōōdə́ ɓār̄ tītə̄ kōō bā bo beé. Ngōmandə kə́ Babilon, nin̄ ndin̄ dɔ sə́nda gə̄ tə́ ba ran̄ kə ta naá, tītə̄ ɓūtə̄ ngé rɔ̄ɔ̄ gə̄ kə́ aw̄n̄ kə̄ kənīí rɔ̄ɔ̄ tə́ beé.

⁴³ Mban̄g kə́ Babilon tə́ oō najə̄ ní, adə̄ tɔ́gən ur̄ wak kɔ̄ɔ́. Ni-ndi kə sōlōó kekəre ō, kemən tōrə̄n tītə̄ yā dəyá̰ kə́ a rāā kem beé ō.

⁴⁴ Tɔdɔ̄ i náā n to tītə̄ḿ mā ní? Tītə̄ ɓɔl kə́ al̄ bup teē dɔ gɔ́sə bā Jurdḛ tə́ yā kaw̄ kum kə̄ loo kə́ man̄ ra tū tə́ tə́ beē. M-ā m̄-rāā kadə̄ de gə̄ a̰ȳn̄ naā kɔ̄ɔ́ Babilon tə́ gidə kógə̄ḿ, m-ā m̄-bə̄gā ngé rɔ̄ɔ̄ kə́ balsáa gə̄ dɔn tə́. I nge kul̄ yá̰á̰ kə́ rá n a asə dum̄ taḿ mā ní?

⁴⁵ Ī-nēlī mbīsí ɓáý to̰ ōōīneé yá̰á̰ ń Kɔ́ɔ̄ɓē ɔjə rāā kə ɓē kə́ Babilon ní, yá̰a̰ gə̄ ń ni núm̄ rāā kə ɓē yā Kalde gēé ní. I gáŕ kadə̄ a ndɔ́rə̄n̄ tītə̄ dā̰ gə̄ beé dɔ gúú tə́, kə ngé kə́ dūú ngá̰ý gə̄gē. I gáŕ kadə̄ de gə̄ a nujən̄ gong yādə́ gə̄ sák sák kɔ̄ɔ́ najə̄ yādə́ tə́.

⁴⁶ Dan ń taān̄ ɓē kə́ Babilon kɔ̄ɔ́ ní anī, dɔ nang ndebə ō, kɔŕ ɓār̄ ɓororo dáń nápar de gə̄ tə́ ō.