DANIEL 11 - Bibəl ta Sar̄

¹ Kété ní m̄-rāā seneé ō, m-ɔ́sə́ kílən kə̄ dɔɔ́ ɓāl̄ ko̰o̰ ɓē kə́ ta kəga dɔ yā Darius kə́ Medə tə́ ō.

² Ngɔlaā ní m-ā m-ə́daī najə̄ kə́ rɔ̄kum. Mban̄g gə̄ mətá a o̰o̰n̄ ɓē kə́ Persə kə gō naā. Mban̄g kə́ nge ko̰ sɔ́ a utə̄ gōdə́. Ni a ənge yá̰á̰ ngá̰ý tɔȳ ngé kə́ kété non tə́ gə̄. Dan ń ənge tɔ́gə kə ta kūl̄ yá̰a̰ kənge yān anī, a ɔy yá̰a̰ malang yā rɔ̄ɔń ɓē ko̰o̰ kə́ Gərek gə̄.

³ Banī go̰ rɔ̄ɔ̄ kógə̄ḿ a ndi mban̄g. Ni a ndi dɔ ɓē ko̰o̰ kə́ bo ngá̰ý tə́ ō, a rāā yá̰a̰ i tītə̄ ń kemən ndigə ní ō.

⁴ Dan ń ngəran a əhɔ nang majanī ɓē ko̰o̰ yān a nujə sák sák ō, a gāngə̄n̄ ɓē ko̰o̰ yān ní naā tə́ kə̄ loo gə̄ tə́ gír ɓē tə́ ō, no ɓē tə́ ō, dām̄ mbɔ̄r ɓē kə́ jōó gə̄ tə́ ō. De kə́ gír kaa yān tə́ a ndi gotən tə́ dɔ ɓē ko̰o̰ yān tə́ alé, a adə̄n̄ i de kə rang gə̄.

⁵ Mban̄g kə́ dām̄ mbɔ́r ɓē kə́ geleé tə́ a ndi mban̄g kə́ tɔ́gən i ngá̰ý, banī go̰ rɔ̄ɔ̄ kógə̄ḿ kə́ dan madə̄ gə̄ tə́ a tél de kə́ tɔ́gən tɔȳ yān ō, de kə́ ko̰o̰ ɓē yān i ko̰o̰ kə́ ngá̰ý tɔȳ yān ō.

⁶ Asə ɓāl̄ kóndóńg wań anī a əhɔn̄ madə̄ naā, adə̄ ngōn̄ mban̄g kə́ dām̄ mbɔ́r ɓē kə́ geleé tə́ kə́ dəyá̰ a reē ɓē mban̄g kə́ dām̄ mbɔ́r ɓē kə́ ko̰ó̰ tə́ kadə̄ míndə́də́ əsōn̄ gō naā tə́. Banī jī deē kógə̄ḿ i gírən tə́ aĺ ō, gír kojə yān a ndi aĺ ō. Dan ngeé ń noō tə́ ní nəkɔ́ a oy ō, ngé reē seneé gə̄ a oyn̄ ō, naā tə́ kə bɔbə̄n ō, kə ngaaneé ō.

⁷ De kógə̄ḿ kə́ gír kojə yān tə́ a un gotə bɔbə̄n, adə̄ a reē yā kənī ngé rɔ̄ɔ̄ gə̄ yā mban̄g kə́ dām̄ mbɔ́r ɓē kə́ ko̰ó̰ tə́ rɔ̄ɔ̄ loo kə́ ngan̄g ngá̰ý yādə́ tə́ ō, a tetədə́ rɔ̄ɔ̄ ō.

⁸ Ni a ɔȳ yá̰a̰ kə́ tɔ́sə̄ kum gotə nə́ɓā gə̄ kə́ kem ɓēé ō, ngáń gájə́ yá̰a̰ rāā kəla yādə́ gə̄ kə́ rāān̄ kə lɔ́rɔ́ ō, kə gində̄ arjā̰a̰á̰ yā kaw̄ń Ejiptə. Gō tə́ anī asə ɓāl̄ kóndóńg wań ní ni a ndi i sa̰y rɔ̄ mban̄g kə́ dām̄ mbɔ́r ɓē kə́ ko̰ó̰ tə́.

⁹ Mban̄g kə́ dām̄ mbɔ́r ɓē kə́ ko̰ tə́ a aw̄ kem ɓē ko̰o̰ yā mban̄g kə́ dām̄ mbɔ́r ɓē kə́ geleé tə́. Gō tə́ anī a tél yā kaw̄ gogə́ dɔ nang yān tə́.

¹⁰ Ngán kem mban̄g kə́ dām̄ mbɔ́r ɓē kə́ ko̰ó̰ tə́ gə̄ a əndān̄ dɔ rɔ̄də́ danaá yā rɔ̄ɔ̄. Nin̄ a ɔsən̄ dɔ ɓūtə̄ ngé rɔ̄ɔ̄ kə́ ngá̰ý gə̄ kə̄ naā tə́. Nge kə́ kógə̄ḿ a ənī rɔ̄ɔ̄. Ni a ənda dɔ nin̄ dɔ nang yā mān naā tə́ kə ngé rɔ̄ɔ̄ yān gēé tītə̄ man̄ kə́ un loo beé. Dan ń a tél yā kaw̄ gogə́ dɔ nang yān tə́ anī, a ənī ɓē kə́ ngan̄g kógə̄ḿ yā madə̄ ba̰ā̰ n gə̄ rɔ̄.

¹¹ Wōn̄g a rāā mban̄g kə́ dām̄ mbɔ́r ɓē kə́ geleé tə́ ngá̰ý, adə̄ a teē yā kaw̄ rɔ̄n. Ni a rɔ̄ɔ̄ mban̄g kə́ dām̄ mbɔ́r ɓē kə́ ko̰ó̰ tə́. Mban̄g ní a ɔy de gə̄ ngá̰ý yā rɔ̄ɔń, banī a əsōn̄ kem jī madə̄ ba̰ā̰ gə̄ tə́.

¹² Mban̄g kə́ dām̄ mbɔ́r ɓē kə́ geleé tə́ a ɔjə rɔ̄n ngá̰ý kə tetə rɔ̄ɔ̄ ngeé ń noō. Ni a tɔ̄l̄ ngé rɔ̄ɔ̄ gə̄ dūbú ngá̰ý ɓá tā ba tetə rɔ̄ɔ̄ yān ń noō i kə́ márwāy gə̄ tə́ alé.

¹³ Mban̄g kə́ dām̄ mbɔ́r ɓē kə́ ko̰ó̰ tə́ a tél dɔ tə́ yā kaw̄ gogə́. Banī a aw̄ yā kɔy de gə̄ ngá̰ý tɔȳ kə́ kété ɓáý yā rɔ̄ɔńsí ɓāl̄ kóndóńg wań anī a tél dɔ tə́ yā reē kə de kə́ ngá̰ý gə̄ ní ō, kə yá̰a̰ rɔ̄ɔ̄ gə̄ ngá̰ý ō.

¹⁴ Dan nge ń noō tə́ ní de gə̄ ngá̰ý a mbātə́n̄ najə̄ gō mban̄g kə́ dām̄ mbɔ́r ɓē kə́ geleé tə́ ō, ngé dɔ́nɔ gə̄ kə́ dan gír deē yāí gə̄ tə́ a ḭḭn̄ yā mbātə́ najə̄ gōn tə́ ō, yā kadə̄ yá̰á̰ ń i kə́ ka̰ā̰ ní udəń gíŕ kə́ rɔ̄ tə́. Banī nin̄ asən̄ alé.

¹⁵ Adə̄ mban̄g kə́ dām̄ mbɔ́r ɓē kə́ ko̰ó̰ tə́ a reē, ni a ɔy nán̄g kə̄ dɔ naā tə́ kadə̄ ra dɔ naā tə́ bing kadə ɓē kógə̄ḿ kə́ ngan̄g tə́ yā gīrəń ɓē ní ō, ni a taā ɓē ní ō. Tɔ́gə mban̄g kə́ dām̄ mbɔ́r ɓē kə́ geleé tə́ a asə dumə̄n aĺ ō, ngé ger̄ rɔ̄ɔ̄ ngá̰ý gə̄ kə́ dām̄ mbɔ́r ɓē kə́ geleé gə̄ a asən̄ aĺ ō: Tɔ́gə́də́ kə́ dumə̄n̄eédə́ gətóo.

¹⁶ Nge taā loo ní a rāā yá̰a̰ i tītə̄ ń kemən ndigə ní sɔɔ̄ń dum̄ kə́ deē dum̄ tan aĺ tə́. Loo ń ni a mān̄ tū tə́ ɓáa a nujə loo tū tə́. Gō tə́ anī a ndi kem ɓē kə́ majə tɔȳ gotə ɓē gə̄ malang tə́.

¹⁷ Tɔ́gə malang kə́ kem ɓē ko̰o̰ yān tə́ ní ni ɔjə reēń ō, ni a rāā tītə̄ kə́ ni i de kə́ súmūú beē ō, a adə̄ mban̄g kə́ dām̄ mbɔ́r ɓē kə́ geleé tə́ ngōnən kə́ dəyá̰ kadə̄ taā, yā rāań kadə̄ ɓē yā madə̄ ba̰ā̰n nujə sák sák. Banī ngam yān ń noō a teē yá̰a̰ aĺ bátə́.

¹⁸ Gō tə́ anī ni a tūr̄ kumən kə̄ dɔ gō nang gə̄ kə́ kadə bā bo tə́ ō, gō nang gə̄ ní ni a taā kə́rēý gə̄ ngá̰ý kə tɔ́gɔ́ ō. Banī ngār kógə̄ḿ kə́ tə̄rā a rāā gír kɔjərɔ̄ yān a gān̄g ō, a rāā kadə̄ yá̰a̰ gə̄ ń kɔjə rɔ̄ yān ojədə́ ní téĺ tə́sōn̄ dɔn tə́ gogə́ ō.

¹⁹ Gō tə́ anī ni a tūr̄ kumən kə̄ dɔ ɓē kə́ ngan̄g gə̄ kə́ dɔ nang yān tə́ tə́. Banī njan əhɔ dɔ nang aĺ adə̄ a teē y ā kəsō ō, a əngenən̄ gogə́ to̰ aĺ ō.

²⁰ De kógə̄ḿ a un gotən. Deē ní a əla deē kógə̄ḿ kɔy yá̰a̰ kənge gə̄ kə́ kem kújə kə́ to kɔsə gɔn tɔȳ gotə kújə gə̄ kə́ kem ɓē ko̰o̰ tə́. Banī sḛ́ý gō tə́ anī a tétə̄nən̄ rárák kɔ̄ɔ́. I wōn̄g n a rāā Nə́ɓā kadə̄ Nə́ɓā a tétə̄n rárák aĺ ō, a tétə̄ rárák i ta rɔ̄ɔ̄ tə́ aĺ ō.

²¹ Deē ń a un gotən ní i de kə́ to kadə̄ deē kídə̄n ō, i de kə́ adə̄nən̄ kəla bo ń i kəla ko̰o̰ ɓē ní aĺ ō. Ni a reē i dan ń loo to lápə́ya ní tə́, yā taā ɓē kə ta kūl̄ yá̰á̰ kə́ gōtə́ aĺ gə̄ kə́ ni-rāā loo mundə̄ tə́ jəke.

²² Ngé rɔ̄ɔ̄ gə̄ ń a reēn̄ yā taā loo ní a asən̄ tetən rɔ̄ɔ̄ alé, ni a rējə̄də́ malang ō, a tɔ̄l̄ ngār kógə̄ḿ yā gír de gə̄ ń Nə́ɓā əhɔ madə̄ naā sedə́ ní ō.

²³ Ni a ra dɔ koō naā ń nin̄ oōn̄ naā seneé tə́ ní yā góləń loo. Ni a ənī rɔ̄ɔ̄ kə de kə́ sḛ́ý beē gēé, banī tɔ́gən i ngá̰ý adə̄ ni i dɔɔ́.

²⁴ Dan ń loo a to lápə́ya anī ni a aw̄ gō nang kə́ teē yá̰a̰ majə gə̄ kə́ ndágá tə́, yā kaw̄ rāā yá̰á̰ kə́ kaan gə̄ rāān̄ kété alé: A ɔy yá̰a̰ kənge kə́ kem ɓēé ō, yá̰á̰ kə́ kɔy ta rɔ̄ɔ̄ tə́ gə̄ ō, yā nəɓō deē yān gə̄. Ni a ɔjə kənī loo kə́ ngan̄g gə̄ rɔ̄ɔ̄ gə̄gē. Banī yá̰a̰ gə̄ malang ń noō a ton̄ i márwāy alé.

²⁵ Ni a ger̄ gō tɔ́gən ō, a ger̄ gō kəhɔ rɔ̄ tɔgə yān ō, adə̄ a ɔy ngé rɔ̄ɔ̄ kə́ ngá̰ý gə̄ yā kaw̄ rɔ̄ɔń mban̄g kə́ dām̄ mbɔ́r ɓē kə́ geleé tə́. Mban̄g kə́ dām̄ mbɔ́r ɓē kə́ geleé tə́ a ɔy ngé rɔ̄ɔ̄ gə̄ kə́ kutədə́ i ngá̰ý ō, tɔ́gə́də́ i ngá̰ý ō yā rɔ̄ɔnneé, banī a dum̄ tan alé. Tɔdɔ̄ a oōn̄ naā dɔn tə́ loo mundə̄ tə́ jəke yā rāān yá̰á̰ kə́ majaĺ.

²⁶ Ngé kəsa yá̰a̰ seneé gə̄ a nujən̄ seneé ō, rɔ̄ɔ̄ a rāā ngé rɔ̄ɔ̄ yān gə̄ ō, de gə̄ ngá̰ý a oyn̄ ō.

²⁷ Mban̄g kə́ jōó gə̄ a əngen̄ naā ta kār̄ kəsa kə́ kógə̄ḿ beē tə́, banī kemdə́ a ndul ngá̰ý kə naá, adə̄ najə̄ gə̄ ń a ɔrə̄n̄ kə naá ní i najə̄ kə́ rɔ̄kum aĺ gə̄. Banī nge ń noō a teē yá̰a̰ alé. Tɔdɔ̄ ré ndɔ̄ ń ɔjən̄ ní ugə̄ anī, i gáŕ kadə̄ gír a gān̄g.

²⁸ Mban̄g kə́ dām̄ mbɔ́r ɓē kə́ ko̰ó̰ tə́ a ɔy yá̰a̰ kənge ngá̰ý yā téləń ta kaw̄ kṵ́ gogə́ dɔ nang yān tə́. Ta kaw̄n anī gír de gə̄ ń əhɔn̄ madə̄ naā kə́ táĺ kə Nə́ɓāá ní, ni a rɔ̄ɔ̄də́ tītə̄ ń nóməń ní pá tá a mān̄ ta kaw̄ kə̄ gogə́ ɓēé ɓáý.

²⁹ Ré kum mbang asə anī a tél dɔ tə́ yā reē rɔ̄ɔ̄ ɓē ko̰o̰ kə́ dām̄ mbɔ́r ɓē kə́ geleé tə́, banī ta tɔ̄l̄ ta a to tītə̄ kə́ kété alé.

³⁰ De kə́ no ɓē tə́ gə̄ a reēn̄ kə to bo yādə́ gēé yā tā̰a̰ń rɔ̄ɔ̄, adə̄ tɔ́gən a ur̄ wak kɔ̄ɔ́. Ni a rāā wōn̄g ɓáý to̰ kə gír de gə̄ ń əhɔn̄ madə̄ naā kə́ táĺ kə Nə́ɓāá ní ō, ni a rāādə́ yá̰á̰ kə́ majaĺ ō, a oōn̄ naā kə ngé gə̄ ń əya̰n̄ madə̄ naā kə́ táĺ kɔ̄ɔ́ ní ɓáý to̰ ō.

³¹ Áskar gə̄ ń ni a əla sedə́ ní a reēn̄ yā ndi ta loo kə́ táĺ ń i loo kə́ ngan̄g ní tə́ ō, a rāān̄ loo kə́ táĺ ní loo kə́ karī tə́ ō, a rāān̄ kadə̄ gír tun̄ yá̰á̰ kə́ kə dɔ ndɔ̄ gə̄ gān̄g ō, a udən̄ yá̰á̰ kə́ to yḛr kum kə́ nge nujə loo dɔ loo tun̄ yá̰á̰ tə́ ō.

³² Ngé gə̄ ń rāān̄ madə̄ naā yā Nə́ɓā yá̰á̰ kə́ karī tə́ ní, ni a gól̄də́, adə̄ a əya̰n̄ madə̄ naā ní kɔ̄ɔ́ wáńg ta kum de gə̄ tə́. Banī gír de gə̄ yā ngé gə̄ ń gerə̄n̄ Nə́ɓā yādə́ ní a əhɔn̄ ngan̄g.

³³ De kə́ ger̄ najə̄ gə̄ a ɔjən̄ ngán Israel madə̄də́ gə̄ ngá̰ý yá̰a̰. Banī a tɔ̄lə̄n̄də́ kə kaskaraá ō, a əlan̄ hor dɔdə́ tə́ ō, a əhɔn̄də́ ɓəlo tə́ ō, a taān̄ yá̰a̰ kənge yādə́ gə̄ jīdə́ tə́ kɔ̄ɔ́ ō. A rāān̄də́ ń noō ndɔ̄ ngá̰ý.

³⁴ Dan ń a rāān̄ kumdə́ ndoō tə́ ní a dḭḭ̄n̄də́ kə́ sḛ́ý beē. Tɔdɔ̄ de gə̄ ń a ɓoon̄ rɔ̄də́ tū yādə́ tə́ ní, ngá̰ý gə̄ a gólə̄n̄ i loo.

³⁵ Dan de kə́ ngé ger̄ najə̄ gə̄ tə́ ní ngá̰ý gə̄ a oyn̄ yā kadə̄ ɔrə̄n̄neé kamdə́ kadə̄ unjə̄n̄ njáý njáý ō, kadə̄ kemdə́ ndaań táĺ táĺ ō, bátə́ kadə̄ ta ngóy ndɔ̄ ugə̄ń. Tɔdɔ̄ ta ngóy ndɔ̄ a ugə̄ i ndɔ̄ ń ɔjən̄ tə́ ní.

³⁶ Mban̄g ní a rāā yá̰á̰ ń kemən ndigə ní. Rɔ̄n a nelə̄n ngá̰ý al̄ naā ō, a ɔsə rɔ̄n kə̄ dɔɔ́ dɔ nə́ɓā gə̄ tə́ malang ō, a ndájə̄ najə̄ dɔ Nə́ɓā kə́ dɔ nə́ɓā gə̄ tə́ ō. Ni a aw̄ i kum kə̄ kété kété tū kəla rāān gə̄ tə́ bátə́ kadə̄ wōn̄g yā Nə́ɓā ɔjəń rɔ̄ kə̄ ndágá. Loo ń noō tə́ Nə́ɓā a rāā yá̰á̰ ń əda rī rāā ní.

³⁷ A usə mban̄g ní dɔ nə́ɓā yā kaan gə̄ tə́ aĺ ō, nə́ɓā ń nel̄ dəyá̰ gə̄ seneé ngá̰ý ní a usən dɔn tə́ aĺ ō. N i a ɔsə rɔ̄n kə̄ dɔɔ́ dɔ nə́ɓā gə̄ tə́ malang, adə̄ a usən dɔ nə́ɓā kógə̄ḿ tə́ alé.

³⁸ Banī ni a rɔȳ nə́ɓā yā ɓē kə́ ngan̄g gə̄, adə̄ i nə́ɓā kógə̄ḿ kə kaan gə̄ gerə̄n̄ alé. Ni a ndējə̄ nə́ɓā ní lɔ́r ō gində̄ arjā̰a̰ ō mbal̄ gə̄ kə́ gātə̄də́ i ngá̰ý ō yá̰á̰ súū rɔ̄ kə́ gātə̄də́ i ngá̰ý gə̄ ō.

³⁹ Ni a aw̄ kə nə́ɓā kə́ mbā ní yā rɔ̄ɔń ɓē kə́ ngan̄g gə̄. De gə̄ malang ń a ndigən̄ nə́ɓā ngeé ń noō ní, ni a adə̄də́ yá̰á̰ ngá̰ý yā kɔsəń gɔndə́. Ni a əndādə́ ngār dɔ de kə́ ngá̰ý gə̄ tə́ ō, a adə̄də́ dɔ nang gə̄ yā kəndāń njadə́ ō.

⁴⁰ Kum mban̄g kə́ ta ngóy tə́ anī mban̄g kə́ dām̄ mbɔ́r ɓē kə́ geleé tə́ a rɔ̄ɔ̄n̄ naā kə mban̄g kə́ dām̄ mbɔ́r ɓē kə́ ko̰ó̰ tə́. Banī mban̄g kə́ dām̄ kə́ mbɔ́r ɓē kə́ ko̰ó̰ tə́ a aw̄ láẃ kə̄ dɔn tə́ kə púsə rɔ̄ɔ̄ yān gə̄ ō, ngé kal̄ sə́nda yān gə̄ ō, too gə̄ ngá̰ý ō. Ni a ənda dɔ nin̄ dɔ nang gə̄ ngá̰ý yā mān̄ kə áskar yān gēé tītə̄ man̄ kə́ a un loo beé, yā kudəń kə̄ kem ɓē gə̄ tə́.

⁴¹ Ni a reē kem ɓē kə́ majə tɔȳ gotə ɓē gə̄ malang tə́ ō, ngá̰ý gə̄ a tə́sōn̄ ō. De gə̄ ń a teēn̄ ta jīn tə́ ní i Edom gə̄ ō, Moab gə̄ ō, de kə́ bo gə̄ yā ngán Amon gə̄ ō.

⁴² Ni a ənī ta jīn kə̄ ndágá yā ko̰o̰ ɓē dɔ ɓē kə́ rang gə̄ tə́ ō, ɓē kə́ Ejiptə a teē jīn tə́ aĺ ō.

⁴³ Lɔ́r ō gində̄ arjā̰a̰ ō yá̰á̰ kə́ gātə̄də́ i ngá̰ý gə̄ ō, kə́ kem kújə ngɔ̄m̄ yá̰a̰ kənge gə̄ kə́ Ejiptə tə́ ní, ni a ɔydə́ dɔ gúú tə́. de kə́ Libi tə́ gə̄ ō Etiopi tə́ gə̄ ō a əlan̄ dɔdə́ gíŕ tɔ́gə yān tə́.

⁴⁴ Banī najə̄ kə́ kḭḭ gír ɓē tə́ ō, dām̄ mbɔ́r ɓē kə́ ko̰ó̰ tə́ ō a adə̄n gír̄ najə̄ ngá̰ý. Wōn̄g a rāān ngá̰ý adə̄ a teē yā nujə kósə de kə́ ngá̰ý gə̄ ō, yā tɔ̄l̄də́ malang kɔ̄ɔ́ ō.

⁴⁵ Kújə tandā gə̄ kə́ kem kújə mban̄g yān tə́ ní a ɔydə́ yā kudədə́ dɔ dán bā bo tə́ kə mbal̄ kə́ táĺ kə́ kem ɓē kə́ majə tɔȳ gotə ɓē gə̄ malang tə́ ō, ni a oy kanjə̄ kadə̄ deē rāā seneé ō.