Acts 20:24 - Bo-Ung NT24 Akiliinga-pe ‘na molupu konjupu, mindili naa nombu, na naa kolambu.’ nimbu keli topu ulu te kapula naa teliu. ‘Auli Yesos-ni na kongun sirim kongunale tepu liipu kene mindi na numanu simbu.’ nimbu piliipuliinga moliu. Kongun akili i-sipa mele: Pulu Yili-ni oliu mana-yambuma we kondu kolemú akili mele temani kaiéle topu siliu kanili. Faic an caibideil |
Banapas yunu yi kaiéle, Pulu Yili ‘Sika’ nimba aima tondulu mundupa piliirim yili; Mini Kake Tiliele numanuna molupa kapula tinjirim yili. Yunu kolea-auli Andiyok pupa kanurum kene Pulu Yili yambu pulele we kondu kolupa liipa tapunjurum mele kanupa kene yunu aima numanu sipa, enini ‘Auliele mindi tondulu munduku piliiku, méle te-lupa topele toku numanu naa monjangi.’ nimba ung-mani mare nimba sirim. Yambu pulele Auliele-nga talapena sukundu oku muluring.
Jon yunu kongun akili nondupa tepa pora sipa kene yunu-ni Isrel-yambu kanumandu nimba mele: “Na nae niku piliilimiliye?” nirim. “Pulu Yili-ni “Eni nokupa konjumba yi te liipu mundumbu.” nirim yi-nuim Kraisele ‘Ombá.’ niku nokuku molemele ‘Akili na.’ niku piliikimiliye? Na yi akili mólu. Ombá yili aima yi kaiéle na yi aima kisele, [yunga we-kongunuma kepe kapula naa tepu] yunga kimbu-su kále silke kapula naa tonjulka.” nirim.
Poll Banapas-sele ena pulele Akoniam taon-na molkulu Auliele-nga ungele niku singilíndu yambuma mundu-mong naa tenjikulu ungele tondulu munduku ninjiringli kanu-kene, Pulu Yili-ni ‘Na-ni yambu we kondu kululi ungele ninjikimbeliele yambuma-ni ‘Aima sika nikimbili.’ niku, piliiku liangi.’ nimba ‘Elsele-ni [aku-sipa] liipa ora simba ulu-tondulu pulele teangli.’ nimba liipa tapunjurum kene ulu-tondulu pulele tiringli.
Enini ung pulele tombulku niku muluring kanu-kene Pita ola angiliipaliinga eninindu nimba mele: “Angmene, eni uinga ulu te wendu urum akili piliiku molemele. Pulu Yili-ni eni molemelemanga na makó topa kene, “Krais-nga temani kaiéle Juda-yambu naa molemele yambu-lupama piliiku liangi akiliinga nu pukunu temani tokunu si-pui.” nirim.
Akiliinga-pe Saillas kene Timoti-sele kolea Masedonia propinj munduku kelkulu kolea-auli Korin uringli kene Poll [sell-lku kongun tirimele mundupa kelepa,] enamanga pali Juda-yambuma ung-mani sipa tondulu mundupa nimba mele: “Yesos yunu Pulu Yili-ni ‘Enini nokupa konjumba yi te liipu mundumbu.’ nimba makó turum yi-nuim Kraisele.” nimba mulurum.
“Ekupu eni Pulu Yili-nga kína liipu monjupu, ‘Pulu Yili-nga we kondu kululi ungele [eni nimbu sirindu] akuma-ni eni tondulu sipa, Pulu Yili-ni ‘nanga yambuma mindi molku, yambu kake tílima molai’ nilimú yambu kanuma yunu méle kaíma simba kene eni aku-sipa simba liingí, we kondu kululi ung akili eni-kene pípili.’ nimbu niker.
Akiliinga-pe Poll-ni pundu topa kene nimba mele: “Eni nambimuna nanga numanale toku bulu-bale sinjiku kola tekemeleye? Na Jerusallem pumbu kene liiku ka síngi lem ulu te mólu. Mola Auli Yesos-nga bili paka tonjuliu akiliinga kamu toku kunjúngi lem ulu te mólu-ko. Takara topu kapula pu naa pumbu.” nimba aku-sipa nirim.
Akiliinga-pe Auliele-ni yunundu nimba mele: “Mólu. Yi niker akili ‘Yunu nanga kongunale tinjipili.’ nimbu makó turundu yili. Isrel-yambu-talapena naa molku ulsukundu yambu bo-lupa mululi yambuma kene eninga yi nuim kingima kene mulungímanga kepe Isrel-yambu mulungímanga kepe pupaliinga nanga ungele nimba simba akiliinga niker mele ti-pui.
Penga yu-ni yunu enini we kondu kolupa kene ‘Yunga yambuma molangi.’ nim lem eninga kongun telkemelaliinga ulu te naa telka. Enini kongun tingéliinga yu-ni kanupa kene ‘Nanga yambuma molangi.’ nim lem yu-ni yambuma we kondu kolupa kene, ‘Nanga yambuma molangi.’ nilimú we kondu kululi ulu akili sika we kondu kululi ulele mólu.
Nanga numanu monjuliu angmene, [Krais-nga yambu kolemelema sika lomburuku ola molku kangi kona te-lupa angiliipili mulungí] akiliinga ‘Sika’ niku piliilimili mele munduku naa kelku, tondulu munduku piliiku mindi molai! Eni ulu buni te wendu ombá kene ‘Mundu-mong tekemulaliinga piliipu molemulu mele mania pupili mundupu kelamili.’ aima naa niangi! Eni Auliele-nga kongun mindili siku telemelale we mania naa pumba, [kongun kanili-ni langi-monguma sika tomba] akiliinga Auliele-nga kongunale mindi munduku naa kelku, tondulu munduku, teku molai.
Na Krais-nga kongun tenjiliáliinga kuru tolemú mola kangiele pange-mangi telemú mola numanu tondulu naa pelemú kene kepe, na teku kis-siku ung-taka tonjuku teku pipili konjuku mini-wale mundunjulimele kene kepe, na-kene buni pulele wendu olemáliinga mindili noliu kene kepe, yambuma na numanu kis panjiku kene ‘Na-kene bunima wendu upili.’ niku kene na teku kis-siku mindili silimele kene kepe, na numanuna bunima tepa waengu naa nipili moliu kene kepe, aku-sipa bunima wendu-wendu olemú kene na tondulu te naa pelemú kene, [Krais-nga tondulale na-kene pepa na nokulemáliinga] tondulu pupili moliáliinga numanu waengu sipu ‘Ulu kanuma wendu upili.’ nimbu moliu.
[Pulu Yili-ni ung-kona nimba panjirimele olandupa, akiliinga tondulu talang puliele olandupa, yambuma aku-sipa liipa tapunjilimú] akiliinga, Pulu Yili-ni na kondu kolupa [‘Tepu konjambu.’ nimba] temani-kaí ili andupu topu siliu kongunale sirimeliinga piliipu kene [bunima wendu olemú kene] ‘Enembu tokum. Kongunale kelambu!’ naa niliu.
Na-ni enindu nikerale ‘piliiku naa sundungí. Uluma pali sumbi-siku teku kunjingí.’ nimbu tondulu mundupu piliipu kene enindu sumbi-sipu nikerale. ‘Eni telemele mele yambuma piliangi.’ nimbu eni aima olandupa kape nimbu temani topu siliu. Ulu buni pulele wendu olemú kene eni molemele mele piliipu kene na aima numanu lakupu sipu numanu tondulu olandupa pupili moliu.
Na Poll, Yesos-ni “Nanga kongunale tenji-pui.” nimba liipa mundurum yi te. [Mana-]yambuma-ni ‘Kongun akili ti-pui.’ niku na makó naa turing. [Mana-]yi te-ni “Nanga kongunale tenji-pui.” nimba liipa naa-ko mundurum. Yesos Krais kene Krais kulurum kene topa makinjirim Lapa Pulu Yili-kene akusele-ni mindi na “Elsengla kongunale tenji-pui.” nikulu liiku munduringli.
Akiliinga, na-ni eni mawa tepu kene nimbu mele: “Na eni liipu tapunjumbundu mindili nombu moliu mele numanu pulele naa liiku munduku kene ‘Sika’ niku tondulu munduku piliiku molemele mele enembu naa kolangi. Na mindili noliu ulele-ni Pulu Yili-kene wasie tapú-toku molemele mele liipa tapunjilimáliinga [numanu siku molangi].” niker.
Juda-yambuma-ni Pulu Yili popu toku mélema kalku siku kene, mingi te no-waen molemále liiku Pulu Yili-nga kumbi-kerina kamu onde leku munduku silimele mele eni ‘Yu sika.’ niku tondulu munduku piliilimili ulele kene yunga kongunale tinjingíndu yu popu toku mélema kalku silimele mele, akiliinga-ola-kilia na [Poll] ‘kolambu.’ niku tungí kene nanga memale no-waen mele onde lepa omba pumbanje. Aku lem na numanu sipu, eni-kene wasie aima numanu siliu.
Pe ekupu na eni liipu tapunjumbundu mindili noliáliinga numanu siker. Krais-nga kangiele, akili yunga yambu-talape kanili, yu-ni eninga nimba liipa tapunjupa mindili nurum mele mindili mare we pelemú akili na yunga talapele ‘liipu tapunjambu.’ nimbu piliipu [Krais mindili nurum mele] nanga kangina mindili nombu kapula tenjiliu.
Eninga koleana ui naa ombu kolea-auli Pillipai mulurumulu kene oliunga kangikundu mindili siku oliu ung-taka tunjuring mele eni piliilimili. Akiliinga-pe Tesallonaika penga urumulu kene ‘Kongun naa teangi.’ niku kongun temulú kupulanumele pipi singí tiring kene oliunga Pulu Yili-ni oliu liipa tapunjurum kene mundu-mong naa tepu tondulu mundupu yunga temani-kaiéle eni topu sirimulu.
Na aku-sipu kongun teliáliinga na aku-siku mindili liiku silimele mindili noliu. Akiliinga-pe na ‘Sika’ nimbu tondulu mundupu piliiliu yili tepa molemú mele piliipu kene, na temani-kaiéle ‘Sika’ nimbu tondulu mundupu piliiliu ulele kene, yunga kongun sirim teliále kene, yu-ni mimi-sipa nokumbaliinga kis naa lepa we lepa mindi pupili mulú-masele pora nimbá enale wendu ombáliinga piliipu kene na pipili kolupu numanu buni pípili naa moliu.
Na kolea Andiyok kene Akoniam kene LLisira kene [taon akumanga andupu Pulu Yili-nga kongunale tenjipu mulurundu kene] na teku kis-siku mindili siku buni pulele siring mirindu mele nu piliillu. Aku-siku buni kis pulele siring aima mindili nurundu kanili. Akiliinga-pe Auliele-ni ‘Na isili-ui naa kolambu.’ nimba na tepa liirim kene kapula mulurundu.
[Yima-ni na munduku kiliring] akiliinga-pe Auliele na-kene tapú-topa kot-na angiliipa na tondulale sirimeliinga kot-koleana Juda-yambu naa molku yambu-lupama muluring yambuma na temani-kaiéle topu sirindu kene kapula piliiring. Na kot-na tondulu naa silkanje ‘Lopa-pus llayonma-ni na toku nangi.’ nilkimela akiliinga-pe Auliele-ni ‘Na naa kolambu.’ nimba tepa liirim-na [ya ka-lkuna] we moliu.
Penga yu-yunu makó topa ‘Yambuma-ni ungele piliangi wendu upili.’ nirim enale wendu urum kene na makó topa yunga ungele “anduku niku sinjui.” nirim. Aku-sipa nirim Pulu Yili, oliu Tepa Liipa, Mindili Nolkumula Kupulanum-na Wendu Liilimú Yili. [Yu-ni na “Ung kanili andukunu niku si.” nirim-na na ung kanili nimbu silsiliipu anduliu.]
Pulu Yili-ni oliu yambuma pali we kondu kulurum ulele mokeringa lirim kanili. Mokeringa lepa kene, Pulu Yili-ni ‘Mana-yambuma mindili nolkemela kupulanum-na wendu oku, na-kene wasie molku kunjingí kupulanum-na pangi tepu liambu.’ nimba [‘Yesos eninga nimba kulunjupili.’ nimba] yu sirim piliipu kene Pulu Yili-ni aku-sipa oliu we kondu kulurum mele piliirimulu.
Ka siring ka-lkuna piring yambuma kondu kuluringko. ‘Eninga méle aima kaí taki-taki lepa mindi pumba mélema we lelemú.’ niku piliiku kene ‘Molku kis-sangi!’ niku eninga mana-mélema liiring kene ‘We liangi.’ niku we munduku kelku numanu siring. Aku-siku tiring walema alsuku numanu liiku munduku piliai!
Pepá gar-sipale topu siker ili Saillas-ni tonjukum. ‘Yu kongunuma enimbu naa kolupa mundupa naa kelepa aima tondulu mundupa telemú anginele.’ nimbu piliipu moliu. Pepá tokur ili ‘Pulu Yili-ni yambuma we kondu kolupa kene tepa liilimú mele piliangi.’ nimbu tokur. Pulu Yili-ni yambuma aima sika we kondu kolupa numanu monjulemálendu niker akili ‘Aima sika.’ niku piliilimili mele munduku naa kelku, tondulu munduku molai.
Kung-Sipsip Walále-ni memi onde linjirimele kene Pulu Yili-nga ungele niku siringele kene ulu akusele-ni oliunga anginipilima tondulu munduku ele-túli toku munduring. Enini ‘mana molupu konjamili.’ niku naa piliiku, ‘Ele-túma-ni toku kunjúngi lem kapulako.’ niku piliiringeliinga aku-sipa tondulale pirim kene aku tiring.