Proverbios 11 - Dios Iwene

Ju'wi Salomón jwebebö yöawakwawa jawanö wanekwachi̧ jawa

¹ Salomónma ju'wi jawa, ju'wi jawabi jwebebö yöawakwawa jawanö wanekwachi̧ma baikwö laebobe: Wanedö yötawa: Bakwo̧ tea luwo̧ma tea önobe ömöki̧ nönawapinö. Jo̧ba tea iyo̧ma iyawö̧nö önaukwotö jö̧ba̧lö ömöki̧ nönawapi̧nö, ö'öbönöda i̧sekwapinö tea önobe, jweinöda i̧sekwapi̧maökö. Chömöledö, jobekwö nöno̧nöma jwiinö öpöjödobe Isabenö Jo̧ma. Jo̧kwaijayonö Isabenö Jo̧ma jweinö i̧sekwapi̧nö tea nönö iyo̧nöma jwiinö ösödobe.

² Ja̧danö, ju'wibi yötawa: Isabenö, bakwo̧ ju'wedönötjö o̧penönö otiwo̧sa, jö̧ba̧lö omukwato̧ma ju'wi mölȩ tabakwö ö̧jakwo̧. Jokwaijayonö jobekwö baledokobe ju'wedönötjö baikwönönö jo̧sa, jö̧ba̧lö, omukwato̧nöma. Jo̧bama, ju'wedönötjö̧ baikwönönö jo̧sa jö̧ba̧lö, omukwatö ö̧jobetjö̧ jweinö omukwatö, tabakwökönö ö̧jakwo̧.

³ Ja̧danö, ju'wibi yötawa: Otiwanö omukwatö ju̧kwadöma jweinöda yöba̧lö ju̧kwadö. Jobekwö tjö̧ji̧ma jobadönö öibi̧danö öibobe jwaikwöda tji̧'yobö. Jobekwö tjö̧jokobe ju'wedönö sulabenö omukwatadöma. Jobadöma omöna yöba̧ladö jojodönö jelobekwö öbibö. Ja̧danö, jobekwö sulabenö omukwatö tjö̧jobetjö̧ idödada wene jwötjekwakwedö.

⁴ Ja̧danö, ju'wibi yötawa: Isabenö, bakwo̧ nöinö balada ujuna̧li̧ma ja'yubebi pjaatokobe Dios lȩebi̧ mölȩ ichenama, Dios jo̧banö lȩebi̧tjö ö̧jibobö. Dios jo̧banö lȩebakwo̧. Jo̧kwaijayonö Dios wei̧ a̧ja̧kwö jo̧ma, Dios lȩebökakwo̧, ja̧danö wobaletjö ö̧jibakwo̧.

⁵ Ja̧danö, ju'wibi yötawa: Otiwanö omukwatadöma Dios wei̧ a̧ja̧kwö tjö̧jobetjö̧ jweinöda 'ya̧jadö. Jo̧kwaijayonö sulabenö omukwatadöma sulabenöda omukwatö tjö̧jobetjö̧ jweinöma 'yö̧kö̧dö. Wanedö yötawa: Jobadö sulabenö omukwatö tjö̧ji̧ma jwiinö ömöki tje'ewi̧danö ji̧. Ja̧danö, jobadöma ömöki̧ e'ewö metji̧danö mebadö, jweinö 'yö̧kö̧dö.

⁶ Ja̧danö, ju'wibi yötawa: Jweinöda yöba̧lö ju̧kwadöma Dios wei̧ a̧ja̧kwö ju̧kwadö. Ja̧danö, jobadöma Dios wei̧ a̧ja̧kwö, jweinöda yöba̧lö tjö̧jobetjö̧ Diosma jobadönöma ite'ada̧lawö̧, labi jawa tjö̧jibinö pjabatö. Ja̧danö, jobekwö jö̧kö̧dö̧ ju'wedönö sulabenö omukwatadöma. Jobadö sulabenö omukwatadöma idöda sulabenö tjo̧mukwati̧ma 'daliwa tjö̧libi̧danö ji̧, sulabenö tjo̧mukwati̧tjö tjö̧jibökönö.

⁷ Ja̧danö, ju'wibi yötawa: Sulabenö omukwatadöma sulabenö ja̧tji̧tjö̧ tjȩmakwa̧da omukwatadö. Isabenö, bö̧je jawa nöinö tju̧juna̧loböda te'ada̧ladö. Ja̧danö, debö tji̧'yenama tjȩmobö tjösödaja̧ma jwiawö̧. Jobadöma, nöinö dujuna̧lobö juluwadösa, jö̧ba̧lö tjo̧mukwatijayonö debö tji̧'yenama tjȩmoböma jwiakobe.

⁸ Ja̧danö, ju'wibi yötawa: Isabenö Jo̧ma Dios wei̧ a̧ja̧kwo̧nö ö̧jibinö pjaatakwo̧ labi̧ jawatjö. Jobekwö pjaatökakwo̧ sulabenö omukwato̧nöma. Jo̧bama usula emawakwo̧ labi jawatjö ö̧jibökakwo̧.

⁹ Ja̧danö ju'wibi yötawa: Diosnö öpöjödo̧ma ömöledöso̧nö sulabenö omukwatö yöawobetjö̧, ömöledöso̧nöna suli̧ öwaedobe. Jo̧bekwö baledokobe Dios wei̧ a̧ja̧kwo̧nö. Dios wei̧ a̧ja̧kwo̧ma Diosnö öpöjödo̧ yöawi̧ a̧ja̧kwena öwaisobe, omöna yöba̧lo̧, suli̧ öwaedobö yöbalo̧, jö̧ba̧lö. Jobekwö öwaisachibobetjö̧ Dios wei̧ a̧ja̧kwo̧ma Diosnö öpöjödo̧tjö̧, suli̧ waedo̧tjö̧ ö̧jibakwo̧.

¹⁰ Ja̧danö, ju'wibi yötawa: Bakwena ju̧kwadöma okobe deinö tjösödobe Dios wei̧ a̧ja̧kwadönöma. Ja̧danö, Dios, jobadönö pjaatobe tjedena jobe ju̧kwadöma tjo̧'wo̧ ösöwanö tjö̧jobe, otiwa jö̧ba̧lö. Jo̧bekwö tjösödijayonö, sulabenö omukwatö ja̧badönö jwiinö tjöpöjödobe. Ja̧danö, sulabenö ja̧badönö jwiinö tjöpöjödobetjö̧ jobadönö sulabenö baledobe edö tjo̧'wo̧ ösöwanö jwöbadö, otiwa jö̧ba̧lö. Isabenö, sulabenö ja̧badö debö tji̧'yenabi jobe ju̧kwadöma tjo̧'wo̧ ösöwanö yöba̧ladö, otiwa, wainö debö 'ya̧dö, jö̧ba̧lö.

¹¹ Ja̧danö, ju'wibi yötawa: Diosma jweinöda yöba̧lö ju̧kwadönö ösödö pjaatobetjö̧ jobadö tjiteboma otiwanö jo̧be. Jo̧bekwö jokobe sulabenö omukwatadö tjiteboma. Sulabenö omukwatadö tjiteboma sulamachibobe, jobadöma jwiinö sulabenöda yöba̧lö tjö̧jobetjö̧.

¹² Ja̧danö, ju'wibi yötawa: Isabenö, bakwo̧ ömöledöso̧nö, ökwöma mikwawököja, jö̧ba̧lö yöba̧lo̧ma jweinö omukwatökönö jo̧. Jobekwö yöa̧lokobe jweinö omukwato̧ma ömöledöso̧nöma. Jo̧ba jweinö omukwato̧ma sulabenö yöba̧lökönö, 'wiinöda jo̧.

¹³ Ja̧danö, ju'wibi yötawa: Bakwo̧ oma'apekwönö yöba̧lo̧ma okobe jwiinö yöba̧lo̧, jelo̧ yöa̧lobö aebajököbi. Jobekwö yöa̧lokobe otiwanö omukwatö jweinöda yöba̧lo̧ma. Jo̧bama jelo̧ oma'apekwönöma yöba̧lö̧kö̧.

¹⁴ Ja̧danö, ju'wibi yötawa: Inesö la'aka luwo̧ ömöayedöma jo̧banö jweinö omukwatobö öbibadöma ba̧jȩkwadö tjö̧jobö jo̧be. Jobekwö inesö la'aka luwo̧nö jweinö omukwatobö ötjibitjö̧ma jobe tjiteboma otiwanö jena. Ja̧danö, jobe ju̧kwadöma otiwanö tjö̧jena, tjöpöjojodötjö tjö̧jibinö, inesö la'aka luwo̧nö jweinö omukwatobö öbibadöma otiwanö öbibö yötjawobetjö̧.

¹⁵ Ja̧danö, ju'wibi yötawa chömöledö,wanedö: Jelobetjö icho̧ma, balada öbalewobö jö̧ba̧lo̧ma jelo̧nö baikwö aebena: —Pjabatitjö, balada luwo̧nö yöbawö kwujuno ötjö jo̧banö chumusidi̧ tjebatö chimidobö jwititjö̧ma ökwöda kwimidakobe— jobekwö aebena. Chömöledö, jwebebö yötawaduwakwö: Jobekwö yöbawö kwujunitjö̧ma wene kwujuna̧lena. Isabenö, jobekwö yöbawö kwujunaduwoko wene jwiinö, otiwanö kwö̧jaduwakobetjö̧.

¹⁶ Ja̧danö, ju'wibi yötawa: Jojodöma otiwanö tjedobe lȩ lö̧jinö edö pjabatujunö, otiwanö omukwatuju, jö̧ba̧lö. Jobekwö tjedokobe ju'wedönö lȩ lö̧jökönö edö labo̧nöma. Jojodöma jo̧banö tjöpöjödökwe. Ja̧danö, jo̧ba lȩ lö̧jökönö edö labo̧ma balada nöinö ujuna̧lijayonö jo̧banö otiwanö edö ösödadöma deobe.

¹⁷ Ja̧danö, ju'wibi yötawa: Jojodönö lȩlö̧jinö edö pjabato̧ma itedada pjaatakwo̧. Jao, jojodöma balekwa mikwa jo̧banö lȩlö̧jinö edö pjatjatakobetjö̧, itedada pjaatakwo̧ jojodönö lȩlö̧jinö edö pjabato̧nöma. Jobekwö baledokobe jojodönö lȩ lö̧jökönö edo̧nöma. Jo̧ba lȩ lö̧jökönö edo̧ma itedada wene jwöekwakwo̧, jojodöma balekwa mikwa lȩ lö̧jökönö tjedakobetjö̧ jo̧banöma.

¹⁸ Ja̧danö, ju'wibi yötawa: Sulabenö ja̧bo̧ma balada nöinö ujuna̧lobetjö̧, ötjöma ba̧kwȩlö̧jatebö otiwanö chö̧ja̧kwo̧sa, jö̧ba̧lö omukwato̧. Jobekwö omukwatijayonö jweinö omukwatokobe, u̧kwa baladama ba̧kwȩlö̧jatebö ujuna̧lö̧kakwo̧obetjö̧, 'dö̧ibakwa̧ jawa. Jo̧kwaijayonö Dios wei̧ a̧ja̧kwo̧ma jo̧ba otiwanö ö̧ji̧ mikwa baibanö Isabenö Jo̧ma jo̧banö ba̧kwȩlö̧jatebö otiwanö iyakwo̧. Ja̧danö, Isabenö Jo̧ iyi̧ma 'dö̧ibajökönö jawa.

¹⁹ Ja̧danö, ju'wibi yötawa: Bakwo̧, isabenö ötjöma Dios wei̧da a̧ja̧kwö chö̧jo, jö̧ba̧lo̧ma o̧'wo̧ ösöwanö lekwe ö̧jakwo̧. Jobekwö ö̧jokobe suli̧ jawada isakwo̧ma. Suli̧ jawada isakwo̧ma debö i̧'yakwo̧.

²⁰ Ja̧danö, ju'wibi yötawa: Isabenö Jo̧ma jwiinö öpöjödobe omajadenö sulabenöda omukwatö jo̧nö. Jobekwö edokobe Isabenö Jo̧ma otiwanö omukwatö ja̧badönöma. Otiwanö omukwatö ja̧badönö o̧'wo̧ ösöwanö edobe Isabenö Jo̧ma.

²¹ Ja̧danö, ju'wibi yötawa: Isabenö Jo̧ma sulabenö omukwatö jo̧nö lȩebakwo̧. Jo̧kwaijayonö Isabenö Jo̧ma jo̧ba wei̧ a̧ja̧kwo̧nö lȩebökakwo̧, lȩebi̧tjö ö̧jibanö pjaatakwo̧.

²² Ja̧danö, ju'wibi yötawa: Bakwuju, jwiinö otiwujuma ö'wiawakwawönö jö̧jobö jo̧be, jweinö omukwatö. Jweinö omukwatökönö jö̧jitjö̧ma sulobe, jobekwö jö̧joböma jwiobe. Wanedö yötawa: Kusi apo i̧su̧sö̧benö orotjö otikwa jawa nönawama jwiobe ¿jö̧tö̧? ¿Dakwö tjö̧nobö jwiinö mikwawi̧ orotjö otikwa jawa kusi̧ apo i̧su̧sö̧benö? Jobekwö tjö̧noböma jwiobe. Isabenö yötawa: Jobekwö nönobö jwi̧idanö otiwujuma omukwatökönö jö̧jobö jwiobe.

²³ Ja̧danö, ju'wibi yötawa: Dios wei̧ a̧ja̧kwö ju̧kwadönö otiwanö baledakwawö̧. Jobekwö baledokobe sulabenö omukwatadönöma. Jobadö sulabenö omukwatadönöma lȩebakwa̧da baledakwawö̧.

²⁴ Ja̧danö, ju'wibi yötawa, wanedö: Bakwo̧ma balada juna̧lo̧ma ba̧kwȩlö̧jatebö iyabo̧ jwibadönöma, a̧'dȩlökönö. Ba̧kwȩlö̧jatebö iyijayonö ajayi ujuna̧li̧tjö̧ bajalekwönönö ujuna̧lakwo̧. Ja̧danö, jelo̧ balada juna̧lo̧ma nöinö ujuna̧lobetjö̧ iyobö jo̧be. Jo̧kwaijayonö jo̧bama u̧kwa balada a̧'dȩlo̧, iyökönö. Isabenö, jo̧bama iyököjayonö ju'winö jwibo̧da ö̧jakwo̧.

²⁵ Ja̧danö, ju'wibi yötawa, wanedö: Ju'wedönö pjabatö iyo̧ma iteda ujuna̧li̧tjö̧ bajalekwönönö ujuna̧lakwo̧. Isabenö, ju'wedönö iyö pjabato̧ma jojodö balekwa mikwa iyö pjatjatakwo̧.

²⁶ Ja̧danö, ju'wibi yötawa, wanedö: Bakwo̧ iteda öbatjonö waji̧ mikwanö iyo̧ma ö̧jobe. Ja̧danö, öbatjotjö ajayi waji̧ma iyökönö junö te'ada̧lo̧, ina ileseobe, balada nöinö mikwawenada chiyobö chite'ada̧la, jö̧ba̧lö. Jobekwö iyökönö ite'ada̧lobetjö̧ jojodöma jwiinö tjöpöjödobe, sulabenö omukwato̧, jö̧ba̧lö. Jobekwö tjo̧mukwatokobe jojodöma jelo̧ ile seijayonö iyo̧nöma. Jo̧bama öbatjonö wa̧ji̧ma ile seijayonö jojodö a̧wi̧chi̧ lö̧ji̧tjö tjö̧jibobö iyö pjabato̧. Jo̧banö nöinö tjösödobe, otiwanö omukwatö pjabato̧, jö̧ba̧lö.

²⁷ Ja̧danö, ju'wibi yötawa: Bakwo̧ma isabenö otiwanö pjaatobö isakwitjö̧ma jo̧banö jojodöma otiwanö tjo̧mukwatakwo̧, otiwanö pjabato̧, jö̧ba̧lö. Jobekwö baledokobe sulabenö ja̧obö isakwo̧nöma. Sulabenö ja̧obö isakwo̧nöma suli̧ jawada baledakwo̧.

²⁸ Ja̧danö, ju'wibi yötawa, wanedö: Bakwo̧ma yöa̧lena, Aaa, balada nöinö chujuna̧lobetjö̧ otiwanö chö̧jobe, jö̧ba̧lö. Isabenö yötawa: Jobekwö omukwato̧ma meakwo̧, imiame ichobe öjiya soi̧danö. Jobekwö baledokobe Dios wei̧ a̧ja̧kwö jo̧nöma. Dios wei̧ a̧ja̧kwö jo̧ma jwaikwöda i̧'yakwo̧, mebökönö, o̧ba ichobekwö öjiya soöködanö.

²⁹ Ja̧danö, ju'wibi yötawa: Ba̧kwo̧ iteda yö̧ne ömöledökwö wene tju̧juna̧lobö isakwo̧ma ömöledö debö tji̧'yayaja̧ okobema ja'yubebi emökakwo̧. Ömöledöma ja'yubebi tjitea jawatjö wetjinökökwe debö tji̧'yajabe okobe emobö. Ja̧danö, ju'wibi yötawa: Jweinö omukwatö̧kö̧ma isabenö, jweinö omukwato̧ ömöayo̧da ö̧jakwo̧.

³⁰ Ja̧danö, ju'wibi yötawa: Dios wei̧ a̧ja̧kwö ju̧kwadöma ju'wedönö otiwanö tjö̧jobö pjabatadö. Wanedö yötawa: Jobadö Dios wei̧ a̧ja̧kwadöma towinö wa̧ji̧ tjiyi̧danö otiwanö pjatjati̧ma iyadö jojodönöma, otiwanö tjö̧jobö. Ja̧danö, ju'wibi yötawa: Jojodö ba̧jȩkwadöma jweinö omukwatö ju̧kwadönö tjösödobe, ökwödöbi bidö tjö̧möledö dö̧jobö jö̧ba̧ladösa, jö̧ba̧lö.

³¹ Ja̧danö, ju'wibi yötawa: Dios wei̧ a̧ja̧kwadöma, bö̧jenö ja̧nö otiwanö tjö̧ji̧ mikwa baibanö iyawa emadö. Jobekwö Dios wei̧ a̧ja̧kwadö otiwanö tjȩmitjö̧ma sulabenö omukwatadöma ¿tajida tjȩmakwa̧jö? Isabenö yötawa: Sulabenö ja̧badöma sulabenö tjö̧ji̧ mikwa baibanö lȩekwada tjȩmakwedö.