Proverbios 22 - Dios Iwene

Salomón ju'wi jwebebö yöawakwawa jawanö wanekwachi̧ jawa

¹ Salomón ju'wi jwebebö yöawakwawa jawanö wanekwachi̧ jawa baikwö laebobe: Isabenö yötawa: Jojodöma ökwönö edö, otiwanö omukwatö jo̧ jö̧ba̧lö tjöwaisachibi̧ma jwiinö mikwawobe. Isabenö, balada, kwitea nöinö kwujuna̧li̧tjö̧ bajalekwönönö mikwawobe jojodö ökwönö edö, otiwanö omukwatö jo̧ jö̧ba̧lö tjöwaisachibi̧ma. Ja̧danö, oro, plata nöinö kwujuna̧li̧tjö̧ bajalekwönönö mikwawobe jojodö ökwönö edö tjösödi̧ma, Otiwanö omukwato̧, jö̧ba̧lö.

² Ja̧danö, ju'wibi yötawa: Okobe deinö jojodöma Isabenö Jo̧ otidinawö̧. Balada juna̧la̧dönöbi, balada jwibadönöbi Isabenö Jo̧ otidinawö̧. Jobekwö ökwödö jojodöma bakwaibedösa, Isabenö Jo̧ otidinawö̧sa.

³ Ja̧danö, ju'wibi yötawa: Isabenö, ö'wiyawakwawönö omukwato̧ma labi jawa baledakwa̧ waiso̧, chedemi labinö baledakobe, jö̧ba̧lö. Jobekwö öwaisasobetjö̧ itedada te'ada̧lo̧, labi̧ jawa baledobekwöma i̧'yapji jö̧ba̧lö. Jobekwö omukwatokobe jweinö omukwatobö wajwibo̧ma. Jo̧bama omukwatökönö labi̧ jawa baledobekwö 'yo̧. Ja̧danö, labobekwö i̧'yobetjö̧ yelösöda usula emawakwo̧.

⁴ Ja̧danö, ju'wibi yötawa: Isabenö Jo̧ma jojodötjö ju'wedönö pjabatö iyo̧, baikwö dötölataja jawa omukwatadönö: Jojodötjö ju'wedöma, ökwödöma baikwönönöbedösa jö̧ba̧lö omukwatadö. Isabenö Jo̧ma jobekwö omukwatadönö pjabatö iyo̧ balada, tjitea tju̧juna̧lobö. Ja̧danö, jojodötjö ju'wedöma Isabenö Jo̧nö yebabinö omukwatadö. Isabenö Jo̧ma jobekwö omukwatadönöbi pjabatö iyo̧ balada, tjitea tju̧juna̧lobö. Ja̧danö, Isabenö Jo̧ma jobadönöma, baikwönönöbedösa jö̧ba̧lö omukwatadönöbi, ja̧danö jo̧banö yebabinö omukwatadönöbi pjabato̧, jojodöma jobadönö edö tjöwaisachibobö, jweinö omukwatadö jö̧ba̧lö. Ja̧danö ju'wibi pjaatobe jobadönöma Isabenö Jo̧ma. Lekwe tjö̧joböbi pjabato̧ baikwönönöbedösa jö̧ba̧lö omukwatadönö, ja̧danö jo̧banö yebabinö omukwatadönö. Jobekwö Isabenö Jo̧ jobadönö pjabatö iyi̧ma otiwanö omukwatö tjö̧ji̧ mikwa baibanö ji̧.

⁵ Ja̧danö, ju'wibi yötawa, wanedö: Sulabenö ja̧badö tji̧'yobe manama sulama. Jobadö tji̧'yamanö ba̧ja̧ yei̧ jo̧be, ja̧danö 'daliwabi lo̧be. Ja̧ ba̧ja̧ yȩi̧ ji̧, ja̧danö 'daliwa lö̧ji̧ idöda wene tju̧juna̧li̧ma wanekwachobe. Isabenö, jobadöma sulabenö ja̧böda tji̧'yobetjö̧ jojodökwö wene nöinö tju̧juna̧lakwedö. Ja̧danö, bakwo̧ itedada ö'wiyawakwawönö omukwatö te'ada̧lo̧ma jobadö sulabenö ja̧badö tji̧'yobekwö 'yö̧könö, ödökwönönöda ö̧jakwo̧.

⁶ Ja̧danö, ju'wibi yötawa: Isabenö, kwitji̧mu̧duwinö otiwanö tjo̧mukwatobö jwebebö yökawaduwitjö̧ma okobe jwiinö tjö̧ji̧ma otiwanö omukwatö tjö̧jena. Jao, tjȩmu tjö̧jatjö̧ damöbi ba̧kwȩlö̧jatebö jwebebö yökawinaduwadanö otiwanö omukwatö tjö̧jena, jobadönö ajayinö jwebebö yökawinaduwatjö̧ma.

⁷ Ja̧danö, ju'wibi yötawa: Isabenö, balada juna̧ladöma jwibadö tjuluwedödanö tjuju̧kwobe, jwibadönö webadö. Ja̧danö, ju'wibi: Juna̧lo̧tjö balada balewo̧ma öbalewajökwenö umusidobetjö̧ midö eminökwedanö ö̧jobe.

⁸ Ja̧danö, ju'wibi yötawa, wanedö: Bakwo̧ öbatjonö sulejewa ujunitjö̧ma sulejewada pokwena ¿jö̧tö̧? Ja̧ ji̧danö bakwo̧ jojodönö sulabenöda ja̧itjö̧ma weneda baledena jo̧banöma, nöinö. Ja̧danö, jo̧bama itedada wene jwöebakwo̧, jojodönö sulabenö ja̧obetjö̧. Jobekwö wene nöinö baledökwema usula emawobetjö̧ jojodönö sulabenö ja̧i̧ma bajaliyanöma kaatibakobe.

⁹ Ja̧danö, ju'wibi yötawa: Jwibadönö pjabatadönö, idöda tju̧kwa̧ kwakwawa iyö pjabatadönöma Diosma jobadönö ösödö pjabato̧.

¹⁰ Ja̧danö, ju'wibi yötawa: Isabenö, jojodönö sulabenö yöba̧lö obadöma deitjö̧ma otiwena. Jao, jobadö obadönö a'dewö loköbaduwobetjö̧ ölakwabikwawabi, wenebi, jelo̧nö jwöjwöakwawabi jwiena.

¹¹ Ja̧danö, ju'wibi yötawa: Inesö la'aka luwo̧ ösödökwema omajadenö otiwanö omukwato̧. Ja̧danö, inesö la'aka luwo̧ ösödökwema jojodö tjo̧'wo̧ ösöwanö tjö̧jinö yöba̧lo̧. Jobekwö omukwatö, otiwanö yöba̧lo̧danö jo̧ma inesö la'aka luwo̧ ösödökwe ö̧jakwo̧.

¹² Ja̧danö, ju'wibi yötawa: Isabenö Jo̧ma di̧ya sulojobö jö̧ba̧lö, di̧ya otiwojobö jö̧ba̧lö waisadönö te'ada̧lo̧. Jo̧kwaijayonö ite'ada̧lokobe sulabenö omukwatö, omöna yöbawadönöma. Jobadöma idöda sulabenö tjo̧mukwati̧danö badekwachobö omöna yötjawijayonö Isabenö Jo̧ma jobadö tjo̧mukwati̧danö waekwinö weakwo̧.

¹³ Ja̧danö, ju'wibi yötawa, 'du̧wekwo̧nö wanedöma: 'Du̧wekwo̧ma otidö 'yö̧kö̧nö, ejunöda jo̧. Ja̧danö, ejunöda ja̧nö, otidö i̧'yobö öpöjödobetjö̧, omöna yöba̧lo̧, didiba apetunö ichibajobe ötjönö ukwobö, yetabi, latebökö, jö̧ba̧lö.

¹⁴ Ja̧danö, ju'wibi yötawa: Isuju jilekwebö̧kö̧kwö 'da̧jawobö ösödujuma iso̧nö obö yöba̧luju, jobujukwö ja̧nö ösödobö. Isabenö, jobuju yöja̧li̧ma 'daliwadanö ji̧, iso̧ ö̧libobö. Ja̧danö, Isabenö Jo̧ma bakwo̧nö iso̧nö jwiinö ölabökwenöma, ja̧ 'daliwanö ö̧libobö webo̧.

¹⁵ Ja̧danö, ju'wibi yötawa: Tjemuma otiwanö tjo̧mukwatobö ina wajwibadö, omukwatökönö ja̧dö. Jo̧kwaobetjö̧ kwi̧tji̧mu̧duwinö jwebebö kwabö yökawaduwobö jo̧be. Jobekwö kwi̧tji̧mu̧duwinö jwebebö kwabö yökawaduwitjö̧ma tjöwaisachibena, omukwatökönö tjö̧jaja̧ kabatibö otiwanö omukwatö tjö̧jakwedö.

¹⁶ Ja̧danö, ju'wibi yötawa, wanedö: Bakwo̧ jwibadönö usula tjȩmawinö sulabenö ja̧obe. Ja̧danö, itedada balada nöinö emobö, ja̧danö balada luwo̧ ö̧jobö, jwibadönö usula tjȩmawinö sulabenö ja̧obe. Isabenö yötawa: Jo̧bama ju'winö jwibo̧da ö̧jakwo̧. Ja̧danö, ju'wi wanedö yötawa: Bakwo̧ iteda ösödi̧danö baledobö balada luwo̧nö aebobe, pjakatitjö̧ma chiyocha, jö̧balö. Isabenö yötawa: Jo̧bama ju'winö jwibo̧da ö̧jakwo̧.

Salomón ju'wedö jweinö omukwatadö yötjawina jawatjö wȩyudö yöawina jawa

¹⁷ Chömöledö, tupakwö yötawi̧ma jweinö omukwatadö yötjawina jawa. Ö'wiyawakwawönö a̧ja̧kwaduwi ötjö yötawi̧ma, jweinö omukwatadö yötjawina jawa.

¹⁸ Jobadö jweinö omukwatadö jwebebö yötjawina jawama kwomajadeduwi okwanö anawaduwi, ja̧ yötjawina ba̧kwȩlö̧jatebö kwomukwataduwobö. Jobekwö kwomukwataduwobetjö̧ ju'wedönö yöbawö pjakataduwakwedöja̧. Ja̧danö, ju'wedönö yöbawö pjakataduwobetjö̧ kwo̧'wo ösöwanö kwö̧jaduwakwedöja.

¹⁹ Chömöledö, babema jweinö omukwatadö jwebebö yötjawina jawa yötawobe ökwödönöma, Isabenö Jo̧nö kwo̧'wo̧ wa̧na̧lö kwö̧jaduwobö.

²⁰ Ja̧danö, treintanö jweinö omukwatadö yötjawina jawa böjanö wȩyudö yötawobe, jwebebö yöawakwawa jawabi, ja̧danö ju'wi jawabi ju'wi jawa kwöwaisaduwobö yötjawina jawabi.

²¹ Ja̧ yötawi̧ma ökwödönö öbibö pjaatakobe, isabenö mikwawinö ja̧kwawama kwöwaisachibaduwobö. Jobekwö mikwawinö ja̧kwawa jawa kwöwaisaduwobetjö̧ jweinö kwatadaduwakwedöja̧ ökwödönö kwöwaisachaduwobö webinadönöma.

Jweinö omukwatadö treintanö yötjawina jawa -1-

²² Ajayinö jweinö omukwatadö yötjawina jawa baikwö laebobe: Isabenö, usulaso̧nö, juna̧lö̧kö̧nö 'döbebö tjö̧naukwoböma waiyökena ¿jötö? ujuluwokobetjö̧. Jobekwö ji̧jayonö la'akatjöda usulaso̧nö 'döbebö kwönaukwoko. Ju'wibi ja̧köboko usulaso̧nöma: Lȩekwa yöbawo̧ öba a'o ja̧nö la'akatjöda sulabenö yökawoko usulaso̧nöma, lȩekwa luwo̧ma jo̧banö lȩebapji jö̧ba̧lö.

²³ Jobekwö yökawoko. Isabenö Jo̧ma usulaso̧nö tjöbeba̧lö te'ada̧lo̧. Jobekwö te'ada̧lo̧obetjö̧ usulaso̧nö sulabenö ja̧bo̧nöma debö i̧'yinö lȩebakwo̧ Isabenö Jo̧ma.

-2-

²⁴ Jemi ikenama jweinö omukwatadö yötjawina jawama baikwö laebobe: Kwösödoko juluwanö dameakwo̧nö chömöledöso̧, jö̧ba̧lö. Jo̧bakwö pjabacha̧löma kwö̧joko.

²⁵ Isabenö, jo̧bakwö pjabacha̧löma kwö̧joko ökwöbi jo̧badanö ba̧kwȩlö̧jatebö dameakwa̧lö kwö̧japji jö̧ba̧lö. Jemi ikenama jobekwö dameakwö kwö̧ji̧ma kakatibobö waiyobe, ja̧danö yenada jwökachobe. Isabenö yötawakwö: Jobekwö dameakwa̧lö kwö̧jitjö̧ma 'daliwanö tjö̧libi̧danö ja̧kobe, lakeboböma jwiyobe.

-3-

^26-27 Jemi ikenama jweinö omukwatadö yötjawinama baikwö laebobe: Wanedö yötawa: Bakwo̧ balada luwo̧tjö balada öbalewobö jö̧a̧lobetjö̧ jelo̧nö aebobe, pjabatitjö, balada luwo̧nö yöbawö kwujuno, ötjöda balada tjebatö chimidocha öbalewajo̧ma jwiitjö̧ma, jö̧ba̧lö. Ja̧danö, jwebebö yötawa: Jobekwö yöbawö kwujunoböma jwiobe, yöbawö kwujunoko. Balada öbalewajo̧ma tjebatö imidobö jwiyitjö̧ma ökwöda kwimidobö jo̧be. Ja̧danö, ökwö kwimidobö jwiköbitjö̧ma balada luwo̧ma ökwö ku̧kwi kwakwawabi kwiteabi okobe jwiinö kwujuna̧lima, ja̧danö kwitea kamapjobi 'döebena. Balada luwo̧nö kwumusidi̧ kwimidokobetjö̧ okobe jwiinö 'döebobö jo̧be. Jo̧kwaobetjö̧ jwebebö yötawakwö: Jobekwö yöbawö kwujunoko.

-4-

²⁸ Jemi ikena jweinö omukwatadö yötjawinama baikwö laebobe: Ökwö kwömöledö tjitea niji tjötjebinemi i̧sekwi̧ jawama kwopjolatoko, ajayinö ji̧nadö tju̧juninemima. Jobekwö tjitea niji kwönaukwotö jö̧ba̧lö kwopjolatoko niji tjötjebinemi i̧sekwi̧ jawama.

-5-

²⁹ Jemi ikena jweinö omukwatadö yötjawina jawama baikwö laebobe: Isabenö yötawa: Bakwo̧ waisanö otido̧ma otiwanö ö̧jakwo̧. Iteda otikwama otiwanö öwaisobetjö̧ inesö la'aka luwo̧ma nöinö ösödo̧ jo̧banöma, otidobö webö. Jobekwö jo̧ba waisanö otido̧ma inesö la'aka luwo̧ ömöayo̧ baibanö otidakwo̧. La'akatjö̧da jo̧kwadabedö wetji̧ otidokobe, inesö la'aka luwo̧ ömöayo̧ baibanö, otiwanö ja̧nö otidakwo̧.