Proverbios 25 - Dios Iwene

Salomón ju'wi jwebebö yöawakwawa jawanö wanekwachi̧ jawa

¹ Bemi tupakwö laebakwa̧ma ju'wi Salomón jwebebö yöawakwawa jawanö wanekwachi̧ jawama. Ja̧danö, Salomón woinobe okobe lekwinemi ikena jelo̧, Judá mikwemi inesö la'aka luwo̧, Ezequías mikwo̧ma ö̧binobe. Jo̧ba Ezequíasma weinobe ömöayedönö Salomón iwȩyudinatjö̧ eda̧lö tjiwȩyudobö. Ja̧ tjiwȩyudinama baikwö laebobe:

² Dios omukwati̧ma jojodönöma waiyobe, wajwibadö. Ja̧danö okobe jwiinö tjöwaisobö labebö lobö̧kö̧ Diosma jojodönöma. Jobekwö jojodö wajwitji̧ jawa öwaisobetjö̧ Diosnö ösödö yötja̧lobe, inesö waiso̧, jö̧ba̧lö. Ja̧danö, bö̧jenö inesö la'aka luwedöma nöinö waisadö. Jobadöma, nöinö tjöwaisi̧tjö jojodönö labebö lobö yöbawadö. Jo̧kwaobetjö̧ inesö la'aka luwedönö yötja̧lobe, waisadö, jö̧ba̧lö.

³ Jao, bö̧jenö inesö la'aka luwedöma jwiinö waisadö. Jobadö tjöwaisi̧ma ökwödöma wajwibadösa. Ja̧danö, wanedö yötawaduwakwö: Ökwödö jojodöma mölȩjȩbe mö ichibanö ba̧ja̧döködösa ¿jö̧tö̧? Wajwibadösa. Ja̧danö, niji da̧kwemi teebe ichibanö ba̧ja̧döködösa ¿jö̧tö̧? Wajwibadösa. Jobekwö inesö la'aka luwedö tjo̧mukwati̧ma wajwibadösa.

⁴ Ja̧danö, ju'wibi yötawa: Plata otidadöma abönöma salöanö öwawobö ökwölanö tobadö isobu baibanö, sulabe jwiinö. Jobekwö otidö bakwai̧ plata, suli̧ jwiinö platatjö ju'wi jawabi ju'wi jawa platatjö otidadöma otiwanö dadö otidadö.

⁵ Ja̧ ji̧danö, inesö la'aka luwo̧ma iteda yö̧ne ömöayedötjö sulabenö ja̧badönö a'dewö loitjö̧ma otiwanö yöbawö webo̧ ö̧jena. Jao, sulabenö ja̧badö deobetjö̧ inesö la'aka luwo̧ma otiwanö yöbawö webo̧.

⁶ Ja̧danö, ju'wibi jwebebö yötawa: Inesö la'aka luwo̧ öba a'o kwö̧jamatenama kwi̧sekwoko, ötjöma luwo̧sa, jö̧ba̧lö. Ja̧danö kwomukwatoko, ötjöma la'aka luwedökwö pjabacha̧lö chö̧jobö jo̧be, jö̧ba̧lö.

⁷ Ja̧danö, inesö la'aka luwo̧ ö̧bobekwö tekachenama ömöayo̧nö akeboko uluwo̧ ö̧bemi pjeanö kwö̧bobö. Ökwödada jobekwö akebobö jwiyobe. Inesö la'aka luwo̧ ömöayo̧ jwöitjöma, ichibi, jö̧ba̧lö otiwena, uluwo̧ ö̧bemi pjeanö ö̧bobö. Ökwödada jwöököjayonö ö̧bemi pjeanö tekachitjö̧ma ömöayo̧ma inesö la'aka luwo̧ edonö jelobekwö kwö̧bobö weakwo̧, jelo̧nöda uluwo̧ ipjeanö ö̧bobö. Jobekwö baleditjö̧ma öwöma jwiinö taba tjökawena.

⁸ Ju'wibi jwebebö yötawa: Ökwöma sulabenö baledobe kwedaja̧ma juluwanö yöbawö kwi̧'yoko lȩekwa yöbawo̧ ö̧bobekwö, jo̧banö yöbawö. Jelo̧ma ikena ichö, jweinö yöbawö, ökwö yökawaja̧danöma yöawökena. Jo̧bama jweinö yöawobetjö̧ lȩekwa yöbawo̧ma ökwönö, wajwibo̧ omöna yöba̧lo̧, jö̧ba̧lö, omukwatena. Ja̧danö, jobekwö baleditjö̧ma taba tjöbawöda kwö̧jena.

⁹ Ja̧danö, ju'wibi jwebebö yötawa: Jelo̧kwö wene kwujuna̧lakwawaduwitjö̧ma ökwödöda jo̧dawa'ye yöka̧lakwawaduwobö jo̧be wene jwiinö söbekwö loköbaduwobö. Ja̧danö, yöka̧lakwawaduwonö yöka̧lökwema ju'wedö wajwitji̧ jawa ökwönö yöa̧lena, ju'wedönö yöka̧loko, jö̧ba̧lö. Isabenö yötawa: Ja̧ yöa̧laja̧ma ju'wedönö yöka̧loko.

¹⁰ Ja̧danö, jo̧ba ökwönö yöa̧laja̧ ju'wedönö yöka̧litjö̧ma sulena. Ja̧danö, jojodöma yöka̧li̧ a̧ja̧kwö tjöwaisachibena, itenöda yöa̧laja̧ma okobe deinö yöba̧lo̧, jö̧ba̧lö. Jobekwö ökwönö sulabenö tjedobetjö̧ tabalö̧jökweda kwö̧ja̧kwo̧ja ba̧kwȩlö̧jatebö.

¹¹ Ja̧danö, ju'wibi jwebebö yötawa: Jelo̧nö otiwanö pjabatö yöka̧litjö̧ma jwiinö ösödena, otiwa jö̧ba̧lö. Wanedö yötawa: Dȩja̧pa̧ platatjö otidö, orotjö dubebö otikwa̧pama jwiinö otiwapa̧ ¿jö̧tö̧? Ja̧pa edinöma, asul jwiinö otiwapa̧, jö̧ba̧lö dösödapa̧. Ja̧pa edö dösödi̧danö pjabatö yöka̧lö̧kwema jwiinö ösödobe, otiwanö pjakatajabe, jö̧ba̧lö.

¹² Ja̧danö, ju'wibi yötawa: Bakwo̧, jweinö omukwato̧ jwebebö yöawi̧ ösödö a̧ja̧kwitjö̧ma jwiinö mikwawena. Wanedö yötawa: Lawosopja orotjö otikwopja mikwawi̧danö ja̧danö, sasiyu orotjö otikwayu mikwawi̧danö mikwawobe jwebebö yöawökwe ösödö a̧ja̧kwi̧ma.

¹³ Ja̧danö, ju'wibi yötawa: Bakwo̧ luwo̧ma iteda ömöayo̧nö yötawaja̧ yöawobö weobe ju'wedönö. Ja̧danö, weajökwema uluwo̧ yöawaja̧danö otiwanö jweinöda yöawitjö̧ma uluwo̧ma o̧'wo ösöwanö ö̧jobe, yötawaja̧ma otiwanö tja̧ja̧kwajabe, jö̧ba̧lö. Wanedö yötawa: Batjo tju̧junaja̧ ikena ojwiyo o̧bi̧ma niji tju̧junajemi otiwanö tiyuwachi̧danö jo̧ba uluwo̧ma o̧'wo ösöwanö ö̧jobe ömöayo̧ otiwanö yöawobetjö̧.

¹⁴ Ja̧danö, ju'wibi yötawa: Bakwo̧, ökwönö chiyocha, jö̧ba̧lö yöbawö ujunijayonö la'akatjöda iyökötjöma kwo̧'wo̧ tjo̧bekwö kwö̧jena. Wanedö yötawa: Ojwiyo'wiju nöinö lö̧jobetjö̧ ja̧danö jwa̧lȩ'epjo jwa̧lȩ'ȩwobetjö̧, Otiwa, o̧bakobe, jö̧ba̧lö ösödö kwite'ada̧lobe. Ja̧danö, o̧bobö kwite'ada̧lijayonö o̧bökötjö̧ma kwo̧'wo̧ tjo̧bekwö kwö̧jena. Ja̧ kwo̧'wo̧ tjo̧bekwö kwö̧ji̧danö kwo̧'wo̧ tjo̧bekwö kwö̧jobe, bakwo̧ ökwönö chiyocha jö̧ba̧lö yöbawö ujunijayonö la'akatjöda iyokobetjö̧.

¹⁵ Ja̧danö, ju'wibi yötawa: Inesö la'aka luwo̧nö ba̧kwȩlö̧jatebö kabatökönö tjo̧'o̧manö dameakwökönö akeba̧litjö̧ma ju'wi mölȩ bajadiyanö akeba̧li̧danö pjaatena. Ja̧ ji̧danö, tjo̧'o̧manö ösödö yöka̧litjö̧ma yöka̧li̧ ajayinö öpöjödinadöma bajaliyanö tjo̧mukwatena, otiwanö yöba̧lo̧, jö̧ba̧lö.

¹⁶ Ja̧danö, ju'wibi jwebebö yötawa: Wa̧yo̧ kwöbadekwajitjö̧ma nöinöma neköboko kwetelö̧jachibapji jö̧ba̧lö.

¹⁷ Ja̧danö, ju'wibi jwebebö yötawa: Ba̧kwȩlö̧jateböma kwipjeanö jo̧ ejube kwi̧'yoko jo̧bakwö yöba̧lö. Yemidanöbi yemidanö kwi̧'yiökwe, yelösöda ba̧kwȩlö̧jatebö ichiba̧lo̧, jö̧ba̧lö ökwönö jwiinö öpöjödachibena.

¹⁸ Ja̧danö, ju'wibi yötawa: Bakwo̧ lȩekwa yöbawo̧nö ömöledöso̧nöma omöna yöawena jwiinö sulobe. Wanedö yötawa: Jo̧ba omöna yöawi̧ma ömöledöso̧nö kwakwatji̧danö ji̧, i̧sö̧'a̧ nö'a̧nö kwakwatji̧danö. Ja̧danö, kwölöte'onö dȩi̧danö, ja̧danö na̧yu̧nu̧ 'böi̧danö ji̧, ömöledöso̧nö omöna yöawi̧ma, lȩekwa yöbawo̧nö. Jwiinö inia tjöi̧danö niobe.

¹⁹ Ja̧danö, ju'wibi yötawa: Ökwönö labi̧ jawa baledena, sulabenö omukwatö pjabatö̧kö̧ma, ökwönö pjaatobö ¿kwite'ada̧lakwa̧ji̧? Kwite'ada̧lokobe. Sulabenö omukwatö pjabatö̧kö̧ma ökwönö pjaatökakwo̧. Wanedö yötawa: Ji̧ko̧ ji̧ko̧ kwebacho̧ma ¿otiwanö kweachobeji̧? Otiwanö kwebachö̧kö̧. Ja̧danö, o'ye niökwema ¿niökönö ukwobeji̧? Niökwe. Ja̧ ji̧danö pjabatö̧kö̧ma la'akatjöda pjaatökakobe ökwönöma. Jo̧kwabetjö̧ pjaatoböma kwi'tea̧daloko.

²⁰ Ja̧danö, ju'wibi jwebebö yötawa: Bakwo̧ jwiinö o̧'wo̧ tjo̧bekwö jo̧nöma lo̧köbokonö, jo̧bama jwaikwöda o̧'wo̧ tjo̧achapji jö̧ba̧lö. Wanedö yötawa: O̧'wo̧ tjo̧bekwö jo̧nö lo̧köbi̧ma ö̧kamijido̧ jwiinö tiyuwena 'yotjebi̧danö sulobe. Ja̧danö, vinagresobu wale'denö totjebena luibi̧danö o̧'wo̧ tjo̧bekwö jo̧nö lo̧köbi̧ma. Isabenö yötawa: Jwiinö o̧'wo̧ tjo̧bekwö jo̧nöma lo̧köboko.

²¹ Ja̧danö, ju'wibi jwebebö yötawa: Kwöpöjojo a̧wi̧chi̧ lö̧jinö ö̧jitjö̧ma, jo̧banö kwakwawa kwiyo ukwobö, ja̧danö ojwiyo o̧ti̧ lö̧jitjö̧ma, ojwiyo kwiyo, owobö.

²² Jobekwö kwiyitjö̧ma, kwöpöjojoma ajayinö ökwönö öpöjödaja̧ma kabatibö kwömöledöso̧ baibanö ö̧jobe jo̧be. Ja̧danö, kwöpöjojonö iyö pjakatobetjö̧ Isabenö Jo̧ma le lö̧jinö edö pjakati̧tjö mikwa baibanö iyö pjaatakwo̧ja.

²³ Ja̧danö, ju'wibi yötawa: Isabenö döwaisobe, jwa̧lȩ'ȩpjo u'datjö baikwö jwa̧lȩ'ȩwenama ojwiyo o̧bakobe. Ja̧danö, ju'wibi döwaisobe: Ju'wedö jawa tja̧ja̧kwokonö sewoba̧lö yöda̧lena tjo̧'wo̧ suli̧nö tjedena ökwödönöma.

²⁴ Ju'wibi yötawa: Bakwo̧, ilekwo̧ ba̧kwȩlö̧jatebö jwöbeba̧lu̧jukwö ö̧ji̧ma waiyobe. Isabenö, jobujukwö ö̧ji̧tjö̧ bajalekwönönö otiwobe jo̧dawa'ye ejutjö mö 'do̧'do̧kwetenia ba̧nö ö̧ji̧ma.

²⁵ Ja̧danö, ju'wibi yötawa: Jelobe ödötjö otiwanö baledina yötjawi̧ a̧ja̧kwö jwiinö dösödobe. Wanedö yötawa: Jwiinö ojwiyo o̧ti̧ lö̧a̧jabena ojwiyo tiyuwobu tjowi̧danö dösödobe ödötjö otiwanö baledina yötjawi̧ a̧ja̧kwö.

²⁶ Ja̧danö, ju'wibi yötawa, wanedö: Sulabenö omukwatadöma Dios wei̧ a̧ja̧kwo̧nö atjebobe jobadönö pjaatobö. Ja̧danö, Dios wei̧ a̧ja̧kwo̧ma jobadö atjebi̧ a̧ja̧kwö, pjatatobö jwiya, sulabenö omukwatadö, jö̧ba̧lö öwaisijayonö jobadönö yeabobetjö̧ pjaatobe atjebi̧danö. Isabenö yötawa: Jobekwö, Dios wei̧ a̧ja̧kwo̧ma sulabenö omukwatadö atjebi̧danö pjaatitjö̧ma jwiinö sulobe. Wanedö yötawa: Ojwese'do dȩluwanö okwate'dodanö isuwitjö̧ma sule'do baibe'do ¿jö̧tö̧? Je'do suli̧danö sulobe Dios wei̧ a̧ja̧kwo̧ma sulabenö omukwatadö atjebi̧ a̧ja̧kwö pjaatena. Sule'do baibaja'dodanö jo̧bama sulamachibo̧.

²⁷ Ju'wibi jwebebö yötawa: Wa̧yo̧ nöinö nȩköboböma sulobe. Ja̧danö, ju'wi jawabi sulobe, jö̧ba̧lö, wanedö yötawa: Bakwo̧ma ömöledönö itenöda otiwanö yöba̧lö tjösödoböda isakwobe. Jao, ömöledöma jo̧banö, otiwanö jo̧ja, jö̧ba̧lö, otiwanö omukwato̧ja, jö̧ba̧lö, waiso̧ja, jö̧ba̧lö yötja̧lobö isakwo̧. Isabenö yötawa: Jobekwö isakwi̧ma sulobe.

²⁸ Ja̧danö, ju'wibi yötawa: Bakwo̧ juluwanö dameakwo̧ma itenöda pjaati̧ma jwiyobe, ödameakwi̧ tjöbeba̧lö. Dameakwa̧löda jo̧. Wanedö yötawa: Jojodö tjuju̧kwemi tjöbeba̧lö tjöekwemi̧ jwiitjö̧ma ¿dakwö pjaatoböda tjöpöjojodö ölakwabikwawö tjichenama? Pjaatakwawa jwiyobe. Ja̧ ji̧danö, juluwanö dameakwo̧nö pjaatoböma jwiobe.